WIREMU PARAONE TUREI.

Pipiwharauroa, Issue 169, 1 June 1912, Page 1

WIREMU PARAONE TUREI.

IWAENGANUI poo te Turei te 25 o nga ra o Hune nei ka moe a Rev. W. Paraone Turei ite moenga roa. He nui te pouri me mamae o te ngakau, i runga i te taha ki to te tangata whakaaro, mo tenei rongo kino. He tama a Paraone na Rev. Mohi Turei raua ko Kararaina. He kaumatua rongonui tenei i roto ite Hahi Maori i Niu Tireni katoa. I kuraina a Paraone ki Te Aute. Ite mutunga o tana kura ka haere ki Te Rau kura ai mo te mahi minita. No te tau 1908 ka whakapakia hei Rikona, ka whakanohoia hei minita mo te Pariha o Hikurangi. Ite tau 1910 ka whakapakia hei Piriti. He tangata ngakau nui a Paraone kite mahi i tana mahi, ahakoa te nui o tona Pariha, e taea ana e ia te haere nga wahi katoa. He tamariki tonu a Paraone, engari ko ona whakaaro me ana mahi he whakaaro he mahi na te pakeke. He tangata tinana pakari ia, e tino mohiotia ana hold e

nga tangata o Turanga tae atu ki Nepia mo tona toa kite purei whutupooro. E whim ona tau e purei ana mo te tiima nui o Turanga, e kiia nei te ingoa he repe. Otira hei aha te Pakari o te tinana kite mate, he poto te wa kua ngaro atu i te tirohanga. I a ia i te kura, tae noa mai kite wa i Te Rau kaoree pangia ana e te mate, tena koa i tenei he taniwha tonu nana ia i tukua ki raro. I roa rawa raua ko tona mate i riri ana, i mahara ia ko nga male hauarea noa nei, kaore i pai Id takoto; tae noa kite wa i kaha ai tona mate, haere tonu ia. I taua wa.i kaha ai, whakaaro tonu ia he rewharewha noa pea taua mea e whakangoikore nei i tona tinana, ka mea ia Ida haere atu i tona kainga ki Waipiro ma raro tonu. Ko te tawhiti e wha maero. Ko tona mea Ida werawera ia ka pai, Ida hold mai ka kaukau, ka moe ai, Ida oho rawa ake i te ata kua pai. Ko tana rongoa tenei mo te rewharewha ; ka rewharewha ka haere kite whutupooro, te hokinga mai ka kaukau, oho rawa ake i tahi ra kua pai. Te taenga ki Waipiro ka kaha rawa tona mate, ka haere kite Takuta ka kiia mai he piwa. Ko tona hokinga tera kite kainga, tae rawa atu kite kainga kua kore he kaha, ka hinga iho kite keeti o tona whare, ngaro tonu atu nga mahara, he mea man atu ia i reira na te tangata ki runga i tona moenga. E rua ano ona wiki e takoto ana ka mate. Ko tetahi tenei nga tangata kaha o te Ropu

Maori o te Ao Hou, e whakamatau nei kite rapu, kite mahi ano hoki i nga tikanga e whai painga ai te iwi. Na konei ko tona matenga he mate no te Ropu, he mate ano hoki no te iwi. No te tau 1908 ka marentia ia ki tana wahine, ka tokorua a raua tamariki : ko te mea tuatahi ka kotahi tau ka ono marama, he tane ; ko te tuarua he wahine, ka wha marama. He tangata kaingakau atu ia ki ana tamariki, ki tona hoa hoki; kua mahua pani ratou inaianei. Ka whakaaro ake ki enei tamariki, ki to raua koka hoki, ka toko ake i roto te ngakau tangi, ka heke te roimata i nga kamo i waho; ahakoa te korero a te kupu, kua whiti atu ia ite mate kite ora. Tena a Ngatiporou katoa te tangi mai na ki tona tamaiti, ki tona minita, he mea kaingakau hoki. E tangi ete iwi, he mea tika hoki kia tangihia ; e tangi e te Koroni, e te Aowera mete Whanau-a-Iritekura ki to koutau minita, kite tangata i rite ai o koutou hiahia maha. Ko wai ka hua ko wai ka tohu e whiwhi ranei koutou ki tona rite a muri ake nei, kore noa ranei. Haere ra e Para kite okiokinga, waiho au purapura i rui ai kia tipu ana i muri nei. Tika rawa mou nga kupu e mea nei:— Taka noa ton rau i te makutanga, Ma wai e korero au mahi ? Te ao e mihi nei ki nga mea i mahia Kaore e whakaaro ki nga mea kei te toe atu.