Untitled

Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume 2, Issue 1, 1 January 1856, Page 2

nga Katipa o taua wahi, ma ratou e karanga etahi o o reira tangata kia huihui mai kite titiro ite tupapaku, kite whakarongo i nga korero o te matenga; he Huuri te ingoa o tenei Runanga, he Huuri na te Korona. INa ka noho taua runanga, ara, taua Huuri palau ko te Korona, mete lakotomai ano te tnpapaku ra kio raiou aroaro; ka kimihia e laua runanga nga korero ole matenga he mea pehea ranei, pehea ranei, patu ranei, aha ranei;—a, i reira ranei tetahi tangata ite malenga ai; a, me he langata i reira, ko wai ra;--a, i mohio a wai ki ie tupapaku i te oranga;-a, i moeki bea l ie po ao akenei te ra ka mate*. A, ka ata lirobia hoki e taua runanga te tfpapaku kia kitea me Katiore he tohd e mau ana i te linana, he unga patu ranei, he wahi motu ranei, maru ranei. Kimihia marietia anae taua Runanga nga .korero katoa, ka oti, katalri ka puaki la raiou Kipono (verdici), ka kua ponotia e ralou; 1 mate Maori noa lho; —a, I mate kohuru; a I paiua e Mea ; —a, i aha, a, i aha. Na! ka tUbia la raiou kupue le Karona, a, kite mea, he kohuru ka waiho pai nga korero mo te nohoa.nga Whakawa nui, hei reira lino whakawatia miitia ai te kai kohuru. A, kite mea i feohorotia te nebu o te tupapaku mate tu-ku-tata, kaore ie korero i lukua mai kite Korona, mana e ki kia hahua, ka hahua, kia nohoia ai e taua Riinar.ga, kia ata kihiiliia te take ote mate, i pehea ranei, i pehea ranei. Ko nga ukanga enei o te Whakawa fibnww. Ipeneitia te whakaattiatu nga Ukanga o te mahi a te Corona, kia ata mohio ai nga tangata maori, ebara i te hanga-hanga noa lb* nga wahi 1 meinga ma taua Apiha e whakame, ma enei hoki kia mama oii, ka ata tutuki ai o muri iho.wahi ole Ture. E whakaae katoa ana o Ingarangi tangata kite pai o tenei ntenga, kia tirofaia te tupapaku maiehohoroe te Kprona ratou ko lona Huuri, kua mobiotia hoki, he kai-tiaki tera no teihiana. E mobio ana lo Ingarangi langata kite mate ia, tena te kai ekure tona mate e nearo, ekoree laea te hipoki, te buna ranei. Ko nga langata maori kaore ano i mohio noa ki nga painga o te Whakawa Korona, erigari meakepea mohio. Na te kuware ano, koia peraua a Te Kopi, he mea tohe marire e o raiou tino boa.pono. A, ia Kemra nei nmatu ie totohe a ratou kite tupapaku kh hahoro te tuku am ki a ratou. lie mani kuware tenei, he mahi arai hoki i nga titiaki mo te langata; engari, te mea lika me ata on katoa me wbakaiutuki marie ng£ wa! eah feSTi, kei r ia elabi ' raahue *™ V«z h a^ii,rt -; pahem ? ana Pea te tangata hara , roto i te nngaringa o te Ture; n£wai ara h |iVT ? D V? I,Unga •"** ™™ 41 dl. Km lino mnhln »,„.„, .*

ehara i te biabia matakitaki kau, i lirohiaai te lupapakue te Runauga Korona; engari, he kimi ia i ( ie lake ote mate; i mate pebea ranei, i mate pehea ranei;—a, he kimi hoki i te taugata nana i paiu, (me i patua.) Ka oti enei wahi te ata kimi marie, ka tukua ano te tupapaku kinga whanaunga, nehu ai; ma raiou ano ia te wbakaaro ki to ratou tupapaku. Ko te korero o te whakawakanga o Hare Matenga me ta ki to muriibo Niupepa. Kobikobi ai taua korero no roto i te nuipepa pakeba, no te •'New Zealander" o te So Tihema. Tinitini nga tangala i taua whakawakanga, ko ona bunga matakitaki noa ihc ano, a, i reira ano enei rangalira maori hoki, i wbakanoboia kite noboanga a te Huuri niii;—ara, ko Te Puehu, ko Te Wiremu j Te Tonga, ko Haukore, ko Tt Hikamate, ko Hotere Te Rakauwhakaware, ko Rameka Tahatika, ko Tamaii Wbareturere, ko Wirema Maihi Te Rangikaheke, kp Te Ao. He tokomaba hoki nga tangala maori i roto noa iho ite Whare-whakawa. Koetahi o nga Rangatira maori i whakakatipaiia hei Kalipa mo taua ra. Tokorua enei e maharatia nei, ko Taiapo raua ko Te Hura; a nui alu te whakapai a nga tangata ki ta rafon wbakabaere pai, ki ta ratou pupuri i te iwi kia aia noho, to ratpn pehi hoki i te porearea. Me puta i konei te kupu waikapai mo te wbakahaere a nga tangata maori i runga i tenei wahi rarurarii. I roto i te Whare Wbakawa; i wabo; i o ratou noboanga i Waipapa; i hea,—na, kahore be tutu, kaore he aha. Ko te ahua, me tera i a Waikato i te wahi pera i niua lata ake nei, he okioki raia no te whakaaro ki runga kite mabi tika oto te Kuini Kawanatauga. Me nga tangata maori hoki o Rotoroa i bnibui ra kite i te mutußga o te wbaka-wakanga o tera tangata I i poke nei nga ringaringa i te toto, pera ana |to ratou ahua, aia whakahaere pai ana i o raiou tikanga; no konei i miharolia ai, i whakapaingia ai. Tenei te pukapuka na Lord John Russell, kai whakahaere tikanga a te Kuini mo nga motu, i tubia ki a Kawana Koa Paraone. E hari ana malou ki tenei pukapuka, ta te mea na konei i kitea ai kua mobiolia i Ingarangi nga whakaaro tika o nga iwi maori o Niu Tireni nei.

Huarahi Raurini, 46oHune, 1833. Emara, — Kua lae mai nga pukapuka o Kanara Winiata, te lua 5 niete iua'7, i tuhia i te 6 o nga ra o Hanuereme te 13 o nga ra. I roto i aua pukapuka ko nga korero o nga rangatira Maori i turia ki Akarana mole matenga ole tangaia Maori i pallia ile poo te Kiribimete, na te rakau o tetahi Pakeha, » nti nn in fa tp korero i luna nukaouka o te

30 o te Marama o Tihema kua pahure ake nei; a, he mea atu taku kite nui o taku whakapai mo nga korero o nga Rangatira Maori mo to rutou whakawhirinakitanga ki nga Ture i whakaturla mo tena whenua me to ratou whakau ki nga tikanga e whakawukia ai te tangata, abakoa Pakeha, abakoa Maori. Na ko au, &c, „. „ (Signed) J. Russell, Rahara. Ki a Kawana KoaParaone, &c, &C.j &c. Akarana.