25

I.—3a

mea ka whakaae te Komiti ki. te. tango i nga kprero a aua mema Maori ka whakarite ai i tetahi ra tuturu hei korerorerotanga i aua take, hei whakamatauranga i tetahi huarahi c taea ai te whakangawari te whakakotahi i nga whakaaro c taupatupatu ana, kia kotahi ai te aronga o te ture ka hangaia hei whakarite ite hiahia o nga iwi Maori. Xi taku titiro, kotahi te take c whakaaetia ana c ratou katoa, ara, ko tetahi huarahi whakahaere mo o ratou whenua a nga ra c haere mai nei. Mehemea kua tino korerotia mai c nga mema Maori nga hiahia o nga iwi Maori o o ratou takiwa, kaati kua tino marama ki a tatou kei te hiahia nga Maori me mutu te hoko o nga whenua Maori. Xi taku titiro koi na te tino hiahia nui o nga iwi Maori. A ko tetahi, ki taku, kua kotahi to ratou whakaaro me rapu he huarahi c taea ai te whakahaere pai i o ratou whenua. Heoi te mea kei te ahua taupatupatu o nga korero a tetahi me tetahi o ratou, kei runga anake ite aronga o nga huarahi c taea ai taua hiahia; engari ki taku whakaaro, kaore c kore te taea he tikanga te rapu, mehemea ka whakangawari ratou, tetahi ki tetahi, i etahi wahi o tona hiahia. Xi te pera ka taea etc Komiti, ki taku mahara, te whakariterite nga wahi o o ratou whakaaro c ahua taupatupatu ana te takoto. Kaati, ki taku mohio, mehemea ka whakaae te Komiti kia huihui tatou i runga ite ngakau tapatahi kite rapu i tetahi huarahi kotahi mo runga i nga hiahia kua korerotia c nga mema Maori, tena c taea c te Komiti tetahi whakaotinga c paingia c nga Maori ratou tahi ko nga Pakeha. Kaore kau c tino uaua ki taku mahara te rapunga a te Komiti i nga huarahi c taea ai te whakatutuki nga hiahia o nga Maori mo o ratou whenua. Koi na nga aronga hei mahi ma te Komiti, a c pai ana kia, rangona nga korero a nga mema c hiahia ana kite whakapuaki mai i a ratou mahara hei whakaatu mai i he huarahi tika hei haere ma tatou. Honore Timi Kara: Xi taku mahara c kore pea c taea c tatou te whiriwhiri rawa o tenei rnea i tenei ra, engari kua kite au kua whakaaturia rnai c Henare Kaihau ana mahara i roto i tana pukapuka rarangi kua takoto nei kite aroaro ote Komiti. A i mua o tera huihuinga ano o tatou ka whai taima hei mahinga ma Wi Pere raua ko Hone Heke i etahi rarangi pera ano ma raua, hei whakaatu mai i o raua mahara mo runga i enei take, kia whakahaerengia tahitia ai c tatou ena pukapuka c toru a tera tuunga o te Komiti.

Nga Barangi ka motinitia c Henare Kaihau, M.H.E.

TAKIWA POOTITANGA 0 TE TAI HAUAURU. Me tv he Kaunihera Maori kia ona mema mo te Takiwa Pootitanga o te Tai Hauauru. Me whai mana te Kaunihera— (1.) Xi te whakatu Komiti mo ia hapu, mo ia iwi ranei, i roto i te Takiwa Pootitanga o te Tai Hauauru ; (2.) Xi te whakawa i nga whenua, kite roherohe, kite wawahi, kite whakatau i nga paanga me nga hea o ia tangata, ki te whakatu kai-riiwhi, a kite whakaputa i nga ota mo aua mea. Ko aua ota katoa me tnku atu kite Kooti Whenua Maori, a me panui ki roto kite Kahiti, a kite kore c piiratia i roto i nga marama c rua, me hiiri me haina aua ota c te Tiati o te Kooti. Xi te takoto he piira, heoi ma te Kooti Whenua Maori c whakawa taua tono, a ko ta te Kooti i whakatau ai koia tera te mutunga. Me ahei te Kaunihera kite tuku kereeme ki nga Komiti hapu, iwi ranei, a ma aua Komiti c uiui aua take a c ripoata. Ka ahei te Kaunihera kite whakamana i te ripoata a te Komiti, kite whakatika ranei, kite whakahoki ranei i taua ripoata ki taua Komiti, ki tetahi atu Komiti ranei, kia uiuia tuaniatia taua keehi. Kaua rawa he whenua c hokona c moketetia ranei kite Karauna kite tangata noa iho ranei, engari c taea ai te pera me rnatua whakaae c te Kaunihera, otira kaua te Kaunihera c whakaae ki aua tv tuku kia oti ra ano te rahui he whenua hei oranga mo ia tangata nona'te whenua. Mehemea he kino katoa te whenua o tetahi Maori, a kaore ia c whiwhi oranga i taua whenua i te kino, me ahei noa atu ia kite whakawhiti kite hoko atu ranei i taua whenua, a ma te Kaunihera c hoko he whenua pai mona. Me tere tonu te whakatautau me te wehewehe a te Kaunihera i etahi whenua hei oranga mo ia Maori me tona whanau, me te whakaputa i nga tiwhikete mo nga papakainga. 4—l. 3a. '