TE RIPOATA O TE HUI A TE KOMITI TUMUAKI 0 TE PIHOPATANGA O AKARANA, I NOHO KI WAIOMIO, I TE 15 KI TE 17 O TIHEMA, 1928.

Toa Takitini, Issue 90, 1 February 1929, Page 918

TE RIPOATA O TE HUI A TE KOMITI TUMUAKI 0 TE PIHOPATANGA O AKARANA, I NOHO KI WAIOMIO, I TE 15 KI TE 17 O TIHEMA, 1928.

Nga Mema i tae mai: —Rev. Canon Keretene (Tumuaki). , Rev. W. N. Panapa (Hekeretari) . Eru M. Pou. Nga tangata i riiwhitia ai nga mema kihai i tae mai: Revs. Te Han, Harawira, Messrs. Hoori Tane, Henare Hoori. Nga mema e rua o te takiwa: Rongo Paraone, Pari Tautari. Panuitia te Meneti me te Kaute Moni. Paahitia ana. Panuitia nga reta. TE WHAI-KORERO A TE TUMUAKI:— roto i tana whaikorero, i puta he korero ma Te Tumuaki kite alma o nga whenua me nga moni i takoto i nga Kaumatua a ko ana mea ano kei te whangai ite Hahi tae mai ki tenei ra. E whakaatu ana enei mea kia tatou ito ratou kaha, me te ahua oto ratou whakapono ehara i te mahi ngutu kau, Pewhea tatou o ratou uri?

TE MARENA:—Ko tenei tikanga ehara i te tangata i te ture ranei, engari na te Atua term i homai i te wa o te harakoretanga o te tangata. Ahakoa i te wa i o tatou Matua tupuna hoki, he mea mahi rangatira tenei tikanga na ratou. Ko te matuatanga i waihotia iho ai e ratou mo tatou, ko te Whakapono. Kahore ano tana te iwi Maori i mohio noa kite pumautanga mete tapu o tenei ritenga. Otira ko to taua tapu tika hei tangata hei iwi, kei to taua whakahonore i tenei tikanga. Ko ta te ture, he whakakorokoro i te here, otira ko ta te Karaiti me ta tona Hahi i whakatakoto ai: “Ko a te Atua i hono ai kaua e wehea e te tangata.” NGA KOTIRO MAORI: —Ko tetahi mea kei a tatou ko te whakaaro-kore ki te tuku i a tatou kotiro kite whai i nga matauranga. E pau ana o tatou whakaaro ki nga mea tane. Otira kia mahara, ko te mea wahine ke to whaea o te iwi. NGA RA NUNUI 0 TE MOTU. No Te Kirihimete 1814, ka u a Te Matenga ki Oihi. No te 2 o nga ra o Tihema, 1928, ka whakawahia te Pihopa Maori tuatahi o Aotearoa. Ka rua ai enei ra nunui ote Motu. Ko tetahi ko te unga mai ote Whakapono; ko tetahi ko te whakaaetanga a te wa, kua kaumatua taua te iwi Maori, kua kaumatua hoki to taua whakapono; a kua tae tenei kite wa e noho ai taua ki nga taumata teitei o nga iwi nunui ote ao. Kia kaha tatou kite hapai ite iwi, hei mea e whai kororia ai te Atua i roto i te iwi Maori. NGA TAKE. He maha nga take i korerotia i roto i tenei hui, nga mea epa ana kite Whakapono, me era atu mea epa ana kite iwi nui tonu. Ko tetahi take i kaha te whiriwhiri a Te Komiti tae hoki ki te iwi, epa ana ki nga Kura Maori. Ko nga Kura pakeha ka tae ki te whakapaunga ote tau ka whakamatautauria. Ko nga Kura Maori, kia hoki atu ra ano nga tamariki ite tau hou, ka whakamatautauria i a Pepuere, Maehe, Aperira. He nui nga mate e kitea ana i runga i tenei ahua. (1). Te nui ote mahi i roto ite tau kite ako i nga tamariki, a tae atu kite paunga ote tau kahore e whakamatautauria. (2). E rua marama e noho ana i te kainga, he reo Maori te reo, kahore he kura, Hoki atu kite kura ite tau hou, katahi ano ka whakamatautauria. Me pehea nga tamariki e whai wahi ai i roto i to ratou whakamatautau? Ko te whakaaro i roto i enei ra, kia kaha taua te Maori kite whai i nga matauranga, na reira, he wahi tenei hei whakatikatika ma o tatou Mangai ma te Kawanatanga hoki. Na Tiari Kupa raua ko Te Riri Mahi tenei take i ko-kiri kite hui, a paahitia ana te motini e whai ake nei: “E inoi ana tenei hui kite Kawanatanga kia puta tona whakaaro mo nga Kura Maori, kia whakaritea te wa e whakamatautauria ai ratou, hei

te wa paunga o te tau, ara hei te wa ano e whakamatautauria nga Kura pakeha.” HE PATAI: —E pehea ana te takoto o te whenua i Waikare, he mea tuku kite Hahi i mua? WHAKAHOKI: I roto i te Tiiti, ko taua whenua he mea tuku ki a Te Peka, kahore kite Hahi. He take pai tena me tuku kite Komihana uiui i nga whenua o Te Tokerau. Ko tetahi take ano i homai kite Komiti, kia tuhia kite Trust Board, e pehea ana te takoto o te whenua turanga o te Whare Karakia o Taumarere, mete whenua turanga o te Whare Minita i te wa e noho ana te Minita ki reira. NGA MOTINI I PAAHITIA. 1. Kia puta ano te reo o Te Komiti Tumuaki ki nga Minita katoa kia tukua mai kite Hekeretari te kaute o nga tangata e u ana kite Hahi ite nohoanga oTe Komiti a Maehe e haere mai nei. 2. Kia tukua te reo o Te Komiti ki nga Minitatanga katoa, kia whakaaro kite tuku mai i a ratou Moni Tahua timata atu i tenei wa, kia poto katoa mai a te wa e noho ai te Komiti a Maehe. 3. Ko te nohoanga o Te Komiti Tumuaki e haere mai nei, ki Kaikohe i te marama o Maehe, a te wa e tae ai te Pihopa Maori ki reira. 4. Kia puta te mihi aTe Komiti Tumaki kite iwi kainga, mo ratou i karanga i te Komiti ki tenei takiwa, mo to ratou kaha hoki kite manaaki i nga iwi i eke ki tenei hui. W. N. PANAPA.