HE PANUITANGA.
Ki nga tangata e whai take ana kite whenua Ida mohiotia ai te wahi mete ra e tu ai te Kooti hei whakawa i o ratou take. ■pjA, he Panuitanga ten ei kia mohiotia ai, ko te" take a nga tangata no ratou. nga ingoa e man nei i to 4.1 rarangi tuatahi i raro nei, ki nga piihi whenua e man nei ite rarangi tuarua, ka whakawakia ate 29 o nga ra o Nowema, 1880, ete Kooti Whenua Maori, ki Tapuaeharuru, Taupo. Ko nga tangata katoa e whai tikanga ana mo ana whenua me haere ki reira. Ka oti te whakawa, ka puta te Karauna Karati kite hunga i kitea tona tika e te Kooti: heoi ano, he tino whakaotinga tena ; e kore rawa e tika kia peke mai tetahi tangata ki muri. Ka kitea nga mapi o nga whenua kua oti te ruri kite Tari o te Kaiwhakawa Tuturu i Tauranga.
Kooti Whenua Maori, Akarana, Oketopa 18, 1880.
Na
Tiki,
Tino Kaituhituhi.
Ko nga ingoa o nga Kaitono. Nga ingoa o nga whenua me te Takiwa hoki. Nga robe. Topia Turoa, Heperi Piki-B-angipo, e tata ana ki Patea, Timata mai ki Otamateahimau maro atu ki te rangi, Hataraka Te Whetu, Taupo • - puau o Te Watapu, mau atu ki te puau o Te Hau Paimarire Te Tunaaruahakua, mau atu ki te puau o Taupo puau o Te Watapu, mau atu ki te puau o Te Tunaaruahakua, mau atu ki te puau o Kaitapa, haere i rote i Hautapu mau atu ki Hihitahi, Nihohine, Te Iwera, haere tonu i roto i Hautapu, Puponga, Waitohunga, Mourea, Te Paotaiwha, Te Berewapiko, Pahekeheke, Te puau o Mangarautawhiri, Te Hau Paimarire haere i roto i te awa ki te matapuna, mau atu ki Pukerimu, ka whati ki te matapuna o Namunui, mau atu ki te matapuna o Makara, haere i roto i te awa ka puta ki Hautapu, haere i roto i te awa ki te puau o Mangamate, haere i roto i te awa o Hautapu ano te puau o Baukura, haere i roto i te awa, a, te matapuna, ka tutaki ki te wea haere i runga i te raina tae uoa ki te mutunga mai Makomiko, haere i roto i te awa ki Moa, Whanganui, mau atu ki Te Bei, ki te timatanga. Te Watini, Te Beira PahuOrakeikorako, e tata ana ki haere i roto i te awa ki te matapuna, mau atu ki Pukerimu, ka whati ki te matapuna o Namunui, mau atu ki te matapuna o Makara, haere i roto i te awa ka puta ki Hautapu, haere i roto i te awa ki te puau o Mangamate, haere i roto i te awa o Hautapu ano te puau o Eaukura, haere i roto i te awa, a, te matapuna, ka tutaki ki te wea, haere i runga i te raina tae noa ki te mutunga mai Makomiko, haere i roto i te awa ki Moa, Whanganui, mau atu ki Te Bei, ki te timatanga. Kei te mapi nga rohe. pahu Orakeikorako, e tata ana ni Tapuaeharuru Kei te mapi nga rohe.
Ko nga ingoa o nga Kaitono. Nga ingoa o nga ■wh.enua me te Takiwa hoki. Nga robe. Werewere Te Rangipumamao, Umupapamaru, e tata ana ki Kk timata i te matapuna o Punaketoru, ka TeRangiTahau, Rangataua, Ngawaka, Te Kapua, Te Warn, Te Hira Te RangiTaupo whati ki te raki, Te Tawa, ka marere ki Ripia, Te Tuki, Te Whakarakoru, Te Taiki, Mohaka, Pupuharau, ka piki i te au o pumamao, Kiriwera, MamaMohaka, ka whati ki te Hauauru, ka whiti poto, Hemopo Te Rahui, Manuka, Horatupuni, ka hiki ki uta, ka Rokino, Te AVhare, "Wikihaere i runga te raina o Ripia, Te Matai, toria Te Korohiko, Mere Pukekorokio, Ruatara, Kaimatangi, PaheHape Taina Te Wai, Kataraina Ngaruhe, Wiremu ketanga-o-Werewere, ka kati ano ki Te TTmupapamaro. Keepa, KopuraRangitunoa, Hiria Rangimarama, Menehira Te Umu, Eru Paewhakarongo, Wi Katene, me etahi atu Taupo whati ki te raki, Te Tawa, ka marere ki Ripia, Te Tuki, Te Whakarakoru, Te Taiki, Mohaka, Pupuharau, ka piki i te au o Mohaka, ka whati ki te Hauauru, ka whiti Manuka, Horatupuni, ka hiki ki uta, ka haere i runga te raina o Ripia, Te Matai, Pukekorokio, Ruatara, Kaimatangi, Pahe-ketanga-o-Werewere, ka kati ano ki Te Umupapamaro. Rangitahau, Te Rehu, WikiWaiharuru, e tata ana ki Ka timata i te puaha o Waiharuru, haere i toria Te Korohiko, Eru Taupo roto i te awa o Hinemaiai, ka hua ki runga Moho, Ngahu, Riria Taura-ki Pariangonahaka, Tauranga, Te Ranginui, Moho, Ngahu, Riria Tauranga, Te Mataahi, Ngarapu, Te Tokowhaekua, ka hoki ki uta ki TotaHurihia, Tarati Wata, rapua, Tukupao, Hauetemaro, Te Wekanui, Mere Wata, Maata Wata, Tahaepa, Tautauro, Te Araaki, ka kati ki te Ngahiraka, Rangiaho, Akutimatanga ki Waiharuru. hata, Ngahoro, Te Heuheu, Werihana,Pakira,Ngamihi, Paora, Retehia, Peaea, Ngawaka, Eru Pai, Te Whare, Hiria, Te Kooti, Himiona, Ihaka, Wi Katene, Eru Etu, Ora Taniko, Te Whiwhi, Hirae, Tukorehu, Tiriaki, Ngakirihi, Hamua, Tawhirau, Hori Tauri, Heketeni, Tuahuri, Ene Te Whare, Tukotahi, Kerei, Ngariki, Te Heko Tahau, Wira, Te Kau, Ani Meremere, Hepora, Taeho,Ngaekiho, Ranginui, Ngakutu, Rangikapipi, Hera, Rea, Puna, Taani, Enoka, Rawhira, Ngahiwi, Ngawaati, Turei,TahaMarae, Winiata, Kahutaniko, Hoatu, Epia, Te Raukohu, Pirihira, Hori Wia, Raihania, Haima, Te W anirau Taupo roto i te awa o Hinemaiai, ka hua ki runga ki Pariangonahaka, Tauranga, Te Ranginui, Te Tokowhaekua, ka hoki ki uta ki Totarapua, Tukupao, Hauetemaro, Te AVekanui, Tahaepa, Tautauro, Te Araaki, ka kati ki te timatanga ki Waiharuru. Werewere, Rangitahau, NgaTe Ahikokoreki, e tata ana Ka timata i te teihana i waho o Mangatoitoi, Te Ahikokoreki, Te Whakatakanga, Te waka, Rangitaua,Te Kapua, Te Waru, Akuhata, Nga- Mako, ka haere i te huanui o Kahukar aTe ki Taupo Mako, ka haere i te huanui o Kahukar aTe horo, Te Heuheu, Pakira, Pa-o-AVerewere, Te Arero-o-AVairangi, Wai-Pa-o-Werewere, Te Arero-o-Wairangi, WaiTe Konui, Hurihia, Tarati tahanui, ka whati ki te Tuaraki, ka eke ki tahanui, ka whati ki te Tuaraki, ka eke ki Wata, Meri Wata, Nga- te raina o Tauhara ki AVaenganui, ka haere - te raina o Tauhara ki Waenganui, ka haere matoa Wata, Pukapuka Te i te raina ki te Hauauru, Te Paritotara, i te raina ki te Hauauru, Te Paritotara, Korohiko, Pura Ngahiraki, Mangaiti, ka kati ano ki te timatanga. waka, Rangitaua,Te Kapua, Te Waru, Akuhata, Ngahoro, Te Heuheu, Pakira, Te Konui, Hurihia, Tarati Wata, Meri AVata, Ngamatoa Wata, Pukapuka Te Korohiko, Pura Ngahiraki,Mangaiti, ka kati ano ki te timatanga. Te Whare, Eru Pae, Te Ruhutai, Wiremu Hapi, Minihera, Hemopo, Hohepa, Te Rutene, Maniapoto, Motu Taiko, Kere Wera, Te Rohu, Taina Te Wairaroki, Ngaruhi, Te Rangipumamao, Te Ruru, Hamuera, Takierua, Matewai, Ranginui, Matenga Hapi, AVirihana, Mihi, Ngakutu, Te Rangikapipi, Te Karu, Himiona, Ngakikihi, Te Wanikau, Te Akau, Ngawaati, Wi Katene, Tamihana, Pari Mihi, Pareteko, ki Taupo
Ko nga ingoa o nga Kaitono. Nga ingoa o nga whenua me te Takiwa hoki. Nga robe. Hunia, Waka Te Arakai, Te Haehae, Tawhirau, Hamieta, Kirinepu, Wira, Titihuia, Momae, Te Haki, Bokino, Te Baroa, Bangitikaiho, Kipa, Miria Bangiawateaha, Te Iriroa, Niko, Te Maki, Kepa, Pareawa, Tukorehu, Eipa, Kapo, Ngata, Te Whata, Mihi Peka, Te Pohipi, Beremorehua, TeOrama,Huriwaka, Momae Titari, Haumu, Nera, Parikaui Ngawaka, Bangitahau, Bangitaua, Te Kapua, Te Hira, Ngahaki, Bangiaho, Akuhata, Ngahoro, Te Heuheu, Pakira, Hurihia, Tarati Wata, Mere Wata, Mata Wata, Ngahiraka Heria, Te Whare, Te Banginui, Eangikapipi, Te Hiko, Pukapuka Te Korohiko, Wirihana, Wharetokoaripia, e tata ana 4 Ka timata i Te Aputa, Turopu, ka whiti ki Te Tuhana, Tuhorea, Te Otupua, ka heke ki roto ki te awa o Mohaka, ka tae atu ki Ngaawapuru, ka hiki ki utaki Te Pateta, Te Maatai, ka makere ki te awa o Eipia, ka heke ki uta ki Te Pukamanokio, ha haere i runga i te rain a ki te teihana o Mokooro, Te Tuhana, Ngapoatu, Te Mata, Punaotirikahu, ka haere i roto o taua awa ki Te Aputa, kei Bangataikei, ka tahi ka kati ki Ngamihi, Wi Katene, Ka- te timatanga ki Te Pahou. ki Taupo Ngamihi, Wi Katene, Katairama Bongoiti, Momae, Kirihora, Parakane, Te Awhio, Kopura, Meremere, Menihira, Wairaroki, Bokino, Pari, Kepa, Te Hua, Kiriwera, Whakarongo Wharetokoaripia, e tata ana ki Taupo Ka timata i Te Aputa, Turopu, ka whiti ki Te Tuhana, Tuhorea, Te Otupua, ka heke ki roto ki te awa o Mohaka, ka tae atu ki Ngaawapuru, ka hiki ki uta ki Te Pateta, Te Maatai, ka makere ki te awa o Bipia, ka heke ki uta ki Te Pukamanokio, ha haere i runga i te raina ki te teihana o Mokooro, Te Tuhana, Ngapoatu, Te Mata, Punaotirikahu, ka haere i roto o taua awa ki Te Aputa, kei Bangataikei, ka tahi ka kati ki te timatanga ki Te Pahou. Hare Te Hume, Hemopo Hikarahui, Herua Whakahoro, Erueti Tarakainga, Aperahama Te Kume, Eiparata Te Pokuru, e tata ana ki Taupo Te Matai, Waipapa, Te Mapou, ka kati ki te raina o Oruanui, haere tonn i runga i taua raina ki Te Ahoroa, ka whati, Te Onepu, ka haere Te Umutorino, Otamarako, ka whati ka haere Torangaakura, ka haere i te raina o Te Hukui, ka kati ki te timatanga ki Te Matai. Eawiri Kahia, Hariata Taihoa Mere Hapi, Kataraina Ngaweherua, Te Behutai, Te Tapuiomaruahine, e tata ana ki Taupo ii Ki te taha ki te Bawhiti ko te awa o Ngaruroro, ki te taha ki Hauauru ko te hiwi o Tahunui, ki etahi taha ma nga raina ruri. Eru Te Moho, Hoeta Te , Hata, Pekamu Pataua, Te Kepa Te Taeahu, me etahi atu Te Tapuiomaruahine, e tata ana ki Taupo Ki te taha ki te Bawhiti ko te awa o Ngaruroro, ki te taha ki Hauauru ko te hiwi o Tahunui, ki etahi taha ma nga raina ruri. Eangitahau, Taina Te Whetu, Te Matae, e tata ana ki Taupo Ka timata i Te Makiakia, ka haere i roto i te Kataraina, Pukapuka Te Korohiko, Werewere Te Eangipumamao, Te Kapua, Eangitaua, Ngawaka, Bokiawa o Bipia kalhupiri, Te Waikinakitanga, Waipapa, Buangaawa, ka kati ki te raina o Te Bitiowharetotoaripia, ka heke ki uta ki Te Patete, ka makere ki Kakariki, ka haere ono, Kepa, Te Whare, Eno, Bangiaho, Akuhata, Ngahoro, Te Heuheu, Kerewera, Hurihia, Tarati Wata, Meri AV ata, Te Ban ginui,Wiremu Hapi, Tari, Momae, Kiriora, Te Peea, Te Akaa, Meri Ku, Niko, Ka Te Kutu, Taiawhi, Parikani, Eangikapipi, Eangitekaiho, Te Hiko, Te Poia, Te Earoa, Mere, Meri Hapi, Te Kano, Wira, Hemi Whitu, Bangitetia, Eangipumamao, me etahi atu Te Matae, e tata ana ki Taupo Ka timata i Te Makiakia, ka haere i roto i te awa o Bipia kalhupiri, Te Waikinakitanga, Waipapa, Buangaawa, ka kati ki te raina o Te Bitiowharetotoaripia, ka heke ki uta ki Te Patete, ka makere ki Kakariki, ka haere i roto i Te awa o Mohaka, ka kati ki Te Taiko, ka heke ki uta, ka haere i runga i te raina o Pakatutu, katahi ka kati ki te timatanga ki Te Makiakia.
Ko nga ingo a o nga Kaitono. Nga ingoa o nga whenua me , te Takiwa hoki. Nga robe. Wetewere, Rangitahau, NgaOmupamarou, e tata ana ki Ka timata i Ngaporeatu, ka haere i te raina o waka,Rangitaua,Te Kapua, Taupo Wbaretoto, Morekoro, Motukorokio, ka Te Hira, Te Warn, Eru makere ki Ripia awa, ka heke i te au o Tab au, P uro, FI ur ih i a, Hiri a, Ripia, Te Tawa ka heke ki uta ki Te mataTahau, Puro,Hurihia,Hiria, "Wikitoria Te Korohiko, Te Bipia, Te Tawa ka heke ki uta ki Te matapuna o Punakitoru, ka haere ki Umupapa"Whare, Taina "Wairoroki, maro, Te Paheketanga-o- W erewere, KaipoNgaruhi, Akuhata, Hemapo, poia, ka kati ano ki te timatanga. "Wiremu Bangin ui, Hohepa Hinerau, Te Butene, Ngamutu Moataikai, Ngahoro, Hamuera Takurua, AV haka- - rongo, Minehira, Kiriwera, Rokina, Te Rangipumamao, Te Kura, Hunia, Matewai, Te Waka Matekai, Te Rohe, Mere Ku, Pani Ha pi, Matenga Hapi, Pare, Mihi, Ngai hiraka, Te Hike, Pare Te Ko, Momae, Kalii Taniko Taiho, Ngaekiho, Tunera Matenga, Te Heuheu,Wirihana, Wi Katene, Miriama Te Reweti, Hare Te Toroa, Aperahama Te Kume, Witimoa, Bangimaharahara, Ngahoro, Te Heuheu, Pakira, Tarati Wata, Meri AV ata, Mata Wata, Tami- / li an a Te Kura Te Poihipi Tukairangi, Eru Te Hangihangi, e tata ana ki Ka timata i Te Whangaiotetua, ka haere i te Poihipi, Te Popoki, PatoTaupo taha o Okaika, ki te awaawa o Te Onepu, romu, Mohi AVharemoko, Te Hangihangi, e tata ana ki Ka timata i Te AVhangaiotetua, ka haere i te Taupo taha o Okaika, ki te awaawa o Te Onepu, puta atu ki 1 Te Tahuatao, Ngarakauaputa, Piripi Te Amu, Henare ka huri Te Tekeokarika, Whakawhitiwhiti, Pohipi, Te Waka Tuku, Rawiri Uepo, Mateue Te , Tauwharepuru, Waitahanou, ka kati ki te raina o Oruanui, ka haere ki runga i taua Aue, Mere Papua, Karo- raina ki Te "Whangaiotetua. Aue, Mere Papua, Karo- raina ki Te AVhangaiotetua. raina, Miriama Te Tatua, Merania Te Hina, Kuta Hinehou, Harieta Te Piriti, Arapeta Te Murupae, Horiana, Harieta Taitapa, me etahi atu Erueti Tarakainga, Heihopo Hikarahui, Hare Te Kume, Te Pokuru, e tata ana ki Ka timata i te peke o Te Hukui i Torangura, Taupo ka haere i te raina o Te Hukui, NgarikikaAperahama Te Kume, Te hoki, Te Matai, Waipapa, Ngawaipunarua, Ruawhakahoro, Erueti Te Pokotauia, Te Mapou, ka kati ki te peke o Pokotauia, Te Mapou, ka kati ki te peke o Poka Oruanui, haere i runga i te raina o Oruanui, Buawhakahoro, Erueti Te Poka Oruanui, haere i runga i te raina o Oruanui, Te Rangitahau, Werewere Te Iringa,e tata ana ki Taupo Te Ahoroa, Te Pokuru, ka whati ki te Marangai ki Te Whakahiwihiwi, ka haere i te awaawa o Te Onepu, Te Umutorine, Te Mapou, Te Ngunguru, Tirotirowhetu, ka whati atu ki te peke o Te Hukui ki Tarangura. Ka timata i Te Iringa ka haere i runga i te B an gip umam ao, T ain a WaiKiwi o Kaimanawa ki te Marangai, Te roroki, Taipoa, Nepia Matenga, Eru Poho, Nepia Tukutukuakaha, Otuheihei, ka whati ki to Tonga ka rere i runga i te raina hoko o - Matenga, Bawiri Kahia, Taharua, Ngaumu-o-Paretuiri, Kaiipo, OaMere Hapi, Ririmu, Whakamaru, ka rere i te raina hoko o Mohaka, le rongo, Tahau, me etahi atu Ranga-a-Whakarua, ka whati ki teHauauru, ka rere i runga i te raina o Te Whangatikitiki, ka whati ki te Marangai, ka rere i runga i te hiwi o Kaimanawa, Te Pahoretanga, Turingenge, Okuratawhiti, ka kati ano ki Te Iringa. Rawiri Kahia, Meri Fla pi, Mangatainoko me Tapapa, e Ko Ngaruroro awaki tetahi taha ; ki Mohaka Elam i Er u Te Moho, Mangatainoko me Tapapa, e ka rere i runga i te raina o Te Whangatikitiki, ka whati ki te Marangai, ka rere i runga i te hiwi o Kaimanawa, Te Pahoretanga, Turingenge, Okuratawhiti, ka kati ano ki Te Iringa. Ko Ngaruroro awaki tetahi taha ; ki Mohaka tata ana ki Taupo awa ki tetahi taha, ko Te Kaweka tetahi Hoeta- Te Hata- Pekamu taha ko Oamaru awa tetahi taha. Patana, Ririmu Te Bakato, Tahau, Paurimi Karam Hariata Taihoa, Katarina Ngaweherua, Werewere, Te Behutai, me etahi atu
Ko nga ingoa o nga Kaitono. Nga ingoa o te whenua me te Takiwa hoki. Nga roiie. Rawiri Kahia, Meri Hapi, . Hami Pahiroa,EruTeMoho, Hoeta Te Tlata, Pekamu Patana, Ririmu Te Bakato, Ngaruroro, e Taupo tata ana ki Ivo te rohe ki te Tonga ko to pae maunga o Tahunui, ki te Tuaraki ko te awa o Ngaruroro, ki te Bawhiti ki te Hauauru hoki he , Tahau, Paurimi Karam Hariata Taihoa, Katarina Ngaweherua, Werewere, Te Rehutai, me etahi atu Rawiri Kahia, Hami Pahiroa, Ngaruroro, e tata ana ki Taupo Taharua, e tata ana ki Tauno Ko te rone ki te Tonga ko te pae maunga o Tahunui, ki te Tuaraki ko te awa o Ngaruroro, ki te Rawhiti ki te Hauauru hoki he raina ruri. ana ki Taupo Ko Wharetoto kai tetahi taha, ko Mohaka kai Ko Wharetoto kai tetahi taha, ko Mohaka kai Meri Hapi, Eru Te Mobo,tetahi taha, ko Tauhara ki te Tonga kai Hoeta Te Hata, Pekamu tetahi taha, ko te ngaherehere kai tetahi tetahi taha, ko Tauhara ki te Tonga kai tetahi taha, ko te ngaherehere kai tetahi Patana, Hariata Taihoa,taha. Katarina Ngaweherua, Taitaha. ho a, Ririmu Terakato, Tahau, me etahi atu Werewere Rangipumamao, Ki te taha ki te Marangai ko Owaro, ki te Parahaki, e tata ana ki Taupo Ki te taha ki te Marangai ko Owaro, ki te Kiriwera Te Bahui, Tetaha ki te Tonga ko te awa o Ripia me te Waru Bangiabo, Taina Teawa o Mohaka, ki te Hauauru ko te awa o Whetu, KatarainaRongoiti, Punakitoru, me Te Rangaatukuaru; ki te taha ki te Tonga ko te awa o Ripia me to awa o Mohaka, ki te Hauauru ko te awa o Punakitoru, me Te Rangaatukuaru; ki te Te Hira, Bakino Kiriwera Tuaraki ko Ngapuketarariki, ka kati ano ki Tuaraki ko Ngapuketarariki, ka kati ano ki Tahau te timatanga ki Owaro. Meri Hapi, Eru Te Mobo, Hoeta Te Hata, Pekamu Patana, Hariata Taiboa, Katarina Ngaweherua, Taihoa, Ririmu Terakato, Tahau, me etahi atu Werewere Rangipumamao, Parahaki, e tata ana ki Taupo Kiriwera Te Rahui, Te Warn Rangiaho, Taina Te Whetu, KatarainaRongoiti, Te Hira, Rakino Kiriwera Tahau te timatanga ki Owaro. Maora Kawepo,Eruwini ParaWaipapa, e tata ana ki Taupo Ka timata i Pongarara, ka rere ki te Maranihi, Bawinia Koao, Te Wanikau Koao, Katarina Ngakiki, Arareina Koao, Pipi Haruru, Makarena Te Waipapa, e tata ana ki Taupo Ka timata i Pongarara, ka rere ki te Marangai, Te Waii-o-te-Bangituaiwa, rere tonu Te Tawhero, rere tonu Te Tarewanga, ka whati ki te Rawhiti, ka rere i roto i te awa i Papauiteo, Kakariko, rere tonu Te PouaAo, Poni Hikopo, Hohepa ngai, Te Waii o-te-Rangituaiwa, rere tonu Te Tawhero, rere tonu Te Tarewanga, ka whati ki te Bawhiti, ka rere i roto i te awa i Papauiteo, Kakariko, rere tonu Te Pouatuhiao, rere tonu Te Puta-o-te-Rauhinu ki Kumeroa, Hohepa PaioneTokaanu awa, rere tonu llangareto, rere one,Paranihi Te Tau,Tawhi tonu Te Paraparu-a-Hinemaru, rere tonu Te Tau, Wineti Te Tau, Te Onetekateka-a-Karihi, rere tonu Te Rihia Te Koi, Hun a NgaHautu, ka whati i Waikato, Tongariro awa, waha, Erena Poia, me etahi Ngahina-a-Tumori, ka whati ki te Tonga, atu tuhiao, rere tonu Te Puta-o-te-Rauhinu ki Tokaauu awa, rere tonu Hangareto, rere tonu Te Paraparu-a-Hinemaru, rere tonu Te Onetekateka-a-Karihi, rere tonu Te Hautu, ka whati i Waikato, Tongariro awa, Ngahina-a-Tumori, ka whati ki te Tonga, Te Houngaatua, ka whati ki te Hauauru, To Kohatukaioraora, rere tonu ka tutuki ki Pangarara, ki te timatanga. Poni Te Hikopo, Hohepa PaaRangipo Tongariro, e tata Ka timata i Te Onetapu, ka whati ki te oneone, Hohepa Kumeroa, Rihia Te Koi, Pipi Haruru, ana ki Taupo Marangai, Mangatoetoeiti, rere tonu Mangatoetoenui, rere tonu OrangiMaora Kawepo, Paranihi pango, rere tonu Waihohonu, rere Te Tau, Rawinia Koao, tonu Oturere, rere tonu Mangatawai, Wineti Te Tau, Rihi PareRangipo Tongariro, e tata ana ki Taupo Pangarara, ki te timatanga. Ka timata i Te Onetapu, ka whati ki te Marangai, Mangatoetoeiti, rere tonu Mangatoetoenui, rere tonu Orangipango, rere tonu Waihohonu, rere tonu Oturere, rere tonu Mangatawai, ka whati ki te Bawhiti, rere tonu Moturoa, henoa, TawhiTe Tau, Irena ka whati ki te Tonga, rere tonu i roto i Poia,MarianaTuara,Rebina ka whati ki te Tonga, rere tonu i roto i Waikato awa ki Te Onetapu ano, ki te Karatia, me etahi atu timatanga mai. Manihera Ngahiwi,IhaiaTe Io Tutukau. e tata ana ki Taupo Timata i W harerarauhe, Kairau, Toikawa. Rawiri Kahia, Ririnu Te RaTe teKa timata i Hinemaiai awa, ka haere i runga i kato, Terehu Tai. Hami Tutukau, e tata ana ki Taupo Te Iringa-o-te-Upoko-o-te-Ataunutai, e tata ana ki timatanga mai. Timata i Wharerarauhe, Kairau, Toikawa. Ka timata i Hinemaiai awa, ka haere i ruriga i te raina o Tauhara, ki te Tonga, ki Tukipo, Pahiroa, Mere Hapi, Te Roera Matenga, Hariata Taihoa, Tamehana, Hori Tauri,' Winiata, Te Waka, Hoeta, Ngakiki, Ngaweherua, Te Ngangahu, Wiremu Hapi, Matenga Hapi, Huriwaka Hapi, Te Moana, Robaia, Tauranga, Tairi, Epiha, Tuihana, Kaaro, Ratima, Himiona, Tapita Ataunutai, e Tanpo tata ana ki te raina o Tauhara, ki te Tonga, ki Tukipo, Waiwiowio, Waiharuru, Te Arero, Te Kotipu, Otuheihei, ka kati ki Taharua awa, ka whati ki te Tonga, ka haere i runga i to raina o Horetoto, Te Waiiatewhana awa, ka kati ki te raina hoko ki te Kawanatanga, ka whati ki te Hauauru, Ngararanui awa, ka whati ki te Tonga, Manawakahakaha awa, Mangataminimini awa, o Owhaoko awa, Te Whatumanawanui awa, Mohaka awa, ka kati ki te raina hoko a te Kawanatanga, ka haere i runga i taua raina Kaipo awa, Mangatikotiko awa, Te Bangawhakarua, ka kati ki te raina o Ngaruroro awa, ka haere i runga o taua raina, ka whati ki te Hauauru, Te Waiiatupuritia, ka ahu ki runga o Kaimanawa, Pikiawatea, ka whati ki te Marangai, te Matapuna o Ohinemaiai, ka kati ki te raina o Tauhara. Poihipi Tukairangi, Eru Oho, Mohi Mokoro, Patoromu, Tihiotonga, e Taupo tata ana ki Ka timata i Tiwakairo, Te Tiemi, Te Mapau, Waipopo, Ngaiwiturua, Waerengapoka, Te Te Muritai, Henare Hoepo,Pukewatu, Te Iringakaeaea, Okakuki, Te Te Watene, Ka Ngaire,Waipakipaki, Kinakihinu, Te Parewaiti, Ngawiki, Areti Te BangiTiwakairo. Te Muritai, Henare Hoepo, Te Watene, Ka Ngairo, Ngawiki, Areti Te Rangi Wanake Taupo 1 Tihiotonga, e tata ana ki Waiwiowio, Waiharuru, Te Arero, Te Kotipu, Otuheihei, ka kati ki Taharua awa, ka whati ki te Tonga, ka haere i runga i te raina o Horetoto, Te Waiiatewhana awa, ka kati ki te raina boko ki te Kawanatanga, ka whati ki te Hauauru, Ngararanui awa, ka whati ki te Tonga, Manawakahakaha awa, Mangataminimini awa, o Owhaoko awa, Te Whatumanawanui awa, Mohaka awa, ka kati ki te raina hoko a te Kawanatanga, ka haere i runga i taua raina Kaipo awa, Mangatikotiko awa, Te Bangawhakarua, ka kati ki te raina o Ngaruroro awa, ka haere i runga o taua raina, ka whati ki te Hauauru, Te Waiiatupuritia, ka abu ki runga o Kaimanawa, Pikiawatea, ka whati ki te Marangai, te Matapuna o Ohinemaiai, ka kati ki te raina o Tauhara. Ka timata i Tiwakairo, Te Tiemi, Te Mapau, Taupo Waipopo, Ngaiwiturua, Waerengapoka, Te Pukewatu, Te Iringakaeaea, Okakuki, Te Waipakipaki, Kinakihinu, Te Parewaiti, Tiwakairo.
Ko nga ingoa o nga Kaitono. Nga ingoa o te whenua me te Takiwa hoki. Nga robe. 1 Nga ingoa o te whenua me te Takiwa hoki. Nga robe. Maora Kawepo, Eruini Te Tau, Te Heuheu, Enoka, ' Waipapa, e tata ana ki Tok aTe Aratekateka-a-Karihi, Te Paruparu-a-anu, Taupo Hinemaru, Hangareto, Kakatunuata, TahuTikotahi Pekamu, Hori Tauri, Tawhi Te Tau, Eru Moho, Pipi Haruru, Poni Hikopo, Rawinia Hohepa, Kumeroa Hinepoto, Karatea Rotu, Pekamu Ranga, Raroa Taranui, Rawinia maene, Te Tapaeoturehu, Te Tarewanga, ka whati whaka te Tonga, Taumatakareturetu, Pongarara, ka whati ki te Marangai, Te Takapau, ka rere i te hiwi o Te Pohatukaioraora, ka whati ki te Rawhiti, ka ungutu ano ki Te Aratekateka-a-Karihi. Koao, Hohepa Paioneone, me etahi atu Waipapa, e tata ana ki TokaTe Aratekateka-a-Karihi, Te Paruparu-a-anu, Taupo Hinemaru, Hangareto, Kakatunuata, Tahumaene, Te Tapaeoturehu, Te Tarewanga, ka whati whaka te Tonga, Taumatakareturetu, Pongarara, ka whati ki te Marangai, Te Takapau, ka rere i te hiwi o Te Pohatukaioraora, ka whati ki te Rawhiti, ka ungutu ano ki Te Aratekateka-a-Karihi. Te Kawana Maugatainoko Ka timata i te puaha o Te Awapurua, ara o Ngaruroro awa, haere tonu Te Pukekikorua, Mangatoinoko, rere tonu i roto i taua awa ki te awa o Mohaka, rere tonu i taua awa *te puaha o Makino, ka ahu ki runga i te awa o Makino, katahi ka haere ki te rohe Hauauru o Kaweka,kite awa o Ngaruroro, ka ahu ki runga i te awa o Ngaruroro, ki te puaha o Te Awapurua, ki te timatanga. Te Kawaua Tapapa (Mohaka) Ka timata i te tutukitanga o te awa o Ngaruroro, ki Te Awapurua, rere tonu i te awa o Ngaruroro ki Makorako, Manawaaeruku, Te Makahakaha, katahi ka whiti ki Waiotupuritai, ki te awa o Omaru, rere tonu i taua awa ki te awa o Mohaka, rere tonu ma taua awa ki te puaha o Mangatainoko, rere tonu whakarunga o taua awa ki tona matapuna, katahi ahu ki Te Pukehikarua, rere tonu te tutakitanga o te awa o Awapurua ki Ngaruroro ki te timatanga. Te Kawana Taharua Ka timata i te kokonga Hauauru-ma-tonga o Wharetoto, rere tonu w r hakarunga i te awa o Mohaka ki te taha ngaherehere i te taha Hauauru o te hopua o Taharua, rere touu i te raina ruri i te taha o taua ngaherehere, katahi ka ahu ki te taha Marangai-ma-tonga, Taharua. rere i te awa o Waiotewhana i te taha Hauauru-ma-Raki, o te kokonga o Wharetoto, katahi ka haere i te rohe ki te Hauauru o Wharetoto ki te timatanga Te Kawana Tauhara (Middle) Ka timata u te Marangai-ma-raki o Tauhara North, 34950 ringiki; ki te Tonga ko tetahi wahi o Tauhara Middle, 1020, 2333, 3561, ringiki; ki te Marangai-ma-tonga, ko tetahi wahi ano o Tauhara Middle, 6904 ringiki; ki te Marangai ko tetahi wahi ano o Tauhara Middle, 3597 ringiki; ki te taha ki te Marangai-ma-raki, ko tetahi taha ano o Tauhara Middle, 8055, 8421 ringiki; ki te taha ki te Hauauru-ma-tonga ano ko etahi wahi o Tauhara Middle, 20000 ringiki; ki . te Tonga ko etahi wahi ano o Tauhara Middle, 24830 ringiki; ki te Hauauru, ko tetahi wahi o te roto o Taupo, ki te Hau-auru-ma-raki ko Nukuhau, 5650 ringiki, v 5000 ringiki, ki te Hauauru-ma-tonga, ko te aw’a o Waikato, ki te Hauauru ano ko Otumuheke, me te awa hoki o Waikato. • Te Kawaua Te Hukui Ko te rohe ki te Tuaraki he whenua Maori, ki te Rawhiti he whenua Maori, me Te Pokoru hoki, ki te Tonga ko Oruanui, ki to Hauauru ko Te Tatua East, kua oti te ruri, a, ka kitea i runga i te mapi o taua whenua i te Tan o te Kairuri i Akarana.
Ko nga ingoa o nga Kaitono. Nga ingoa o nga whenua me te Takiwa hoki. Nga rohe. Te Kawana ... • Te Pokuru Ka timata i te peke o Turangakura, rere tonu Te Huka, haere tonu i te raina o taua Poraka ki Ngaririkahoki, Te Matai, Waipopo,Ngawaipunarua, Pokotaina,Te Mapou, te peke o Oruanui, me te raina ruri i te taha o Te Whawha, rere tonu i te raina run o Oruanui ki Te Ah'oroa, Te Pokuru, ka whati; rere tonu Te Whakahiwihiwi, rere tonu i te hapua o Te Onepu ki Te Umutorino, Te Mapou, Te Ngunguru, Tirotirowhetu, rere tonu te peke o Turangakura, Te Kawana te timatanga Te Hangihangi ... Ko te rohe ki te Tuaraki, ki te Rawhiti hoki, te timatanga Ko te rohe ki te Tuaraki, ki te Rawhiti hoki, he whenua Maori, ki te Tonga ko Oruanui, Te Kawana ki te Hauauru ko Pokuru me Te Hukui. Tauhara (North)... Ko te rohe ki te Tuaraki, ko te awa o Waikato, ki te Hauauru ko Pokuru me Te Hukui. Ko te rohe ki te Tuaraki, ko te awa o Waikato, ki te Rawhiti ko etahi wahi o Tauhara North ano, 38280 ringiki; ki te Hauauuru-ma-tonga ko Tauhara Middle, 42320 ringiki. Ko te rohe ki te Tuaraki, ko te awa o Te Te Kawana Te Matai Ripia, ki te Hauauru ko Wharetoto, ki te Tonga ko te awa o Mohaka, ki te Rawhiti ko Pokatutu. Te Kawaua Oumupapamaro ... Ko te rohe ki te Tuaraki, ko Runanga Nama 2, ko Pokatutu. Ko te rohe ki te Tuaraki, ko Runanga Nama 2, ki te Hauauru ko Wharetoto, ki te Tonga ko te awa o Ripia, ki te Rawhiti, ko te Te Kawana rohe tawhito o te Porowini o Nepia. Oruanui Ko te rohe ki te Tonga ko te kokonga o WhaTe Kawana Te Hangihangi Te Kawana Tauhara (North) Te Kawana Te Kawana rohe tawhito o te Porowini o Nepia. Te Kawana Te Matai Oumupapamaro ... Oruanui Ko te rohe ki te Tonga ko te kokonga o Whakaipa, i te taha o te roto o Taupo; ki te Hauauru he whenua Maori, ki te Tuaraki he whenua Maori, ki te Rawhiti he whenua Raukahawai, Wineti Te Tan, Taiki Te Raw’hiti, Wineti Paranihi, Pooriu Karamu, Eruini Paranihi, Huna Ngawhaka, Raukawae, Tokena Turoa, Taka Te Aka, Te Heuheu Rangipo, e tata ana ki Tongariro Maori, me te awa hoki o Waikato. Timata i Makahikatoa, rere tonu Ngamotu, Ataka, rere tonu Nukuhaupe, matapuna o Waikato, ka whiti ki te Rawhiti, Te Onetapu, ka whiti i raro o Waikato, rere tonu te puau o Waipahihi, ka eke ki runga, ka whati, ka ahu ki te Tonga, ka rei’e i runga o Mamaenui, ka tapotu ki te Matapuna o Mangaio, ka rere i roto o Mangaio, ka whiti ki te Rato, rere tonu te Matapuna o Waitangi, ka rere i roto o Waitangi, ka tutuki ki te raina o Te Aro, ka kati ki Pohipi, Hemopo, Hare Rangipo, e tata ana ki Tongakaipa, i te taha o te roto o Taupo; ki te Hauauru he whenua Maori, ki te Tuaraki he whenua Maori, ki te Rawhiti he whenua Maori, me te awa hoki o Waikato. Timata i Miakahikatoa, rere tonu Ngamotu, Makahikatoa. Wairaka, Taupo ... Ataka, rere tonu Nukuhaupe, matapuna o Waikato, ka whiti ki te Rawhiti, Te Onetapu, ka whiti i raro o Waikato, rere tonu te puau o Waipahihi, ka eke ki runga, ka whati, ka ahu ki te Tonga, ka rere i runga o Mamaenui, ka tapotu ki te Matapuna o Mangaio, ka rere i roto o Mangaio, ka whiti ki te Rato, rere tonu te Matapuna o Waitangi, ka rere’ i roto o Waitangi, ka tutuki ki te raina o Te Aro, ka kati ki Makahikatoa. Ko te rohe ki te Tuaraki ko Wairaka, he awa • ki te Rawhiti ko te awa o Waikato ; ki te Tonga ko Waipawerawera, he awa ki te Rato ko Oranui poraka.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/periodicals/KNT18801101.2.2
Bibliographic details
Ko te Kahiti o Niu Tireni, Issue 42, 1 November 1880, Page 225
Word Count
4,935HE PANUITANGA. Ko te Kahiti o Niu Tireni, Issue 42, 1 November 1880, Page 225
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Matauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of Copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.