Pitihana Whakakaporeihana a nga Tangata no ratou a Waipaoa Nama 3b Poraka.
I roto i te Kooti Whenua Maori o Niu Tireni, Takiwa o Kihipane. Mo runga i “ Te Ture Kooti Whenua Maori, 1894,” me ona whakatikatika, mete pitihana whakakaporeihana a nga tangata no ratou a Waipaoa Nama 3b Poraka. Ite tuunga ote Kooti ki Kihipane, ite aroaro o Ropata Nopera Tione, Tiati, raua ko Hapi Kiniha, Ateha, i te Wenerei, te 20 o nga ra o Nowema, 1907. ITE korerotanga o te pitihana whakakaporeihana i takoto kite Kooti, i te whakarongotanga ki nga whai-korero a Heni Tipuna mo nga kai-pitihana, me nga kupu i whakina mo te taha ki a ratou, mete mohio o te Kooti kei te whakaae te nuinga o nga tangata, a e taea hoki te whakahaere taua poraka i runga i te tikanga e puta ai he painga ki nga tangata no ratou te whenua e mau nei o ratou ingoa i roto i te Kupu Apiti e mau i raro iho nei me tu ratou hei hunga kaporeihana i raro i nga tikanga o tekiona 122 o “ Te Ture Kooti Whenua Maori, 1894,” a ka mohiotia he ingoa mo ratou ko “ Nga Tangata no ratou a Waipaoa Nama 3b Poraka,” haunga ia nga tukunga nga araitanga kua whakataua e taua Ture me ona whakatikatika ranei, ka whai-mana tonu era. Ko te rahi o taua whenua 1,167 eka e 3 ruri e 35 paati, nui ake iti iho ranei, Ko ona rohe e whai ake nei: Ki te raki ko te Waipaoa Nama 3a Poraka, kite rawbiti ko te Awao Waingaromia, kite tonga ko te Waipaoa Nama 2b Poraka mete Awa o Waingaromia, a kite hauauru ko te Waipaoa Nama 2 Poraka. A tenei ka whakataua ko te wahi hei tuunga mo te hui nui o nga tangata no ratou taua poraka ko te Ruma o te Kooti Whenua Maori, Kihipane, a te Hatarei, te 28 o nga ra o Tihema, 1907, i te 12 o nga haora i te awatea, hei whakaingoa i tetabi komiti hei whakahaere i taua whenua, kite wbakatau hoki i te tokomaha o aua mema.
A tenei ano ka whakataua me whai-mana te komiti kite utu i nga utu tika i nga raruraru i pau i runga i tenei whakakaporeibanatanga a me pa kite taitara o taua whenua e whakahaeretia nei e te kaporeihana i whakahuatia i runga ake nei, nga take, nga tukunga, nga taumahatanga, me nga wbakariteritenga hoki e pa ana ki reira. Hei tohu mo tenei ka whakapiria te hiiri o taua Kooti i te ra mete tau i whakahuatia i runga ake nei.
R. N. JONES,
Tiati.
TE KUPU APITI E KIIA AKE NEI
Waipaoa Nama 3b Poraka. Apikara Hineato. Hemaima Paraki. Hetariki Tutaha. Heni Haua. Hariata Pere. Herewini Ahuroa. Heni Ruru. Hira te Uetuku. Harawira te Ua. Kataraina Tiakipa. Merihi Ngore. Maata Paringa. Maraea te Huhu. Maraea Morete. Maata te Owai. Merepeka Kaimoko. Moanaroa Pere. Mahaki Paraone. Netana Puha. Otene Pitau. Patu Hauwaho. Paora Tohi. Pani te Aroha. Paku te Ua. Peti Morete. Paea Hurutahataha. Pita Tamatini. Paora te Hau. Pirihira Hikarongo. Pikihoro Ruru. Rawinia Kewa. Rongo Tipare. Roihi Ngarangikahiwa. Riria te One. Rahira Mapiha. Rawiri Tamanui. Tapine Turei. Te Kani Pere (Hetekia). Tau Tana, loapa te Hau. Temanaitangohia Pere. Te Harawira Ngahue. Tamauwia. Teira Ranginui. Te Otene Ruru. Wiremu Haereone. Wiremu Tutepuaki. Wiremu Morete. Wikitoria te Amo. Wharepapa Tawhiao. Wi Takitimu. Kato Ruru. Wiremu Akurangi. Karaitiana Akurangi. Tiaki Patutahi. Heni Akurangi. Tetuhi Kaihau. Heni Kara. Mikaera Pare Keiha. Mahanga Ahuroa. Heni Parekuta. Hone Ahuroa. Wi Horowhenua. Urikore Ahuroa. Eria Ahuroa. Teoti Ahuroa. Mere Turanga. Eruera Pereto. Erete Mokeke. Hineiturama Retireti. Parehuia Pereto. Te Puia Ropiha. Watikina te Rehunga. Rawinia Ahuroa. Matenga Taihuka. Hirini Haereone Kingi. Aiwi Pomare. Raukura Airini Makarini. Iranui Pirima Makarini. Mere Roihi. Erena Heni. Wiremu Kingi Haereone. Tamati Piripi. Mini Keita Haereone. Iwingaro Paputene, Rihi Paputene. Maora Paputene. Heni Tipuna. Rongowhakaata te Kani. Ruia Rangaheke. Tiwini Priestly. Taare Priestly. Wiremu Priestly. Hori Priestly. Rutene Ahuroa. Turuhira Toia. E hara i te hea rite kei nga paanga te tikanga.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/periodicals/KNT19071205.2.7
Bibliographic details
Ko te Kahiti o Niu Tireni, Issue 52, 5 December 1907, Page 639
Word Count
677Pitihana Whakakaporeihana a nga Tangata no ratou a Waipaoa Nama 3b Poraka. Ko te Kahiti o Niu Tireni, Issue 52, 5 December 1907, Page 639
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Matauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of Copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.