Page image

E.—No. 1.

E whakawhetai ana Te Kawana ki a koe mo to mahi pai i runga i tenei mea, a ma tenei nekenga utu kitea ai, c whai whakaaro tonu a Te Kawana ki nga Eangatira Maori c puri pono ana ki a ia. Kia Eraihia Makomako, kei Te Kohekohe. Na to hoa, Na Te Pere. [translation.] The Hon. the Native Minister to Eraihia Makomako. Friend Ehaihia, Native Ofiice, Auckland, March 23, 18G3. The Governor has heard of your good conduct about the trouble which has just happened at the Kohekohe. The Governor is also aware of your frequent good works, and your endeavours to briii" forth good in these past years. Now he has directed that you shall receive an increase of Ten pounds per annum to your present salary, thus making it Thirty pounds (£3O) per annum. The increase to date from the first day of January last. The Governor thanks you for your good'behavior ou this occasion, and by this increase of salary it will be seen that the Governor will reward those chiefs who faithfully support him. To Eraihia Makomako, From your friend, Te Kohekohe. F. D. Bell. No. 44. E hoa c "Wiremu Te Wheoro,— Te Tari, Akarana, Maehe 23, 1863. Tena koe, c hiahia ana Te Kawana kia puta tetahi tohu mo tona whakapai kite mahi a nga tangata me nga wahine i rere nei kite pupuru i nga rakau itelo o nga ra o Maehe kei riro ite ope. Tekau marua nga wahine toko waru nga tane i whakahoa kia koe, ki tena mahi, ko te tohu aTe Kawana mo ia wahine mo ia wahine he £5, i te tau, ka puta enei moni i nga tau katoa, tae noa kite ra c mate ai te wahine mona nga moni. Na ko te tohu a Te Kawana mo nga tane, he Wati hiriwa tuhituhi rawa kite ingoa ote tangata, me te ra ano hoki i mahia ai taua mahi pai. Kia "Wiremu Te "Wheoro. kei Te Kohekohe. Na to hoa, Na Te Pere. [translation.] The Hon. the Native Minister to Wiremu Te "Wheoro. Friend Wiremu Wheoro,— Native Office, March 23rd, 1863. The Governor wishes that a special mark of his approbation should be given to the women and men who gave their assistance on the 10th of March, to prevent the timber from being taken away. There were twelve women and eight men helping you : to each of the women the Governor has given £5 a year for their lives, and to each of the men a silver watch is to given with his name and the date of their good service engraved upon it. From your friend, To Wiremu Wheoro, kei Te Kohekohe. F. D. Bell. No. 45. Narrative of Occurrences in the Waikato during the Month of March, 1863. He korero tenei i nga mahi a etahi iwi Maori i Waikato i roto i enei ra kua pahcmo tata aka nei Taia ana kite perehi kia rongo ai nga tangata katoa o nga wahi tata o nga wahi mamao kia ata rongo ratou i nga tikanga o taua mea, ma nga kai korero o tenei pukapuka c titiro te tika, te he o nga tangata c korerotia nei a ratou na mahi. I mua tata ake nei, ka whakariterite a Wiremu Te Wheoro, a Puteruha me nga tangata o Te Kohekohe, kei Waikato, kia Te Kawana, kia whakaturia tetahi whare kite Kohekohe ki to ratou kainga. Ko taua whare i whakaarohia hei kura hei whare noho hoki mo nga karere kaore nga tangata, ote Kohekohe c whakaae ana kite mana ote Kingi Maori Na kua mohiotia noatia i roto o Waikato puta noa te whakaaetanga a nga tangata o Te Kohekohe kia hanga tenei whare c Te Kawana ki runga ki to ratou whenua. Ko nga papa kua takoto nga Kamura kua noho kite mahi ka rokohanga te haerenga oTe Kawana ki Tataraimaka, kite whakahaere i era mahi pai aua ki reira. I te 8 o nga ra o Maehe ka touo karere a Ihaka Te Tihi raua ko Mohi Ahi-a-te-ngu, i Pokeno ki Rangiriri ki nga Eangatira o Waikato kua huihui ki reira ; ki a Te Kihirini, ki a Waikato, ki a Murupaenga, ki aTe Wharepu, ki aTe Huirama, ki a wai, ki a wai Eangatira. Ko te kupu tenei. He mate mo te iwi kei roto i te whare i te Kohekohe, a kia kaua hoki c tukua kia ara, ao ake te ra ka whakatika te ope, no Ngatipou, no Ngatihine, no te Ngaungau, no Ngatimahuta me nga pu ano ka haere iho ki te Kohekohe. Ka tohe taua ope ki a Wiremu" te Wheoro, kia Eraihia Makomako, kia Puteruha, kia whaakaetia kia pana nga kamura kia whakahokia nga rakau ki Mangatawhiri, kaore a te Wheoro ratou ko ana hoa i whakaae. I reira ano a Tamati Ngapora raua ko Aihepene Kaihau: ko a raua kupu kihai i hapai itc taha kia Te Wheoro ma. Engari he kupu pehi ta raua kia tukua ki ta te ope ra, na, ko enei tangata tokorua c tango tonu ana i nga moni a Te Kawanatanga, a c ki ana, he hoa raua no te Kawana, he hoa hapai i runga i tana mahi. I pera ta raua kupu me ta Ihaka, He mate mo te iwi kei roto i te whare c hanga ana ki Te Kohekohe ko enei tangata katoa i te tango tonu i nga moni a Te Kuini i roto i enei takiwa kua pahemo ake nei. Eoa noa te nohoanga me tc kupu ano kia tahuna nga rakau j kua kite atu ratou kaore a AViremu Te Wheoro ma c whakaae kia whakamutua te mahi heoi ano kua mau te ope ra ki nga rakau, ka rukerukea kite wai. Ka tahi ka whakatika aTe Wheoro ma, nga tane me nga wahine kite arai atu kite pupuri i nga rakau, na ka whawhai ka turaki tetahi i tetahi a motu ana etahi ite ngaunga ate rakau, heke ana te toto. Eoa noa katahi ka mutu ta ratou tohe, hoki ana te ope ra, me te ki iho ano, ka hoki mai ano ratou kite tango maori i nga rakau, kite tango i a Wiremu Te Wheoro i to Kohekohe. Te hokinga o te ope ra : katahi ka tuhituhia c Wi Te Wheoro nga korero o tenei mea kite Kawanatanga. Ko tana pukakuka me etahi atu ka tae atu kia Te Kawana

19

COURT HOUSE AT KOHEKOHE.