155.-TANGI MO TE MAM MO KOROTANGI.

Toa Takitini, Issue 90, 1 February 1929, Page 11 (Supplement)

155.-TANGI MO TE MAM MO KOROTANGI.

JL JLJL ■ I X XXX 1 VX XL X»X X X.J XIXX « J. I vy x-» v_y ■«■»■ y -X- »• w -»- -i.*.j- . -w -*• •) No Tainui. iVa Noka Hukanui o Awataha ( Kaivhia ) <r korero, na George 'Graham o Akarana i tuhi. He waiata tenei i kaha te haere i roto i nga iwi, a kua tuhia kua taia ki nga pukapuka maha, ara: — ‘Nga Moteatea’ (Grey) p. 235: Kei reira e kiia ana na Rotorua. McGregor ‘Maori Songs’ pp. 13, 51: Kei reira e kiia ana he tangi na tetahi tangata mo tona manu i tahuti, he mate kai. Transactions, 41/277. Journal Polynesian Society 26/138. Tiwana Turi p. 64.

Kei te J. 26/138 te korero roa mo te kaupapa o te waiata nei, a ko te kaupapa tera i taia ki konei. Tera te korero no Hawaiki mai mo. tetahi kohatu, he manu te ahua, ko Korotangi te ingoa, ki etahi ko Korota, ki etahi Korotau. Ko te korero, he tangata no runga i a Tainui i noho i Manukau, ka haere ki ona whanaunga i Kawhia, ka moe i te wahine i reira. No tona haerenga kite hi ika ka man mai he manu; ka mea ia kite patu, ka titiro kite pai o nga huruhuru ote manu ra, ka whakaorangia e ia. Na ko taua manu he korotangi. Katahi ka whakamokamokaitia e ia, ka whangaia ki nga kai papai tae noa kite huahua. Ka kino tona wahine ki tona mahi, ka mea kite moumou o nga kai. Kia ngaro ke te tane ka tukino ia i te manu ra, ka tango i nga kai mana, i nga huahua. He* pera tonu te mahi. No tetahi wa ka pouri te manu ra, a ka rere; tera ranei na te wahine ra i tuku. Hoki rawa mai te tane, haere rawa atu kite mataki i tana manu, kua kore. Ka kimi noa, a kore rawa i kitea; kaore hoki te manu ra i hoki mai. Heoi i kitea e tangata ra ko etahi o nga pare e tere ana ite moana, ka mauria mai eia kite kainga. Katahi ka titoa e ia te waiata nei hei tangi mana ki tana manu. Hanga rawa tangata ra he waka whakairo mo nga pare o Korotangi. No tona rongonga ki etahi i te man kino a tona wahine i tana manu ka mahue i a ia, ka hoki ia ki Manukau me tona waka. No tona matenga ka tanumia ano tona waka ki roto i a la. No muri ka hahua nga koiwi, ka mauria ki Kawhia. ka meatia hei pute, ka pania kite kokowai. Tera kei Te Pute, kei a NgatiApakura e takoto ana. (Ref.: M.235, 5.13 & 51, Tr.4l/277, J. 26/138, T. Turi p. 64) Kaore te aroha o taku nei manu Titoko' tonu ake i te ahiahi; Ka tomo kite whare takuate 2 kau ai. Tirohia iho, e hine ma, kite parera E tere atu na; ehara tena he manu Maori. Tikina, 3 me titiro kite huruhuru Whakairoiro mai no tawhiti. Kei whea Korotau 4 ka ngaro nei? Tena ka riro kei te kato 5 kai I te rau 6 pohata, nga whakangaeore 7 E waiho ana koe hei tiaki whare, Hei korero taua ki taku 8 taumata. I koparea 9 pea koe kite huahua Pohewahewa' 0 mai no Rotorua.

'Titoko: — te M.235 ‘tuwhana.’ zTakuate: te 5.13 ‘Kamo ki te whare taku ate kaihau.’ He he tera. sTikina:Ki te J. 26/138 ‘Me tikina.’ He he tera kite reo Maori. Kl etahi kaore enei kupu, i timata tonu te rarangi ‘Me titiro.* etahi ‘Korotangi,’ ki etahi ‘Korota.’ sKato kai:— pena ki te J. 26/138, ki te M. 235; ki etahi katoa ‘katokato.’ eßau pohata:—He tarutaru. Kite pakeha wild turnip

’Whakangaeore :—Ki etahi ‘whakataeore.’ Ki muri iho i tenei rarangi ko tenei, ki te M.235, me T. Turi p. 64: unui kite po, ka oho au.’ Tirohia te M.369 e penei ana, ‘Tunui ki te po, whitia mai kite no na.* °Taku taumata: te M. 23 5 ‘ki tana taumata.' Kei muri i tena rarangi ko tenei ki te M.235, ‘He oti te huri atu ko Kawatapuarangi.’ 91 koparea: 1 tapaea, i kai-taongatia. E kiia ana hoki he huahua te kai a te tangata ra ma tona manu; ahu mai ai nga huahua i Rotorua, hoko ai ki te takapau, ki era ahua taonga. 10 Pohewahewa:—I mahia ki te taha, ki te papa huahua ranei.