TE WANANGA. KOTAHI PUTANGA I TE WIKI. HATAREI, 11 TIHEMA, 1875.

Wananga, Volume 2, Issue 32, 11 December 1875, Page 415

TE WANANGA. KOTAHI PUTANGA I TE WIKI. HATAREI, 11 TIHEMA, 1875.

Kahore ano i tae mai te tino pukapuka i nga korero o te whakataunga a nga Tiati mo te whakawa a Karaitiana Takamoana mo Tatana. I korero ano matou te Wananga mo aua korero nei i tera wiki. A kia tae mai taua pukapuka a nga Tiati, ka korero ano matou. & kore pea e tino kitea te nui o nga kupu i m :p mo whakawa o Mangateretere, ara, o Te A e kore ano pea e tino mohiotia aua td U ?\ 6 * in * ° Pakeha. E kiia ana e nga JraKena, ara, e te hunga, e mohio ana ki whakaaro huna a Ngatihokohe i te whenua i Ahnriri, e, ko nga kupu o te Ture o te tau 1869. Ko nga kupu i tau ai i nga Tiati te he mo Tatana, ko aua kupu, he mea mahi e Te Omana raua ko Ta Tanara Makarini mo taua Ture kia kore ai e riro nga hea a etahi Maori i a Ttatana o Mangateretere. Otna, lie kupu rongo kau aua kupu, e kore matou e mea he pono ranei, he teka ranei. E kore ano hold te Wananga e mea, e, kore ano e mahia kahatia kia he i nga kupu whakaora a nga Tiati mo Karaitiana Takamoana* A ko te take i whakamaoritia ai e matou tetahi korero i taia kite Nupepa i Nepia i te ra i muri iho o te ra i tae mai a Ta Tanara Makarini ki Nepia nei. Me mohio tatou ki nga kupu o taua Nupepa he mea ata ako marire aua kupu e hara, i aia ake i kite aua whakaaro. H© atua pea nana i ako mocmofi, mehemea ka mahia nga tikanga e kiia nei e taua Nupepa penei, he,he, te he ki nga Pakeha na ratou i ako nga tikanga he e mahia e ratou. A he nui ano hoki te mahi ma nga tangata ma ratou e ako ng-a Maori a ko ake nei. Kia ata titiro ia nei koutou ki nga whakaaro i roto i nga kii e ki nei e te Nupepa te Herora." I mea matou i roto i tera putanga o te Nupepa Haku Pei Herara, mo te kupu a nga Tiati mo te -whakawa mo Omarunui. He nui noa atu n«a whenua e he i aua kupu. He tika ano pea ta te kupxx o taua Ture. Otiia lie nui noa atu te mate kei roto i nga kupu o aua Tiati, kite mea ko te mutunga o aua kupu a aua Tiati e tae ki tenei, ara, kite kupu a nga Maori, kia whakahe ratou i nga whenua i hokona e ratou, penei ka kiia he Ture he te Ture Pakeha, inahoki ma aua Turee ako he te tangata kia kore ai e tika aana mahi, a me mahi whakahe eia aana mahi e he ai ano aua mahi i Te Ture. A e hoko mai ai nga whenua ki aia. Penei ka raru ano te tika mete lie. Te take i haere mai ai te iwi mohio ; he ako i te iwi kuare. Otiia he nui noa atu nga kino e akona ana e nga mohio ki nga kuare. A ko te kupu a nga Tiati i whakatau nei, ka ahu pera te he, me taua ako he nei a te mohio kite kuare. Na konei matou i mea ai, me mahi he Ture hou, hei Ture whakatikn, ano i te kupu a aua Tiati. He mea mahi he Ture hou i tika ai te whenua a Karauria ki nga tamariki a Ivarauria. Na konei i kiia ai me mahi hoki he Ture mo tenei, kia tika ai te kupu a aua Tiati, kahore hoki e marama te Ture o te tau 1869. E ki ana taua Ture, kite mea kihai i noho tahi, a i tuhituhi tahi nga Maori i te Riiri kotalii, penei he Riiri he taua Riiri, Otiia kahore he kupu a taua Ture,

e mohiofaa i„ko , yai teliunga tino nui a ratou toto i felCarauna t£araati. E marama ana jig i'"'tikimyjjiiip libu, rib Te tnea kua kiia ■ V 6 fa aiialce pea taua trkanga. Utna he med mam ponehe taua Ture a taa ana te lie ki tjjta wliprm He iinb Kekia eke te kupu o ta- • •Qtto X are; k i icfyyar iCarflntikua {fufra i mua; atu o te tan i iuaitia w tajia ToreV 'Mei inbhio te e penei te takia Turd, © kbre ratou e itbko wheiiua i te • A auaPakcha ©kore eriro katoa nga hea tynffll' Maoii ia ratou. A ahakoa kibai nga ingoa n 7 I Atuori, i'tuh'i tuhia ki nga Riirij ko nga UMmi kb& Hro ite MttbH, ahe tnM tuhi tena. M ;r mea unarmatoute» Haktt Pei Herora, me mahi e Te Pare"lpata hoti te'ialii'Ture koto, hei -tfhakahe i te rararigi f mete xarangllS, ote Ture wlienua Maori ote tau '1869 : Ako taua Tore hot! ana inahia eTe Paremata • pene: be kupu ma-taua Ttife hou, ko iiga kupu e ki 'tirf ;ino r nga wlienua Maori. Kaua e kiia e mea o te. 1 tau 1869, ki "nga wlienua i putt o nga oKaraaifci i mria atu o te tau 1869 Penei ma taua Tdro hou ka tika ai nga wlienua kihai nei i hokona e te tincrtokomaha o te liunga na ratou te whenua."