Te Tītohu Whakamāori

Muka, Volume 13, Issue 3, 1 March 2001, Page 3

Te Tītohu Whakamāori

Na Tilly Reedy

Nuku atu i te toru tekau tau taku putanga mai i te Whare Wananga, a, kore rawa i koroingo atu ki aua kokiri hinengaro, a, taka rawa iho kite Tau Ruamano! Na Te Taura Whiri i te Reo Maori te putea tautoko i Te Titohu Whakamaori kia whakahaeretia e Te Whare Wananga o Waikato. Ina ra, he whakawai i te hunga, penei i a au nei! Ahakoa te awangawanga ki tenei ao hou, e miharo ana ki nga matakite, na ratou nei i tarai tenei waka hei hiki i to tatou reo ki nga taumata o te ao. Kia ora Hirini, koutou ko nga tungane me nga tuakana, na koutou nei i poipoi te whakaaro, i whakato te kakano, e tipu nei, kia ahatia e tatou! Ko au i tino waimarie te uru mai ki te ropu tuatahi mo tenei tohu. He tauira hou katoa matou , engari i etahi wa pohehe tonu ana ko matou ke nga kaiako! Na te aha ra i penei ai? Ka

whakatakotoria mai nga mahi, te oti, te aha ranei? He pukapuka i korerohia mo nga aria e pa ana kite whakamaori, katahi ka whakarapopoto ki to tatou reo. Hoki ana nga mahara kite wa e haere ana ki Hukarere. Ka mihi puku atu ki nga kaiako i kaha ra kite ako mai i enei tumomo pukenga, e warea ke ra nga whakaaro kite mate tane. I whakapakehatia etahi o nga ripene hopu i nga reo o nga rangatira kua ngaro atu kite huinga ote kahurangi. I rongo ai i te mita o te reo kei te ngaro haere. Te nga war i o te whakatakoto mai i nga kupu. Te reka o te tangi o te reo ki aku taringa. Ka aroha ano au ki a au ano. Kua nui rawa nga kupu hou, o te ao hou, kei te korerohia e nga mokopuna. Kua mahue mai nga tipuna. Mokemoke ana! Tera pea, ma enei hikoi i te whare wananga e whakawhiti mai tera whakatipuranga ki nga piripoho e

harapa atu nei. I whakamaoritia ano etahi o nga ripene mai o nga kooti Pakeha. Iti nei te wa ki a koe hei whakatau i o whakaaro. I te whakamatau tuatahi, na te mea kaore i tino marama te ripene, a, me pehea hoki e taea ai te hopu ake nga kupu hei whakamaori, ngaro ana te ao i a au. Aue taukuri e! Kua korero parau i tena wa. He nui ano nga tuhinga i tirohia e matou i te reo Maori mete reo Pakeha. Ko etahi, i whakamaoritia e matou ma te Ropu Hauora o te Hohipera o Waikato. He ao ke noa atu tera. E rapa ai koe i te tikanga o te kupu, katahi ka whakamaori. Ara noa atu nga mahi i mahia e matou. I horahia mai he tepu kai. Kua whakamatau. Kua rongo i te reka o te kai e hihiko ai te hinengaro. Kua mau herehere i runga i te waka o te matauranga! Tenei te ngana nei kia tutuki pai. Ma te wa hei tohu!