TIPETE.

Pipiwharauroa, Issue 78, 1 August 1904, Page 3

TIPETE.

KA maha tenei nga tnarama i panuitia ai J-j- e Te Pipiwharauroa te haere a te taua a Ingarangi kite whenua o Tipete, a no te 9 o nga ra o tenei marama ka tae mai te waea kua tae ts taua a Kanara langahahipsne kei Raha (Lhassa) kei te pa nui o Tipete. Me titiro e nga hoa te wahi i takoto ai tenei whenua, kei te raid o Inia, kei te hauauru o Haina, kei te tonga o Haipiria. Ko te whenua teitei atu tenei i te ao, na konei i huaina ai ko 'Re tuanui o te ao," kei konei tetahi roto nui 15,000 puta te teitei. Ko te rohe i waenganui i Tipete me Inia he maunga teitei, ko te Himareia, ko tona tihi teitei rawa ko Everest e tata ana kite 5 macro te teitei na konei i kiia ai ko te " whenua i tutakina." I piki te taua a langaliahipene ma enei maunga. Ko te karakia o Tipete he Puta, ara ko te karakia ko tona rang! nei ko te kore noa iho. Ko te whai a ia Puta a ia Puta kia kore noa iho ia ara kia ngaro i tenei ao, kia rite kite kanara e puhia nei ka weko. Ko te karakia Puta tetahi o nga karakia nui atu i te ao, koia nei te karakia o Inia, o Tipete, o Haina 0 Tiapani. Ko te tohunga nui o tenei karakia ko te Dalai-Lama, noho ai ki Tipete. E kiia ana a Tipete ko te "whenua tapu," ko te tuturutanga hoki tenei o te karakia Puta, i noho ai te tohunga nui. Te tokarnaha 0 nga tohunga kei te 20,000, heoi ko te tino main a tenei iwi he Avhangai he kind oranga mo o ratou tohunga ; ko te iwi nui he pononga no nga tohunga. I te tapu o Raha kore rawa etahi iwi atu i whakaaetia kia uru kite pa, hei nga rohe ano o te whenua ka hoki atu. No te taenga atu o te taua a te Ingarihi ki nga rohe ka whawhai, ko nga tohunga tonu nga apiha, otira kore rawa nga hoia i hoki mai. 1 tohe ano nga Tipete kia kaua nga hoia e uru ki Raha kei noa te pa kei whiti te manawa o te tohunga nui ka mate otira kua uru nga hoia, kua noa te pa tapu, a kahore ano he kupu kua mate ohorere te tohunga nui. E kiia ana tokotoru ano nga tangata ke i tae ki Raha, a i enei ra kua kite pa i te hoia. Te take i tonoa ai tenei taua he takahanga na nga Tipete i ta ratou tiriti kite Kawanatanga 0 Inia. Kite whakaaro ko Ruhia kei te n:ei 1 Tipete kia kino ki Ingarangi. Ko te nuinga o nga hoia o te taua a te Ingarihi he Inia. Ko nga tangata o Tipete he Mangokoria, he rite kite Hainamana, ko ta ratou tino main he whakatupu hipi; ko a ratou tino kai he

wai-u, he pata, he parei. He iwi kaha te I ipete kite hokohoko, e haere ana ratou ki nga wahi mamao kite hoko i a ratou taonga, ko nga kararehe hari i a ratou rawa he kau he hipi. Ko te hongi a tenei iwi whaterotero ai te arero, ka rakuraku i te tavinga matau—whaterotero ana mai tetalii whaterotero atu ana tetahi, kia ngangahu hold ka rawe rawa. Ko tetahi thranga ano a tenei iwi he maha nga wnanau lotahi ano te wahine, kotahi te wahine ma nga tuakana nia nga tcina. lie tukana tenei tikanga no ta te M oniona e mea nei kia kotahi te lane ma te whanau wahine kotahi He iwi karakia nga Tipete. I etahi wa tapapa ai te tangata katahi ka to haere i te tinana i runga i te huka huri noa te taone katoa o Raha. Kite taea tenei mea e te tangata ka tino mohio ia e tae ia kite rangi. He tino tikanga na nga Pata te whakahua tonu i te ingoa o to ratou poropiti o Pula i nga wa katoa, ki ta ratou whakaaro ki te taea e te tangata te hia ranei o nga whakahuatanga i te ingoa o Puta, e tie ratou kite rangi, heoi i te wehi o te Tipete kei ngenge ia kite inoi, ka meinga eiama te wiira 0 huri ana inoi, a kite ki ate tangata ko te wiira ma te wai e huri kia huri tonu ai kia lore ai e nvatu. Koia nei te tikanga o nga kupu a te Karalti i mea ra ia, "Na ka inoi koutou, aua e whakahuatia noatia ko ana kupu ano, kei para me nga tauiwi : ki ta ratou hoki ma nga kupu maha e whakarangona ai ratou."