MOKU ANO.

Pipiwharauroa, Issue 168, 1 May 1912, Page 1

MOKU ANO.

“ IRui! Ikm! MWtiwlMtiora.”

KUA tae tenei Id te 14 nga tau e haere ana ta tatou mokai ki nga marae maha kite kawe korero. He wa tika tenei hei hokinga whakamuri mo te whakaaro ki te whakataki i te ahua o mua, hei whakaatu mai i te ahua o te mahi mo nga wa e takoto mai nei i mua ite aroaro. Ko ta tatou taonga tenei kua roa e haere ana i roto i o tatou marae, na reira he me tika rawa Ida kaha tatou kite awhina ia ia kia pumau ai tana mahi. Ko nga tangata na ratou tenei taonga i manaaki kua ngaro atu i o tatou tirohanga, na konei kia ngakau nui tatou kite hapai ita ratou oha. Ko te tikanga, i te mea kua roa tenei taonga e haere ana i roto i o tatou marae, kia nui rawa atu nga tangata hei tango. Otira i tenei ra kia mohio mai koutou e nga hoa kei te iti rawa nga tangata tango. Ehara tenei i te tohu pai, he tohu kino, he tohu mate. Ite tau 1907 i tata rawa kite 900 nga tangata e tango ana i te pepa. He kaute pai tera. Mehemea hoki e pumau ana te utu a tenei, a tenei, o ratou i te moni 5/- i te tau e £225 te moni e hua mai. Ka ora tonu ta tatou mokai i taua moni. Tena koa he nui o aua tangata kaore e utu, tae rawa kite 4 tau e rere ana ta tatou mokai ki etahi tangata tokomaha kaore i utua. Te tukunga iho ka

whakakorea aua tangata. I te tau i whakakorea ai aua tangata pera i tae ta ratou nama ki runga ake i te 200. Ko te hokinga iho tena o te kaute i te goo kite 400 inaianei. Na ahakoa tenei 400 kei te man tonu tana ahua o te tangata kaore e rite te utu i tana Pipi. Me whakaatu ake i konei nga moni i tae mai i tera tan hei whakaatu ki a tatou i te ahua. Ko nga moni enei i tae mai i nga marama 12 o tera tau : Hanuere, £2/15; Pepuere, £5/11; Maehe, £ 2/11 : Aperira, £5/5; Mei, £5/6; Hune, £2/7; Hurae, £2/5: Aknhata, £l/5; Hepetema, £3; • Oketopa, £l/2; Nowema, £l/12; Tihema, £3/15. Huikatoa £36/13/0. Ko nga moni enei i tae mai i tera tau. Ko te tikanga kia tae kite £IOO te moni e tae mai i nga tangata e 400. Ko nga moni enei e pan ana mo nga raruraru o te pepa: Mo nga pepa mete mangumangu, £6/12/0 ; mo nga poohi o te Pipi, mete kahi hold, £6/5/0; mo nga poohi o nga piri, £l/5; te utu mo te Kai-ta, £156; te utu mo te Etita, o! Hui katoa, £l7O/2. Ko te moni tenei e tika ana hei oranga mo te Pipi. Otira ko te moni i tae mai i tera tau e £36/13/0. Kaore e ora ta tatou mokai i tenei ahua. Na te aroha o tetahi tangata kotahi i tae mai ai ta tatou taonga ki tenei wa. Ki te whakaaro taua tangata kite whakamutu i tona awhina ka mate tatou. Ka kite mai koutou e nga hoa i te ahua o ta tatou mokai, ko waho noa e kitea mai ana he ora, tena ho roto i pirau. Ehara tenei i te mate e kore e tae te

whakaora. Mehemea he hiahia no tatou kia haere tonu te oha a nga tangata kua ngaro atu nei kite po, me whakaputa e tena, e tena, o te hunga e tango ana i ta tatou pepa, tona kaha kite whakarite i enei mea e rua : (1) Kia kaha tena, tena kite utu mai i te 5/- mo tana pepa ia tan, ia tau. (2) Kia kaha hoki tena, tena, kite tohe ki tetahi atu tangata kaore nei ano i tango i te pepa, kia tango. Ma te tokomaha hoki o nga tangata tango ka orate pepa. E 400 atu ano nga tangata kei te toe katahi ka ora ta tatou pepa. Mehemea tena tangata, tena tangata o te 400 e tango nei inaianei e mea ana me whakamatau ahau kite tohe i tetahi tangata kotahi kia tango ite pepa, kua eke kite tokomaha o nga tangata e hiahiatia nei ; kua ora hoki ta tatou taonga. He maha nga pepa hou kua ara ake inaianei kati kaore e pai kia mate tenei, te mea pakeke. Katie te hunga e korero ana i enei kupu kia kaha kite awhina ita tatou taonga.