74.—HE TANGI MO NGATI PAREKAWA

Toa Takitini, Issue 88, 1 December 1928, Page 43 (Supplement)

74.—HE TANGI MO NGATI PAREKAWA

Na KOKOPU. (Ngati-Tuivharetoa.) Na Te Taite Te Tomo i ichakcunarama. Ko tenei waiata mo te matenga o i-Parekawa, hapn o Ngati-Tuwharetoa, i a Ngati-Tamatera o Hauraki ki Piri-peka peka. Ko Hihitaua te rangatira o te tana. Ko Piri-pekapeka he pa kei te taha hauailru o Taupo, kei tetahi o nga peka o Rangitukua, e tuku iho ana kite moana. He whanannga a Hihitaua ki a Ngati-Parekawa. He mea whakaware ete tana ka mate a Ngati-Parekawa. Kaore hoki to ratau pa e taea ake; na, ka whakawaia kia hekeheke iho. Ko Kokopu i te taha o Taupo, e whakatangi ake ana i tona putatara, he whakatupato ake kite pa. Kotahi i rere ko Palin. Ka heke iho te iwi ra kite tana i raro, ka hopnhopnkia. ano 44 he parera ite mahanga.” Ka hereherea kite taura, ka takina ki rnnga i nga waka. Kei reira te wahi i poreterete ai. Ka whakawhitia ki rawahi o te moana ki Motutere: kei reira ka patupatua. (Ref: M. 227.) Noho noa Mcremere, kaua i te tangata Nana te tohe, nana te maro, Rere ke mai nei he parera noho noa A Rau-maroro 1 . E kore e noho noa i te tarawaha 2 , E ai te karena 3 . Ka pan te ki atu, whakataha ki tahaki He po tana tenei e hoki kai tua o Manuka 4 .

I hakua hei aka te uri o Te Tahiwi? 5 Hihitaua 6 riri whakawareware Ngakau kino tama e te uri o te Huia 7 ; I a Rangitaiki 8 , ia Te Wiwini-o-rongo Patu whakawai, ka hua kite ora tonu ake tenei. Tena ra, e, nga hau o Punaweko 9 Hei whakariupapa 10 mania paheke Haere atu i ton huarahi, Ite wai kowhitiwhiti 11 a Paretuiri 12 . I te whiti pakeha, I aTe Wharaunga 13 kia pukanatia. Kia tanuku noa o kiri angaanga. Wareware ana hoki, e Rah a, 14 to ngakau E hao nei koe kite tu kite riri, Ki te tuku apona te awa i poreterete 15 , He wareware ano te whakatauki atu, Hei 16 huanga te atua kia ware noa iho I mohio o Tupuna kite whakatupapa 17 . Taka marire kite hanga E whakamatakuria nei a te riri, I moimoia ake te kiri, i tukutahuatia Hei utu mo nga 18 hanga aTe Riupawhara 19 , Mo Wahineiti, mo Pataua, mo Te Hau-o-Taranaki. Mo te kohatu a Te Rangimaheu I runga o Whakatara I roto o Motutere 21 i reira te ripanga; Herehere kau ana te taura ki a koutou, Kihai i haparapara 23 , kia kai atu Tahuna 24 , Kia nui ai te hara, e i. ißau-maroro. —He tupuna no roto i nga korero a Ngati-Tuwharetoa; ko ia te tangata Kopu parera kite mahanga. Ka rite ki a NgatiParekawa i haere noa mai ki te whakawai a Hihitaua, Tarawaha.—l te wahi tuwhera. 3 Karena. Kare na? Mo te whakatupato ake a Kokopu, i whakatangi ake .ai i te putatara, he whakaaro. 4 Manuka.—Te Manuka i Onehunga ra, he whakatauki. 5 Te Tahiwi. He matua no Hihitaua. 6 Hihitaua.—Kua whakamaramatia i runga ra. 7 Huia. Ki etahi korero he rangatira no Ngati-Raukawa; ki etahi ko Parehuia, whaea o Hihitaua. B Rangitaiki, Te Wiwini-o-rongo..—No Ngati-Whakatere enei tangata i uru ki te ope a Hihitaua. Punaweko. He kainga, he mara kei Piri-pekapeka. 10 Whakariupapa. —Ki M. 227 “ Whakariua,” tona tikanga hei hari atu. 17 Wai kowhitiwhiti, Ko te wai o Taupo. 12 Paretuiri. No Ngati-Parekawa. 13 Te Wharaunga. —No Ngati-Raukawa i roto ite ope a Hihitaua. 74 Raha. Te Raha, no Ngati-Whakatere; i te ngaro ke ia i te taenga mai o te ope a Hihitaua; mei hohoro mai mana e patu a Hihitaua. 15 Poreterete. Penei i te parera i te moana e tupotupou nei. 16 Hei huanga te atua. He korero whakaware na Hihitaua.

l 7 Whakatupapa.—He mohio kite ata titiro ite ahua ote riri. Ina Koki ko Tuhera he tipuna no ratau. I tetahi pakanga ki Whanganui ka puputia e ia nga monoao, kia pohehetia ai he tangata; ka rere i roto i te kapa o te hanga ra mete taiaha. Ka pohehe a Whanganui he nui tangata, ka heke. Kei tenei whakaware a Hihitaua kaore rawa nga uri i tupato. l ß Nga hanga.—Ko Wahineiti, ko Pataua, ko Te Hau-o-Taranaki i mate i a Ngati-Tuwharetoa ki Waimanuka, i Rangatira, I Taupo. No Ngati-Raukawa era. 19 Te Riupawhara.—He rangatira no Ngati-Tuwharetoa, ko Waihi te kainga i te wa ano i a Te Heuheu nui. 20Te kohatu Te Rangimaheu, etc. —Ko Te Rangimaheuheu, ara ko Te Heuheu. Ko Whakatara kei runga ake i Waihi, he papa kohatu i takea ai tera ingoa a Whakatara. 21 Motutere.—Kei te taha rawhiti o Taupo, kei uta atu o Motutaiko. I patupatua ki reira a Ngati-Parekawa. 22 Ripanga.—Te huihuinga. 23 Haparapara.—Kihei i korero nga waha. 24 Tahuna.—He atua pera i a Tunui-o-te-ika ma ra.