NO HERETAUNGA.

Huia Tangata Kotahi, Volume 2, Issue 26, 11 August 1894, Page 2

NO HERETAUNGA.

KO te mahi nui o te Paremata nui o te Koroni e noho mai nei i Poneke i roto i tenei wiki kua mahue ake nei, he korero mo te Moni o te Koroni, ara mo te pukapuka whakaatu a te kaitiald tnoni i te ahua o nga moni i pan me nga met i toe. Ko te mahi a nga mema inaianei he what korero mo aua moni. I tu te hui a te Komiti wahine o Heretaunga i te Taite nei, kite Pakipaki. Ko nga ta*e o taua hui he whiriwhiri i nga take o te Komiti wahine o Rotorna me a ake ano taia kite pepa nei. Kotahi tetahi tamaiti pakeha i Nepea i ha•nenetia e te pirihimana mo tona whakaraaiiinga i tetahi hoiho he pahore te tuara me I'gakaokao. Whakataua anaetetiatikiautu taua tamatiti i te moni kotahi pauna. I tu te hui a te Komiti Taitamariki kite Waipatu i te Hatarai 4 ong? ra. Ko taua hui he whakaoti, a he whakapumau hoki i nga tikanga mo to ratou komiti. Kua oti inaianei nga tixanga mo to ratou komiti. Ko nga moni enei i puta mai i roto i nga j. outapeha i roto i nga uiarama e wha mutu atu i a Hune.te 30 onga ra e £50,841. I tera tau ko nga moni o nga waea terekaramu i tae kite rua tekau ma iwa mano e rima rau e rima tekau ma tahi. Kua kitea tetahi whakapakoko i Ihipa, ko te roa o nga tau o te mahinga mai ka 6000 tau. Ko te ahua o taua tangata i rite ki tetahi tangata whakahaere i te mahinga o tetahi o nga ana tupapaVu o Ihipa ara o nga pirimiti. Kotahi tetahi tangata haere rori mohio i tae mai ki katatana. Tona mahi i taua taone he tpno taewa haere ma ana. No tena whare kotahi. e rua o tena, a tae rawa ake ki tetahi pito o te taone kua ki tona peeke, katahi ka hokona o taua tangata, ka whiwhi hoki ia i ana moni, a haere maha atu ana. Kei tetahi taone ko Nerehana teingoa, kua timata te hua tuarua ano o nga rakau, te aporo, te paramu, mete karani, nui atu kua maokanga hua rakau inaianei. E maharatia ana na te ahua o tenei tau i penei ai. Kanui te koa o nga tangata o Nerehana. Ko nga kooti mau mau tangata o Tiamana he mea mahi he mihini ki runga i nga wira. Ka mohiotia te roa o te wahi i haere ai me te nu'> o nga tangata i marine taua kooti. Kotahi tetahi wahine i nemo i Ohaio Anierika. No tetahi ra ka manria kite tann. I te mea e hikitia ana ki roto i te rua katahi ka rongona e nga tangata e patoto ake ana katahi ka huakina te taupoki, ka kitea e ura tonu ana taua wahine. Te painga ake u taua wahine ka korero ia i tino mohio tonu ake ia kite mahi a nga tangata e mau nei i a ia engari kaore ia e kaha kite korero ake. No tona tino kahanga rawatanga katahi ano ia ka kaha ki te patoto. No te torn o nga ra nei ka korero a Ta Hori Kerei ki nga tangata o Ingarangi ka mea i mua ote hnJnga katoat«mga o ona Koroni

kia kotahi, me whakamutu a Ingarangi te pooti kawana mo nga Koroni a me tuku hoki kia pootitia he mema mo te whare o runga. Kotahi tetahi tangata haurangi i Poneke i hopungia mo tona haurangitanga. I te tirohanga a te pirihimana ka kitea ko nga moni i roto i ona kahu tekau ma wha nga noti £IOO pauna i roto, ko nga koura tae atuki nga hiriwa e £6O e£Bo pauna ranei. Notetatanga kite rakapa, ka mui te mahi ate tangata whanako, engari kaore hoki i tata mai i nga pirihimana. Kua tae mai te rongo kua mate a Hone Mohi Tawhai tetahi o nga rangatira o Ngapuhi. Ko ia tetahi o nga mema o te kotahitanga. Ko ia hok.i te me,ma mo Ngapuhi ki te Paremata o te Koroni i te tau 1882. I roto i nga ra o Hurae ka tn tetahi mema pakelm i roto i te Paremata o te Koroni i Poneke kite korero kia tukua he tangata pokapoka ki roto i nga rohe o Mokau. E mea ana ia kei roto i taua rohe kei te tekau mano tangata kaore ano kia pokapokatia. Kaati i runga i to mea kua nui te Pakeha kei reira e noho ana l\v mea pai kia tukua he takuta ma te ka um kia I mere ki roto i aua rohe pokapuka ai kia koie ai e tae mui te mate koputaputa ki reira. Ituate Tetana ka mea kaore ia i mohio kei te penei te ahua o taua whenua. Kaati kanui tona koa mote whakapuakangaa taua mema. Kamea hoki ia kia waiho n;a te kawanatango e tirotiro te ahua mo te tuku i te takuta ki reira i te mea uie pai katoa te kawanatanga ki nga Iwi e rua.