I.—3a

26

Ko nga toenga o nga whenua o ia Maori, ka taea te tuku i runga i nga tikanga c whai ake nei, ara : — (a.) Mehemea he whenua c puritia ana i runga i te ritenga/eesirnple a kaore i nuku atu i te rua tekau nga tangata nona, ka taea te riihi c aua tangata nona ma whakamanangia c te Kaunihera, a ka taea hoki te mokete te hoko ranei ma whakaaetia c te Kaunihera kia peratia. (b.) Mehemea he maha atu i te rua tekau nga tangata nona te whenua, me whakatu he Komiti, a ma taua Komiti c whakawhiti te whenua kite Kaunihera, a ka tino whai mana taua whakawhitinga kite kore c takoto he whakahe i roto i te marama kotahi. Me whakahaere taua whenua c te Kaunihera i runga ano i nga tikanga i tohutohungia i tuhituhia ki roto kite pukapuka i whakapiria kite taha o te Tiiti whakawhiti. Kaua nga whenua c whakahaerea ana i raro i te mana o tenei Ture c utu i te tiute Maori. PIBE HEI WHAKAHAERE I NGA WHENUA MAORI, ETAHI RARANGI A WI PERE, M.H.R. Whakarapopototanga o tetahi Ture hei tino whakamutu rawa atu i te tuku i nga whenua Maori oNiu Tireni i runga i te hoko. 1. Me tino whakamutu rawa atu te hoko whenua Maori i Niu Tireni, ake tonu atu, hei tohu mo te taenga kite rima tekau ma iwa tau. o te Kuini c kawana ana i Niu Tireni, mo te roanga ano hoki o ona ra c noho ana i runga i te torona o ona Tupuna. 2. Me tv he Poari hei whakahaere i nga whenua Maori katoa c tukua ana kite Poari i ia wa i ia wa c nga tangata no ratou aua whenua, hei whakahaere hoki i nga whenua Maori c takoto taumaha ana i etahi taumahatanga i mna atu i te mananga o tenei Ture. 8. Me whai mana te Poari kite whakahaere i nga whenua c man ana i etahi Ture, ara, i te Ture Ngawha, me era atu Ture pera, me nga whenua Maori o te Takiwa Pootitanga o te Tai Eawhiti c puritia ana i runga i nga tikanga kai-tiaki i runga i te tuku a nga tangata whai take kite Poari. 4. Me whakatu c te Poari ratou ko nga tangata whai whenua ho Komiti Poraka, a ma taua Komiti Poraka c tuku atu te whenua, nga whenua ranei, Ida whakahaerea c te Poari i runga ano i nga tohutohu a te hunga whai take. 5. Me whakatu c te Poari kia rima nga Komiti Takiwa mo te Takiwa Pootitanga o te Tai Eawhiti hei uiui i nga take a hei whakatautau i nga paanga o nga tangata ki ia poraka whenua Maori hui atu ki nga whenua papatupu, a me whai mana aua Komiti kite whakatau i aua mea katoa i runga i ta ratou i kite ai he tika, a me tuku c ratou he ripoata mo aua tv mea kite Poari a ma te Poari c tino whakatau. Ma te Kawana i roto i tona Kaunihera c tino whakatuturu aua whakatautaunga. 6. Me whai mana te Poari kite tuku moni nama ki nga tangata whai whenua hei mahi.i nga whenua c puritia ana c ratou hei mahinga paamu ma ratou, mehemea ia c mohiotia ana c te Poari tera ano c taea c taua tangata, c aua tangata ranei, te whakaea te moni puku me nga initareti. 7. Kaua te Poari c riihi i nga whenua Maori c tukua atu ana ki raro i tona mana whakahaere mo nga tau c nuku atu ana i te wha tekau ma rua tau. 8. Xi te mutu nga tau o te- riihitanga o tetahi whenua me karanga c taua Poari he huihuinga o nga tangata no ratou taua whenua hei whiriwhiri, a hei whakatau :- — (1.) Kia riihitia houtia ranei taua whenua ; (2.) Kia riihitia ranei ko tetahi taha anake o' taua whenua ;