138.—HE WAIATA TANGI.

Toa Takitini, Issue 88, 1 December 1928, Page 136 (Supplement)

138.—HE WAIATA TANGI.

Na Hinekore. (Ngati-Haua, Whanganui.) Na Te Taite Te Tomo nga kupu, nga whakamarama. No Ngati-Haua e noho ra i Taumarunui, i Ongarue a Hinekiore. He tangi tenei nana mo tana tamahine, i mate tarawhare. Ko te whakamarama tenei kei te S. 53 mo te kaupapa o tenei waiata: —“Tenei korero he wahine i moe i te tane, kihai i whanau he tamariki ma raua ko tana tane. Katahi ka ki atu te wahine ki tana tane, kia taraia kite rakau. Ka oti te tarai ka whakairoa te rakau, ka waihotia hei tamaiti ma raua Akuanei ka mate taua wahine, waiho iho ki tona teina. Ka popopotia taua rakau ka tangi taua wahine ki taua tamaiti rakau nei Katahi ka tito ite waiata nei. Tera ano nga wahi rereke ote kaupapa i taia kite 5.53. (Ref.: Taite. 20, S. 53, T. Turi. 19). E hine tangi kino, kati rate tangi! Whakarongo-a-tai' ka rangona taua he toro taua ra, Te whakahakiri nei Nga - p ai w aha 2 ki Ongarue 3 ra. I rite pea koe te rere a te kahu, Whano rawa i whakatopa kite uni kite tonga. To taumata na ko te puke i Te Kape, 4 Kia patata koe kite puke i Huariki, 5 Kite puke i noho ai nga manu a Tane. E kore pea koe e manakotia atu. Ka mimiti nga kai, ka ngaro te tangata. Tu kau ake nei taua, e hine, Te puru 6 ki Tuhua, kite ara ote riri. Te menenga o te kai kei to whaea ra. Me whakahoro koe te horo a Houmea, 7 Mei kore te homai tenei to ingoa, Ko wahine atakore, e moe i to moe. Kei pikipiki koe i te paepae tapu, I te kaha no Tu. Kauraka, c hine, c tupu whakatane, E taea ia nei te pehi nga/ hau, kia aropiri mai. He mate te whakamau te tihi ki Tautari; 8 Kei raro iti iho te whare i a Rangi, 3 Kia uhia koe kite remu pakipaki. E koro, kia tutuki, kaati ka hoki mai, e. 'Whakarongo a tai; Pera i te whakarongo kite haruru o te tai. zNga-puwaiwaha: He kainga, he toma no mua, kei te ko-ngutuawa o Whanganui, o Ongarue, e tata ana ki Taumarunui. sOngarue: Kei tua atu o Taumarunui. *Te Kape: He puke kei runga ake o Taumarunui, kei Pukuweka. Ko Huariki kei te rawhiti, ko te tino pua manu tera Ko te patu o te manu o reira he tahere. Ko Te Kape kei te hauauru atu o Huariki. Ko te patu o te manu o reira he takiri. sHuariki:— korerotia i runga ake ra. sTe puru ki Tuhua:—He maunga. Ko te whakatauki a Topine Turoa ‘Unuhia te puru o Tuhua, maringiringi te wai o puta.* ’Houmea:—He korero tawhito tena mo Hounea, he tupua. aTautari: —Ko Maungatautari. sßangi:—Ko Rangiaho, wahine a Te Heuheu.