TAPIRI.

Mahi a te hui o te Hahi Maori o te Takiwa o Turanga i te Pihopatanga o Waiapu, 13 February 1874, Page 8

TAPIRI.

Te WHAIKORERO A TE Upoko, Ppp. 13, 1874, E HOA MA, E NGA MINITA, ME NGA MANGAI O TE IWI ; Ko te rima tenei o nga tau i huihui ai tatou ki runga ki tenei mahi, ara, ki te rapu i etahi fikanga e tupu pai ai te mahi a te Hahi a Te Karaiti i roto i to tatou nei takiwa ; he mea pai ano hoki kia tirohia e tatou inaianei te ahua o ta tatou mahi o enei tau e rima, kia kitea ai, kei te whai hua ranei, kei te pewhea ranei. Kihai i kiia kia whakaturia he Hai mo te Hahi Maori ki ia takiwa, ki ia takiwa, hei putanga kautanga mo nga korero ate tangata; ehara hoki ite mea mo nga korero anake kia pai; engari mo nga mahi pai ano kia neke ake i tenei tau, i tenei tau. IHeoi ano te mea e rite ai tenei, ko te uaua o te tangata kia puta, me te whakaaro ano ki a Te Karaiti kua waiho nei hei tuara mo tatou irunga i teneitu mahi. Kia riro ko te korero anake hei tutukitanga mo ta tatou mahi e huihui nei i nga tau katoa, he tino tohu mate tenei: ka rite hoki ki te whakapakoko i tohunga rawa nei te mahinga. ia tirohia atu i tawhiti, ka pohehetia, he tangata ora ; tena, kia tae ata ki te taha, Aue he rakau noa ia. Tena ano hoki tetahi mea e he ai te mahi nei, ko te takikotahi ote tangata hei mahi ki ia wahi, kiia wahi, He rakau iti nei, ma te tamariki noa e whawhati, ka whati ; tena, ka puputia, ahakoa nui noa atu te kaha o te tangata, e kore rawa e taea, no te mea e takoto pupu ana. Waihoki, ko nga mahi ate Hahi; kia takikotahi he tangata hei mahi ki tona takiwa, kahore he hoa hei awhina mai; he mahi uaua tena, he mahi hoha, e kore e hohoro te tapu. otiia, kia mahi tahi te tokomaha i runga i te whakaaro kotahi, he mahi ngawari tena, he mahi ngahau. He maha noa atu nga ki kua whakapuakina e te Huii enei tau kua pahemo ake nei; e takoto na i roto i te pukapuka e mau na i o koutou ringaringa. -Ko etahi enei o nga tino take; 1. Mo te Komiti kia whakaturia ki ia Pariha, ki ia Pariha; 2. Mo te oranga mo nga Minita kia mahia mai e nga tangata ote Pariha; 3. Mo te moni kia kohikohia hei kawe i te Rongo-pai ki etahi atu motu; 4. Mo te ngakaukore o te tangata ki nga mahi a te Hahi; 5. Mo te haurangi

waipiro e patu nei 1 te tangata ; 6. Mo te he o te tangihanga tupapaku; 7. Mo te kura Ratapu mo nga tamariki oia kaainga, oia kaainga; 8. Mo te moni tiki pukapuka. TKKo enei mea katoa, he tohutohu i etahi mahi hei mahinga ma te iwi, kia neke ake ai nga tikanga pai. 'TTena, kei te ahatia nga mahietohutohungia nei? AIKo etahi, kua wareware rawa atu; ina hoki teahua. IKo te ki ate Hui kua puta, heoi, kei te takahia taua ki e nga tangata ano o te Hui, haere atu ki te tokomaha ote tangata. -IKo etahi o nga ki, kei te whakaritea ki te wahi kotahi; kahore ki etahi atu wahi. Ina hoki te oranga mo te Minita. -UHe tikanga nui tenei kua takoto mai i roto 1 te Karaipiture, ko te oranga mo te Minita, kei runga i te iwi, kia watea ai ia ki nga mahi i whakaritea nei mana ; kia hono tonu ai tana whakataki i nga tikanga o nga Karaipiture hei whangainga mana ki te iwi i roto i tana kauwhau i nga Ratapu, i era atu wa hoki e tika ai kia puta he kupa mana. IE kore rawa tenei mea e tika kia kapea; engari ka waiho tonu hei mahi ma te iwi i nga tau katoa. Ko nga mea e hua ake ana i nga Tahua Oranga Minita, hei whakaroaka kau i nga mea ka pae i teiwi te mahi maii ia tau,iia tau. -Na konei i waiho ai ete pakeha hei tikanga tuturu i roto i te whare karakia kia takoto he kohikohi i nga Ratapu katoa, he kohikohi i te awatea he kohikohi i te ahiahi. Na, kotahi tonu te wahi i pūta ai tetahi wahi o tenei mahi ite tau kua pahemo ake nei. Na te Karaiti te tikanga kia rapua e te iwi he oranga mo te tinana o te Minita, kia rapua hoki e te Minita he oranga mo nga wairua o te iwi. E; mea nei hoki a Paora, (1 Kori. ik. 11, 14.) € Kua ruia atu nei e matou nga mea wairua ma koutou; he mea nui ianei ki te kotia e matou a koutou mea ote kikokiko?" Me tenei hoki, €€ Pera tonu ano hoki ta te Ariki i whakarite ai mo nga kai-kauwhau i te Rongo-pai, hei runga i te Rongopai he oranga mo ratou." IE kore hoki tatou e tau hei pehii ta Te Karaiti. I Heoi ra, me pewhea he tikanga e whai whakaaro ai te iwi o ia Pariha, o ia Pariha ki nga kii whakapuakina e te Hui? ŌHe mea perehi ano nga korero o nga mahi ate Hui i nga tau katoa; otira, he maumau perehi noa pea i te mea kahore e korerotia ana e teiwi. "Me kimi ano e tatou i roto 1 tenei Hui he tikanga e puta nui ai nga korero ki te aroaro

o te iwi katoa ; 1. Kia mohio ai te iwi ki nga ki e whakapuakina ana e te Hui; 2. Kia whai kupu ai teiwi: kupu whakahe ranei, kupu whakatika ranei ; kia mohio ai te Mangai ki nga mea hei korerotanga mana i te mea ka whakaminea ano te Hui. I Kotahi tenei korero e takoto nei, ko nga pukapuka i kiia e te Hui ki Whareponga kia tuhituhia ki te Kawana mo te hoko ote waipiro kia katia. "Te otinga o aua pukapuka ka tukua atu e au ki a Te Makarini ; tenei ano hoki tana utu, e takoto nei ki runga ki te teepu, kihaii marama. o Kua takoto ano tetahi ture mo te waipiro i te Paremete, i te tau ka pahemo ake nei. Tetahi tikanga o taua ture, koia tenei; kia puta he pukapuka ki te kooti whakaae raihana, na te nuinga o nga kaumatua tane me nga kaumatua wahine i roto i te takiwa, hei pehii te raihana kia kaua e pata ki tetahi wahi, e kore taua raihana e puta. -Ko te tokomaha o nga ingoa i roto i te pukapuka pehi, e kiia ai na.te nuinga, ko ia tenei ; ki te mea ka taua katoatia nga kaumatua, nga tane, nga, wahine, i roto i te takiwa, a ka kitea e 300, kia 200 nga ingoa e ngaro ki roto ki te pukapuka, ka mana taua pukapuka pehi. Ko te ara pea tenei e puta ai tetahi whakaaro ma tenei Hui hei patu i tenei hoariri nanakia. Heoi ano. Ma te Atua e homai ki a tatou katoa he ngakau mahara, kia pakari ai a tatoi whakaaro, kia whai mana ai hoki a tatou mahi,