RUHIA ME TIAPANI.
EHARA noa iho te whawhai a te Ingarangi raua ko ta te Poa, he mahi takaro ina whakaritea ki ta Ruhia raua ko Tiapani e mahi mai nei, kei te ara tonu te rau o te patu, kei te maringi tonu te toto ki roto ki nga racrao o Manakuria, ki nga awaavva o Poota Aata. TE PAKANGA KI RIOANGA. Ahakoa ka nui rawa nga ra o te pakanga ki Lioyang, ko ta te Maori whai hoki ko nga rongo hou tonu ahakoa pono, he ranei, otxra he mea pai kia whakarapopotia nga tino korero o tenei pakanga whakaharahara. Kaore ano nga korero kia ata marama, engari e marama ana he pakanga nui, i tata kite 60,000 o nga taha e rua i mate i taotu ranei, a ko Tiapani i toa ko Ruhia i whati whakarihariha;ki tetahi ki 15,000 te parekura, 10,000 no Tiapani e 5,000 no Ruhia,otira e marama ana i nui te hinganga o te Tiapani i ta ratou wha kaekenga i Rioanga ko te pa tino kaha hoki te nei o Ruhia i Manakuria.Kua rite katoa nga pu kua oti nga parepare, e rima nga pukepuke karnaka i noho ai te Ruhia,ko waho o nga pare pare,he meayaranga kite waea koikoi.Ko te kokiri tuatahi a te Tiapani ma waenga kaanga katahi ka tipia e nga purepo a Ruhia, ka kokiri ano te Tiapani, ka tipia ano.Ka tae ki nga taiepa ka tukituki ki a ratou told, katahi ka hautopea ano e Ruhia, te take i mate rawa ai te Tiapani na a ratou purepo ano ratou i pupuhi mai i muri. Ko te puta mai o te Tiapani i roto i te kaanga ano he heke pi, otira no te putanga mai ki waho ka hautopea ano e nga repo a te Ruhia.No te poo te rua o nga ra i whawhai ai ka whakahaua ano e Tianara Oku kia kokiritia ano, ko te horonga tenei o Rioanga. I rere tonu atu te Tiapani ki roto i nga tais.pa waea koikoi; i uru rawa etahi ki roto i nga parepare o te Ruhia, whakahanumi ana nga tupapaku o Ruhia o Tiapani. No t© wha rawa o nga kokiri i heke ai te Ruhia ka mataku hoki kei taiawhiotia ia e Tianara Kuroki. I te hekenga o te Ruhia ka
noho he parepare ke ano, e wha ano kokiritanga a Oku ka heke ano te Ruhia, kua whiti hoki te upoko ote matua ite awa Taitse. I puta ai te matua a Kuropatakini na te kaha o nga hoia eke hoiho kite whawhai i te Tiapani. Ko tetahi taua a Ruhia i raro i a Tianara Orloff tata tonu ka mate katoa i te Tiapani, i tapahia. Ite mohiotanga o te Ruhia kua whati ratou ka tahuna te pa kite ahi, he nui nga kai i mahue me nga purepo. Ki tetahi ki ano 16,000 o te Ruhia i mate i taotu e 37,000 o te Tiapani. I kore ai te Ruhia e karapotia e Kuroki he ngenge no ana hoia he mate kai, e wha nga ra kahore he kai heoi ano, he raihi mata. Ite nui ote tupapaku kahore i taea te nehu katahi ka tahuna kite ahi. Kei te okioki te Tiapani i Rioanga i enei ra. Katahi ano te whawhai tino nui atu o enei tau maha ; mo te paku o te repo kahore he whawhai hei rite o te 26 o nga ra o Akuhata tae mai kite horonga o Rioanga ka 1 7*539 0 Te Tiapanihi kua mate kua taotu, na Kuroki 4,886, na Notohu 4,002, na Oku 7,681. Kahore ano a Poota Aata kia horo, kanui rawa te kaha. I toua kite paura te whenua mate ana o te Tiapani e 700, kati inaianei kei te keriate whenua e te Tiapanihi kia hangai ki raro itepa ka tou ai kite paura. Ka pakaru a te Novik he manuao nui no te Ruhia he matenga ka oma ki uta. Kua tae a te Lena he manuao no te Ruhia kei Hana Paraniko, he wahapu no te Marikena, he pakaru i kuhu ai ki reira, e kiia ana na te Tiapani i pupuhi, tera e tukua te kara o te Lena. Katahi ano te whawhai tino nui atu o enei tau maha; mo te paku o te repo kahore he whawhai hei rite. KONGO TOMURI. Kua puta te kupu a Tiapani ki to horo i a ia a Mukutene e pai ana ia kite hohou i te rongo engari me utu a Ruhia £ 100,000,000, ko nga manuao o Ruhia'i te Rawhiti mona, ko te rerewe i Manakuria me tuku ma tetahi kamupene e whakahaere. Kua pakaru ano tetahi manuao o te Ruhia ki Poota Aata, ipa kite maina. Kei te whai tonu te Tiapani i te Ruhia, ko Ruhia kei te whati. Itu he pakanga nui ki Mukutene, he nui te tangata i mate.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/periodicals/PIPIWH19040901.2.9
Bibliographic details
Pipiwharauroa, Issue 79, 1 September 1904, Page 6
Word Count
815RUHIA ME TIAPANI. Pipiwharauroa, Issue 79, 1 September 1904, Page 6
Using This Item
For material published 120 or more years ago, to the best of the National Library of New Zealand's knowledge, under New Zealand law, no copyright exists in that material.
For material published fewer than 120 years ago, copyright may still exist. Please see our copyright guide for information on how you may use this title.
In both cases, the National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.
Log in