NGA TOHU TUATAHI.

Toa Takitini, Issue 96, 1 August 1929, Page 1053

NGA TOHU TUATAHI.

I runga ite mea kei te tata kite 95 Maori i roto ite 100 he kakano kohi kei roto i o ratau toto, me noho tonu te tangata i runga i te tupato. Taua tupato tenei: Ka pangia auautia e te rewharewha, me haere ki tona takuta kia tirohia. Ka kore e hiahia kite kai me haere kite takuta, kia tohutohutia. Tetahi tohu tuatahi ko te teretere o te patete o te manawa. Te hoa o tena ko te wera o te kiri; he wera iti nei. He wera e mohio ana te tangata kaore tona tinana i te pai rawa. Me maharahara ia mo enei ahua. Hui atu ki enei te kawa o te kai. Ki te haere ia ki te takuta me man e ia tona mimi i roto i te patara i ata horoitia. Tera tetahi mea kei roto hei tirphanga ma te takuta. Taua mea he albumin E kitea ana taua mea i roto o te mimi o te tangata kei te whaka-kohi haere. Tetahi tohu o te timatanga kohi, ko te ma o te pito whakamuri o runga ote waha, ote tohetohe. Ko te tamaiti tvahine whaka-kohi anfi, ka ngaro tona mate wahine. Ko ianei nga tohu o te kohi i mua atu o te wa e kitea ai e te katoa. He pukupuku etahi kei runga ake o te a o te kaki. Ko ta te takuta tenei e ki nei ko te wa o mua atu i te kohi: ara, “the pretuberculosis stage.” No reira te mea tika, ia torn marama, ia marama ranei me haere te tangata. te wahine ranei kite takuta. Me whakaatu tonu, ko te take o to hoki-hoki kia tirohia mehemea tera koe e kohi, a, kia tohutohutia mai hoki te karo mo taua mate, te ahua ranei o te noho e kore ai e tutuki atu ki reira. Otira he mea uaua te ruke atu ki rare i nga tikanga, i nga whakahaere kua waia tatau. E hara te Maori i te iwi waia kite takuta, ehara hoki i te iwi pirangi ki le takuta E hara ano hoki i te iwi mahara-hara kei pangia e te mate. Ko tetahi tenei o raua rereketanga ko te pakeha. Mehemea te pakeha kei te wahi kore takuta e noho ana kanui tona awanga-wanga. Ko te Maori, ko te noho uni tonu, ano kaore he mate i te rere i te ao. Koianei o ana tikanga kaore nei e taea e tatau te ruke

atu ki raro. Kite whawhai tatau ki te mate kohl, me whakahou nga mahara, me whitiki ki nga whitiki a te iwi e toa ana ki te whawhai kite kohi. Kaua hei whakatonga; kaua hei mahara e hara mou tana whin. Heoi tan he tupato, he whai ite tauwira ate pakeha. Otira, he pakanga nui te pakanga ki te kohi. Me whakatu marire he kai araM mo te iwi ki tenei pakanga ka ngahau te tu, te haere ranei i roto o te kapa o te riri.