Page image

Taku Haere Ki Japan na Kingi Ihaka No te paunga o nga rā o te tau 1973, ka tae mai te tono mai ki ahau a te Japan Foundation kia haere atu ahau ki Japan i mua atu i te paunga o nga rā o Maehe 1974, ki te mātakitaki i te āhua noho o nga tāngata o taua whenua. Ko te hiahia o taua Foundation kia toru wiki ahau ki Japan, mā rātou e utu taku haerenga atu me taku hokinga mai, tae atu ki taku noho i reira, me aku kōpikopikotanga i reira. No te 8 o nga rā o Maehe ka rere atu ahau i Akarana ki Poihakena. E tata ana ki te waenganui pō o taua rā ano, ka rere atu i Poihakena ki Japan. E iwa haora e rere atu ana i Poihakena, ka tau atu ki te taunga manurere nui o Japan, ko tōna ingoa ko Haneda Airport. Atu i Poihakena ki Japan, tata kore ana ahau e moe ahakoa taku ngenge. Ko taku mate nui, he mataku i te āwhā. Ka kake, ka heke, ka kake, ka heke te manurere nei i te kino o te āwhā, engari, tae pai atu ana mātou ki Japan. No te atatū, i te ono i te ata, e pouri tonu ana i te mea he hōtoke ki Japan, ka tau atu te manurere. I tera taima o te tau, ka nui te tino kōpeke (makariri) o tera whenua, na i tō mātou taunga atu, e whā degrees (4 degrees) te makariri o taua wāhi. I reira hei tūtaki mai i ahau ko tetahi o nga tāngata o te Japan Foundation me tetahi o nga hekeretari o te Embassy o Niu Tireni i Tokyo. Ko te hekeretari nei, he Pākehā no Poneke, kua pau kē te rua tau ki reira, a kua mohio ki te reo o nga Hapanihi. Kahore i roa i te Airport, ka mauria ahau ki taku hōtera i roto ake i te taone nui, ara i Tokyo. Ko Tokyo, e tata ana ki te 12 mirione nga tāngata kei reira e noho ana. Ko te mea i tino mataku ai ahau, ko nga motokā; ko te tini ai, me te horo ki te haere, me te mātotoru o te haere o nga motokā, ano nei ki au, e tata pā atu ana tetahi motokā ki tetahi. Ko nga rori o taua taone, kī tonu i te motokā i nga taima katoa. Ko te hōtera i haere atu nei ahau, horekau i nuku atu i te tekau maero te tawhiti atu i te Airport, engari i te kaha tini o te motokā, nuku atu i te haora, katahi ano mātou ka tae. Ko te hōtera i reira nei ahau e noho ana, e toru mano nga ruuma moe, engari ko nga ruuma, tino kino te nohinohi (iti). I pēnei ai, he nohinohi ano no te nuinga o nga tāngata o taua whenua. Ko nga moenga, nga taonga katoa o ia ruuma o te hōtera, he nohinohi. Ko te mea i kata ai ahau, ko te taapu kaukau, Ko te waihanga, i rite ki te kāwhena te āhua, engari mo nga tāngata nohinohi anake. E toru putu nuku atu te hohonu; ko te whānui, e rua ano putu. Ko te take i pēnei ai nga taapu kaukau o reira no te mea, horekau te Hapanihi e kaukau penei ana i a tātou nei. Ka haere te Hapanihi ki te kaukau, ka timata atu ia i waho o te taapu. Ka timata atu tana horoi i a ia e noho ana i runga i te tuuru, e tū ana ranei. Ka mutu tana hopihopi i a ia i waho o te taapu, ka horoinia atu e ia nga hopi, katahi ano ka tomo atu ki roto i te taapu, ehara i te mea ki te horoi i a ia, engari ki reira okioki ai. E tata ana ki te haawhe haora a ia e noho ana i roto i te taapu wai, āhua wera, katahi ano ka puta mai. Ko nga whare paku, i rerekē noa atu i o tātou. He tini nga whare paku o reira horekau e wehe ana mo te tāne mo te wahine, ara, kotahi ano te whare paku mo nga wahine me nga tane. Na reira, kia tūpato te haere a te tangata kei rokohanga atu e whakakākahu ana te tangata i a ia. Tuarua ko nga wāhi mo te tiko, kahore he tuuru; hāngai tonu nga wāhi tiko ki raro i te papa (floor) o te whare. Horekau ahau i taunga ki tenei tikanga, ka hoki mai ahau. E kore e taea te korero whānui nga āhuatanga i kite ahau i reira; heio ano me whakarāpopoto ake nga korero ki nga mea whakamīharo i kite ahau. Ko etahi o nga tikanga a tērā iwi, i āhua rite ki nga tikanga a te Maori. Ko etahi o nga kāinga, kahore e whakaaengia kia mau hū (shoes) te tangata. Ka tae atu koe ki waho, me ata unuunu nga hū, katahi ano