Page image

ME PEHEA TE MAORI I ROTO I TE AO HOU NEI? na L. G. Symons Ahakoa kua roa noa atu te wa mai i te oroko taenga mai o te Pakeha ki enei motu, kaore ano te nuinga o nga Maori kia mohio ki nga huarahi e torotika atu nei ki te tino oranga ngakau mo ratou i roto i te ao hou. Inahoki te nui o nga taimahatanga e tamuimui mai nei ki a ratou. Ko te tino take i penei ai te mau roa rawa o te raruraru mo ratou he kore no enei Maori e mohio ki te kaha kino o te kuaretanga ki nga tikanga Pakeha hei patu i a ratou. He kotahi tonu te tino nanakia e pupuri nei i tona tini o nga Maori ki roto i te koretaketanga i te wa Pakeha nei, ko ta te Maori tikanga whakapau makuware atu i a ratou moni ki runga i te manaaki i nga mea e kore ai e puta mai he painga tuturu mo ratou. Ko nga painga e korerotia nei ko nga huhua mea e tau nei hei whakatupu kia hohoro, kia kaha te whakakotahitanga o te iwi Maori raua ko te iwi Pakeha. He maha noa atu nga taimahatanga e tupu ake ana mo ia whakatipuranga, mo ia whakatipuranga i runga i tenei mahi whakapau makuware i te moni. I mua atu i te wa i tokomaha ai te Pakeha ki Niu Tireni nei, kaore pea i takoto he take e hopohopo ai te ngakau o te Maori ki te whai wariutanga o te moni. I taua wa kei te kaha tonu te manaaki a te Maori i nga tikanga o te ao tawhito. Kaore ia i manako atu ki nga tikanga a te Pakeha. Ko te nuinga o nga moni i whiwhi ai ia i aua ra i whakapaua anake pea ki runga i te manaaki i nga mea Maori motuhake. Mai i aua ra ka kaha haere ake te whai a te Maori i te Pakehatanga. Ko tana mohio ki te whai-wariutanga o te moni kua piki haere i runga i te ngaunga a te rawakoretanga i a ia, a te whakama hoki. He ahakoa ra, kaore ano te nuinga o nga Maori kia rite ki te Pakeha te ohiti ki te whakapau murere i a ratou moni ma runga i te hoko marire i nga mea e riro mai ai he painga tuturu mo ratou. Kua aua noa mai te ao Pakeha me ona tikanga ki waenganui rawa i te iwi Maori. Kua tae noa ake te wa e tika ai kia tino hopohopo nga whakaaro o te Maori mo te ahua o tenei mahi whakapau tika i te moni. Me maharahara tonu ia kia kaua e moumoua kaupapa-koretia atu, engari me whakarite marika etahi wahi hei hoko mai i nga tu ahua taonga e nui ai ia. e hirahira ai ia i te aroaro o te katoa i te ao hou. Ki te kore e penei rawa tana tikanga i enei ra, ka kaore ia e tonui i te ao, engari ka heke ki te rawakoretanga, ka kinongia e nga tangata whakaaro rangatira. Heoi nga mea tera nei e mui mai ki nga koroke maumau moni hei hoa takapiri mo ratou ko te poharatanga, ko te paruparu, ko te kanukanu, ko te hoa roro more, ko te ngakau pouri, ko te whakama, otira, nga mea hanga noa katoa e pouri ai, e mamae ai te ngakau. Kaati. Ma te kahanga o te mohio a te Maori ki nga tini raweke a te moni ka taea ai e ia te kaupare atu i nga wero katoa e raru ai tona ngakau. He iwi oha te iwi Maori, he iwi hohoro ki te atawhai, ki te manaaki tangata. He ahuatanga tino rangatira enei no te iwi Maori. Otira, no te mea e penei ana ia, me noho matapopore tonu ia kei riro enei ahuatanga pukuaroha ona hei huarahi e pau hohoro atu ai ana pakupaku moni i runga i te manaaki i nga huhua mea kaore nei e whai take totika hei hoko mai i nga tu mea e tau ana hei whakatairanga ake i a ia i te aroaro o te katoa. Me matakana tonu nga kanohi o nga tangata ngakau ngawari kei hiangatia ratou e nga tini mea o enei ra e kumekume nei i te tangata ki te he, ki te raruraru, ki te poharatanga. Tetahi mea nui e whakatipu raruraru ana mo etahi Maori i roto i te ao hou nei ko te hakiritanga i roto i o ratou hinengaro o etahi o nga akoranga tuku iho i nga tipuna. Ahakoa kua ngaro atu te taha tinana o nga mahi Maori o mua, kaua rawa e pohehe kua ngaro katoa atu ano hoki te wai o nga akoranga o

Log in or create a Papers Past website account

Use your Papers Past website account to correct newspaper text.

By creating and using this account you agree to our terms of use.

Log in with RealMe®

If you’ve used a RealMe login somewhere else, you can use it here too. If you don’t already have a username and password, just click Log in and you can choose to create one.


Log in again to continue your work

Your session has expired.

Log in again with RealMe®


Alert