OTAKI.

Wananga, Volume 2, Issue 2, 26 January 1875, Page 15

OTAKI.

Tihema 28 1874. Kia te Wananga, tuku korero, ki Nui Tireni katoa. E hoa, tena koe. Kia whakanuia tou Rangimarie. He mea hoki, kua taea e koe, te whakapuaki nga mea whakapouri, rae nga mamae, kua oti nei te whakapa kite Motu nei, mo a ratou kupu taurangi. I ki ia ki nga Rangatira Maori, i nga tau kua pahure, hei mea, e whakaukia ai to ratou pai. Otira, kia mahara, e haere mai nei nga ra e whakamatauria ai ano' te Motu nei, ki nga mea whakapouri, e kino atu ana i enei, kua pa nei kite iwi Maori, Mo aua mea ano hoki ahau i tuku atu ai, i dtahi kupu ruarua, kia te Wananga. E mea nei, haere mai ki a au nga rangatira, nga tangata ririki, maku e kawe atu o koutou tikanga kite ao katoa, hei whakaara i te kaki o papa kua mate nei. Otira e tika ana, penei me nga kanohi e rua o te tangata, noho tahi tetahi kanohi ki tetahi kanohi, kaore he kitenga atu, i tetahi kanohi, te take ra, ko te ihu kei te arai i a raua. Waihoki e hoa ma, ko to tatou noho wehewehe, kei te tauarai i a tatou; noho noa ake kite upoko o te ika nei o (Papa,) kite peke, kite puku, kite hiku, kite takapu ara, ki waenga pu, koia te ahei ai te whakarapopoto te ki. Ka whakatika he Kangatiratanga rere

ke,; tana ki, .Ka whakatika he matauranga, rere ke tana ki. Koia i mate ai te iwi Maori, waiho iho apo kovjiga taagata, ririki, te mea- i mate rawa, i te. whakaaro: o :nga. i^aagatira. \* F a ' .^a* 8 * 1 kua hpkL ,te whakaaro o te iwi ki»;Papa,. e haehaea nei, e te reti, e te hoko, ®# e te aacero hianga hpki, o te iwi Ingarjhi neU i: tenei nal Te iwi nei, ko nga ngutu kau kei te awhi mai, ngakau ia,.kei. te. apo i te whenua, °;t© iwi Ingarangi net kite ta#gp i Nui Tireni,. jkiat xao i a Heoi, e awangawangatia. ana tenei taha, keingauri e haere ake nei,;ka kore atu ai te ingoa tangata. Maori, i-runga i tenei Motu. A, pehea e mauai etahi wahi o te Nui Tireni, ite iwi Maori, me whakamau kite Ture? Na, ki takii mahara, e puta mai ana ano i tauaingoa kotahi te ora, mete mate, ara, ite ingoa nei, ite Ture. me mahara, ka whia tau e hanga ana, te Ture e te Whare Paremata i Poneke, hei oranga mo te tangata, mo te whenua, ka maha nga tau, heoi te mea kua tae mai, he mate tonu no te tangata Maori, titirp, ko te hoko, ko te reti, me nga kai-niri whenua, me era atu tikanga kua puritia ma te Kawanatanga katoa e mahi, i raro i te mana o te ingoa nei o te Ture, kua whakakorea atu te tini 6 te Pakeha, e hiahia ana ki aua tu mahi, ko te Karauna Karaatij engaringari tenei taha o taua Ttire e ahua-pai : ana. Tenei ano te Ture pai mo te iwi £ Maori e ora ai, ko tana ngeri nei ano. Puritia te whenua, ka haere nga tangata ki whea, eru ai moko purutiatawhia Ufa itajaha itaita. Ko te Turetika ano tenei oraaite iwi Maori; tena ko te whaiwhai i nga Ture a te Pakehay'e kore e taea e te tangatatautau hea neiv Otira e hoa> mahia taua Ture e nga tangata whakaaro nuij kia-puta ai te Motu. Kia- taea enei kupu na ? kite tukia te waiu, ka puta- mai he pata, kite akina te ihu ka puta mai he toto, kite akina te riri ka puta mai, he whawhai. E ki ana hoki te tuhituhinga, liapua a ka kitea e koutou, Patukia a ka uakina kia koutou, na e hoa ma, me patnki l ana e tuhera-ai, me rapu ano e kitea ai. whakarongo e nga- Uangatira, i runga i te Motu nei, mahia te mahi i runga i te matauranga, kia karangatia ai ano totr ingoa i ngara e haere ake nei, a koe te iwi Maori* Puritia: te pupuri whakaaro, ka puritia e ahau etahi wahi o aua kupu, Ano ko te wha- j tupango o taku herea ki aku maihao, tuhituhia iho, ko taku ngakau ano hei papa. Kxa te Wananga, kei whakarerea e koe te atawhai, mete pono, heia ki to kaki, tuhituhia iho ko koe ano hei whakamau. E • nga hoa titiro i a te Wananga, kua tutaki te iaki wa p Ngatiraukawa i tenei mate, i te. hoko, whenua, koia. i puta penei ai enei whakaaturanga ki nga hoa i te Motu nei, kia manawate pupuri i etahi- wahi whenua hei oranga i tenei ao, heoi ano. Kei Parewhanake Tihema 21, lg74v He panuitangfi. tena ka tukiia atu i te Muri, kia rongp nga.iWi 1 e rua e-noho ana i nga pito e> wha 6te Motu nei, Itapri; Pakeha. Tena kbrua i runga i te mahi tohu a to" tatou Ariki.

x He whakaatu kia mohio, ko te Hui ka tu i roto i tenei tau hou 1875, lei Whakataane Nuiarangi a te 28 o Maehe. He pohiri mo te Kawana raua ko te Makarini, me Henare Matua, mete Whiti raua ko Tohu, me Manuhiri raua ko Manga, Kia tomo ki roto kite Tapenakara kua oti nei te hanga a Mata-tua te whare o te Tikanga, ara, he whare whakairo hei nohoangatahitanga mo o koutou Tinana me o koutou Wairua, kia rite ai te kupu a Horomona, ano te pai, ano te atahua o te nohbangatahitanga o nga Teina, o nga Tuakana i runga i te whakaaro kotahi, rere atu kite whakatauki Maori a to koutou Tupuna a Wairaka .Tauarai o te potitoko o te ao marama, e Ma, haere mai korua ko te Kawana, me o korua hoa kua whakahuatia i te rarangi i runga ake nei i te 10 o nga ra o Maehe ka timata te haere mai o ngarwiinga whenua tawhiti tae noa kite IS mete 20, he panui tuturu tenei e kore e hapa te ra e tu ai te Hui, kua whakahuatia i te rarangi i runga ake nei, ko tena i tukua atu i te 28 o nga ra o Nowema, e he ana tena, engari ko ahau te mea tika, tika rawa, na te Komiti ahau i tuku mai ki te mata o te whenua haere ai me taku whakaatu haere ano i te Taniwha kino e horo nei i te tangata, ara, te waipiro e kore e tuheia ki taua Hui taua kai kino, e patu nei i te tangata, me kore rawa atu taua Taniwha kino nei ate waipiro e tae mai kite marae o taua Hui, heoi nga kivpu, e hoa kei whakahawea koe i etahi o ena mea, ahakoa kino, ahakoa pai, utaina katoatiA ki to waka hei titiro ma o tatou hoa Maori, Pakeha, hcoi ano na o hoa aroha. Na te Wharewera Eangitukehu, Na Wepiha Apanui, Na Hamiora Tupaea, Na te iwi katoa.