Ota Whakakaporeihana i nga Tangata no ratou a Waione Nama 2b Poraka.
I roto i te Kooti Whenua Maori o Niu Tireni, Takiwa o Akarana. I runga i “Te Ture Kooti Whenua Maori, 1894,” me ona whakatikatikanga, mete pitihana whakakaporeihana a nga tangata no ratou a Waione Nama 2b Poraka. Ite tuunga ote Kooti ki Rotorua, ite aroaro o Tiakihana Paama, Tiati Tumuaki, raua ko Akuhata Takatua, Ateha, i te Taite, te 17 o nga ra o Tihema, 1908. ITE korerotanga o te pitihana whakakaporeihana i takoto kite Kooti, mete rongonga i nga-korero a nga kai-pitihana, me nga kupu i whakina mo te taha ki a ratou, mete mohio o te Kooti kei te whakaae te nuinga o nga tangata, no ratou a Waione Nama 2b, a tera e taea te whakahaere taua poraka i runga i te tikanga e puta ai he painga ki nga tangata no ratou kite whakakaporeihanatia ratou, tenei ka whakahaua ko nga tangata no ratou te whenua e mau nei o ratou ingoa i roto i te Kupu Apiti kua tuhia ki raro iho nei me tu ratou hei hunga kaporeihana i raro i nga tikanga o tekiona 122 o “ Te Ture Kooti Whenua Maori, 1894,” a ko te ingoa mo ratou ko “Nga tangata no ratou a Waione Nama 2b Poraka,” i raro i nga mana i nga taumahanga me nga ritenga kua whakawhiwhia kua whakatau ranei e taua Ture me ona whakatikatikanga katoa. Ko te rahi o taua whenua e 749 nga, nui ake itiiho ranei, a koia enei ona rohe ; Ki Kahiti—C.
te raki ko Rotoiti: kite rawhiti Waione Nama 1b Poraka; kite tonga ko Whakapoungakau-Pukepoto Poraka; aki te hauauru ko Waione Nama 3b Poraka 3a, Whenua Karauna, me Waione Nama 2a Poraka, Whenua Karauna. A tenei ka whakataua ko te wahi hei tuunga mo te hui nui o nga tangata no ratou taua poraka ko Ruato, Rotoiti, a te Paraire, te 22 o nga ra o Hanuere, 1909, i te 10 o nga haora i te ata, hei whakaingoa i tetahi komiti hei whakahaere i taua whenua, kite whakatau hoki i te tokomaha o ona mema. A tenei ano ka whakataua me whai-mana te komiti kite utu i nga moni tika i pau i nga raruraru i runga i tenei whakakaporeihanatanga, a me pa kite taitara o taua whenua e whakahaeretia nei e te kaporeihana i whakahuatia i runga ake nei, nga take, nga tukunga, nga taumahatanga, me nga Kanataraka e pa ana ki reira. Hei tohu mo tenei ka whakapiria te hiiri o taua Kooti i te ra mete tau i whakahuatia i runga ake nei.
TIAKIHANA PAAMA,
Tiati Tumuake.
TE KUPU APITI E KIIA AKE NEI
Waione Nama 2b Poraka.
Te Aorere Nui. Te Kawe Rangiwhakahekea. Ngakumarahou Ngamekameka Rarua te Mata. Te Aira Ngakumarahou. Kirirape te Katene. Ngatamara te Urukehu. Rano te Urukehu. Arapakara te Urukehu. Te Kaaho Mataipuka. Ngahopehope Ngamahanga, Ranga Peere. Aporonia Tukiterangi. Kihi te Kaaho. Ngaronga Mataia. Rakera Ropeta. Te Ataiti Ratema. Kapu Ruiha Rangiamio. Ngakaawhe te Ararauta. Ruahuihui Tukiterangi. Te Awaawa Himiona. Te Marearea te Mata. Te Pua te Awaawa. Ruihi Nawenawe. Aperahama te Awaawa. Te Mangu te Herewini. Perehi te Urukehu. Te Rangikaheke Ereatara. Anikanara Pihoihoi. Mihiterina te Rangikaheke. Te Puehu Ngamahanga. Rangimotuhia Ereatara. Te Arama Miriama. Te Mata Tahuriorangi. Parani Ngamahanga. Te Rina Ngapanekoti. Emere Tapua. Mita Tahoka. Paretaha Reone. Te Ranga Ngapanekoti. Hoani Peere te Hauiti. Moewaka Hohapata. Pita Wharetoroa. Reone te Wahapapa. Henare te Kihirini. Mere te Wharekohuru. Ponaho Ratema. Ruta Patoromu. Te Hotoke te Mata. Te Mawhiti Reone. Paretaha Himiona. Tiakiawa te Mata. Te Herewini Ngamahanga. Te Morihana te Herewini. Te Pou te Awaawa. Tukiterangi Nui. Herakorama Nepia. Mereana te Reretarewa. Puhiawe Pihoihoi. Tame Nui. Te Haupapa Ngamahanga. Mere te Parehuia. Paitini Makurata. Takuira Mita. Hatupatu Ereatara. Makurata te Katene. Te Pirihi Ruta. Te Tawai te Kihirini. Hurae te Wahapapa. Mereraiha te Katene. Te Paea te Kaaho* Tamihana te Urukehu, Henare Taramai. Miriama Werahiko. Te Raita Raihi. Tairua Hurae. Hona te Hauiti. Maraea te Uranga. Raiha Ngatii. Te Tokoihi Matuakore.. Himiona te Pikikotuku. Mere te Paea. Rangititiahoa te Parehuia. Tairua Himiona. Horomona Himiona. Te Mango Ratema. Te Reiwhati te Ahoaho. Timi te Po. Hine te Arumana. Miriama Patoromu. Ratema te Kiriwai. Tiki Matuakore. Hurae te Wahapapa. Nepia Mataipuku. Rawiri te Awaawa. Turama Miriama. Hori Patoromu. Nohotihi Nepia. Rehn a At ere a. Te Tupara te Kaaho. Hera Ngati. Ngaki Ripia. Rotohiko te Katene. Te Unumahue Wkakataki. Ihaia Nohotihi. Ngahoota te Katene. Ruihi Pihoihoi. Te Wahapapa Hurae. Imaima Ngatoro. Ngawaiata Himiona. Reone te Wahapapa. Wi Tukiterangi. Irihana Whakataki. Ngati te Kaaho. Rerehau Rangiamio. Wena te Herewini. . Te Kihirini Henare. Ngamaki te Kaaho. Rewakaipuke Miriama. Wiremu Ereatara. Te Kaiaotea te Mata. Ngaiere te Herewini. Ruta Merepeka. Whitii Ratema. Te Kahakore Ngataiawhio. Ngataiawhio Taiehu. Ropeta te Hauiti. Whakataki te Matene.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/periodicals/KNT19090114-01.2.16
Bibliographic details
Ko te Kahiti o Niu Tireni, Issue 1, 14 January 1909, Page 17
Word Count
797Ota Whakakaporeihana i nga Tangata no ratou a Waione Nama 2b Poraka. Ko te Kahiti o Niu Tireni, Issue 1, 14 January 1909, Page 17
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Matauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of Copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.