195.HE WAIATA, Na Potatau Te Wherowhero (Waikato).

Toa Takitini, Issue 94, 1 June 1929, Page 1022 (Supplement)

195.HE WAIATA, Na Potatau Te Wherowhero (Waikato).

Na, Te Tahiina Herangi nga kupu, nga whakamarama. Ko te whakamarama tenei a Te Tahuna:—“He waiata na Potatau i a ia e noho na i Mangere. Ka tae nga rangatira o te pito kite tonga o Waikato, a Te Aho, a Te Wetini Taiporutu, a _ Pakaroa. Ko te timata tonu tena o te whakaara i te Kingi Maori. Ka tu a Potatau, ka waiata i te waiata nei.” I taia te waiata nei kite pukapuka a McGregor, ‘Maori Songs’ (5.55) ; kei reira e kiia ana, “Mo nga kai, i kainga e te kiore. 1 taia ano hoki kite Waka Maori (W.M. 8/156) a kite pukapuka a John White (W. 4/8, W. 5/6). Ko Potatau te rangatira maori i whakaturia hei Kingi, nana a Tawhiao; na Tawhiao ko Mahuta; na Mahuta ko Te Rata. Na Tiahuia, he tuahine no Mahuta, no runga ake i a Mahuta, a Te Puea; ko Te Tahuna, nana te whakamarama i runga nei, te papa o Te Puea. (Ref.: 5.55, W.M.B/156, W. 4/8, W. 5/6). Tenei ka noho, ka hihiri ngakau o tangata Kite mahi e takoto mai nei. Ki kona e te rau taupu noa mai ai, ‘A piki ake au ki runga te kiritai, Nga manu e wheko i raro o Rangiahua. Homai ano koe kia ringia iho, E tapu ana, e ihi ana I a Rongo-whaka-hirahira.

Ki kona e Tane-pani-karariri-whanaunga, He ngahere pea e whakanuia e te ngutu poto, E pokaia mai ana e te tamaiti niho koi, Nana i noho i a te ihu o Tainui, te waka o Hoturoa; Nana i homai te kai kite ao Maori. He aha te atua korero i maua mai ai? Me huri kau ake ki muri ki to tua mata. Tua noa ana ko era mahihi anake, Takoto ana mai te rangi ta whakarere i te rohia. Heoi te hirihiri e ngau ki Hauturu E ngau ki Te Whara ki nga puke i ahua, Pohewa i takoto ki tawhiti. E ngoto ranei o niho ki reira? Tena te kai ka ngaro te pae ki Hawaiki, Kite tupuranga mai ote kai, he kiore.