Panuitanga kua taka etahi Whenua Maori ki raro i Wahi XVI o te Ture Whenua Maori, 1909.
ISLINGTON, Kawana. OTA KAUNIHERA. I te Whare o te Kawanatanga, i Poneke, i tenei te 18 o nga ra o Noema, 1912. Tu ana i reira : Ko His Excellency te Kawana i roto i tona Kaunihera. NOTEMEA kua meinga hei ture e tekiona toru rau e rima tekau ma toru o te Ture Whenua Maori, 1909 (ka huaina i raro nei ko “ taua Ture ”), ina whakatuturutia tetahi kupu pera me tera e whakaaturia nei i roto i rarangi (c) o tekiona toru rau e wha tekau ma ono o taua Ture ka ahei te Kawana, kite mahara ia e tika ana, i runga i te Ota Kaunihera kite whakahau ko te whenua e pangia ana e taua kupu ka ekengia e Wahi XVI o taua Ture timata atu i te ra o te Ota Kaunihera ; a hei reira tonn taua whenua ka uru, a i nga wa katoa ano hoki i muri iho, i te wa e mana ana taua Ota Kaunihera, ka takoto i raro i taua Wahi o taua Ture i runga i tera aronga, me ona tikanga katoa ka pa ano tonu mete mea nei taua whenua e ekengia ana e taua Wahi o taua Ture i runga i tetahi Ota Kaunihera i mahia i raro i tona mana : A notemea i runga i te kupu pera me tera e whakaaturia nei e rarangi (c) o taua tekiona toru rau e wha tekau ma ono, i paahitia e tetahi huinga o nga tangata no ratou te whenua a i ata whakatuturutia e te Poari Wheuua Maori o te Takiwa o Tairawhiti, whakataua ana ko nga poraka ko nga wahi whenua ranei e ata whakaaturia nei i roto i te Kupu Apiti ki tenai me riihi e taua Poari i raro i Wahi XVI o’taua Ture : A notemea e tika ana kia panuitia kua taka ana whenua ki raro i Wahi XVI o taua Ture : Na reira i runga i te whakahaerenga mete whakatutukitanga o nga mana mo tenei mahi kua whakawhiwhia ki a ia e tauat ekiona toru rau e rima tekau ma toru, ko His Excellency te Kawana o te Tominiona o Niu Tireni, i runga i te tohutohu mete whakaae a te Kaunihera Whiriwhiri o taua Tominiona, tenei ka panui ko nga poraka ko nga wahi whenua ranei e whakaaturia nei e te Kupu Apiti ki
tenei me taka ki raro i Wahi XVI o te Ture Whenua Maori, 1909, timata atu i te ra o tenei Ota Kaunihera : A tenei ka panuitia i whakaputaina tenei Ota Kaunihero i raro i nga tikanga mo taua mahi kei roto i te Ture Whenua Maori, 1909, a ka whai mana ano he whakaaetanga na te Kawana i roto i tona Kaunihera ki nga whakahaerenga kua whakamanaia e tenei. KUPU APITI. Katoa tera piihi tera wahi whenua ranei kei roto i te Takiwa Ruri o Tokomaru, tona nui e 441 nga eka e 3 nga ruuri e 20 nga paati, nui atu iti iho ranei, e mohiotia ana ko Marahea Poraka; ko nga rohe, kite rate ko Karoronui Awa me Taumatapatiti Naina 3 Poraka ; kite raki ko Nuhiti Nama 1 Poraka me Waioue Paraka ; a kite rawhiti mete rawhiti-ma-tonga ko te Moana-nui-a-Kiwa. Katoa tera piihi tera wahi whenua ranei kei roto i te Takiwa Ruri o Tokomaru, tona nui e 3760 nga eka e 3 nga ruuri e 5 nga paati, nui atu iti iho ranei e mohiotia ana ko Nuhiti Nama 1, Poraka ; ko nga rohe, kite tonga mete rato ma-tonga ko Waioue, ko Marahea, ko Taumatapatiti Nama 3 me Taumatapatiti Poraka ; kite rato ko Tokomaru L me 3G. Poraka; kite rawhiti-ma-raki mete rawhiti ko Tokomaru B 5 me 10 Poraka, ko Waihoa Nama 1, ko Nuhiti Nama 2, me Tangoiro Poraka ; a kite rawhiti ko te Moana-nui-a-Kiwa. Katoa tera piihi tera wahi whenua ranei kei roto i te Takiwa Ruri o Tokomaru, tona nui e 340 nga eka 1 ruuri e 22 nga paati, nui atu iti iho ranei, e mohiotia ana ko Nuhiti Nama 2 Poraka ; ko nga rohe kite rawhiti-ma-raki mete rawhiti ko Wairoa Awa, ko Mawhai Poraka, mete Moana-nui-a-kiwa; kite rato-ma-raki mete rato-ma-tonga ko Waihoa Nama 1, ko Nuhiti Nama 1 me Tangoiro Poraka ; a kite rawhiti ko te Moana-nui-a-Kiwa. Katoa tere piihi tera wahi whenua ranei kei roto i te Takiwa Ruri o Tokomaru, tona nui e 348 nga eka 1 ruuri e 20 nga paati, nui atu iti iho ranei, e mohiotia ana ko Tangoiro Poraka ; ko nga rohe, kite rato-ma-tonga mete rato-ma-raki ko Nuhiti Nama 1 Poraka ; kite rawhiti-ma-raki. ko Nuhiti Nama 2 Poraka ; a kite rawhiti ma-tonga ko te Moana-nui-a Kiwa. Katoa tera piihi tera wahi whenua ranei kei roto i te Takiwa Ruri o Tokomaru, tona nui 142 nga eka e 22 nga paati, nui atu iti iho ranei e mohiotia ana ko Waioue Poraka ; ko nga rohe, kite tonga ko Marahea Poraka ; kite rato-ma-raki mete raki ko Nuhiti Nama 1 Poraka ; a kite rewhiti ko te Moana-nui-a-Kiwa.
J. F. ANDREWS,
Karaka o te Kaunihera Whiriwhiri
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/periodicals/KNT19121121.2.5
Bibliographic details
Ko te Kahiti o Niu Tireni, Issue 80, 21 November 1912, Page 872
Word Count
855Panuitanga kua taka etahi Whenua Maori ki raro i Wahi XVI o te Ture Whenua Maori, 1909. Ko te Kahiti o Niu Tireni, Issue 80, 21 November 1912, Page 872
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Matauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of Copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.