KORERO NGAKINGA KAI, HOKOHOKO ME TE MAHI O NGA KAIPUKE.

Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume V, Issue 22, 31 December 1858, Page 6

KORERO NGAKINGA KAI, HOKOHOKO ME TE MAHI O NGA KAIPUKE.

NO te 15 Tae noa kite 30 o nga ra o Tihema . Ko nga rongo puta hou mai i Poihakena. tae ana kite 18 o nga ra o tenei marama. ko o Meriponi, tae ana kite 14 o nga ra. E ngoikore toiw ana nga maketc paraoa. nga makete wili, a me le mea lioki nieake ka hoki haere ano nga utw. Kua lata lioki te wa kotinga wili, a e kira ana, ahakoa kino te wh\ kielahi wahi, rte raki, ka hua ano te wrti o tenei tau. Ko nga mit i raugona ki Atfreira, kora nei; mo te paraoa 16/. 10s. tae noaki te 17/. 10s.; mo ie wili bo», 6 herein mete 9 pene mo te pohera. Ko nga utu e karangaiia ana ki Meripoiir, 18/. tae noa ki te 20/. mo te tana; mo te wiri, 8 bereni me te 5 pene, tae noa ki to 8 hereni mete bikipene. Ko nga utu ki Poibakena; mo tc paraoa, 18/. tae noa kite 20/. mo t« tana; mo te witi, 7 uereni, lac noa kite 7 hereni mete 9 peue; mo te papjpa, 2 hereni mo te puhera. He lini, he nunui hoki nga kaipuke u inai i roto i nga wiki erua kua pahure,nei. Me korero i te tuatahi ko te Manuwao o Ataria, ko te Nowara, 44 nga purepo, 1200 tana. Ratahi nei te Manuwao o cera iwi nui ka kitea mai kltenei moana. Ebara ia ite mea he kaipuke wu&wliai inaiunei, kabore,

engari he mahi na ratou, hei whakaiupu kia mpu haere ai te maiauranga ki nga tangaia oto aa katoa. Ko erahi o o matou hoa tangata Maori kua oti te whakakiiekite kite rangatira, lei a Kamatoa Wereowhe Upea, ki ana Apiha ano hoki. a kna rongo pu ki o ratou ngutn, ko te lake i haere mai ai ratou ki Nju liKwi, he mea k'ra uru ai ratou kite whakarangatira i tenei whenua. a kia tau ai he pai ki ona tangaia. Na, baere ana ratou kite tirotiro ite wahi waro ki Papakura, haere ana nno hoki ki YVaikato, a be roea kia tika aite mahi i tenei tuabi nuinoho ibo ana tetahi o ratou, a Rata Hoteia, he tohunga rawa tenei tangata: to take i tioho ai ia, be tiroiiro i nga taonga o raro i te whenua i te takiwa ki Akarana, me kaore raneie hua. Ko etahi atu unga mai enei; ko te Pekeba, he kune. 45 tana, Kapene Paraia, tana utanga 80 nga hipi, 1 tangata eke; ko te Akeiiana, be kune, 42 tana, Kapene Poreta, 2 tangata eke; ko te Erieaba, be kune, 56 tana, Kapene Keene, 3 tangata eke; koteEmire Arihana, he kune, 09 tana, Kapene Were, be banga boia nga utanga, 5 tangaia eke, no Aburiri enei katoa; ko te Hi.i Para, be pereki, 173 tana, Kapene \Vetiwuru. noPotikupa. nga utanga, 500 puhera paare, 426 pubera paare kopuwai. 2 tangata eke; ko te Kete Keane, he kune, BSliana, Kapene Rikibona, kei Manukau, no Taranaki, tana utanga 250 bipi, 2 tangata eke; ko telwini Ta,he bipi, 814 tana. Kapene Ewingi, no Ranana, be utanga taonga, 140 tangata eke; ko te Pererapene, be paaka, 224 tana, Kapene Honi, no Poibakena, be utanga taonga, 8 tangata eke; ko te Perei, he pereki Una, 106 tana, Kapene Anibana, no Poihakena, he utanga taonga, 4 laSP? eke ,L ko le kai P«ke lima, ko te Roari Waberi, 422 tana, Kapene Honiana, no Poihakena, i na Wbakalu i na Taranaki mai, tana utanga 592 bipi, me etahi taonga 23 taugata eke; ko le Kataruta, ba pereki, 119 tana, Kapene Taningi, no Poihakena, be laonira le 5S&* K T lana > * h 'Pi» B*3 tona, Kapene Wiki, no Ranana, he utanga taonga, 128 tangata eke; ko te Moa, he pereki, 236 tana, Kapeue Pautene, no Poihakena, be utanga taonga, 15 tangata eke; te Keele, he paaka, 341 tana, Kapene Kereni, noMeripom. be utanga taonga, 17 tangata eke. He kaipuke pai te Keete i bokona e Te Benebana raua ko Makiwharana hei uta rakau me era atu mea ki Haina, a, ka whakaboki mai i te ti i te huka me era atu kai o era whenua. Ko ngabokinga atu enei, ko te Keete Keane, he kune, 85 tana, Kapene Rikibana, no Hanukau ko Taranaki, tana utanga 40 peke pa-

raoa, 700 whiti rakau kanl me elahi taonga, 1 tangata eke; ko te Haparaiha, be Rata, 50 tana, Kapene Parane, ko Olakou, tana utanga 35,600 whiti rakau kani; te Ewhata, be kune, 32 lana, Kapene Poroia, ko Potikupa (Kaiapohia.) tana manga 28,000 whiti rakau kani, 6 peke paraoa, me elahi taonga; ko te Kabere, he kune, 212 tana, Kapede Kaningama, ko Poihakena, tana utanga, 57 tana kapia, 824 puhera papapa, 9 tana muka, 4060 pauna lihi, 30 hanaraweti riwai, 300 pauna huru hipi, 45 tangata eke; ko te jErieha, he kune, 56 tana, Kapene Reene, ko Nepia, (Aliuriri.) nga utanga, 32,000 (toetoe wbare, 5125 liwaiawaia, me eiabi {taonga. 2 tangata eke; ko te kaipuke lima, ko te Roari WaheH, 422 tana, Ka* pene Honiana, ko Taranaki, ko Whakalu, ko Poihakena, 10 tangata eke; ko te Pekeha, he kune, 45 tana, Kapene Paraia, ko' Aburiri, tana utanga, 2000 piiiki, 47,00 tiwatawata, 40,000 toetoe wbare, 2000 whiti rakau kani. 6 tangata eke; ko te Hiri Para, bepereki, 175 tana, Kapene Wetiwuru, ko Potikupa, tana utanga 4 22 wbiti rakau kani, me etabi taonga, 4 tangata eke; ko te Piriti o Tereita, he paaka, 528 tana, Kapene Makaroka, ko Hangai, be pehanga kohatu. Kua u mai i te tabatika 43 nita kaipuke buia nga tana 1141, 420 tangata eke, nga utanga bui kaloa, 3076 pubera witi, 245 pu» bera kaanga, 2£ lana riwai, 6 banaraweti ueri. 200 kuata kupere, 32 banaraweti poaka wbakapaoa, 26 hanaraweti poaka tote, 21 poaka ora, 233 hipi, 56 nga kau, 3 kuao kau, 4 hoiho. 4690 pauna huru hipi, 60 karono binu paraoa, 3$ tana kinu tohora, 300 pauna hihi tobora, 40 hanaraweti muka, 4 poti, 4 nga koare, 4850 pou me nga kabo taiepa, 4000 liwaiawaia, 85,000 toetoe wbare, 42,400 whiti rakau kani, 423 tana wahie, 33 tana kapia. Ko nga hokinga atu kite tabatika* 43 kaipuke, bui nga tana, 4000, 420 tangata eke, me nga taonga. Ko nga utu bokohoko enei, tae noa ki tenei takiwa:— Mea Paraoa, Paraoa, tuatabi, 222, te tana. Paraoa, tuarua, ill. tetana, Paraoa, no nga mira Maori 45k tae ana ki te4Bf. Pihikete, e pikl ana e beke ana nga utu. 245. 28s, te ran pauna. Taro, te robi 21b., 6d. Papapa, is. 3d, te pubera. KaiKb. Te li. 91., 91. 40s. te poualuu Hiika, 7d., Bd. te paun?.