TE HUI A TE PIHOPA TE KEREAWIRA.

Matuhi, Volume I, Issue 2, 16 September 1903, Page 3

TE HUI A TE PIHOPA TE KEREAWIRA.

Te Ahi Kiore, Hepetema 4,1903. Ko nga Maori i tae mai ki taua hui ko Kiingi Ngatuere, ko RewerenaTeri me tana hoa Wahine, me a raua tamariki, Hori Te Huki, Tamati Hi pi, P. A. Tuhokairangi P. Reihana, Hapeta Whakamaiuru, Maraea Karaitiana, R. R. Paku, Taiawhio Te Tau, me etahi atu. Ka takoto te kai a te iwi nana te hui. Ara a nga kai.whakakapi i te tnunga 0 te Pihopa a te ati Tikini whaokoata me Te Kewerene J. Gr. Kamutana me te l>oratana. Ale Rewerene I\. langa ka mutu te kai kahni ki roto i te rum a hei korero tahga ka tu Te Ati Tikini kite wkai korero kamea. Ehoa ma kanui toku koa mo to koutou taenga mai i tenei ra ki konei whakarite rite ai mo te kura nei. E' mohio ana koutou ki nga rahui i Waiho mo te Haahi hei kurano-a i nga tamariki Maori ko Papawai, ko Kaikokirikiri i roto i nga tau maha ka hori nei ko te Roratana te kai whaka ako i te tunga o taua kura ki Papawai e mohio ana koutou Id te take i pakaru ai no te taenga mai o te hauhau me nga tikanga whakatu Kiingi ka raru raru nga Pakeha. me nga Maori i konei kamutu te mahi o taua kura. Mai o taua \va i mahue ai te kura i whaka whaititiaai e nga kaitiaki o aua whenua 1 te tau 1868 kariro i te haahi i taua wa kihai inui nga moni e ahei ai te wnakatu kura. nui mo aua rahui. Kati ko aua moni i nga Tarahiti tonu c pupuri ana no naia nei kua nui aua moni kua ahei kite whakatu i tetahi kareti mo nga tamariki Maori. I mahara nga Tarahiti tera e whaka kotahi tia te whare mo enei Avhenua me Po.rirua i runga i te kore onga Maori

o te tai hau auru kaore e whakaae a kihai i whakakotahi tia mai aua moni. Tena pea kua rongo koutou i te whaka tau a te Piriwi Kaunihera e mea ana kia riro ano ma nga Tarahiti e whaka haere nga tikanga mo nga moni o aua whenua ki runga ano i nga tikanga i homai ai aua whenua. Heoi ki tamatau whakaaaro kia kotahi nga Maori me nga Pakeha he tua kana he taina. E mea ana hold matau kia mahi te kura i naianei aha koa tae mai nga' tamariki o te taihauaru kaore ranei. He mea ata titiro kia ata whaka ritea tenei kainga hei kareti ara he noho ki waenga nui o Papawai raua ko Kaikokirikiri. Tetahi he maroke he pai no te kainga no nga rakau me nga taiapa hei akoiiga i nga mahi a rino-a ringa. kua oti koki te whakapai te whare hei nohonga mo nga tamariki ahei noa atu te whare nei te tiaki inga tamariki e ruatekau. Ko taku whakaaro me tuku mai nga tamariki inaia nei ka toru marama e noho ana ate lvoratana i konei whakapiki ai i nga mahi mo te kura nei i putamai ia i nga kura nunui o Inffarangi ara aTe Kamutana. He Minita hold tetahi o ana mahi karua ai anamahi hei whakaakotanga i nga tamariki ki waho i e tahi haora kai ro whare i e tahi haora kite whakapai i njra moeng-a mete ahua o te noho me • • • ■ te karanga i nga manuhin a kua kite koutou kaore heutu mo tenei kura e ngari rnakoutou ano e tango mai he ka hu mo nga tamariki kia toru nga hutu koroihe kia pai te ahua onga tamariki ko nga tamariki katukua mai ki konei kia paahi rawa i te tuawha heoi ko taku tino hia hia kia tae mai nga tamariki i na ia nei mo tenei*kura ka mihi atu au kia era koutou. Hori te Huki,: Kia orate kai whaka ako mo tenei kura. Kia ora Te ati Tikini e pai ana o korero e korero mai

nei koe kia matau. No te mea i te wa e ora ana nga kaumatua e u ana tara tau pupuri i tenei mea ite whakapono ka tukua enei whenua tuunga kura whare karakia inotu hake atu kite haa hi e whakapai ana hoki au ite mea ku a whakataua ko tenei wahi hei whaka ritenga mo Papawai me kaikokirikiri heoi ki takumohio ake i ngaro ai nga Rangatira o Papawai kaite pirangi ra tau ki reira te kura pera hoki nga tangata o Kaikokirikiri heoi kia ora. Hapeta Whakamaiuru: E whakapai ana au kinga korero a Te ati Tikini kati ka whakapuaki atu hoki au i etahi tikanga e paana ki enei rahui i te tau 1852 katukua enei whenua e Ihaia e te korou e Peneamine me etahi atu me te Manihara Rangi takai waho, mo Papawai mete whai kupu atu ano kia whakaturia he whare karakia he mira huri parawa ki runga i aua whenua heoi Avhakaae tia ana e te Pihopa i taua taima ka korero a te Manihera raua ko lhaia nga kai whakahaere kia whakaturia he kareti heoi kihai i oti ko te take no te Tuunga o te Kareti o Te Aute. Ko tenei e whakaatu atu ana au kua Tukua te Pitihana e nga Maori e whai take ana ki taua Rahui ko maua ko taku tuahine kaore a maua kupu mo to whai korero te keehi a wi neera mo Porirua. Te Ati Tikini: E hoa ko wi neera e mea ana kia hoki mai te whenua kati ki taku whakaaro ake ma te moni nui rawa e taea ai to whakahaere e nga lioia te Keehi a Wineera e ara ai hoki taua keehi. Hapeta: Patai tena hea ha i kore ai e tu hekura mo Kaikokirikiri i mua i te taima i riro atu ai. Utu: Ko te take he kore moni hoki kaore i nui nga moni hei whakatu whare kura. Hapeta: Kati e panui atu ana au i

tetahi pukapuka na ngarori Tamilian a e penei ana nga kupu kaore nga tamariki o te kauru e tukua atu ko tamatau whakaaro kia mutu rano te keehi mo Porirua a ma reira hoki e whakaoho te whakaaro a te Pihopa. Patai kia Hapeta: Ko wai ma anake e whakahe ana. Hapeta: Ko nga uri anake a nga tangata na na nei te whenua i tu kua nei kite Haahi. Patai: Tena kite ki tea kaore kau noa iho he Painga kia koutou i roto i te keehi o porirua kapewhea tia nga ta mariki Hapeta kite kitea kua kore kau noa iho he tikanga heireira ka tuku mai ai inga tamaaiki kite kura heoienei korero Kiingi Ngatuere kia orate minita o kaatataone a langa kia ora hoki te ku rumahita kia ora koutou katoa kotaku whakaaro me karanga ete pihopa he hui monga tangata maori menga pake ha hei whakahaere kia tslkoto pai he tikanga i waenga nui inga tangata e whakahe ana mo tenei kura mo nga mea e tuku mai ana iaa ratau tamariki koi waiho hei whakararuraru i waenga nui i tenei kareti mete pihopa menga maori e tuku mai ana ia ratau tamari e whakamihi ana hoki au kite kupu a Hori Te Huki e mea nei ko ana tama riki kai te'hara mai kite kura kai te no ho whanga tonu mai Te Ati Tikini: Kai te pen a tonu te wha kaaro o te pihopa ka whakaae noa atu ia kia tu ano he hui, heoi oti ana te kupu mate pihopa e tuku mai nga whakaatu kinga maori te ra o te hui e toe mai nei, heoi nga korero o te hu i pakaru ana te hui

Kei runga ite wharangi tuatahi he pa nui monga whenua hoko. Teera tui ka hu. Okihana taonga. Meetahi atu mahi.