PANUITANGA.

Waka Maori, Volume II, Issue 41, 7 January 1865, Page 1

PANUITANGA.

Na ta Hori Kerei, Kawana o Nui Tireni, &c. &c &c. Na: No te mea i puta tetahi Panuitanga na te Kawana i te rua tekau ma rima o nga ra o Oketopa kua pahure ake nei, he whakaatu i te Murunga hara ki nga tangata katoa kua pa kite whawhai nei, ara, ki nga tangata whakaae ki nga tikanga i oti

te whakapuaki ki taua Panuitanga tae noa kite tekau o nga ra o Tiheina—na, he mea lioki kuu pahemo ake nei taua ra. Na, ko tenei, ka tika nei inaianei kia whoknpuakina nuitia te whakaaro o Te Kawana kia nioiiiotia ai e te katoa. Na ko te tikanga tenci o Te Kawana ka whakaaturia ka w'nakapuakina nei. Ka mau i a Te Kawana ka puritia e ia hei whenua mo Te Kuini, nga whenua katoa o Vvaikato kua riro i nga hoia a Te Kuini, ara njja whenua i pana atu ai nga hoariri Maori. Ko nga robe enei, ara:— Ka timata ki Pukorokoro, i Hauraki, t.ka tonu whaka-te-tonga kite liapuaKohe, maro tonu atu a te tihi o Pukemoreniore, rere tonu :;tu a te tihi o Maunga-Kawa, haere tonu a Pukekura, tika tonu atu ki Grakau, haere tonu a raakere atu kite wai 0 Puniu, haere tonu i rotoi te wai o Puniu a te putahitanga o Puniu o Waipa, ka haere ka riiki a te tihi o Pirongia, maro tonu atu a te a-.va o Waitetuna, ka haere i roto i te aw a o U'aitetuna, a"Whaingaroa, haere tonu 1 nga tahataha o taua wahapu a tae noa ki te moana, ka haere ma te akau a te puaha 0 Waikato, a Mangatawhiri ka haere i roto 1 te wai o Mangatawhiri tae noa kite rori nui (ki Tane-te-vvai-ora), ka ahu whakararo, ka whai tonu i taua rori tae noa kite parakl hoia i Kakaramea, ka haere i runga i te robe o te Ramarama, o Hunua, a puta noa kite Yvairoa, a tae noa kite rohe whaka-te-mavangai o te whenua o te Koheriki, ka piki kite taukaka o Wharekawa, rere tonu i te taukaka o Wharekawa tae noa kite paralci hoia i Paparata, ka maro tonu atu a tae noa kite wahi i timata ai te rohe. Me nga whenua katoa o nga tangata, o nga iwi, o te hoariri e takoto nei kei te taha ki raro o enei rohe, tutuki noa mai ki Manukau ki Waitemata. Ko nga whenua o nga Maori kua piri ki a Te Kuini, ka whakapumautia kia ratou, a, ka whakahokia ano hold he wahi whenua ki nga tangata kua uru kite whawhai, engari ka whakangohengohe mai aianei tono nei ki raro kite mana o Te Kuini, hei whenua mo ratou mo o ratou tamariki, E kore Te Kawana e kawe whawhai ano kite hunga noho noa iho. Ko nga tangata tohe tonu kite kino e wkiua ano e Te Kawana ; ka peratia ano me nga iwi o Waikato kua whiua nei e ia. Ka tangohia hoki, ka puritia, e te Kawana ana wahi i pai ai o nga whenua o te

hoariri i te takiwa o "VVhanganui o Nga. motu, i roto hoki i te Takiwa o Taranaki. Ka meinga ano hoki e Te Kawana kia mahia nga rori, haunga ia ki Taranaki ki Waikato, engari ki nga wahi katoa o te motu nei, a ona wa e tika ai ki tana whakaaro, ahakoa kite whenua Pakeha, kite whenua Maori ranei. Ko te tikanga o enei rori, hei tiaki mo te hunga ata-noho, hei hapai mo te Ture, he whakatupu i te pai mo nga iwi erua. He Ture tenei no nga iwi katoa. Ko nga tangata e whakaae kia mahia he rori ki runga ki o ratou whenua, ahakoa Pakeha, ahakoa tangata Maori, ka utua tikatia te whenua e tangohia ana mo te rori. Ka utua ano hoki kite mom nga tangata e pai ana kite mahi i aua rori. Ko te hunga e arai kino ana i te' mahi o aua rori ka pehia e te ringa kaha. Ko nga whenua o te hunga kua ata-noho a e ata-noho hoki a nga ra e haere ake nei, ka whakapumautia e Te Kawana kia ratou, hei whenua pumau ake mo ratou. Ko te tikanga tenei mo nga pu. E kore Te Kawana e tohe ki nga pu a nga tangata katoa kia homai. Otiia ekore te pu e tukua noatia mai ki roto ki nga rohe o nga wahi kua nohoia. Ko nga pu ia ote hunga tutu, o te hunga korikori, ka tangohia ano. He Ture ano hoki tenei no nga iwi katoa. Ko te hunga e kapea ana e Te Kawana ki waho o te Murunga hara ko te hunga kua pa kite kohuru i nga wahine i nga ' tamariki, kite patu konihi ranei i nga tangata ringaringa kore. Na taku ringa i tuku, he raea whakaputa ki raro kite Hiiri ote Koroni o jSui Tireni i te Whare o Te Kawana, i Akarana, i tenei te tekau ma whitu o nga ra o Tihema o te tau o to tatou Ariki Kotahi mano evvaru rau e ona tekau ma wha. G. GREY, Kawana. Na Te Kawana i rnea kia tuhia, Fred. Weld. E te Atua, tohungia te Kuini !