Page image

Modern Homes Where They are Needed Ka nui nga whare kua hanga i tenei tau kua taha ake nei ki nga rohe tino Maori rawa atu i mua ake nei koore i mohio he aha tenei mea a te whare totika. Ina te korero mo aua rohe. He tewaiti o Rereatukahia. He pa tawhito a Rereatukahia kei te takiwa o Katikati. Ko tetahi korero mo Katikati no namata rano e ki ana rokohanga atu e Tamatekapua kua uru te kiore ki te pataka kai. Kaore i reka te kai ki a Tamatekapua i tona mohiotanga engari i kai katikati noa iho ia. Ko te hunga kei Katikati e noho ana i tenei ra he iwi pukumahi. Ka nga tane kei nga mira, kei nga mahi huarahi a kei te reiriwei e mahi ana. Ko nga wahine kei nga mara kai, riwai, riki, ropere a asparagus e mahi ana. Ko etahi o nga tamariki i haere ki nga taone engari kaore i roa kua hoki mai ki te kainga ki te wahi matareka ki a ratoa. I enei tau ka taha ake nei ka hokona e nga tane etahi rakau tawhito a hangaia ana he whare mo a ratou whanau ki te pa. I hangaia aua whare ki nga wahi katoa, a kaore i whakaarotia i tera wa me waiho he wahi kia watea ana hei huarahi. He pai tonu nga whare i te timatanga engari inaianei kua kanukanu a whakarihariha ana tera ki te matakitaki. Kei te mohio tonu iho te hunga noho i aua whare ki te he o ta ratou noho engari raha tonu nga whakaaro me pehea ra te rongoa. Kei te nui tonu te mahi me te moni. Inatata nei ka haere tetahi pakeha ki te whakaa-hua haere i taua pa a kitea rawatia ake e mau ana aua ahua i roto i nga nupepa. Ka hu taua hunga he nanu ki te mahi a taua pakeha a whakataua ana me hanga he patu mo to ratou pa hei arai atu i te tangata. Kaore te mate i mutu ki reira. Kua oho te Kauti Kaunihera a ka tae ki te whakahe i aua whare, me te tono ki te Tari Maori kia awhinatia taua hunga. Ehara te Tari Maori i te tauhou ki taua hunga, kua tae nga awhina ki to ratou Komiti a iwi hei View of some of the houses built by the Department of Maori Affairs at Rereatukahia Pa. Katikati. The houses in which the families lived previously are still standing.