TE MATE KOHI, Consumption.
TE PUT AKE 0 TE “KOHI.” T. WI REPA, M.8., Ch.B.
3. Ka pai te marae, mete whare, engari ka inu miraka mate, ka nui te mate kohi o te puku.” Kei roto i te “Clinical Journal” o Pepuere Ist, 1928, enei korero: “Ko te kohi he mate no te hunga pohara. Ko te katna o nga mea mate e whakaatutia ana kei raro noa atu ite kaute o nga mea e mate ana; me te kaute hoki o nga tupapaku e whakaatutia ana kei raro noa atu i te maha o te hunga e matemate ana.” Na Winfield enei korero i roto i tona Pukapuka “Modern Methods in the Diagnosis and Treatment of Pulmonary Tuberculosis.” page 6: “Kua whakaatutia, ko nga kainga ote hunga mahi (working class) kua paru katoa i te kakano kohi. tae noa ki a ratau tamariki. Ko nga tamariki a nga mea kohi, kei te nohia katoatia e te kakano o te kohi. Na nga tirotirohanga i nga tupapaku (Post Mortem examination), i tautoko, tenei whakaaro.” Mo te iwi pakeha nga korero i runga ake nei. Anei tooku mahara E hara no te Maori rawakore anake tenei mate. No nga ahua katoa o te tangata Maori; rangatira, ware, tamaiti, wahine. tane. Ahakoa whai moni te Maori, kaore.e whakapaua e ia hei hanga kainga pai mo tona whanau, kia pai ai te tipu kia ora ai i nga han pai ahakoa pewhea o tatau whakapapa, kaore e arotia mai e taua kuare, e taua paru, e aua tikanga pohehe a tatau, e powhiri nei, e whakakaha nei i te mate kohi.
Kia hora ra ano te maramatanga ki roto ki o tatau ngakau, a, ka whai tatou i te ara o taua maramatanga, ka honea ai tatau i te kohi. Kei te 6000 kite 7000 nga tangata mate kohi o Nui Tireni i te wa kotahi. He pakeha anake enei. Kaore to tatau nei kaute i 'te uru ki tenei. E ki ana nga takuta pakeha he kaha atu te mate nei ki te tope i nga iwi kiri pango, notemea he tauhou o ratou toto ki te whawhai ki te mate nei. Ko au e ki ana kaore he rereketanga. Ka mutu ano pea te rereketanga he marama no nga iwi kiri ma he kuare no te iwi kiri pango. Mehemea nga ahua kiri katoa ka mau i te maramatanga kaore he rereketanga.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/periodicals/TOATAK19290801.2.20
Bibliographic details
Toa Takitini, Issue 96, 1 August 1929, Page 1052
Word Count
402TE MATE KOHI, Consumption. Toa Takitini, Issue 96, 1 August 1929, Page 1052
Using This Item
See our copyright guide for information on how you may use this title.
Log in