[At top] 'Copy' 10 Hanuere 1852 E hoa, e Makarini, Tena koe, korua ko Kawana, ko nga Pakeha, ko nga Maori o tena whenua, ka nui toku aroha atu ki a koutou. E koro, e Makarini, kia rongo mai koe. He kupu taku ki a koe. Ka timata nga ra o Hanuere, ka haere au ki te taone, hoki rawa atu au i taua ra, kua mate te patu te hoiho o Paora, a Te Miriona, e te Maori. I werohia ki te tao, mate rawa ake i Haewaka. Ka kite nga tangata nona te hoiho a Taituha, a Hamiora, a Hare Purumera, a Mohi, a Te Poihipi, a Te Tahana kai korero. Na enei tangata tokoono i kite te matenga o te hoiho ki Haewaka. Haere tonu mai ratou i runga i nga waewae o te matua o te tamaiti, ka kite ratou i nga toto o te hoiho i te huarahi. Tae noa ratou ki waho te taiepa o te witi a Mitai, ka tu ratou ka titiro, ka kite ratou i nga waewae o te katua o te kuao, me te waewae o te tangata nana i wero. No reira to ratou mohiotanga na Mitai i wero ki waenga i tona witi. Ka rangona e nga tangata, e Te Motini, e Hori, e Te Manihera, e Te Arawaka, e nga tangata katoa te tangihanga haeretanga o te kuao ki tona matua i taua ra ano, tae noa ki te matenga rawatanga. Heoti ano tenei. E hoa, e Makarini, kahore aku o enei kupu kua oti nei, na nga tangata enei kupu i korero ki au. Tenei ano taku i roto o taua ra ano, ka tonoa e au a Te Kopi, a Timotiu, ki te kawe i nga hereni e rima mo te takanga o te hoiho ki roto ki te witi. Ao ake te ra, ka haere au ki a Hare, ki a Tatana, ka korero i te pouritanga o Paora, o Karipa, o Taituha, o nga tangata katoa nana tenei hoiho. Ka mea mai a Hare ki au, kei matou, kei nga rangatira Maori te tikanga. Ko taua kupu ano hoki Te Tatana, e mea mai raua ki au kia homai ki te taone he korerotanga ma matou. Ka hoki au, ka tae atu ki a ratou, ka korero au, e mau tonu ana te pouri o ratou mo tenei hoiho. Ko au tena ka haere atu ki te karanga atu i te whenua o taua tangata hei utu mo tenei he. Kahore i pai mai. Ka karangatia atu e au ki ta Paora i pai ai, ki te rima tekau pauna. Kahore hoki i pai mai ratou. Ko ta ratou i pai ai ko ratou he utu, na Herora tenei kupu. No tana kupu i karangatia ai e Paora tera hei whawhaitanga, ka hapainga te pu. Ka whakaae nga tangata nona taua hoiho. I te po ka whakamine mai nga tangata, kei te ata te whawhai ai. Ka wehi nga tangata katoa, aue te mamae i aue. No tenei kupu ka haere mai nga tangata ki te whakakahore i te whawhai, hoki mai nga tangata katoa, me utu me utu ki te rima tekau pauna. Na tenei kupu i mate ai te ngakau o nga tangata nana te hoiho, na te whakaaetanga ki te utu i mate ai tenei he. Heoi ano ka mutu. Ka ara te waewae ka puhia nga pu, muri iho ka mau taku ringa ki te pu. Kahore he hamanu. He whakaritenga naku i tenei mea kino ki a Toheroa, ki a Tipene. Tirohia e koe te he moku i roto i tenei he, e kitea e koe, tuhia mai kia mohio au. Kei whakarongo koe ki te tikanga a te tangata moku, he tikanga puhaehae moku, na Paritutu, na Te Tahana kaikorero o Watumataruru. Heoi ano. Hoatu e koe ki te perehi. 'Signed' Na Rawiri Waiaua, Manawatu [At top] 'Copy' I te wiki whakamutunga o Tihema, timata ki te wha o nga ra o tenei tau, ka kitea te he o tenei iwi, e ngaro ai te iwi me te waka me te rarangi, i te whakaaro kore o taku whanaunga te rapu marire ai kia pou nga ture a te Atua a te Kuini hoki. Hei reira ka karanga ai te mate mo te iwi i nga ra kua whiti te ra ki runga o Tawauwau. Kua ngaro te tangata ta te mea e kore te maramatanga i pou i te pouritanga, ko te pouritanga ia i pou i te maramatanga, inahoki kua marama mei tukua ki te po nui, ki te po roa, ki te po oti atu, oti atu tatou ki te mate. Ko te ra nui, ko te ra roa, ko Tamanui tera, ko te ata ka wheko nga whanui o te rangi, ka riaki ake tawera i te pae, he awatea. E tu nei tatou, katahi ka hokia e ia nga ture kihai nei i oti i a ia te whakarite ki nga kaiwhakawa o nga Pakeha o nga Maori. E taku tuakana, e Te Tahana raua ko Hone Ropiha, kua kitea e au te he o Rawiri, i mohiotia e au ki roto ki ona kupu i tana korerotanga i Kawana Hare. Ka hiahia ahau i reira kia whakahengia e au ona kupu, ta te mea kua mohio au kahore nga tangata o tona kainga e mohio ki te whakarongo, me nga Pakeha kahore i te mohio ki nga tikanga a Rawiri i tukua iho e au i mua i te timatanga o te he ki au. Taku mohio, taea noatia tenei he, kei te takoto kau noa iho te he o Rawiri, ta te mea kei te huna e ia ki ona kupu pai, hei huna i tona he, e kore e ngaro. Ahakoa ka kitea e ia te whakaaro mo tona kupu mo Rawinia, kei a ia te whakaaro. A mua ake nei e kore au e pai ki a ia, ta te mea kua kitea e au te he i ana tikanga. Ka mea ahau kei te tika ana whakaaro i aku whakaaro? Kahore kei te rite tahi ano ki aku whakaaro. I toku taenga atu ki Paraeiti, ka rongo ahau ki te pai o te korero a Hone Ropiha raua ko Te Tahana, ka mea ahau, 'Ma korua ano ahau e patu a mua ake nei. E tika ana, e taku tuakana, e taku potiki, ma korua anake te whakawa mo nga tangata mo nga he katoa.' Ta te mea ko te he tuatahi ko Rangiwhatino, ka nui haere te he, e nui haere nei ano, kahore ano i mutu noa tana he. Ko au anake te mea e whaia nei e ia, no konei au ka mohio i taku tuakana. Kei te noho mohio au. Kotahi tikanga a Rawiri e takoto nei ano, he tango mo te rua kuri kia tangohia. E kore koe e kite i nga whakaaro o Rawiri, ko etahi e kite ana, ko etahi e mohiotia ana e nga tangata. Ka tu a Rawiri ki runga ka korero he kupu ano, ka hoki ki tona nohoanga he kupu ano, ta te mea kua mohiotia e au i runga i tenei he nui atu te whakaaro i a ia. Ka mutu enei. Tenei ano etahi. [Ki?] a Tamati Waka Tute. Na nga kaiwhakawa enei korero ki nga taone, ki Poneke kia taia ki te perehi. Ka mutu i konei.