Te Wananga. Kotahi Putanga i te Wiki. HATAREI, 5 HANUERE, 1878.

Wananga, Volume 5, Issue 1, 5 January 1878, Page 1

Te Wananga. Kotahi Putanga i te Wiki. HATAREI, 5 HANUERE, 1878.

Kua nui noa atu te rapurapu a nga iwi Maori o nga motu nei i te tikanga e puta tika ai te Karauna Karati o nga whenua Maori, ki nga tino tangata nona pu ake te whenua, koia matou i mea ai, ka korero matou i a matou kupu, mo nga tikanga mete rnajhi o te Sooti Whakawa Whenua Maori o nga. motu nei. He tika ano kia kiia e te Kawanatanga, me mahi ng-a whenua Maori, kia puta ai he Karauna Karati ki nga Maori na ratou pu ake te whenua, kia tika ai hoki te hoko a ana Maori ki ta ratou tangata e-pai ai.. E kore hoki matoa e mea, he iwi kuare te Pakeha ki tenei mahi kite Whakawa. A e kore hoki .maton e mea, e kore e taea c te Pakeha* nga mea tind pakeke te rapurapu eia, e kitea ai nga tikanga o nga mea ngaro. Otiia ko ta matou e tino mea nei, kia waiho ma te Maori ano e whakawa nga mea e tino mohiotia ana e te ]&aori, he mea hoki, he iwi tino mohio te Maori ki nga tikanga a ona tupuna i pa ai ki ona whenua. He tika ano, he iwi mohio te Pakeha, kite. mahi i nga whakawa noa iho, i nga whakawa, kahore nei, ona riroi-ketanga i nga tangata, mernga Ture a nga tapuna tangata Maori i whakaiakoto ai. Tenako te mahi whakawa i nga whenua Maori, ko te mafrLi nga mea i kiia e nga tupuna, kia mate, mate 190 te whenua, e ki ana matou e kore rawa te Pakeha e mohio ki ana tikanga Maori, esgari ma te Maori

anake ano e mahi aua mahi, i te mea hoki, Uo te Maori anake © mohio ana ki nga korero olia, ki nga tikanga me nga take o aua whenua i man ai ki aia, a e puta ai hoki he Karauna Karaati ki aia mo aua whenua. E ki cna hoki korero upoko o te Ture o te Kooti Whakawa Whenua Maori, ko te tikanga mahi e whakawa ai taua Kooti i nga whenua Maori, me mahi aua whenua, kite tikanga me nga Ture a nga tupuna73daori i waiho iho ai ki ana whenua. Koia matou i ineaai, kahore ano te Pakeha kotahi o nga motttjnefji tae noa tana mohiotanga ki nga i ikanga"n i e mohio tika ai taua Pakeha hoi whakawa i nga whenua Maori. A e mea ana ano hoki matou, kite mea kahaere te Pakeha mohio o N<mpuhi ki nga whenua o Wnikato ranei o Taranaki ranei, a ka whakaputa taua Pakeha o Ngapulii i tana mohiotanga o Ngapulii hei ako i aia, hei whakawa mo nga tikan-a o nga iwi o Waikato, o Taranaki, ka raru taua Pakeha i aua iwi, i te mea hoki e rere ke ana nga tikanga epa ai etahi iwi ki a ratou whenua, i nga tikanga e pa ai etahi iwi ki a ratou whenua. E torn ano iwi o Aotearoa nei, i noho tonu ite whenua a ona tupuna i noho ai i nga ra i n mai ai i Hawaiki ko Te Arawa. ko Ngaiporou, ko Taranaki ki Patea.otiia he tini noaatu nga take e paai te Maori ki ana whenua, he parekura ka riro te whenua. He whenua hoatu hei whenua uia te kotiro moea e te e n » a matua. He whenua tuku ma te tohunga mahi ite turoro. He whenua ma te ohu kai mo te hakari. He whenua riro mo te tnpapakui takoto kite whenna iwi ke. He whenua riro mo te koniira, mete mano noa atu o nga tikanga Maori e riro ai te whenua i te tangata ke. °A he wHenua ano, i kiia iho i te ra i poroaki iho ai te Tupuna ranei te matua ranei, emuri nei, ma mea taku maara kumara ranei, maara taro ranei, taku Pakeha roi ranei. he whenua ano nga whenna e tukua ana ma nga uri taane o nga kotiro i moe i te taane iwi ke. He tino nui no enei korere koia te whakapaua ai i konei. Hei a tera wiki ka tuhi tuhia ano e matou etahi korero mo aua mea nei ano.