Page image

au kia puritia tonutia enei taura ki o tatou matua kua heke atu nei. Ko te pakeha e korero ana ia tona reo ano, he mea heke iho mai i ona tupuna. Tatou ra, me wareware ranei te reo heke iho mai i o tatou tupuna? Tuarua ko te whare Tapere. Huihui ai nga tamariki ki roto i nga whare Tapere i nga ra o mua i nga po. A ratou mahi he haka, he waiata, he poi me te aha. I nga ra o mua i te mea e hoea ana nga waka, ko te mea nui kia rite te hoe a nga tangata. Na i nga haka nei e tika ana kia rite te mahi a te ringaringa, a te reo, a te takahanga o nga waewae. Koia na te ahua e whakakoa nei i te ngakau o te Maori. Ka whakarerea tena kua kore to tatou Maoritanga. Tera ano tetahi ahua o enei tu mahi. Ka hui mai te pakeha ki nga hui ka nui tona miharo ki te pai o enei mahi. Kei te mohio hoki ia ehara i te mea nana tatou i ako mai engari na tatou ano. Ma tena e tupu ai to totou mana i te tirohanga a te pakeha. A ka waiho enei mahi nei hei tapiritanga ma tatou ki nga mahi ngahau tahi a nga iwi e rua o tenei motu. Tuatoru ko nga Marae me nga wharepuni. Ko te mea nui ki te Maori ko te mahi tahi a ko te whakaahoa tahi ki nga tangata. Kaore hoki ia i te noho mokemoke ko ia anake. No reira he pai rawa atu te mahi a Ta Apirana Ngata ki te hanga whare ki runga i nga marae maha o te motu nei hei huihuinga mo nga Iwi o ia wahi, o ia wahi. He mea nui hoki tena ki te Maori. Hono tonu aku rongo i te Iwi e korero ana e ki ana “Pai tonu enei huihui hei kitekite ma tatou i a tatou.” Ma enei hui hoki ka mohio haere nga tangata ki a ratou ano, a ko tenei te wa hei korero ma te Iwi i nga ahutanga katoa e pa mai ana ki te Iwi Maori. Ka tu tena tangata, tena tangata ki te whakaatu i ona whakaaro me ona hiahia, a ma te Iwi e whiriwhiri te mea pai, a ka oti nga korero katoa katahi ka kitea te whakaaro tahi o te Iwi. Na, tenei ano tetahi ahua pai o enei hui ara te mahitahi i runga i te tikanga a te “Ohu”. Ki te mea ka tu tetahi hui ka whakaritea te kohiti hei whakahaere i taua hui a ma te komiti hei tohutohu ki te Iwi he aha te mahi ma tena tangata, ma tena tangata. Katahi ka huihui mai nga tangata me a ratou awhina a ka tahuri ke te mahi katoa o te marae…te mahi kai, te whakahora i nga tepu te tahi me te horoi i nga whare, me te aha, me te aha. Ko enei mahi katoa kaore he utu mo te tangata mahi, he mea homai noa, he tohu hoki no te koa o te tangata ki ona tikanga me te kota hitanga o te Iwi Maori. Tuawha ko te Tangihanga. E kore au e tautoko i nga tikanga katoa o nga tangi tupapaku o mua Kua rereke hoki te ahua o enei wa me ana mahi I nga ra o mua e watea ana te tangata ki te whaka rere i ona mahi ahakoa te roa o te tangi, kahore he Tari-ora hei ki he aha te rangi hei tanu. I enei ra ka haere te tangata ki te tangi ka mihi, ka tangi, ka hoki ia ki tona kainga, a ki tana mahi ranei. Kaore i roa tana noho ki te tangi. Ki au nei ko nga mea nui ko te karanga, ko te poroporoaki a tae noa ki te hongi. Ko te mea nui pea o enei katoa ko te hongi, kua whaka rapopotitia nga whakaaro, te aroha, te tangi me te mihi, ki roto i taua mea. E ki ana a Te Rangihiroa kua kore te tikanga o te hongi i roto i nga Iwi o nga moutere o Te Moana-nui-a-Kiwa, nga Maori anake te Iwi e mau tonu ana ki teneiahuatanga. No reira e hoa ma puritia tenei tikanga a tatou. Na, hei whakamutunga, mo aku korero, maku e tatau ano nga taonga o mua e tika ana kia puritia e tatou e te Iwi Maori; ara ko te reo, ko te whare tapere, ko te marae, ko te hongi. Kei te mohio hoki tatou katoa kei te pakeha te matauranga o enei ra; te ora o te tinana, te hanga whare, te mahi huarahi, te hokohoko taonga me te tini o nga ahua o te noho o te tangata. He pai ra hoki kei a ia te mohiotanga o enei mea katoa engari me mau tatou ki nga korero a to tatou koroua a Ta Apirana Ngata. He penei tana korero: E tipu e rea mo nga ra o to ao, ka to ringa ki nga taonga a te pakeha hei ora mo tou tinana, ko to ngakau ki nga taonga a o tupuna hei tikitiki mo tou mahunga, a, ko to Wairua ki te Atua, nana nei nga mea katoa.” Kia ora ano koutou.

MUTTON BIRDS Eight birds specially packed in a clear polythene bag. 30/-30/- 30/- Pack of eight birds mailed by return parcel post free of postage anywhere in New Zealand for 30/- only. Supplies of this special pack are limited, so forward your order immediately together with payment and postal address to:— OTAKOU FISHERIES LTD P.O. Box 161DUNEDIN