Nga Ritenga Whakahaere mo te Kooti Whenua Maori.
Wm. F. DRUMMOND JERVOIS, Kawana. OTA O TE KAUNIHERA. 1 ki to Whare o Te Kawana i Poneke, i te 30 o nga ra o Oketopa, 1888. I TE AROARO 0 TE KAWANA I ROTO I TONA KAUNIHERA. NOTEMEA e meingatia ana i raro i te “ Ture Kooti JLN Whenua Maori, 1886,” kua whakatikatikaia nei e te “ Ture Kooti Whenua Maori o te tau 1888,” ka whai mana nga Kai-whakawa o te Kooti Whenua Maori, te nuinga ranei o ratou, i runga i te whakaae a te Kawana i roto i tona Runanga i ia wa, i ia wa, ki to whakatakoto ritenga whakahaere, apiti atu ki etahi atu fitenga, mo to whakarito hoki i nga utu e tika ana kia utua i raro i te Ture i whakahuatia tuatahitia nei, te wa me to huarahi e utua ai, mete whakamarotanga mo ka kore e utua, a ka whai mana hoki kite whakakore i aua ritenga whakahaere, kite hanga ranei i etahi atu hoi riiwhi mo era. Na ko matou tenei ko te nuinga o nga Kai-whakawa o taua Kooti Whenua Maori, i runga i te mana kua tukua mai nei ki a matou ejaua Ture ka whakatakoto nei i enei ritenga whakahaere : 1. Ko nga utu e man nei te whakaaturanga i te Kupu Apiti i raro nei kua whaka tia hoi moni kia utua i raro i aua Ture. Engari ka ahei te Kai-whakawa o to Kooti ki to whakakore kite whakaiti iho ranei i aua utu ina mahara ia e tika ana kia pera. 2. Ko nga utu katoa e ahei ana kia utua i raro i tenei Ture inehemea ka kore e whakakorea aua utu, ka kiia he nama ki to Karauna na era o nga tangata, o te hunga ranei na ratou
te mahi, whakawa ranei i puta ai taua utu, i runga ano i te whakatau me to kupu tohutohu a te Kooti, a etahi Kaiwhakawa ranei o te Kooti kia utua, a ma te Kooti, ma te Ka whakawa ranei o e Kooti e whakarite te wa hei utunga mo aua moni. 3. Ka ahei te Kooti, te Kai-whakawa, te Rehita ranei o te Kooti kite ki e kore ia e whakaae kite whakahaere tonu i tetahi whakawa, i tetahi mahi ranei e whai tikanga ana ki tetahi whenua, mehemea kahore ano i utua noatia nga moni utu mo'etahi mahi, whakahaeretanga ranei e whai tikanga ana ki taua whenua, kia utua ra ano aua moni. 4. Me tuhi e ia Kai-whakawa kite taha o ia Ota te nui o nga moni kia utua mo runga i te whenua e whai tikangatia ana e taua Ota, mete whakaatu ano i nga moni kua utua. 5. Me tuhi e ia Kai-whakawa ki roto kite pukapuka te whakaaturanga o nga utu katoa kua puta mai i runga i te mahi i mahia ki tona aroaro, a a te paunga o nga ra o ia marama me tuku atu e ia he tauira o taua pukapuka kite Tino Kai-tango i nga moni o te Koroni (Receiver General), me tuku atu hoki he tauira kite Rehita o ia Takiwa i puta mai ai aua moni, mete whakaatu ano i nga moni kua utua.
Mo te Ripoata o te Tumuaki Kai-whakawa i raro i to Tekiona 4 o te “ Ture Whakatikatika 1888 i te Ture Kooti Whenua Maori 1886 ” .. ..100 Ka tuhia nei o matou ingoa ki raro nei i tenei te 15 o nga ra o Oketopa, 1888. J. E. MACDONALD, Tumuaki Kai-whakawa. J. A. WILSON, Kai-whakawa. W. G. MAIR, Kai-whakawa. E. W. PUCKEY, Kai-whakawa. HERBERT W. BRABANT, Kai-whakawa. A. MACKAY, Kai-whakawa.
FOSTER GORING,
Kai-tuhituhi o te Kaunihera.
KUPU APITI. Whakaatu i ncja Moni hei utunga. £ s. s. cl. (1. Mo te Hamene 0 5 0 Mo te Oatitanga i te Kai-whaaki korero .. 0 2 0 Mo te whakawakanga e te Kooti ma la taha ma ia 0 2 0 taha o te hunga na ratou to whakawa, mo ia ra 1 0 0 Mo te tirohanga pukapuka 0 2 0 Mo te tauira pukapuka o te Tari mo ia folio (ta0 2 0 tauranga kupu) 0 0 6 Mo te Raihana Kai-whakamaori 1 0 0 Mo te Tauira Raihana Kai-whakamaori.. 0 10 0 Mo te Ota whakatu riiwhi 0 5 0 Mo te tauira Ota pera o roto i te Tari 0 2 6 Mo ia Ota ke atu 1 0 0 Mo te tauira Ota pera .. 0 10 0 Mo te Rehitatanga Pukapuka Tuku 0 10 0
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/periodicals/KNT18881101.2.8
Bibliographic details
Ko te Kahiti o Niu Tireni, Issue 35, 1 November 1888, Page 143
Word Count
759Nga Ritenga Whakahaere mo te Kooti Whenua Maori. Ko te Kahiti o Niu Tireni, Issue 35, 1 November 1888, Page 143
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Matauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of Copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.