KO TE PUKAPUKA O NGA INOINGA, ME ERA ATU TIKANGA, I WHAKARITEA E TE HAHI O INGARANI, MO TE MINITATANGA O NGA HAKARAMETA, O ERA ATU RITENGA HOKI A TE HAHI: ME NGA WAIATA ANO HOKI A RAWIRI.
ME TE TIKANGA MO TE WHIRIWHIRINGA, MO TE WHAKATURANGA, ME TE WHAKATAPUNGA NGA PIHOPA, O NGA PIRITI, ME NGA RIKONA
BANANA: I TAIA TENEI KI TE PEREHI 0 TE KOMITI MO TE WHAKAPUAKJ I TE MOHIOTANGA KI A TE KARAITE 1876.
KO NGA MEA O ROTO O TENEI PUKAPUKA
1. Ko te Tikanga mo te korerotanga o nga Waiata.
2. Ko te Tikanga mo te korerotanga o era atu wahi o te Karaipiture tapu.
3. Ko te Tepara Tuatahi.
4. Ko te Tepara Tuarua.
5. Ko te Tepara Tuatoru.
6. Ko te Tikanga mo nga Inoi o te Ata.
7. Ko te Tikanga mo nga Inoi o te Ahiahi.
8. Ko te Whakapono a Atanatiu.
9. Ko te Ritani.
10. Ko nga Inoi me nga Whakawhetainga, mo nga wa e rite ai.
11. Ko nga Inoi, nga Tuhituhi, me nga Rongo Pai, hei korerotanga, a taka noa te tau.
12. Ko te Tikanga mo te Whangainga i te Hapa a te Ariki.
13. Ko te Tikanga mo te Iriiringa o nga Tamariki i roto i te Whare Karalda.
14. Ko te Tikanga mo te Iriiringa o nga Tamariki i roto i nga Whare.
15. Ko te Tikanga mo te Iriiringa o nga Kaumatua.
16. Ko te Katikihama.
17. Ko te Tikanga mo te Whakaunga.
18. Ko te Tikanga mo te Karahia Marana.
19. Ko te Tikanga mo te Karahiatanga i te Turoro me te Tangohanga a te Turoro i te Hapa Tapu.
20. Ko te Tikanga mo te Karahia Tanu Tupapaku.
21. Ko te Whakawhetainga a te Wahine mo te Whanautanga o tana Tamaiti.
22. He Riringa, ara He Whakakitenga atu i te riri , me nga whakaritenga whakawa ate Atua ki te Hunga a hara.
23. Ko nga Waiata a Rawiri.
24. Ko te Tikanga mo te Whakarikonatanga.
BANANA : HE ME A TA I TE PEREHI O GILBERT ME RIVINGTON, WHITEFRIARS.
KO TE TIKANGA MO TE KOREROTANGA O NGA WAIATA.
ITT” IA poto nga W aiata te korero ite Marama ko tahi; kia rite te tikanga o te korerotanga ki tenei ka whakatakotoria nei mo te Karakia o te Ata o te Ahiahi. I Pepuere ia me whakamutu i te rua tekau ma waru, i te rua tekau ma iwa ranei o te marama.
Na, e toru tekau ma tahi nga ra o Hanuere, o Maehe, o Mei, o Hurae, o Akuhata, o Oketopa, o Tihema; koia i whakaritea ai kia korerotia i te ra whakamutunga o aua marama nga Waiata i korerotia itera i mua ake: kia timata ai te korero o nga Waiata i te ra tuatahi o te marama hou.
A, no te mea e rua tekau ma rua nga wahi o te 119 o nga Waiata, a, e kore e pai kia korerotia taua waiata i te korerotanga ko tahi; kua whakaritea, kia wha kia rima ranei o aua wahi e korerotia i te korerotanga ko tahi. Me whakahua hoki tenei Himene i te mutunga o ia waiata o ia waiata, o nga wahi ano hoki o te 119 o nga Waiata.
Kid whakakororidtid te JMutucL. te Tdmditi .* mete Wdirua Tdpu ; Ko te ritengd id i te timdtongd, d tenei dno i ndidnei ? akd mdu tonu iho } d dke dke ake. Amine,
KO TE TIKANGA MO TE KOREROTANGA O ERA ATU WAHI O TE KARAIPITURE TAPU.
TZ' O te Kawenata Tawhito mo nga Upoko tuatahi o te Karakia o te Ata, o te Ahiahi, kia korerotia ai te nuinga i te tau ko tahi, kia rite ai ki ta te Tepara tuarua i whakaatu ai.
Ko te Kawenata Hou mo nga Upoko tuarua o te Karakia o te Ata o te Ahiahi, me korero whakatepe i te tau, ✓
II
kia torn nga korerotanga; haunga nga Tuhituhi me nga Rongo Pai; ko te Whakakitenga i kapea; kua tangohia hoki i roto i tena pukapuka etahi Upoko mo etahi Hakari.
E mea koe kia kite i nga Upoko mo te ra, me titiro ki te ra o te marama i te Tepara tuarua, a ka kitea ki reira nga Upoko e korerotia i te Karakia o te Ata o te Ahiahi ; haunga ia nga Hakari e kore e tuturu, me nga hakari tuturu, kahore nei i te Tepara tuarua, kei te Tepara tuatahi nga Upoko mo aua ra.
Me whakarere nga. Waiata me nga Upoko o nga ra i whakaritea ai etahi atu Waiata etahi atu Upoko kia korerotia.
Kia mahara hoki, me korero, a taka noa te wiki, te Inoi, te Tuhituhi, mete Rongo Pai i whakaritea mo te Ra tapu kite kahore i whakaritea ketia e tenei pukapuka.
TEPARA I.
KO NGA UPOKO I WHAKARITEA MO TE KARAKIA O TE ATA, O TE AHIAHI, I NGA RATAPU, ME ERA RA NUI O TE TAU.
UPOKO MO NGA RATAPU.
— O TE AHIAHI. O TE ATA. (Ko tetahi e korerotid). Ratapu o te Haerenga mai. Tuatahi Ihaia 1 Ihaia 2 Ihaia 4 r 2 Tuarua.. 5 11 ki r 11 24 Tuatoru ............ 25 26 28 r 5 ki r 19 Tuawha ............. 30 ki r 21 32 33 r 2 ki r 23 Ratapu i muri i te Whanautanga. Tuatahi ............. 35 38 40 Tuarua ............. 42 43 44 Ratapu i muri i te Whakaaturanga. Tuatahi ............. 51 52 r 13 me 53 54 Tuarua ............. 55 57 61 Tuatoru ............. 62 65 66 Tuawha ............. Hopa 27 Hopa 28 Hopa 29 Tuarima ............ Whtauki 1 Whtauki 3 Whtauki 8 Tuaono 9 11 15 Ratapu 3 i mua o Reneti. Upoko 1......... Kene. 1 me 2 Kenehi 2 r 4 Hopa 38 [ki r 4 Upoko 2 Whkitenga 21 Whkitenga 21 [ki r 9 r 9 me 22 ki r 6 Ratapu 2 i mua o Reneti.. Kenehi 3 Kenehi 6 Kenehi 8 Ratapu i mua o Reneti.... 9 ki r 20 12 13 Ratapu o Reneti. Tuatahi 19 r 12 ki r 30 22 ki r 20 23 Tuarua 27 ki r 41 28 32 Tuatoru ............ 37 39 40 Tuawha ............. 42 43 45 Tuarima ............ Ekoruhe 3 Ekoruhe 5 Ekor. 6 ki r 14 Tuaono, Upoko 1 .... 9 10 11 Upoko 2 .... Matiu 26 Ruka 19 r 28 Ru. 20 r 9 ki r [21 Ra o te Aranga. Upoko 1 Ek. 12 ki r 29 Ekor. 12 r 29 Ekoruhe 14 Upoko 2 Whkitenga 1 r Hoani 20 r 11 Whkitenga 5 [10 ki r 19 [ki r 19 Ratapu i muri i te Aranga. * Tuatahi, Upoko 1 .... Taua. 16 kir36 Tauan. 16 r 36 Taua. 17ki? •12 Unoko 2 .... 1 Kor. 15 ki r Hoani 20 r 24 .......... [29 [ki r 30 Tuarua Tauanga 20 ki Taua. 20 r 14 Taua. 21 r 10 [r 14 [me 21 ki r 10 Tuatoru 22 23 24 Tuawha ............. Tiutero. 4 ki Tiutero. 4r23 Tiutero. 5 [r 23 [ki r 41 Tuarima ............ 6 9 10 Ratapu i muri i te Kakenga 30 34 Hohua 1 \Ratapu o te Petekoha. Unoko 1 16 ki r 18 Ihaia 11 Ehek. 36 r 25 Upoko 2 ........ Roma 8 ki r 18 Karat. 5 r 16 Mahi 18 r 24 [me 19 ki r 21
TEPARA I.
*** Ko nga Upoko kua oti nei te whakarite mo te rua tekau ma whitu o nga Ratapu i muri i to te Tokotoru, me korero, i nga tan katoa, i te Ratapu i mua ake o te Ratapu Tuatahi o te Haerenga Mai. Ki te toru nga karakia i te Ratapu, ko te Upoko Tuarua mo te torn o nga Karakia ma te Minita e whakarite, ko tetahi upoko o tetahi o nga Rongo Pai e wha, ko tetahi wahi ranei o tetahi o nga Rongo pai e wha kua oti te whakarite hei Upoko i roto i te Tepara Tuarua, haunga ano ia nga Ratapu kua rite nei i te Tepara i runga ake nei te Upoko Tuarua mo te toru o nga Karakia.
O TE ATA. O TE AHIAHI. (Ko tetahi e korerotia.) Ratapu o te Tokotoru. Kenehi 18 Kenehi 1 me 2 [ki r 4 Upoko 1 Ihaia 6 ki r 11 Upoko 2 ........ Whkitenga 1 [ki r 9 Epeha 4 ki r Matiu 3 [17 Ratapu i murl i to te Tokotoru. Tuatahi Hohua 3 r 7 [me 4 ki r 15 Hohua 5 r 13 Hohua 24 [me 6 ki r 21 Tuarua. Kaiwhakar. 4 Kaiwhakar, 5 Kaiwh. 6 r 11 Tuatoru ............. 1 Ham. 2 ki r [27 1 Hamuera. 3 1 Ham. 4 ki r [19 Tuawha 12 13 Ruta 1 Tuarima. oe 15 ki r 24 16 1 Ham, 17 Tuaono 2 Hamuera 1 2 Ham. 12 ki r 2 Ham. 18 [24 Tuawhitu............ 1 Whpapa 21 1 Whpapa 22 1 Whpapa 28 [ki r 21 Tuawaru ............ 29 r 9 ki r 29 2 Whpapa 1 1 Kingi 3 Tuaiwa.............. 1 Kingi 10 ki [r 25 1 Kingi 11 ki 11 r 26 [r 15 Kotahi tekau ........ 1 Kingi 12 1 Kingi 13 1 Kingi 17 Tekau ma tahi,...... 18 19 21 Tekau ma rua ....... 22 ki r 41 2 Kingi 2 ki r 2 Kingi 4 r 8 [16 [ki r 38 Tekau ma toru 2 Kingi 5 6 ki r 24 7 Tekau ma wha 9 10 ki r 32 13 Tekau ma rima 18 19 23 ki r 31 Tekau ma ono 2 Whpapa 36 Nehem. 1 me Nehemia 8 [2 ki r 9 Tekau ma whitu ..... Heremaia 5 Heremaia 22 Heremaia 35 Tekau ma warn ., 9 «, 36 Ehekiere 2 Ehek. 13 ki r [17 Tekau ma iwa .... — Ehekiere 14 18 24rl5 Rua tekau ' 34 37 Raniera 1 Rua tekau ma tahi ... Raniera 3 Raniera 4 5 Rua tekau ma rua ... 6 7 r 9 12 Rua tekau ma toru... Hohea 14 Hoere 2 r 21 Hoere 3r9 Rua tekau ma wha .. Amoho 3 Amoho 5 Amoho 9 Rua tekau ma rima .. Mika 4 me 5 [ki r 8 Mika 6 Mika 7 Rua tekau ma ono ... Hapakuku 2 Hapakuku 3 Tepania 3 Rua tekau ma whitu . Kai-kauwhau [11 me 12 Hakai 2 ki r Maraki 3 me 4 [10
UPOKO MO NGA RATAPU.
TEPARA I.
O TE ATA. O TE AHIAHI. 0 Anaru. Upoko Tuatahi .... Ihaia 54 Ihaia 65 ki r 17 Upoko Tuarua .... Hoani 1 r 35 ki r 43 Hoani 12 r 20 ki r 42 0 Tamati, Upoko Tuatahi .... Hopa 42 ki r 7 Ihaia 35 Upoko Tuarua Hoani 20 r 19 ki r 24 Hoani 14 ki r 8 0 te Whanautanga o Te Karaiti. Upoko Tuatahi .... Ihaia 9 ki r 8 Ihaia 7 r 10 ki r 17 Upoko Tuarua .... Ruka 2 ki r 15 Taituha 3 r 4 ki r 9 0 Tepene. - Upoko Tuatahi .... Kenehi 4 ki r 11 2 Whpapa 24 r 15 ki r Upoko Tuarua Mahi 6 Mahi 8 ki r 9 0 Hoani, Rongo Pai. Upoko Tuatahi .... Ekoruhe 33 r 9 Ihaia 6 Upoko Tuarua .... Hoani 13 r 23 ki r 36 Whakakitenga 1 0 nga Kohungahunga. ... Heremaia 31 ki r 18 Paruku 4 r 21 ki r 31 0 te Kotinga. Upoko Tuatahi .... Kenehi 17 r 9 Tiuteronomi 10 r 12 Upoko Tuarua ..... Roma 2 r 17 Korohe 2 r 8 ki r 18 0 te Whakaaturanga. Upoko Tuatahi .... Ihaia 60 Ihaia 49 r 13 ki r 24 Upoko Tuarua .... Ruka 3 r 15 ki r 23 Hoani 2 ki r 12 0 te Tahuritanga o Paora. Upoko Tuatahi .... Ihaia 49 ki r 13 Heremaia 1 ki r 11 Upoko Tuarua .... Karatia 1 r 11 Mahi 26 ki r 21 0 te Whakamakanga o Meri ..... Ekoruhe 13 ki r 17 Hakai 2 ki r 10 0 Matiaha 1 Ham. 2 r 27 ki r 36 Ihaia 22 r 15 0 te Korerotanga ki a Meri Kenehi 3 ki r 16 Ihaia 5$ J r 7 ki r 13 Ra tuatahi o Reneti. Upoko Tuatahi .... Ihaia 58 ki r 13 Hona 3 Upoko Tuarua .... Maka 2 r 13 ki r 23 Hiperu U I r 3 ki r 18 Manei i mua o te Aranga. - Upoko Tuatahi .... Tangi 1 ki r 15 Tangi 2 r 13 Upoko Tuarua Hoani 14 ki r 15 Hoani 14 r 15 Turei i mua o te Aranga. Upoko Tuatahi .... Tangi 3 ki r 34 Tangi 3 r 34 Upoko Tuarua Hoani 15 ki r 14 Hoani 15 r 14 Wenerei i mua o te Aranga Upoko Tuatahi .... Tangi 4 ki r 21 Raniera 9 r 20 Upoko Tuarua .... Hoani 16 ki r 16 Hoani 16 r 16 Taitei i mua o te Aranga. Upoko Tuatahi Hohea 13 ki r 15 Hohea 14 Upoko Tuarua .... Hoani 17 Hoani 13 ki r 36 Parairei Pai. Upoko Tuatahi .... Kenehi 22 ki r 20 Ihaia 52 r 13 me 53 Upoko Tuarua .... Hoani 18 1 Pita 2 Hatarei i mua o te Aranga Upoko Tuatahi .... Hakaraia 9 Hohea 5 r 8 me 6 ki r 4 Upoko Tuarua .... Ruka 23 r 50 Roma 6 ki r 14
UPOKO MO NGA RA NUL
TEPARA I.
O TE ATA. O TE AHIAHI. Manei o te Aranga. Upoko Tuatahi .... Ekoruhe 15 ki r 22 W. a Horomona 2 r 10 Upoko Tuarua .... Ruka 24 ki r 13 Matiu 28 ki r 10 Turei o te Aranga. Upoko Tuatahi .... 2 Kingi 13 r 14 ki r 22 Ehekiere 37 ki r 15 Upoko Tuarua «... Hoani 21 ki r 15 Hoani 21 r 15 0 Maka ............... Ihaia 62 r 6 Ehekiere 1 ki r 15 0 Piripi raua ko Hemi. Upoko Tuatahi .. 9 . Ihaia 61 Hakaraia 4 Upoko Tuarua o ... Hoani 1 r 43 0 te Kakenga. 1 Upoko Tuatahi 9 . 9 9 Raniera 7 r 9 ki r 15 2 Kingi 2 ki r 16 Upoko Tuarua • e •. Ruka 24 r 44 Hiperu 4 Manei o te Petekoha. Upoko Tuatahi . •.. Kenehi 11 ki r 10 Tauanga 11 r 16 ki r Upoko Tuarua .... 1 Koriniti 12 ki r 14 1 Kori. 12 r [ol 27 me 13 Turei o te Petekoha. Upoko Tuatahi 9 ... Hoere 2 r 21 Mika 4 ki r 8 Upoko Tuarua . 9 , 9 1 Teha. 5 r 12 ki r 24 1 Hoani 4 ki r 14 0 Panapa. Upoko Tuatahi .«.. Tiutero 33 ki r 12 Nahumu 1 Upoko Tuarua . * 9 . Mahi 4 r 31 Mahi 14 r 8 0 Hoani Kai-iriiri. Upoko Tuatahi 9 . * . Maraki 3 ki r 7 Maraki 4 Upoko Tuarua •.. • Matiu 3 Matiu 14 ki r 13 0 Pita. . j Upoko Tuatahi .. •. Ehekiere 3 r 4 ki r 15 Hakaraia 3 Upoko Tuarua . 9 .. Hoani 21 r 15 ki r 23 Mahi 4 j 8 ki r 23 0 Hemi. Upoko Tuatahi .... 2 Kingi 1 ki r 16 Here. 261 ’ 8 ki r 16 Upoko Tuarua .... Ruka 9 r 51 ki r 57 0 Patoromu. ............ Kenehi 28 rlOkir 18 Tiuterono. 18 r 15 0 Matiu .......... 1 Kingi 19 r 15 1 Whpapa 29 ki r 20 0 Mikaera. Upoko Tuatahi .... Kenehi 32 Raniera 10 r 4 Upoko Tuarua .... Mahi 12 ? 5 ki r 18 Whakakitengal4 r 14 0 Ruka. Ihaia 55 Te Kauwhau 38 ki r 15 0 Haimona raua ko Hura. Ihaia 28 r 9 ki r 17 Herem. 3 r 12 ki r 19 0 te Hunga Tapu katoa. Upoko Tuatahi .... Matauranga 3 ki r 10 Matauranga 5 ki r 17 Upoko Tuarua .... Hiperu 11 r 33 me 12 Whakakitenga 19 ki r - [ki r 1 [17
NGA WAIATA WHAKARITEA MO ETAHI RA.
1 O TE ATA. O TE AHIAHI. Whanautanga o te Karaiti 19, 45, 85 89, 110, 132 Ra tuatahi o Reneti 6, 32, 38 102, 130, 143 Par air ei Pai ........... 22' 40' 54 69, 68 Ra o te Aranga ......... 2,57/111 113.114,118 Ra Kakenga 8, 15, 21 24, 47, ? 108 Ra o te Petekoha 48, 68 104, 145
UPOKO MO NGA RA NUL
TEPARA II.
HANUERE, XXXI. RA.
KARAKIA 0 TE ATA. KARAKIA O TE AHIAHI 1 Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. 1 2 b Kotinga a a a • 9 a Ken. 1 ki Mat. 1 r 18 Ken. 1 r20 Mahi. 1 [r 20 [me 2 ki r 4 3 c • ♦ s • a a 2 r 4 2 3 ki r 20 2 ki r 22 4 d • 6 0 © a a 3 r 20 me 3 4 r 16 2 r 22 [4 ki r 16 5 e a 9 <D • a ® 5 ki r 28 4 ki r 23 5 r 28 me 3 ■ [6 ki r 9 'S 6 7 f g Whakaaturanga • • 9 • • a Ken. 6 r 9 Mat. 4 r 23 Kenehi 7 Mahi. 4 ki [me 5 kirl3 9 ki r 20 [r 32 8 A. • a 0 a a a 8 5 r 13 ki r 4 r 32 me 5 9 b 0 1 Q • • e a 11 ki r 10 [33 5 r 33 12 [ki r 17 5 r 17 10 c ® • «• • a a 13 6 ki r 19 14 6 11 d 0 a a a a a 15 6 r 19 me 16 7 ki r 35 z , [7 ki r 7 12 e • a a a a a 17 ki r 23 7 r 7 18 ki r 17 7 r 35 me 8 13 f o a a © a 18 r 17 8 ki r 18 19 r 12 ki [ki r 5 8 r 5 kir 26 [r 30 14 £ a 0 © a a a 20 8 r 18 21 ki r 22 8 r 26 15 ® a a a a a 21 r 33 me 9 ki r 18 23 9 ki r 23 [22 ki r 20 16 b / a • e a a a 24 ki r 29 9 r 18 24 r 29 ki r 9 r 23 17 c • G & © a a 24 r 52 10 ki r 24 [52 25 r 5 ki r 10 ki r 24 18 d a 0 9 a a a 25 r 19 10 r 24 [19 26 ki r 18 10 r 24 19 e 9 9 © a a 26 r 18 11 27 ki r 30 11 20 f 9 © a • 27 r 30 12 ki r 22 28 12 21 g © © 9 © a a 29 ki r 21 12 r 22 31 ki r 25 13 ki r 26 22 a 9 ® • a 31 r 36 13 ki r 24 32 ki r 22 13 r 26 23 b 0 o 9 a © © 32 r 22 13 r 24 ki r 33 14 24 c 0 9 Q a & a 35 ki r 21 [53 13 r 53 me 37 ki r 12 15 ki r 30 [14 ki r 13 25 26 d e Whakat. a a a o Paora. 9 9 9 Ken.37r 12 Mat.14 r 13 Kenehi 39 Mahi. 15 r • [30 me 16 [ki r 16 27 f a ® 0 © © a 40 15 ki r 21 41 ki r 17 16 r 16 28 g • • • a a 6 41 r 17 ki r 15 r 21 41 r 53 me 17 ki r x 16 29 \ • a e 9 a a [53 42 r 25 16 ki r 24 [42 ki r 25 43 ki r 25 17 r 16 30 b a • s Q a a 43 r 25 me 16 r 24 me 44 r 14 18 ki r 24 [44 ki r 14 17 ki r 14 18 r 24 me 31 c <3 • « e • a 45 ki r 25 17 r 14 45 r 25 me [46 ki r 8 [19 ki r 21
TEPARA 11.
PEPUERE, XXVIII. RA.
KARAKIA O TE ATA. KARAKIA O TE AHIAHI ■- Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. 1 d Nohcpuku. Ken.46 r 26 [me 47 ki r [13 Matiu 18 [ki r 21 Ken.47 r 13 Mahi 19 [r 21 2 e Whakam. o Meri. 18 r 21 me [19 ki r 3 20 ki r 17 3 f ® e © e ® ® Kenehi 48 19 r 3 ki r [27 Kenehi 49 20 r 17 4 g e ® e • • © 50 19 r 27 me [20 ki r 17 Ekoruhe 1 21 ki r 17 5 .A. © ® ® Ekoruhe 2 20 r 17 3 21 r 17 ki r 6 b ® • d ® ® ® 4 ki r 24 21 ki r 23 4 r 27 me 5 [ki r 15 [37 21 r 37 me [22 ki r 23 7 c ® © © © © © 5 r 15 me 6 [ki r 14 21 r 23 6 r 28 me 7 [ki r 14 22 r 23 me [23 ki r 12 8 d © © © © ® © 7rl4 22 ki r 15 8 ki r 20 23 r 12 9 e • ® « e • 8 r 20 me 9 [ki r 13 22 r 15 ki r [41 9 r 13 24 10 f ® @ ® © © © 10 ki r 21 22 r 41 me [23 ki r 13 10 r 21 me [11 , 25 11 g • ® ® • e ® 12 ki r 21 23 r 13 12 r 21 ki r [43 , 26 12 €> @ © Q ® ® 12 r 43 me [13 ki r 17 24 ki r 29 13 r 17 me [14 ki r 10 27 ki r 18 13 b © © e ® © © 14 r 10 24 r 29 15 ki r 22 27 r 18 14 c ® © ® © Q> 9 15 r 22 me [16kir 11 25 ki r 31 16 r 11 28 ki r 17 15 d ® e a e e e 17 25 r 31 18 28 r 17 16 e © ©> e g © ® 19 26 ki r 31 20 ki r 22 Roma 1 17 f © e ® x © © • 21 ki r 18 26 r 31 ki r [57 22 r 21 me [23 ki r 10 2 ki r 17 18 g ♦ © © © © © 23 r 14 26 r 57 24 2 r 17 19 A © © @ © © © 25 ki r 23 27 ki r 21 28 ki r 13 3 20 b ® @ © © © © 28 r 29 ki [r 42 r 27 ki r [57 29 r 35 me [30 ki r 11 4 21 c « © ® © © e> 31 27 ki r 57 32 ki r 15 5 22 d ® © © © ® © 32 r 15 28 33 ki r 12 6 23 e Nohopuku. 33 r 12 me [34 ki r 10 Maka 1 ki [r 21 34 r 10 ki [ r 27 7 24 f Matiaha, Apotoro 1 r21 8 ki r 18 25 g e ® e e * e Ekor. 34 r [27 2 ki r 23 Ekor. 35 r [29 me 36 [ki r 8 8 r 18 26 A 6 6 ® © G ® 39 r 30 2 r 33 me 3 [ki r 13 40 ki r 17 9 ki r 19 27 b ® ® ® © 9 0 40 r 17 3 r 13 Rew. 9 r 22 [me 10 ki [r 12 9 r 19 28 c ©•©••• Rew. 14 ki [r 23 4 ki r 35 16 ki r 23 10 29 © ® 0 © ® ® 19 ki r 19 Matiu 7 19 r 30 me [20 ki r 9 12
TEPARA 11.
MAEHE, XXXI. RA.
KARAKIA O TE ATA. KARAKIA O TE AHIAHI 1 Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. 1 d * © ® e Rew. 25 ki [r 18 Maka4r35 [me5kir21 Rew.25r 18 [ki r 44 Roma 11 ki [r 25 2 e e • 0 © 26 ki r 21 5 r 21 26 r21 11 r 25 3 f © © © © s Tauanga 6 6 ki r 14 Tau. 9 r 15 [me 10 ki r . [11 12 4 g © © © 10 r 11 6 r 14 ki [r 30 11 ki r 24 13 5 © © © © 11 r 24 6 r 30 12 14 me 15 ki [r 8 6 b © ® © © • 13 r 17 7 ki r 24 14 ki r 26 15 r 8 7 c © ® © 0 14 r 26 7 r 24 me 8 [ki r 10 16 ki r 23 16 8 d © ® • © © 16 r 23 8 r 10 me 9 [ki r 2 17 1 Kor. 1 ki [r 26 9 e © ® a © © © 20 ki r 14 9 r 2 ki r 30 20 r 14 1 r 26 me 2 10 f o © 1 e © 21 ki r 10 9 t 30 21 r 10 ki r [32 3 11 g © & © e © 22 ki r 22 10 ki r 32 22 r 22 4 ki r 18 12 9 © > © ® 23 10 r32 24 4r 18 me 5 13 b © e & ,25 11 ki r 21 27 r 12 6 14 c © © © © 9 Tiuter. 1 ki [r 19 11 r 27 me [12 ki r 13 Tiutero. 1 [r 19 7 ki r 25 15 d © ® © © 2 ki r 26 12 r 13 ki r [35 2 r 26 me 3 [ki r 18 7 r 25 16 e 0 0 • e © 3 r 18 12 r 35 me [13 ki r 14 4 ki r 25 8 17 f 0 © © 0 4 r 25 ki r [41 13 r 14 5 ki r 22 9 18 g © 0 © © 5 r 22 14 ki r 27 6 10 me 11 ki [r 2 19 e ® • © © © 7 ki r 12 14 r 27 ki [r 53 7 r 12 11 r 2 ki r [17 20 b ® e • © 8 14 r 53 10 r 8 11 r 17 21 c © © 9 © 11 ki r 18 15 ki r 42 11 r 18 12 ki r 28 22 d • ® 9 © • 15 ki r 16 15 r 42 me [16 17 r 8 12 r 28 me [13 23 24 e f Nohopuku. 9 18 r 9 26 Ruka 1 ki [r 26 1 r 26 ki [r 46 24 r 5 27 14 ki r 20 14 r 20 25 g Korerot. ki a Meri 1 r 46 a © ® « ® ® a « 15 ki r 35 26 • ' e © © Tiuter. 28 [ki r 15 2 ki r 21 Tiu. 28 r 15 [ki r 47 15 r 35 27 b ® © © © © 28 r 47 2 r 21 29 r 9 16 28 c © © © 9 © 30 3 ki r 23 31 ki r 14 2 Kor. 1 ki [r 23 29 d © ® • © • 31 r 14 ki r [30 4 ki r 16 / 31 r 30 me [32 ki r 44 1 r 23 me 2 [ki r 14 30 e © @ 9 32 r 44 4r 16 33 2 r 14 me 3 31 f • • 9 • 34 5 ki r 17 Hohua 1 4
TEPARA 11.
APERIRA, XXX. RA.
KARAKIA o TE ATA. KARAKIA O TE AHIAHI Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. O' Hohua 2 Ruka 5r 17 Hohua 3 2 Korin. 5 2 k • 4 6 ki r 20 5 6 me 7 ki • [r 2 3 b 6 6 r 20 7 7r2 4 • 9 r 3 7 ki r 24 10 ki r 16 8 5 d • 21 r 43 me 7 r 24 22 r 11 9 [22 ki r 11 24 23 8 ki r 26 10 V 7 Q tz f < Kaiwhak.2 8 r 26 Kaiwhak.4 11 ki r 30 JL • 5 9 ki r 28 6 ki r 24 11 r 30 me o g • [12 ki r 14 6 r 24 9 r 28 ki r 7 12 r 14 me <7 • [51 [13 10 b 8 r 32 me 9 9 r 51 me 10 Karatia 1 • [ki r 25 [10 ki r 17 11 c 11 ki r 29 10 r 17 11 r 29 9 12 d • 13 11 ki r 29 14 3 13 p • 15 11 r 29 16 4 ki r 21 JL O 14 kJ f • Ruta 1 12 ki r 35 Ruta 2 4 r 21 me 5 JL t: • [ki r 13 1 5 O’ 3 12 r 35 4 5 r 13 16 g A • 1 Ham. 1 13 ki r 18 I Ham.. 2 6 • [ki r 21 17 b 2 r 21 13 r 18 3 Epeha 1 18 c • 4 14 ki r 25 5 2 19 d • 6 14 r 25 me [15 ki r 11 7 3 4 ki r 25 20 e 8 15 r 11 9 91 f 10 16 11 4 r 25 me 5 X • [ki r 22 99 12 17 ki r 20 13 5 r 22 me 6 g e - 14 r 24 ki r [ki r 10 23 14 ki r 24 - 17 r 20 6 r 10 • [47 Piripai 1 24 b 15 18 ki r 31 16 25 Maka. Rongo Pai 18 r 31 me 2 c [19 ki r 11 a 1 Ham. 17 19 r 11 ki r 1 Ham. 17 r 3 ZD I vX • • • • • • [ki r 31 [28 [31 ki r 55 i 27 e • • • 17 r 55 me 19 r 28 19 4 [18 ki r 17 28 f 20 ki r 18 20 ki r 21 20 r 18 Korohe 1 • [ki r 21 29 g I • • • • • • 21 20 r me 21 ki r 5 22 1 r 21 me 2 [ki r 8 30 A • • • • 23 21 r 5 24 me 25 ki 2 r 8 i [r 2 • * -r
TEPARA 11.
MEI, XXXI. RA.
KARAKIA 0 TE ATA. KARAKIA O TE AHIAHI. Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. 1 b Piripi 8$ Hemi, Ap. ........ Korohe 3 [ki r 18 2 c s ® 1 Ham. 26 Ruka 22 ki [r 31 1 Hamuera [28 r 3 3 r 18 me [4 ki r 7 3 d ® 0 • - 31 22 r 31 ki r [54 2 Ham. 1 4 r 7 4 e e ® 2 Ham. 3 r [17 22 r 54 ■ ■ 4 1 Teharo. 1 5 f • • • 6 23 ki r 26 7 ki r 18 2 6 g 7 r 18 23 r 26 ki r [50 9 3 7 11 23 r 50 me [24 ki r 13 12 ki r 24 4 8 b 13 r 38 me [14 ki r 26 24 r 13 15 ki r 16 5 9 c 15 r 16 Hoani 1 ki [r 29 16 ki r 15 2 Teharo. 1 10 d 16 r 15 me [17 ki r 24 1 r 29 17 r 24 me [18 ki r 18 2 11 e » • « 18 r 18 2 19 ki r 24 3 12 f 19 r 24 3 ki r 22 21 ki r 15 1 Timoti 1 [ki r 18 13 g 23 ki r 24 3 r 22 24 1 r 18 me 2 14 1 Kingi 1 [ki r 28 4 ki r 31 1 Kingi 1 r [28 ki r 49 3 15 b 1 Whpapa 29 r 10 4 r 31 3 4 16 c 1 Kingi 4 r [20 5 ki r 24 5 5 17 d 6 ki r 15 5 r 24 8 ki r 22 6 18 e 8 r 22 ki r [54 6 ki r 22 8 r 54 me [9 ki r 10 2 Timoti 1 19 f 10 6 r 22 ki r [41 11 ki r 26 2 1 » 20 g 11 r 26 6 r 41 12 ki r 25 3 21 12 r 25 me [13 ki r 11 7 ki r 25 13 r 11 4 22 b 14 ki r 21 7 r 25 15 r 25 me [16 ki r 8 Taituha 1 23 c 16 r 8 8 ki r 31 17 2 24 d 18 ki r 17 8 r 31 18 r 17 3 25 e • • • 19 9 ki r 39 21 Pirimona 26 f ' t22 ki r 41 9 r 39 me [10 ki r 22 2 Kingi 1 Hiperu 1 27 g 2 Kingi 2 10 r 22 4 r 8 2me3kir7 28 A 5 11 ki r 17 6 ki r 24 3 r 7 me 4 [ki r 14 29 b • • f 6 r 24 11 r 17 ki r [47 7 4 r 14 me 5 30 c 9 • • 8 ki r 16 11 r 47 me [12 ki r 20 9 6 31 d • • • 10 ki r 18 12 r 20 10 r 18 7
TEPARA 11.
HUNE, XXX. RA.
KARAKIA O TE ATA. KARAKIA O TE AHIAHI 91 Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. 1 e • • • • 9 © 2 Kingi 13 Hoanil3ki 2 Kingi 17 Hiperu 8 [r 21 [ki r 24 2 f o © e • • e 17 r 24 13 r 21 2 Whpapa ri 9 9 3 g • ® 6 • © © 2 Whpapa 14 L 12 14 10 ki r 19 [13 4 -A. 15 15 16 me 17 ki 10 r 19 [r 14 5 b • 9 ® o © 0 19 16 ki r 16 20 ki r 31 11 ki r 17 6 c ® Q • e • • 20 r 31 me 16 r 16 22 11 r 17 [21 7 d • 0 • © 23 17 24 12 8 e & 9 ® © • • 25 18 ki r 28 26 me 27 13 9 f ® © • © e e 28 18 r 28 2 Kingi 18 Hemi 1 [ki r 9 10 g ® « • • o « 29 r 3 ki r 19 ki r 25 2 Whpapa , 2 [21 [30 me 31 [ki r 2 11 A. Panama, Apotoro 12 b e ® ® • 0 © 2 Kingi 18 19 r 25 2 Kingi 19 3 [r 13 [ki r 20 13 c • • • © 19 r 20 20 ki r 19 20 4 14 d © o e • Ihaia 38 r 20 r 19 2 Whpapa 5 [9 ki r 21 [33 15 e ® © © © 2 Kingi 22 21 2 Kingi 23 1 Pita 1 ki [ki r 21 [ r 22 16 f 4 0 © e « © 23 r 21 me Mahi. 1 24 r 8 me 1 r 22 me [24 ki r 8 [25 ki r 8 [2 ki r 11 17 g 0 ® © • © & 25 r 8 2 ki r 22 Etera 1 me 2 r 11 me [3 [3 ki r 8 18 Etera 4 2 r 22 5 3 r 8 me 4 • ■ [kir 7 19 b © 0 9 G e @ 7 3 8 r 15 4r7 20 c Q> ® ® • © ® 9 4 ki r 32 10 ki r 20 5 21 d © O e • • 9 Nehemia 1 4 r 32 me 5 Nehemia 2 2 Pita 1 [ki r 17 22 e ® 0 © e ® o 4 5 r 17 5 2 23 f Nohopuku. 6 me 7 ki 6 7 r 73 me 8 3 [r 5 24 g Hoani Kai-iriiri . ©©®©©©o® 25 A Nehem. 13 7 ki r 35 13 r i5 1 Hoani 1 [ki r 15 26 b ® a ® • © © Ehetere 1 7 r 35 me 8 Ehetere 2 2 ki r 15 [ki r 5 [r 15 me 3 27 c ® 0 • e © e 4 8 r 5 ki r 5 2 r 15 28 d Nohopuku. 6 [26 8 r 26 7 3 ki r 16 29 e Pita. Apotoi ro . A 30 f e © 9 9 e © Hopa 1 Mahi. 9 ki Hopa 2 3 r 16 me [r23 V * ( <• [4 ki r 7
TEPARA IL
HURAE, XXXI. RA.
- - ’ 1 KARAKIA O TE ATA. KARAKIA O TE AHIAHI. Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. 1 2 g A <9 © © » • • • ® e @ Hopa 3 5 Mahi. 9 r [23 10 ki r 24 Hopa 4 6 1 Hoani 4 r [7 5 3 b © ® 7 10 r24 9 2 Hoani 4 c © © 10 11 11 3 Hoani 5 d ® <9 12 12 13 Hura 6 e ® « 9 9 ® 14 13 ki r 26 16 Mat. 1 r 18 7 f ® © 17 13 r 26 19 2 8 g © © © © 21 14 22 r 12 ki r 3 9 © ® 23 15 ki r 30 [29 24 4 ki r 23 10 b @ © ® 25 me 26 15 r 30 me 27 4 r 23 me 5 [16 ki r 16 [ki r 13 11 c © ® ® © 28 16 r 16 29 me 30 ki 5 r 13 ki r 12 d © © 30 r 12 ki r 17 ki r 16 [r 2 31 r 13 [33 5 r 33 13 e © [27 32 17 r 16 38 ki r 39 6 ki r 19 14 f Q ® 38 r 39 me 18 ki r 24 40 6 r 19 me 7 15 g © 9 [39 41 18 r 24 me 42 [ki r 7 7/7 [19 ki r 21 16 A <3> <9 Whtauki 1 19 r 21 Whtauki 1 8 ki r 18 [ki r 20 [r 20 17 b • <3 2 20 ki r 17 3 ki r 27 8 r 18 18 c 3 r 27 me 4 20 r 17 4 r 20 me 5 9 ki r 18 19 d [ki r 20 5r 15 21 ki r 17 [ki r 15 6 ki r 20 9 r 18 20 e 7 21 r 17 ki 8 10 ki r 24 [r 37 1 1 21 f 9 21 r 37 me 10 r 16 10 r 24 [22 ki r 23 22 g 11 ki r 15 22 r 23 me 11 r 15 11 [23 ki r 12 23 A ® 9 © s • 12 r 10 23 r 12 13 12 ki r 22 24 b Nohopuku. 14 r 9 ki r [28 24 14 r 28 me [15 ki r 18 12 r22 25 26 c d Hemj, © Q Apotoro . ® © ® @ Whtau. 15 25 16 ki r 20 13 ki r 24 13 r 24 ki 27 e • © 0 [r 18 16 r 31 me 26 18 r 10 [r 53 13 r 53 me 28 f © « [17 ki r 18 19 r 13 27 20 ki r 23 [14 ki r 13 14 r 13 29 g • • • • 9 21 ki r 17 28 ki r 17 22 ki r 17 15 ki r 21 30 • ® • ® 23 r 10 28 r 17 24 r 21 15 r 21 31 b © • • • 1 -• • 25 Roma 1 26 ki r 21 16 ki r 24 •
TEPARA 11.
AKUHATA, XXXI. RA.
KARAKIA O TE ATA. KARAKIA O TE AHIAHI > Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. 1 c • • • • • • Whtau. 27 [ki r 23 Roma 2 ki [r 17 Whtau. 28 [ki r 15 Mat. 16 r 24 [me 17 ki \r 14 2 d 30 ki r 18 2 r 17 31 r 10 17 r 14 3 e Kaikau. 1 3 Kaikau. 2 [ki r 12 18 ki r 21 4 f 3 4 .4 18 r 21 me [19 ki r 3 5 g 5 \ 5 6 19 r 3 ki r [27 6 7 6 . . 8 19 r 21 me [20 ki r 17 7 b 9 7 11 20 r 17 8 c 12 8 ki r 18 Herem. 1 21 ki r 23 9 d Herem. 2 [ki r 14 8 r 18 5 ki r 19 21 r 23 10 e 5 r 19 9 ki r 19 6 ki r 22 22 ki r 15 11 f 7 ki r 17 9 r 19 8 r 4 22 r 15 ki r [41 12 g 9 ki r 17 10 13 r 8 ki r [24 22 r 41 me [23 ki r 13 13 A 15 11 ki r 25 17 ki r 19 23 r 13 14 b 18 ki r 18 11 r 25 19 24 ki r 29 15 c 21 12 22 ki r 13 24 r 29 16 d 22 r 13 13 23 ki r 16 25 ki r 31 17 e 24 14 me 15 ki [ r 8 25 ki r 15 25 r 31 18 f 26 15 r 8 28 26 ki r 31 19 g 29 r4kir [20 16 30 26 r 31 ki r [57 20 A 31 ki r 15 1 Kori 1 ki [r 26 31 r 15 kir [38 26 r 57 21 b - 33 ki r 14 1 r 26 me 2 33 r 14 27 ki r 27 22 23 c d Nohopuku. 35 36 r 14 3 4 ki r 18 36 ki r 14 38 ki r 14 27 r 21 ki r [57 27 r 57 24 e Patoromu, Apoto. 4 r 18 me 5 28 25 f • • • • • • Here. 38 r [14 6 39 Maka 1 ki [r 21 26 g « • • • • • 50 ki r 21 7 ki r 25 51 r 54 1 r 21 27 A • • • • • • • Ehek. 1 ki [rl5 7 r 25 Ehek. 1 r [15 2 ki r 23 28 b ♦ • • • « a 2 8 3 ki r 15 2 r 23 me [3 ki r 13 29 c « • • • • • 3 r 15 9 8 3 r 13 30 d • • • • • • 9 10 me 11 ki [r 2 11 r 14 4 ki r 35 31 e 6 • • • a 0 12 r 17 11 r 2 ki r [17 13 ki r 17 4 r 35 me 5 [ki r 21
TEPARA 11.
HEPETEMA, XXX. RA.
KARAKIA O TE ATA. KARAKIA O TE AHIAHI. ■ —1 — Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. 1 f • ft • • 9 • Ehek. 13 r 1 Korin. 11 Ehek. 14 ki Maka5r21 [17 [r 17 [r 12 2 g • ft 14 r 12 12 ki r 28 16 r 44 6 ki r 14 3 • ft 18 ki r 19 12 r 28 me 18 r 19 6 r 14 ki r [13 [30 4 b ft ft 20 ki r 18 14 ki r 20 20 r 18 ki r 6 r 30 [33 5 c O ft 20 r 33 ki 14 r 20 22 r 23 7 ki r 24 - [r 44 6 d ft © 24 r 15 15 ki r 35 26 7 r 24 me 8 [ki r 10 7 e ft ft 27 ki r 26 15 r 35 27 r 26 8 r 10 me 9 [ki r 2 8 f • ft 28 ki r 20 16 31 9 r 2 ki r 30 9 g ft ft 32 ki r 17 2 Kor. 1 ki 33 ki r 21 9 r 30 [r 23 10 A ft ft 33 r 21 1 r 23 me 2 34 ki r 17 10 ki r 32 b [ki r 14 11 ft ft 34 r 17 2 r 14 me 3 36 r 16 ki r 10 r 32 [33 11 ki r 27 12 c a ft 37 ki r 15 4 37 r 15 13 d e G « 47 ki r 13 5 Raniera 1 11 r 27 me [12 ki r 13 14 e e • ® ft Raniera 2 6 me 7 ki 2 r 24 12 r 13 ki r 15 [ki r 24 [r 2 [35 f • ft ft ft 3 7 r 2 4 ki r 19 12 r 35 me [13 ki r 14 16 g ft ® ft ft 4 r 19 8 5 ki r 17 13 r 14 17 ® ft 9 ft 5 r 17 9 6 14 ki r 21 18 b ® ft ft ft 7 ki r 15 10 7 r 15 14 r 27 ki r [53 19 c ft • ft e • © ft 9 ki r 20 11 ki r 30 9 r 20 14 r 53 20 d Nohopuku. 10 ki r 20 11 r 30 me 12 15 ki r 42 [12 ki r 14 21 e Matiu, Anot< oro. 12 t 14 me 15 r 42 me [16 22 [13 f ft • • • ft ft Hohea 2 r Karatia " 1 Hohea 4 ki Ruka 1 ki [14 [r 13 [r 26 23 g • ft • <0 0 ir 8 me 6 2 7 r 8 1 r 26 ki r [ki r 7 [57 24 • 0 » ft • 8 3 9 1 r 57 25 b • • • • ft ft 10 4 ki r 21 11 me 12 ki 2 ki r 21 [r 7 26 c » « • ft ft 13 ki r 15 4 r 21 me [5 ki r 13 14 2 r 21 27 d © © • • ft ® Hoere 1 5 r 13 Hoere 2 ki 3 ki r 23 [r 15 28 e • ft • • ft ft 2 r 15 ki r 6 2 r 28 me 3 4 ki r 16 [28 [ki r 9 29 f Mikaera me n&a o Anahera katoa. 30 g 9 ft ft ft ft ft Hoere 3 r 9 Epeha 1 Amo. 1 me 4 r 16 [2 ki r 4
TEPARA 11.
OKETOPA, XXXI. RA.
KARAKIA O TE ATA. KARAKIA 0 TE AHIAHI Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. 1 A © 0 • © © Amoho 2 r [4 me 3 ki [r 9 Epeha 2 J ' Amoho 4 r [4 Ruka 5 ki [r 17 2 b © e • • g> 5 ki r 18 3 5 r 18 me 6 [ki r 9 5 r 17 3 c • o • • 7 4 ki r 25 8 6 ki r 20 4 d o e • • © 9 4 r 25 me 5 . [ki r 22 Oparia. 6 r 20 5 e • 0 • • © Hona 1 5 r 22 me 6 [ki r 10 Hona 2 7 ki r 24 6 f V ® ® © • 3 6 r 10 4 7 r 24 7 s ® ® 0 • ® Mika 1 ki r [10 Piripai 1 Mika 2 8 ki r 26 8 o o 0 0 0 3 2 4 8 r 26 9 b • © 0 0 • 5 3 6 9 ki r 28 10 c © o 0 0 7 4 1 Nahumu 1 9 r 28 ki r [51' 11 d « ® o 0 0 Nahumu 2 Koro. 1 ki [r21 3 9 r 51 me [10 ki r 17 12 e © o o 0 0 Hapaku. 1 1 r 21 me 2 [ki r 8 Hapaku. 2 10 r 17 13 f © o • © • 3 2 r 8 Tepania 1 [ki r 14 11 ki r 29 14 g Tep. 1 r 14 [me 2 ki r 4 3 ki r 18 2 r 4 11 r 29 15 A © Q • ® 0 3 3 r 18 me 4 Hakai 1 12 ki r 35 16 b O 0 • 0 ffi Hakai 2 ki [r 10 1 Teharo. 1 2 r 10 12 r 35 * » 17 c 9 9 0 <5> 9 Hakar. 1 ki [r 18 2 Hakar. 1 r [18 me 2 13 ki r 18 18 d Ruka, Kongo Pai 3 13 r 18 19 e ® • 0 • 9 Hakaraia 3 4 4 14 ki r 25 20 f 6 9 o 9 5 5 6 14 r 25 me [15 ki r 11 21 g 7 2 Teharo. 1 8 ki r 14 15 r 11 22 A • e • • 9 8rl4 2 9 r 9 16 23 b 10 3 11 17 ki r 20 24 c 12 1 Tim. 1 ki [r 18 13 17 r 20 25 d • © 0 9 • 14 1 r 18 me 2 Maraki 1 18 ki r 31 26 e • 9 0 9 e Maraki 2 3 3 ki r 13 18 r 31 me [19 ki r 11 27 f Nohopuku. 3 r 13 me 4 4 Mataur. 1 19 r 11 ki r [28 28 g Haimona 8f Hura, Apotoro oeeec.ee 5 19 r 28 29 ® © • 0 0 0 Mataur. 2 6 4 r 7 20 ki r 21 30 b e © • © 0 • 6 ki r 22 2 Timoti 1 6 r 22 me 7 [ki r 15 20 r me [21 ki r 5 31 c Nohopuku. 7 r 15 2 8 ki r 19 21 r 5
TEPARA 11.
NOWEMA, XXX. RA.
1 . 1 1 KARAKIA O TE ATA. KARAKIA O TE AHIAHI. } Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. I d I Te Hunga Ta 1 jOU U. | katoa. ■ 2 e 9 9 9 9 Mataur. 9 .2 Timoti 3 Mataur. 11 Ruka 22 ki ! [ki r 15 [r 31 3 f 9 9 9 9 11 r 15 me 4 17 22 r 31 ki r [12 ki r 3 [54 4 g 9 9 © « Kauwhaul Taituha 1 Kauwhau2 22 r 54 [ki r 14 5 A- • « e • 3r 17 ki r30 2 4 r 10 23 ki r 26 / 6 b • • • 9 1 5 3 . 7 r 27 23 r 26 ki r [50 7 c 9 9 9 ® 10 r 18 Pirimona. 14 ki r 20 23 r 50 me [24 ki r 13 8 d • • ft 9 15 r 9 Hiperu 1 16 r 17 24 r 13 9 e • 9 • ft 18 ki r 15 2 me 3 ki 18 r 15 Hoani 1 ki [r7 [r 29 10 f • • ft ft 19 r 13 3 r 7 me 4 22 r 6 ki r 1 r 29 24 ki r 24 [ki r 14 [24 11 g O © ® ® 4 r 14 me 5 24 r 24 2 12 • • 0 6 33 r7 ki r23 6 34 r 15 3 ki r 22 13 b ® a 9 ® 35 7 37 r 8 ki r 3 r 22 39 ki r 13 [19 J 14 c • • • e 8 39 r 13 4 ki r 31 15 d • ft • • 41 ki r 14 9 42 r 15 4 r 31 16 e • 6 • • 44 ki r 16 10 hi r 19 50 ki r 25 5 ki r 24 17 f ft 6 e * 51 r 10 10 r 19 Paruku 4 5 r 24 [ki r 21 18 g «! ® ® 9 Paruku 4 r 11 ki r 17 Ihaia 1 ki 6 ki r 22 [36 me 5 [r 21 1 19 a - » e © Ihaia 1 r 21 11 r. 17 2 6 r 22 ki r 3 ki r 16 [41 20 b ft ® 12 4 r 2 6 r 41 21 c 5 ki r 18 13 5 r 18 7 ki r 25 22 d 6 Hemi 1 7 ki r 17 7 r 25 23 e 8 r 5 ki r 2 8 r 18 me 9 8 ki r 31 [18 .... .... [ki r 8 1 i 24 If 9 r 8 me 10 3 10 r 5 ki r 8 r31 [ki r 5 [20 25 g r . • ♦ 10 r 20 4 11 ki r 10 9 ki r 39 26 11 r 10 5 12 9 r 39 me [10 ki r 22 27 b ft ft 9 9 9 13 1 Pita 1 ki 14 ki r 24 10 r 22 [r 22 28 c • • • • ft 17 1 r 22 me 2 18 11 kir 17 19 ki r 16 [ki r 11 29 d Nohopuku. 2 r 11 me 19 r 16 11 r 17 ki r [3 ki r 8 [47 30 1 e Anaru, Apoto. ft ftftftftftftftft • •••«••• • •••••.a
TEPARA 11.
Ki te whakaaetia e te Pihopa, e ahei ano te whakarite i etahi Upoko ke mo tetahi ra hei whakakapi mo nga Upoko kua oti nei te whakarite i roto i te Tepara.
TIHEMA, XXXI. RA.
KARAKIA O TE ATA. KARAKIA O TE AHIAHI. Upoko 1. Upoko 2. Upoko 1. Upoko 2. 1 f • Ihaia 21 ki 1 Pita 3 r 8 Ihaia 22 ki Hoani Hr [r 13 [me 4 ki r 7 [r 15 [47mel2ki [r 20 2 g • ♦ • • • 22 r 15 4 r 7 23 12 r 20 3 • e • 9 • 24 5 25 13 ki r 21 4 b • • • • • 26 ki r 20 2 Pita 1 26 r 20 me 13 r 21 5 c © * « ® e 28 ki r 14 2 [27 28 r 14 14 6 d 29 ki r 9 3 29 r 9 15 7 e 30 ki r 18 1 Hoani 1 30 r 18 16 ki r 16 8 f 31 2 ki r 15 32 16 r 16 9 g 33 2 r 15 34 17 10 A. 35 3 ki r 16 40 ki r 12 18 ki r 28 11 b 40 r 12 3 r 16 me 4 41 ki r 17 18 r 28 [ki r 1 12 c o a e e • 41 r 17 4 r 7 42 ki r 18 19 ki r 25 13 d ® «> 0 o 42 r 18 me 5 43 r 8 19 r 25 [43 ki r 8 / 14 e • • ® 9 • 44 ki r 21 2 Hoani. 44 r 21 me 20 ki r 19 15 f • 45 r 8 3 Hoani. [45 ki r 8 46 i 20 r 19 16 g • ♦ • • • 47 Hura. 48 21 17 A. ♦ • • * * 49 ki r 13 Whaka. 1 49 r 13 Whaka. 2 18 b A A ■* * A 50 2 r 18 me 51 ki r 9 [ki r 18 3 r 7 [3 ki r 7 19 c • • • • • 51 r 9 4 52 ki r 13 5 20 d Nohopuku. 52 r 13 me 6 54 7 21 22 e f Tamati, Ap. . ® ® O • 6 • « [53 Ihaia 55 8 56 io 23 g 57 11 58 12 24 A Nohopuku. 59 14 60 15 25 b Whanautanga o te Karaiti.. . . • •••••.. 26 27 28 29 c d e f Tepene, Matir . Hoani, Bongo Pai Kohungahunga. . • ••••• Ihaia 61 16 19 ki r 11 62 18 19 r 11 30 • 9 O • • • 63 20 64 me 65 ki 21 ki r 15 31 A • © • • • • 65 r 8 21 r 15 me [r 8 66 22 r 6 - •• • , * [22 ki r 6 0
KO TE TEPARA TUATORU.
KO NGA TIKANGA
MO NGA HAKARI TUTURU ME NGA HAKARI E KORE E TUTURU ; MO NGA RA NOHO PUKU ANO HOKI O TE TAU.
KO NG A TIKANGA e mohiotia ai tetimatanga o ng a Hakari me nga Ha Nui. KEI te ra ote aranga te tikanga mo te katoa. E hua te Marama i te 21 o Maehe i tetahi atu ra ranei i muri iho, ko te Ra tapu i muri iho i taua huanga, te Ra ote Aranga; a, kite mea, he Ra tapu te ra e hua ai te Marama, ko te Ra tapu i muri iho, te Ra o te Aranga. Ko te Ra tapu i tata kite Hakari o Anaru, ahakoa i mua, i muri iho ranei, ko te Ra tapu tena o te Haerenga mai. Ko te Ra tapu 3 i mua o Renetix 9 . Ko te Ra tapu 2 i mua o Reneti ( 8 11 ga iki Ko te Ra tapu 1 i mua o Reneti 17/ 1 i « mUa ° e Ko te Ra tapu 1 o Reneti ) 6 nga. Ko te Ra tapu Ritani \ 5 nga Wiki (. . Ko te Ra Kakenga (40 nga Ra J ! ™ uri lho Ko te Ra ote Petekoha ( 7 nga Wiki) \ e Ko te Ra tapu ote Tokotoru 7 8 nga Wiki * ran 9 a -
HE TEPARA
O nga Hakari katoa e whakamaharatia e te Hahi o Ingarani, a taka non, te Tau.
Ko nga Ra tapu katoa o te Tan. Ko nga Ra Hakari o Te Kotinga o mu karaiti. Te Whakakitenga. Te Whakatahuritanga o Paora. Te Whakamakanga o Meri. Matiaha Apotoro. Te Korerotanga ki a Meri. Maka Rongo Pai. Piripi raua ko Hemi Apotoro. Te Kakenga o mu karaiti. ( Panapa. Te Whanautanga o Hoani Kai Iriiri. Pita Apotoro. Hemi Apotoro. Patoromu Apotoro. Matiu Apotoro.
Ko nga Ra Hakari o Mikaera ratou ko nga Anahera katoa. Ruka Kongo Pai. Haimona raua ko Hura Apotoro. Te Hunga Tapu. Anaru Apotoro. Tamati Apotoro. Te Whanautangao te karaiti. Tepene. Hoani Rongo Pai. Nga Kohungahunga Tapu. Ko te Manei mete Turei o te Wiki o te Aranga. Ko te Manei mete Turei o te Wiki o te Petekoha.
KO TE TEPARA TUATOBU.
HE TEPARA
O nga Mataaratanga, o nga Nohoanga Pukutanga, o te Tau.
Ko nga Ahiahi o mua ake o Ko nga Ahiahi o mua ake o Te Whanautanga o te Karaiti. Pita. Te Whakamakanga o Meri. Hemi. Te Korerotanga ki a Meri. Patoromu. Te Ra o te Aranga. Matiu. Te Ra Kakenga. Haimona raua ko Hura. Te Petekoha. A naru. Matiaha. Tamati. Hoani Kai Iriiri. Te Hunga Tapu.
Ki te taka tetahi o end Ra Hakari kite Manei, na, hd te Hatarei te Ra Nohopuku; kaua hoki ite Ra tapu i mitti tata ake.
Ko nga Ra Nohopuku.
I. Ko nga Ra E wha tekau o Reneti. 11. Ko nga Ra Emipa i nga fTe Ra tapu Tuatahi o Reneti. Wa E wha; ara, i te We- JTe Ra Hakari ote Petekoha. nerei, i te Parairei, mete ) Hepetema 14. Hatarei i muri iho i ’ Tihema 13. 111. Ko nga Ra Ritani; ara ko rTe Tairei Tapu, ara te Manei, ko te Turei, ko \ ite Ra Kakenga te Wenerei, i mua i * oto tatou Ariki. IV. Ko nga Parairei katoa o te Tau, kauaka ia te Ra o te Whonautanga.
KO TE TEPARA TUATORU. MO NGA HAKARI E KOBE E TUTURU.
Ko te Ra tapu Ritani. 3 & £ 33 o M % Ko te Ra o te Petekoha. Ko nga Ra tapu i muri i to te Toko torn. Ko te Ra tapu o te Haerenga mai. 1838 Mei 20 Mei 24 Hune 3 24 Tihema 2 1839 • • « • 5 a a a a 9 Mei 19 26 1 1840 • • • t 24 a a a a 28 Hune 7 23 Nowema 29 1841 • • • • 16 a a a a 20 Mei 30 24 .... 28 j 1842 • • a • 1 a a a a 5 a a a a 15 26 .... 27 1843 e • a • 21 a a a a 25 Hune 4 24 Tihema 3 i 1844 12 a a a a 16 Mei 26 25 .... 1 1845 Aperira 27 a a a a 1 a a a a 11 27 Nowema 30 1846 Mei 17 a a a a 21 a a a a 31 24 29 1847 • • • ft 9 • • • • 13 A A • A 23 25 .... 28 1848 • ft • ft 28 Hune 1 Hune 11 23 Tihema 3 1849 • • • • 13 Mei 17 Mei 27 25 .... 2 1850 ft • ♦ • 5 • a a a 9 a a a 19 26 .... 1 1 1851 ft • • . 25 a a a a 29 Hune 8 23 Nowema 30 1852 a e • a 16 • a a a 20 Mei 30 24 .... 28 1853 • • • • 1 • a a a 5 a a a a 15 26 27 1854 • a a • 21 a a a a 25 Hune 4 24 Tihema 3 1855 • • • • 13 a a a • 17 Mei 27 25 .... 2 1856 Aperira 27 a a • a 1 a a a a 11 27 Nowema 30 1857 Mei 17 a a a a 21 a A a A 31 24 .... 29 1858 a • • a 9 • a a a 13 a * a a 23 25 .... 28 1859 • • • • 29 Hune 2 Hune 12 22 .... 27 1860 • ft • • 13 Mei 17 Mei 27 25 Tihema 2 1861 • • • • 5 a a a a 9 a * & a 19 26 .... 1 1862 • a a • 25 • a 29 Hune 8 23 Nowema 30 1863 • • • • 10 14 Mei 24 25 .... 29 1864 a a 1 5 a a a a 15 26 .... 27 1865 a a a < 21 25 Hune 4 24 Tihema 3 1866 a a a a 6 10 Mei 20 26 .... 2 1867 a a a a 26 30 Hune 9 23 .... i 1868 a a a a 17 21 Mei 31 24 Nowema 29 1869 a *• a a 2 6 a a a * 16 26 .... 28 1870 a a a • 22 26 Hune 5 23 .... 27 1871 • a a a 14 18 Mei 28 25 Tihema 3 1872 a a a a 5 9 a a • a 19 26 .... 1 1873 a • a • 18 22 Hune 24 Nowema 30 1874 a a a a 10 14 Mei 24 25 .... 29 1875 a a a a 2 6 a a a a 16 26 .... 28 1876 a a a a 21 25 Hune 4 24 Tihema 3 1877 a a a # 6 10 Mei 20 26 .... 2 1878 a a a a 26 30 Hune 9 23 .... 1 1879 a a a a 18 22 a a a a 1 24 Nowema 30 1880 • ® « ® ' 2 6 Mei 16 26 .... 28 1881 a a a a 22 26 Hune 5 23 .... 27 1882 a a a a 14 18 Mei 28 25 Tihema 3 1883 Aperira 29 3 A a a * 13 27 .... 2 1884 Mei 18 22 Hune 1 24 Nowema 30 1885 .... 10 14 Mei 24 25 .... 29 1886 a a • a 30 Hune 3 Hune 13 22 .... 28 1887 1888 a a a a 15 6 Mei a a a a 19 10 Mei 29 20 24 26 27 Tihema 2 1889 a a • a 26 • • • • 30 Hune 9 23 1
KO TE TEPARA TUATORU. MO NGA HAKARI E KORE E TUTURU.
1 _ O H 1 • c3 o 2 p< • cd a tapu i mua leti. ± 03 S CC «r-t fc" 1 Q S<1 rM c3 43 & (D co cd UJ -+- 1 (V Id H o bl Ko nga muri ih Whanaut | to tatou o P« O cC c3 CCj bD . ' CiD Ko nga 1 ■§7s pH £ O ® go? wl° •8<? a pi W Ko te 0 t Aran T 1838 15 4 G 5 Pepuere 11 Pepuere 28 Aperira 15 1839 16 15 F 2 Hanuere 27 .... 13 Maehe 31 1840 17 26 ED 5 Pepuere 16 Maehe 4 Aperira 19 1841 18 7 c 4 7 Pepuere 24 • (3 a 11 . 1842 19 18 B 2 Hanuere 23 9 Maehe 27 1843 1 0 A 5 Pepuere 12 Maehe 1 Aperira 16 1844 2 11 GF 4 4 Pepuere 21 • • e « 7 1845 3 22 E 1 Hanuere 19 5 Maehe 23 1846 4 3 I) 4 Pepuere 8 .... 25 Aperira 12 1847 5 14 c 3 Hanuere 31 .... 17 .... 4 1848 6 25 B A 6 Pepuere 20 Maehe 8 9 • O & 23 1849 7 6 G 4 4 Pepuere 21 © A A A 8 1850 8 17 F 2 Hanuere 27 .... 13 Maehe 31 1851 9 28 E 5 Pepuere 16 Maehe 5 Aperira 20 1852 10 9 D G 4 8 Pepuere 25 • • a * 11 1853 11 20 B 2 Hanuere 23 9 Maehe 27 1854 12 1 A 5 Pepuere 12 Maehe 1 Aperira 16 1855 13 12 G 4 4 Pepuere 21 • • < • 8 1856 14 23 F E 1 Hanuere 20 6 Maehe 23 1857 15 4 T) 4 Pepuere 8 .... 25 Aperira 12 1858 16 15 G 3 Hanuere 31 .... 17 .... 4 1859 17 26 B 6 Pepuere 20 Maehe 9 • a a « 24 1860 18 7 AG 4 5 Pepuere 22 • • e • 8 1861 19 18 F 2 Hanuere 27 .... 13 Maehe 31 1862 1 0 E 5 Pepuere 16 Maehe 5 Aperira 20 1863 2 11 D 3 1 Pepuere 18 ® • * A 5 1864 3 22 0 B 2 Hanuere 24 .... ■ 10 Maehe 27 1865 4 3 A 5 Pepuere 12 Maehe 1 Aperira 16 1866 5 14 G 3 Hanuere 28 Pepuere 14 • • • • 1 1867 6 25 F 5 Pepuere 17 Maehe 6 • e • a 21 1868 7 6 ED 4 9 Pepuere 26 • • • • 12 1869 8 17 0 2 Hanuere 24 .... 10 Maehe 28 1870 9 28 B 5 Pepuere 13 Maehe 2 Aperira 17 1871 10 9 A 4 5 Pepuere 22 • • ® • 9 1872 11 20 G F 3 Hanuere 28 .... 14 Maehe 31 1873 12 1 E 4 Pepuere 9 .... 26 Aperira 13 | 1874 13 12 D 3 1 .... 18 • • O • 5 1875 14 23 c 2 Hanuere 24 .... 10 Maehe 28 1876 15 4 BA 5 Pepuere 13 Maehe 1 Aperira 16 / 1877 16 15 G 3 Hanuere 28 Pepuere 14 * • • ♦ ♦ 1 1878 17 26 F 5 Pepuere 17 Maehe 6 • • • • 21 1879 18 7 E 4 9 Pepuere 26 • • • • 13 1880 19 18 DC 2 Hanuere 25 .... 11 Maehe 28 1881 1 0 B 5 Pepuere 13 Maehe 2 Aperira 17 1882 2 11 A 4 5 Pepuere 22 9 i 1883 3 22 G 2 Hanuere 21 7 Maehe 25 i 1884 4 3 FE 4 Pepuere 10 .... 27 Aperira 13 1885 5 14 D 3 1 .... 18 • • • • 5 1886 6 25 0 6 .... 21 Maehe 10 a » • a 25 1887 7 6 B 4 .... 6 Pepuere 23 • 0 • ♦ 10 I 1888 8 17 A G 3 Hanuere 29 .... 15 • ♦ • • 1 1889 9 28 F 5 Pepuere 17 Maehe 6 • • • • 21 : ' I ~ >
1
B
KO TE TIKANGA MO NGA INOI O TE ATA, I NGA RA KATOA O TE TAU.
Me korero ete Minita etahi o enei kupu o te Karaipiture i te timatanga ote Karakia ote Ata, kia nui hoki te reo. Ko reira korerotia ai e ia nga mea kua oti nei te tuhituhi i te mutunga o aua kupu.
I te tahuri te tangata kino i tana kino i meatia e ia, a IX. ka rite kite ture, ka tika tana mahi, ka ora i a ia tona wairua. Ehekiere xviii. 27.
E whaki ana ahau i aku mahi tutu, a kei toku aroaro tonu toku hara. Waiata li. 3.
Huna to mata ki oku hara, a murua katoatia aku kino. Waiata li. 9.
Ko nga patunga tapu ma te Atua he wairua maru : e te Atua, e kore koe e whakahawea kite ngakau maru, kite ngakau iro. Waiata li. 17.
Haea o koutou ngakau, haunga o koutou kakahu, a tahuri atu ki a Ihowa, ki to koutou Atua: he aroha hoki tana, he mahi tohu, e aweke ana kite riri, he nui ton a atawhai, aka hoki iho tana whakaaro ite kino. Hoera ii. 13.
Na te Ariki na to tatou Atua nga mahi tohu me nga murunga hara, ko tatou ia kua whakakeke ki a ia: kihai ano hoki i whakarongo kite reo o Ihowa o to tatou Atua, kite haere i ana ture i whakatakotoria e ia ki o tatou aroaro. Raniera ix. 9,10. Pakia ahau, e Ihowa, mete ata whakariterite ano ia; kanaka ina riri koe, kei kahore ahau i a koe. Seremaia x. 24. Waiata vi. 1.
Ripeneta,kua tata hoki te rangatiratanga o te rangi. Matiu iii. 2.
Ka whakatika atu ahau, ka haere ki toku matua, ka mea atu ki a ia, E Pa, kua hara ahau kite rangi, ki to aroaro ano hoki, a heoi ano tikanga kia karangatia ahau he tamaiti nau. Ruka xv. 18,19. Kaua e anga e whakawa ki to pononga, E Ihowa; ki
KO NGA TNOI O TE A Ta.
2
tau titiro hoki e kore tetahi mea ora e whakatikaia. Wai ata cxliii • Au l •
Ki te mea tatou kahore o tatou hara, ka whakapohehe tatou i a tatou ano, a kahore te pono i roto i a tatou: kite whaki tatou i o tatou hara, e pono ana ia, e tika ana, a ka murua e ia o tatou hara, ka horoia hoki o tatou he katoa. 1 Hoani i. 8, 9.
F7I AKU hoa arolia, he tini nga meatanga mai a te Ij Karaipiture ki a tatou, kia whakapuakina kia whakina o tatou tini hara me a tatou kino; a kia kaua e hianga e huna i aua kino i te aroaro o te Atua Kaha rawa oto tatou Matua ite rangi; engari me whaki atu, kia iti hoki, kia marire, kia ripeneta, kia rongo te ngakau; kia murua ai aua hara e ia, he hira nei hoki tona pai, tana mahi tohu. A, ahakoa ko ta tatou mahi tika i nga wa katoa ko te whakaiti i a ko te whaki atu i o tatou hara kite Atua; ko te tikanga rawatanga ia tenei, ina whakamine mai tatou, ina huihui kite whakawhetai atu mo nga mea pai i homai nei e ia, kite whakapai atu ki a ia, kite whakarongo ki tana Kupu tapu, kite inoi hoki ki nga mea e matea ana, e te tinana, e te wairua. Na, tena, e koutou katoa e tu nei, kia tika tahi tatou ki te torona o tona atawhai, a kia tapatahi te ngakau, kia marie hoki te reo, me whai mai ta koutou i muri i taku;
He Whdkinga nui hei whakahuatanga ma te Whakaminenga katoa i muri iho i ta te Minita, me koropiko katoa.
ETE Matua atawhai, Kaharawa; Kua he matou, kua marara ke i ou ara mete hipi ngaro. Kua aru matou i nga hiahia, i nga mea pokanoa a o matou ngakau. Kua tutu matou ki ou ture tapu. Ko nga mea tika i kapea e matou ; A, kua meatia e matou nga mea kihai i tika kia meatia; A kahore he wahi ora i a matou. E Ihowa, tohungia matou, te hunga pouri rawa i te hara. E te Atua, tohungia matou, e whaki nei i o matou hara. Whakaarahia matou e ripeneta nei; Kia rite hoki ki au kupu i korerotia kite tangata e Ihu Karaiti e to matou Ariki. A tukua mai, E te Matua tohu, mona hoki i mate; Kia tapu, kia tika, kia marie tonu ta matou noho a muri ake nei, a mate noa, Kia whakakororiatia ai to Ingoa tapu. Amine.
KO NGA INOI 0 TE ATA.
3
B2
Ko te Wetekanga, ara, ko te Murunga hara, ma te Piriti e korero ; me tu ia, ko te Nuinga me koropiko tonu.
Ep KORE te Atua Kaha rawa, te Matua oto tatou J Ariki o Ihu Karaiti, e hiahia kia mate te tangata hara, engari kia whakarere ia i ana kino, kia ora; kua tukua mai e ia te wahi, kua mea mai ki ana Minita, kia whakapuakina ki ana tangata, kite ripeneta, te Wetekanga mete Murunga o o ratou hara: Ka murua, ka wetekina atu e ia nga hara o te hunga katoa e tino ripeneta ana, e whakapono pu ana ki tana Rongo tapu. Na, kia inoi tatou, kia tukua mai te tino ripeneta pono, me tona Wairua Tapu, kia paingia ai e ia a tatou mahi o tenei wa; a kia tapu ta tatou noho a muri ake nei; kia tae ai hoki tatou a mua ki tona haringa mutunga kore; ko Ihu Karaiti hoki to tatou Ariki,
Ko konei mea ai nga tangata katoa, Amine, ko nga mutunga ano hoki o ar a Inoinga katoa.
Ko honei te Minita koropiko ai whahahua ai i te Inoi a te Ariki, kia rahi hoki te reo ; me koropiko tonu te nuinga, mete whakahua tahi i tenei Inoi i konei, i ar a atu wahi hoki o te Karakia e korerotia ai.
Tp TO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou Rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i ote hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou ite kino : Nau hoki te rangatiratanga, Te kaha, mete kororia, Ake ake ake. Amine.
1T Ko konei ano hoki ia mea ai,
Whakatuwheratia o matou ngutu, e te Ariki. Te Nuinga. A ma o matou mangai e whakapai atu ki a koe.
Piriti. E te Atua, hohoro te whakaora i a matou. Te Nuinga. E Ihowa, hohoro te awhina i a matou.
IT Ko konei whakatika katoa ai, a ha mea te Piriti,
Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu; Nuinga. Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei: aka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine.
KO NGA INOI 0 TE ATA
4
Piriti. Whakapaingia a Ihowa. Te Nuinga. Ko te Ingoa o Ihowa kia whakapaingia.
TVa, ho honei ha horerotia, ha waiatatia ranei, tenei Waiata i rare iho: haua raia ite Ra Aranga, tena ano tetahi Waiata mo taua ra ; haua ano hohi e horerotia hi honei ite Tehau ma iwa o nga ra o te Marama, otiia i te Korerotanga o nga Waiata.
Waiata xcv.
TEN A, kia waiata tatou ki a Ihowa: kia hari te hamamatanga kite kamaka o to tatou whakaoranga. Kia haere tatou mete whakawhetai atu ki tona aroaro :
kia ngahau hoki a tatou Himene ki a ia. No te mea he Atua nui a Ihowa: he Kingi nui hoki i nga atua katoa. Kei tona ringa nga wahi hohonu o te whenua : a nona nga maunga teitei.
Nana te moana, nana ano i hanga: a na ona ringa i whai ahua ai te whenua maroke. Haere mai tatou, kia koropiko, kia tuohu: kia tukua nga turi kite aroaro o Ihowa o to tatou Kai hanera. Ko ia hoki to tatou Atua: ako tatou te iwi o tana parae, me nga hipi a tona ringa.
Ki te rongo koutou ki tona reo aianei, kaua e whakapakeketia o koutou ngakau: kei pera me ote whakatoinga, me o te ra o te whakamatautauranga i te koraha; I ahau i whakamatautauria e o koutou matua: i ata mohiotia, i to ratou kitenga ano hoki i aku mahi. E wha tekau nga tau i hoha ai ahau ki tenei whakatupuranga, na, ka mea ahau: He iwi ngakau kotiti ke raua, e kore hoki ratou e mohio ki aku ara.
No reira i riri ai ahau, i oati ai hoki: e kore ratou e tae ki taku okiokinga.
Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu. Ko te ritenga ia ite timatanga, a tenei ano i naianei: a ka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine.
Na, ho honei nga Waiata i whaharttea. A, ha mutu ia waiata ia waiata i nga ra katoa o te Tau, na, ho tenei,
Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu;
Te Nuinga. Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano i naianei: aka man tonu iho, a ake ake ake. Amine.
KO NGA INOI 0 TE ATA.
5
Ko konei korerotia ai te Upoko o te Kawenata Tawhito i whakaritea e te Tepara Tuarua hei Upoko Tuatahi, kite kahore tetahi atu Upoko i whakaritea e te'Tepara Tuatahi mo taua rangi ake: Kia nui hoki, kia marama te reo o te Kai korero, kia tika, kia aronui hoki te tu, kia rangona ai ete Whakaminenga katoa. A ka mutu te Upoko, me korero, me waiata ranei, i nga ra katoa o te Tau, te Himene, E whakapai atu ana matou ki a koe.
Ka timata te Upoko, me mea te Minita, Tenei ka timata te —— o nga Upoko, te o ngaßarangi ranez o * Upoko o •„ o : A ha mutu te Upoko, na, Ko te mutunga tenei o te Tuatahi, o te Tuarua ranei, o nga Upoko.
T 7 WHAKAPAI atu ana matou ki a koe, ete Atua: lu e whakaae ana matou ko koe ano a Ihowa. E koropiko ana te whenua katoa ki a koe: ete Matua ora tonu.
E kaha ana te karanga a nga Anahera katoa ki a koe: a nga Rangi, me o reira Kaha katoa. Hono tonu te karanga a nga Kerupima: a nga Herapima, ki a koe, Tapu, Tapu, Tapu rawa: e Ihowa, ete Atua o nga Mano tuauriuri whaioio;
Ki tonu te Rangi mete Whenua: ite Nui o ton Kororia.
E whakapai ana ki a koe nga Apotoro: te hunga ingoa nui.
E whakapai ana ki a koe: te huihuinga pai o nga Poropiti. E whakapai ana ki a koe te ope nui: nga tangata i patua mo te whakapono. E whakaae ana ki a koe: te Hahi tapu puta noa ’i te ao; Ki te Matua : e Lira rawa nei te kororia; Ki to Tamaiti Ko tahi: he pono ia, he ingoa nui; Ki te Wairua Tapu ano hoki: kite Kai whakamarie. Ko koe te Kingi ingoa nui: ete Karaiti. Ko koe te Tama ora tonu: ate Matua. I a koe i anga kite whakaora ite tangata: kihai koe i kino kia whanau i te wahina.
Ano ka taea e koe te kaha ote mate: ka tuwhera i a koe te Rangatiratanga o te Rangi kite hunga whakapono katoa.
Kei te ringa matau ote Atua koe e noho ana: kei tf Kororia o te Matua.
E whakapono ana matou tera koe e haere mai: hei Kai whakarite whakawa mo matou
KO NGA INOI 0 TE A i A.
6
Koia matou ka inoi nei ki a koe kia whakakahansria au pononga: i hokoa e koe ki ou toto utu nui. Whakaurua ratou ki roto ki ou Tangata tapu: kite kororia mutunga kore. E Ihowa, whakaorangia tau hunga: whakapaingia tau hahi.
Kawanatia ratou: whakaarahia, a ake ake ake. I tenei ra i tenei ra: e whakanui ana matou i a koe; E karakia ana matou ki tou ingoa: aianei, a ake ake ake.
Whakaae mai, e Ihowa: kia tiakina matou aianei kei kino.
E Ihowa, tohungia matou : tohungia matou. E Ihowa, kia tau to atawhai ki runga ki a matou: e whakawhirinaki atu nei hoki matou ki a koe.
E Ihowa, e whakawhirinaki atu ana ahau ki a koe • aua ahau e tukua kia whakama.
Ko tenet Waiata ranei,
WHAKAPAINGIA a Ihowa, e nga Mahi katoa a Ihowa: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Anahera o Ihowa: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Rangi: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Wai i runga atu o te Kikorangi: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Kaha katoa o Ihowa: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake. Whakapaingia a Ihowa, ete Ra, ete Marama: whakamoeiniti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake. < Whakapaingia a Ihowa, e nga Whetu o te Rangi: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake. Whakapaingia a Ihowa, e nga Ua, e nga Tomairangi: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake. Whakapaingia a Ihowa, e nga Hau ate Atua: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake. Whakapaingia a Ihowa, e te Kapura, e te Mahana: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake. Whakapaingia a Ihowa, e te Hotoke, e te Raumati:
KO INOI 0 i*E ATA.
7
whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Tomairangi, e te Haupapa : whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e te Haupapa, e te Makariri: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e te Hauhunga, e te Hukarere: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Po, e nga Ra: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e te Maramatanga, e te Pouritanga: whakamoemiti atu ki a ia, w r hakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Uira, e nga Kapua: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Kia whakapaingia a Ihowa, ete Whenua: ae, kia w r hakamoemiti atu ki a ia, kia whakanui hoki i a ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihow r a, e nga Maunga, e nga Pukepuke : whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Mea Matomato katoa i runga ite Whenua: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake. Whakapaingia a Ihowa, e nga Poka wai: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Moana, e nga Waipuke: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Tohora, me nga Mea katoa e tere ana i roto i nga Wai: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Manu katoa o te Rangi: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Kirehe katoa, e nga kararehe: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e nga Tamariki a te Tangata. whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake. Whakapaingia a Ihowa, e Iharaira: whakamoemwi atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
KO NGA INOI 0 TE ATA.
8
Whakapaingia a Ihowa, e nga Tohunga a Ihowa: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake. Whakapaingia a Ihowa, e nga Pononga a Ihowa: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake. Whakapaingia a Ihowa, e nga Wairua, e nga Hinengaro o te Hunga tika: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e te Hunga tapu, e te Hunga ngakau whakaiti: whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake.
Whakapaingia a Ihowa, e Anania, e Ataria, e Mihaera:' whakamoemiti atu ki a ia, whakanuia hoki ia, a ake ake. Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu; Ko te ritenga ia ite timatanga, atenei ano i naianei: a ka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine.
f Ko konei ano te Rua o nga Upoho, hei tetahi i roto i te Kawenata, Hou. A muri iho, ko tend Himene ; kite kahore i korerotia ite Upoko mo te Ra, i te Rongo Pai ranei mo te Ra o Hoani Kai iriiri.
Ruka i. 68.
KIA whakapaingia te Ariki te Atua o Iharaira: kua titiro mai hoki ia, kua hoko i tona iwi, A kua whakaarahia ake e ia he haona whakaora mo tatou: i roto ite whare o Rawiri o tana pononga j Ko tana hoki ia i korerotia e te mangai o ana poropiti tapu : no te timatanga iho ano o te ao : Hei whakaora i a tatou i o tatou hoa whawhai: ite ringaringa ano hoki o te hunga katoa e kino ana ki a tatou; Hei whakaputanga mo te mahi tohu ki o tatou tupuna: hei whakamaharatanga ki tana kawenata tapu ; Ki te oati i oati ai ia ki a Aperahama: ki to tatou tupuna, Kia tukua mai e ia ki a tatou he oranga i te ringa* ringa o o tatou hoa whawhai: a kia mahi wehi kore atu ki a ia,
I runga i te tapu, i te tika, ki tona aroaro: i nga ra katoa e ora ai tatou.
A ko koe, e tama, ka karangatia ko te poropiti a te Runga rawa: e haere hoki koe i te aroaro o te Ariki, hei whakapai i ona ara; Hei whakamatau i tona iwi kite whakaoranga; i o ratou hara e murua ana:
KO NGA INOI 0 TE ATA.
9
B 3
He mea hoki na te aroha na te mahi tohu a to tatou Atua: na reira hoki i puta mai ai te puaotanga o runga ki a tatou, Hei whakamarama i te hunga e noho ana i te pouri, i te atarangi hoki ote mate: hei whakatika i o tatou waewae kite huarahi o te rangimarie. Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu; Ko te ritenga ia ite timatanga, a tenei ano i naianei: a ka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine.
Ko tenei Waiata rand, Waiata 100.
KIA hari te hamamatanga ki a Ihowa, e nga whenua katoa : mahi atu ki a Ihowa i runga i te koa, waiata haere ki tona aroaro.
Kia matau ki a Ihowa ko ia te Atua: nana tatou i hanga, ehara hoki i a tatou; ko tatou tana iwi, me nga hipi o tana parae. Tomokia ana tatau i runga i te whakawhetai, ona marae hoki i runga i te whakamoemiti: whakawhetai atu ki a ia, whakapaingia tona Ingoa. E pai ana hoki a Ihowa, e pumau tonu ana tana mahi tohu: a kei tena whakatupuranga kei tena whakatupuranga tana pono. Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu; Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano i naianei: a ka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine.
Ko konei korerotia ai, waiatatia ai ranei e te Minita ratou ho te nuinga te Whahapono a nga Apotoro, me tu hatoa ratou : otira me whaharere i nga ra hatoa e horerotia ai te Whahapono a Atanatiu.
EWHAK APONO ana ahau kite Atua kite Matua Kaha rawa, Ko ia te Kai hanga o te rangi o te whenua;
Ki a Ihu Karaiti ano hold, ko tana Tamaiti Ko tahi, ko to tatou Ariki ia, i whakatangatatia e te Wairua Tapu, I whanau i te Wahina i a Meri, I mate i te wa i a Ponotio Pirato, I ripekatia, i mate, i tanumia, I heke atu ki te reinga; No te torn o nga ra i ara ake ai ia i te mate, Aka kake atu kite rangi, Tera te noho i te ringaringa matau o te Atua o te Matua Kaha rawa; Ka hoki mai ia i reira kite whakarite whakawa mo nga tangata ora, mo nga tangata mate.
KO NGA INOI 0 TE ATA.
10
E whakapono ana ahau kite Wairua Tapu; Kite Hahi tapu puta noa ite ao; Ki te Kotahitanga ote Hunga tapu; Ki te Murunga hara ; Ki te Aranga mai o te tinana, Mete ora tonu. Amine.
Aka mutu tena, ko anei Inoi, me koropiko katoa; Ria matua whakahuatia enei kupu e te Minita, kia nui ano hoki te reo,
Kia noho a Ihowa ki a koutou. Te Nuinga. Ki tou wairua ano hoki. Minita. Kia inoi tatou.
E Ihowa, tohungia matou. E te Karaiti, tohungia matou. E Ihowa, tohungia matou.
Ko konei te Minita, mete Whakaminenga, whakahua ai i te Inoi a te Ariki, kia nui hoki te reo.
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu ton Ingoa. Kia tae mai tou Rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou ite kino. Amine.
Ko konei te Minita whakatika ai mea ai,
E Ihowa, whakakitea mai tau mahi tohu ki a matou.
Te Nuinga. Tukua mai tau whakaoranga ki a matou. Piriti. E Ihowa, whakaorangia te Kuini. Te Nuinga. A whakarongo marire mai ki a matou, ua karanga atu ki a koe. Piriti. Whakanohoia te tika ki roto ki au Minita.
Te Nuinga. Meinga to hunga i whiriwhiria e koe kia hari.
Piriti. E Ihowa, whakaorangia to liunga. Te Nuinga. Whakapaingia to Hahi puta noa i te ao. Piriti. E Ihowa, kia noho matou i runga ite rangimarie.
Te Nuinga. No te mea kahore atu o matou tangata hei tuara mo matou, ko koe anake, e te Atua.
Piriti. E te Atua, meinga o matou ngakau kia kino kore i roto i a matou.
Te Nuinga. Kaua ano hoki to Wairua Tapu e tangohia i a matou.
KO NGA INOI O TE ATA.
11
Ko konei nga Inoi e toru; ko tetahi mo ta.ua Ra ake ano, ter a hoki e korerotia ana ite Tepara tapu; ko te rua mo te Kongo kia mau ;
ho te toru mo te Kaha e pai ai te noho. Ko te rua mete toru e kore e poka he, otira e korerotia i nga ra katoa i te Inoinga o te Ata, a taka noa te Tau; me koropiko katoa hoki.
Ko te rua o nga Inoi, mo te Kongo hia mau.
' TE Atua, ko koe te take o te marietanga, e paingia IPj ana e koe te ata noho, ma te mohio ki a koe ka ora tonu ai matou, he tino mahi rangatira te mahi ki a koe; Tiakina o pononga i nga wa e whakaekea mai ai matou e o matou hoa whawhai; kia kore ai matou, te hunga e okioki atu nei ki a koe, e wehi kite kaha o o matou hoa riri, e kaha ana hoki to matou Ariki a Ihu Karaiti. Amine.
Ko te toru o nga Tnoi, mo te Kaha.
Eihowa, e to matou Matua i te rangi, ko koe te Atua kaha rawa ora tonu, nau matou i whakaora a taea noatia te timatanga o tenei ra; Tiakina matou aianei, he nui nei hoki to kaha; kaua hoki matou e tukua kia taka i tenei ra kite kino, kia rere ranei ki roto kite mate; otira kia tohutohungia, kia whakatikaia e koe a matou mahi katoa, kia mea tonu ai matou i nga mea e tika ana ki tau titiro; ko Ihu Karaiti nei hoki to matou Ariki; Awz'tw.
Siei konei te Waiata i nga whare e waiata ai.
5[ Ko konei enei Inoi e rima, hi te kahore te Ritani; ahi te korerotia te Ritani, na, ho nga mea e rua anahe i te whakamutunga.
He Inoi mo te Kuini.
I HOW A, e to matou Matua i te rangi, kei runga noa atu he nui noa atu koe, ko koe te Kingi o nga kingi, te Ariki o nga ariki, mete tino Kawana o nga rangatira, e titiro iho ana koe i runga i to torona ki nga tangata katoa ote whenua; Tenei matou te tohe atu nei, kia tirohia atawhaitia mai to matou Rangatira pai, a Kuini WIKITORIA-, whakakiia ia kite kaha o to Wairua Tapu, kia anga tonu ai ia ki tau e pai ai, kia haere ai i to : Whakanohoia nga mea papai o te rangi ki roto si a ia; homai ki aia he taonga, he oranga roa i tenei ao; whakakahangia ia kia kore ai ona hoa riri katoa i a ia; a i te mutunga o te noho i konei, kia whiwhi kite haringa mutunga kore; ko Ihu Karahi nei hoki to matou Ariki. Amine.
KO NGA INOI O TE ATA
12
He Inoi mo nga Whanaunga o te Kuini.
ETE Atua Kaha rawa, ko koe te matapuna o te pai katoa, tenei matou te inoi nei kia whakapaingia a Piriniha Arapeti, a Arapeti Piriniha o Weiri, me nga Whanaunga katoa ote Kuini: Whakanohoia to Wairua Tapu ki roto ki a ratou; whakanuia tau atawhai ki a ratou; kia hua te pai ki a ratou; a arahina ratou ki to rangatiratanga mutunga kore; ko Ihu Karaiti nei hoki to matou Ariki. Amine.
He Inoi mo nga Minita me nga tangata.
ETE Atua Kaha rawa ora tonu, ko koe anake hei mahi i nga mahi whakamiharo; Tonoa iho to Wairua whakaora ki o matou Pihopa, ki o matou Minita, ki nga Whakaminenga katoa ano hoki i tukua ki a ratou; 13a maturuturu iho te tomairangi o tau atawhai ki runga ki a ratou, kia paingia ai ratou e koe. Tukua mai tenei, e Ihowa, hei whakahonoretanga mo Ihu Karaiti, ko ia nei to matou Kai inoi, Kai wawao. Amine.
He Inoi na Karihotoma.
ETE Atua Kaha rawa, he atawhainga nau ki a matou i tenei taima i ngakau tahi ai matou kite inoi atu ki a koe; a kua mea nei koe, kite huihui mai te hunga tokorua, tokotoru ranei, i runga i to Ingoa, ka tukua mai e koe nga mea e inoi ai ratou: Whakamana aianei, e Ihowa, nga hiahia me nga inoi a o pononga, ki nga mea e tau ana ki a ratou; tukua mai ki a matou kia mohio ki to pono i tenei ao, a i tera ao kia tae atu kite orano-a tonuianga. Amine.
2 Koriniti xiii.
IA tau ki a tatou katoa te atawhai ato tatou. Ariki a Ihu Karaiti, mete arohci o tc me te tahitanga kite Wairua Tapu, ake ake. Amine.
Ko te mutunga tenei o nga Inoi o te Ata i nga ra katoa o te Tau.
13
KO TE TIKANGA MO NGA INOI O TE AHIAHI, I NGA RA KATOA O TE TAU.
Me horero e te Minita etahi o enei kupu o te Karatpiture i te timatanga o te Karakia o te Ahiahi, hia nui hoki te reo. Ko reira liorerotia ai e ia nga mea kua oti nei te tuhituhi i te mutunga o aua kupu.
TT” I te tahuri te tangata kino i tana kino i meatia e ia, a , IT\ ka rite kite ture, ka tika tana mahi, ka ora ia ia tona wairua. Ehekiere xviii. 27. E whaki ana ahau i aku mahi tutu, a kei toku aroaro tonu toku hara. Waiata li. 3. Huna to niata ki oku hara, a murua katoatia aku kino. TFhmta li. 9. Ko nga patunga tapu ma te Atua he wairua maru: eto Atua, e kore koe e whakahawea kite ngakau maru, kite ngakau iro. Waiata li. 17. Haea o koutou ngakau, haunga o koutou kakahu, a tahuri atu ki a Ihowa, ki to koutou Atua : he aroha hoki tana, he mahi tohu, e aweke ana kite riri, he nui tona atawhai, aka hoki iho tana whakaaro ite kino. Hoera ii. 13. Na te Ariki na to tatou Atua nga mahi tohu me nga murunga hara, ko tatou ia kua whakakeke ki a ia: kihai ano hoki i whakarongo kite reo o Ihowa o to tatou Atua, kite haere i ana ture i whakatakotoria e ia ki o tatou aroaro. Raniera ix. 9,10. Pakia ahau, E Ihowa, mete ata whakariterite ano ia; kanaka ina riri koe, kei kahore ahau i a koe. Heremaia x. 24. Waiata vi. 1. Ripeneta, kua tata hoki te rangatiratanga o te rangl Matiu iii. 2. Ka whakatika atu ahau, ka haere ki toku matua, ka mea atu ki a ia, E Pa, kua hara ahau kite rangi, ki to aroaro ano hoki, a heoi ano tikanga kia karangatia ahau ne tamaiti nau. Ruka xv. 18,19.
Kaua e anga e whakawa ki to pononga, E Ihowa; k)
KO NG A IN 01 0 TE AHIAHI.
14
tau titiro hoki e kore tetahi mea ora e whakatikaia. Waiata cxliii. 2.
Ki te mea tatou kahore o tatou hara, ka whakapohehe tatou i a tatou ano, a kahore te pono i roto i a tatou : ki te whaki tatou i o tatou hara, e pono ana ia, e tika ana, a ka murua e ia o tatou hara, ka horoia hoki o tatou he katoa. 1 Hoani i. 8, 9.
EAKU hoa aroha, he tini nga meatanga mai ate Karaipiture ki a tatou, kia whakapuakina kia wha* kina o tatou tini hara me a tatou kino; a kia kaua e hianga e huna i ana kino i te aroaro o te Atua Kaha rawa o to tatou Matua ite rangi; engari me whaki atu, kia iti hoki, Kia marire, kia ripeneta, kia rongo te ngakau; kia murua ai aua hara e ia, he hira nei hoki tona pai, tana mahi tohm A, ahakoa ko ta tatou mahi tika i nga wa katoa ko te whakaiti i a tatou, ko te whaki atu i o tatou hara kite Atua; ko te tikanga rawatanga ia tenei, ina whakamine mai tatou, ina huihui kite whakawhetai atu mo nga mea pai i homai nei e ia, kite whakapai atu ki a ia, kite whakarongo ki tana Kupu tapu, kite inoi hoki ki nga mea e matea ana ete tinana, ete wairua. Na, tena, e koutou katoa e tu nei, kia tika tahi tatou kite torona o tona ata- • whai, a kia tapatahi te ngakau, kia marie hoki te reo, me whai mai ta koutou i muri i taku;
He Whakinga nui hei whakahuatangd ma te Whakaminenga 'katoa i muri iho i ta te Minita, me koropiko katoa.
ETE Matua atawhai, Kaha rawa; Kua he matou, kua marara ke iou ara mete hipi ngaro. Kua aru matou i nga hiahia, i nga mea pokanoa a o matou ngakau. Kua tutu matou ki ou ture tapu. Ko nga mea tika i kapea e matou; A, kua meatia e matou nga mea kihai i tika kia meatia; A kahore he wahi ora i a matou. E Ihowa, tohungia matou, te hunga pouri rawa i te hara. E te Atua, tohungia matou, e whaki nei i o matou hara. Whakaarahia matou e ripeneta nei; Kia rite hoki ki au kupu i korerotia kite tangata e Ihu Karaiti e to matou Ariki. A tukua mai, E te Matua tohu, mona hoki i mate; Kia tapu, kia tika, kia marie tonu, ta matou noho a muri ake nei, a mate noa, Kia whakakororiatia ai to Ingoa tapu. Amine.
KO NGA INOI O TE AHIAHI.
15
Ko te Wetekanga, ar a ko te Murunga hara, ma te Piriti e kc-'ero me tu ia, ko te Nuinga me koropiko tonu.
EKORE te Atua Kaha rawa, te Matua o to tatou Ariki o Ihu Karaiti, e hiahia kia mate te tangata hara, engari kia whakarere ia i ana kino, kia ora; kua tukua mai e ia te wahi, kua mea mai ki ana Minita, kia whakapuakina ki ana tangata, kite ripeneta, te Wetekanga mete Murunga o o ratou hara : Ka murua, ka wetekina atu e ia nga hara o te hunga katoa e tino ripeneta ana, e whakapono pu ana ki tana Rongo tapu. Na, kia inoi tatou, kia tukua mai te tino ripeneta pono, me tona Wairua Tapu, kia paingia ai e ia a tatou mahi o tenei wa; a kia tapu ta tatou noho a muri ake nei; kia tae ai hoki tatou a mua ki tona haringa mutunga kore; ko Ihu Karaiti hoki to tatou Ariki. Amine.
5F Ko konei te Minita koropiko ai, whakahua ai i te Inoi a te Ariki, me koropiko tonu te nuinga, me whakahua tahi.
TTp TO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. JL_J Kia tae mai tou Rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou ite kino : Nau hoki te rangatiratanga, Te kaha, mete kororia, Ake ake ake. Amine.
Ko honei ano hoki ia mea ai,
Whakatuwheratia o matou ngutu, e te Ariki. Te Nuinga. A ma o matou mangai e whakapai atu ki a koe. Piriti. E te Atua, hohoro te whakaora i a matou. Te Nuinga. E Ihowa, hohoro te awhina i a matou.
Ko konei whakatika katoa ai, a ha mea te Pirlti,
Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu; Te Nuinga. Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano i naianei: aka man tonu iho, a ake ake ake. Amine. Piriti. Whakapaingia a Ihowa. Te Nuinga. Ko te Ingoa o Ihowa kia whakapaingia.
KO NGA INOI 0 TE AHIAHI.
16
Ko konei korerotia ai, waiatatia ai ranei nga Waiata i whakarltea. Me i reira te Upoko ote Kawenata Tawhito i whakaritea. A muri iho ko tenei Himene, ar a ko te Waiata a te Wahina a Meri.
Ruka i. 46.
'IT' A whakanui toku wairua i te Ariki : a e hari ana JOk. toku wairua kite Atua ki toku Kai whakaora j Mona i titiro kite iti o tana pononga: ta te mea hoki katahi ahau ka kiia e nga whakatupuranga katoa e haere ake nei, he wahine hari. He nui hoki nga mahi a te Mea Kaha ki ahau: a e tapu ana tona ingoa. He mahi tohu tana kite hunga e wehi ana ki a ia: ki tenei whakatupuranga ki tenei whakatupuranga. Kua whakaputaina he kaha e ia, ara, e tona ringaringa: nana te hunga whakakake i marara ai ite whakaaro o o ratou ngakau. Kua whakataka eia te hunga kaha i nga nohoanga: a whakateiteitia ake ana te hunga iti. Kua whakakiia e ia te hunga mate hiakai ki nga mea. pai: a tonoa kautia atu ana te hunga taonga. Kua tautokona eia a Iharaira tana pononga: he whakamaharatanga hoki ki tana mahi tohuj Ki a Aperahama, ratou ko tona whanau ake tonu atu: pera hoki me tana i korero ai ki o tatou matua. Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu; Ko te ritenga ia ite timatanga, a tenei ano i naianei: a ka mau tonu ino, a ake ake ake. Amine.
Ko tenet Waiata ranei • kaua raia i te Tekau ma Iwa o nga Ka o te Marama, ko reiva hoki korerotia ai i roto i nga Waiata, Waiata xcviii.
WAI ATATIA ki a Ihowa he waiata hou: he mahi whakamiharo hoki ana. Na tana ringa matau, na tana ringa tapu: i taea ai( ia te whakaora.
Kua whakakitea mai e Ihowa tana whakaoranga: kua whakapuakina e ia tona tika kite aroaro o nga tauiwi. Kua mahara ia ki tana mahi tohu me tana pono kite whare o Iharaira : a kua kite nga pito katoa o te whenua i te w a a to tatou Atua.
KO NGA INOI O TE AHIAHI.
17
Kia hari te hamama, e te whenua katoa, ki a Ihowa: hamama, kia hari, himene atu. Himene atu ki a Ihowa i runga ite haapa: i runga ite haapa mete himene ano te reo. I runga i nga tetere mete tangi ano o te korenete: kia hari te hamama kite aroaro o Ihowa o te Kingi. Kia haruru te moana, me nga mea e hua ana i roto: te ao, me ona tangata e noho ana i runga. Kia papaki nga ringaringa o nga roma, kia hari tahi nga pukepuke kite aroaro o Ihowa: e haere mai ana hoki ia kite whakarite whakawa mo te whenua.
Ka whakariterite ia mo te ao i runga ite tika: mo nga iwi hoki i runga i te pono. Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu; Ko te ritenga ia ite timatanga, a tenei ano i naianei: a ka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine.
Ko konei te Upoko o te Kawenata Hou i whakaritea. A muri iho ko te Himene a Himiona. I 1 \ Kuka ii. 29.
K ATARI, e te Ariki, ka tukua to pononga kia haere i runga ite rangimarie: ka pera me tau i korero ai: Ka kite nei hoki oku kanohi: i tau whakaoranga. Ka whakatakotoria nei e koe: kite aroaro o nga iwi katoa; Hei whakamarama e kite ai nga tauiwi: hei kororia hoki mo tou iwi mo Iharaira. Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete WairuaTapu; Ko te ritenga ia ite timatanga, a tenei ano i naianei: a ka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine.
Ko tenei Waiata ranei; kaua rata ite Tekau ma Hua o nga Ra o te Marama.
Waiata Ixvii.
MA te Atua tatou e atawhai, mana tatou e manaaki: mana e mea kia tiaho mai tona mata ki a tatou: Kia matauria ai to ara ki runga kite whenua: tau whakaoranga i roto i nga tauiwi katoa. Kia whakamoemiti nga iwi ki a koe, ete Atua: kia whakamoemiti nga iwi katoa ki a koe. Kia koa nga tauiwi kia waiata i te hari: no te mea
KO NGA INOI 0 TE AHIAHI.
18
hoki ka tika tau whakaritenga whakawa mo nga iwi, a ka kawana koe i nga tauiwi ote whenua. Kia whakamoemiti nga iwi ki a koe,. e te Atua: kia whakamoemiti nga iwi katoa ki a koe. Ka tuku mai te whenua i ona hua: aka manaaki te Atua, to tatou Atua, i a tatou. Ka manaaki te Atua i a tatou : aka wehi nga pito katoa o te whenua i a ia. Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu; Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano i naianei: a ka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine.
Ko bond korerotia ai, waiatatia ai rand e te Minita, ratou ko te nuinga, te Whakapono a nga Apotoro, me tu katoa ratou.
EWHAKAPONO ana ahau kite Atua kite Matua Kaha rawa, Ko ia te Kai hanga o te rangi o te whenua; Ki a Ihu Karaiti ano hoki, ko tana TamaitiKo tahiko to tatou Ariki ia, I whakatangatatia e te Wairua Tapu, I whanau i te Wahina i a Meri, I mate i te wa i a Ponotio Pirato, I ripekatia, i mate, i tanumia, I heke atu kite reinga; No te torn o nga ra i ara ake ai ia ite mate, Aka kake atu kite rangi, Tera te noho i te ringaringa matau ote Atua ote Matua Kaha rawa; Ka hoki mai ia i reira kite whakarite whakawa mo nga tangata ora, mo nga tansjata mate. E whakapono ana ahau kite Wairua Tapu; Ki te Hahi tapu puta roa ite ao; Ki te Kotahitanga ote Hunga tapu ; Ki te Murunga hara ; Ki te Aranga mai ote tinana, Mete ora tonu. Amine.
«T A ka mutu tena, ko and Inoi, me koropiko katoa ; kia matua whakahuatia end kupu e te Minita, kin nui ano hoki, te reo,
Kia noho a Ihowa ki a koutou. Te Nuinga. Ki tou wairua ano hoki. Minita. Kia inoi tatou.
E Ihowa, tohungia matou. E te Karaiti, tohungia matou.
E Ihowa, tohungia matou.
Ko kond te Minita, mete Whakaminenga, whakahua ai l te Inoi a te Ariki, kia nui hoki te reo.
T 7 TO ma ton Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. BJ Kia tae mai tou Rangatiratanga. Kia meatia tau e
KO NGA INOI 0 TE AHIAHI.
19
pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i ote hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou ite kino. Amine.
Ko konei te Minita whakatika ai, mea ai,
E Ihowa, whakakitea mai tau mahi tohu ki a matou.
Te Nuinga. Tukua mai tau whakaoranga ki a matou. Piriti. E Ihowa, whakaorangia te Kuini. Te Nuinga. A whakarongo marire mai ki a matou, ua karanga atu ki a koe. Piriti. Whakanohoia te tika ki roto ki au Minita.
Te Nuinga. Meinga to hunga i whiriwhiria e koe kia hari.
Piriti. E Ihowa, whakaorangia to hunga. Te Nuinga. Whakapaingia to Hahi puta noa i te ao. Piriti. E Ihowa, kia noho matou i runga i te ran-
gimane. Te Nuinga. No te mea kahore atu o matou tangata hei tuara mo matou, ko koe anake, e te Atua. Piriti. E te Atua, meinga o matou ngakau kia kino kore i roto i a matou.
Te Nuinga. Kaua ano hoki to WairuaTapu e tangohia i a matou.
Ko konei nga Inoi e toru; ho te tahi mo taua ra ake ano; ho te rua mo te Kongo kia mau; ko te toru mo nga Mate kia araia atu: ko te rua mete toru e kore e poka ke, otira e korerotia i nga ra katoa i te Karakia o te Ahiahi.
Ko te rua o nga Inoi i te Karakia Ahiahi.
rp TE Atua, nau nga hiahia tapu, nga whakaaro pai, _LJ me nga mahi tika katoa; Homai ki o pononga te marietanga e kore nei e ahei te homai e te ao; kiapumau ai o matou ngakau kite whakarongo ki o ture, man ano hoki matou e tiaki kei wehi i o matou hoa riri, kia ata noho ai matou i runga i te pai i nga rangi e takoto ake nei; he nui nei hoki te mahi ato matou Kai whakaora a Ihu Karaiti. Amine.
Ko te toru o nga Inert mo nga Mate kia araia atu.
WHAKAMARAMATIA to matou pouritanga, e Ihowa; ama tau tino malii tohu matou e tiaki
KO NGA INOI O Te AHIAHI.
20
kei pangia e nga kino e nga mate katoa o tenei po; kia mahara koe kite aroha o Ihu Karaiti o to Tamaiti o to matou Kai whakaoi;a. Amine.
Hei konei te Waiata i nga Whare e waiata at He Inoi mo te Kuini.
E IHOWA, e to matou Matua i te rangi, kei runga noa atu he nui noa atu koe, ko koe te Kingi o nga kingi, te Ariki o nga ariki, mete tino Kawana o nga rangatira, e titiro iho ana koe i runga i to torona ki nga tangata katoa o te whenua; Tenei matou te tohe atu nei, kia tirohia atawhaitia mai to matou Rangatira pai, a Kuini WIKITORIA; whakakiia ia kite kaha o to Wairua Tapu, kia anga tonu ai ia ki tau e pai ai, kia haere ai i to huarahi: Whakanohoia nga mea papai ote rangi ki roto ki a ia; homai ki aia he taonga, he oranga roa i tenei ao; whakakahangia ia kia kore ai ona hoa riri katoa i a ia; a i te mutunga o te noho i konei, kia whiwhi kite haringa mutunga kore; ko Ihu Karaiti nei'hoki to matou Ariki. Amine.
He Inoi mo nga Whanaunga o te Kuini.
ETE Atua Kaha rawa, ko koe te matapuna o te pai katoa, tenei matou te inoi nei kia whakapaingia a Piriniha Arapeti, a Arapeti Piriniha o Weiri, me nga Whanaunga katoa o te Kuini: Whakanohoia to Wairua Tapu ki roto ki a ratou; whakanuia tau atawhai ki a ratou; kia hua te pai ki a ratou; a arahina ratou ki to rangatiratanga mutunga kore; ko Ihu Karaiti nei hoki to matou Ariki. Amine.
He Inoi mo nga Minita me nga tangata.
ETE Atua Kaha rawa ora tonu, ko koe anake hei mahi i nga mahi whakamiharo; Tonoa iho to Wairua whakaora ki o matou Pihopa, ki o matou Minita, ki nga Whakaminenga katoa ano hoki i tukua ki a ratou; kia maturuturu iho te tomairangi o tau atawhai ki runga ki a ratou, kia paingia ai ratou e koe. Tukua mai tenei, e Ihowa, hei whakahonoretanga mo Ihu Karaiti, ko ia nei to matou Kai inoi, Kai wawao. Amine.
He Inoi na Karihotoma.
ETE Atua Kaha rawa, he atawhainga nau ki a matou i tenei tai ma i ngakau tahi ai matou kite inoi atu ki
KO NGA INOI 0 TE AHIAHI.
21
a koe j a kua mea nei koe, kite huihui mai te hungatokorua, tokotoru ranei, i runga i to Ingoa, ka tukua mai e koe nga mea e inoi ai ratou: Whakamana aianei, e Ihowa nga hiahia me nga inoi a o pononga, ki nga mea e tau ana ki a ratou tukua mai ki a matou kia mohio ki to pono i tenei ao, a i tera ao kia tae atu kite oranga tonutanga. Amine 5
2 Koriniti xiii.
KIA tau ki a tatou katoa te atawhai a to tatou Ariki a Ihu Karaiti, mete aroha o te Atua, mete whijvhinga tahitanga kite Wairua Tapu, ake, ake. Amine.
Ko te mutunga tenei o ng a Inoi o te Ahiahi i nga ra katoa o te Tau.
MO TE KARAKIA O TE ATA.
hi Ra Hakari ; kite Ra Whanautanga, kite Ra o te Whakaaturanga, Ra o Matin, ote Aranga, ote Kakenga, ote Petekoha,o Hoam Kai irnri, o Hemi, o Patoromu, o Matin, o Haim°na, o Hura, o Anaru, kite Ra tapu ano hoki o te Tokotoru, me kape te Whakapono o nga Apotoro, a ka waiatatia ka korerotia ranm i te Karama oteAta tend Whakapuakanga o te Whakanono Karaxtxana, e karangatia nd Ko te Whakapono a Atanatiu; kia tu hdtod holzi te mete
MEA te tangata kia whakaorangia: kia tino upu ia kite Whakapono o te Hahi puta noa i te ao. Ki te kahore tenei Whakapono e puritia katoatia, e puntia oratia ete tangata: ina ka tino mate rawa ia a mua. A, ko te Whakapono tenei a te Hahi puta noa i te ao : Kia karakmtia e tatou te Atua Ko tahi, mete whakaaro ano kite Tokotorutanga; te Tokotoru hoki, mete whakaaro ano kite Kotahitanga; Me whakaae kite Tokotorutanga: otiia kaua e wehea te -Kotalntanga. Ta te mea hoki ko te Matua ano te Matua, ko te Tamaiti ano te I amaiti: ko te Wairua Tapu ano te Wairua Tapu. Ko tahi ano ia te Atuatanga o te Matua, o te Tamaiti, o te Wairua Tapu : rite pu te Kororia, rite pu te Nui o tua wnakarere, a, a,mua tonu atu.
MO TE KARAKIA 0 TE ATA.
22
Ko te Matua, ko te Tamaiti: ko te Wairua Tapu, rite tonu.
Ehara te Matua i te mea hanga, ehara te Tamaiti i te mea hanga: ehara te Wairua Tapu i te mea hanga. E kore e taea te Matua e te whakaaro, e kore e taea te Tamaiti ete whakaaro: e kore e taea te Wairua Tapu ete whakaaro.
Ko te Matua, ko te Tamaiti, ko te Wairua Tapu: no tua whakarere, a, amua tonu atu.
Otira he teka te ki, e toru nga mea o tua whakarere, amua tonu atu: engari ko tahi ano te mea o tua whakarere, a, amua tonu atu.
He teka ano hoki te ki, e toru nga mea e kore e taea e te whakaaro, e toru ranei nga mea kihai i hanga : engari ko tahi anote mea kihai i hanga, ko tahi ano hoki te mea e kore e taea e te whakaaro.
Waihoki he tino Kaha te Matua, he tino Kaha te Tamaiti : he tino Kaha te Wairua Tapu.
Otira he teka te ki, e toru nga tino Kaha: engari ko tahi ano te tino Kaha.
Waihoki, ko te Matua te Atua, ko te Tamaiti te Atua: ko te Wairua Tapu te Atua. A, ehara ite mea e toru nga Atua: engari ko tahi ano Atua.
Waihoki, ko te Matua te Ariki, ko te Tamaiti te Ariki: ko te Wairua Tapu te Ariki. Otira ehara i te mea e toru nga Ariki: engari ko tahi ano te Ariki.
Na, kua whakatakotoria nei he tikanga ma tatou i roto i te whakapono Karaitiana : kia whakaaetia atu he Atua tetahi he Ariki, he Atua tetahi he Ariki, he Atua teiah he Ariki;
Waihoki, e whakaakona ana tatou e te Tikanga o te Hahi: kia kaua e mea, E toru nga Atua, e toru nga Ariki.
Ehara te Matua i te mea whakawhaiahua e tetahi: ehara i te mea hanga, ehara i te mea whakatupu. No te Matua anake te Tamaiti: ehara ite mea whakawhaiahua, ehara i te mea hanga, engari he mea whakatupu.
No te Matua raua ko te Tamaiti te Wairua Tapu: ehara i te mea hanga, ehara i te mea whakatupu, engari e puta mai ana.
MO TE KARAKIA O TE ATA.
23
Na, kotahi ano te Matua, ehara i te mea tokotoru nga Matua; ko tahi ano te Tamaiti, ehara i te mea tokotoru nga Tamariki: ko tahi ano te Wairua Tapu, ehara ite mea tokotoru nga Wairua Tapu. Na, kahore tetahi o tenei Tokotoru e hiko ki mua, kahore hoki tetahi e hoki ki muri: kahore e nui ake, kahore e nohinohi iho tetahi i tetahi;
Engari e rite katoa ana te ora : te nui. Koia i kiia ai: kia karakiatia te Ko tahi mete whakaaro
ano kite Tokotorutanga, te Tokotoru hoki mete whakaaro anb kite Kotahitanga. E mea te tangata kia whakaorangia: kia penei tana whakaaro kite Tokotoru.
Tenei ake tetahi kupu ote oranga tonutanga: kia tika tana whakapono kite Whakatangatatanga o to tatou Ariki o Ihu Karaiti.
Ko te Whakapono tika hoki tenei, kia whakapono tatou, kia whakaae : ko to tatou Ariki a Ihu Karaiti, ko te Tama a te Atua, he Atua he Tangata; He Atua, na te Matua hoki, he mea whakatupu no mua atu i nga ao : a he Tangata, na tana Whaea hoki, he mea whanau kite ao ;
He tino Atua, he tino Tangata: he ngakau mahara tona, he tinana tangata; Na tona Atuatanga i rite ai ia kite Matua: na tona, Tangatatanga i iti iho ai ia i te Matua. Ahakoa he Atua ia he Tangata : ehara ia i te tokorua, ko tahi ano ia Karaiti;
Ko tahi ano; ehara ite mea i whakaputaia ketia te Atuatanga hei kikokiko : engari na te tangohanga ote Tangatatanga ki roto kite Atua. Ko tahi tonu ia; ehara ite mea i whakariroia ketia te wahi Atua hei tangata, te wahi tangata ranei hei Atua engari i huia kia ko tahi. He tangata ko tahi hoki te ngakau mahara me tona kikokiko : waihoki ko te A tua ko te tangata ko tahi ano Karaiti;
A, i mate ano ia kia ora ai tatou: i heke atu kite reinga, a ara ake ana i te mate i te torn o nga ra. I kake atu kite rangi; kei te ringaringa matau ote Matua ote Atua Kaha rawa ia e noho ana: ka hoki mai ia i reira kite whakarite whakawa mo nga tangata ora, mo nga tangata mate.
KO TE RITANI.
24
Ka puta mai ia amua, ka ara ake nga tangata katoa me o ratou tinana: aka korerotia te ritenga o a ratou mahi.
Aka haere te hunga i mahi ite pai kite ora tonu: ko te hunga hoki i mahi i te kino kite ahi ka tonu. Ko te Whakapono tenei ate Hahi puta noa ite ao: & kite kore tenei e tino whakaponohia e te tangata, e kore ia e ora. _> Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu;
Ko te ritenga ia ite timatanga, a tenei ano i naianei: a ka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine.
KO TE RITANI.
Ko konei te RITA NT, ar a te Inoi Nui, me waiata, me horero ranei, i muri iho i te Inoi o te Ata i nga Ratapu, i nga Wenerei, i nga Parairei, i era atu wa hold e hila mai ai e te Kai whahariterite.
TTI TE Atua, ete Matua, ote rangi: tohungia matou IP J te hunga pouri rawa i te hara. Ete Atua, ete Matua, ote rangi: tohungia matou te
hunga pouri rawa i te hara. E te Atua, e te Tamaiti, e te Kai hoko i te ao: tohu-
ngia matou te hunga pouri rawa i te hara. Ete Atua, ete Tamaiti, ete Kai hoko ite ao: tohu-
ngia matou te hunga pouri rawa i te hara. E te Atua, e te Wairua Tapu, e puta mai ana i te Matua raua ko te Tamaiti: tohungia matou te hunga pouri rawa i te hara.
E te Atua, e te Wairua Tapu, e puta mai ana i te Matua raua ko te Tamaiti: tohungia matou te hunga pouri rawa i te hara.
E te Tokotoru tapu, e whakapaingia nei, e whakakororiatia nei, e te Tokotoru, Ko tahi ano ia Atua: tohungia matou te hunga pouri rawa i te hara. E te Tokotoru Tapu, e whakapaingia nei, e whakakororiatia nei, e te Tokotoru, Ko tahi ano ia Atua : tohu-
ngia matou te hunga pouri ram i te hara. E Ihowa, aua ra e mahara ki a matou kino, ki nga kino a o matou tupuna; aua ano hoki e utua mai o matou hara: E Ihowa, tohungia matou tohungia o tangata i
KO TE KIT AM.
25
a
hokoa e koe kite utu nui ki on toto aua e riri tonu ki a matou.
E Ihowa, tohungia matou. Whakaorangia matou i nga kino katoa, i te whakatoi;
i te hara, i nga tinihanga, me nga whakaekenga a te rewera; i tau riri, ite mamae mutunga kore.
E Ihowa, whakaorangia matou. I te ngakau matapo ; i te whakapehapeha, i te whakaii, ite whakarite kau; ite hae, i te inauahara, i te ngakau nanakia, i te aroha kore,
E Ihowa, whakaorangia matou. I te puremu, me ara atu kino whakamate katoa; i nga
tini hianga o te ao, o te kikokiko, o te rewera,
E Ihowa, whakaorangia matou. Ite uira, ite awha; ite mate uruta, i te turoro, i te
kai kore; ite tatauranga, ite kohuru, ite mate whawhati tata, .
A? Ihowa, whakaorangia matou. Ite whakakeke, ite runanga puku, ite kai kiri; i te
whakaakoranga teka, ite wehewehe; i te ngakau pake, i te whakahawea ki tau Kupu, ki tau Ture,
E Ihowa, whakaorangia matou. Kia mahara kite mea ngaro rawa ki tou Whakatangatatanga tapu, ki tou Whanautanga tapu, ki tou Kotinga, ki tou Iriiringa, ki tou Nohoanga pukutanga, ki tou Whakam atautauranga,
E Ihowa, whakaorangia matou. Ki tou Pouritanga, ki tou Kakawa toto; ki tou Hi-
peka, ki ton Mamae; ki ton Mate utu nui, ki tou Tanumanga; ki tou Aranga kororiatanga mai, ki tou Kakenga ki runga; kite haerenga mai hoki ote Wairua Tapu, JE Ihowa whakaorangia matou. I nga wahi e tangi ai matou; i nga wahi e whai taonga ai matou ; i te haora o te mate, i te ra whakawa,
E Ihowa, whakaorangia matou. £ inoi atu ana matou te hunga hara ki a koe, kia rongo mai koe, e Ihowa, e te Atua ; kia kawanatia to Hahi tapu puta noa i te ao, kia tohutohungia e koe kite are tika ; AZ Ihowa, wliakarongia mai raped ki a matou. Kia pai koe kite whakau, kite whakakaha i to Pononga i a WIKITOEIA, i to matou Kuini atawhai, i to matou Kawana, kia pono ai tana karakia ’ki a koe kia aka ai, kia tapu ai tana mahi;
KO TE RITANI.
26
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite kawana i tona ngakau, kia whakapono ai, kia mataku ai, kia aroha ai ia ki a koe, kia u tonu ai hoki ia ki a koe, a kia whaia e ia nga mea e whakahonoretia ai koe;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite arai, kite tiaki i a ia, kia whati hoki i a ia ona hoa riri katoa ;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite manaaki, kite tiaki, i a Piriniha Arapeti, i a Arapeti Piriniha o Weiri, me nga whanaunga katoa o te Kuini;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite whakamarama i nga Pihopa katoa, i nga Piriti, i nga Rikona, kia mohio ai ratou, kia whakaaro tika ai ki au korero, kia ma ta ratou kauwhau ma ta ratou mahi ka whakapuakina ai, ka whakakitea ai taua Kupu;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite whakawhiwhi i nga Rangatira o te Runanga, i nga Tangata nunui katoa, kite pai, kite whakaaro, kite mohio;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite manaaki, kite tiaki i nga kai whakarite whakawa, kia tika ai ta ratou whakariterite, kia u ai hoki ratou kite pono;
HJ Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe, kite manaaki, kite tiaki i o tangata katoa;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite tuku mai i te whakaaro tahi, i te rangimarietanga, i te rongo mau ki nga Tauiwi katoa;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kia homai ki a matou he ngakau e aroha ana, e wehi ana ki a koe, e ata whakarite marie ana hoki i au ture;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite whakanui i tau atawhai ki o tangata katoa, kia ata whakarangona ai, kia tangohia arohatia ai tau Kupu, a kia whakaputaia mai ai nga hua o te W airua;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou.
KO TE RITANI.
27
C 2
Kia pai koe kite arahi mai i te hunga he kite ara tika, me nga tangata hoki kua tinihangatia; JE Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite whakakaha i te hunga e tu ana; ki te whakamarie, kite awhina i te hunga ngakau rahirahi; kite whakaara i te hunga kua taka; a kite kuru i a Hatana ki rare i o matou waewae;
JE Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou.
Kia pai koe kite awhina, kite whakamarie i te hunga e ekengia ana e te he, e te mate, e te pouri; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite tiaki i nga tangata katoa e haere ana ra uta, rate moana ano hoki, nga wahine katoa e whakawhanau ana, nga turoro katoa, me nga tamariki nonohi; a kia whakakitea mai to atawhai ki nga herehere katoa, ki nga whakarau;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite tiaki, kite whangai, i nga pani, i nga pouaru; i nga tangata rawakore, mete hunga hoki e tukinotia ana;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite tohu i nga tangata katoa ; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite hohou i te rongo ki o matou hoa wawhai; kite hunga e whakatupu kino ana e ngau tuara ana ki a matou, a kia whakatahuritia o ratou ngakau;
A? Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite homai, kite whakatupu hei oranga mo matou i nga hua pai katoa o te whenua, kia kai ai matou;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou, Kia pai koe kite tuku mai ite tine ripeneta; kite whakangaro i o matou hara, i o matou warewarenga, i o matou kuwaretanga; a tukua mai to Wairua Tapu, kia rite ai ta matou mahi ki ta to Kupu tapu; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. E te Tama a te Atua: whakarongo mai rapea ki a matou.
Ete Tama ate Atua: whakarongo mai rapea ki a matou.
E te Keine a te Atua : e te kai waha i nga hara o te ao ; Tukua mai tau rangimarietanqa.
KO TE KIT AN I.
28
E te Heme a te Atua: e te kai waha i nga hara o te ao;
Tohungia rapea matou. E te Karaiti, whakarongo ki a matou. JE te Karaiti, whakarongo ki a matou. E Ihowa, tohungia rapea matou. IE Ihowa, tohungia rapea matou. E te Karaiti, tohungia matou. IE te Karaiti, tohungia matou. E Ihowa, tohungia rapea matou. IE Ihowa, tohungia rapea matou.
Ko konei korerotia ai te Inoi a te Ariki e tePiriti ratou ko te nuinga. TO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. [j Kia tae mai tou Rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia ; Engari whakaorangia matou i te kino. Amine.
Firiti. E Ihowa, kei rite ki o matou hara au meatanga mai ki a matou. Te Kuinga. Kaua ano hoki e utua mai a matou kino. Kia inoi tatou.
ET TE Atua, e te Matua tohu, e kore nei e whakakino J kite tangi o te ngakau iro, kite hiahia o te tangata e pouri ana; Kia aroha mai ki a matou ua inoi atu ki a koe i nga wa katoa e pehia ai matou ete pouri ete he; a whakarongo atawhai mai, whakakahoretia ano hoki nga kino e whakapangia mai ana ki a matou e te hianga o te rewera ote tangata; mau ano matou e tirotiro mai e memeha ai aua kino; ma reira ano hoki matou o pononga ka ora ai i te tukino, ka whakawhetai tonu ai ki a koe i roto ito Hahi tapu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. I? Ihowa, whakatika, homai he kaha, whakaorangia matou kia mahara hoki ki to ingoa.
"O TE Atua, kua rongo o matou taringa, kua koreroJjj tia ano hoki e o matou matua, nga mahi nunui i mahia e koe i a ratou ano i te ao, a inamata noa atu.
K Ihowa, whakatika, homai he kaha, whakaorangia matou mo to kororia hoki.
KO TE RITANI.
29
Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu;
Te Nuinga. Ko te ritenga ia ite timatanga, a tenei ano i naianei: aka man tonu iho, a ake ake ake. Amine. E te Karaiti, kia ora matou i o matou hoa riri. Titiro atawhai mai lei o matou mate. Tirohia arohatia mai nga pouritanga o o matou ngakau. Murua nga Tiara o to hunga. Whakarangona marietia a matou inoi. JE te Tama a Rawiri, tohungia matou. E te Karaiti, hei aianei, a hei a mua atu ka wliakarongo ki a matou. Whakarongo atawhai mai, e te Karaiti; whakarongo atawhai mai, e Ihowa, e te Karaiti. Piriti. E Ihowa, kia whakakitea mai tau mahi tohu ki a matou; Te Nuinga. Me matou hoki e okioki atu nei ki a koe.
Kia inoi tatou.
TENEI matou te inoi atu nei ki a koe, e te Matua, kia titiro atawhai mai ki o matou mate ; a whakakororiatia ton Ingoa, araia atu hoki nga kino katoa i tika nei me i whakapangia mai ki a matou ; a tukua kia u ta matou okioki ki a koe i o matou pouritanga katoa, a kia rnahi ki a koe a mua tomi atu i runga i te tapu, i te pai, hei whakahonoretanga mou; ko to matou Ariki hoki ko Ihu Karaiti, to matou Kai wawao to matou Kai inoi. Amine.
He Inoi na Karihotoma.
ETE Atua Kaha rawa, he atawhainga nau ki a matou i tenei taima i ngakau tahi ai matou kite inoi atu ki a koe; a kua mea nei koe, kite huihui mai te hunga tokorua, tokotoru ranei, i runga i to Ingoa, ka tukua mai e koe nga mea e inoi ai ratou; Whakamana aianei, e Ihowa, nga hiahia me nga inoi a o pononga, ki nga mea e tau ana ki a ratou; tukua mai ki a matou kia mohio ki to pono i tenei ao, a i tera ao kia tae atu kite oranga tonutanga. Amine.
2 Koriniti xiii.
KIA tau ki a tatou katoa te atawhai o to tatou Ariki o Ihu Karaiti, mete aroha o te Atua, mete whiwhinga tahitanga kite Wairua Tapu, ake, ake. Amine,
Ko te mutunga tenei o te RITANI.
30
KO NGA INOI ME NGA WHAKAWHETAINGA MO NGA WA E RITE AI.
Ko mua, ake i nga Inoi whakamutunga e rua o te Ritani, o te Karakia ranei o te Ata o te Ahiahi te korerotanga mo enei.
KO NGA INOI.
Mo te Ua.
"O TE Atua, e te Matua i te rangi, nau i mea, ara na J_J to Tamaiti, na Ihu Karaiti, kite hunga katoa e rapu ana i to rangatiratanga, i nga mea tika ano hoki o reira, ka homai e koe nga mea katoa e matea ana hei oranga mo o ratou tinana; Tukua mai nga ua pai e koe ki a matou e mate nei, kia riro mai ai i a matou nga hua o te whenua, kia ora ai matou, kia whakahonoretia ai koe; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Mo te Paki.
T? TE Atua, e te Ariki Kaha rawa, nau nei i whaka_l_J paremo te ao katoa i mua mo nga hara o te tangata, a tokowaru anake i ora, a muri iho ka mea mai koe, he nui hoki no to atawhai, e kore e peratia te whakangaromanga a mua; He inoi tenei na matou ki a koe, na, ahakoa e tika ana ano kia pakia matou mo a matou kino kite ua kite waipuke, heoi, tukua mai he paki ki a matou e ripeneta nei, kia riro ai i a matou nga hua o te whenua i te po ano e hua ai; kia akona ai hoki matou e tenei whiunga au kite whakatikatika i ta matou mahi, a kia whakamoemiti atu ki a koe mo tau whakaaro atamai; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
I te Wa o te Kai-kore.
Ep TE Atua, e te Matua i te rangi, na ton atawhai i J heke iho ai te ua, i ua ai te whenua, i tini ai nga kararehe, nga ika; Tirohia mai nga mate o touiwi; a ahakoa he mea tika kia ngaua matou e te kai-kore moo matou hara, mau e mea, he nui nei hoki tou aroha, kia maha, kia hua te kai; e aroha ana hoki to matou Ariki a Ihu Karaiti; ko ia, ko koe, ko te Wairua Tapu, e whakamoemititia, e whakakororiatia, aianei, a ake tonu atu. Amine.
KO NGA INOI.
31
Ko tenei ranei.
ETE Atua, e te Matua tohu, nau ano te kai i hohoro ai te nui te maha i mua i Hamaria i nga ra i a Eriha ite poropiti; Tukua ki a matou e ngaua nei e tenei aitua mo o matou hara, kia riro wawe mai ano hoki tetahi oranga mo matou: Whakapaingia, whakanuia nga hua o te whenua; a ka riro mai i a matou au ohaohatanga, meinga kia waiho e matou hei whakakororiatanga mou, hei whakaoranga mo te hunga rawakore, hei whakaharinga ano hoki i a matou: ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
I te Wa o te Whawhai o te Whakaoho.
Il TE Atua Kaha rawa, ko koe te Kingi o nga kingi J katoa, ko koe te Kawana o nga mea katoa, e kore e taea ete tangata te whakanehenehe ki a koe, ka tika mau te riri kite hunga hara, te tohu hoki i te hunga e tino ripeneta ana; Whakaorangia matou i o matou hoa riri; whakahokia iho to ratou whakahihi, whakamarietia to ratou ngakau nanakia, whakapororarutia a ratou whakaaro; aka tiakina matou e koe, ka araia atu hoki nga mate i a matou, na, ka whakakororia matou ki a koe, ki te kai tami ite hoa riri; he nui hoki te mahi ato Tamaiti ko tahi, ato matou Ariki a Ihu Karaiti. Amine.
I te Wa o te panga nuitanga mai o tetahi mate.
"IO TE Atua Kaha rawa, nau nei, i a koe e riri ana, i Ij whakapa te whiu ki tou iwi ake i te koraha, mo ta ratou tohe kite tutu ki a Mohi raua ko Arona; nau ano hoki i whakamate kite mate ngau kino, nga mano e whitu tekau i nga ra o Bawiri o te kingi, a, muri iho ka mahara ano koe ki tau mahi tohu, ka whakaora hoki i nga mea i toe; Kia aroha mai koe ki a matou, kite hunga pouri rawa i te hara, e pangia nei e tenei mate huna tangata ; na, i pai koe i reira kia whakamarietia, a i mea atu kite Anahera whakamate, kia kati te whiu; kia pena ano hoki aianei tau whakahokinga atu i tenei mate ngau kino ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
5T Me korero tenei i nga ra katoa o nga Wiki Emipa, he Inoi hoki mo nga tangata e motuhia ana hei Minita.
T? TE Atua, Kaha rawa, e to matou Matua i te rangi, E nau i hoko ki nga toto utu nui o tau Tamaiti aroha te Hahi puta noa i te ao; Tirohia atawhaitia mai e koe
KO NGA INOI.
32
taua Hahi, whakatikatikaia ano hoki i tenei wa nga whakaaro a o pononga a nga Pihopa, a nga Hepara 0 to kahui, kei hohoro ratou te whakapa atu i 0 ratou ringaringa ki tetahi tangata, engari kia tika kia tupato te whiriwhiri i etahi tangata pai hei mahi i nga mahi tapu o to Hahi. Tukua mai ano hoki tou kaha ki nga tangata e motuhia ana ki tetahi mahi tapu, manaakitia mai ratou i runga i te rangi, kia ai hoki a ratou mahi me a ratou korero hei whakapuakanga mo tou kororia, hei kukume mai ano hoki i nga tangata katoa kite ora; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. .Amine.
Ko tenei raneL
TE Atua Kaha rawa, ko koe te kai homai i nga mea JLj pai katoa, he mea whakarite mai nau ia mahi ia mahi a nga Minita oto Hahi; be inoi tenei na matou, kia tukua mai tou kaha ki nga tangata katoa e karangatia ana hei kai mahi hei minita i roto i taua hahi; whakakiia ano hoki ratou ki au kupu pono; meinga kia noho harakore, kia tika ai ta ratou mahi ki tou aroaro, kia whakakororiatia ai tou Ingoa nui, kia wbiwhi ai hoki to Hahi tapu kite pai; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ki te pai te JUinita me korero tenei Inoi i muri iho i tetahi 0 ara atu.
ETE Atua, he tikanga tohu tangata, he mahi muru hara tau, kia manako mai koe ki a matou inoi 5 a, ahakoa mau matou i te mekameka, ara, i o matou hara, mau e aroha mai, e wewete; kia whakahonoretia ai a Ihu Karaiti, to matou Takawaenga, to matou Kai Inoi. A.mine.
He Inoi mo te Kawana.
ETE Atua Kaha rawa, non nei ano te Kaba katoa, tenei ano matou to inoi atu nei ki a koe kia manaaki koe i to pononga i te Kawana o tenei wbenua ; a meinga kia rite ki tan e pai ai tana whakahaere i te mana i tukua ki aia e to matou Rangatira e te Kuini, a kia meatia ana mahi i runga i te tika, i te mahi tohu, kia wbakamaramatia ia e tau atawhai \ tirohia mai, tiakina boki ia ; kia manako koe ki a ia, kia awbi hoki i a ia; kia meatia ai e ia ana mea katoa, mete whakaaro ano ki tou kororia, kite pai mo te Hahi, kite honore mo te Kuini; kite pai mo tenei wbenua, mo tenei iwi. Tukua mai tenei, ete Matua aroha, ko Ihu Karaiti hoki to matou Kai Whakaora, to matou Kai Inoi. Amine.
KO NGA INOI.
33
OB
He Inoi mo nga Rangatira Maori.
ETE Atua Kaha rawa ora tonu, kua whakaakona mai matou e tau Kupu tapu, e tohutohungia ana, e whakatikatikaia ana e koe nga ngakau o ngaKingi, a mau ano ratou e whakahaere, e whakaanga ki nga mea e pai ai koe: Tenei matou te inoi atu nei mo o Pononga, mo nga Bangatira Maori, kia whakahaerea, kia whakatikatikaia o ratou ngakau, kia whai tonu ai o ratou whakaaro katoa, a ratou kupu, me a ratou mahi i nga mea e whakahonoretia ai e whakakororiatia ai koe, a kia tohe ano hoki ratou kia noho te iwi i tukua ki a ratou i runga i te pai, i runga i te rangimarie, i runga ite tapu : Tukua mai tenei, e te Matua tohu, ko tau Tamaiti hoki ko Ihu Karaiti, to matou Ariki. Amine.
He Inoi mo nga tangata katoa; me korero tenei i nga wa e kore ai te Ritani e korerotia.
ETE Atua, ko koe te Kai hanga te Kai tiaki i te tangata; tenei matou te inoi atu nei ki a koe mo nga tangata katoa, kia pai koe, kia whakakitea o ara ki a ratou, tan mahi whakaora ki nga tauiwi katoa. Ko ta matou ia e tino inoi atu nei ki a koe, ko te Hahi puta noa i te ao, kia whakawhiwhia kite pai, kia aratakina, kia tohutohungia e tou Wairua, arahina e koe kite huarahi pono nga tangata katoa e mea |na He Karaitiana ratou, kia u ai ta ratou pupuri i te whakapono i runga i te ngakau tahi, ite rongo mau, ite mahi pai. Tena ano kei a koe, kei te Matua pai, tetahi whakaaro mo nga tangata e mamae ana o ratou tinana, e pouri ana o ratou ngakau j [* kia tino whakaaro mai ano hoki koe ki tenei tangata i kiia mai nei matou kia *Me whakainoi atu ki a koe kia pai koe kite hua enei Whakamane, kite whakaoraora ake i a tangata kia inoi ratou, kia rite ki o ratou mate, homai he atu te Whakamingakau manawanui, ki a ratou e mamae te AtUa nei, kia pai ano hoki te tukunga iho o o ratou mate. I inoia ai tenei mea e matou, i whakaaro hoki ki a Ihu Karaiti. Amine.
34
KO NGA WHAKAWHETAINGA.
He Whakawhetainga Nui.
TE Atua Kaha rawa, ko koe te Matua o nga a J atawhainga katoa, tenei matou o pononga kino te tino whakawhetai atu nei ki a koe mo tou pai, me au mah;
„ aroha ki a matou, ki nga tangata katoa tenei e hiahia ai L m ° tou P al ano hokl ™ en ™ tangata tetahi tangata kia e hiahia nei kia whakawhetai atu ki a whakawhetai m 0 f au atoL'vcthcb'i i naianei tata nei ki atu ‘ a ratou.] E whakapai atu ana matou
ki a koe mou i hanga, i tiaki i a matou, mo nga mea pai ano hoki o tenei ao; erangi rawa mo ton aroha nui i hokona ai e koe te ao ki to matou. Ariki ki a Ihu Karaiti; mo nga ara mai o te atawhai, mo te kororia hoki e tumanakohia atu nei. Ka inoi atu hoki matou ki a koe kia tukua mai he ngakau e mahara ana ki an atawhainga katoa, kia tino whakawhetai ai matou, a kia whakaputaia atu ton pai, aua ki o matou ngutu anake, engari ki a matou hanga ; i a matou ka anga nui ki au mahi, ka haere i tou aroaro i runga i te tapu i te tika i nga ra katoa e ora ai matou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, ko ia, ko koe, ko te Wairua Tapu ano hoki te whakahonoretia, te whakamoemititia, a, ake ake ake. Amine.
Mo te Uanga o te Ua.
|A TE Atua, eto matou Matua ite rangi, na tou mahara lu pai mai i ua ai te ua matati mete ua o muri ki runga kite whenua, hei mea kia hua ai he kai ma te tangata, Tenei matou te tino whakawhetai atu nei ki a koe, mou i pai kite tuku mai i te ua i a matou e mate ana hei whakahari i tou iwi, hei whakahauora ano hoki i te mea e mate ana i te wai, i ora ai nga ngakau o o pononga kino, hei whakakororiatanga mo tou Ingoa tapu ; he arohatanga mai hoki nau i roto i a Ihu Karaiti i to matou Ariki. Amine.
Mo te Paki kapaki.
EIHOWA, e te Atua, he tika tau whiunga i a matou inaiakenei kite ua ta whakarere kite waipuke; na tou whakaaro atamai hoki i whakaora ai, i whakamarie ai koe i a matou, i nga rangi hoki ka meatia nei e koe kia paki; Tenei matou te whakamoemiti atu nei ki tou
KO NGA WHAKAWHETAINGA.
35
Ingoa tapu mo tenei atamaitanga au, a ka whakapuakina tonutia e matou tau mahi aroha ki tenei whakapaparanga ki tenei whakapaparanga, mete whakaaro ano ki a Ihu Karaiti ki to matou Ariki. Amine.
Mo te Hua o te Kai.
Pl TE Matua tohu rawa, he atamai nui nou i whakaJ rongo mai ai koe ki nga inoi ato Hahi, i whakamutu ai hoki i to matou kaikoretanga, i mea ai i te kai kia hua kia tini; Tenei matou te whakawhetai atu nei mo to arohatanga nui ki a matou; a e inoi ana ano matou ki a koe, kia aroha tonu mai koe ki a matou, kia meatia hoki to matou whenua kia whai hua ; kia whakakororiatia ai koe, kia koa ai hoki matouko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine.
Mo te houhanga o te Rongo, mo tatou hoki ka ora i nga Hoa riri.
E TE Atua Kaha rawa, he pa kaha koe, he pourewa, hei nohoanga whakaora mo o tangata, kei mate i o ratou hoa riri; Ka whakamoemiti ka whakawhetai atu matou ki a koe mo matou i whakaorangia i nga mate nui i karapotia ai matou: E whakaae ana ano matou na tou pai i kore ai matou e tukua kia huna e ratou; a e inoi ana matou ki a koe, kia atawhai tonu mai ki a matou kia matau ai te ao katoa ko koe to matou Kai Whakaora, Kai Araarai; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Mo te mutunga o te Pakanga whenua.
ETE Atua o tua whakarere, e to matou Matua i te | rangi, mau anake e ko talii ai te ngakau o nga tangata i roto i te whare, mau anake ano hoki e mutu ai te ngananga o te iwi rupahu, ote iwi tutu; Ka whakapai atu matou ki tou Ingoa tapu, mou i pai kite whakakahore i nga whakakekenga, i nga whakaohokanga i timata nei i roto i a matou ; A e inoi ana ano matou ki a koe, kia tukua mai ki a matou katoa te kaha e ata noho ai matou, e rite ai hoki te whakahaere ki au ture a muri ake nei; meinga hoki kia pai a matou mahi, kia tapu, kia tika, kia tukua tonutia hoki e matou, a matou whakahere ki a koe, ara, te whakamoemiti mete whakawhetai mo enei atawhaitanga au ki a matou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
KO NGA WHAKAWHETAINGA.
36
Mo te Whakfioranga i te Mate i nui nei te panga mai.
"p IHOWA, e te Atua, nau nei matou i patu, nau matou i whakangaro mo o matou hara ; he nui hoki, he mea whakawehi tenei putanga mai au inaiakenei tata nei; a, i tenei wahi, i waenganui ote whakawakanga, ka mahara koe kite tohu i te tangata, a ka whakaora i a matou i roto ite waha ote mate; Tenei matou te tuku atu nei i a matou, i o matou tinana, i o matou wairua ki a koe, kite matua pai, hei whakahere ora, nau hoki i ora ai, a ka whakamoemititia tonutia e matou au atawhaitanga i roto i to Hahi; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko tenei ranei.
TENEI matou te ata whaki atu nei ki tau aroaro, e te Matua atawhai nui, e tika ana ano me ipa mai ki a matou nga whiunga katoa e korerotia nei i roto i to ture, mo te tini o o matou Kara, mo o matou ngakau hoki e pakeke ana: Otiia he nui tou aroha, a ahakoa ehara ite pai ta matou whakaitinga i a matou, heoi, i pai koe kite whakangawariwari i te mate uruta i ngaua kinotia nei matou maiakenei, kite whakahoki mai ano i te reo koa i te reo ora ki o matou kainga; Koia ka tukua atu nei e matou ki a koe, kite Atua nui, te whakamoemiti mete whakawhetai hei whakahere, a ka whakapai atu matou ka whakanui hoki i toulngoa kororia mo tenei tiakanga aui a matou, mou hoki i tirotiro i a matou; ko to matou whakamanawatanga atu ko Thu Karaiti. Amine.
37
KO NGA INOI, NGA TUHITUHI, ME NGA KONGO PAI, HEI KOREROTANGA, A TAKA NOA TE TAU.
Kia mahara, me korero i te Ahiahi i mua ake te Inoi mo nga Ra tapu katoa, mo nga Ra nui hoki e whai mataaratanga ana.
KO TE RA TAPU TUATAHI 0 TE HAERENGA MAI.
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, homai he kaha ki a matou, kia whakarere ai matou i nga mahi o te pouri, a whakakakahuria matou kite maramatanga, i tenei wa o tenei ao matemate, i whakaiti ai to Tamaiti a Ihu Karaiti i a ia, i haere mai ai kite titiro i a matou; kia ara ai matou a te ra whakamutunga kite ora tonu, ina hoki mai ia hei kingi nui kite whakarite whakawa mo te bnnga ora mo te hunga mate, e ora ana hoki ia, e kingi tahi ana me koe me teWairua Tapu, aianei a ake tonu atu. Amine.
A whakahuatia tenei Inoi, me era hoki o te Haerenga mai, i nga ra katoa, a taea noatia te Ahiahi i mua mai o te Whanautanga.
Ko te Tuhituhi. Koma xiii. 8.
KAUA te utu mo ta tetahi e waiho kia roa ana, engari ko te aroha ano ki tetahi ki tetahi: ka rite hoki te ture ite tangata e aroha ana ki tera atu. Ko tenei hoki, Kaua e puremu, Kaua e patu tangata, Kaua e tahae, Kaua e whakapae teka, Kaua e hiahia ki ta te tangata ; a kite mea tera atu ano tetahi ture, ka whakarapopototia ki roto ki tenei kupu, ara, Kia aroha ki ton hoa tata, ano ko koe. E kore te aroha e hanga kino ki tona hoa: ko te aroha hoki te whakaritenga ote ture. Tenei ano hoki tetahi, e mohio ana tatou kite taima, kua taka noa ake te wa e ara ai tatou ite moe: engari hoki tenei e tata ana to tatou oranga i te wa i whakapono ai tatou. Kua au atu te po, ka tata te ao : mo konei ra kia whakarerea e tatou nga mahi o te pouri, kia meatia iho nga kakahu whawhai ote maramatanga. Kia pai ta tatou haere, kia rite ki to te
KO TE RA TAPU TUATAHI 0 TE HAERENGA MAI.
38
awatea; kauaka i nga kakainga i nga haurangitanga, kaua i te momoe i nga hiahia taikaha, kaua i te whawhai i te hae. Engari kakahuria iho te Ariki a Ihu Karaiti ki a koutou a kaua e whakaaroa wawetia te kikokiko, ara ona hiahia. s. \
Ko te Kongo Pai. Matiu xxi. 1.
ANO ka tata ratou ki Hiruharama, a ka tae ki Petapaki, ki maunga Oriwa, na, tokorua nga akonga i tonoa e Ihu, ka mea ia ki a raua, Haere kite kainga e anga mai ana ki a korua; na, ka kite tonu koruha i tetahi kaihe e here ana mete kuao ano : wetekia, ka arahi mai ki a au. A kite ki mai tetahi tangata ki a korua, ka mea atu, E mea ana te Ariki ki a raua mana; na, ka tukua tonutia mai raua e ia. I meingatia katoatia tenei hei whakaritenga mo te kupu i korero ai te poropiti, i mea ai, Meinga atu kite tamahine o Hiona, Na, tou kingi e haere mai na ki a koe, he ngakau mahaki tona, e noho ana i runga i te kaihe, i te kuao hoki ite tamaiti ate kaihe. Na, haere ana nga akonga, meatia ana ta Ihu i mea ai ki a raua, i arahina mai te kaihe mete kuao, na, wharikitia ana o raua kakahu ki runga ki a raua, a whakanohoia ana ia ki runga. A he tini whakaharahara nga tangata kite whariki i o ratou kakahu kite ara; ko etahi i kokoti i nga manga o nga rakau, a wharikitia ana kite ara. Ko nga mano i haere i mua, mete hunga i haere i muri, i karanga, i mea, Ghana kite Tama a Itawiri: ka whakapaingia ia e haere mai ana i runga ite ingoa ote Ariki; Ohana i runga rawa. Ano ka tapoko mai ia ki Hiruharama, ka oho katoa te pa, ka mea, Ko wai tenei ? Ka mea te mano, Ko Ihu tenei, ko te poropiti o Nahareta o Kariri. Aka tomo a Ihu kite temepara o te Atua, na, peia katoatia ana e ia te hunga e hoko mai ana, e hoko atu ana i roto i te temepara, a hurihia ake nga tepara a nga kai whakawhitiwhiti moni, me nga nohoanga o te hunga hoko kukupa, a ka mea ki a ratou, Kua oti te tuhituhi, Ka karangatia taku whare ko te whare inoi; heoi kua oti nei te mea e koutou hei ana mo nga kai pahua.
KO TE RA TAPU TUARUA 0 TE HAERENGA MAI.
Ko te Inoi.
E TE Ariki, e whakapaingia atu nei, nau i tuhituhia JLj ai nga Karaipiture tapu katoa hei whakaako i a
KO TE RA TAPU TUARUA 0 TE HAERENGA MAI.
39
matou ; Tukua kia tika ta matou atu, ta matou korero, whakaaro, ako i aua kupu, kia u ai matou, kia koa ai ki o korero tapu, a kia awhi atu, kia pupuri ki te oranga tonutanga e taria atu nei, i homai nei e koe, ara eto matou Kai whakaora e Ihu Karaiti. Amine.
Ko te Tuhituhi.' Roma xv. 4.
"V'A, nga mea i tuhituhia i mua he mea tuhituhi hei i whakaako i a tatou, kia whai tumanakotanga atu ai tatou, i te mea ka whakamanawanui ka whakamarietia ano hoki e nga Karaipiture. Ama te Atua ote manawanui o te whakamarie e homai ki a koutou, kia ko tahi te whakaaro a tetahi ki tetahi, kia rite ki ta Karaiti Ihu: kia ko tahi ai te ngakau, kia ko tahi ai te waha, e whakakororia ai koutou i te Atua, ara i te Matua oto tatou Ariki o Ihu Karaiti. Na, me whakahoa koutou tetahi ki tetahi, kia rite ki a te Karaiti i mea nei i a tatou hei hoa mona ki to te Atuakororia. Na, ko taku kupu tenei, He minita a Ihu Karaiti kite kotinga,he whakaaro kite pono o te Atua, kia u ai nga mea i korerotia i mua ki nga matua: Kia whakakororia ai ano hoki nga tauiwi ite Atua mo tana mahi tohu ; kia pera ai mete mea i tuhituhia, Mo tenei mea ka whakaae atu ahau ki a koe i waenganui o nga tauiwi, ka himene atu ki tou ingoa. Tenei ano hoki tetahi kupu ana, Kia hari tahi, e nga tauiwi, me tona iwi. Tenei ano hoki, Whakamoemititia te Ariki, e nga tauiwi katoa j whakamoemititia ano ia, e nga iwi katoa. E mea ana ano hoki a Ihaia, Tera e whai pakiaka a Hehe, me tetahi e whakatika ana hei rangatira mo nga tauiwi; ko ia hei tumanakohanga atu ma nga tauiwi. Na, ma te Atua, nana nei te tumanako, e whakaki koutou ki nga hari katoa, kite rangimarie, i runga i te whakapono, kia hua ai to koutou tumanako, i runga i te kaha o te Wairua Tanu.
Ko te Kongo Kai. Ruka xxi. 25.
NA, ka whai tohu te ra, te marama, me nga whetu; a i runga i te whenua he pawera no nga tauiwi, he tumatatenga; mete haru.ru ano te moana, te ngaru ;ka hemo ano nga tangata i te mataku, i te taringa atu ki nga mea e puta mai ana kite ao: e ngaueue hoki nga mea kaha o nga rangi. Ko reira ano hoki ratou kite ai ite Tama ate tangata e haere mai ana i runga ite kapua, mete kaha
KO TE RA TAPU TUATORU O TE HAERENGA MAI.
40
ano mete kororia nui. Ano ka timata anei mea te puta, titiro ake, kia ara hoki o koutou matenga ; ka tata hoki to koutou whakaoranga. Na, ka korerotia eia tetahi kupu whakarite ki a ratou; Titiro koutou kite piki, me nga rakau katoa; ite mea e pihi ake ana, na, ka kite koutou, ka matau noa ake kua tata te raumati. Waihoki, ko koutou, ina kite i enei mea e puta mai ana, ka matau kua tata te rangatiratanga ote Atua. He pono taku e mea atu nei ki a koutou, E kore rawa e pahemo tenei whakapaparanga, kia puta enei mea katoa. E pahemo te rangi mete whenua, ko aku kupu ia e kore e pahemo.
KO TE RA TAPU TUATORU 0 TE HAERENGA MAI.
Ko te Inoi.
El TE Ariki, e Ihu Karaiti, i to haerenga tuatahi mai 1 i tonoa e koe to karere kite whakapai i to huarahi ki mua i a koe ; Tukua mai ki nga Minita ki nga tuari o o mea ngaro kia tika ta ratou whakapai i to huarahi, ara kia whakatahuritia nga ngakau o te hunga tutu kite mohiotanga o te hunga tika; kia manakohia ai matou e koe ina hoki mai koe a mua kite whakarite whakawa mo te ao : tena koe te ora na, te kingi tahi na, i te Matua, i te Wairua Tapu, ko tahi ano Atua, ake ake ake. Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Koriniti iv. 1.
TE tikanga mo ta te tangata whakaaro ki a matou, he kai mahi matou na te Karaiti, he tuari hoki o nga mea ngaro ate Atua. Na, to nga tuari ano hoki e matenuitia ai, kia kitea tetahi e pono ana. Ki a au ia he mea nohinohi rawa ta koutou whakaaro moku, ta te tangata kupu ranei moku ; kahore nei hoki aku whakaaro ki a au ano: kahore ano kia man noa ia au tetahi aha aku ; heoi e kore tenei eai hei whakatika moku: na, ko te kai whakapuaki kupu moku ko te Ariki. Na, kaua e whakawakia wawetia tetahi mea, kia tae mai ra ano te Ariki, a mana e whakamarama nga mea huna o te pouri, e whakakite hoki nga whakaaro o nga ngakau: ko reira whakamoemititia ai tetahi tetahi e te Atua.
Ko te Kongo Pai. Matin, xi. 2.
ATE rongonga o Hoani i roto i te whare herehere ki . nga mahi ate Karaiti, ka tone mai ia i etahi o ana
KO TE RA TAPU TUAWHA 0 TE HAERENGA MAI.
41
akonga tokoriia, ka mea ki a ia, Ko koe ranei tera i kiia e haere mai ana, me tatari ranei matou ki tetahi atu ? Na, ka whakahokia mai e Ihu, a ka mea ki a raua, Haere, korerotia atu ki a Hoani nga mea e rongo nei, e kite nei korua: ko nga matapo e titiro ana, ko nga kopa e haereere ana, ko nga repera e meinga ana kia ma, ko nga turi e rongo ana, ko nga tupapaku e whakaarahia ana, a e kauwhautia ana te rongo pai kite hunga rawakore. A ka koa te tangata e kore e he ki a au. A i a raua e haere ana, ka timata a Ihu, a ka korerotia a Hoani ki nga mano, I haere koutou kite koraha kia kite i te aha ? I te kakaho e whakangaueuetia ana e te hau ? Ano ra i haere koutou kia kite ite aha ? Ite tangata he kakahu maenene ona ? na, kei nga whare o nga kingi te hunga i nga kakahu maenene. Ano ra i haere koutou kia kite ite aha ? Ite poropiti ? ae ra, ko taku kupu tenei ki a koutou, tera atu ano i te poropiti. Ko ia hoki tenei moria te mea i tuhituhia, Na, ka tonoa e ahau taku karere ki mua i tou aroaro, mana e whakapai tou ara ki mua i a koe.
KO TE RA TAPU TUAWHA 0 TE HAERENGA MAI.
Ko te Inoi.
WHAKAPUTAINA tou kaha, e Ihowa, haere mai hoki kite awhina i a matou, kia aroha mai koe, kia hohoro mai kite whakakaha, kite whakaora i a matou ; e whakawarea ana hoki matou e te kino, i a matou e rere nei ite wahi e takoto nei i mua i a matou; ko to Tamaiti hoki to matou Ariki hei kai whakautu, ko ia, ko koe, ko te Wairua Tapu, e whakakororiatia ana ake ake ake.
Ko te Tuhituhi. Piripai iv. 4.
KIA hari tonu i roto ite Ariki: ko taku kupu ano tenei, Kia hari. Kia mohiotia o koutou ngakau ngawari e nga tangata katoa. Kua tata te Ariki. Kaua e manukanuka ki tetahi mea; engari i nga mea katoa me karakia me inoi me. whakawhetai, i a koutou e whakaatu ana i a koutou inoinga kite Atua: a ma te marie o te Atua.e kore nei e taea te whakaaro, e tiaki o koutou ngakau o koutou hinengaro, i roto i a Karaiti Ihu.
KO TE RA WHANAUTANGA
42
Ko te Pongo Pai. Hoani i. 19. KO te korero tenei a Hoani, i te tononga mai o nga tohunga ratou ko nga Eiwaiti e nga Hurai i Hiruharama hei ui ki a ia, Ko wai koe ? Na, ka whakina atu e ia, kihai i whakakahore, i whaki hoki, Ehara ahau i a te Karaiti. Aui atu ana ratou ki a ia, Ko wai oti ? Ko Iraia koe ? Ka mea ia, Kahore. Ko te poropiti oti koe ? Ka whakahokia mai e ia, Kahore. Na, ka mea ratou ki a ia, Ko wai koia koe ? hei kupu whakahokinga atu ma matou kite hunga i tonoa mai ai matou. E pehea ana koe ki a koe ? Ka mea ia, He reo ahau no tetahi e karanga ana i te koraha, Whakatikaia te huarahi o te Ariki; he pera ano meta Ihaia poropiti i mea ai. Ano nga Panhi te hunga i tonoa. Na, ka ui atu ratou ki a ia, ka mea ki a ia, Na te aha oti koe i iriiri ai, kite mea ehara koe i a te Karaiti, ehara i a Iraia, ehara i te poropiti ? Na, ka whakahokia mai e Hoani ki a ratou, ka mea, He iriiri taku kite wai: otiia tena te tuna i waenganui i a koutou tetahi kahore ano i kitea noatia e koutou ; ko ia tenei e haere mai ana i muri i a au, no mua ia i a au; e kore e tika kia maku e wewete te here o tona hu. I meatia enei mea ki Petapara, ki taw ahi atu o Horan o, kite wahi i iriiri ai a Hoani.
KO TE RA WHANAUTANGA 0 TO TATOU ARIKI 0 TE KARAITI.
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, nau nei i homai tau Tamaiti ko tahi kia whakatangatatia, a kia whanau mai ano i tenei wa ite Wahina ; Tukua kia whanau hou matou, kia meinga ano hoki hei tam ariki ki a koe, a kia whakahoutia i nga ra katoa e to Wairua Tapu; ko Ihu Karaiti nei hoki to matou Ariki; tena ia te ora na, te king! tahi na, me koe, mete Wairua Tapu, ko tahi ano ia Atua, ake ake ake. Amine.
Ko te Tuhituhi. Hiperu i. 1. HE maha nga wahi he maha nga tikanga o a te Atua korerotanga i mua ki nga matua, he mea mea mai na nga poropiti, i enei ra whakamutunga na tana Tamaiti ana korero ki a tatou, ko tana hoki ia i mea ai mana nga mea katoa, ko tana kai hanga hoki ia o nga ao ; ko ia te
0 TO TATOU ARIKI 0 TE KARAITE
43
kanapatanga o tona kororia, ko te tino ahua o tona pumautanga, ko te kai whakau o nga mea katoa, he meatanga kite kupu o tona kaha, ka oti ia ia ake ano te horoi o tatou hara, na, noho ana ia i te ringa matau o te Nui i runga rawa; a meinga ana ia kia pai ake i nga anahera, kia pera mete ingoa i riro iaia e nui atu ana ito ratou. Ki a wai hoki o nga anahera tana meatanga i mua, Ko koe taku Tamaiti, no naianei koe i whakatupuria ai e ahau ? Me tenei ano, Ko ahau hei Matua ki a ia, ko ia hei Tamaiti ki ahau ? I tana kawenga mai ano hoki ite whanau matamua kite ao, ka mea ia, A kia koropiko nga anahera katoa ote Atua ki a ia. Tana kupu ia mo nga anahera, Meinga ana e ia ana anahera hei wairua, ana kai mahi hei mura ahi. Tana ia kite Tamaiti, Pumau tonu ana ton torona, e te Atua, ake ake : he hepeta tika te hepeta o tou kingitanga : i arohaina e koe te tika, i kinongia e koe te hara ; no reira nui atu i to ou hoa te whakawahinga ate Atua, a tou Atua, i a koe kite hinu ote hari. Me tenei ano, E te Ariki, i te timatanga nau i whakatakoto te whenua ; a he mahi nga rangi na ou ringa : ko era e memeha atu, ko koe ia e mau tonu : ka tawhitotia katoatia ano hoki era me he kakahu; ka whakakopakopaia e koe, ano he koheka, a ka whakaputaia ketia: otiia ko koe tonu ano koe, a kahore he mutunga o ou tau.
Kb te Pongo Pai. Hoani i. 1.
ITE timatanga te Kupu, a i te Atua te Kupu, ko te Atua ano hoki taua Kupu. I te Atua ano teneiKupu ite timatanga. Nana nga mea katoa i hanga; a kahore tetahi mea i kore te hanga eia o nga mea i hanga. I a ia te ora; ako te orate maramatanga mo nga tangata. I roto i te pouri te Maramatanga e whiti ana; heoi kihai i mau ite pouri. I tonoa mai he tangata ete Atua, ko Hoani tona ingoa. I haere mai ia hei kai whakaatu, hei whakaatu mo te Maramatanga, kia meinga ai e ia nga tangata katoa kia whakapono. Ehara ia i taua Maramatanga, engari hei kai whakaatu mo taua Maramatanga. Ko te Maramatanga pono tera, e marama ai nga tangata katoa e haere mai ana kite ao. Ite ao ia, i hanga ano e ia te ao, a kihai te ao i mohio ki a ia. I haere mai ia ki ona, a kihai ona i manako ki a ia. Tena ko te hunga i manako ki a ia, i tukua mai e ia ki a ratou nga tikanga e meinga ai ratou hei tamariki ma te Atua. kite hunera
KO TE RA 0 TEPENE.
44
hoki e whakapono ana ki tona ingoa: kite hunga ehara nei i te toto, ehara i te hiahia o te kikokiko, ehara i te niahia o te tangata, engari na te Atua ratou i whanau ai. A i whakakikokikotia te Kupu, a noho ana i a matou ? (a i kite ano matou i tona kororia, he kororia e rite ana ki to te tamaiti ko tahi ate Matua ? ) ki tonu i te aroha noa mete pono.
KO TE RA 0 TEPENE.
Ko te Inoi.
T? TE Ariki, i o matou matenga katoa i runga i te Jjj whenua mo te whakaaetanga ki to pono, kia matatau ta matou titiro atu kite rangi, a kia marama matou i te whakapono, kia kite ai matou i te kororia meake
nei whakakitea; kia ki hoki matou i te Wairua Tapu, kia mohio ai matou kia aroha atu, kia manaaki i te hunga e tukino ana i a matou, kia rite ai ki a Tepene kite matangohi i hinga mo te whakapono; nana nei i inoi mo ona kai kohuru ki a koe, e Ihu, e tu nei i te ringa matau o te Atua hpi Kai whakaora mo te hunga katoa e mate mou, e to matou Takawaenga, e to matou Kai inoi. Amine.
Na, ko te Inoi o te Whanautanga: me korero tonu, a, taea noatia te Ahiahi i mua ake o te Kotinga.
JZb te Tuhituhi. Nga Mahi vii. 55.
OTIIA ki tonu a Tepene ite Wairua Tapu, a titiro pu atu ana kite rangi, ka kite i te kororia o te Atua, me Ihu e tu ana kite ringaringa matau ote Atua; na, ko tana kianga atu, Nana, ka kite ahau i nga rangi e tuwhera ana, mete Tama a te tangata e tu ana i te ringaringa matau ote Atua. Na, nui atu to ratou reo kite hamama, purua ana o ratou taringa, tahi tonu te amohanga mai ki a ia, maka ana e ratou ki waho o te pa, akina iho kite kamaka: i whakatakotoria ano hoki e nga kai whakaatu o ratou kakahu ki nga waewae o tetahi taitamariki, ko Haora te ingoa. Heoi akina ana a Tepene kite kamaka e ratou, i a ia e karanga ana, e mea ana, E te Ariki, e Ihu, tenei toku wairua ki a koe. Na, tukua ana e ia nga turi, a nui atu tona reo kite karanga, E te Ariki, aua tenei hara e whakairia ki a ratou. A, tana korerotanga i tenei, ka moe.
KO TE RA 0 HOANI 0 TE KAI KAUWHAU.
45
Ko te Kongo Pai. Matiu xxiii. 34.
NA, tenei an te tono nei i nga poropiti ki a koutou, i nga tangata mahara, me nga Karaipi: a ko etahi o ratou e whakamatea e koutou, e ripekatia; ko etahi o ratou e whiua i roto i o koutou whare karakia, e whaia hoki i tetahi pa ki tetahi pa: aka utaina ki a koutou nga toto katoa o te hunga tika i whakahekea kite whenua, no te toto o Apera, o te tangata tika, a tae noa kite toto o Hakaraia, o te tama a Parakaia, i kohurutia e koutou i te takiwa ote temepara ote aata. He pono taku e mea atu nei ki a koutou, Tera e pa mai anei mea katoa ki tenei whakatupuranga. E Hiruharama, e Hiruharama, e whakamate nei i nga poropiti, e aki nei kite kamaka i te hunga e tonoa ana ki a koe, ano te tini o aku meatanga kia whakaminea o tamariki, kia peratia mete heihei e whakamine nei i ana pi ki raro i ona parirau, a kihai koutou i pai! Na, ka mahue atu ki a koutou to koutou whare kia takoto noa ana. Ko taku kupu hoki tenei ki a koutou, E kore koutou e kite i a au a mua ake nei, kia mea ra ano koutou, Ka whakapaingia ia e haere mai ana i runga i te ingoa o te Ariki.
KO TE RA 0 HOANI 0 TE KAI KAUWHAU.
Ko te Inoi.
ETE .Ariki tohu, whiti mai ki to Hahi, kia marama ai i te akoranga a Hoani a to Apotoro a to Kai kauwhau, kia tika ai te haere i te maramatanga oto pono, kia tae ai a mua kite maramatanga ote ora tonu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Hoani i. 1.
TE mea o te timatanga, ta matou i rongo ai, ta o matou kanohi i kite ai, ta matou i titiro atu ai, ta o matou ringaringa i'whawha atu ai, o te Kupu o te ora; (I whakakitea mai hoki te oranga, a i kite ano matou, na, ka whakaaturia atu nei e matou, a ka kauwhautia atu ki a koutou te oranga tonutanga, tera i te Matua i mua, a kua whakakitea mai nei ki a matou;) ko ta matou ra i kite ai i rongo ai ka kauwhautia atu nei ki a koutou, kia uru tahi ai koutou me matou : na, ka uru tahi nei matou kite Matua, ki tana Tamaiti hoki ki a Ihu Karaiti. Na, ka tuhituhia atu nei enei mea e matou ki a koutou kia tino
KO TE RA 0 NGA KOHUNGAHUNGA.
46
nui ai to koutou hari. Ako te korero ano tenei i rongo ai matou ki a ia, a ka korerotia atu e matou nei ki a koutou, na, he maramatanga te Atua, a kahore rawa he pouri i roto i a ia. Ki te mea tatou ka uru tahi tatou ki a ia, a ka haere nei ano tatou i te pouri, e korero teka ana tatou, ehara hoki ite pono ta tatou e mahi nei : kite haere ia tatou i te maramatanga, me ia hoki e noho nei i te maramatanga, na, ka whiwhi tahi tatou tetahi ki ta tetahi, a e horoia ana o tatou hara katoa ki nga toto o Ihu Karaiti 0 tana Tamaiti. Ki te mea tatou kahore o tatou hara, ka whakapohehe tatou i a tatou ano, a kahore te pono i roto i a tatou. Ki te whaki tatou i o tatou hara, e pono ana ia e tika ana, a ka murua e ia o tatou hara, ka horoia hoki o tatou he katoa. Ki te mea tatou kahore tatou i hara, ka meinga ia he kai korero teka, a kahore tana kupu i roto i a tatou.
Ko te Kongo Pai. Hoani xxi. 19.
KA mea a Ihu ki a Pita, Haere mai i muri i a au. A, te tahuritanga o Pita, ka kite i te akonga i aroha ai a Ihu e aru mai ana ; tera hoki i whakawhirinaki ki tona uma i te hap a, a i mea, E te Ariki, ko wai te kai tuku mou ? A, te kitenga o Pita i a ia, ka mea ki a Ihu, Ete Atiki, e aha ra tenei ? Ka mea a Ihu ki a ia, Ki te pai ahau kia noho tonu ia kia tae mai ra ano ahau, hei aha man? haere mai i muri i a au. Heoi ka puta atu tenei kupu ki nga hoa,.e kore taua akonga e mate : otiia kihai a Ihu i mea ki a ia, E kore ia e mate 5 engari, Ki te pai ahau kia noho tonu ia kia tae mai ra ano ahau, hei aha mau ? Ko taua akonga ano tenei e whakaatu nei i enei mea, ko te kai tuhituhi hoki ia i enei mea: a e mohio ana ano matou e tika ana tana whakaaturanga. Na, tera atu ano tona tini o nga mea i mea ai a Ihu, me i tuhituhia katoatia, e mea ana ahau, e kore te ao nei ano e whai takotoranga mo nga pukapuka e tuhituhia.
KO TE RA 0 NGA KOHUNGAHUNGA.
Ko te Inoi.
jEp TE Atua Kaha rawa, nau i whai kaha ai te mangai JL_J o nga kohungahunga, o nga tamariki kai u, nau ano hokiimea te matenga o nga kohungahunga hei whakakororia i a koe: Whakamatea kia mate rawa nga kino
KO TE RA 0 NGA KOHUNGAHUNGA.
47
katoa i roto i a matou, a whakakahangia matou ki tou kaha, kia kino kore ai ta matou noho, kia pumau ai to matou whakapono taea noatia te mate, kia whakakororiatia ai tou Ingoa tapu, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Mo te Tuhituhi. Whakakitenga xiv. 1.
A I kite ano ahau, na, he Kerne e tu ana i maunga jljL Hiona, a ko tahi rau e wha tekau ma wha mano ona hoa, kua tuhituhia te ingoa o tona Matua ki o ratou rae. Na, ka rongo ahau i te reo i te rangi, ano he haruru no nga wai maha, rite tonu hoki kite haruru o te whatitiri nui: i rongo ano ahau ite reo o nga kai whakatangi haapa e whakatangi ana i o ratou haapa: ata ratou waiata mete mea he waiata hou i mua i te torona, i mua hoki i nga mea ora e wha, i nga kaumatua ano hoki: e kore hoki e taea e tetahi te ako taua waiata, ko nga mano anake ko tahi rau e wha tekau ma wha, kua oti nei te hoko i runga i te whenua. Ko te hunga tenei kahore nei i poke i nga wahine ;he wahina hoki ratou. Ko te hunga tenei e aru ana i te Kerne ki nga wahi e haere ai ia. He mea hoko enei i roto i nga tangata, he matamuatanga kite Atua kite Kerne hoki A kahore he hianga i mau i roto i o ratou mangai: he koha kore hoki ratou i mua i te torona o te Atua.
Ko te Rongo Pai. Matiu ii. 13.
NA, ka puta moemoea mai tetahi anahera a te Ariki ki a Hohepa, ka mea, E ara, tangohia te tamaiti raua ko tona whaea, e rere ki Ihipa, a hei reira koe kia korero. atu ra ano ahau ki a koe: meake hoki rapu a Herora ite tamaiti kia . whakangaroinia. Na, ka ara ia, ka mau kite tamaiti raua ko toua whaea i te po, a haere ana ki Ihipa: a noho ana i reira, mate noa a Herora: na, ka rite ta te Ariki i korerotia e te poropiti, i mea ai ia, He mea karanga naku taku tamaiti i Ihipa. A, te kitenga o Herora ka oti ia te tinihanga e nga Maki, rahi rawa tana riri, ka tono tangata atu, a patua iho nga tamariki katoa, nga mea e rua nei o ratou tau, me o muri iho, i Peterehema me nga wahi katoa o reira, he mea whakarite kite taima i uia marietia atu eia ki nga Maki. Katahi ka rite ta te poropiti ta Heremaia i korero ai, i mea ai. kua
KO TE RA TAPU I MURI IHO 0 TE WHANAUTANGA.
48
he reo i Rama, he uhunga, he tangi, he aue nui, ko Rahera e tangi ana ki ona tamariki, a kihai i pai kia whakamarietia, no te mea kua kahore ratou.
KO TE RA TAPU I MURI IHO 0 TE WHANAUTANGA.
Ko te Inoi.
Tp TE Atua Kaha rawa, nan nei i homai tau Tamaiti JLj ko tahi kia whakatangatatia, a kia whanau mai i tenei wa i te Wahina; Tukua kia whanau hou matou, kia memga. ano hoki hei tamariki ki a koe, a kia whakahoutia i nga ra katoa eto Wairua Tapu; ko Ihu Karaiti nei hoki to matou Ariki; tena ia te ora na, te kingi tahi na, me koe mete Wairua Tapu, ko tahi ano Atua, ake ake ake. Amine.
Ko te Tuhituhi. Karatia iv. 1.
NA, ko taku kupu tenei, I te mea he tamaiti nei ano te tangata mona te kainga, kahore he mea e rere ke ai i te pononga, ahakoa ko te rangatira ia o nga mea katoa; engari e meatia ana e nga kai tohutohu e nga kai titiro, kia taea ra ano te wa i whakaritea e te papa. Waihoki ko tatou, i te mea he tamariki nei tatou, i whakaponongatia e nga mea timatanga o te ao : tena ka tino rite, a ka taea nga wa, ka tonoa mai e te Atua tana Tamaiti, he mea mea mai i roto i te wahine, he mea mea mai i raro i te ture, hei hoko i te hunga i raro i te ture, kia whiwhi ai tatou kite whakatamarikitanga. Ano te mea he tamariki nei koutou, kua tonoa mai e te Atua te Wairua o tana Tamaiti ki roto ki o koutou ngakau, e karanga ana, E Apa, e Pa. Na, mutu ake tou ponongatanga, engari he tamaiti koe; a kite mea he tamaiti, mou hoki nga mea a te Atua i roto i a te Karaiti.
i ILo te JRongo Pai. Matin i. 18.
A, ko te whanautanga tenei o Thu Karaiti: he mea " taumau a Meri tona whaea ma Hohepa, ai te mea kiano raua i tata noa ki a raua, ka kitea kua hapu ia ite AVairua Tapu. Otira he tangata tika a Hohepa tona tabu, a kahore ona ngakau kia whakakitea nuitia tana wahine, ka mea kia whakarerea pukutia. Otiia iaia e whakaaro ana ki enei mea, ka puta moemoea mai tetahi anahera a te Ariki ki a ia, ka mea, E Hohepa, e te tama a Rawiri, jiaua e hopohopo kite tango i a Meri i tan wahine :na te
KO TE KOTINGA 0 TE KARAITI.
49
D
Wairua Tapu hoki tona hapu. A e whanau ia he tamaiti, a me hua e koe tona ingoa ko Ihu : no te mea, mana e whakaora tona iwi i o ratou hara. Na, ka oti tenei katoa, katahi ka rite ta te Ariki, i korerotia e te poropiti, i mea ai ia, na, ka hapu te wahina, ka whanau hoki he tamaiti, a ka huaina e ratou tona ingoa ko Emanuera, ko tona whakamaoritanga tenei, Kei a tatou te Atua. A, te aranga ake o Hohepa i te moe, ka meatia e ia ta te anahera a te Ariki i whakahau ai ki a ia, a tango ana ia i tana wahine : a kihai i mohio ki a ia whanau noa tana tamaiti matamua: a huaina ana eia tona ingoa ko IHU.
KO TE KOTINGA. 0 TE KARAITI.
Kb te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, i meinga e koe tau Tamaiti tapu kia kotia, kia rongo hoki kite ture, hei whakaora mo te tangata; Homai ki a matou te kotinga pono ote Wairua; kia whakatupapaku ai o matou ngakau, me o matou wahi katoa, ki nga hiahia katoa o te ao o te kikokiko, kia rongo ai matou ki tau e pai ai i nga mea katoa; ko to Tamaiti hoki ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine.
Kb te TuJiituhi. Roma iv. 8.
KA hari te tangata e kore nei e whakairia e te Ariki he hara ki a ia. Na, tenei haringa, mo te kotinga ranei, mo te kotinga kore ranei ? e mea ana hoki tatou, I whakairia te whakapono hei tika mo Aperahama. He pehea te whakairinga 1 i a ia i te kotinga, i te kotinga kore ranei ? He teka iaia i te kotinga, engari ite kotinga kore. A riro mai ana iaia te kotinga hei tohu, hei hiri mo te tika o te whakapono ona, i a ia kahore i kotia; kia waiho ai ia hei matua kite hunga katoa e whakapono ana i runga ite kotinga kore; ara kia whakairia ano hoki he tika ki a ratou: hei matua ano hoki kite kotinga, ki te hunga ehara i te mea ko te kotinga anake to ratou, engari e takahi ana hoki i runga i nga tapuae o taua whakapono o to tatou matua o Aperahama, i a ia kahore ano i kotia. Ehara hoki ite mea ina runga mai ite ture te kupu whakaari ki a Aperahama, ki ona uri ranei, ara ka riro mai i a ia te ao, engari i na runga mai i te tika o te whakapono. Ki te mea hoki ka riro ite hunga ture, he mea noa te whakapono, hua taka te kupu whakaar.
KO TE RA WHAKAATURANGA
50
Ko te nongo Pai. Kuka ii. 15.
AKA mawehe atu nga anahera i a ratou kite rangi, ka mea nga hepara tetahi ki tetahi, Tatou ka haere ki Peterehema, kia kite i tenei mea kua puta mai nei, kua whakapuakina mai nei ete Ariki ki a tatou. Na, ka hohoro ratou te haere atu, a ka kite i a Meri, i a Hohepa, i te tamaiti ano hoki e takoto ana i te takotoranga kai ma nga kararehe. Ano ka kite, ka whakapuakina te mea i korerotia ki a ratou mo tenei tamaiti. A miharo ana nga kai whakarongo katoa ki enei mea, i korerotia nei ki a ratou e nga hepara. Ko Meri ia i ata rongoa i enei mea katoa, whakaaroaro ai i roto i tona ngakau. Na, ka hoki nga hepara, mete whakakororia mete whakamoemiti ki te Atua mo nga mea katoa i rongo nei i kite nei ratou, i rite nei ki nga mea i korerotia mai ki a ratou. Ano ka rite nga ra e warn e kotia ai te tamaiti, ka huaina tona ingoa ko IHU, ko ta te anahera i hua ai i te mea kahore ano i hapu tona whaea.
Ko tenei Inoi, mete Tuhituhi, mete Rongo Pai, mo nga ra katoa tae noa kite Whakaaturanga,
KO TE WHAKAATURANGA 0 TE KARAITI KI NGA TAUIWI.
Ko te Inoi.
TP TE Atua, nau i arahi nga Tauiwi kite whetu, i kite I J ai ratou ito Tamaiti ko tahi; Kia aroha mai koe, a tukua mai kia mohio whakapono matou ki a koe i tenei wa, kia tata ai matou ki a koe, kite Atua ingoa nui, ina mahue tenei ao i a matou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ah te Tuhituhi. Epeha iii. 1.
NA konei ahau a Paora i waiho ai hei herehere ma Karaiti Ihu, hei pai mo koutou mo nga tauiwi; kua rongo pea koutou kite tikanga mo te arolia uoa ote Atua, kua homai nei ki a au hei mea ki a koutou: ara tana whakakitenga mai tana whakaaturanga mai ite mea ngaro ki a au; (he pera hoki me era kupu torutoru i tuhituhia ra e au i mua; aka oti i a koutou tenei te korero, ka mohio koutou ki taku matauranga kite mea ngaro ate Karaiti;) i era whakatupuranga kihai tenei i whakakitea ki nga tamariki a nga tangata, kihai i penei
0 TE KARAITI KI NGA TAUIWI.
51
D 2
mete whakakitenga i naianei ete Wairua ki ana apotoro tapu ratou ko nga poropiti; ara mo nga tauiwi ka urn tahi ki nga taonga, ka whakakotahitia te tinana, ka whiwhi ngatahi ki ana mea i whakaaria i mua i roto i a te Karaiti, he meatanga na te rongo pai: a meinga iho ahau hei minita mo taua rongo pai, he meatanga na te aroha noa o te Atua, he mea i homai ki a au e te mahinga iho a tona kaha. I homai ano tenei aroha noa ki ahau kite iti raw r a ote hunga tapu katoa, kia kauwhautia e ahau i roto i nga tauiwi te taonga o te Karaiti e kore e taea e te whakaaro ; kia whakakitea ano hoki e ahau ki nga tangata katoa te whiwbinga tahitanga kite ngaro, kite mea i huna nei no te oroko hanganga ra ano o te ao i roto i te Atua, nana nei ta te Karaiti hanganga i nga mea katoa: kia ai te hahi i naianei hei whakaatu ki nga rangatiratanga ki nga mana, i nga wahi o te rangi, nga matauranga maha o te Atua ; ko 1 tana hoki ia i whakatakoto ai i mua noa atu, he mea mea nana i roto i to tatou Ariki i a Karaiti Ihu: nana hoki tatou i maia ai i whakatata atu ai hoki mete u ano o te whakaaro, he meatanga na te whakapono ki a ia.
Ko te JRongo Pai. Matin ii. 1.
NA, i te mea kua whanau nei a Ihu i Peterehema o Huria, i nga ra o Kingi Herora, na, ka haere mai etahi Maki i te rawhiti ki Hiruharama, ka mea, Kei hea ianei tenei kua whanau nei hei kingi mo nga Ilurai ? kua kite hoki matou i tana whetu i te rawhiti, a ka tae mai nei kite koropiko ki a ia. A, te rongonga o Kingi Herora, ka ohorere ratou tahi ko Hiruharama katoa. Na, whakaminea katoatia ana e ia nga tohunga nui, me nga Karaipi ote iwi, aka ui atu ki a ratou kite wahi e whanau ai ate Karaiti. Ka mea mai ratou ki a ia, Ki Peterehema o Huria : ko ta te poropiti hoki tenei i tuhituhi ai, ako koe, e Peterehema, whenua o Hur a, ehara rawa i te iti rawa i roto i nga kawana o Hura: e puta mai hoki i a koe he kawana, hei hepara mo toku iwi mo Iharaira, Na, ka oti nga Maki te karanga puku e Herora, ka uia marietia ratou kite wa i puta mai ai te whetu. A unga ana ratou e ia ki Peterehema, i mea ia, Haere, rapua marietia te tamaiti; aka kitea, ka whakahoki mai ite korero ki a au, kia haere atu ai hoki ahau kite koropiko ki a ia. Na, ka rongo ratou i ta te kingi, ka haere; na, ko te whetu i kite ai ratou i te rawhiti, e haere ana i mua i a
KO TE RA TAPU TUATAHI.
52
ratou, a tae noa mai, tu noa ki runga ake i te takotoranga ote tamaiti. A, to ratou kitenga ite whetu, na, ko te -tino haringa i hari ai. Aka tae ki roto kite whare, ka kite i te tamaiti raua ko tona whaea ko Meri, na, tapapa iho ana ratou, koropiko ana ki a ia : ano ka mawhera o ratou taonga, ka hoatu etahi mea ki a ia, he koura, he parakihe, he mora. A i whakatupatoria ratou ete Atua, he mea moemoea, kia kaua e hoki ki a Herora, na, haere ana ki to ratou kainga he ara ke.
KO TE RA TAPU TUATAHI I MURI IHO 0 TE WHAKAATURANGA.
Ko te Inoi.
T? TE Ariki, kia aroha mai koe, a whakarongo mai ki nga inoi a to hunga e karanga atu nei ki a koe; Tukua mai hoki kia kite, kia matau ratou ki nga mea e tika ana hei mahi, kia kaha hoki kite whakarite i aua mea ; ko Ihu Karaiti hoki to matau Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. Bom a xii. 1.
TZ"" OIA ahau ka akiaki atu nei i a koutou, e aku teina, JL\ kia whakaaroa nga mahi tohu a te Atua, kia tapaea atu o koutou tinana hei whakahere ora, e tapu ana, e manakohia ana e te Atua, he mahi na to koutou hinengaro. A kaua to koutou ahua e rite ki to tenei ao: engari kia rere ke, ara kia whakahoutia o koutou hinengaro, kia whakamatautauria ai e koutou ta te Atua e pai ai, te mea e tika ana, e manakohia ana, e tino rite ana. Ko taku kupu hoki tenei ki nga tangata katoa i roto i a koutou, he mea na te aroha noa i homai nei ki a au, Kaua te whakaaro e kake ki runga ake i te mea i tika kia whakaaroa; engari kia ata whakaaro, kia rite ki ta te Atua wahi whakapono i tuwha ai ki tetahi ki tetahi. E rite ana hoki ki o tatou wahi ka maha nei i te tinana ko tahi, a aua wahi katoa kihai i whakakotahitia te mahi ma ratou: waihoki ko tatou tokomaha, he tinana ko tahi i roto i a te Karaiti, ko tatou takitahi ia hei wahi no tatou tahi.
Ko te Rongo Pai. Buka ii. 41.
Al haere ona, matua ia tau ia tau ki Hiruharama kite hakari ote Kapenga. Aka tekau ma rua ona tau, ika haere atu ratou ki Hiruharama kite whakarite i nga
KO TE RA TAPE TUARUA.
53
ritenga o te hakari : a ka rite nga ra, i a raua e hoki ana, ka noho te tamaiti a Ihu ki Hiruharama ; kihai hoki a Hohepa raua ko tona w r haea i mohio. I mea hoki raua kei roto ia ite tira, na, ka haere, ko tahi te ra kite ara;< a ka rapu raua i a ia- i roto i nga whanaunga, i a raua tangata hoki i mohio ai. A, te kitea ia, hoki ana ki Hiruharama, kite rapu i a ia. A, muri iho i nga ra e torn ka kitea ia i roto i temepara e noho ana, i waenganui o nga kai whakaako, e whakarongo ana ki a ratou, e ui atu ana ki a ratou. A miharo katoa ki tona matauranga, ki ana korero, te hunga i rongo ki a ia. Ano ka kite raua i a ia, ka tino miharo : a ka mea tona whaea ki a ia E tama, he aha koe i penei mai ai ki a maua ? na, pouri noa iho maua ko to papa, i a maua i rapu kei i a noe. Ka mea mai ia ki a raua, He aha korua i rapu ai i a au ? kihai korua i mahara, me mea ahau i nga mea a toku Matua ? Heoi kihai raua i matau kite kupu i korerotia eiaki a raua. Na, ka haere tahi atu ia me raua, ka tae ki Nahareta, a ka ngohengohe ki a raua; ko tona whaea ia i rongoa i enei kupu katoa i roto i tona ngakau. Na, ka kake haere a Ihu te matau, te kaumatua, ka paingia ano hoki e te Atua e te tangata.
KO TE RA TAPU TUARUA I MURI IHO 0 TE WHAKAA TURANGA.
Ko te Inoi*
ETE Atua Kaha rawa ora tonu, e kawana ana koe I i nga mea katoa ite rangi ite whenua ; Whakarongo atawhai mai ki nga inoi a to hunga, a tukua, mai ki a matou to rangimarie i nga ra katoa e ora ai niatou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. Roma xii. 6.
"VTA, ka rere ke nei nga mea i homai ki a tatou, he mea 1 e rite ana kite aroha noa i homai ki a tatou, kite mea he mabi poropiti, kia rite kite tikanga ote whakapono ; kite mea he mahi minita, hia u kite mahi minita, te kai whakaako, kia u kite whakaako; te kai whakahauhau, kia u kite whakahauhau; te kai hoatu, kia tapatahi te ngakau; te kai tohutohu, kia uaua; te kai atawhai kia marama te ngakau. Aua te aroha e tiniha nga. W hakariharihangia te kino; kia uki te pai. Kia
TE RA TAPU TUATORU I MURI.
54
aroha o tetahi ki tetahi, kia rite ki to te tuakana raua ko te teina; kia nui te whakahonore a tetahi i tetahi; kia uaua, kaua e mangere; kia toko tonu ake te wairua; mete mahi ano kite Ariki; kia hari i runga ite tumanako; kia manawanui kite whakapawera; kia uki te inoi; whakawhiwhia te hunga tapu ina rawakore: kia mau kite atawhai manuhiri. Manaakitia te hunga e tukino ana i a koutou: manaakitia kaua e kanga. Kia hari tahi mete hunga hari, tangi tahi mete hunga tangi. Kia kotahi ta koutou whakaaro tetahi ki tetahi. Kaua e whakakake te whakaaro, engari me whakauru ki roto kite hunga iti.
Te JEtonqo Pai. Hoani ii. 1.
NA i te torn o nga ra he marenatanga kei Kana o Ka* JL 5 riri; a i reira ano te whaea o Ihu: a i karangatia ano a Ihu ratou ko ana akonga kite marenatanga. A, te potonga o te waina, ka mea te whaea o Ihu ki a ia, Kahore a ratou waina. Ka mea a Ihu ki a ia, Hei aha ma tana, e tai ? kahore ano kia taea noatia taku haora. Ka mea tona whaea ki nga kai mahi, Ko tana e mea ai ki a koutou, meatia. A e ono nga ipu kohatu etu ana i reira he tikanga na nga Hurai mo te horoi, e rua e torn nga mehua o tetahi, o tetahi, ina ki. Ka mea a Ihu ki a ratou, Whakakiia nga ipu kite wai. A whakakiia ana ratou, purena noa. Na, ka mea ia ki a ratou, Tena, utuhia, kawea atu kite rangatira ote hakari. A kawea
atu ana e ratou. Ano ka whakamatautau te rangatira o te hakari i te wai i whakawainatia, a kihai i mohio no hea ranei; (ko nga pononga ia, i utuhia ai te wai, i mohio ;) ka karanga te rangatira o te hakari kite tane marena hou, ka mea ki a ia, E whakatakotoria ana e nga tangata katoa te waina pai ite timatanga; aka roa te inumanga, mo reira te waina he iti iho nei te pai: ko koe ia, kua tohu ite waina pai mo konei. I meatia tenei timatanga merekara e Ihu ki Kana o Kariri, a whakakitea ana e ia tona kororia; a whakapono ana ana akonga ki a ia.
TE EA TAPE TUATOEU I MURI IHO 0 TE WHAKAATURANGA.
Te Inoi.
TE Atua Kaha rawa, ora tonu, titiro atawhai mai ki o matou ngoikoretanga, torona mai tou ringa
IHO 0 TE WHAKAATURANGA.
55
matau kite whakaora, kite tiaki i a matou, i o matou mate, i o matou wehinga katoa; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. Roma xii. 16.
KEI mea koutou he matau koutou. Kaua e utua ta tetahi kino kite kino. Whakaaroa wawetia he pai kite aroaro o nga tangata katoa. Ki te taea, whakapaua ta koutou kia mau te rongo ki nga tangata katoa. Aua e rapu utu mo koutou, e aku hoa aroha, engari neke atu i te riri: kua oti hoki te tuhituhi, Maku te rapu utu ; maku te hoatu utu, eaita te Ariki. Na, kite mate hiakai tou hoa riri, whangainga; kite mate wai, whakainumia : ki te penei hoki to mahi ka purangatia e koe nga waro kapura ki runga ki tona matenga. Kei hinga koe ite kino, engari kia hinga te kino i te pai.
Ko te Rongo Pai. Matiu viii. 1.
ANO ka heke iho ia i te maunga, he tini te tangata i aru i a ia. Na, ka haere mai tetahi repera, ka koropiko ki a ia, ka mea, Ete Ariki, kite pai koe, e taea ahau e koe te mea kia ma. Aka totoro mai te ringa o Ihu, ka pa ki a ia, ka mea, E pai ana ahau; kia ma koe. A ma tonu iho tona repera. Katahi ka mea a Ihu ki a ia, Kia mahara, kei korerotia e koe kite tangata; erangi haere, kia kite te tohunga i a koe, kawea atu hoki te whakahere i whakaritea e Mohi, hei mea whakaatu ki a ratou. Ano ka tae a Ihu ki Kaperenauma, ka haere mai ki a ia tetahi keneturio, ka inoi ki a ia, ka mea, E te Ariki, ko taku pononga kei te whare e takoto ana, he pararutiki, e ngaua kinotia ana. Aka mea a Ihu ki a ia, Ka haere atu ahau kite whakaora i a ia. Na, ko te whakahokinga atu ate keneturio, te meatanga atu, E te Ariki, ehara ahau i te tikanga tangata e haere ake ai koe ki raro i taku tuanui: engari kia puaki kau mai to kupu, a ka ora taku pononga. He tangata hoki ahau e whakahaua ana, he hoia ano aku hei whakahaunga maku: ka mea atu ahau ki tenei, Haere, na, ka haere ia; ki tetahi, Haere mai, aka haere mai; ki taku pononga hoki, Meatia tenei, aka meatia e ia. A, te rongonga o Ihu, ka miharo, aka mea kite hunga e aru mai ana, He pono taku e mea atu nei ki a koutou, kahore ano ahau i kite noa i te whakapono hei rite mo tenei te nui, i roto i a Iharaia. Ko taku kupu ano tenei ki a
KO TE RA TAPU TUAWHA.
56
koutou, He tokomaha e haere mai i te rawhiti, i te weta, a e noho tahi i a Aperahama, i a Ihaka, i a Hakopa, ki te rangatiratanga ote rangi. Ko nga tamariki ia ote rangatiratanga ka maka kite pouri i waho: ko te wahi tera ote tangihanga mete teteatanga o nga niho. Na, ka mea mai a Ihu kite keneturio, Haere, kia rite ki tou whakapono te meatanga ki a koe. A ora ake tana pononga i taua wa pu ano.
KO TE RA TAPU TUAWHA I MURI IHO 0 TE WHAKAATURANGA.
Ko te Inoi.
Tp TE Atua, e kite ana koe he maha he nui nga kino JLJ e karapoti nei i a matou, a e kore matou e tu tonu ite ngoikore i a matou; Whakakahangia, tiakina matou, a tautokona matou i roto i nga he katoa, whakaputaina atu hoki matou i nga whakawainga katoa; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ao te Tuhituhi. Roma xiii. 1.
TZ’ IA ngohengohe nga wairua katoa ki nga mana nuJjL nui. Kahore hoki he mana, no te Atua anake: nga mana o tenei wa nei he mea whakarite na te Atua. Na, kite whakakeke tetahi kite mana, e whakakeke ana ki ta te Atua i whakarite ai: na, ta te hunga whakakeke e whiwhi ai he whakahe. Ehara hoki nga rangatira ite whakawehi mo nga mahi pai, engari mo nga mahi kino. E mea ana koe kia kaua e wehi i te mana ? meatia te pai, ahe whakamoemiti tana e homai ai ki a koe: ko ia hoki ta te Atua minita ki a koe mo te pai. Tena kite meatia te kino, kia wehi ra; ehara hoki tana i te man noa ite hoari: ko ta te Atua minita hoki ia, he kai rapu utu hei riri ite kai mahi ite kino. Mo reira ka takoto te tikanga kia ngohengohe koutou, ehara i te mea he whakaaro kau kite riri, engari ki ta te hinengaro ano hoki. Na konei hoki koutou i hoatu ai ite takoha: na te Atua hoki ratou minita, he hunga hoki e mau tonu ana ki tenei mea pu ano. Na, hoatu nga mea i tika kite katoa :he takoha ki aia i tika ai te takoha • he utu ki aia i tika ai te utu; he wehi ki aia i tika ai te wehi; he honore ki aia i tika ai te honore.
KO TE RA TAPU TUARIMA.
57
D 3
Ko te Ttongo Pai. Matiu viii. 23.
ANO ka eke ia kite kaipuke, ka aru ana akongai a ia. Na, tutu rawa te puehu o te moana, ngaro iho te kaipuke ite ngaru : ai te moe ano ia. Aka haere mai ana akonga, ka whakaara i a ia, ka mea, E te Ariki, whakaorangia tatou, ka mate tatou. Aka mea atu ia ki a ratou, He aha ta koutou e wehi, e te hunga whakapono iti ? Me i reira ka ara ia a riria iho eia te hau mete moana; a marino noa iho. A miharo noa nga tangata, ka mea, He tangata aha tenei, ina rongo rawa te hau me te moana ki a ia! Ano ka whiti ia ki tarawahi kite whenua o nga Kerekehini, ka tutaki ki a ia nga tangata tokorua e nohoia ana e nga rewera, e haere mai ana i roto i nga rua tupapaku, he hunga tutu rawa, te taea taua huarahi te haere ete tangata. Na, ka karanga ake raua, ka mea, He aha maua nau, e Ihu, e te Tama a te Atua ? kua tae mai oti koe kite w T hakamamae i a maua i te mea kahore ano i rite te taima ? A i tawhiti atu i a ratou tetahi kahui poaka, e kai ana, he tini. Aka inoi nga rewera ki a ia, ka mea, Ki te pei koe i a matou, tukua matou kia haere ki roto ki te kahui poaka. Na, ka mea ia ki a ratou, Haere. A, to ratou putanga mai ki waho, haere ana ki roto kite kahui poaka; ra, ko te tino rerenga katoatanga ote kahui poaka rate pari kite moana, a mate iho ki roto kite wai. Na, ka whati nga kai whangai, a haere ana kite pa, korero ana i nga mea katoa, mete meatanga kite hunga i nohoia e nga rewera. Na, puta katoa mai ana te pa ki waho ki te whakatau i a Ihu ; aka kite i a ia, ka tohe kia haere atu ia i o ratou wahi.
KO TE RA TAPU TUARIMA I MURI IHO 0 TE WHAKAATURANGA.
Ko te Inoi.
~O IHOWA, whakapumautia, whakatikaia nga mahi JLj whakapono ato Hahi; kia tumanako tonu atu ai ratou ki tau atawhai, a kia tiakina tonutia e to kaha nui; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. Korohe iii. 12.
NA, kia rite kite hunga whiriwhiri ate Atua, kite hunga e tapu ana, e arohaina ana, a kakahuria iho e koutou te ngakau tohu tangata, ngawari, e kore e whaka-
KO TE KA TAPU TUAONO I MURI IHO
58
kake, te ngakau mahaki, te manawanui; kia ata hanga koutou tetahi ki tetahi, houhia te rongo e tetahi ki tetahi, kite mea kei tetahi he take riri ki tetahi: kia pera hoki mete Karaiti i hohou nei ite rongo ki a koutou, kia pera ano hoki koutou. A hei waho i enei katoa ko te ayoha, ko te here tika rawa ia. A waiho ma te rangimarie o te Atua te whakahaere tikanga i roto i o koutou ngakau, i karangatia hoki koutou ki tenei i roto i te tinana ko tahi; kia whakawhetai hoki koutou. Kia noho nui te kupu a te Karaiti i roto i a koutou i runga i nga matauranga katoa ; me whakaako me whakatupato tetahi e tetahi ki nga waiata, kingahimene, ki nga waiata whakawairua, mete waiata ano kite Ariki i runga ite aroha noa, i roto i o koutou ngakau. A, nga mea katoa e mea.ai. koutou, nga kupu nga mahi ranei, kia meinga katoatia i runga i te ingoa o te Ariki o Ihu, me whakawhetai atu ano kite Atua, ara kite Matua, i roto i a ia.
JLo te Hongo Pai, Matiu xiii. 24.
Ip RITE ana te rangatiratanga o te rangi ki tetahi J tangata i rui ite purapura pai ki tana mara: a i nga tangata e moe ana, ka haere mai tona hoa riri, ruiaiho he tarn kino ki waenga witi, a haere ana. Ano ka pihi ake te ran, aka hua, katahi ka kitea ano hoki nga tarn. Na, ka haere mai nga pononga o tana rangatira, ka mea ki a ia, E mara, kihai ianei koe i rui i te purapura pai ki to mara 1 Na te aha ra i whai taru ai ? Na, ka ki atu ia ki a ratou, Na te hoa riri tenei i mea. Katahi ka mea nga pononga ki a ia, E pai ranei koe kia haere matou kite whakapuranga i aua taru ? Aka mea ia, Kahore; kei hutia ngatahitia ano hoki nga witi ina hutia nga taru. Tukua kia tupu tahi, a taea noatia te kotinga: aite wa o te kotinga ka mea ahau ki nga kai kokoti, Matuawhak apurangatia nga taru, ka paihere ai hei paihere kia tahuna; ko te witi ia me kohi ki taku whare witi.
KO TE RA TAPU TUAONO I MURI ISO 0 TE WHAKAATURANGA.
Ah te Inoi.
ETE Atua, i whakakitea mai tau Tamaiti hei wha« kangaro i nga mahi a te rewera, hei mea i a matou
0 TE WHAKAATURANGA.
59
hei tamariki ma te Atua, hei tangata mo te ora tonu j Meinga matou, te hunga i tenei whakaaro, kia ma, me ia hoki e ma ana, kia rite ai hoki matou ki a ia, i tona kingitanga kororia e mau tonu ana, ina puta mai ia a mua mete kaha mete kororia nui; kei kona hoki ia e noho ana, e kingi tahi aha, i a koe, e te Matua, i a koe hoki, e te Wairua Tapu, ko tahi ano Atua, a ake ake ake. Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Hoani iii. 1.
KIA kite koutou i nga peheatanga o te aroha i homai nei e te Matua ki a tatou, kia karangatia tatou ko nga tamariki a te Atua ! koia te ao te matauaiki a tatou, kahore hoki i matau ki a ia. E nga hoa aroha, he tamariki tatou na te Atua i naianei j a kahore ano i kitea noatia he aha ranei tatou a mua : otira e mohio ana tatou, ka puta mai ia, ka rite tatou ki a ia ; ka kite hoki tatou i a ia, aia ake ano. Na, te tangata kei aia nei tenei tumanakotanga, ka tahia atu e ia ona hara, kia rite ai ki a ia e hara kore nei. Te tangata e mea ana ite hara, he takahi tana ite ture: he takahanga hoki te hara ite ture. E matau ana ano koutou i whakakitea mai ia hei whakakahore i o tatou hara; kahore ano hoki he hara i roto i a ia. Te tangata e man ana i roto iaia e kore e hara: nga tangata katoa e hara ana, kahore i kite i a ia, kahore ano ratou i matau ki a ia. E nga tamariki nonohi, kei whakapohehetia koutou e tetahi: te tangata e mea ana ite tika, e tika ana ano, pera hoki me tera e tika ana. Te tangata e mea ana i te hara, no te rewera ia ; e hara tonu ana hoki te rewera no te timatanga. Mo konei te Tama a te Atua i whakakitea mai ai, kia whakakahoretia ai e ia nga mahi a te rewera.
lib te Bongo Pai. Matiu xxiv. 23.
TZ" I te mea tetahi ki a koutou i reira, Na, tenei a te Karaiti, na, tera; ana e whakaponohia. E whakatika hoki nga Karaiti teka, me nga poropiti teka, a ka hoatu e ratou nga tohu nunui, me nga mea whakamiharo; ame i taea, ka mamingatia ano hoki te hunga i whiriwhiria. Na, ka korerotia wawetia nei eahau ki a koutou. Na, ahakoa mea mai ratou ki a koutou, Na, kei te koraha ia; aua e haere atu : Na, kei nga ruma o roto rawa; aua e whakaponohia. Ka rite hoki kite uira e puta mai nei ite rawhiti, a hiko tonu atu kite weta, te
KO TE RA TAPU TUATORU I MUA 0 RENETI.
60
haerenga mai ote Tama ate tangata. Ko te wahi hokii te tupapaku, ko reira ano hoki huihui ai nga kahu. A, muri tata iho i te whakapawera i aua ra ka whakapouritia te ra, e kore ano hoki e tiaho te maramatanga o te marama, ka taka iho nga whetu i te rangi, a ka ngaueue nga mea kaha o nga rangi: ko reira ano hoki puta mai ai te tohu ote Tama ate tangata ite rangi: ako reira nga iwi katoa o te whenua tangi ai, a e kite ratou i te Tama a te tangata e haere mai ana i runga i nga kapua o te rangi mete kaha mete kororia nui. A e tonoa eia ana anahera mete tetere tangi nui, aka huihuia e ratou ana i whiriwhiri ai i nga hau e wha, i etahi topito o te rangi puta noa i etahi topito.
KO TE RA TAPU TUATORU I MU A 0 RRNETI.
Ko te Inoi.
Ep TE Ariki, whakarangona atawhaitia nga inoi a to J hunga ; a, kia arohaina mai, kia whakaorangia ma" tou, e riria tikatia nei' mo o matou hara, kia whakakororiatia ai tou Ingoa; ko Ihu Karaiti to matou Kai whakaora; tena ia te ora na, te kingi tahi na, me koe me te Wairua Tapu, ko tahi tonu Atua, a ake ake ake. Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Koriniti ix. 24.
KAHOBE oti koutou i matau kite hunga e oma whakataetae ana, e oma katoa ana ano ratou, ko tahi ano ia mana te utu whakahonore ? Kia tika ano ta koutou oma, kia wh iwhi ai koutou. A, nga tangata katoa e whakataetae ana e whakakoromaki ana i nga hiahia katoa. Baton, kia whiwhi ai kite karauna pirau; tatou ia, kite mea e kore e pirau. Koia ahau ka oma nei, ehara ano hoki ite mea ngaro; e kuru ana ahau, kahore ia e rite kite kai patu o te hau : engari e pehia ana e ahau toku tinana, a meinga ana hei pononga maku; kei kauwhau pea ahau ki etahi atu, ko au ka akiritia atu.
Ko te Kongo Kai. Matiu xx. 1.
TO BITE ana te rangatiratanga o te rangi ki tetahi raI j ngatira, i haere atu ite atatu kite korero kai mahi mo tana mara waina. Ano ka oti te whakarite ki nga kai mahi, kia ko tahi ra he pene, tonoa ana ratou e ia ki tana mara waina. A, tona liaerenga atu ite torn o nga
KO TE RA TAPU TUARUA I MUA O RENETI.
61
haora, ka kite i etahi atu e tu mangere ana i te kainga hoko, a ka mea atu ki a ratou, Haere hoki koutou ki te mara waina, a ka hoatu e ahau ki a koutou te mea e tika ana. Na, haere ana ratou. I haere ano ia i te ono ite iwa o nga haora, a pera ana ano hoki. Ite tekau ma tahi o nga haora ka haere atu ano ia, ka kite i etahi atu e tu mangere ana, a ka mea ki a ratou, He aha ta koutou etu mangere i konei ite ra roa nei ? Ka mea mai ratou ki a ia, No te mea ra kahore he tangata i korero i a matou kite mahi. Ka mea atu ia ki a ratou, Haere ano hoki koutou kite mara waina; aka riro i a koutou te mea e tika ana. Ano ka ahiahi, ka mea te rangatira ote mara waina ki tana kai whakahauhau, Karangatia nga kai mahi, utua hoki ratou, hei o muri timata ai puta noa ki o mua. A, te taenga mai ote hunga i korerotia ite tekau ma tahi o nga haora, ko tahi te pene i riro i tetahi i tetahi. Ka tae mai o mua, hua noa ratou tera atu te mea e riro i a ratou ; heoi ko tahi ano te pene i riro i tetahi i tetahi. Ano ka riro mai i a ratou, ka amuamu ki taua rangatira, ka mea, Ko tahi te haora i mahi ai enei o muri, aka oti ratou te whakarite ki a matou kite hunga i pehia nei ete taimaha ete tikakatanga ote ra. Na, ka whakahokia mai e ia, a ka mea ki tetahi o ratou, E hoa, kahore aku he ki a koe : kihai koe i whakarite ki a au me pene ? Tangohia tau, a haere: e pai ana ahau kia rite ki tau te mea e hoatu ki tenei o muri. Ehara ianei i te mea tika kia meatia e ahau taku e pai ai ki aku mea ? E kino ana oti tou kanohi no te mea e pai ana ahau ? Heoi, ko o muri e meinga ki mua, ko o mua ki muri: he tokomaha hoki e karangatia ana, he ruarua ia e whiriwhiria.
KO TE RA TAPU TUARUA I MUA 0 RENETI.
Ko te Inoi.
tp TE Atua, e te Ariki, e kite ana koe e kore matou JLj e whakawhirinaki ki tetahi o a matou mahi; kia tiakina matou e ton kaha i te kino katoa ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. 2 Koriniti xi. 19.
PAI tonu hoki ki a koutou te ata hanga kite hunga wairangi, he hunga whakaaro na hoki koutou. Ka
KO TE RA TAPE TUARUA I MUA 0 RENETI.
62
ata hanga hoki koutou kite whakataurekareka tetahi i a koutou, kite pan a koutou mea i tetahi, kite tangohia ta koutou e tetahi, kite whakakake tetahi, kite pahiatia to koutou mata e tetahi. He kupu tenei naku mo te honorekoretanga, ara ko mat on he ngoikore. Na, kite maia tetahi ki tetahi mea, (he kupu wairangi nei taku,) ka maia ano hoki ahau. He Hiperu ratou ? abau ano hoki. No Iharaira ratou ? ahau ano hoki. No te whanau ratou o Aperahama ? ahau ano hoki. He minita ratou no te Karaiti ? (He korero kuare taku nei,) tera atu ano taku; hira atu oku mauiuitanga, nui noa atu oku whiunga, maha noa atu oku meatanga ki roto ki nga whare herehere, maha atu oku mate. E rima oku whiunga e nga Hurai, he mea tataki torn tekau ma iwa nga panga o te whin; ka torn oku whiunga kite rakau, ko tahi toku akinga kite kohatu, ka torn oku tahuritanga i te kaipuke, ko tahi oku po ko tahi oku ra i te rire; i nga haereerenga maha, i nga oranga noatanga i nga awa, i nga oranga noatanga i nga kai pahua, i nga oranga noatanga i aku whanaunga, i nga oranga noatanga i nga tauiwi, i nga oranga noatanga i te pa, i nga oranga noatanga i te koraha, i nga oranga noatanga i te moana, i nga oranga noatanga i nga teina teka; ite mauiuitanga, ite ngenge, he maha nga mataaratanga, i te mate kai, i te mate wai, he maha nga nohoanga pukutanga, i te matao, i te kore kakahu. Hei tapiri mo nga mea o waho, ko te mea e whakaeke nei i a au i tenei ra i tenei ra, ko te manukanukatanga ki nga hahi katoa. Ko wai te ngoikore ana, a kahore ahau e ngoikore ? ko wai te whakahengia ana, a kahore ahau e pawerawera ? Ki te mea ka takoto te tikanga kia whakamanamana, me whakamanamana ahau ki toku ngoikoretanga. E matau ana te Atua te Matua o to tatou Ariki o Ihu Karaiti, ko ia nei te whakapaingia ana ake tonu atu, kahore aku teka.
Ko te Ponqo Pai. Buka viii. 4. A. A • * • KA tmi nga tangata ka huihui mai, a ka tae mai ki a ia i tenei pa i tenei pa, ka korero kupu whakarite ia: i haere atu te kai rui kite rui i tana purapura: a iaia e rui ana, ka ngahoro tetahi kite taha ote ara; a takahia ana, na, kainga ake e nga manu o te rangi. Ko etahi i ngahoro ki runga kite toka; te tupunga ake, kua maroke, kahore hoki he makuranga. Ko etahi i ngahoro
KO TE RA TAPU I MUA O RENETI.
63
kj roto ki nga tataramoa ; a tupu tahi ana nga tataramoa, koaoaotia iho. Ko etahi i ngahoro kite oneone pai; tupu ana, tatakirau ona hua. Ka mutu enei korero, ka karanga ia, Ko ia he taringa ona hei whakarongo, kia ronga ia. Na, ka ui ana akonga ki a ia, ka mea, He aha te tikanga o tenei kupu whakarite ? Ka mea mai ia, Kua hoatu ki a koutou kia matau i nga mea ngaro ote rangatiratanga o te Atua : ki era atu ia, he whakarite nga kupu: kia kite ai ratou, a e kore e kite, kia rongo ai, a kore ake e matau. Na, tenei te kupu whakarite: Ko te ourapura te kupu ate Atua. Era ite huarahi, ko nga kai whakarongo; me i reira ka haere mai te rewera, ka kapo i te kupu i roto i o ratou ngakau, kei whakapono ratou, aka ora. Era i runga i te toka ko te hunga e tango nei ite kupu mete hari ano ito ratou rongonga ai; kahore ia o ratou pakiaka, whakapono ana ratou ehia ake ano ra, a i te wa o te whakamatautau ka mawehe atu. Tera i ngahoro ki roto ki nga tataramoa, ko te hunga e whakarongo ana, a, te haerenga atu, ka koaoaotia e nga whakaaroaronga, e nga taonga, e nga whakaahuareka ote ao, a hore ake e pakari o ratou hua. Ko tera i te oneone pai, ko te hunga e tika ana e pai ana te ngakau, a, te rongonga i te kupu, ka pupuri, a hua ana nga hua i runga i te manawanui.
KO TE RA TAPU I MUA O RENETI.
Ko te Inoi.
Tp TE Ariki, kua whakaakona matou e koe, e kore JLj rawa e pai a matou hanga, kite kahore he aroha; Tonoa iho tou Wairua Tapu, ringihia mai ki o matou ngakau tena tino mea nui, ara te aroha, ko te unga hoki ia o te marietanga o nga mahi pai katoa, a kite kahore tena i te tangata, ahakoa e ora ana, ho tupapaku ia ki tau titiro: Whakaritea mai tenei, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Koriniti xiii. 1.
AHAKOA no nga tangata no nga anahera toku reo, kite kahore oku arolia, ka rite ahau kite parahi tangi, kite himipora tangi. Ahakoa kei ahau te mahi poropiti, a kitea ana e ahau nga mea ngaro katoa, mete matauranga katoa, a kua riro katoa mai i a au te whaka-
KO TE RA TAPE I MUA 0 RENETI.
64
’Dono, e taea ai te whakanekeneke i nga maunga, kite kaiore oku aroha, ehara rawa ahau. Ahakoa ka hoatu e ahau aku taonga katoa hei whangai i te hunga rawakore, ahakoa ka tukua atu e ahau toku tinana kia tahuna, kite kahore pku aroha, kahore rawa he pai hi ahau. E manawanui ana te aroha, e atawhai ana; e kore te aroha e hae; e kore te aroha e whakaii, e kore e whakapehapeha, kahore ona tikanga w’hanoke, e kore e rapu i ana ake, e kore e riri wawe, e kore e whakairi kino; e kore e hari kite he, engari ka hari tahi kite pono; e whakamanawanui ana ki nga mea katoa, e whakapono ana ki nga mea katoa, e whakaaro pai ana ki nga mea katoa, e whakaririka kau ana ki nga mea katoa. E kore rawa te aroha e taka: na, ahakoa mahi poropiti, e memeha; ahakoa reo ke, e mutu; ahakoa matauranga, e memeha. E matau ana hoki tatou ko tetahi wahi anake, e poropiti ana tatou ko tetahi wahi anake; otira ka tae mai te tino mea, ko reira memeha ai taua wahi. I taku tamarikitanga, i rite aku korero ki a te tamariki, i rite toku ngakau ki to tetamariki, i rite oku whakaaro ki ote tamariki; taku kaumatuatanga, whakarerea ake e ahau nga mea tamariki. I naianei hoki he titiro pouriuri ta tatou i roto i te whakaata ;ko reira ia he kanohi he kanohi: i naianei e matau ana ahau ko tetahi wahi anake; ko reira ia ahau mohio ai me ahau e mohiotia nei. Na, tenei ano te mau nei te whakapono, te tumanako, te aroha, enei e toru; na, ko te mea nui rawa o enei ko te aroha.
Ko te Bongo Pai. Kuka xviii. 31.
Aka mau a Ihu kite tekau ma rua, ka mea ki a ratou, Na, e haere ana tenei tatou ki Hiruharama,. a ka rite katoa nga mea i tuhituhia e nga poropiti mo te Tama ate tangata. Ka tukua hoki ia ki nga tauiwi, ka tawaia, ka whakatupuria kinotia, ka tuwhaina: a ka oti ia te whin, ka whakamatea : a i te torn o nga ra ka ara. A kihai ratou i matau ki tetahi o enei mea: a he mea buna ki a ratou tenei kupu, kihai hoki ratou i mohio ki nga mea i korerotia. Aia ia e whakatata ana ki Heriko, e noho ana tetahi matapo ite taha ote huarahi kite tone mea . mana : a, tana rongonga i te mano e haere atu ana, ka ui atu, He aha tenei ? Ka mea ratou ki a ia, Ko Ihu o Nahareta e haere atu ana. Katahi ia ka karanga, ka mea, E Ihu, e te Tama a Kawiri, kia aroha mai ki a an.
KO TE RA TUATAHI 0 RENETI.
65
Na, ka riria ia e te hunga i haere i mua kia noho puku: heoi rahi noa ake tana karanga, E te Tama a Rawiri, kia aroha ki a au. Na, ka tu a Ihu, ka mea kia arahina mai ia ki a ia: ano ka tata, ka ui atu ki a ia, ka mea, Kia ahatia koe e ahau ? Ka mea ia, E te Ariki, kia titiro ahau. Ka mea a Ihu ki a ia, Titiro: na tou whakapono koe i whakaora. A titiro tonu ake ia, a aru ana i a ia, mete whakakororia ite Atua: a, te kitenga ote iwi katoa, ka whakamoemiti kite Atua.
KO TE RA TUATAHI 0 RENETI.
Ko te Inoi.
TO TE Atua Kaha rawa ora tonu, e kore koe e kino IT J ki tetahi o au mahi, e murua ana e koe nga hara o te hunga katoa e ripeneta ana; Hanga he ngakau hou he ngakau ripeneta ki roto i a matou, kia tangi tika ai matou moo matou hara, kia whakina ai o matou mea whakapouri, a kia tino murua o matou hara e koe, e te Atua tohu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine,
Me korero tenet Inoi i nga ra katoa o Reneti i muri iho i te Inoi o taua ra ake.
Mo te Tuhituhit Hoera ii. 12.
E MEA ana a Ihowa, Tahuri mai koutou ki a an, o Pj koutou ngakau katoa, mete nohoanga pukutanga, mete tangi, mete aue. A haea o koutou ngakau, aua nga kakahu, a tahuri atu ki a Ihowa to koutou Atua : e atawhai ana hoki ia, e tohu ana, e kore e hohoro te riri, e rahi tona atawhai, e ripeneta ana ia kite kino. Ko wai te matau ana me kore ia e hoki mai, e ripeneta, a ka waiho ai i te pai i muri i a ia, he hoatutanga kai tapu, he hoatutanga wai tapu ki a Ihowa to koutou Atua? Whakatangihia te tetere i Hiona, whakatapua he nohoanga pukutanga, karangatia te huihuinga nui, whakaminea te iwi, whakatapua te whakaminenga, huihuia nga kaumatua, whakaminea nga tamariki, me ratou hoki e kai ana i te u ; kia haere atu te tane marena hou i tona whare, mete wahine marena hou i tona whare; kia tangi nga tohunga karakia, nga minita o Ihowa ite takiw r a ote whakamahau mete aata, kia mea ratou, Tohungia tou hunga, e Ihowa, kaua hoki e hoatu tou iwi kite whakakinonga, kia waiho ai nga tauiwi hei rangatira mo ratou: hei aha ratou ka mea ai i roto i te iwi, Kei hea to ratou Atua ?
KO TE RA TAPU TUATAHI 0 RENETI.
66
Ko te ißongo Pai. Matiu vi. 16.
AKA noho puku koutou, kei rite kite hunga tinihanga, kaua e whakapoururu te kanohi; e whakaahua ke ana hoki ratou i o ratou kanohi, kia kitea ai e nga tangata e noho puku ana ratou. He pono taku e mea atu nei ki a koutou, Ka riro to ratou utu i a ratou. Engari ka noho puku koe, kaukauria tou upoko, horoia hoki tou kanohi; kei kitea koe e nga tangata e noho puku ana, erangi e tou Matua ite wahi ngaro; ako tou Matua e kite nei ite wahi ngaro, mana koe e utu nui. Kaua e purangatia he taonga ma koutou kite whenua, kite wahi e whakakinongia ana e te huhu, e te waikura, kite wahi hoki e keri mai ai nga tahae, tahae ai. Erangi purangatia ma koutou he taonga kite rangi, kite wahi e kore ai e whakakino te huhu, te waikura, kite wahi hoki e kore ai e keri nga tahae, tahae ai: ko te wahi hoki i o koutou taonga, ko reira ano hoki o koutou ngakau.
KO TE RA TAPU TUATAHI 0 RENETI.
Ko te Inoi
TH TE Ariki, i noho puku koe mo matou i nga ra e J_J wha tekau, i nga po e wha tekau ; Whakakahangia matou kia w T hakakoromaki ai matou i 'to matou hiahia, kia mate ai o matou kikokiko i te Wairua: a, ka toko ake koe i roto i o matou ngakau, meinga matou kia anga atu i runga ite tika, ite tapu; kia whakahonoretia, kia whakakororiatia ai koe. Tena koe te ora na, te kingi tahi na, i te Matua, i te Wairua Tapu, ko tahi ano Atua, a ake ake ake. Amine.
Ko te Tuhituhi. 2 Koriniti vi. 1.
NA, tenei matou, ona hoa mahi, te whakahau nei i a koutou, kia kaua e maumau riro noa te aroha noa o te Atua i a koutou. (E mea ana hoki ia, Kua rongo ahau ki a koe i te wa manakohanga atu, a awhinatia ana koe e ahau i te ra o te whakaoranga: tenei i naianei te wa manakohanga mai; tenei i naianei te ra o te whakaoranga.) E kore e hoatu e matou tetahi take whakahe, ahakoa he aha he aha, kei whakahengia te mahi minita: engari i nga mea katoa ka whakakite nei matou he minita matou na te Atua, i runga i nga manawanuitanga maha, i nga tukinotanga, i nga aitua, i nga rarunga, i nga
KO TE RA TAEU TUATAHI 0 RENETI.
67
whiunga, i nga whare herehere, i nga ngangaretanga, i nga mauiuitanga, i nga mataaratanga, i nga nohoanga pukutanga; i runga ite kino kore, i te matauranga, ite whakaririka, i te ngakau ngawari, i te Wairua Tapu, i te aroha hianga kore, i runga i te kupu o te pono, i te kaha o te Atua, me nga mea whawhai ano o te tika ki matau ki maui, i runga i te kororia, i te honore kore, i te kupu kmo, ite kupu pai: mete mea he hunga hianga, ahe hunga pono ano; mete mea kahore e mohiotia, a e mohiotia nuitia ana; mete mea ka mate, heoi tenei ano te ora nei; mete mea e pakia ana, heoi kahore e mate ; mete mea e pouri ana, heoi e hari tonu ana; mete mea e rawakore ana, heoi e mea ana i te tokomaha kia whai taonga ; me te mea kahore a matou aha, a kei a matou nei nga mea katoa.
Ko te Ronqo Pai. Matiu iv. 1.
ME i reira ka arahina a Ihu e te Wairua kite koraha, kia whakamatautauria ete rewera. Ano ka wha tekau nga ra ka wha tekau nga po i noho puku ai, muri ibo ka biakai. Na, ka tae mai te kai whakamatautau ki a ia, ka mea, Ki te me a ko koe te Tama a te Atua, kiia ibo kia meinga enei kobatu bei taro. Na, ka whakahokia mai e ia, a ka mea, Kua oti te tuhitubi, E kore e orate tangata kite taro kau, engari ki nga kupu katoa e puta mai ana ite mangai ote Atua. Me i reira ka kawe te rewera i a ia kite pa tapu, a wbakaturia ana ia ki runga kite keokeonga o te temepara, a ka mea ki a ia, Ki te mea ko koe te Tama a te Atua, rere atu ki raro : kua oti hoki te tubitubi, Ka korerotia ibo koe e ia ki ana anabera; ma ratou koe e hiki ake ki o ratou ringaringa, kei tutuki tou waewae kite kobatu. Mea atu ana a Ihu ki a ia, Ka oti ano hoki te tubitubi, Kaua e whakamatautau kite Ariki ki tou Atua. Ka kawe atu ano hoki te rewera i a ia ki runga ki tetahi maunga tiketike raw a, a whakakitea katoatia ana ki a ia nga rangatiratanga ote ao, mete kororia o aua mea; a mea atu ana ki a ia, Ko anei mea katoa e boatu e ahau ki a koe, kite tapapa iho koe kite koropiko mai ki a au. Na, ka mea a Ibu ki a ia, Haere atu, e Hatana ; kua oti hoki te tubitubi, Me koropiko koe kite Ariki ki tou Atua; me mahi ano ki aia anake. Na, ka mahue ia ite rewera, a ka haere mai nga anahera ka mahi mea mana.
KO TE BA TAPU TUAKUA 0 RENETI.
68
Ko te Inoi.
TE Atua Kaha rawa, e kite iho ana koe kahore o J matou wahi e kaha ai matou : Tiakina o matou tinana. i waho, me o matou wairua i roto ; kia ora ai matou i nga mate katoa, ina pa mai kite tinana, i nga whakaaro kino katoa hoki, e tauria ai e kinongia ai te wairua jko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Kniine.
Ko te Tuhituhi. 1 Teharonika iv. 1.
HEOI, e aku teina, he mea tenei na matou he whakahau ki a koutou i roto i te Ariki i a Ihu, kia rite ki ta matou i riro i a koutou, ara kite tikanga mo ta koutou haere mo ta koutou whakamanawareka atu kite Atua, kia tino hira rawa tera a koutou. E matau ana hoki koutou ki nga tikanga i whakatakotoria atu e matou ki a koutou i roto ite Ariki i a Ihu. Ko ta te Atua hoki tenei e pai ai ko to koutou whakatapunga, kia mawehe atu koutou ite puremu: kia matau koutou katoa kia mau tona ake tinana i runga ite tapu i te honore ; kaua i runga i te toronga atu o te hiahia, kei rite ki nga tauiwi kahore nei e matau kite Atua: kia kaua tetahi e hianga e whakapati ki tona teina i taua mea; mo te mea ko te Ariki te kai rapu utu mo era mahi katoa, ko ta matou hoki ia i korero ai i mua, i whakaatu atu ai ki a koutou. Kihai hoki tatou i karangatia e te Atua kite poke, engari kite tapu. Na, te tangata e whakorekore ana, ehara tana i te whakorekore kite tangata, engari kite Atua, nana nei i homai tona Wairua Tapu ki a tatou.
Ko te Rongo Pai. Matin xv. 21.
KA haere atu a Ihu i reira, ka anga atu ki nga wahi o Taira o Hairona. Na, ko te haerenga mai j aua wahi o tetahi wahine, he Kanaani, ka karanga ki a ia, ka mea, E te Ariki, e te Tama a Rawiri, kia aroha mai ki a au; ko taku tamahine e ngaua kinotia ana e te rewera. A kahore ana kupu i whakahoki atu ai ki a ia. Na, ka haere mai ana akonga, ka ki atu ki a ia, ka mea, Tonoa kia haere; e karanga mai ana hoki i muri i. a tatou. Otira ka whakahokia mai e ia, a ka mea, Heoi nga mea i tonoa mai ai ahau ko nga hipi ngaro o te whare o Iharaira. Aka haere mai tera, ka koropiko ki a ia, ka mea, Ete Ariki, kia puta tou whakaaro ki a au. Na, ka whakahokia atu e ia, a ka mea, Eiiara i te tika kia ta-
TE RA TAPU TUATORU 0 RENETI.
69
ngohia te taro a nga tamariki, kia maka ma nga kuri. A ka mea tera, Ae ra, ete Ariki: ahakoa ra e kai ana nga kuri i nga kongakonga e ngahoro iho ana i te tepara a o ratou rangatira. Katahi ka whakahokia mai e Ihu, aka mea ki a ia, E tai, nui atu tou whakapono: waiho ano i tau i pai ai. A ora ake tana tamahine i taua wa pu ano.
TE RA TAPU TUATORU 0 RENETI.
Te Inoi.
IP TE Atua Kaha rawa, titiro mai ki nga hiahia o o Jlj pononga, totoro mai hoki tou ringa matau, ete Nui rawa, hei arai atu i o matou hoa riri katoa; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Ep eha v. 1.
~VT A, kia rite ta koutou ki ta te Atua, kia pera ano me —nga tamariki e arohaina- ana ; haere hoki i runga i te aroha, kia pera ano mete Karaiti i aroha ki a tatou, a homai ana i a ia ano mo tatou, hei whakahere, hei patunga tapu kite Atua, hei kakara pai. Te puremu ia, me nga mahi poke katoa, mete apo, kaua ena e whakahuatia i roto i a koutou, kia rite ki ta te hunga tapu tikanga; kaua ano hoki te mea whakama, te korero wairangi, te korero maminga, kahore nei i tika, erangi ia te whakawhetai. E matau ana hoki koutou ki tenei, e kore tetahi tangata puremu, poke ranei apo ranei he kai karakia nei hoki ia kite whakapakoko, e whai wahi kite rangatiratanga ote Karaiti, ara ote Atua. Kei tinihangatia koutou e te tangata ki nga kupu tekateka noa: na enei mea hoki te riri a te Atua e puta nei ki nga tamariki ate tutu. Na, kaua koutou e uru ki ta ratou. He pouri hoki koutou i mua, tena ko tenei he marama koutou i roto ite Ariki: kia rite to koutou haere ki to nga tamariki ote marama: (kei runga hoki te hua ote Wairua ite pai katoa, ite tika, ite pono;) me whakamatautau ano e koutou ta te Ariki e pai ai. Kei uru ano hoki ki nga mahi hua kore o te pouri, engari ano, whakahengia iho. He mea whakama hoki te whakahua kau i nga mea ngaro e meinga nei e ratou. Na, nga mea katoa e whakahengia ana, ma te maramatanera
TE RA TAPU TUATORU 0 RENETI.
70
e whakakite: he maramatanga hoki nga mea katoa e whakakite ana. Koia hoki tana kupu nei, Maranga, e tenei e moe nei, ara ake i te mate, a ma te Karaiti koe e whakamarama.
Te Rongo Tai. Kuka xi. 14.
NA, e pei rewera ana a Ihu he wahangu ano hoki ia. A, te putanga mai ote rewera ki waho, ka korero te wahangu; a miharo ana te mane. Na, ka mea etahi o ratou, Na te rangatira o nga rewera, na Perehepura, tana peinga rewera. Na, ka whakamatautau etahi, ka mea ki tetahi tohu iaia i te rangi. Otiia i matau ia ki a ratou whakaaro, a ka mea ki a ratou, Ki te tahuri iho tetahi rangatiratanga ki aia ano, ka kore; a kite tahuri tetahi whare ki tetahi whare, ka hinga. A kite tahuri iho a Hatana ki a ia ano, me pehea e tu ai tona rangatiratanga ? e mea na hoki koutou, na Perehepura taku peinga rewera. Na, kite mea na Perehepura taku peinga rewera, na wai te peinga a a koutou tamariki ? mo konei hei kai whakahe ratou mo koutou. Tena kite mea na te ringaringa o te Atua taku peinga rewera, ina, kua tae noa mai te rangatiratanga o te Atua ki a koutou. Ite mea ka tiakina tona whare ete tangata kaba, he patu nei tana, ka ata takoto ona taonga: otira kite puta mai tetahi e kaha atu ana i a ia, a ka hinga. tera, na, ka tangohia ana patu i whakamanawa atu ai ia, ka tuwhatuwhaia ona taonga. Te tangata ehara ite hoa noku, he hoa riri ia ki a an: te tangata kahore e kohikohi tahi maua, e titaritari ana. Ka puta mai te wairua poke i roto i te tangata, ka haereere ia ra nga wahi wai kore rapu okiokinga ai; a, te kitea, ka mea ia, Ka hoki atu ahau ki toku whare i puta mai ai ahau. A, te taenga atu, rokohanga atu kua oti te puruma, te whakapaipai. Na, ka haere ia, ka tango i etahi atu wairua tokowhitu, he kino atu i a ia ano; a tomo atu ana, noho ana i reira: a, kino atu i te timatanga te whakamutunga o taua tangata. Aia ia e korero ana i enei mea, ka karanga ake tetahi wahine i roto i te mano, ka mea ki a ia, Koa tonu te kopu i kawea ai koe, me nga u i ngotea e koe. Ano ra hoki ko ia, Engari, koa tonu te hunga e whakarongo ana kite kupu a te Atua, a e mahi ana.
TE BA TAPU TUAWHA 0 RENETI.
71
Te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, he mea tika kia whiua matou mo a matou mahi kino, otiia kia aroha mai koe, tohungia hoki matou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, to matou Kai whakaora. Amine.
Te Tuhituhi. Karatia iv. 21.
KI mai ki a au, e te hunga e hiahia ana kia noho i raro ite ture kahore ianei koutou rongo ki ta te ture ? Kua oti hoki te tuhituhi, tokorua nga tamariki a Aperahama kotahi na te pononga, kotahi na te wahine rangatira. Ta te pononga, no te kikokiko tona whanautanga ; a, ta te wahine rangatira, he mea korero mai i mua. Na, he mea whakariteaua mea: ko ngakawenata e rua hoki enei; kotahi no maunga Hina, a whanau ake ana hei taurekareka, ko Akara tenei. Ko tenei Akara hoki, ko maunga Ilina i Arapia, a e rite ana ki Hiruharama onaianei, he pononga nei hoki ia, ratou ko ana tamariki. Tena ko Hiruharama i runga, he mea here kore, ko te whaea ia o tatou katoa. Kua oti hoki te tuhituhi, Kia hari, e te pakoko kahore nei e whanau; hamama, karanga, e te mea kahore nei kia whakamamae; he tini hoki nga tamariki ate mea mahue ia te mea whai tane. Na, tatou nei, e aku teina, e rite ana ki a Ihaka, he tamariki na te kupu whakaari. A, e rite ana ano ki to mua, tera no te kikokiko nei tona whanautanga, whakatoia anae ia te tamaiti no te Wairua nei tona; e pera ana ano inaianei. Heoi e pehea ana ta te Karaipiture ? Peia atu te wahine pononga raua ko tana tama : e kore hoki te terna a te wahine pononga raua ko te tama a te wahine rangatira e whiwhi tahi kite taonga. Na, ehara tatou, e aku teina, ite tamariki na te wahine pononga, engari na te wahine rangatira.
Te JRongo Pai. Hoani vi. 1.
MURI iho i anei mea ka whiti atu a Ihu i te moana o Kariri, ara, ito Taipiria. Ahe tini nga tangata i aru i a ia, i kite hoki ratou i ana merekara i mea ai ia ki nga; uroro. Na, ka haere atu a Ihu ki runga kite maunga, a noho ana i reira ratou ko ana akonga. A kua tata te Kapenga, te hakari a nga Hurai. Na, te marangatanga ake o nga kanohi o Ihu, ka kite i te tini o te tangata e haere mai ana ki a ia; ka mea ia ki a Piripi,
TE RA TAPU TUARIMA 0 RENETI.
72
Ko hea tatou hoko ai i etahi taro, kia kai ai enei ? I penei ai tana ki hei whakamatau raona; i mohio hoki ia ki tana e mea ai. Ka mea a Piripi ki a ia, E kore e ranea ma ratou nga taro o nga pene e rua ran, e kore e riro tetahi wahi iti i tenei, i tenei, o ratou. Ka mea tetahi o .ana akonga ki a ia, a Anaru, teina o Haimona Pita, He tamaiti tenei, e rima ana taro pare, e rua ika nonohi; heoi hei aha enei ma tenei ope nui ? Na, ka mea a Ihu, Meinga nga tangata kia noho. He nui hoki te tarutaru i taua wahi. Na, noho ana nga tangata ki raro, te tokomaha, mete mea e rima nga mano. Na, ka mau a Ihu ki nga taro ; aka mutu te whakawhetai, ka tuwha ata ki nga akonga, a na nga akonga kite hunga i noho ra ; me nga ika ano hoki, ta ratou i pai ai. Ano ka makona ratou, ka mea ia ki ana akonga, Kohikohia nga toenga o nga whatiwhatinga, kei maumauria tetahi wahi. Na, kohikohia ana e ratou, a whakakiia ana nga kete tekau ma rua ki nga whatiwhatinga o nga taro pare e rima, ki nga toenga a nga tangata i kai ra. A, te kitenga o aua tangata i te merekara i meatia e Ihu, ka mea ratou, Ko ia ano tenei te poropiti e haere mai ana kite ao.
TE RA TAPU TUARIMA 0 RENETI.
Te Inoi.
E TE Atua Kaha rawa, kia aroha mai koe, titiro J mai hoki ki to iwi; arahina, tiakina tonutia o matou tinana, o matou wairua, he nui nei hoki ton atawhai, ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Hiperu ix. 11.
Il EOT, te taenga mai o te Karaiti hei tohunga nui mo J_ nga mea pai e whai mai ana i muri, he nui atu ano hoki, he tine tika, te tapenakara, ehara i te mea hanga pa te ringaringa, ara, ehara i te mea no tenei hanganga: ehara ano hoki i te mea no nga koati nga toto, no nga kuao kau ranei, engari nona ake nga toto i haere atu ai ia, kotahi tonu te haerenga, ki roto kite wahi tino tapu, i te mea ka whiwbi ki tana mea hei boko mo tatou, a, ake tonu atu. Ki te mea hoki ma nga toto o nga puru, o nga koati, ma nga pungarehu ranei o te kuao kau, he mea tauwhiuwhi atu kite hunga kua poke, ka tapu ai, ka ma ai, te kikokiko; tera atu to nga toto o te Karaiti, nana nei ia i taoae atu kite
TE RA TAPE TUARIMA O RENETI.
73
E
Atua, i runga i ta te Wairua ora tonu, kahore hoki ona koha, ma tera e ma ai o koutou hinengaro i nga mahi mate, e mahi atu ai koutou kite Atua ora ? Mo konei ano ia i meinga ai hei Takawaenga mo te kawenata hou, kia mate ai ia hei utu mo nga he i raro i te kawenata tuatahi, kia riro ai i te hunga e karangatia ana te wahi tuturu i korerotia i mua.
Te Rongo Pai, Hoani viii. 46.
KA mea a Ihu, ko wai o koutou hei whakaatu, he hara toku ? Ki te pono taku korero he aha koutou te whakapouo mai aiki a au ? E whakarongo ana te tangata ate Atua ki nga korero ate Atua: koia koutou te whakarongo ai, no te mea ehara koutou i te Atua. Na, ka whakahokia atu e nga Hurai, ka mea ki a ia, Kahore koia i tika ta matou i mea ra, No Hamaria koe, ahe rewera tou ? Ka whakahokia mai e Ihu, Kahore oku rewera; engari e whakahonore ana ahau i toku Matua, ko koutou ia te whakakahore ana i te honore moku. Kahore aku whai atu ite kororia moku: tera ano te kai whai, te kai whakatikatika. He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koutou, Ki te pupuri tetahi i taku kupu, e kore ia e kite ite mate, ake ake ake, Ka mea ano nga Hurai ki a ia, Katahi matou ka mohio he rewera tou. Kua mate a Aperahama ratou ko nga poropiti; a e mea ana koe, Ki te pupuri tetahi i taku kupu, e kore ia e pangia e te mate, ake ake ake. He nui oti koe i to matou matua i a Aperahama kua mate nei ? kua mate ano hoki nga poropiti: ki tau, ko wai koe ?Ka whakahokia mai e Ihu, Ki te whakahonore ahau i a au ano, he honore noa toku: ko toku Matua hei whakahonore i a au; ko ta koutou e mea nei, Ko ia to koutou Atua: heoi kahore koutou i matau ki a ia; ko ahau ia, e matau ana ki a ia: a, kite mea ahau, E kore ahau e matau ki a ia, he tangata teka ahau, he pena ano me koutou: otira e matau ana ahau ki a ia, a e pupuri ana i tana kupu. I hari to koutou matua, a Aperahama, mona ka kite i toku ra: i kite ia, a koa ake. Katahi ka mea nga Hurai ki a ia, Kahore ano i rima tekau noa o tau, a kua kite koe i a Aperahapaa ? Ka mea a Ihu ki a ratou, He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koutou, Kahore ano a Aperahama kia wh a nau noa, ko au tenei. Na, ka mau ratou ki etahi kohatu hei epa atu ki ai ia :
TE RA TAPU I MUA 0 TE ARANGA.
74
heoi huna ana a Ihu i a ia, puta mai ana i roto i te temepara na waenganui o ratou, a tika tonu atu.
TE RA TAPU I MUA 0 TE ARANGA.
Te Inoi.
"O TE Atua Kaha rawa, ora tonu, he nui no ton aroha .I J kite tangata i tonoa mai ai tau Tama, to matou Kai whakaora, a Ihu Karaiti, kia whakatangata, a, kia mate ki runga kite ripeka, kia waiho ai tana whakaitinga ia ia hei tauira ki nga tangata katoa; Kia aroha mai koe, tukua mai hoki, kia rite matou ki a ia te manawanui, kia uru hoki ki tona aranga ake, ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine.
Te Tuhituhi. Piripai ii. 5.
KO tenei hei whakaaro ma koutou, ko tera i a Karaiti Ihu: i te. ahua nei ia o te Atua, kihai i mea he tahae tona rite kite Atua te nui; heoi whakaititia ana ia e ia ano, kua mau kite ahua o te pononga, kua meinga kia rite kite tangata: a, ka kitea tona ahua e rite ana ki to te tangata, ka whakapapaku iho ia i a ia ano, kua meinga kia ngohengohe, taea rewatia te mate, te mate nei ote ripeka. Na konei whakateiteitia ake ana ia e te Atua, a hoatu ana ki a ia he ingoa e nui atu ana i nga ingoa katoa; kia tuturi ano kite ingoa o Ihu nga turi katoa, o nga mea i te rangi, o nga mea i te whenua, o nga mea i raro ite whenua; kia whakaae ano hoki nga arero katoa ko Ihu Karaiti te Ariki, hei whakakororiatanga mo te Atua Matua.
Te Ronqo Pai. Matiu xxvii. 1.
AKA takiri te ata, ka runanga nga tohunga nui katoa me nga kaumatua o te iwi mo Ihu kia whakamatea: ano ka oti ia te here, ka arahina atu, a tukua atu ana ki a Ponotio Pirato, kite kawana. A, te kitenga o Hura, o te kai tuku i a ia, kua whakaaetia ia kia whakamatea, ka puta ke tona whakaaro, a whakahokia mai ana e ia nga hiriwa e torn tekau ki nga tohunga nui, ratou ko nga kaumatua, ka mea, Kua hara ahau i taku tukunga i te toto hara kore. Aka mea ratou, Hei aha ma matou? mau tena e titiro. Na, maka iho eia nga hiriwa kite whare tapu, a puta atu ana ki waho, haere ana, tarona ana i a ia. Na, ka tango nga tohunga nui i nga hiriwa, ka mea, E kore e tika kia panga enei kite takotoranga mom, he utu toto hoki. Na, ka runanga ratou, a hokoa ana ki
TE RA TAPU I MUA 0 TE ARANGA.
75
E 2
ana mea te mara o te kai hanga rihi, hei tanumanga mo nga manene. Na reira hoki i huaina ai taua mara, Ko te mara ote toto, a mohoa noa nei. Katahi ka rite ta Hereinaia poropiti i korero ai, i mea ai, Tangohia ana e ratou nga hiriwa e torn tekau, te utu mo te tangata i whakaritea nei ona utu, i whakaritea nei nga utu e etahi o nga tamariki a Iharaira; a hoatu ana mo te mara o te kai hanga rihi; i pera ano meta te Ariki i whakarite mai ai ki a au. Heoi i te tu tera a Ihu i te aroaro o te kawana: a ka ui te kawana ki a ia, ka mea, Ko koe ranei te Kingi o nga Hurai ? Ka mea atu a Ihu ki a ia, Kua korerotia mai na e koe. A, ka whakapangia mai he he ki aia e nga tohunga nui, ratou ko nga kaumatua, kihai ia i whakahoki kupu atu. Katahi ka mea a Pirato ki a ia, E kore koe e rongo i te tini o nga mea e korerotia mai nei e ratou mou ? Heoi kahore kia kotahi te kupu i whakahokia atu eiaki a ia; tino miharo noa te kawana. Na, ko ta te kawana tikanga i taua hakari, he tuku i tetahi herehere kite iwi, ita ratou e pai ai. A i reira ano i a ratou tetahi herehere ingoa nui, ko Parapa te ingoa. Ano ra ka mine mai ratou, ka mea a Pirato ki a ratou, Ko wai ta koutou e pai ai kia tukua atu e ahau ki a koutou ? ko Parapa, ko Ihu ranei, e karangatia nei ko te Karaiti P I mahara hoki ia he haeno ratou i tukua ai ia. A, ia ia e noho ana i runga i te nohoanga whakawa, ka tono tangata tana wahine ki a ia, ka mea mai, Kei ahatia e koe taua tangata tika: he maha hoki nga mea ipa moemoea mai ki aau i naianei, he mea hoki mona. Otiia i whakakiia te mano e nga tohunga nui ratou ko nga kaumatua, kia inoia a Parapa, a kia whakamatea a Ihu. Na, ka whakahokia mai e te kawana, ka mea ia ki a ratou, Ko tehea o nga tokorua ta koutou e pai ai kia tukua atu e ahau ki a koutou P Ka mea ake ratou, Ko Parapa. Ka mea mai a Pirato ki a ratou, Me aha oti e ahau a Ihu e karangatia nei ko te Karaiti ? Ka mea ake ratou katoa ki a ia, Ripekatia. Na, ka mea mai te kawana, He aha koia tana kino i mea ai ? Heoi nui noa atu ta ratou hamama, ka mea, Ripekatia. A, te kitenga o Pirato kahore ia i whai wahi, engari ka nui atu te ngangau, ka man ia kite wai, ka horoi i ona ringaringa kite aroaro ote mano, ka mea, Kahore ahau e whai hara kite toto o tenei tangata tika: ma koutou tena e titiro. Na, ko te whakahokinga mai a te iwi katoa, ka mea, Hei runffa ona toto i a
TE RA TAPU I MUA 0 TE ARANGA.
76
matou, me a matou tamariki. Na, ka, tukua atu e ia a Parapa ki a ratou : a ka oti a Ihu te whiu, ka tukua atu kia ripekatia. Katahi ka mauria a Ihu e nga hoia ote kawana kite whare whakawa, a whakaminea mai ana ki aia te hapu katoa. Na, ka tangohia e ratou ona kakahu, a whakakakahuria ana ia kite kakahu whero. Ano ka oti tetahi karauna tataramoa, te whirj ka potaea ki tona matenga, mete kakaho ki tona ringaringa matau: aka tukua nga turi ki a ia, ka taunu ki a ia, ka mea, Tena koe, ete Kingi o nga Hurai! Aka tuwhaina ia, ka mau ratou kite kakaho, a patua iho tona matenga. Na, ka mututa ratou tawainga ki a ia, ka tangohia atu taua kakahu, a whakakakahuria atu ana ona ki a ia, a arahina ana kia ripekatia. Ai a ratou e haere atu ana ki waho, ka kitea e ratou he tangata no TTairini, ko Haimona te ingoa: a meinga ana ia e ratou kia amo i tona ripeka. To ratou taenga atu kite wahi e karangatia nei ko Korokota, e karangatia nei, ko te wahi angaanga, ka hoatu e ratou he winika ki a ia kia inumia, he mea whakanaiiu kite au: a, tana whakamatauranga atu, kihai i pai kite inu. Aka oti ia te ripeka, ka wehewehea ona kakahu, he mea maka kite rota: i rite ai te kupu i korerotia e te poropiti, I wehewehea oku kakahu mo ratou, i maka rota hoki mo toku kakahu. Na, noho ana ratou ki te tiaki iaia i reira. A i whakanohoia anp e ratou ki runga ki tona matenga te mea i whakawakia ai ia, he mea tuhituhi, KO IHU TENEI, KO TE KINGI O NGA HURAI. Na, tokorua ano hoki nga tahae i ripekatia ngatahitia me ia, kotahi ki matau, kotahi ki maui. A ka kohukohu ki a ia te hunga e haere ana ra reira, mete oioi o ratou matenga, ka mea, Ko koe hei whakahoro ite whare tapu, hei hanga ano i nga ra e toru, whakaorangia koe e koe ano. Ki te mea ko koe te Tama ate Atua, heke iho ite ripeka. I pena ano hoki te tawai a nga tohunga nui, ratou ko nga Karaipi, ko nga kaumatua, i mea ratou, Ko era atu i whakaorangia e ia; te taea aia ake te whakaora e ia. Ki te mea ko ia te Kingi o Iharaira, kia heke iho ia aianei i te ripeka, aka whakapono matou ki a ia. I whaka whirinaki ia kite Atua ; mana ia e whakaora aianei kite pai ki aia : i mea hoki ia, Ko ahau te Tama ate Atua. Me nga tahae ano hoki i ripekatia tahitia me ia, i pera ano hoki ta raua tawai ki a ia. Na, kua pouri a runga o te whenua katoa, no te ono o nga haora a taea noatia te
TE MANEI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
77
iwa o nga haora. Aka tata kite iwa o nga haora, ka karanga a Ihu, he nui te reo, ka mea, Eri, Eri, rama hapakatani ? ara, E toku Atua, e toku Atua, he aha koe i whakarere ai i a au ? A, te rongonga o etahi o e hunga e tu ana i reira, ka mea, E karanga ana te tangata neikia Iraia. Na, kua rere tetahi o ratou, kua man kite hautai, whakakiia ana kite winika, a whakanohoia ana ki runga ki te kakaho, whakainumia atu ana mana. Ka mea ehinu, Kati, kia kite tatou e haere mai ranei a Iraia kite whakaora i a ia. Na, ka karanga ano a Ihu, he nui te reo, a tuku atu ana i tona wairua. Na, te arai ote whare tapu kua pakaru, e rua nga wahi, o runga a puta noa ki raro ; ru ana te whenua, pakaru ana nga kamaka; tuwhera noa hoki nga urupa ; a he maha nga tinana i ara mai o te hunga tapu kua moe; a puta ake ana i nga urupa i muri iho o tona aranga mai, haere ana ki roto kite pa tapu, he tokomaha hoki te hunga i kitea ai ratou. Na, te kitenga ote keneturio, me ona hoa tiaki i a Ihu, i te ru, me nga mea i meatia, nui atu to ratou wehi, ka mea, He pono, ko te Tama a te Atua tenei
TE MANEI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
Te Tuhituhi. Ihaialxiii. 1.
TZ" O wai tenei e haere mai, nei i Eroma, i Potora, oti i> rawa nga kakahu te rongoa ? tenei, he kororia rawa nei ona kakahu, e haere ana i runga i te nui o tona kaha ? Ko an e korero atu nei i runga i te tika, ko te mea kaha kite whakaora. He aha i whero ai on kakahu ? i rite ai ou weweru ki ote kai takahi ite takahanga waina ? Na toku kotahi te takahanga waina i takahi, kahore hoki he tangata o te iwi hei hoa moku: takahia iho ratou e ahau, riri naku; takatakahia ana ratou e ehau iaau e weriweri ana; pati ana o ratou toto ki oku weruweru, whakapokea iho e ahau toku kakahu katoa. Kei roto hoki i toku ngakau te ra ote rapu utu ; kua tae mai ano hoki te tau o aku i hoko ai. Titiro rawa atu ahau, na, kahore he kai awhina, miharo ana ahau no te mea kahore he kai tautoko ake : na kua meatia e toku takakau he whakaoranga moku; toku weriweri, na tera ahau i tautoko ake. Ka takahia ano hoki e ahau nga iwi ia au e riri nei; i a au ano e weriweri ana ka whakahaurangitia ratou e ahau, ka riro ano i a au to ratou kaha ki raro kite whenua. Ka whakahuatia e ahau nga mahi aroha a Ihowa, nga whakamoemiti ki a Ihowa, ka rite ki nga mea i homai e Ihowa ki a ta.tou, kite nui hoki o te pai kite whare o Iharaira, i homai nei eiaki a ratou $
TE MAN El I MUA AKE 0 TE ARANGA.
78
he mea i rite tonu ki ana mahi tohu tangata, kite nui ano hoki o ana mahi aroha. I mea hoki ia, He pono, ko toku iwi ratou, he tamariki e kore e korero teka: na, kua meinga ia hei Kai whakaora mo ratou. I o ratou pouri-tanga-ngakau katoa i pouri ano ia, whakaorangia ake ana ratou e te anahera o tona aroaro ; he aroha nona, he mahi tohu tangata, i hoko ai ia i a ratou, hikitia ana ratou e ia, whakahaereerea ana ratou e ia i nga ra katoa onamata. Heoi whakakeke ana ratou, whakapouritia iho e ratou tona Wairua Tapu. Na, ka putake ia hei boa riri mo ratou, kei te whawhai ano ia ki a ratou. Otiia i mahara ano ia ki nga ra o mua, ki a Mohi, ki tona iwi, i mea ia, Kei hea te kai kawe mai o ratou, o te kai whangai ano o tana kahili i te moana ? kei hea te kai whakanoho o tona Wairua Tapu ki roto ki a ia P I arahi nei i a ratou, he meatanga na te ringa matau o Mohi, na tona takakau kororia, wahia ana e ia nga wai i to ratou aroaro, hei mea i tetahi ingoa mona e mau tonu ana. I arahi nei i a ratou i w T aenganui o te moana, ano he hoiho i te koraha, te hinga ratou ? Kei te kararehe e haere ana ki raro kite awaawa te rite, pera tonu ta te Wairua o Ihowa meatanga i a ia kia okioki: pera tonu to arahanga ito iwi, i whai ingoa kororia ai koe. Titiro mai i runga ite rangi, matakitaki mai i runga ite nohoanga o ton tapu, o ton kororia: kei hea tou ngakau nui, me tou kaha, te ohoohonga oou whekau, o o mahi tohu ki a au ? kua pehia iho ranei ? He pono ko koe to matou papa, kahore nei hoki a Aperahama e mohio ki a matou, kahore ano hoki a Iharaira e mahara ki a matou: ko koe, e Ihowa, to matou papa, to matou kai hoko; nonamata tou ingoa. Na te aha koe, e Ihowa, i mea ai i a matou kia kotiti atu i o ara, whakapakeketia iho e koe o matou ngakau kia kaua e wehi ki a koe. Hoki mai, kia mahara ki o pononga, ki nga hapu o tou kainga pumau. He iti nei te wahi i mau ai taua kainga kite iwi o tou tapu: e takatakahia ana to wahi tapu e o matou hoa riri. Nau matou : kihai koe i kingi ki a ratou i mua, kihai tou ingoa i karangatia ki a ratou.
Te JRonqo Pai. Maka xiv. 1.
NA, kia rua ake nga ra, ko te Kapenga, mete hakari ote taro rewena-kore: aka rapu nga tohunga nui me nga Karaipi i tetahi tinibanga e man ai ia, e whakamatea ai. I mea ano ratou, Kanaka ite hakari, kei ngangau te iwi. A, i aia i Petani, ite wbare o Haimona repera, i a ia ano e noho ana, ka haere mai tetahi wahine
0 TE MANEI I MU A AKE 0 TE ARANGA.
79
me tetahi pouaka kohatu ki tonu i te hinu kakara, he tine nara, he mea utu nui; a wahia ana e ia te pouaka kohatu, ringihia ana ki tona matenga. A i whakatakariri etahi i roto i a ratou, i mea, Hei aha tenei maumau o te hinu kakara ? Maha atu hoki i nga pene e toru rau te utu, me i hokona tenei hinu, na, ka hoatu kite hunga rawakore. Na, ka amuamu ratou ki a ia. Ka mea atu a Ihu, Kati ano u ana; he aha ta koutou e whakatuatea i a ia ?he mahi pai tana i mea nei ki a au. Kei a koutou tonu hoki te hunga rawakore, a hei atawhainga ratou ma koutou i nga wa e pai ai koutou: e kore ia ahau e noho tonu ki a koutou. Ko tana ake kua whakapaua mai e ia: kua whakaaro wawe ia kia whakawahia toku tinana mo te tanumanga. He pono taku e mea nei ki a koutou, Ko nga wahi o te ao katoa e kauwhautia ai tenei rongo pai, ka korerotia ano hoki ta tenei wahine i mea ai, hei whakamaharatanga ki a ia. Na, ka haere a Hura Ikariote, ko tetahi ia o te tekau ma rua, ki nga tohunga nui, kite tuku iaia ki a ratou. Ano ka rongo ratou, ka hari, ka whakaae kia hoatu he moni mana. Na, ka rapu ia kite wa pai e tukua ai ia. Aite ra tuatahi ote taro rewena kore, i te wa e patua ai e ratou te Kapenga, ka mea ana akonga ki a ia, Ko hea koe pai ai kia haere matou kite taka, kia kai ai koe i te Kapenga ? A tokorua ana akonga i tonoa e ia, ka mea ia ki a raua, Haere kite pa, a ka tutaki ki a korua he tangata e man ana i te kahaka wai: haere i muri i a ia. Aka mea atu kite tangata o te whare e tomo ai ia, E mea ana te Kai whakaako, Kei hea te ruma e kai ai matou ko aku akonga i te Kapenga ? A ka whakaaturia e ia ki a korua he ruma nui i runga, oti rawa te whariki, te whakapai: hei reira taka ai ma tatou. Na, haere ana ana akonga, a, te taenga atu kite pa, ka kitea tana i korero ai ki a raua: a, taka ana e raua te Kapenga. Ano ka ahiahi, ka haere atu ia mete tekau ma rua. I a ratou e noho ana, e kai ana, ka mea a Ihu, He pono taku e mea nei ki a koutou, Ma tetahi o koutou, e kai tahi nei tatou, ahau e tuku atu. Na, ka pa te pouri ki a ratou, ka ki takitahi atu ki a ia, Ko ahau koia ? me tetahi atu, Ko ahau koia ? Na, ka whakahokia mai e ia, ka mea ki a ratou, Ko tetahi o te tekau ma rua ka toutou tahi nei maua kite rihi. E haere ana te Tama a te tangata, e pera ana mete mea i tuhituhia mona: otiia aue te mate mo te tangata e tukua ai te Tama a te
0 TE MANEI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
80
tangata ! he nui ke te pai mo taua tangata me i kaua ia e whanau. Ai a ratou e kai ana, ka man a Ihu kite taro, a ka mutu te whakapai, ka whawhati, na, ka hoatu ki a ratou, ka mea, Tangohia, kainga: ko toku tinana tenet Na, ka mau ia kite kapa, aka mutu te whakawhetai, ka hoatu ki a ratou : aka inumia e ratou katoa. I mea ano ia ki a ratou, Ko toku toto tenei, ko to te kawenata hou, e whakahekea ana mo te tini. He pono taku e mea nei ki a koutou, E kore ahau e inu i te hua o te waina a mua akenei, kia taea ra ano taua ra e inumia houtia ai e ahau ite rangatiratanga ote Atua. Ano ka mutu ta ratou himene, ka haere atu ki maunga Oriwa. Katahi a Ihu ka mea kia ratou, Ka he koutou katoa ki a aui tenei po : kua oti hoki te tuhituhi, Ka patua e ahau te hepara, aka whakamararatia nga hipi. Otira muri iho i toku aranga, ka haere ahau ki mua i a koutou ki Kariri. Ka mea a Pita ki a ia, Ahakoa he te katoa, e kore ra ahau e he. Na, ka mea mai a Ihu ki a ia, He pono taku e mea atu nei ki a koe, Ko akuanei, i tenei po ano, i te mea kahore ano i rua noa nga tangihanga o tikaokao, ka toru au whakakahoretanga ki a au. Katahi ka tino nui rawa tana meatanga atu, Ahakoa kua takoto te tikanga kia mate tahi taua, e kore ahau a whakakahore ki a koe. I pera ano hoki te korero a ratou katoa. To ratou taenga atu kite wahi, ko tona ingoa nei ko Kehemane: ka mea ia ki ana akonga, Hei konei koutou noho ai, kia inoi ahau. Na, ka mau ia ki a Pita, ratou ko Hemi, ko Hoani, a ka timata te koera te tumatatenga; na, ka mea ia kia ratou, Karapoti pu toku wairuaite pouri, tata pu kite mate: hei konei koutou noho ai, kia mataara. Na, ka haere ia ki pahaki tata atu, ka takoto kite whenua, ka inoi, me kahore e ahei kia pahemo atu tenei haora i a ia. Aka mea, E Apa, e Pa, ka taea e koe nga mea katoa; tangohia atu tenei kapa i a au: otiia kaua e waiho i taku e pai ai, engari i tau. Na, ka haere mai ia, a rokohanga mai, e moe ana ratou, a ka mea ki a Pita, E Haimona, e moe ana koe ? e kore e taea e koe te mataara kia ko tahi haora ? Kia mataara koutou, mete inoi, kei uru kite whakamatautauranga. E hihiko ana te wairua, ko te kikokiko ia e ngoikore ana. Ka haere atu ano ia, ka inoi, ka whakahua i taua kupu ano. A, tona hokinga mai, rokohanga mai ano e moe ana ratou, (i tai maha hoki o ratou kanohi,) a kihai ratou i matau ki ta
TE MANEI I MU A AKE O TE ARANGA.
81
E 3
ratou e whakahoki atu ai ki a ia. Is a, haere mai ana ano ia, ko te torn o nga haerenga, a ka mea ki a ratou, Moe tonu, takoto marire: heoi ra, kua taea te haora; na, ka tukua te Tama a te tangata ki nga ringaringa o te hunga hara. IMaranga, ka haere tatou j na, ka tata te kai tuku i a an. A. korero kau ia, kua puta mai a Hura, tetahi o te tekau ma rua, a he tini nga tangata i a ia, me nga hoari me nga patu, he mea tono mai na nga tohunga nui, na nga Karaipi, na nga kaumatua. Na, kua oti tetahi tohu te wbakarite ki a ratou e tona kai tuku, i mea ia, Ko taku tangata e kihi ai, ko ia teraj hopukina, kia man te arahi atu. Na tona taenga mai, tika tonu atu ki a ia, ka mea, E te Kai whakaako, e te Kai whakaako; a kihi ana i a ia. Na, ka pa o ratou ringaringa ki a ia, a hopukina ana ia. Na, ka unuhia he hoari e tetahi o te hunga e tu ana i reira, a haua iho e ia te pononga o te tino. tohunga a tapahia ana tona taringa. Na, ka ki mai a Ihu, ka mea ki a ratou, He tahae ahau, i haere mai ai koutou me nga hoari, me nga patu, kite hopu iaau ?I a koutou ahau e whakaako ana i te temepara i tena ra i tena ra, a kihai koutou i hopu i a au: otira kia rite nga Karaipiture. Na, whakarere ana ratou katoa.i a ia, a oma ana. Na, ka arumia ia e tetahi taitamariki, heoi nei ona kakahu ko tetahi rinena; aka hopukina atu ia e nga taitamariki : na, ka mahue i a ia te rinena, a oma tahanga ana i a ratou. Katahi ka kawea a Ihu e ratou kite tino tohunga a kua huihui mai ki a ia nga tohunga nui katoa, me nga kaumatua, me nga Karaipi. A i aru mai a Pita i a ia i tawhiti, tae noa ki roto kite whare ote tino tohunga: a noho tahi ana me nga kai mahi, painaina ai kite taha ote ahi. Na, i rapu nga tohunga nui mete runanga katoa ite korero mo Ihu, e whakamatea ai; heoi kihai i kitea. He toko maha hoki nga kai whakapae teka mona, otiia kihai i rite a ratou korero. N"a, ka whakatika etahi, ka whakapae teka ki a ia, ka mea, i ronga matou ki a ia e mea ana, Maku e whakahoro tenei whare tapu i hanga e te ringa, a kia toru nga ra ka hanga e ahau tetahi atu, ehara ite mea i hanga ete ringa. Heoi kihai nei ano hoki i rite a ratou korero. Na, ka whakatika te tino tohunga i waenganui, ka ui atu ki a Ihu, ka mea, Kahore au kupu ? he aha ta enei e whakaatu nei mon ? Heoi kihai i kuihi, kahore he kupu i whakahokia mai e ia. Ka ui atu ano
TE TUREI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
82
te tino tohunga ki a ia, ka mea ki a ia, Ko koe ranei a te Karaiti, te Tama Ana e whakapaingia nei ? Ka mea mai a Ihu ki a ia, Ko ahau ano ia: a tera koutou e kite ite Tama a te tangata e noho ana i te ringa matau o te kaha, e haere mai ana i roto i nga kapua ote rangi. Katahi ka haehae te tino tohunga i ona kakahu, ka mea, Hei aha atu ma tatou nga kai whakaatu ? Kua rongo koutou kite kohukohunga: e pehea ana a koutou whakaaro ? Na, ka whakaae ratou katoa ka tika kia mate. Katahi ka anga etahi ka tuwha ki a ia, ka arai i tona kanohi, ka kuru i a ia, ka mea ki a ia, Poropiti mai: i pahiatia ano hoki ia e nga pononga. Ai a Pita ite whare i raro, ka haere mai tetahi o nga kotiro ate tino tohunga: a, tona kitenga i a Pita e painaina ana, ka titiro atu ki a ia, ka mea, I a Ihu o Nahareta ano hoki koe. Na, ka whakakahore ia, ka mea, E kore ahau e matau, e kore ano hoki e mahara ki tau korero. Haere ana ia kite whakamahau; aka tangi te tikaokao. Aka kite ano te kotiro i a ia, ka anga ka korero kite hunga etu tata ana, No ratou hoki tenei. Na, ka whakakahore ano ia. A, muri tata iho, ka korero atu ano ki a Pita te hunga e tu tata ana, He pono, no ratou koe ; no Kariri hoki koe, e rite na hoki tou reo. Katahi ia ka timata te kanga, te oati, E kore ahau e matau ki tena tangata e korero no koutou. Na, kua tuarua te tangihanga ote tikaokao. Aka mahara a Pita kite kupu i korero ai a Ihu ki a ia, E kore e tuaruatia nga tangihanga o te tikaokao ka torn au whakakahoretanga ki a au. Aka whakaaroa iho e ia, na, ka tangi.
TE TUREI I MUA AKE O TE ARANGA.
Mo te Tuliituhi. Ihaia 1. 5.
TP'UA oti te whakatuwhera e te Ariki, e Ihowa, toku JUL taringa, kihai hoki ahau i tutu, kihai i hoki whakamuri. Tukua atu ana e ahau toku tuara ki nga kai whiu, oku paparinga hoki ki nga kai hutihuti; ko toku kanohi, kihai i huna atu, kei whakama, kei tuwhaina. No te mea ka tapiritia mai a muri i a an e te Ariki, e Ihowa; koia ahau te whakama ai; koia i waiho ai e ahau toku kanohi hei kiripaka; e mohio ana ano ahau, e kore ahau e whakama. E tata ana te kai whakatikatika moku, ko wai hei whawhai ki a au ? kia tu ngatahi taua: ko wai hei
TE TUREI I MU A AKE 0 TE ARANGA.
83
whakawa moku ? kia tata mai ki a au. Nana, ko to Ariki, ko Ihowa, hei awhina moku ; ko wai hei whakahe i aau ? Nana, ka tawhitotia katoatia ratou, ano he kakahu; ka pan ratou ite purehurehu. Ko wai o koutou e wehi ana i a Ihowa, e whakarongo ana kite reo o tana pononga, e haere ana i roto i te pouri, kahore hoki he whakamarama ? Kia okioki atu ia kite ingoa o Ihowa, kia taupuhipuhi atu hoki ki tona Atua. Nana, e koutou katoa e tahu ana ite ahi, e whitiki ana i a 'koutou ki nga mumura; haere ite maramatanga o ta koutou ahi, i nga mumura hoki i whakangihaia ra e koutou. Tenei ta toku ringa mo koutou, ka takoto iho koutou mete tangi ano.
Te Bongo Pai. Maka xv. 1.
A MEA kau ake te ata, ka runanga nga tohunga nui, 9 nga kaumatua, nga Karaipi, mete runanga katoa, a, ka oti a Ihu te here, ka arahina atu, a tukua atu ana ki a Pirate. Aka ui atu a Pirato ki a ia, Ko koe ranei te Kingi o nga Hurai ? A ka whakahokia mai e ia, ka mea ki a ia, Kua korerotia mai na e koe. Ahe maha nga mea i whakawakia ai ia e nga tohunga nui. Ka ui atu ano a Pirato ki a ia, ka mea, Kahore au kupu hei whakahokinga mai ? na, te tini o nga kupu e korero nei ratou mou. Heoi kahore a Ihu kupu; no ka miharo a Pirato. Na, kotahi te herehere e tukua ana ki a ratou i te hakari, ta ratou e inoi ai. Na, i reira tetahi tangata ko Parapa te ingoa, e here tahi ana me ona hoa tutu, he hunga i patu tangata ite ngangaretanga. Na, ka karanga te mano, ka anga ka tono kia meatia e ia tana i mea ai ki a ratou i mua. Na, ka whakahokia mai e Pirato ki a ratou, ka mea, E pai ana ranei koutou kia tukua e ahau ki a koutou te Kingi o nga Hurai ? I mahara hoki ia, he hae i tukua ai ia e nga tohunga nui. Na, ka whakahihiri nga tohunga nui i te mano, engari ko Parapa kia tukua ki a ratou. Aka whakahokia mai ano e Pirato, ka mea ki a ratou, He aha oti ta koutou e pai ai kia meatia e ahau ki tenei, e meinga nei e koutou ko te Kingi o nga Hurai r Ka karanga ano ratou, Ripekatia. Na, ka ki mai a Pirato ki a ratou, He aha koia tana kino i mea ai ? Heoi nui noa atu ta ratou hamama, Ripekatia ia. Na, ka mea a Pirato kia whakamanawarekatia te mano, a tukua ana eia a Parapa ki a ratou, a ka oti a Ihu te whin, ka tukua atu kia ripekatia. Na, ka arahina ia e nga hoia kite marae,
TE TUREI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
84
ara, kite whare whakawa, a karangarangatia ana te hapu katoa. Aka whakakakahuria ia kite kakahu papura, a ka oti tetahi karauna tataramoa te whiri, ka potaea ki a ia. Na, ka anga ratou ka oha atu ki a ia, Tena koe, ete Kingi o nga Hurai! A patua ana e ratou tona matenga kite kakaho, tuwha ana ki a ia, aka tukua nga turi ki a ia, ka koropiko ki a ia. Ano ka mutu ta ratou. taunu ki a ia, ka tangohia te kakahu papura, a whakakakahuria ana ia ki ona ake kakahu, a arahina ana ia kia ripekatia. Na, ka meinga e ratou tetahi tangata e tika ana na reira, a Haimona no Hairini, kia amo i tona ripeka; iha ere mai ia i nga whenua, ko te papa o Arehanera raua ko Rupuha. Na, ka arahina ia ki tetahi wahi kiKorokota, tona tikanga ina whakamaoritia, Ko te wahi angaanga. A hoatu ana ki aia he waina, he mea whakananu kite maira, kia inumia: otira kihai i tangohia e ia. Na, ka oti ia te ripeka, ka wehewehea ona kakahu, he mea maka kite rota, kia kitea ai, ko te aha e riro i tetahi, i tetahi. Na, ko te torn ia o nga haora, aka ripeka ratou i a ia. I tuhituhia ano hoki ki runga te mea i whakawakia ai ia, KO TE KINGI O NGA HURAI. A tokorua nga tahae i ripekatia ngatahitia me ia; tetahi ki matau, tetahi ki tona maui. Na, ka rite te Karaipiture e mea nei, I taua ngatahitia ia mete hunga hara. A tawai ana ki aia te hunga e haereere ana i reira, mete oioi o ratou matenga, ka mea, Ha, ko koe hei w’hakahoro i te whare tapu, hei hanga ano i nga ra e toru, whakaorangia koe e koe ano, heke iho hoki ite ripeka. Me nga tohunga nui ano hoki, ratou ko nga Karaipi, i tawai, i mea tetahi ki tetahi, Ko era atu i whakaorangia e ia, te taea a ia ake te whakaora e ia. Te Karaiti, te Kingi o Iharaira! kia heke iho i te ripeka, kia kite ai matou, kia whakapono ai. I tawai hoki ki a ia, te hunga i ripekatia ngatahitia me ia. Ano ka taea te ono o nga haora, ka pouri a runga o te whenua katoa, taea noatia te iwa o nga haora. A i te iwa o nga haora, ka karanga a Ihu, he nui te reo, ka mea, Iroi, Iroi, rama hapakatani ? ko te tikanga tenei ina whakamaoritia, E toku Atua, e toku Atua, he aha koe i whakarere ai i a au ? A, te rongonga o etahi o te hunga e tu ana i raira, ka mea, Nana, e karanga ana ia ki a Iraia. Na, ka oma tetahi, ka whakaki i tetahi hautai kite winika, a whakanohoia ana kite kakaho, ka whakainu atu mana, ka mea, Kati; kia kite tatou e haere mai ranei a
TE WENEREI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
85
Iraia kite tango iaia ki raro. Na, he nui te reo i puaki i a Ihu, a hemo ake. Na, kua pakaru te arai ote whare tapu, e rua nga wahi, o runga a puta noa ki raro. A, te kitenga o te keneturio e tu ana, e anga mai ana ki a ia, i penei tana karanga, a ka hemo, ka mea ia, He pono, ko te Tama a te Atua tenei tangata.
TE WENEREI I MUA AipE 0 TE ARANGA.
Te Tuhituhi. Hiperu ix. 16.
KI te takoto hoki he oha-ki, me whakaatu mai te matenga o te tangata nana i whakatakoto. Kia mate hoki te tangata, katahi ka whai mana te ohaki: kahore hoki e u, i te mea e ora ana te tangata nana i whakatakoto. Koia hoki te mahue ai te toto i te whakatapunga o te kawenata tuatahi. I te mutunga hoki ota Mohi korero i nga tikanga katoa kite iwi katoa, hei whakaritenga mo ta te ture, ka man ia ki nga toto o nga kuao kau, o nga koati, kite wai, kite huruhuru whero, kite hihopa, a tauwhiuwhia ata ana eia te pukapuka, mete iwi katoa ;me tana ki ano, Ko nga toto enei o te kawenata kua akona mai nei e te Atua ki a koutou. I tauwhiuwhia ano hoki e ia ki nga toto, te tapenakara, me nga oko katoa mo te mahi minita. He torutorn ano hoki o nga mea katoa ka mahue atu i te ture ite purenga kite toto; kite kahore hoki te ringihanga toto, kahore he murunga hara. Koia i tika ai kia purea ki enei nga ritenga o nga mea ite rangi; ko nga tino mea ia o te rangi, ki nga patunga tapu e pai rawa atu ana i enei. Ehara hoki ite mea kua tomo ate Karaiti ki nga wahi tapu i hanga e te ringaringa, ki nga ahua o nga tino wahi; engari kite tino rangi pu ano, puta ai kite aroaro ote Atua, hei mea ite pai mo tatou: ehara ano i te mea kia maha ana tapaenga i a ia, kia pera mete tohunga nui e haere nei ki roto kite wahi tino tapu i tenei tau i tenei tau, no etahi atu ano hoki nga toto; penei kia maha he mamaetanga mona, he mea timata i te aanganga ra ano o te ao : tena ko tenei, kotahi tonu tona whakakitenga mai i te mutunga o te ao, hei whakakahore i nga hara, i a ia ka meinga hei patunga tapu. Na, kua takoto nei te tikanga mo nga tangata kia kotahi tonu te matenga, a, muri iho i tenei, ko te whakaritenga wha-
TE WENEREI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
86
kawa ; waihoki ko te Karaiti, kotahi tonu tona tapaenga atu hei pikau i nga hara o te tini, a tenei ake ko te rua o ona whakakitenga mai, kahore ano he hara, hei whakaora i te hunga e tatari ana ki a ia.
Te Hongo. Pai. Kuka xxii. 1.
NA, kua tat a te hakari taro rewena kore, e karangatia nei ko te Kapenga. Aka rapu nga tohunga nui me nga Karaipi kite pehea e whakamate ai ratou i a ia: i mataku hoki ratou ite iwi. Na, ka tapoko a Hatana ki a Hura, ko tona ingoa nei ko Ikariote, ko ia nei tetahi o te tekau ma rua. Aka haere ia, ka korero ki nga tohunga nui, me nga rangatira hoia, kite pehea e tukua ai ia ki a ratou. Aka hari ratou, ka whakaae ano hoki kia
hoatu he moni ki a ia. Na, ka whakaae ia, aka rapu i te wa pai e tukua ai ia ki a ratou, i te mea kahore he huihuinga tangata. Na, ka tae mai te ra ote taro rewena kore, i tika nei kia patua te Kapenga. Ka tonoa eia a Pita raua ko Hoani, ka mea, Tikina, taka te Kapenga ma tatou, kia kai ai tatou. Na, ka mea raua ki a ia, Ko hea koe pai ai kia taka e maua ? Aka mea ia ki a raua, Na, ka tomo korua kite pa, ka tutaki he tangata ki a korua e man ana ite kahaka wai; e aru korua iaiaki te whare e tomo ai ia. Ka mea atu kite tangata ite whare, E mea ana te Kai whakaako ki a koe, Kei hea te ruma e kai ai matou ko aku akonga i te Kapenga ? A ka whakaaturia e ia ki a korua he ruma nui i runga kua oti te whariki: me taka e korua ki reira. Na, haere ana, a rokohanga atu rite tonu ki tana i korero ai ki a raua: a taka ana e raua te Kapenga. A, ka rite te haora, ka noho ia, ratou ko nga apotoro kotahi tekau ma rua. Na, ka mea ia ki a ratou, Nui atu toku hiahia kia kai tahi tatou i tenei Kapenga, ite mea kahore ano ahau i mate noa : ko taku kupu hoki tenei ki a koutou, E kore ahau e kai i tenei a muri ake nei, kia tino rite ra ano ite rangatiratanga ote Atua. Na, ka mau ia kite kapa, ka mutu te whakawhetai, ka mea ia, Tangohia tenei, tuwhaina ma koutou: ko taku kupu hoki tenei ki a koutou, E kore ahau e inu i te hua o te waina, kia tae mai ra ano te rangatiratanga ote Atua. Na, ka mau ia kite taro, ka mutu te whak awhetai, ka whawhati, na, ka hoatu e ia ki a ratou, a ka mea, Ko toku tinana tenei e hoatu ana mo koutou: meinga tenei hei whakamaharatanga ki a au. I peneitia ano hoki te kapa, i muri iho ite
TE WENEREI 1 MUA AKE 0 TE ARANGA.
87
hapa, i mea ia, Ko tenei kapa te kawenata hou i runga i oku toto, e ringihia ana mo koutou. Otira, tenei kei ahau nei, kei te tepara, te ringaringa ote kai tuku i a an. Na, e haere ana te Tama ate tangata, e pera ana mete mea i whakaritea: otira aue te mate mo te tangata e tukua ai ia ! Na, ka anga ratou ka rapu ki a ratou ano, ma wai o ratou tenei e mea. Ahe tautotohe ano ta ratou, ko wai o ratou e meinga te tangata nui. Na, ka mea ia ki a ratou, Ko nga kingi o nga tauiwi hei whakatupu rangatira ki a ratou; a e huaina ana o ratou kai akiaki, He hunga atawhai. Otiia kaua koutou e pera: engari kia rite ki to muri rawa te mea nui o koutou: kia rite ano hoki te tino tangata kite kai mahi. Ko wai hoki te mea nui, ko ia e noho ana kite kai, ko te kai mahi ranei ? enara ranei te tangata e noho ana kite kai ? tenei raia ahau i roto i a koutou te rite nei kite kai mahi, Na, ko koutou te hunga i noho tahi tatou i oku whakamatautauranga. A ka whakarite ahau i te rangatiratanga mo koutou, ka pera ano me toku Matua i whakarite mai moku; kia kai ai, kia inu ai koutou ki taku tepara, i toku rangatiratanga, kia noho ai ano hoki ki runga ki nga torona, whakawa ai i nga iwi kotahi tekau ma rua o Iharaira. Na, ka mea te Ariki, E Haimona, e Haimona, na, kua inoia koutou e Hatana kia tataria, ano he witi: otiia kua inoi ahau mou, kei hemo tou whakapono : a ka tahuri mai koe, whakakahangia ou teina. Na, ka mea tera ki a ia, E te Ariki, e pai ana ahau kia haere hei hoa mou kite whare herehere, kite mate ano hoki. Ano ra ko ia, Tenei taku kupu ki a koe, e Pita, e kore te tikaokao e tangi aianei, ka torn au whakakahoretanga i tou matauranga ki a au. I mea ano ia ki a ratou, I taku tononga i a koutou, a kahore a koutou peke moni, kahore he putea, kahore he hu, i kore ranei tetahi meamakoutou? Ka mea ratou, Kahore. Ano ra ko ia ki a ratou, Tena ko tenei, kite mea he peke moni to tetahi, mauria atu, me te putea ano hoki: me ia hoki kahore ana hoari, kia hokona tona kakahu, ka hoko ai i tetahi. Ko taku kupu hoki tenei ki a koutou, Ko te tikanga tenei, kia rite ano hoki i a au te mea kua oti nei te tuhituhi, ara Kua huihuia ia kite hunga hara : he tutukitanga hoki to nga mea moku. Na, ka mea ratou, E te Ariki, na, e rua enei hoari. Aka mea ia ki a ratou, Kati ano. Na, ka puta atu ia, ka haere ki maunga Oriwa, ko tana hanga hoki; mete aru
TE WENER.EI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
88
ano ana asonga i a ia. . A, te taenga ki tana wahi, ka mea la ki a ratou, Me inoi kei uru koutou kite whakamatautauranga. Na, ka mawehe ata ia i a ratou, kei to te taunga kamaka te mataratanga, a ka tukua ona turi, ka inoi ka mea, E Pa, kite pai koe, tangohia atu tenei kapa i a au: otira kanaka e waiho i taku i pai ai, engari i tan. Na, ka puta mai ki a ia tetahi anahera i te rangi, e whakakaha ana i a ia. A, uaua tonu tana inoi, mete mea e oke ana: ako ton a kakawa, ano he tepe toto e turuturu iho ana kite whenua. Na, ka ara ia ite inoi, a, te taenga atu ki ana akonga, rokohanga atu e moe ana ratou, he ngakau pouri hoki. Na, ko tana meatanga mai ki a ratou, He aha koutou ka moe ai ? Whakatika kite inoi, kei uru koutou kite whakamatautauranga. A, iaia e korero ana, na, ko te huihuinga tangata, me tera hoki i karangatia nei ko Hura, ko ia hoki tetahi o te tekau ma ® haere ana i mua i a ratou, na, ka whakatata mai ia ki a Ihu, kite kihi i a ia. Ano ra ko Ihu ki a ia, E Hura, he kihi tau hei tuku mo te Tama ate tangata ? A, te kitenga o hoa i nga mea meake meatia, ka mea ratou fa a ia, Ete Ariki, me patu ranei matou kite hoari ? Na, haua iho e tetahi o ratou te pononga a te tino tohunga, a tapahia ana tona taringa matau. Na, ka oho mai a Ihu, ka mea, Kati ra i tenei. A whakapakia ana tona taringa, kua ora ia. Katahi ka mea a Ihu ki nga tohunga nui, ki nga rangatira o te temepara, ki nga kaumatua, i haere atu ki a ia, He tahae ahau i haere mai ai koutou me nga hoari me nga patu ? la au e noho ana i a koutou i te temepara, ia ra, ia ra, kihai i totoro mai o koutou ringa ki a au : otira no koutou tenei haora, ko te kahanga ano hoki ote pouri. Na, ka hopu ratou i a ia, ka arahi atu, a kawea ana ia e ratou ki roto kite whare o te tino tohunga. Ko Pita ia, i aru mai i tawhiti. Ano ka oti i a ratou he kapura te tahu ki waenga marae, i a ratou e noho tahi ana, ka noho hoki a Pita i waenganui o ratou. Na, ka kitea ia e tetahi kotiro, iaia e noho ana i te kapura ; a matatau tonu mai te titiro ki a ia, ka mea, Ia ia ano hoki tenei. Na, ka whakakahore ia ki a ia, ka mea, E ko, kahore ahau e mohio ki a ia. A, taro kau iho, ka kite tetahi atu i a ia, ka mea, No ratou hoki koe. Na, ka mea a Pita, E mara, kahore. A, mete mea ko tahi te haora kite takiwa, ka tohe ano tetahi atu, ka mea, He pono ra hoki, ia ia ano hoki tenei: no Hariri hoki.
TE TAIREI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
89
A ka mea a Pita, E mara, e kore ahau e matau ki tau e mea. A i reira pu ano, iaia e korero ana, ka tangi te tikaokao. Na, ka tahuri te Ariki, ka titiro ki a Pita. A ka mahara a Pita kite kupu ate Ariki, ki tana meatanga ki a ia, E kore e tangi te tikaokao, ka toru au whakakahoretanga ki a au. Na, haere atu ana a Pita ki waho, a nui atu tana tangi. Na, ka taunu nga kai pupuri o Ihu ki a ia, ka whiu. Aka hipokina ia, ka pahiatia tona kanohi, ka ui atu ratou ki a ia, ka mea, Poropiti mai, na wai koe i papaki ? Ahe maha era atu kupu kino i korero ai ratou ki a ia. Ano ka ao te ra, ka huihui nga kaumatua o te iwi, nga tohunga nui, me nga Karaipi, a arahina atu ana ia ki to ratou runanga, ka mea ratou, ko te Karaiti ranei koe F meinga mai ki a matou. Ano ra ko ia ki a ratou, Ki te korerotia atu e ahau ki a koutou, e kore koutou e w T hakapono: a kite ui atu ahau, e kore koutou e whakahoki kupu mai ki a au, e kore ano hoki e tuku ia au kia haere. Tenei ake ka noho te Tama ate tangata ki matau ote kaha ote Atua. Na, ka mea ratou katoa, Ko koe ranei te Tama ate Atua ? Ano ra ko ia ki a ratou, Kua korerotia mai na e koutou ko ahau ia. Na, ka mea ratou, Hei aha ake he kai whakaatu ma tatou ? kua rongo nei hoki tatou ake i ta tona mangai.
TE TAIREI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
Te Tuhituhi. 1 Koriniti xi. 17.
NA, i a an e korero atu nei i tenei, kahore aku whakamoemiti, kahore hoki koutou e whakamine mai mo te pai, engari mo te kino. Te tuatahi, i a koutou ka whakamine mai ki roto kite hahi, ka rongo ahau he wehewehenga kei roto i a koutou; a e whakaponohia ana ano e ahau tetahi wahi. He mea takoto rawa hoki tenei kia whai titorehanga koutou, kia kitea ai te hunga e paingia ana i roto i a koutou. Na, ka huihui mai koutou kite wahi kotahi, ehara ite mea kite kai i te hapa ate Ariki. Ite mea hoki e kai ana, ko tana ake hapa ta tetahi ta tetahi e tango wawe ai; a e hiakai ana tetahi, e haurangi ana tetahi. Kahore koia o koutou whare e kai ai, e inu ai, koutou ? e whakahawea ana ranei koutou kite hahi ate Atua, a e mea ana kia whakama te hunga kahore nei a ratou mea ? Kia pehea atu taku kupu ki a koutou ? kia whakamoemiti atu ahau ki a koutou mo
TE TAIBEI I MUA AKE O TE ARANGA.
90
tenei mea ? e kore ra ahau e whakamoemiti. Kua riro mai hoki i a au ta te Ariki, taku i tuku atu ra ki a koutou, ara, I tangohia te taro e te Ariki, e Ihu, i taua po i tukua ai ia: a, ka mutu te whakawhetai, ka whatiia e ia, na, ka mea ia, Tangohia, kainga; ko toku tinana tenei, ka whatiwhatiia nei mo koutou: meinga tenei liei whakamaharatanga ki a au. Mete kapa ano hoki ite mutunga o te hapa, me tana mea ano, Ko tenei kapa te kawenata hou i runga i oku toto: meinga tenei, i nga inumanga katoatanga, hei whakamaharatanga ki a au. I nga wa katoa hoki e kai ai koutou i tenei taro, e inu ai i tenei kapa, e whakakitea ana e koutou te matenga o te Ariki, kia tae mai ra ano ia. Mo reira kite kai he tetahi i tenei taro, kite inu he ite kapa ate Ariki, ka whai hara iaite tinana i nga toto ote Ariki. Engari kia uiui te tangata ki ala ano, ka kai ai i taua taro, ka inu ai i taua kapa. No te mea kite kai he, kite inu he tetahi, e kai ana, e inu ana i te whakawakanga mona, te whakaaro ko te tinana o te Ariki. Na konei hoki he tokomaha i roto i a koutou e ngoikore ana, e mate ana, ahe tokomaha, kua moe. Me i whakawa hoki tatou i a tatou ano, kihai i whakataua te he ki a tatou. Na, ka whakawakia, he mea whakaako tatou na te Ariki, kei tukua ngatahitia tatou mete ao kite he. Heoi, e aku teina, ka huihui koutou kite kai, me tatari tetahi ki tetahi. Aki te hiakai tetahi tangata, hei roto i tona whare ia kai ai; kei ai to koutou huihuingahei take whakawakanga. Era atu mea hoki, maku e whakatika, ina tae atu ahau.
Te 'Rongo Pai. Buka xxiii. 1.
KATAHI ka whakatika to ratou huihui katoa, a arahina ana ia ki a Pirato. Na, ka anga ratou ka whakapa he ki a ia, ka mea, Kua man i a matou tenei tangata e kukume ke ana i te iwi, e mea ana, kia kaua e hoatu te takoha ki a Hiha, e ki ana, he kingi ia, ko te Karaiti. Na, ka ui a Pirato ki a ia, ka mea, Ko koe ranei te kingi o nga Hurai ? Ka whakahokia mai eiaki a ia, ka mea, Kua korerotia mai na e koe. Na, ko te meatanga atu a Piratoki nga tohunga nui, ki nga mano, Kahore tetahi he o tenei tangata i man i a au. A nui atu ta ratou tohe, ka mea, E whakahihiri ana ia i te iwi, e whakaako ana puta noa i Huria, no Kariri te timatanga, a taea noatia a konei. A,te rongonga o Pirato ki Kariri, kaui atu, No Kariri ranei tenei tanga ta ? A ka rongo ia no te rangatiratanga o
TE TAIREI I MUA AKE O TE ARANGA.
91
Herora ia, ka tonoa ia ki a Herora, i Hiruharama hoki ia i aua ra. A, te kitenga o Herora i a Ihu, nui rawa tona hari: no mua hoki tona hiahia kia kite i a ia, he maha hoki nga mea i rangona eia mona; i mea hoki ia kia kite i tetahi tohu e meinga ana e ia. Na, he maha nga kupu i ui ai ia ki a ia ; heoi kahore kau he kupu i whakahokia mai e ia. Na, tu ana nga tohunga nui me nga Karaipi, a kaha rawa ta ratou whakapa he ki a ia. Na, whakakorekorea ana ia e Herora ratou ko ona hoia, na, ka taunu ia, ka whakakakahu i a ia kitekahu whakapaipai, a whakahokia atu ana ki a Pirato. I taua rangi ano ka houhia te rongo a Piratu raua ko Herora: i mua hoki e mauahara ana ki a raua. Na, ka karangatia e Pirato nga tohunga nui, nga rangatira, mete iwi ano, ka mea ia ki a ratou, Kua kawea mai nei e koutou tenei tangata ki a au, mete ki ano keite kukume ke ia ite iwi: aka oti nei ia te uiui e ahau i to koutou aroaro, kihai i mau i a au tetahi he o tenei tangata i roto i nga mea i whaka pangia nei e koutou ki a ia : kihai ano hoki a Herora: i tonoa hoki koutou e ahau ki aia ; a kahore nei ana mahi e tika ai kia mate ia. Na, maku ia e whiu, ka tuku atu ai. (Kua takoto hoki te tikanga kia tukua atu tetahi ki a ratou ite hakari.) Na, ka panui ratou kite karanga, ka mea, Whakamatea tenei, ko Pa~ rapa te tuku mai ki a matou: (ko tenei hoki i maka ki te whare herehere mo te nananga i nana ai ia i roto i te pa, mo te patu tangata.) Na, ka karanga mai ano a Pirato, he mea hoki nana kia tukua a Ihu. Heoi karanga ana ratou, mea ana, Kipekatia ia, ripekatia. Ka mea mai ano ia ki a ratou, ko te torn o nga meatanga, He aha rate kino i meinga e tenei tangata ? kahore ano i mau i a au tetahi he ona e mate ai: maku ia e whiu, ka tuku atu ai. Heoi nui atu o ratou reo kite tohe mai, ka tono kia ripekatia ia. A riro rawa i nga reo o ratou ko nga tohunga nui. Na, ka ki a Pirato kia waiho i ta ratou i tono ai. Na, tukua ana ki a ratou te tangata i maka kite w r hare herehere mo te nananga, mo te patu tangata, ta ratou hoki i tono ai; ko Ihu ia, i tukua ki to ratou hiahia. Ai a ratou ear ahi ana i a ia, ka mau i a ratou a Haim ona tetahi tangata o Hairini, e haere mai ana i nga whenua, a whakatakotoria ana ki a ia te ripeka, kia amohia i muri i a Ihu. Na, he nui te huihuinga o te iwi i aruia ia, me nga wahine hoki e tangi ana, e aue ana ki a ia. Na, ka tahuri a Ihu ki a ratou. ka mea, E nga tamahine o Hiru-
TE TAIREI I MUA AKE 0 TE ARANGA.
92
harama, kaua ahau e tangihia, engari me tangi ki a kouton, ki a koutou tamariki ano hoki. Tera hoki e puta mai nga ra e mea ai ratou, Koa tonu nga pakoko, me nga kopu kahore ano i whanau, me nga u kahore ano i ngotea, Ko reira timata ai ratou te mea ki nga maunga, Horoiho ki runga ki a matou: ki nga pukepuke hoki, Hipokina matou. Ki te meinga hoki enei mea e ratou kite rakau kaimata, ka ahatia te rakau maroke ? Na, tokorua ano hoki era, he hunga mahi kino, e arahina ngatahitia ana ratou kia whakamatea. A, ka tae mai ratou kite wabi e karangatia nei ko Angaanga, ka ripeka i a ia ki reira, me ana kai mahi kino, kotahi ki matau, kotahi ki maui. Na, ka mea a Ihu, E Pa, houhia te rongo ki a ratou: kabore hoki ratou e mahara ki ta ratou e mea nei, A wehewebea ana ona kakahu e ratou, he mea maka kite rota. Mete tu ano te iwi matakitaki ai. Na, ka whakahi mai ratou tahi ko nga rangatira, ka mea, Ko era atu i whakaorangia e ia; mana ano ia e whakaora, kite mea ko te Karaiti ia, ko ta te Atua i whiriwhiri ai. I taunu hoki nga hoia ki a ia, i haere mai mete kawe mai ite winika ki a ia, ka mea, Ki te mea ko koe te kingi o nga Hurai, man koe e whakaora. Aka tuhituhia te tuhituhinga ki runga i a ia, no Kariki, no Roma, no Hiperu nga reta, KO TE KINGrI TENET 0 NGA. HURAI. Ikohukohu anokia ia tetahi o nga kai mahi kino i iri ra, i mea, Ki te mea ko koe te Karaiti, whakaorangia koe, tatou hoki. Na, ka whakahokia mai e tetahi, ka riri ki a ia, ka mea, E kore ranei koe e mataku kite Atua, kei tenei mate tahi nei boki koe ? Ka tika raia to taua ; ka whiwhi hoki taua ki nga mea e tika mo a taua hanga: ko tenei ia, kahore ana mahi he. Na, ko tana meatanga mai ki a Ihu, Ete Ariki, kia mahara koe ki a au ina haere mai koe i runga i to rangatiratanga. Ano ra ko Ihu ki a ia, He pono taku. e mea atu nei ki a koe, Ko aianei koe noho ai ki a au, ki pararaiba. Na, kua tata kite ono o nga haora, aka pouri a runga o te whenua katoa, a, te iwa ra ano o nga haora. I pouri ano te ra, i pakaru ano hoki te arai ote whare tapu i waen* ganui. A nui atu te reo o Ihu kite karanga atu, i mea ia> E Pa, tenei toku wairua ka tukua atu nei ki ou ringa: ka mutu enei kupu, ka hemo. Na, te kitenga ote keneturio i taua mea, ka whakakororia ia i te Atua, ka mea, He pono, he tangata tika tenei. Mete hunga katoa hoki i huihui ki taua matakitakinga, i to ratou kitenga i aua mea i meatia,
TE PARAIREI PAI.
93
ka patuki ki o ratou uraa, a hoki ana. Aite tu mai i tawhiti te hunga katoa i mohio ki a ia, ratou ko nga wahine i aru mai- i a ia i Kariri, e matakitaki ana ki enei mea.
TE PARAIREI PAI.
Nga Tnoi.
ETE Atua Kaha rawa, he inoi atu tenei na matou ki a koe, kia titiro atawhai mai ki enei tamariki au, i pai ai to matou Ariki, a Ihu Karaiti kia tukua ia ki nga ringaringa o nga tangata hara, kia mate ki runga kite ripeka ; kei te ora na ia, kei te kingi tahi, me koe mete Wairua Tapu, kotahi ano Atua, a, ake ake ake. Amine. TO TE Atua Kaha rawa, ora tonu, e tohutohungia ana, Jlj e whakatapua ana, te tinana katoa ote Hahi e tou Wairua; Kia manako mai koe ki a matou, e inoi atu nei ki a koe mo nga tu tangata katoa o to Hahi tapu, kia tika ai te mahi a ia wahi, a ia wahi, o taua tinana ki a koe; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, to matou Kai whakaora. Amine. E. TE Atua tohu, nau i hanga nga tangata katoa, J kahore koe e kino ki tetahi mea i hanga e koe, kahore hoki ou hiahia kia mate te tangata hara, engari kia tahuri ia, kia ora; Tohungia nga Hurai katoa, nga Turaka, te Hunga whakateka, mete Hunga whakapono he, whakakorea to ratou kuare, te pakeke o o ratou ngakau, mete w’hakahawea ki tau Kupu; arahina mai hoki ratou ki to kahui, e te Ariki e whakapaingia atu nei, kia whakaorangia ai ratou i roto i te toenga o te Iharaira pono, kia kotahi ai te kahui, kotahi ano hoki te hepara, ko Ihu Karaiti, ko to matou Ariki, e ora tahi na, me koe mete Wairua Tapu, kotahi ano Atua, ake ake ake. Amine.
Te Tuhitiihi. Hiperu x. 1.
TO te tnre hoki he atarangi no nga pai e puta mai ana i muri, ehara hoki i te ahua pu o nga mea, heoi e kore rawa e whai mana i ana patunga tapu e whakaekea tonutia atu ana e ratou i tenei tau, i tenei tan, hei mea e tino tika ai te hunga e whai mai ana ki
TE PART ARE! PAT.
94
reira. Penei e kore ranei e mutu te whakaeke atu? me he mea hoki kua oti rawa te hunga nana taua karakia te mea kia ma, kua kore o ratou maharatanga iho ki nga hara. I aua patunga tapu ia, e hokihoki ana te mahara ki nga hara iia tau iia tau. E kore hoki e tan ma nga toto o nga puru o nga koati whakakahore e nga hara. Na reira, iaia e haere mai ana kite ao, ka mea ia, Kihai i matenuitia e koe te patunga tapu mete whakahere, kua rite mai i a koe he tinana moku. Kihai koe i ahuareka ki nga tahunga tinana, ki nga whakahere hara: katahi ahau ka mea atu, Tenei au te haere atu nei, (kei roto i te upoko o te pukapuka te tuhituhinga moku,) kite mea i tau i pai ai, ete Atua. I tana meatanga i mua ake nei, Kihai koe i matenui kite patunga tapu, kite whakahere, ki nga tahunga tinana, me nga whakahere hara, kahore ano hoki ou ahuarekatanga mai ki nga mea e tapaea atu ana i runga ite ture; katahi ia ka mea, Tenei ahau te haere nei kite mea i tau i pai ai, ete Atua. E tangohia ana e ia te tuatahi, kia whakaturia ai eia te tuarua. Na taua pai nei i oti ai tatou te whakatapu, he meatanga na te tapaenga atu kotahi o te tinana o Ihu .Karaiti. Na, nga tohunga katoa, etu ana ratou, e minita ana, i tenei ra i tenei ra, he maha ano hoki a ratou whakaekenga atu i aua patunga tapu na ano, e kore rawa nei e tau hei tango i nga hara: ko tenei ia, kotahi nei tana patunga tapu i whakaeke atu ai mo nga hara, na, noho tonu ana i te ringa matau o te Atua; i muri nei he tatari tana kia waiho ra ano ona hoa riri hei takahanga mo ona waewae. Kotahi nei hoki tana whakahere, a tika tonu i a ia ake ake te hunga ka oti te whakatapu. Hei kai whakaatu ano te Wairua Tapu mo tenei ki a tatou : i muri nei hoki i tana kianga mai i mua, Ko te kawenata tenei e whakaritea e ahau ki a ratou i muri iho i aua ra, e ki ana te Ariki, Ka hoatu e ahau aku ture ki o ratou ngakau, ka tuhituhia ano e ahau ki o ratou hinengaro; e kore ano hoki e maharatia e ahau a ratou hara, a ratou he, ake ake ake. Na, kite murua enei kahore he whakahere mo nga hara i muri iho. Na, ka ai nei nga toto o Ihu hei take e maia ai tatou te tomo atu kite tino wahi tapu, hei ara hou mo tatou, ara ora, he mea whakatapu ano nana, e tika atu ana na te arai, ara na tona kikokiko; ahe nui ano hoki to tatou tohunga mo te whare ote Atua; kia whakatataatu tatou, ko te ngakau ano kia
TE PARAIREI PAI.
95
pono, kia pumau rawa hoki te whakapono, he mea tauwhiuwhi ano te ngakau kia kore ai te hinengaro kino, he mea horoi ano hoki te tinana kite wai marama. Kia mau ta tatou whakaae kite mea e tumanakohia atu nei, kei ngaueue; (he pono hoki ta te Kai whakaari mai;) kia whai whakaaro ano tatou tetahi ki tetahi, kia whakaoho kia te aroha me nga mahi pai: kei mahue ano hoki to tatou huihui i a tatou ano, kei pera mei te hanga a etahi ; engari me whakahauhau tetahi i tetahi: kia nui rawa ano hoki i te mea ka kite koutou ka tata te ra.
Te R,ongo Tai. Hoani xix. 1.
KATAHI ka mau a Pirato ki a Ihu, ka whin i a ia. A ka whiria e nga hoia tetahi karauna tataramoa, potaea ana ki tona matenga, whakakakahuria ana hoki ia kite kahu papura, na, ka mea ratou, Tena koe, e te Kingi o nga Hurai! a pakia ana ia. Ka haere atu ano a Pirato, ka mea ki a ratou, Na, tenei te arahina atu nei e ahau ki a koutou, kia mohio ai koutou, kahore rawa i mau ia au tetahi he ona. Na, ka puta a Ihu ki waho, mete karauna tataramoa i runga i a ia, te kakahu papura ano hoki. Ka mea a Pirato ki a ratou, Na, te tangata nei ! A, te kitenga o nga tohunga nui ratou ko nga katipa i a ia, ka karanga ratou, ka mea, Kipekatia, ripekatia. Ka ki atu a Pirato ki a ratou, Tangohia atu ia e koutou, ripekatia: kahore hoki i mau ia au tetahi he ona. Ka whakahokia mai e nga Hurai ki a ia, He ture ta matou, a ki ta matou ture, he mea tika kia mate ia, mona i mea ko te Tama ia ate Atua. A, te rongonga o Pirato i tenei ki, nui rawa tona wehi; ka tomo atu ano ia kite whare whakawa, akamea ki a Ihu, No hea koe ? Heoi kahorea Ihu kupu i whakahoki mai ai ki a ia. Na, ka mea a Pirato ki a ia, E kore koe e korero mai ki a au ? kahore koe e mohio, kei a au te tikanga mo te ripeka i a koe, hei a au ano te tikanga mo te tuku i a koe kia haere ? Ka whakahokia mai e Ihu, Kahore o tikanga ki a au, me kahore i homai ki a koe i runga: koia i nui rawa ai te hara ote kai tuku iaau ki a koe. Na, i reira ake ano ka whai a Pirato kia tukua atu ia kia haere: otiia ka karanga nga Hurai, ka mea, Ki te tukua tenei e koe, ehara koe i te hoa no Hiha : kite whakakingi tetahi tangata i a ia, he whakakahore tana i a Hiha. Ano ka rongo a Pirato i tenei
TE PARAIREI PAI.
96
korero, ka arahina e ia a Ihu ki waho, a noho ana ki runga kite nohoanga whakawa, kite wahi e karangatia nei ko te Whariki kohatu, kite reo Hiperu, ko Kapata. Ko te takanga ia ote Kapenga, tata pu kite ono o nga haora : a ka mea ia ki nga Hurai, Na, to koutou Kingi! Na, ko ta ratou karangatanga mai, Whakamatea, whakamatea, ripekatia. Ka mea a Pirato ki a ratou, Kia ripeka koia ahau i to koutou Kingi ? Ka whakahokia mai e nga tohunga nui, Kahore o matou kingi, ko Hiha anake. Katahi ia ka hoatu e ia ki a ratou kia ripekatia. Aka mau ratou ki a Ihu, ka arahi atu. A amo ana ia i tona ripeka, haere ana kite wahi e karangatia nei ko te wahi ote angaanga, tona ingoa kite reo Hiperu, ko Korokota: na, ripekatia ana ia e ratou ki reira, a ia me tera tokorua atu, kotahi ki tetahi taha kotahi ki tetahi taha, ko Ihu i waenganui. Na, tuhituhia ana e Pirato tetahi ingoa, whakapiritia ana kite ripeka. Ko te tuhituhinga tenei, KO IHU O NAHARETA, KO TE KINGI O NGA HURAL Ahe tokomaha nga Hurai i korerotia ai tenei ingoa : i tata hoki kite pa te wahi i ripekatia ai a Ihu: i tuhituhia hoki kite reo Hiperu, kite reo Kariki, kite reo o Roma. Na, ka mea nga tohunga nui o nga Hurai ki a Pirato, Aua e tuhituhia, Ko te Kingi o nga Hurai; engari, Nana i mea, Ko ahau te Kingi o nga Hurai. Ka whakahokia mai e Pirato, Ko taku i tuhituhi ai kua tuhituhia. Aka oti a Ihu te ripeka e nga hoia, ka mau ratou ki ona kakahu, wehea ake kia wha nga wahi, ki ia hoia he wahi; mete koti ano hoki: na, kahore he tuinga ote koti, he mea whatu iho i runga a puta noa. Na, ka mea ratou tetahi ki tetahi, Kaua e haea e tatou, engari me maka kite rota kia kitea ai, mo wai ranei: na, ka rite te Karaipiture e mea nei, I wehewehea oku kakahu mo ratou, i maka rota hoki mo toku weruweru. Ko ta nga hoia tenei i mea ai. Na, ite taha ote ripeka o Ihu tona whaea etu ana, ratou ko te teina o tona whaea, ko Meri wahine o Kereopa, ko Meri Makarini. A, te kitenga o Ihu i tona whaea, mete akonga hoki i aroha ai ia etu tahi ana, ka mea ia ki tona whaea, E tai, nana, to tamaiti ra! Katahi ia ka mea ki taua akonga, Na, to whaea! No taua haora ake ano, i tango ai taua akonga i aia ki tona whare. Muri iho i tenei, ka mohio a Ihu ka oti nga mea katoa, na, ka mea ia, hei whakaritenga hoki mo te Karainitnre. He mate
KO TE AHI AHI I MUA 0 TE ARANGA.
97
F
wai toku. Na, tera etu ana tetahi oko, ki tonr ite winika: a ka whakakiia e ratou tetahi hautai kite winika, whakanohoia ana ki runga kite nihopa, hoacu ana ki tona mangai. A, te homaitanga nei ote winika ki a Ihu, ka mea ia, Kua oti: na, ka tuohu tona matenga, tukua atu ana te wairua. Na, i mea nga Hurai, kia kaua e man nga tinana kite ripeka i te hapati, ko te takanga hoki ia, ko te ra nui hoki taua hapati, ka mea ratou ki a Pirato kia whatiia o ratou waewae, kia tangohia atu hoki. Na, ka haere nga hoia, ka whawhati i nga waewae o to mua, me o tera i ripekatia ngatahitia nei me ia. A, to ratou taenga mai ki a Ihu, ka kite kua mate noa ake ia, kihai i whatiia e ratou ona waewae: engari i werohia tona kaokao e tetahi o nga hoia kite matia, a puta tonu mai he toto he wai. Ako te tangata i kitea ai, ko ia ano te kai whakaatu, e pono ana ano hoki tana whakaaturanga : a e mohio ana ano ia he korero pono tana, he mea ra kia whakapono ai koutou. I meatia hoki enei mea, kia rite ai te Karaipiture, E kore tetahi iwi ona e whatiia. A e mea ana ano tetahi atu Karaipiture, Ka titiro ratou ki ta ratou i wero ai.
KO TE AHIAHI I MUA 0 TE ARANGA.
Ko te Inoi.
TUKUA, e te Ariki, na, kua iriiria nei matou ki roto kite matenga o tau Tamaiti tapu o to matou Kai whakaora o Ihu Karaiti, waihoki kia whakamatea tonutia o matou hiahia kino, kia tanumia tahitia me ia; a kia waiho te urupa mete mate hei putanga atu kite aranga koa; he nui hoki nga mahi pai a tau Tamaiti a Ihu Karaiti ato matou Ariki; i mate nei hoki ia, i tanumia, i ara ake ano mo matou. Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Pita iii< 17.
KI te mea hoki ko ta te Atua tenei i pal ai he whakamamaetanga, a e mahi ana tatou i te pai, engari tera ite whakamamaetanga mo tatou i mahi ite kino. Ko tahi hoki whakamamaetanga o te Karaiti mo nga hara, te tika mo te he, kia arahina ai tatou e ia kite Atua, i whakamatea hoki ko te kikokiko, he mea whakaora ia na te Wairua: na taua Wairua na ano hoki tona haerenga i mua kite kauwhau ki nga wairua i te whare herehere: i tun
KO TE RA ARANGA.
98
nei i mua, i te mea e tatari ana te manawanui o te Atua i nga ra i a Noa, i te mea e hanga ana te aka, te meai ora ai etahi wairua torutoru nei, ara tokowaru, he mea na te wai. Na, ko te ritenga o tenei ko te iriiri hei whakaora i a tatou i naianei, (ehara i te mea na te whakarerenga atu o te poke o te kikokiko, engari na te whakaaenga ake o te hinengaro pai kite Atua,) he meanate aranga mai o Ihu Karaiti:- kua riro nei kite rangi, a kei te ringa matau nei ano ia o te Atua; a kua meinga ano nga anahera nga rangatiratanga nga kaha kia ngohengohe ki a ia.
Ko te Bongo Pai. Matiu xxvii. 57.
AKA ahiahi, ka haere mai tetahi tangata taonga nui o Arimatia, ko Hohepa te ingoa, ko ia ano hoki he akonga na Ihu: i haere ia ki a Pirato, a tonoa ana eia te tinana o Ihu. Na, ka mea a Pirato kia hoatu te tinana. Na, ka tango a Hohepa ite tinana, a takaia ana e ia kite rinena ma, a whakatakotoria ana ki tana urupa hou, i haua eia ki roto kite kamaka: na, whakataka atu ana e ia tetahi kohatu nui kite kuwaha o te urupa, a haere ana. A i reira ano a Meri Makarini, me tera Meri, e noho ana i te ritenga atu ote tanumanga. Na, i te aonga ake i muri i te takanga hakari, ka haere mai nga tohunga nui me nga Parihi ki a Pirato, ka mea, E mara, e mahara ana matou ki ta tera tangata tinihanga i mea ai, i a ia ano i te ora, Kia taka nga ra e torn ka ara ahau. Na, whakahaua atu kia tiakina te tanumanga, a tae noa kite toru o nga ra, kei haere atu ana akonga i te po, tahae ai i a ia, a ka mea kite iwi, Kua ara i t e mate: penei kino atu ito mua to muri he. Ka mea atu a Pirato ki a ratou, He kai tiaki ano a koutou: haere, kia puta a koutou whakaaro kei taea atu ia. Na, haere ana ratou, hiritia ana te kohatu, mete whakanoho ano i nga kai tiaki, kei taea atu te tanumanga.
KO TE RA ARANGA.
I te Karahia o te Ata, me whakarere te Waiata, “ Tena, kia waiat 3 tatou,” a me waiata, me korero ranei, enei rarangi.
KU A patua hoki mo tatou a te Karaiti ta tatou K a ' penga: Na, kia kai tatou i te hakari, me whakarere ia te
KO TE RA ARANGA.
99
f2
rewena tawhito, te rewena ano hoki o te mauahara, o te kino, engari hei te rewena kore, ara hei te hianga kore hei te pono. 1 Koriniti v. 7. Ka ara nei a te Karaiti i te mate, heoi ano ona matenga; e kore te mate e kingi ki aia a mua atu. Ko tona matenga hoki, he matenga ko tahi kite hara: tona oranga ia, he oranga kite Atua. Waihoki mahara iho ki a koutou, kua whakatupapakutia koutou kite hara, e ora ana ia koutou kite Atua, i roto i a Ihu Karaiti ito tatou Ariki. Roma vi. 9.
Kua ara mai a te Karaiti i te mate, kua waiho hei matamua mo te hunga kua moe. Na te tangata nei hoki te mate, waihoki na te tangata te aranga mai o te hunga mate. I roto hoki i a Arama ka mate katoa nga tangata, waihoki i roto i a te Karaiti ka whakaorangia katoatia. 1 Koriniti xv. 20.
Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu. Ko te ritenga ia ite timatanga, a tenei ano i naianei: a ka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine.
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, nau, ara na tau Tamaiti ko tahi na Ihu Karaiti i whakakahore te mate, i uaki mai hoki te tatau ote ora tonu ki a matou; Tenei matou te inoi atu nei ki a koe, na, me matua atawhai mai e koe, ka whai hiahia pai ai o matou ngakau; waihoki, whakakahangia tonutia matou, kia puta atu ai te mahi pai; ko 1 hu Karaiti hoki to matou Ariki, e ora na ia, e kingi tahi ana, me koe mete Wairua Tapu, ko tahi ano Atua, a ake ake ake. Amine.
Ko te Tuhituhi. Korohe iii. 1
NA, kite mea kua ara tahi koutou ko te Karaiti, me rapu nga mea o runga, i te wahi e noho mai nei a te .Karaiti i te ringa matau o te Atua. Whakaaroa nga mea o runga, kauaka ote whenua. Kua mate hoki koutou, a kua oti to koutou oranga te buna ki a te Karaiti i roto ite Atua. Ite whakakitenga mai ote Karaiti, oto tatou oranga, ko reira hoki koutou whakakitea tahitia ai me ia i runga i te kororia. Na, whakamatea o koutou wahi i runga i te whenua; te moe tahae, te poke, te mi-
KO TE MANEI 0 TE WIKI 0 TE ARANGA.
100
namina kite he, te hiahia kino, mete apo, he karakia whakapakoko hoki ia: ko nga mea hoki enei e puta mai ai te riri ate Atua ki nga tamariki a te tutu: i roto hoki i enei mea koutou e haere ana i mua, i a koutou e noho ana i roto i a ratou.
Ko te Kongo Pai. Hoani xx. 1.
ITE ra tuatahi o te wiki ka puta mai a Meri Makarini kite urupa i te atatu, i te mea e pouri ana ano, a ka kite i te kohatu kua tangohia atu i te urupa. Na, ka oma ia, ka haere ki a Haimona Pita, raua ko tera akonga i aroha ai a Ihu, a ka mea ki a raua, Kua tangohia e ratou te Ariki i te urupa, a e kore matou e mohio kite wahi i waiho ai ia e ratou. Na, ka puta atu a Pita, me taua akonga, ka haere kite unipa. A oma ngatahi ana raua: otiia i horo tera akonga i a Pita, a ko ia kua tae wawe kite urupa. Na, piko iho ana ia, ka xite i nga takai rinena e takoto ana; heoi kihai i tapoko atu ki roto. Na, ka haere mai ano hoki a Haimona Pita, i muri i a ia, a, tona tomokanga kite urupa, ka kite i nga takai rinena e takoto ana, mete tauera i takaia ai tona matenga, kihai i takoto tahi me nga takai rinena, he mea whakakopa ia ki tetahi wahi i tahaki ano. Katahi ka tomo atu tera akonga, i tae wawe mai nei kite urupa, kite ana, whakapono ana. Kiano hoki ratou i mohio noa kite Karaipiture, Kua takoto te tikanga kia ara ake ia i te mate. Na, hoki atu ana ano nga akonga kite kainga.
KO TE MANEI O TE WIKI 0 TE ARANGA
Ah te Inoi,
ETE Atua Kaha rawa, nau, ara, na tau Tamaiti ko tahi na Ihu Karaiti i whakakahore te mate, i uaki mai hoki te tatau o te ora tonu ki a matou; Tenei matou te inoi atu nei ki a koe, na, me matua atawhai mai e koe, ka whai hiahia pai ai o matou ngakau, waihoki, whakakahangia tonutia matou, kia puta atu ai te mahi pai; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, e ora na ia, e kingi tahi ana, me koe mete Wairua Tapu, ko tahi ano Atua, a ake ake ake. Amine.
Mo te Tuhituhi. Nga Mahi x. 34. KA puaki te mangai o Pita, ka mea, He pono, kite ahau e kore te Atua e kowhiti tangata:
KO TE MANEI 0 TE WIKI 0 TE ARANGA.
101
kite wehi tetahi tangata o nga tini iwi ki a ia, kite mahi tika, ka paingia e ia. Te kupu i tonoa eia ki nga tamariki a Iharaira, hei kauwhau i te rouge ka mau i a Ihu Karaiti: (ko ia te Ariki o nga mea katoa:) e matau ana ano koutou ki taua kupu, i kauwhautia nei puta noa i Huria, no Kariri te timatanga, i muri iho i te iriiringa i kauwhautia e Hoani; he mea mo Ihu o Nahareta i whakawahia nei e te Atua kite Wairua Tapu kite kaha : a haereere ana kite mahi pai, kite whakaora i te hunga katoa i pehia ete rewera; no te mea iaia te Atua. Ako matou nga kai whakaatu o nga mea katoa, i mea ai ia ki te whenua o nga Hurai, ki Hiruharama ano hoki; a whakamatea ana ia e ratou, he mea whakairi ki runga kite rakau: i whakaarahia ake tenei tangata e te Atua i te toru o nga ra, a meinga ana kia kitea nuitia; ebara ite mea e nga iwi katoa, engari e nga kai whakaatu i whiriwhiria e te Atua i mua, ara e matou i kai tahi i inu tahi nei me ia, i muri iho i tona aranga ake ite mate. A i mea mai ano ia ki a matou kia kauwhau kite iwi, kia whakaatu atu, ko ia ta te Atua i whakarite ai hei Kai whakarite whakawa mo nga tangata ora, mo nga tangata mate. He kai whakaatu nga poropiti katoa mona, ara ma tona ingoa ka whiwhi ai kite murunga hara nga tangata katoa e whakapono ana ki a ia.
Ko te Hon (jo Pai. Buka xxiv. 13.
“jVT A, tokorua o ratou e haere ana i taua ra ki tetahi J. 1 kainga koraha, e ono tekau o nga paronga te mataratanga i Hiruharama, ko Emauha te ingoa. A e korerorero ana raua tetahi ki tetahi ki enei mea katoa i meinga. A i a raua e korerorero ana e uiui ana ki a raua, na, ko Ihu ake ano kua whakatata mai, a haere tahi ana ratou. I puritia hoki o raua kanohi, i kore ai raua e mohio ki a ia. Na, ka mea ia ki a raua, He aha enei kupu e korero nei korua ki a korua, i a korua e haere nei, e ahua pouri nei ? Na, ka whakahokia mai e tetahi, ko Kereopa te ingoa, a ka mea ki a ia, I Hiruharama koe e noho ana, a ko koe anake kahore i mohio ki nga mea kua meinga nei ki reira i enei ra ? Ka mea ia ki a raua, Ki ehea mea ? Ka mea raua ki a ia, Ki nga mea o Ihu o Nahareta, he poropiti hoki ia, he kaha tana mahi tana kupu, ite aroaro ote Atua, ote iwi katoa: kite tukunga hoki i a ia e nga tohunga nui, e o matou rangatira hoki,
KO TE TUREI 0 TE WIKI O TE ARANGA.
102
kia whakaaetia kia whakamatea, a ripckatia ana ia. A i tumanako atu ano matou ki a ia mana e whakaora a Iharaira: na, ite taha ano o enei mea katoa, ko te torn hoki tenei o nga ra i meinga ai enei mea. A miharo noa iho matou ki etahi wahine a matou, i haere i te atatu kite urupa; heoi kihai i kitea tona tinana, a haere mai ana ratou, ka mea, kua kitea ano hoki e ratou he putanga anahera, i mea mai nei kei te ora ia. Na, ka haere atu etahi o o maua hoa kite urupa, a rokohanga atu, rite tonu ki ta nga wahine i korero ai: otira kihai ia i kitea. Na, ko tana meatanga mai ki a raua, E te hunga whakaaro kore ngakau puhoi kite whakapono ki nga mea katoa i korero ai nga poropiti: kahore ianei i takoto te tikanga kia mate ate Karaiti i enei mea, a kia tomo ki tana kororia? Na, ka timata ia ki ta Mohi, ki ta nga poropiti katoa, a whakaaturia ana ki a raua nga mea mona o nga Karaipiture katoa. Aka tata kite kainga i haere ai ratou: na, ka ahu atu ia, mete mea e haere tonu ana ia. Na, ka tohe raua ki a ia, ka mea atu, E noho koe ki a maua: kua ahiahi hoki, kua titaha hoki te ra. Na, ka tomo atu ia, ka noho ki a raua. A, tona nohoanga iho ki a raua kite kai, ka mau ia kite taro, ka whakapai, ka whawhati, a hoatu ana ki a raua. Na, kua kite o raua kanohi, aka mohio ki aia ; a ngaro whakarere atu ia i a raua. Aka mea raua ki a raua, Kihai koia o taua ngakau i mumura i roto i a taua, i a ia e korero ana ki a taua i te ara, e whakaatu ana i nga Karaipiture ki a taua ? Na, ka whakatika raua i taua haora ano, a hoki ana ki Hiruharama, a rokohanga mai kua huihui te tekau ma tahi me o ratou hoa, a e mea ana, Koia rawa ano ! kua ara te Ariki, a kua puta mai ki a Haimona. Na, ka korerotia e raua nga meatanga ite ara, to raua mohiotanga hoki ki a ia i te whatiwhatinga o te taro. '
KO TE TUREI 0 TE WIKI 0 TE ARANGA.
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, nau, ara, na tau Tamaiti ko tahi na Ihu Karaiti i whakakahore te mate, i uaki mai hoki te tatau o te ora tonu ki a matou ; Tenei matou te inoi atu nei ki a koe, na, me matua atawhai mai e koe, ka whai hiahia pai ai o matou ngakau, waihoki, whakaka-
KO TE TUREI 0 TE WIKI 0 TE ARANGA.
103
hangia tonutia matou, kia puta atu ai te mahi pai; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki; e ora na ia, e kingi tahi ana, me koe mete Wairua Tapu, ko tahi ano Atua, a ake ake ake. Amine,
Mo te Tuhituhi. Nga Mahi xiii. 26.
EHO A ma, e aku tuakana, e nga tamariki o te kawei o Aperahama, e te hunga i roto i a koutou e wehi ana kite Atua, kua tonoa mai te kupu o tenei oranga ki a koutou. Kihai te hunga e noho ana i Hiruharama, me o ratou rangatira, i mohio ki a ia, ki nga reo ano hoki o nga poropiti e korerotia ana i nga hapati katoa. Na, kua rite i a ratou aua reo, i a ratou i tuku i a ia kia whakamatea. Ahakoa kihai i kitea e ratou he mea e mate ai ia, ka tohe ratou ki a Pirato kia whakamatea ia. Ano ka rite katoa i a ratou nga mea i tuhituhia mona, tangohia iho ana ia i te rakau, whakatakotoria ana ki roto kite urupa. Heoi na te Atua ia i whakaara ake ite mate: a he maha nga ra i kitea ai ia e te hunga i haere tahi i a ia i Kariri ki Hiruharama, ko ratou hoki hei kai whakaatu mona kite iwi. Na.. he kauwhau tenei na maua i te rongo pai ki a koutou, . te mea i korerotia i mua ki nga matua, kua mana tenei i te Atua, hei mea ma tatou, ma a ratou tamariki, i aia i whakaara nei i a Ihu; ko te mea hoki tena i tuhituhia i te rua o nga waiata, Ko koe taku Tama, no naianei koe i whakatupuria ai e ahau. Ko tana korero ano tenei mona i whakaarahia nei e ia i te mate, te hoki ano kite pirau i muri iho, Ka hoatu e ahau ki a koutou nga mea tapu nga mea pono a Rawiri. Koia hoki ia i mea ai i tetahi atu waiata, E kore koe e tuku i tou Mea Tapu kia kite ite pirau. Ko Rawiri hoki i mahi i ta te Atua i pai ai i tona whakatupuranga ano, a moe iho, whakatakotoria ana ki ona matua, kite ana i te pirau. Ko tenei ia i whakaarahia ake nei e te Atua, kihai ia i kite ite pirau. Na, kia mohio koutou, e hoa ma, e aku tuakana, na tenei tangata te murunga hara e kauwhautia nei ki a koutou; a mana nga tangata katoa, e whakapono ana, ka whakatikaia ai i nga mea katoa, e kore nei koutou e whakatikaia i runga ita Mohi ture. Na, kia mahara, kei pa ki a koutou te mea i korerotia e nga poropiti; titiro mai, e te hunga whakahawea, ka miharo ai, a whakaogaromia iho: ka mahia hoki e ahau he mahi i o koutou
KO TE RA TAPU TUATAHI I MURI IHO 0 TE ARANGA.
104
ra, he mahi e kore e whakaponohia e koutou, ahakoa whakapuakina e te tangata ki a koutou.
Ko te Hongo Pai. Buka xxiv. 36.
NA, ko Ihu ake ano e tu ana i waenganui o ratou, e mea ana ki a ratou, Kia tau te rangimarietanga ki a koutou. Na, koera ana ratou, wehi tonu ; i mea hoki he wairua ta ratou i kite ai. Na, ko tana meatanga atu ki a ratou, He aha koutou ka pororaru ai ? na te aha hoki i puta ake ai nga whakaaronga i roto i o koutou ngakau ? Tirohia oku ringaringa me oku waewae, ko ahau ano ia: whawhakia ahau, kia kite ai koutou; kahore hoki ote wairua kikokiko, wheua ranei, me oku e kitea nei e koutou. Ano ka korerotia tenei, ka whakakitea ki a ratouona ringaringa me ona waewae. Ai a ratou kahore nei i whakapono i te hari, a e miharo ana, ka mea ia ki a ratou, He kai ranei ta koutou i konei ? Ka hoatu e ratou ki a ia tetahi ika, he mea tunu, me tetahi honikoma. Na, ka tango ia, a kainga ake eiai to ratou aroaro. I mea ano ia ki a ratou, Ko nga kupu enei i korero ai ahau ki a koutou, i a au ano i a koutou, me whakarite nga mea katoa kua oti te tuhituhi i roto i te ture a Mohi, i nga poropiti, i nga waiata, moku. Katahi ia ka whakamakoha i o ratou hinengaro, kia matau ai ki nga Karaipiture, a ka mea ki a ratou, Ko te mea tenei i tuhituhia, ko te tikanga ano hoki tenei, ko te Karaiti kia mate, kia ara ano i te mate i te torn o nga ra : a kia kauwhautia te ripenetanga, mete murunga hara i runga i tona ingoa, ki nga tauiwi katoa, ki Hiruharama ano hoki timata ai. Na, ko koutou hei kai whakaatu mo enei mea.
KO TE RA TAPU TUATAHI I MURI IHO 0 TE ARANGA
Ko te Inoi.
E. TE Matua Kaha rawa, kua homai e koe tan Tamaiti J ko tahi kia mate mo o matou hara, kia ara ano hei whakatika i a matou; Meinga matou kia whakarere ite rewena o te mauahara o te kino, kia mahi tonu ai matou ki a koe i runga ite tika ite pono; he nui nga mahi pai ato matou Ariki, a tau Tamaiti, a Ihu Karaiti. Amine,
KO TE RA TAPU TUATAHI I MURI IHO 0 TE ARANGA.
105
F 3
Ko te Tuhituhi. 1 Soani v. 4.
EKAHA ana hoki i te ao nga mea katoa kua whanau i te Atua : a ko te wikitoria tenei e taea ai te ao, ko to tatou whakapono. Ko wai oti e kaha ana i te ao ? ehara ianei te tangata e whakapono ana ko Ihu te Tama a te Atua ? Ko ia tenei i haere mai nei i runga ite wai ite toto, ko Ihu te Karaiti; ehara ite mea i runga i te wai anake, engari i runga ite wai ite toto. Ko te Wairua hoki te kai whakaatu, he pono hoki te Wairua. Tokotoru hoki nga kai whakaatu i te rangi, ko te Matua, ko te Kupu, ko te Wairua Tapu: ako tahi ano enei tokotoru. A tokotoru nga kai whakaatu i te whenua, ko te Wairua, ko te wai, ko te toto: ako tahi ano ta ratou tokotoru. Ki te whakaae atu tatou ki ta nga tangata whakaatu, he nui ke ta te Atua whakaatu: ko ta te Atua whakaatu hoki tenei, i whakaaturia mai eia mo tana Tamaiti. Te tangata e whakapono ana kite Tama a te Atua, he whakaaturanga ano tana kei roto i a ia : te tangata e kore e whakapono kite Atua, kua meinga ia he kai korero teka; no te mea kahore ia i whakapono kite whakaaturanga i whakaaturia mai nei ete Atua mo tana Tamaiti. Ako te whakaaturanga ano tenei, ara kua homai e te Atua ki a tatou te oranga tonutanga, a kei roto ano i tana Tamaiti tenei oranga. Te tangata kei aia te Tamaiti, kei aia ano teoranga; te tangata kahore nei i a ia te Tama a te Atua, kahore i a ia te oranga.
Ko te Ttongo JPai. Hoani xx. 19.
Al taua ra tuatahi ano o te wiki i te ahiahi, i nga tatau e kati ana o te wahi i huihui ai nga akonga i te wehi i nga Hurai, ka haere mai a Ihu, ka tn i waenganui, a ka me aki a ratou, Kia tan te rangimarie ki a koutou. Aka puaki tenei kupu ana, ka whakakitea atu e ia ona rirmaringa me tona kaokao ki a ratou. Na, hari tonu nga akonga, ito ratou kitenga ite Ariki. Ka mea ano a Ihu ki a ratou, Kia tau te rangimarie ki a koutou : i tonoa mai ahau ete Matua, aka tonoa ano hoki koutou e ahau. Ka korerotia tenei, ka whakaha mai ia, a ka me& ki a ratou, Kia riro atu te Wairua Tapu i a koutou: kite whakarerea noatia atu e koutou nga hara o etahi tangata, ka whakarerea o ratou; aki te whakamaua o etahi e koutou, ka mau ano.
KO TE RA TAPU TUARUA I MURI IHO O TE ARA NGA.
106
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, kua homai e koe tau Tamaiti ko tahi mo matou hei patunga tapu mo nga hara, hei tauira mo te noho tika; Homai he kaha ki a matou, kia whakawhetai tonu ai matou, kia tango atu ai hoki i tenei taonga nui, a kia tohe matou i nga ra katoa kite whai i ona takahanga tapu, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Pita ii. 19.
HE mea whai whakapainga hoki tenei, kite mea na te maharatanga kite Atua ka whakamanawanui ai tetahi ki nga mea whakapouri, i a ia ano hoki e whakamamaetia hetia ana. He aha hoki te kororia, kite mea ka whakamanawanui koutou, i te mea kua hara koutou a ka motokia ? tena ka whakamanawanui koutou, i te mea ka mahi pai a ka whakamamaetia, he mea whai whakapainga tenei kite Atua. I karangatia hoki koutou ki tenei: i mate hoki a te Karaiti mo tatou, a waiho iho ia hei tauira ma tatou, kia aru ai koutou i ona hikoinga: kihai nei ia i mea i te hara, kahore ano hoki i kitea te hianga i tona mangai: ka taunutia, kihai ia i taunu atu ; ka whakamamaetia, kihai ia i whakatuma ; engari i tuku atu i a ia ki te kai whakarite tika o te whakawa: nana ake i waha o tatou hara na tona tinana ake i runga i te rakau, kia whakatupapaku ai tatou ki nga hara, kia ora ai kite tika: na ona karawarawa i ora ai o koutou mate. I pera hoki koutou me nga hipi kua kotiti ke; heoi kua hoki tenei koutou kite Hepara kite Pihopa o o koutou wairua.
Ko te Kongo Pai. Hoani x. 11.
KA mea a Ihu, ko ahau te hepara pai: he hepara pai, ka tuku ia ia ano kia mate mo nga hipi. Tena ko te tangata e utua ana, ehara nei i te hepara, ehara nei i a ia nga hipi, tona kitenga i te wuruhi e haere mai ana, whakarerea ake e ia nga hipi, oma ana: na, ka hopukia ratou e te wuruhi, a whakamararatia ana nga hipi. Ka oma te tangata e utua ana, no te mea e utua ana ia, a kahore ana whakaaro ki nga hipi. Ko ahau te hepara pai, e matau ana hoki ki aku, a e matauria ana ahau e artu, rite tonu ki to te Matua matauranga ki a au, toku mataurantfa hoki kite Matua: e tuku ana ano hoki ahau ia au
KO TE RA TAPU TUATORU I MURI IHO 0 TE ARANGA.
107
kite mate mo nga hipi. He hipi atu ano aku, enara net i tenei kainga: me arahi mai ratou e ahau, a ka rongo ratou ki toku reo; a e whakakotahitia te kahui, ko tahi ano hoki hepara.
KO TE RA TAPU TUATORU I MURI IHO 0 TE ARANGA.
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, ko koe te Kai whakaatu i te maramatanga o to pono kite hunga he, kia hoki ai ratou kite ara ote tika; Homai kite hunga katoa e tukua ana kia uru ki roto ki nga tikanga o te Karaiti, kia whakarere ratou i nga mea e tika ke ana i ta ratou i whakaae ai, a kia aru i nga mea katoa e rite ana, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Pita ii. 11.
EAKU hoa aroha, ko taku whakahau atu tenei, he hunga noho noa he konene hoki koutou, mawehe atu i nga hiahia kikokiko e whawhai nei kite wairua; kia pai ta koutou whakahaere i roto i nga tauiwi: na, i a ratou e ngautuara nei ki a koutou, e mea ana, he kai mahi koutou i te kino, ka kite ratou i a koutou mahi pai, ka whakakororia ratou i te Atua ite ra o te tirohanga mai. Na, kia ngohengohe koutou ki nga tikanga katoa ate tangata hei koha ma koutou kite Ariki: ahakoa na te kingi, na te mea nui rawa; na nga kawana ranei, na te hunga i tonoa mai e ia hei whiu i nga kai mahi i te kino, hei whakamoemiti ia mo te hunga e mahi ana i te pai. . Ko ta te Atua hoki tenei i pai ai, kia ai a koutou mahi pai hei puru mo nga mangai kuare o nga tangata whakaaro kore: he hunga ehara nei i te herehere, otiia e kore e waiho to koutou herekoretanga hei hipoki mo te mauahara, engari kia rite ki nga pononga a te Atua. Whakahonoretia nga tangata katoa. Arohaina nga teina nga tuakana. E wehi kite Atua. Whakahonoretia te kingi.
Ko te Kongo Pai, Hoani xvi. 16.
TT'A mea a Ihu ki ana akonga, taro ake a e kore koutou e kite i a au : a taro ake ano, ka kite koutou i a an, no te mea ka haere ahau kite Matua. Na, ka mea etahi o nga akonga tetahi ki tetahi, He aha tenei e mea
KO TE RA TAPU TUAWHA 1 MURI IHO O TE ARANGA
108
mai nei ia ki a tatou, Taro ake a e kore koutou e kite i a au: taro ake ano ka kite ano koutou i a au: me tenei, No te mea e haere ana ahau kite Matua ? Na, ka mea ratou, He aha tenei e mea mai nei ia, Taro ake ? e kore tatou e matau ki tana e mea mai nei. A i mohio a Ihu e hiahia ana ratou kite ui atu ki a ia, aka mea ki a ratou, E rapu ana koutou ki a koutou ano ki taku i mea ra, Taro ake a e kore koutou e kite i a au : a, taro ake ano ka kite ano koutou iaau ? He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koutou, Ka tangi koutou, ka aue, ko te ao ia ka hari: e pouri ano koutou, otira ka meinga to koutou pouri hei haringa. Ite mea ka whakamamae te wahine, ka pouri, no te mea ka tae mai tona wa: ka whanau tana tamaiti, heoi ano maharatanga kite mamae, ite hari hoki, no te mea ka whanau he tangata kite ao. Na, tenei koutou te pouri nei: otiia tera ano ahau e kite ano i a koutou, a ka hari o koutou ngakau, e kore ano hoki e tangohia i a koutou to koutou hari e tetahi.
KO TE BA TAPU TUAWHA I MURI IHO 0 TE ARANGA.
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha raws, man anake e whakahaere nga I whakaaro me nga liiahia o nga tangata kino; Tukua ki to hunga kia pai ratou kite mea e whakaritea mai ana e koe, kia hiahia hoki kite mea c korerotia ana e koe; a i waengapu o te tini o nga pokanga ketanga o te ao, kia a pu o matou ngakau kite wahi e kitea ai te ban pono; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. Hemi i. 17
NO runga nga homaitanga papai katoa, npi mea katoa e tino tika ana, he mea heke iho no te Matua o nga whakamarama, kahore nei ona putanga ketanga, kahore hoki he atarangi ote tahuri. Na tona hiahia ake ano tatou i whanau ai, he meatanga na te kupu o te pono, kia meinga ai tatou hei matamua mo ana mea i hanga ai. Na, e aku hoa aroha, kia hohoro nga tangata katoa kite whakarongo, kia puhoi kite korero, kia puhoi kite rin: e kore hoki ta te Atua tika e mahia e ta te tangata iiri. Na, me whakarere rawa atu te kino whakariharina, mete hiranga o te hara, a me tahuri marire kite kupu kua oti te whakato iho, e taea hoki e tenei te whakaora o koutou wairua.
KO TE BA TAPU TUARIMA I MURI IHO O TE ARANGA
109
Ko te Rongo Pai. Hoani xvi. 5.
KA mea a Ihu ki ana akonga, na, e haere ana tenei ahau ki toku kai tono mai; a kahore tetahi o koutou iui mai ki a au, Ko hea koe ? Otira i taku korerotanga nei i enei mea ki a koutou, ka ki o koutou ngakau ite pouri. Na, he pono taku korero ki a koutou; Nui atu te pai mo koutou kite haere ahau : kite kahore hoki ahau e haere, e kore te Kai whakamarie e tae mai ki a koutou; a kite haere ahau, maku ia e tono mai ki a koutou. Na, ka tae mai ia, mana e whakaatu kite ao te hara, te tika, mete whakarite whakawa. te hara, mo ratou kahore e whakapono ki a au; te tika, no te mea e haer ana ahau ki toku Matua, a heoi ano to koutou kiienga i a au; te whakarite whakawa, no te mea kua whakatikaia te whakawakanga mo te rangatira o tenei ao. Tenei ake aku mea maha e korero ai ahau ki a koutou, otiia e kore e taea e koutou te mau aianei. Na, ka tae mai ia, te Wairua o te pono, mana koutou e arahi kite pono katoa : ehara hoki tanaite korero nana ake; engari ka korerotia e ia nga mea e rongo ai ia: mana hoki e whakakite mai ki a koutou nga mea e puta mai ana. Ka whakakororiatia ahau e ia: ka tango hoki ia i aku mea, a ka whakaaturia atu ki a koutou.
KO TE RA TAPU TUARIMA I MURI IHO 0 TE ARANGA. Ko te Inoi,
TE Ariki, e ahu mai ana nga mea pai katoa i a _JLJ koe; Tukua mai ki a matou ki o pononga tou Wairua Tapu, kia whakaaro ai matou i nga mea pai; a arahina matou kia rite ai ana mea i a matou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. Hemi i. 22.
AH El kai mahi ano koutou i te kupu, kaua hei kai whakarongo anake, kei tinihangatia koutou e koutou ano. Ki te mea hoki he kai whakarongo tetahi ite kupu, a ehara i te kai mahi, e rite ana ia kite tangata e rnatakitaki ana ki tona kanohi maori i roto i te whakaata: tana matakitakinga hoki i a ia ano, haere ana, wareware tonu ake he ahua pehea ranei tona. Tena ko te tangata e ata titiro iho ana kite ture tino tika, kite mea here kore, a ka u tonu, he kai whakarongo ano ia
KO TE RA O TE KAKENGA.
110
e kore e wareware, engari e mahi ana i te mahi, e hari ano tenei i tana mahi. Ki te mea he ahua karakia to tetahi i roto i a koutou, a e kore e parairitia e ia tona arero, heoi e tinihanga ana i tona ngakau, he maumau karakia tana. Te karakia pono, te mea poke kore, kite aroaro o te Atua Matua, ko ia tenei, Ko te tirotiro i wa pani i nga pouaru i o ratou matenga, ko te tiaki i a ia ake kei poke i te ao.
Ko te Rongo Rai. Hoani xvi. 23
HE pono, he pone taku e mea atu nei ki a koutou, Ko a koutou e inoi atu ai kite Matua i runga i toku ingoa, e homai eiaki a koutou. Kahore ano i inoia noatia e koutou tetahi mea i runga i toku ingoa : inoia, a ka whiwhi koutou, kia tino nui ai to koutou koa. He mea whakarite taku korerotanga i enei mea ki a koutou• otiia meake puta te wa e kore pi ahau e korero kupu whakarite ki a koutou, engari ka korerotia nuitia e ahau nga mea ate Matua ki a koutou. A taua ra ka inoi koutou i runga i toku ingoa; a e kore ahau e mea ki a koutou, e inoi atu ahau kite Matua mo koutou: e arolia ana hoki te Matua ake ano ki a koutou, mo koutou hoki i aroha ki a au, a i whakapono i haere mai ahau i te Atua. I haere mai ahau i te Matua, a kua tae mai nei kite ao: ka mahue ano hoki i a au te ao, a ka haere kite Matua. Ka mea atu ana akonga ki a ia, Na, ka korero nui tenei koe, ehara tau korero ite kupu whakarite. Katahi matou ka mohio, tenei koe te mohio nei ki nga mea katoa, a e kore e mea ma tetahi e ui ki a koe : na kopei matou i whakapono ai i puta mai koe ite Atua. Ka whakahokia mai e Ihu ki a ratou, Katahi koutou ka whakapono? Na, meake puta te wa, a kua puta nei ano, e whakamararatia ai koutou ki tana mea ki tana mea, a ka waiho ko ahau anake ; otiia he teka ko ahau anake, no te mea kei aau nei te Matua. Kua korerotia e ahau anei mea ki a koutou, kia whai marietanga ai koutou i roto i a au. Ta koutou ite ao nei, he matemate: otira kia maia ; kua taea e ahau te ao.
KO TE RA 0 TE KAKENGA.
Ko te Inoi.
TUKUA, e te Atua Kaha rawa, na, e whakapcno ana matou kite kakenga o tau Tamaiti ko tahi o to
KO TE RA 0 TE KAKEN GA.
111
matou Ariki o Ihu Karaiti kite rangi; waihoki kia kake atu ki reira o matou ngakau o matou hinengaro, kia noho tonu hoki ki a ia e ora na, e kingi tahi na, me koe mete Wairua Tapu, ko tahi ano Atua, a ake ake ake. Amine.
Afo te Tuhituhi. Nga Mahi i. 1.
TO mua korero he mea tuhituhi naku, e Tiopira, mo nga mea katoa i timata ai a Ihu te mahi, te ako, taea noatia te ra i ako iho ai ia, he mea na te Wairua Tapu, ki nga apotoro i whiriwhiria e ia, a tangohia atu ana ki runga : he maha hoki nga tohu i whakakite ora ai ia i a ia ki a ratou, i muri iho i tona matenga; e wha tekau ano nga ra i kitea ai e ratou, i korerotia ai e ia nga mea o te rangatiratanga ote Atua: aka huihui tahi ia me ratou, ka mea atu ia kia kaua ratou e haere atu i Hiruharama, otiia kia taria te mea i korerotia i mua e te Matua, i rongo ra koutou ki aau : i iriiri hoki a Hoani kite wai; ko koutou ia e kore e maha ake nga ra ka iriiria kite Wairua Tapu. Aka tamene mai ratou, ka ui ki a ia, ka mea, Ete Ariki, ko te wa ianei tenei e whakahoki ai koe i te rangatiratanga ki a Iharaira ? Na, ko tana meatanga ki a ratou, E kore e riro i a koutou te mohiotanga ki nga wa ki nga taima, kua waiho e te Matua mana ake te kitenga. Engari ka riro mai he kaha i a koutou, i te haerenga mai o te Wairua Tapu ki runga ki a koutou : a hei kai whakaatu koutou moku ki Hiruharama, ki Huria katoa, ki Hamaria hoki, a tae noa kite pito whakamutunga o te ao. Ano ka mutu tana korero i enei mea, i a ratou ano e titiro ana, ka tangohia atu ia; a toremi atu ito ratou tirohanga ki roto kite kapua. Ai a ratou e titiro matatau atu ana kite rangi, i a ia e haere ana, na, tokorua nga tangata e tu ana i to ratou taha, he ma hoki nga kakahu ; e mea mai ana, E nga tangata o Kariri, he aha ta koutou e tu e matakitaki atu na kite rangi ? ko tena Ihu kua tangohia atu na i a koutou kite rangi, ka pera ano tona haerenga mai me ia i tirohia atu na e koutou e haere atu ana kite rangi.
Ko te Rongo Pai. Maka xvi. 14.
KA puta a Ihu kite tekau ma tahi, i a ratou e noho ana kite kai, a riria iho eia to ratou whakapono kore, mete pakeke ote ngakau, mo ratou kihai i whakapono kite hunga i kite nei i aia kua ara. Aka mea ki a ratou ? Haere koutou kite ao katoa. kauwhautiate rongo
KO TE RA TAPU I MURI IHO O TE KAKENGA
112
pai ki nga tangata katoa. Ko ia e whakapono ana, aka oti te iriiri, ka whakaorangia ; na, te tangata e kore e whakapono, ka meinga kia mate. Aka whai tahi enei tohu i te hunga e whakapono ana : Ma toku ingoa ratou ka pei rewera ai; ka korerotia ai e ratou nga reo hou; ka tango ake ai ratou i nga nakahi; aki te inu ratou i tetahi mea whakamate, e kore e ahatia; ka pa iho o ratou ringaringa ki nga turoro, a ka ora. Na, te mutunga o tana korerotanga ki a ratou, ka tangohia te Ariki kite rangi, a noho ana kite ringa matau ote Atua. Na, haere ana ratou, kauwhau ana i nga wahi katoa, mete mahi tahi ano te Ariki, mete whakau ite kupu ki nga tohu e w r hai tahi ana.
KO TE RA TAPU I MURI IHO O TE KAKENGA.
Ko te Inoi.
ETE Atua, e te Kingi o te kororia, kua whakaarahia e koe tau Tamaiti ko tahi a Ihu Karaiti mete kororia nui ano ki tou rangatiratanga ite rangi; He inoi tenei na matou ki a koe, kia kaua ma4;ou e waiho pouri; otira kia tonoa mai ki a matou tou Wairua Tapu hei whakahari i a matou; whakaarahia hoki matou ki taua kainga ano kua riro atu nato matou Kai whakaora a te Karaiti ki reira; tena ia te ora na, te kingi tahi na, me koe, mete Wairua Tapu, ko tahi ano Atua, a ake ake ake. Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Pita iv. 7.
NA, kua tata te whakamutunga o nga mea katoa: mo konei ra kia whai whakaaro koutou, kia mataara kia inoi. Na, ite tuatahi o nga mea katoa arohaina putia koutou e koutou ano: he tini hoki nga hara ka hipokina e te aroha. Whakamanuhiritia tetahi e tetahi kaua e amuamu. Te mea kua riro noa mai i tetahi i tetahi meatia atu ano e koutou ma tetahi ma tetahi, kia rite ki ta nga tuari pai o nga homaitauga maha ate Atua. Ki te korero tetahi, kia rite ki ta nga kupu a te Atua; kite minita tetahi, hei to te kaha e homai ana ete Atua: kia whai kororia ai te Atua i nga mea katoa i roto i a Ihu Karaiti; kei aia te kororia mete mana, ake ake ake, Amine.
KO TE RA TAPU 0 TE PETEKOHA.
113
Ko te Rongo Pai. Hoani xv. 26 —xvi. 1.
OTIIA ka tae mai te Kai whakamarie e tonoa mai nei e ahau ki a koutou i te Matua, te Wairua o te pono, e puta mai ana i te Matua, ko ia hei kai whakaatu moku: ko koutou ano hoki hei kai whakaatu, no te mea i ahau koutou no te timatanga iho ra ano. Kua korerotia e ahau enei mea ki a koutou, kei he koutou. Ka peia atu koutou i roto i nga whare karakia: a meake puta te wa e mea ai nga kai whakamate katoa i a koutou, he mahi pai ta ratou kite Atua. Na, e meatia enei mea ki a koutou, no te mea kahore ratou i mohio ki a maua ko te Matua. Otiia kua korerotia anei mea e ahau ki a koutou, mo te puta rawa mai o taua wa, ka mahara koutou ki aua mea, he mea korero naku ki a koutou.
KO TE RA TAPU O TE PETEKOHA.
Kb te Inoi. ETE Atua, i whakaakona e koe i tenei wa nga ngakau o o tangata pono, nau hoki i tono mai tou Wairua Tapu ki a ratou hei whakamarama; Tukua kia tika i taua Wairua a matou whakaaro ki nga mea katoa, a kia hari tonu ki tona whakamarietanga tapu, he nui hoki nga pai o Ihu Karaiti oto matou Kai whakaora, tena ia te oia na, te kingi tahi na, me koe me taua Wairua, ko tahi ano 7 o 7 a Atua, a ake ake ake. Amme.
Mo te Tuhituhi. Nga Mahi ii. 1.
AKA taka mai te ra o te Petekoha, e noho tahi ana ratou katoa, ko tahi ano hoki te whakaaro. Na, puta whakarere mai ana he harurutanga no te rangi, ano he hau whakaharahara e keri ana, a ki katoa te whare i noho ai ratou. Heoi puta mai ana ki a ratou etahi arero he mea manganga, ano he ahi, a tau iho ana ki runga ki tetahi ki tetahi o ratou. Na, ki katoa ratou ite Wairua Tapu, a ka timata te korero, rere ke ana nga. reo, rite tonu ki ta te Whirua i hoatu ai ki a ratou kia korerotia. A i Hiruharama e noho ana etahi Hurai, .he hunga whakaaro, no nga iwi katoa i raro ote rangi. Na, ka haere te rongo o tenei, ka whakarapopoto te mano, ka pororaru, no te mea ka rangona e tera e tera tona reo e korerotia ana e ratou. Na, ka oho ratou katoa, ka miharo, ka mea tetahi ki tetahi, Na, ehara ianei enei katoa e korero nei ite hunga no Kariri? Ana te aha tatou ka
KO TE RA TAPU O TE PETEKOHA.
114
rongo nei ia tangata ia tangata i o tatou reo o to tatou whanautanga? Te hunga o Patia, o Miria, o Erama, nga mea e noho ana i Mehopotamia, i Huria, i Kaparokia, i Ponoto, i Ahia, i Perukia, i Pamapuria, i Ihipa, i nga wahi o Ripia e patata ana ki Hairini, me nga manuhiri o Roma, nga Hurai, nga porohiraiti, nga Kariti, nga Arapi, e rongo ana tatou i a ratou e whakapuaki ana i nga mahi nui a te Atua, a no tatou ano nga reo.
Ko te Kongo Pai. Hoani xiv. 15.
KA mea a Ihu ki ana akonga, kite aroha koutou ki a au, kia mau ki aku ture. Aka inoi atu ahau kite Matua, a mana e homai ki a koutou tetahi atu Kai whakamarie, hei noho tonu ki a koutou ; te Wairua ote pono; e kore nei e riro ite ao, no te mea e kore e kite i a ia, e kore ano hoki e matau ki a ia: otira e matau ana koutou ki a ia; kei roto hoki i a koutou ia e noho ana, a ka noho ano i roto i a koutou. E kore koutou e waiho pani e ahau: e haere mai ano ahau ki a koutou. Taro ake a heoi ano kitenga oteao i a au; ko koutou ia e kite i a au: e ora ana ahau, aka ora ano hoki koutou. A taua ra koutou matau ai kei roto ahau i toku Matua, a ko koutou kei roto i a au, me ahau hoki kei roto i a koutou. Te tangata kei aia nei aku ture, a e puritia ana e ia, ko ia te aroha ana ki aau : a kite aroha tetahi ki a au, ka arohaina ia e toku Matua, a ka aroha ano ahau ki a ia, ka whakaatu iaau ki a ia. Ka mea atu a Hura ki a ia, haunga a Ikariote, E te Ariki, me pehea tau whakaaturanga i a koe ki a matou, a kahore kite ao ? Ka whakahokia mai e Ihu, ka mea ki a ia, Ki te aroha tetahi ki a au, e puritia eia taku kupu: aka arohaina ia e toku Matua, ka haere atu mana ki a ia, ka noho tonu ki a ia. Ki te kahore tetahi e aroha kiaau, e kore e puritia eia aku kupu: na, ehara ia au ake te kupu e rongo nei koutou, engari na te Matua i tonoa mai ai ahau. Kua korerotia nei e ahau anei mea ki a koutou, i aau e noho nei i a koutou. Na, te Kai whakamarie, te Wairua Tapu, e tonoa mai e te Matua i runga i toku ingoa, mana koutou e whakaako ki nga mea katoa, mana koutou e whakamahara ki nga mea katoa kua korerotia nei e ahau ki a koutou. He rangimarie taku e waiho nei ki a koutou, tenei taku rangimarie te hoatu nei e ahau ki a koutou; e kore e rite ki ta te ao hoatutanga taku hoa-
KO TE MANEI 0 TE WIKI 0 TE PETEKOHA.
115
tutanga ki a koutou. Kei pouri o koutou ngakau, kei mataku. Kua rongo na koutou ki taku i mea ai ki a koutou, E haere ana ahau, a ka hoki mai ano ki a koutou. Me i aroha koutou ki a au, kua hari koutou, noku i mea, E haere ana ahau kite Matua: e nui ana hoki toku Matua i a au. Na, kua korero atu nei ahau ki a koutou, i te mea kahore ano i puta, mo te puta rawa mai, ka whakapono koutou. E kore e maha ake aku korero ki a koutou: e haere mai ana hokite ariki o tenei ao, a kahore ana wahi i roto i a au; otira kia matau ai te ao, e aroha a-na ahau kite Matua; akota te Matua i whakahau mai ai ki a au, ko taku tena e mea nei.
KO TE MANEI 0 TE WIKI 0 TE PETE KOH A.
Ko te Inoi.
ETE Atua, i whakaakona e koe i tenei wa nga ngakau o o tangata pono, nau hoki i tono mai tou Wairua Tapu ki a ratou hei whakamarama; Tukua kia tika i taua Wairua a matou whakaaro ki nga mea katoa, a kia hari tonu ki tona whakamarietanga tapu, he nui hoki nga pai o Ihu Karaiti o to matou Kai whakaora, tena ia te ora na, te kingi talii na, me koe me taua Wairua, ko tahi ano Atua, a ake ake ake. Amine.
J/b te Tuhituhi. Nga Mahi x. 34.
"'V' , ’A, ka puaki te mangai o Pita, ka mea, He pono, ka JL i kite ahau e kore te Atua e kowhiti tangata: engari ki te wehi tetahi tangata o nga tini iwi ki a ia, kite mahi tika, ka paingia e ia. Te kupu i tonoa eia ki nga tamariki a Iharaira, hei kauwhau i te rongo ka mau i a Ihu Karaiti: (ko ia te Ariki o nga mea katoa:) e matau ana ano koutou ki taua kupu, i kauwhautia nei puta noa i Huria, no Kafir i te timatanga, i muri iho i te iriiringa i kauwhautia e Hoani; he mea mo Ihu o Nahareta i whakawahia nei e te Atua kite Wairua Tapu kite kaha: a haereere ana kite mahi pai, kite whakaora ite hunga katoa i pehia e te rewera ; no te mea iaia te Atua. A ko matou nga kai whakaatu o nga mea katoa, i mea ai ia kite whenua o nga Hurai, ki Hiruharama ano hoki; a whakamatea ana ia e ratou, he mea whakairi ki runga kite rakau: i whakaarahia ake tenei tangata e te Atua i te torn o nga ra, a meinga ana kia kitea nuitia; ehara i te mea e nga
KO TE MANEI 0 TE WIKI O TE PETEKOHA.
116
iwi katoa, engari e nga kai whakaatu i whiriwhiria e te Atua i mua, ara e matou i kai tahi i inu tahi nei me ia, i muri iho i tona aranga ake ite mate. A i mea mai ano ia ki a matou kia kauwhau kite iwi, kia whakaatu atu, ko ia ta te Atua i whakarite ai hei Kai whakarite whakawa mo nga tangata ora, mo nga tangata mate. He kai whakaatu nga poropiti katoa mona, ara ma tona ingoa ka whiwhi ai kite murunga hara nga tangata katoa e whakapono ana ki a ia. I a Pita ano e korero ana i enei kupu, ka tau iho te Wairua Tapu kite hunga katoa e whakarongo ana kite kupu. A miharo ana te hunga whakapono o te kotinga, nga mea i haere tahi mai i a Pita, no te mea kua ringihia mai ano hoki te Wairua Tapu, kua homai ki nga tauiwi; i rongo hoki ratou ki nga reo i korero ai, i whakanui ai ratou ite Atua. Katahi ka oho atu a Pita, e ahei ano te whakakahore e tetahi te wai,kei iriiria enei, kua whiwhi tahi nei me tatou kite Wairua Tapu ? Na, ka mea ia kia iriiria ratou i runga ite ingoa ote Ariki. Aka tohe ratou kia noho ia i etahi ra.
Ko te Hon go Pai. Hoani iii. 16.
KOI A ano te aroha o te Atua kite ao, homai ana e ia tana Tamaiti ko tahi, kia kahore ai e mate te tangata e whakapono ana ki a ia, engari kia whiwhi ai kite oranga tonutanga. Kihai hoki te Atua i tono mai i tana Tamaiti kite ao, kite whakahe ite ao; engari kia ora ai te ao i a ia. Ko ia e whakapono ana ki a ia, e kore e whakahengia: tena ko ia e kore e whakapono, kua whakahengia noatia ake, mona kihai i whakapono kite ingoa o te Tamaiti ko tahi ate Atua. Ako te whakahenga tenei, no te mea kua tae mai nei te maramatanga kite ao, a nui atu to nga tangata aroha kite pouri, i to ratou kite maramatanga, he kino hoki no a ratou mahi. E kino ana hoki kite maramatanga nga kai mahi katoa i te kino, e kore ano hoki e haere mai kite maramatanga, kei whakakitea a ratou mahi. Tena ko te kai mahi ite pono, e haere mai ana kite maramatanga, kia kitea ai ana mahi, i mahia i roto i te Atua.
KO TE TUREI 0 TE WIKI 0 TE PETEKOHA.
117
Ko te Inoi.
ETE Atua, i whakaakona e koe i tenei wa nga ngakau o o tangata pono, nau hoki i tono mai tou Wairua Tapu ki a ratou hei whakamarama; Tukua kia tika i tana Wairua a matou whakaaro ki nga mea katoa, a kia hari tonu ki tona whakamarietanga tapu, he nui hoki nga pai o Ihu Karaiti oto matou Kai whakaora; tena ia te ora na, te kingi tahi na, me koe me taua Wairua, ko tahi ano Atua, a ake ake ake. Amine.
Mo te Tuhituhi. Nga Mahi viii. 14.
AKA rongo nga apotoro i Hiruharama, ko Hamaria kua tango i te kupu a te Atua, ka tonoa ki a ratou a Pita raua ko Hoani: to raua taenga atu, ka inoi mo ratou kia riro mai te Wairua Tapu i a ratou: (kahore ano hoki ia i tau noa ki tetahi o ratou : i iriiria kautia i runga i te ingoa ote Ariki o Ihu.) Me i reira ka w r hakapakia nga ringaringa ki a ratou, a ka riro mai te Wairua Tapu.
Ko te Kongo Pai. Hoani x. 1.
HE pono, he pono taku e mea atu nei ki a koutou, Ki te kahore tetahi e tomo rate kuwaha kite kainga hipi, aka piki ke, he tahae ia, he tangata pahua. Tena ko te tangata e tomo ana rate kuwaha, ko te hepara ia o nga hipi. Ka uaki te kai tiaki tatau ki a ia; aka rongo nga hipi ki tona reo : na, ka karangatia e ia ana hipi ake, to tenei ingoa to tenei ingoa, aka arahina ki waho. A ka oti ana ake hipi te tuku ki waho, ka haere ia ki mua i a ratou, aka aru nga hipi i a ia: e matau ana hoki ratou ki tona reo. E kore ia ratou e aru ite tauhou, engari ka oma i a ia: e kore hoki e matau kite reo o nga tauhou. I korerotia tenei kupu whakarite e Ihu ki a ratou: heoi kihai ratou i mohio ki nga mea i korerotia e ia ki a ratou. Na, ka mea ano a Ihu ki a ratou, He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koutou, Ko ahau te tatau o nga hipi. He tahae, he kai pahua te hunga katoa i haere mai i mua i a au: heoi kihai nga hipi i whakarongo ki a ratou. Ko ahau te tatau: kite waiho ahau hei huarahi tomokanga atu ma tetahi, e ora ia, a ka haere ki roto ka haere ki waho, ka kite hoki ite kai. Heoi ano ta te tahae e haere mai ai, he tahae, he patu, he whakamoti hoki: i haere mai ahau kia whiwhi ai ratou kite ora, ina, tona nui noa atu.
KO TE RA TAPU 0 TE TOKOTORU.
118
Ko te Inoi.
TTE Atua Kaha rawa, nau i tuku mai ki o pononga lu kia whakapuakina e ratou te kororia o te Tokotoru ora tonu, i a ratou e whakaae nei kite whakapono tika, a kia karakia kite Kotahitanga i runga i te kaha o te Atua nui, Tenei matou te inoi atu nei kia whakaukia matou ki tenei whakapono, a kia araia atu i a matou nga kino i nga ra katoa, e koe e ora na, e kingi na, ko tahi ano Atua, a ake ake ake. Amine.
Afo te Tuhituhi. Whakakitenga iv. 1.
MURI iho i enei mea ka kite ahau, na, he tatau kua oti te whakapuare ite rangi: ako te reo tuatahi i rongo ai ahau mete mea no tetahi tetere eki mai ana kia au, e mea ana, Haere mai ki runga nei, a e whakakitea e ahau ki a koe nga mea e meinga i muri iho i enei. A i reira pu ano kua nohoia ahau e te Wairua: na, he torona kua oti te whakatu kite rangi, a i runga ite torona ko tetahi e noho ana. A rite tonu te ahua o tera i noho ra kite kamaka hahapa, kite hararina: ako te aniwaniwa i nga taha katoa o te torona, te ahua kei to te emerara. A i nga taha katoa o te torona etahi torona e rua tekau ma wha: a i kite ahau i runga i nga torona e rua tekau ma wha nga kaumatua e noho ana, he mea whakakakahu ki nga kakahu ma; ahe karauna koura a ratou i runga i o ratou matenga. A e puta mai ana i roto ite torona ko nga uira, me nga whatitiri, me nga reo : e whitu ano hoki nga rama ahi e ka ana i mua i te torona, ko nga Wairua e whitu enei ote Atua. A i mua ote torona he moana karahi, te rite kei te haupapa: a i waenganui ote torona, i nga taha katoa o te torona, ko nga mea ora e wha, kapi tonu a mua a muri o ratou ite kanohi. Te tuatahi o nga mea ora i rite kite raiona, te tuarua o nga mea ora i rite kite kuao kau, na, te mata ote tuatoru o nga mea ora i rite ki to te tangata, a te wha o nga mea ora i rite kite kahu e rere ana. Na, aua mea ora e wha e ono nga parirau o tetahi o tetahi i nga taha katoa; ki tonu ano hoki a roto o ratou ite kanohi: a kahore o ratou okiokinga i te ao i te po, e mea ana, Tapu, tapu, tapu, te Ariki te Atua Kaha rawa, i mua nei ia, i naianei ano ia, a e haere mai ana ano a mua. Ai te mea ka hoatu e nga mea ora te kororia, te honore, mete whakawhetai, ki tera e noho ana i runga i te torona, e ora ana ake ake ake, ka hinga
KO TE RA TAPU O TE TOKOTORU.
119
iho nga kaumatua e rua tekau ma wha kite aroaro o tera e noho ana i runga i te torona, a ka koropiko ki a ia e ora tonu nei ake ake ake, ka panga hoki i o ratou karauna ki mua o te torona, ka mea, tika tonu, e te Ariki, kia riro i a koe te kororia te honore te kaha: i hanga hoki e koe nga mea katoa, na tau whakaahuarekatanga mai hoki aua mea, na reira ano hoki i hanga ai.
Ko te Rongo Pai. Hoani iii. 1.
NA, he tangata tera no nga Parihi, ko Nikorima tona ingoa, he rangatira no nga Hurai: i haere mai tenei ki a Ihu i te po, a ka mea ki a ia, E Rapi, e matau ana matou i haere mai koe i te Atua hei kai whakaako, ina hoki e kore tetahi tangata e ahei te mea i anei merekara e meatia nei e koe, kite kahore te Atua i a ia. Ka whakahokia mai e Ihu, ka mea ki a ia, He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koe, Ki te kahore te tangata e whanau hou, e kore ia e ahei te kite i te rangatiratanga o te Atua. Ka mea a Nikorima ki a ia, Me pehea ka whanau ai te tangata i tona koroheketanga ? e taea ranei te takirua o nga haerenga ki roto kite kopu o tona whaea, whanau mai ai? Ka whakahokia mai e Ihu, He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koe, Ki te kahore te tangata e whanau i te wai, i te Wairua hoki, e kore ia e ahei te tomo ki roto kite rangatiratanga ote Atua. Ko ta te kikokiko e whanau ai he kikokiko; akota te Wairua e whanau ai he wairua. Aua ra e miharo ki taku i mea atu nei ki a koe, He mea tuturu tenei, ara, kia whanau hou koutou. E pupuhi ana te hau ki tana wahi e pai ai, a ka rongo koe ki tona harurutanga, otiia e kore e kitea e koe te wahi i puta mai ai, e tae atu ai ranei: ko te ritenga tenei kite hunga katoa ka whanau i te Wairua. Ka whakahokia atu e Nikorima, ka mea ki a ia, Me pehea ka taea ai enei mea ? Ka whakahokia mai e Ihu, ka mea ki a ia, He kai whakaako koe no Iharaira, a kahore i matau ki enei mea ? He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koe, E korerotia ana e matou ta matpu i matau ai, a e whakaaturia atu ana ta matou i kite ai; heoi, e kore koutou e tango mai ki ta matou whakaaturanga. Ki te mea kua korerotia e ahau ki a koutou nga mea o te whenua, a e kore koutou e whakapono, me pehea ka whakapono ai koutou kite korerotia e ahau ki a koutou nga mea ote rangi ? Kahore hoki he tangata i kake noa ki runga
O TE RA TAPU TUATAHI 1 MURI IHO I TO TE TOKOTORU
120
kite rangi, ko ia anake i helm iho i te rangi, ko te Tama ate tangata, e noho mai nei ano hoki ite rangi. Ka rite hoki ki ta Mohi whakairinga i te nakahi i te koraha; kua takoto te tikanga kia pera ano te whakairinga o te Tama ate tangata: kia kahore ai e mate te tangata e wha< kapono ana ki a ia, engari kia whiwhi kite oranga tonutanga.
KO TE RA TAPU TUATAHI I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Ko te Inoi,
ETE Atua, ko koe te kaha o te hunga katoa e u ana, ki a koe, whakarongo atawhai mai ki a matou inoi, a tukua mai tou kaha ki a matou kite hunga ngoikore, t kore nei e ahei te mahi ite pai kite kahore koe; kia rite ai i a matou au ture, a kia pai ai o matou hiahia a matou mahi ki tau titiro iho; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Hoani iv. 7.
EN GA hoa aroha, kia aroha tatou tetahi ki tetahi: no te Atua hold te aroha; a, te hunga katoa e aroha ana, kua whanau ite Atua, a e matau ana kite Atua. Te tangata e kore e aroha, kahore ona matauranga kite Atua; he aroha hold te Atua. Na konei i kitea mai ai te aroha o te Atua ki a tatou, na te mea kua tonoa mai e te Atua tana Tamaiti ko tahi kite ao, kia ora ai tatou i a ia. Ko to te aroha tenei, ehara i te mea ko tatou kua aroha kite Atua, engari ko ia kua aroha ki a tatou, a tonoa mai ana e ia tana Tamaiti hei whakamarietanga mo o tatou hara. E aku hoa aroha, kite mea i penei te aroha o te Atua ki a tatou, e tika ana hoki kia aroha tatou tetahi ki tetahi. Kahore he wa i kite ai tetahi tangata ite Atua. Ki te mea ka aroha tatou tetahi ki tetahi, e noho ana te Atua i roto i a tatou, a kua rite pu tona aroha i roto i a tatou. Na konei tatou i matau ai e noho ana tatou i roto i a ia, me ia i roto i a tatou, na te mea kua homai e ia ta tona Wairuaki a tatou. A kua kite ano matou, ka whakaatu nei ano hoki, i tonoa te Tamaiti e te Matua hei Kai whakaora mo te ao. Te tangata e whakaae ana ko Ihu te Tama a te Atua, e noho ana te Atua i roto i a ia, me ia ano hoki i roto ite Atua. Kua matau nei ano
KO TE RA TAPU TUATAHI.
121
noki tatou kua whakapono kite aroha o te Atua ki a tatou. He aroha te Atua; a, te tangata e noho ana i runga i te aroha e noho ana i roto i te Atua, mete Atua ano hoki i roto i a ia. Na konei te aroha i roto i a tatou ka rite pu ai, aka whai maiatanga ai tatou a te ra whakawa: na te mea e rite ana ki a ia, tatou e noho nei i tenei ao. Kahore he mataku i roto ite aroha; engari ka maka te mataku ki waho ete aroha ina tino rite; no te mea he mamae to te mataku. Na, ko te tangata e mataku ana, kahore ano ia i tino rite i roto ite aroha. E aroha ana tatou ki a ia, no te mea ko ia kua aroha ki a tatou ite tuatahi. Ki te mea tetahi, E aroha ana ahau kite Atua, a e mauahara ana ano ia ki tona teina, he tangata teka ia: te tangata hoki e kore e aroha ki tona teina i kitea nei e ia, me pehea ka aroha ai ia kite Atua kahore nei i kitea eia ? Kei a tatou ano hoki tenei ture he mea nana, Te tangata e aroha ana kite Atua, kia aroha hoki ia ki tona teina.
Ko te Rongo Pai. Ruka xvi. 19.
I MU A tetahi tangata taonga, he kakahu papura ona, he rinena, i kai ano i nga kai papai i nga ra katoa : na, ko tetahi tangata rawakore ko Raharuhi te ingoa, ka whakatakotoria ki tona kuwaha, he tuwhenua, a e hiahia ana kia whangainga ki nga korgakonga e ngahoro iho ana ite tepara ate tangata taonga: i haere mai ano hoki nga kuri, a mitimiti ana i ona mate. Nawaia, ka mate te tangata rawakore, a kawea ana e nga anahera kite uma o Aperahama: i mate ano hoki te tangata taonga, a tanumia ana; a tana tirohanga ake ite reinga, iaia e whakamamaetia ana, ka kite i a Aperahama i tawhiti, me Raharuhi i tona uma. Na, ka karanga ia, ka mea, E pa, e Aperahama, kia aroha ki a au, tonoa mai hoki a Raharuhi kite tou ite pito o tana matihao kite wai, hei whakamatao i toku arero; e mamae ana hoki ahau i tenei muramura. Na, ka mea a Aperahama, E tama, kia mahara kua riro i a koe au mea papai i tou oranga, i kino hoki nga mea i a Raharuhi: na, ka whakamarietia nei ia, a e whakamamaetia ana koe. A haunga ano enei mea katoa, kua oti te whakapumau tetahi tawha nui kite takiwa o koutou o matou: a kite mea etahi kite whakawhiti atu i konei ki a koutou, e kore e ahei; e kore ano hoki e whiti mai i kona ki a matou. Ano ra ko tera,
KO TE RA TAPU TUARUA.
122
Koia ahau ka mea nei ki a koe, e pa, kia tonoa ia ki tf> whare o toku papa: tokorima hoki oku teina; kia korero ai ia ki a ratou, kei haere mai hoki ratou ki tenei wahi mamae. Ka mea mai a Aperahama ki a ia, Kei a ratou a Mohi ratou ko nga poropiti; me whakarongo ki a ratou. Ka mea atu ia, Kahore, e pa, e Aperahama: engari kite haere tetahi ki a ratou ote hunga mate, ka ripeneta ratou. Na, ka mea mai tera ki a ia, Ki te kore ratou e whakarongo ki a Mohi, ki nga poropiti, e kore ano hoki e whakaae, ahakoa ara atu te tangata i te mate.
KO TE RA TAPU TUARUA I MURI IHO I TO TE TOKOTORU. I
Ko te Inoi.
ETE Ariki, e kore e mahue tau whakakahanga tau kawanatanga i te hunga e whakatupuria ana e koe i runga ite wehi ite aroha ki a koe; Tirotirohia mai matou, tiakina hoki, kia mau ai to matou wehi to matou aroha ki tou Ingoa tapu, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Hoani iii. 13.
KAUA e miharo, e aku teina, kite mauahara te ao ki . a koutou. E matan ana tatou kua whiti atu tatou ite mate kite ora, no te mea e aroha ana tatou ki nga teina. Te tangata e kore e aroha kite teina, e noho ana ia i roto ite mate. Te tangata e mauahara ana ki tona teina, he kai patu tangata ia: a ka matau koutou, na, te kai patu tangata kahore he oranga tonutanga e mau ana i roto i a ia. Na konei tatou i matau ai ki tona aroha, i tuku atu hoki ia iaiaki te mate mo tatou: a e tika ana kia tukua tatou e tatou ano kite mate mo nga teina. Na, te tangata i a ia nei nga oranga o tenei ao, aka kite e matea ana tetahi mea e tona teina, na, ka tutakina iho e ia tona ngakau aroha ki a ia, e mau pehea ana koia te aroha ote Atua i roto i a ia ? E aku tamariki nonohi, kaua e waiho ma te kupu ma te arero te aroha j engari ma te mahi ma te pono. Ma konei hoki tatou ka matau ai no te pono tatou, ka whakau ai hoki i o tatou ngakau i tona aroaro. Na, kite mea ka whakahe mai o tatou ngakau ki a tatou, nui atu te Atua i o tatou ngakau, e matau ana ano ia ki nera mea katoa. E nera hoa aroha,
KO TE RA TAPU TUATORU.
123
G 2
kite kore o tatou ngakau e whakahe ake ki a tatou, ka maia tatou kite Atua. A, te mea e inoia ana e tatou, ka homai e ia ki a tatou, no te mea e pupuri ana tatou i ana ture, a e mea ana i nga mea ahuareka ki tona aroaro. Ko tana ture ano tenei, Kia whakapono tatou kite ingoa o tona Tamaiti o Ihu Karaiti, kia aroha ano tetahi ki tetahi, kia rite ano kite ture i homai eiaki a tatou. Na, te tangata e pupuri ana i ana ture, e mau ana tera i roto i a ia, aia hoki i roto i a tera. Na konei tatou i matau ai e mau ana ia i roto i a tatou, na te Wairua kua homai e ia ki a tatou.
Ko te Kongo Pai. Buka xiv. 16.
I TAKA he hapa nui e tetahi tangata, a he tokomaha i karangatia : a ka tonoa tana pononga i te haora o te hapa, hei mea kite hunga i karangatia, Haere mai; kua rite nei hoki nga mea katoa. Na, ka anga ratou katoa, ka whakakahore ngatahi. Ka mea to mua ki a ia, Kua hokona e ahau he mara, me haere ahau kia kite: e mea ana ahau ki a koe, kia tukua ahau kia whakakahore. Na, ko te meatanga mai a tetahi, E rima takirua nga okiha kua hokona e ahau, ka haere ahau kite whakamatau: e mea ana ahau ki a koe, kia tukua ahau kia whakakahore. A i mea mai ano tetahi, Kua marenatia ahau kite wahine, a he mea tenei e kore ai ahau e ahei te haere. Na, te haerenga mai o taua pononga, ka korerotia enei mea ki tona rangatira. Na, ka riri te tangata i te whare, a ka mea ki tona pononga, Hohoro te haere ki nga ara ki nga huarahi o te pa, arahina mai ki konei nga rawakore, nga ngongengonge, nga kopa, me nga matapo. Na, ka mea te pononga, E kara, kua rite tau i mea ai, a tenei ano he wahi takoto noa. Aka mea te rangatira ki te pononga, Haere ki nga huarahi ki nga taiepa, toia hoki kia haere mai, kia ki ai toku whare. Ko taku kupu hoki tenei ki a koutou, E kore tetahi o aua tangata i karangatia ra e kai i taku hapa.
KO TE BA TAPU TUATORU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Ko te Inoi
ETE Ariki, whakarangona atawhaitia mai matouj meinera hoki ko matou ka whakawhiwhia nei e koe
KO TE RA TAPU TUATORU.
124
kite hiahia pono kite inoi, kia awhinatia mai e koe; kia ora ai kia koa ai hoki i roto i nga mea mataku i nga mate katoa; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Pita v. 5.
KIA ngohengohe ano hoki koutou katoa tetahi ki tetahi, ko te whakakake kore o te ngakau ano hei kakahu mo koutou: no te mea hoki e pakeke ana te Atua kite hunga whakapehapeha, a ka hoatu e ia he aroha noa kite hunga e kore e whakakake. Na, whakaititia iho koutou i raro i te ringaringa kaha o te Atua, kia w hakateiteitia ake ai koutou eiaite wa e pai ai: maka atu o koutou manukanukatanga katoa ki runga ki aia; e whakaaro ana hoki ia ki a koutou. Kia mataara, kia matapopore; kei te haereere hoki to koutou hoa whawhai te rewera, ano he raiona tangi, e rapu ana i tetahi tangata kia horomia e ia: kia u koutou ki runga ite whakapono, ka whawhai atu ki a ia; mete mahara ano ka rite ana mamae nei ano i o koutou teina ite ao. Na, ma te Atua o nga mahi aroha noa katoa, i karangatia ai tatou ki tona kororia mau tonu i roto i a Karaiti Ihu, ka oti koutou te whakamamae i tenei wa iti nei, mana koutou e mea kia tino rite, mana e whakau, mana e whakakaha, mana e whakapumau. Waiho atu ia ia te kororia mete kaha, ake ake ake. Amine.
Ko te Kongo Pai. Ruka xv. 1.
NA, ka whakatata ki a ia nga pupirikana katoa me nga tangata hara, kite whakarongo ki a ia. A ka amuamu nga Parihi me nga Karaipi, ka mea, E manako ana tenei tangata ki nga tangata hara, a e kai tahi ana me ratou. Na, ka korerotia eia tenei kupu whakarite ki a ratou, a ka mea, ko tehea tangata o koutou he ran ana hipi, a ka ngaro tetahi o ratou, e kore ianei e waiho e ia nga tekau e iwa ma iwa i te koraha, a ka haere ki taua mea i ngaro, kia kitea ra ano ?A ka kitea, ka waha i runga i ona pokowhiwhi, ka koa. Ano ka tae kite whare, ka karangatia ona hoa me nga tangata e noho tata ana, ka mea ki a ratou, Kia hari tahi tatou ; kua kitea hoki taku hipi i ngaro. Ko taku kupu tenei ki a koutou, Ka pera ano i te rangi mo te tangata hara ko tahi ina ripeneta, nui atu i te hari mo nga tangata
KO TE RA TAPU TUAWHA.
125
tika e iwa nei tekau ma iwa, kahore nei a ratou mea e ripeneta ai. Ko tehea wahine ranei, ko tahi nei tekau ana moni, a kite ngaro tetahi moni, e kore ianei ia e tahu i te rama, e puruma i te whare, e rapu marie, kia kitea ra ano ? Ano ka kitea, ka karangatia ona hoa mete hunga e noho tata ana, ka mea, Kia hari tahi tatou; kua kite hoki ahau ite moni i ngaro. Waihoki, ko taku kupu tenei ki a koutou, He hari ano kei te aroaro o nga anahera o te Atua mo te tangata kino ko tahi ina ripeneta.
KO TE BA TAPU TUAWHA I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Ko te Inoi.
ETE Atua, ko koe te kai tiaki o te hunga katoa e . whakapono ana ki a koe, a kite kahore koe, e kore tetahi mea e kaha, e kore e tapu; Whakanuia ki a matou tau mahi tohu; na, ko koe hei kingi hei kai arahi mo matou, kia tika ai ta matou haereere i tenei ao, kei hapa matou ki nga mea o te ora tonu : Whakaritea mai tenei, e te .Matua i te rangi; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. Roma viii. 18.
KI taku whakaaro iho hoki kahore he nui o nga . mamae o tenei wa nei ano, kite whakaritea kite kororia e whakakitea mai ki a tatou a mua. Tumanako tonu nei hoki te mea i hanga, tatari tonu kite whakakitenga mai o nga tamariki ate Atua. Kua oti hoki te tekateka noa te mea hei rangatira mo te mea i hanga, ehara i te mea na tenei te whakaae, engari na tera na te kai whakarite, mete mahara ano, tera te mea hanga e whakaateatia mai i ta te pirau whakataurekarekatanga, whakarangatiratia ake ki roto kite kororia o nga tamariki ate Atua. E mohio ana hoki tatou, e aue tahi ana, e mamae tahi ana, nga mea hanga katoa taea noatia tenei ra. Ehara ite mea ko ratou anake, ko tatou nei ano hoki kua whiwhi nei kite orokotukunga mai o te Wairua, ina e aue ana hoki tatou i roto i a tatou, e tatari ana kite vvhakatamarikitanga, ara kite whakarauoranga o o tatou tinana.
KO TE RA TAPU TUARIMA.
126
Ao te Rongo Pai. Ruka vi. 36.
KIA ngawari rapea koutou, kia pera me to koutou Matua e ngawari ana. Kaua e whakawa, a e kore koutou e whakawakia; kaua e whakahe, a e kore koutou e whakahekia: houhia te rongo, a e houhia ano te rongo ki a koutou : hoatu, aka homai ki a koutou; he mehua pai, pehi rawa, oioi rawa, purena tonu ta ratou e homai ai kite kokorutanga o o koutou kakahu. Ko te mehua hoki e mehua ai koutou, hei mehua ano tena ki a koutou. A ka puaki tana kupu whakarite ki a ratou, E ahei ranei te matapo te arahi i te matapo ? e kore ranei e taka tokorua tokorua kite waikeri ? E kore te akonga e rahi ake i tona kai whakaako; engari ka rite ano ki o ratou kai whakaako nga tangata katoa kua tino pukengatia. He aha tau e titiro i te otaota i roto i te kanohi o to teina, te kite i te kurupae i tou ake kanohi ? E pehea ranei to korero ki to teina, E taku teina, iaua, kia kapea atu e ahau te otaota i roto i tou kanohi, te kite i te kurupae i roto i tou kanohi ? E te tangata tinihanga, kia matua kapea atu e koe te kurupae i roto i tou kanohi, katahi koe ka marama kite kape i te otaota i roto i te kanohi o tou teina.
KO TE BA TAPU TUABIMA I MUBI IHO I TO TE TOKOTOBU.
Ko te Inoi.
TE Ariki, kia ata whakahaerea e koe nga mea o ij tenei ao kia mahi ai to Hahi ki a koe i runga ite koa ite rangimarie tapu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Pita iii. 8.
KIA ko tahi te whakaaro o koutou katoa, kia tahi te ngakau, kia rite te arolia ki to te tuakana ki to te teina, kia pai te ngakau, kia atawhai. kaua e utua he kino kite kino, he taunu kite taunuengari me manaaki; mete mahara ano kua karangatia koutou ki tenei, ara kia whiwhi koutou kite manaaki nga. Ko ia hoki e mea ana kia aroha kite ora, kia K 1 i nga ra pai, me pehi e ia tona arero kei kino, ona ngut hoki kei korero hianga: me peka ke atu i te kino, ®
KO TE RA TAPU TUARIMA.
127
mahi pai; ko te rangimarie hei rapunga mana, hei whainga atu mana. No te mea hoki kei runga ite hunga tika nga kanohi o te Ariki, me ona taringa hoki ina inoi ratou : e he mai ana ia te mata ote Ariki kite hunga e mahi ana ite kino. Ko wai hoki hei tukino i a koutou, kite aru koutou ite pai ? Otiia kite mea na te whakaaro kite tika i whakamamaetia ai koutou, ka hari koutou: aua ra e mataku ki ta ratou whakamataku, kaua e pawera ; engari whakatapua te Ariki te Atua i roto i o koutou ngakau.
Ko te Kongo Pai. Ruka v. 1.
Al te mano e aki mai ana ki a ia kite whakarongo ki te kupu a te Atua, na, e tn ana ia i te taha o te roto o Kenehareta, na, ka kite ia i nga kaipuke e rua e tu ana ite taha ote roto: ko nga kai hao ia kua riro mai i runga, e horoi ana i nga kupenga. Na, ka eke ia ki tetahi o nga kaipuke, ki to Haimona, ka mea ki a ia kia neke atu ki waho tata. Na,noho ana ia, whakaakona atu ana eia te iwi i runga ite kaipuke. Aka mutu tana korero, ka mea ia ki a Haimona, Neke atu kite wahi hohonu, ka tuku ai i a koutou kupenga kite hao. Na, ko te whakahokinga mai a Haimona, ka mea ki a ia, E kara, mahi noa matou i te po roa nei, te mau tetahi: heoi nau na te kupu, me tuku e ahau te kupenga. A, ia ratou meat an ga i tenei, he mano tini nga ika i mau i a ratou: a pakaru iho ta ratou kupenga. Na, ka tawhiri ratou ki o ratou hoa i tera kaipuke, kia hoe mai hei hoa mo ratou. A, to ratou taenga mai, whakakiia ana nga kaipuke e rua, no ka whakatotohu. A, te kitenga o Haimona Pita, ka hinga iho ki nga turi o Ihu, ka mea atu, Mawehe atu i a au, e te Ariki; he tangata hara hoki ahau. Mau tonu hoki tona miharo me to ona hoa katoa, kite haonga o nga ika i haoa nei e ratou : to Hemi hoki raua ko Hoani, he tamariki raua na Heperi, he hoh hoki no Haimona. Na, ka mea mai a Ihu ki a Haimona, Kaua e mataku; i enei wa e takoto ake nei ka hao tangata koe. Aka whakauria nga kaipuke ki uta, mahue ake nga mea katoa i a ratou, a aru ana i a ia.
KO TE RA TAPU TUAONO.
128
Ko te Inoi.
ETE Atua, e kore e taea te whakaaro te nui onga mea pai e takoto mai na i a koe nto te hunga e aroha atu ana ki a koe; Ringihia mai ki o matou ngakau he aroha ki a koe, kia arohaina rawatia ai koe e matou i nga mea katoa, a kia riro mai ai i a matou nga mea i korerotia mai e koe, nga mea e hira ake ana i ta matou i hiahia ai, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. Roma vi. 3.
KAHORE ianei koutou i mohio, ko tatou kua iriiria nei ki roto ki a Karaiti Ihu, kua iriiria ki roto ki tona matenga? Na, kua tanumia ngatahitia nei tatou me ia ete iriiringa ki roto kite mate: kia rite ai ki ate Karaiti i whakaarahia ake nei i te mate e te kororia o te Matua, waihoki ko tatou kia haere i roto i te houtanga o te oranga. Ki te mea hoki kua whakatokia tahitia tatou kite ahua o tona matenga, ka pera ano hoki tatou ki runga i te ahua o tona aranga mai: e mohio ana hoki ki tenei, kua ripekatia ngatahitia to tatou tangata tawhito me ia, kia hemo ai te tinana o te hara, kia mutu ai ta tatou mahi kite hara. Ki te mate hoki tetahi, kua mawheto mai ia ite kino. Na, kite mea kua mate tahi tatou ko te Karaiti, e whakapono ana tatou e ora tahi ano tatou me ia: e matau ana hoki tatou, ka ara nei a te Karaiti i te mate, heoi ano ona matenga ; e kore te mate e kingi ki a ia a mua atu. Ko tona matenga hoki, he matenga ko tahi ki te hara: tona oranga ia, he oranga kite Atua. Waihoki mahara iho ki a koutou, kua whakatupapakutia koutou kite hara, e ora ana ia koutou kite Atua, i roto i a Ihu Karaiti i to tatou Ariki.
Ko te Bongo Pai. Matiu v. 20.
KA mea atu a Ihu ki ana akonga, Ko taku kupu hoki tenei ki a koutou, Ki te kore e nui ake ta koutou mahi tika i ta nga Karaipi ratou ko nga Pa* rihi, e kore rawa koutou e tapoko atu kite rangatiratanga o te rangi. Kua rongo koutou, i korerotia e nga tupuna, Kaua e patu tangata; aki te patu tangata tetahi, ka tika te whakawakanga mona: na, ko taku kupu tenei ki a koutou, Ki te riri noa tetahi ki tona teina, ka tika te whakawakanga mona: a kite mea tetahi ki tona teina, Wairangi! ka tika kia komititia: na, kite
KO TE RA TAPU TUAWHITU.
129
G 3
mea tetahi, Poauau ! ka tika mona te kapura o te reinga. Na reira kite mauria atu e koe to whakahere kite aata, a ka mahara i reira i hara koe ki tou hoa; waiho to whakahere i reira i mua o te aata, a haere, matua houhia te rongo ki tou teina, ka haere mai ai, ka mau mai i to whakahere. Kia hohoro te whakarite ita korua korero ko tou kai whakawa, i a korua ano i te huarahi, kei tukua koe e te kai whakawa kite kai whakarite whakawa, a ka tukua e te kai whakarite whakawa kite katipa, a ka maka koe kite whare herehere. He pono taku e mea atu nei ki a koe, E kore rawa koe e puta mai i reira, kia utua mai ra ano te patene whakamutunga.
KO TE RA TAPU TUAWHITU I MURI IHO I TO TE
TOKOTORU.
Ko te Inoi.
ETE Ariki, kei a koe te kaha mete mana, ko koe te pukenga ake, te kai homai o nga mea pai katoa; Whakanohoia ki o matou ngakau te aroha ki tou Ingoa; whakanuia ki roto i a matou te whakapono tika, whangainga matou kite pai katoa, a whakapumautia mai ena mea ki a matou, he nui nei hoki tou aroha; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine, *
Ko te Tuhituhi. Roma vi. 19.
HE kupu whakatangata tenei aku, na te ngoikore o to koutou kikokiko: na, i tukua o koutou wahi hei pononga ma te poke ma te tutu hei mea tutu; waihoki me tuku o koutou wahi aianei hei pononga ma te tika hei mea tapu. I a koutou hoki he pononga na te hara, e atea ana koutou ite tika. Na i taua wa he aha nga hua i a koutou o nga mea e whakama nei koutou ? he mate hoki te mutunga o aua mea. Tena ko tenei ka atea nei koutou i te hara, a ka meinga hei pononga ma te Atua, he tapu o koutou hua, a, te mutunga he oranga tonutanga. Ko nga utu hoki o te hara he mate; ko ta te Atua ia i aomai ai he oranga tonutanga, i roto i a Karaiti Ihu i to latou Ariki.
Ko te Kongo Pai. Maka viii. 1.
IAU A ra ano i te mano e nui rawa ana, a kahore he kai ma ratou, ka karanga a Ihu ki ana akonga, ka mea ki a ratou, e aroha ana ahau ki nga tangata, ka torn
KO TE RA TAPU TUAWARU.
130
nei hoki o ratou ra e noho ana ki a au, a kahore a ratou kai: aki te tonoa pukutia ratou e ahau ki o ratou whare, ka hemo kite ara: i haere mai hoki etahi o ratou i tawhiti. Na, ka whakahokia mai ki aia e ana akonga, Me aha te tangata ka makona ai enei i te taro i konei i te koraha ? Ka ui atu ia ki a ratou, E hia a koutou taro 1 Ka mea mai ratou, E whitu. Na, ka mea ia kite mano kia noho ki raro kite whenua :a ka mau ki nga taro e whitu, ka whakawhetai, ka whawhati, a hoatu ana e iaki ana akonga kia whakatakotoria; a whakatakotoria ana e ratou ma te mano. He ika ano a ratou torutoru nei, he mea nonohi: aka mutu te whakapai, ka mea kia whakatakotoria hoki era. Na, kai ana ratou, aka makona: a riro mai ana i a ratou o nga whatiwhatinga i toe e whitu nga kete. A tata pu kite wha o nga mano te hunga i kai: a tonoa atu ana ratou e ia.
KO TE BA TAPU TUAWARU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Ko te Inoi.
ETE Atua, ko koe te Kai titiro, te Kai whakahaere, I i nga mea katoa ite rangi i,e whenua; Ka inoi atu nei matou ki a koe, kia parea ketia nga mea katoa e kino ai matou, a kia homai nga mea e pai ai matou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine,
Ko te Tuhituhi. Roma viii. 12.
NA, e aku teina, kahore he rawa e tohe ai te kikokiko ki a tatou, kia haere i runga i ta te kikokiko ritenga. Ki te noho hoki koutou i runga i ta te kikokiko ritenga, tera koutou e mate: tena kite meako te Wairua ta koutou hei whakamate i nga mahi a te tinana, e ora koutou. Te hunga hoki e arahina ana e te Wairua o te Atua, he tamariki" ratou na te Atua. He teka hoki he wairua pononga kua riro mai nei i a koutou, e mataku ai ano hoki koutou; engari kua riro i a koutou te Wairua whakatamariki, e karanga ai koutou, E Apa, e Pa. K° taua Wairua hei whakaae ake nei anoki o tatou wairua, he tamariki tatou na te Atua: kite mea he tamariki, mo tatou te kainga; mo tatou te kainga ote Atua, mo tatou tahi ko te Karaiti; kite mate tahi tatou me ia, kia whakakororiatia ngatahitia ai hoki tatou.
KO TE RA TAPU TUAIWA.
131
Ko te Kongo Pai. Matiu vii. 15.
NA, kia tupato ki nga poropiti teka ina haere mai ki a koutou he kiri hipi nei o ratou kakahu, ko roto ia he wuruhi kai kino. Ma o ratou hua ka mohiotia ai ratou e koutou. E whakiia ana ranei te karepe i runga ite tataramoa, te piki ranei i runga i te tumatakuru ? Waihoki he hua ataahua nga hua o nga rakau pai katoa ; he hua kino ia nga hua ote rakau kino. E kore te rakau pai e ahei te hua i te hua kino, e kore ano hoki te rakau kino e hua ite hua ataahua. Ka tuakina nga rakau katoa e kore e hua ite hua ataahua, ka maka hoki kite ahi. Ina, ma o ratou hua ka mohiotia ai ratou e koutou. E kore e tomo atu ki roto kite rangatiratanga o te rangi nga tangata katoa e mea mai ana ki a au, Ete Ariki, ete Ariki; engari ia e mea ana i ta toku Matua i te rangi i pai ai.
KO TE RA TAPU TUAIWA I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Ko te Inoi.
ETE Ariki, tukua mai ki a matou he ngakau hei whakaaro hei mahi i nga mea tika; a kia whakaaro mai koe ki a matou kite hunga e kore nei e kaha kite mahi i tetahi mea pai kite kahore koe, whakakahangia hoki matou, kia rite ai te noho ki tau e pai ai, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Koriniti x. 1.
EAKU teina, e kore ahau e pai kia kuare koutou, i raro o te kapua o matou matua katoa, i haere katoa ano hoki ra roto i te moana; a iriiria katoatia ana ratou ki a Mohi, i roto i te kapua i roto hoki i te moana; i kai katoa ano hoki ratou i taua kai whakawairua; inu katoa ana hoki i taua wai whakawairua; i inu hoki ratou i ta te Toka whakawairua i whai nei i a ratou: a ko te Karaiti taua Toka. Otiia kihai te Atua i ahuareka atu ki te nuinga o ratou; i turakina iho hoki ratou i te koraha. Na, enei mea hei tohu ki a tatou, kia kaua tatou e hiahia ki nga mea kino, kei pera me ratou i hiahia ra. Kaua ano hoki koutou e karakia ki nga whakapakoko, kei pera me etahi o ratou; kua oti na hoki te tuhituhi, I noho te iwi kite kai kite inu, a whakatika ana kite takaro. Kaua ano hoki tatou e puremu, kei pera me etahi o ratou
KO TE RA TAPU TUAIWA.
132
i puremu, a hinga ana e rua tekau ma torn nga mano i te ra ko tahi. Kaua ano hoki tatou e whakamatautau ia te Karaiti, kei pera me etahi o ratou i whakamatautau ra, a ngaro ana i nga nakahi. Kaua hoki koutou e amuamu, kei pera me etahi o ratou i amuamu, a ngaro ana i te kai whakangaro. Na, ipa enei mea katoa ki a ratou hei tohu: a kua tuhituhia nei hei whakatupato i a tatou, ite hunga ka tae nei ki nga whakamutunga ote ao. Na, te tangata e mea ana e tu ana ia, kia tupato ia kei hinga. Kahore he whakamatautauranga i rokohanga ai koutou, e rere ke ana i to te tangata : a e pono ana te Atua, e kore nei e tuku kia nui ake i to koutou kaha te whakamatautauranga mo koutou; aki te whakamatautauria koutou ka meatia e ia he putanga, kia u ake ai koutou.
Ko te Kongo Pai, Ruka xvi. 1.
Al mea ano a Ihu ki ana akonga, No mua tetahi tangata taonga, he tuari taonga tona; aka korerotia ia ki a ia, e maumauria ana eia ana mea. Na, ka karangatia ia, a ka mea ki a ia, He aha tenei e rangona nei e ahau mon ? korerotia mai te tikanga o nga mea i tuaritia e koe; e kore hoki e ahei kia waiho koe hei tuari. Na, ko te meatanga a taua tuari i roto i a ia, Me aha ahau? e tangohia ana hoki i a au te tuaritanga e toku ariki: e kore ahau e kaha kite keri; e whakama ana ahau kite tono mea maku. E mohio ana ahau ki taku e mea ai, mo toku peinga rawatanga atu i te tuaritanga, ka ai o ratou whare hei tukunga atu moku. Na, ka karangatia e ia tenei tangata tenei tangata o te hunga i a ratou nei etahi mea a tona ariki, a ka mea kite tuatahi, E hia nga mea a toku ariki i a koe ? Na, ka mea mai tera, Ko tahi ran nga mehua hinu. Na, ko tana meatanga atu ki a ia, Tangohia to pukapuka, hohoro te noho, tuhituhia e rima tekau. Katahi ia ka mea ki tetahi, E hia hoki i a koe ? Ka mea ia, Ko tahi rau nga mehua witi. Na, ka mea ia ki a ia, Tangohia to pukapuka, tuhituhia e waru tekau. A ka whakamoemititia te tuari kino e te ariki, mona i whai whakaaro : engari hoki nga tamariki o tenei ao, ito ratou whakapaparanga, e nui ana te whakaaro i to nga tamariki ote marama. Na, ko taku kupu tenei ki a koutou, Waiho te taonga kino hei mea i etahi hoa aroha mo koutou; mo te he rawa iho o koutou, ka ai he tukunga atu Eno koutou ki nga whare ora tonu.
KO TE TEKAU 0 NGA RA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
133
Ko te Inoi.
ETE Ariki, kia whakarongo mai ou taringa ki nga inoi a o pononga; a meinga kia inoia e ratou nga mea e pai ai koe, kia whiwhi ai ratou ki ta ratou e inoi ai, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Koriniti xii. 1.
NA, e kore ahau e pai, e aku teina, kia kuare koutou ki nga mea whaka wairua. E matau ana koutou he tauiwi koutou i mua, he mea kahaki ki nga whakapakoko reo kore, me koutou i kahakina ra. Koia ahau ka whakakite atu nei ki a koutou, e kore nei tetahi tangata, na te Wairua nei o te Atua ana korero, e ki, he mea kanga a Ihu: e kore ano hoki e taea e tetahi te mea ko Ihu te Ariki, kite kahore te Wairua Tapu. Na, poka ke nga mea e homai ana, ko tahi ano ia Wairua. A poka ke nga minitatanga, ko tahi ano ia Ariki. Poka ke ano hoki nga mahi; ko tahi ano ia Atua hei mahi i nga mea katoa i roto i nga mea katoa. Otira e homai ana ki tetahi ki tetahi te whakakitenga ate Wairua hei pai. E homai ana hoki ki tetahi e te Wairua te kupu whakaaro; ki tetahi atu te kupu matau, he mea na tana Wairua ano; aki tetahi ko te whakapono, na taua Wairua ra ano; ki tetahi atu ko nga homaitanga whakaora, na taua Wairua ano; ki tetahi atu ko nga mahi merekara; ki tetahi atu ko te mahi poropiti; ki tetahi atu ko te matauranga ki nga wairua; ki tetahi atu ko nga reo ke; ki tetahi atu ko te whakamaoritanga i nga reo: na, enei mea katoa he mea mahi na taua Wairua ko tahi ra ano, ko ia hei tuwha ki tetahi ki tetahi i tana e pai ai.
Ko te Rongo Pai. Ruka xix. 41.
ANO ka tata ia, a ka kite i te pa, ka tangihia e ia, ka mea, Me i mohio koe, a koe ano, ahakoa i tenei ra nei ano on, ki nga mea e man ai tou rongo ! ko tenei kua huna atu ito tirohanga. Tera hoki e tae mai nga ra ki a koe, e karapotia ai koe e ou hoa riri kite maioro, e kopania hoki koe ki tetahi taha ki tetahi taha, a ka whakahoroa koe ki raro, me o tamariki i roto i a koe; e kore ano hoki e waiho tetahi kamaka i runga i tetahi kamaka
KO TE TEKAU MA TAHI O NGA RA TAPU.
134
i roto i a koe; no te mea kihai koe i matau kite wa i tirohia ai koe. Aka tomo ia kite temepara, ka anga ka pei ki waho i te hunga o reira e hoko mai ana e hoko atu ana; aka mea ki a ratou, Kua oti te tuhituhi, Ko toku whare hei whare inoi: a kua meinga nei e koutou hei ana mo nga kai pahua. A whakaako ana ia ite temepara ia ra ia ra.
KO TE TEKAU MA TAHI O NGA EA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Ko te Inoi.
ETE Atua, kua waiho e koe ma te mahi tohu ma te mahi aroha e whakapuaki te hira o tou kaha; Kia aroha mai ki a matou, kia nui hoki te tukunga mai o tou atawhai kia tika ai matou i te ara o au ture, a kia whiwhi ai ki nga mea pai i korerotia mai e koe, kia riro mai ai ano hoki i a matou ou taonga i te rangi; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Koriniti xv. 1.
NA, me whakaatu e ahau k i a koutou, e aku teina, te rongo pai i kauwhautia e ahau ki a koutou, ta koutou na hoki i tango ai, ta koutou hoki e tuna: te mea hoki e ora ai koutou, kite u koutou ki tc, kupu i kauwhau ai ahau ki a koutou, kite mea ehara to koutou ite whakapono noa. I hoatu na hoki e ahau ki a koutou i te tuatahi te mea i riro mai i a au, i mate a te Karaiti mo o tatou hara, rite tahi ki ta nga Karaipiture; a tanumia *lio, ara ake ana i te toru o nga ra, rite tahi ki ta nga Karaipiture. Na, ka kitea e Kipa, muri iho ete tekau ma rua : muri iho, ka kitea ia e etahi o nga hoa tokomaha ake i nga rau e rima ite kitenga ko tahi; tenei ano kei te orate nuinga o ratou, ko etahi kua moe. Muri iho, ka kitea ia e Hemi; muri iho, e nga apotoro katoa. A muri rawa iho, ka kitea e ahau ano hoki, ano he tamaiti kokoti tau. Ko ahau hoki te iti rawa o nga apotoro, e kore e ahei kia karangatia he apotoro, noku i whakatoi ite hahi ate Atua. Heoi na te aroha noa ote Atua tenei ahua oku: kihai ano hoki tona aroha noa ki aau i maumauria; heoi nui atu taku mahi ita ratou katoa: ehara ia ite mea naku, engari na te aroha noa a te Atua i mahi tahi me
KO TE TEKAU MA RUA 0 NGA RA TAPU.
135
ahau. Na, anakoa naku, ahakoa na ratou, heoi kauwhau ana matou, a whakapono ana koutou.
Ko te Rongo Pai. Ruka xviii. 9.
KA korero ano a Ihu i tenei kupu whakarite ki etahi i u pu o ratou whakaaro, e tika ana ratou, e whakakorekore ana ki etahi atu: tokorua nga tangata i haere atu kite temepara kite karakia ; he Parihi tetahi, ko tetahi he pupirikana. Tu ana te Parihi ko ia anake, ko tana karakia tenei, E te Atua, ka whakawhetai atu ahau ki a koe, no te mea kahore ahau e rite ki era atu tangata, kite hunga hao taonga, kino, puremu, moku hoki te rite ki tenei pupirikana. Takirua aku nohoanga pukutanga i te wiki, e hoatu ana e ahau te wahi whakatekau o aku mea katoa. Ko te pupirikana ia itu mai i tawhiti, kihai i mea kia anga ake ona kanohi kite rangi, heoi patuki ana ki tona uma, ka mea, E te Atua, tohungia ahau te tangata hara. Ko taku kupu tenei ki a koutou, Nui atu te tika o tenei i to tera, i te hokinga atu ki tona whare: kite whakanui hoki tetahi i a ia, ka whakaititia; aki te whakaiti tetahi i a ia, ka whakanuia.
KO TE TEKAU MA RUA O NGA RA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa ora tonu, nui ke to hohoro ki te whakarongo ito matou hohoro kite inoi; iti iho hoki ta matou pai, iti iho hoki to matou hiahia i nga mea e homai ana ki a matou e koe. Kia nui te ringihanga mai o tau atawhai, murua nga mea e wehingia ana e o matou hinengaro, homai hoki ki a matou nga mea pai e kore nei e tika kia inoia e matou, me kaua nga mahi pai, te mahi wawao, a tau Tamaiti, a to matou Ariki, a Ihu Karaiti. Amine.
Ko te Tuhituhi. 2 Koriniti iii. 4.
NA, koia ano tenei ta matou whakaaro ka u nei kite Atua i roto i a te Karaiti: he teka kei a matou ake te tikanga mo te whakaaro ki tetahi aha, mete mea no matou ake ano; engari na te Atua matou i whai tikanga ai; nana hoki matou i tikangatia ai hei minita mo te
KO TE TEKAU MA TORU 0 NGA RA TAPU.
136
kawenata hou; he teka no te reta, engari no te wairua: he whakamate hoki ta te reta, he whakaora ta te wairua. Na, me i whai kororia te minitatanga o te mate, he reta i whaoa nei ki nga kohatu, a kihai i taea e nga tamariki o Iharaira te titiro matatau atu kite mata o Mohi, na te kororia hoki o tona mata; he kororia ia e whakakahoretia ana : e kore ianei e nui noa atu te kororia o te minitatanga ate Wairua ? Me he mea hoki he kororia to te minitatanga o te whakamate, tera rawa e hira te kororia o te minitatanga o te tika.
Ko te Rongo Pai. Maka vii. 31.
A I hoki atu ano a Ihu i nga wahi o Taira, o Hairona, . a haere ana kite moana o Kariri, ra waenga o nga wahi o Rekaporihi. Na, ka mauria mai e ratou ki aia he turi e whango ana; ka tohe ki aia kia whakapakia iho tona ringa ki a ia. Na, ka tangohia atu ia i roto ite mano ki tahaki, a kuhua ana ona maihao ki ona taringa, na, ka tuwha atu, ka whakapa atu ki tona arero; ka titiro atu kite rangi, ka hotu tona manawa, ka mea ki a ia, Epata, ara, Kia puare. Na, puare tonu iho ona taringa, a korokoro noa ana te here o tona arero, na, kua tika ana korero. Katahi ia ka whakatupato i a ratou kia kaua e korerotia kite tangata: otira whakatupato noa ia i a ratou, nui noa atu ta ratou korero; a tino miharo rawa ratou, ka mea, Pai tonu tana meatanga i nga mea katoa: e mea ana ia i nga turi kia rongo, i nga reo kore kia korero.
KO TE TEKAU MA TORU O NGA RA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, e te Atua tohu, he ohaoha non i tika ai i pai ai te mahi a o tangata ki a koe 5 Tukua mai kia tika ta matou mahi ki a koe i tenei ao, kia • whiwhi ai matou a mua ki au mea papai i whakaaria mai e koe ki a matou; he nui hoki nga mahi pai a Ihu Karaiti ato matou Ariki. Amine,
Ko te Tuhituhi. Karatia iii. 16.
NA, i korerotia. nga kupu whakaari ki a AperahaP 3 ki tona whanau ano hoki. Kihai ia i mea, Ki n o a
KO TE TEKAU MA TORE 0 NGA RA TAPU.
137
whanau, mete mea he tokomaha j engari mete mea he ko tahi ano, A ki ton whanau, ko te Karaiti lioki ia. Na, ko taku kupu tenei, I whakaukia te kawenata i mua e te Atua ki a te Karaiti, a ka wha ran ka torn tekau o nga tau i mun iho ko te ture, a e kore tenei e tau hei turaki i te kawenata, hei whakakahore i te kupu whakaari mai. Ki te mea hoki na te ture i nro mai ai te kainga, ehara i te mea na te kupu whakaari 5 1 na runga mai hoki Ite kupu whakaari ta te Atua homaitanga ki a Apeiahama. Hei aha koia te ture ? I tapiritia mai hei mea mo nga pokanga ketanga, kia tae mai ra ano te whanau mona nei te kupu whakaari 5 1 whakantea mai ano hoki he mea mea mai na nga anahera, na te ringa o te takawaenga. Na, he teka mo te ko tahi te takawaenga, ko tahi ia te Atua. Tika ke ana ranei te ture ia te Atua kupu whakaari? Kahore rapea: me he mea hoki he ture tenei kua homai e kaha ana kite whakaora, ina kua puta ake te tika ite ture. Heoi kua kopania nga mea katoa ete Karaipiture ki raro o te hara, kia hoatu ai kite hunga e w T hakapono ana, te mea i whakaaria mai i runga i te wha* kapono ki a Ihu Karaiti.
Ko te Pongo Pai. Ruka x. 23.
KA hari nga kanohi e kite ana i nga mea e kite nei koutou; ko taku kupu hoki tenei ki a koutou, he tokomaha nga poropiti me nga kingi i hiahia kia kite i nga mea e kite nei koutou, a kahore i kite , kia rongo ano i nga mea e rongo nei koutou, a kahore i rongo. Na, ka whakatika tetahi kai whakaako o te ture, ka whakamatautau i a ia, ka mea, E te Kai whakaako, me aha ahau ka whiwhi ai kite oranga tonutanga ? Ka mea mai ia ki a ia, He aha te mea i tuhituhia kite ture ?ka pehea to korerotanga ? Na, ka whakahokia atu e ia, ka mea, Kia whakapaua tou ngakau, ton wairua, tou kaha, tou hinengaro, kite aroha kite Ariki ki tou Atua; me aroha hoki ki tou hoa tata, ano ko koe. Ka mea mai ia ki a ia, Ka tika to korero: meinga tenei, aka ora koe. Na, ka mea ia kia whakatika i a ia, a ka ki atu ki a Ihu, Ko wai ra taku hoa tata? Na, ka whakahokia mai e Ihu, ka mea, I haere atu tetahi tangata i Hiruharama ki Henko, a ka tutaki ki nga kai pahua, na, ka huia ona e ratou, ka tukitukia ia, a haere ana, whakarerea iho ia, mete mea kua mate. Na, ko tetahi tohunga e haere noa ana i taua
KO TE TEKAU MA WHA O NGA RA TAPU.
138
ara: a, tona kitenga i a ia, ninihi ke atu ana na tahaki I pena hoki tetahi Riwaiti, tae kau ki taua wahi, ka haere ka titiro, ninihi ke atu ana na tahaki. Na, ko tetahi Hamari e haere ana ki nga whenua, te taenga mai ki a ia, ka kite i a ia, ka aroha, na, ka haere atu, ka takai i ona patunga, ringihia iho kite hinu kite waina, ka whakanoho i a ia ki tona ake kararehe, a kawea ana ia kite whare tira, atawhaitia ana ia. Ite aonga ake, i tona haerenga, ka tangohia e ia nga pene e rua, a hoatu ana kite tangata ite whare, ka mea ki a ia, Mau ia e tiaki; aki te maha atu au mea e pau, maku koe e utu ina hoki mai ahau. Na, ki tau whakaaro, ko wai o tenei tokotoru te hoa ona i tutaki nei ki nga kai pahua ? Ka mea ia, Ko tera i atawhaitia ai ia. Ka mea ano a Ihu ki a ia, Haere, kia pera ano hoki tau mahi.
KO TE TEKAU MA WHA 0 NGA BA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa ora tonu, whakanuia to matou whakapono, to matou tumanakotanga atu, to matou aroha; a meinga matou kia aroha ki au ture, kia whiwhi ai matou ki nga mea i whakaaria mai e koe ki a matou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. Karatia v. 16.
NA, ko taku kupu tenei, Haere koutou i roto ite Wairua, a e kore e whakaritea e koutou te hiahia o te kikokiko. E hiahia ana hoki te kikokiko tika ke ite Wairua, mete Wairua hoki tika ke ite kikokiko: a e whawhai ana enei tetahi ki tetahi: te taea te mea e koutou nga mea i hiahia ai koutou. Na, kite arahina koutou e te Wairua, kahore koutou i raro o te ture. A e kitea ana nga mahi a te kikokiko, ko ia ko te puremu, ko te moe tahae, ko te poke, ko te hiahia taikaha, ko te karakia whakapakoko, ko te makutu, ko nga mauahara, ko nga whawhai, ko nga tauwhaenga, ko nga riri, ko nga totohe, ko nga wehewehenga, ko nga titorehanga, ko nga hae, ko nga kohuru, ko nga haurangitanga, ko nga kakainga, me nga mea e rite ana ki enei: me korero wawe e ahau enei mea ki a koutou, me pera me taku i
KO TE TEKAU MA RIMA 0 NGA RA TAPU.
139
korero ai i mua, te hunga e mahi ana i nga mea e rite ana ki enei, e kore ratou e whiwhi kite rangatiratanga ote Atua. Ko nga hua ia ote Wairua, ko ia ko te aroha, ko te hari, ko te maunga rongo, ko te manawanui, ko te ngawari, ko te ngakau pai, ko te whakapono, ko te ngakau mahaki, ko te ngakau kua taea te pehi: kahore he ture e riria ai enei mea. Te hunga ia o te Karaiti, kua ripekatia e ratou te kikokiko, me ona hihiritanga, me ona hiahia.
Ko te Kongo Pai. Ruka xvii. 11.
Al a Ihu e haere ana ki Hiruharama, ka haere ia ra waenganui o Hamaria, o Kariri. A, iaia e tomo ana ki tetahi kainga koraha, ko tahi tekau nga tangata i tutaki ki a ia, he repera, na, ka tu mai ratou i tawhiti: a ka karanga, ka mea, E kara, e Ihu, kia aroha ki a matou. A, tona kitenga atu, ka mea ki a ratou, Haere, kia kite nga tohunga i a koutou. Ai a ratou e haere ana, na, kua ma. A, te kitenga o tetahi o ratou, kua ora ia, ka hoki mai, a he rahi tona reo kite whakakororia i te Atua, a takoto tapapa ana ia ki ona waewae, ka whakawhetai atu ki a ia: a no Hamaria ia. Aka oho mai a Ihu, ka mea, Kihai ranei te tekau i whakaorangia ? a kei hea nga tokoiwa ? Heoi ano nga mea i kitea e hoki mai ana kite homai ite kororia kite Atua, ko tenei tangata iwi ke. Na, ka mea ki a ia, Whakatika, haere: na to whakapono koe i ora ai.
KO TE TEKAU MA RIMA 0 NGA RA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Ko te Inoi.
ETE Ariki, kia tiakina tonutia to Hahi, e to re ahi tohu: A araia atu nga mea kino i a matou, no te mea hoki he kaha kore te tangata, a kite kahore koe ka taka, mau ano hoki matou e arahi ki nga mea e pai ana hei oranga mo matou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. Karatia vi. 11.
KA kite na koutou i te nui o te pukapuka kua tuhituhia nei e toku ake ringaringa ki a koutou. Te hunga e hiahia ana ko te ahua o te kikokiko kia pai, ke
KO TE TEKAU MA RIMA O NGA RA TAPU.
140
ratou hei mea i a koutou kia kotia; he mea kau kei whakatoia ratou mo te ripeka o te Karaiti. Kahore hoki tana hunga na ano i kotia e mau kite ture; engari e hiahia ana ratou kia kotia koutou, kia whakamanamana ai ratou ki to koutou kikokiko. Ki aau ia kaua rawa he whakamanamana, ko te ripeka anake o to tatou Ariki o Ihu Karaiti, na tana meatanga te ao kua ripekatia nei ki a au, me au hoki kite ao. I roto hoki i a Karaiti Ihu kahore he aha o te kotinga, kahore hoki o te kotinga kore, engari ko te mea hanga hou. Na, te hunga e haere ana i runga i tenei ruri, kia tau te rangimarie mete mahi tohu ki runga ki a ratou, ki runga hoki kite Iharaira a te Atua. A muri ake nei kaua tetahi e whakararuraru i ahau : e mau ana hoki ki toku tinana nga tohu a te Ariki a Ihu. E aku teina, kia tau te aroha noa ato tatou Ariki a Ihu Karaiti ki o koutou wairua. Amine.
Ko te JRongo Pai. Matiu vi. 24.
KAHORE he tangata e pono te mahi ki nga rangatira tokorua: ka kino hoki ki tetahi, ka aroha ki tetahi, ka u ranei ki tetahi, a ka whakahawea ki tetahi. E kore e pono i a koutou te mahi kite Atua, kite taonga. Koia ahau ka mea atu nei ki a koutou, Kaua e manukanuka ki to koutou oranga, ki ta koutou e kai ai, ki ta koutou e inu ai; ki o koutou tinana ranei, ki ta koutou e kakahu ai. Ehara oti te oranga ite rahi atu ite kai, mete tinana ite kakahu ? Tirohia nga manu ote rangi : e kore hoki e rui, e kore ano hoki e kokoti, e kohikohi ranei ki roto ki nga whare witi; heoi e whangainga ana ratou eto koutou Matua ite rangi. Ehara oti koutou ite mea pai ake i a ratou ? Ko wai o koutou e taea eia te whakaaro iho te hono atu tetahi wahi ki tona roa, kia ko tahi te whatianga? Ahe aha koutou i manukanuka ai kite kakahu ? Maharatia nga rengarenga ote whenua, te tupu; e kore nei e mahi, e kore nei ano hoki e miro: na, ko taku kupu tenei ki a koutou, Kihai a Horomona, me tona kororia katoa, i rite ki tetahi o enei te whai kakahu. Ha, kite penei ta te Atua whakakakahuranga ite tarutaru o te whenua, e whakatarutaru nei i naianei, a apopo ka maka ki roto kite oumu, e kore ianei tana i a koutou e rahi ake, ete hunga whakapono iti ? Na, kaua ra e manukanuka, e mea, He aha ta tatou e kai ai ? He aha ta tatou e inu ai ? Me whakakakahu tatou kite aha ? (Ko anei mea
KO TE TEKAU MA ONO O NGA RA TAPU.
141
katoa nei hoki ta nga tauiwi e rapu ai:) e matau ana hoki to koutou Matua i te rangi e matea ana e koutou anei mea katoa. Engari matua rapua te rangatiratanga ote Atua, me ana mea tika; aka tapiritia mai enei mea katoa ma koutou. Na, kaua ra e manukanuka ki o apopo : ma apopo hoki e manukanuka ana mea ake. Kati ano i tona rangi ano ko te kino ona ake ano.
KO TE TEKAU MA ONO 0 NGA RA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Ko te Inoi.
T7' TE Ariki, kia whakapaia kia tiakina to Hahi e tou JUJ aroha pumau; a tukua kia tiakina tonutia e tou kaha, e tou pai, no te mea e kore e tuturu kite ora kite kahore koe hei awhina; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. Epehi iii. 13.
KOIA ahau ka mea atu nei kia kaua koutou e ngakau kore i oku tukinotanga mo koutou, ko to koutou kororia hoki tenei. Na konei i tuturu ai oku turi kite
Matua o to tatou Ariki o Ihu Karaiti, nona nei te ingoa e huaina ana kite hapu katoa i te rangi i te whenua, kia pera tana me tona kororia e nui rawa nei, kia hoatu e ia ki a koutou kia meinga to roto tangata e tona Wai rua kia marohirohi i te kaha; kia meinga ete whakapono kia nohoia o koutou ngakau ete Karaiti; kia whai pakiaka kia whai turanga koutou i runga i te aroha, kia ahei ai koutou te uru ki roto kite hunga tapu katoa, kite whakaaro kite whanui, kite roa, kite hohonu, kite tiketike ; kia mohio ano hoki kite aroha o te Karaiti e kore nei e taea te mohio, kia tino ki rawa ai koutou i te Atua. Na, e kaha nei ia kite mea i nga mea nui whakaharahara, nui noa atu i nga mea katoa e inoi ai e whakaaro ai tatou, he penei ano mete kaha e in al ii nei i roto i a tatou, waiho atu i a ia te kororia i roto i te hahi i runga i a Karaiti Ihu, i nga whakapaparanga katoa, ake ake ake. Amine.
Ko te Rongo Pai. Ruka vii. 11.
Al te aonga ake, ka haeie a Ihu ki tetahi pa, ko Naina te ingoa ; a he tokomaha o ana akonga i haere tahi
KO TE TEKAU MA WHITU 0 NGA RA TAPU,
142
me ia, he nui hoki te tangata. Aka whakatata ia kite kuwaha o te pa, na, he tupapaku tera e kauhoatia mai ana, he huatahi na tona whaea, akoia he pouaru: ahe tokomaha nga tangata otepa e haere tahi ana me ia. A, te kitenga o te Ariki i a ia, ka aroha ki a ia, ka mea ki a ia, Kaua e tangi. Na, ka haere mai ia, ka pa kite kauhoa: a, tn tonu nga kai kauhoa. Na, ko tana meatanga mai, E tama, ko taku kupu tenei ki a koe, E ara. Na, ka noho te tupapaku ki runga, ka anga ka korero. A hoatu ana ia eia ki tona whaea. Na, ka tau te wehi ki a ratou katoa: aka whakakororia ite Atua, ka mea, Kua puta ake i roto i a tatou he poropiti nui; a, Kua titiro mai te Atua ki tona iwi Na, haere ana tenei korero mona puta noa i Huria, i nga wahi patata katoa.
KO TE TEKAE MA WHITE 0 NGA RA TAPE I MERI IHO I TO TE TOKOTORE.
Ko te Inoi.
ETE Ariki, kia haere ki mua, kia aru mai i muri tou kaha i a matou; a meinga matou kia mahi tonu i nga mahi pai katoa; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. Epeha iv. 1.
KOIA ahau, to te Ariki herehere, ka whakahau atu nei ki a koutou kia tika ta koutou haere, kia rite ki te karangatanga i karangatia ai koutou, kia kore rawa te whakakake, kia nui rawa te ngakau mahaki, kia manawanui, kia ata hanga tetahi ki tetahi i runga i te arolia; me whai kia mau te kotahitanga o te Wairua he mea paihere na te rangimarie. Ko tahi tonu te tinana, ko tahi te Wairua, me to koutou karangatanga na hoki, ko tahi tonu te mea o to koutou karangatanga hei tumanakotanga atu; ko tahi Ariki, ko tahi whakapono, ko tahi iriiringa, ko tahi te Atua te Matua hoki o nga mea katoa, kei runga nei ia i nga mea katoa, kei roto i nga mea katoa, kei a koutou katoa ano hoki.
Ko te Kongo Pai. Ruka xiv. 1.
Al te haerenga o Ihu kite whare o tetahi o nga rangatira, he Parihi, kite kai taro ite hapati, na, titiro pu mai ana ratou ki a ia. Na, he tangata kopu tetere tera i tona aroaro. Na, ka oho mai a Ihu, ka korero ki
KO TE TEKAU MA WARU 0 NGA RA TAPU.
143
nga kai whakaako o te ture, ki nga Parihi, ka mea, He mea tika ranei te whakaora ite hapati ? A kihai ratou i kiki. Na, ka man ia ki a ia, a whakaorangia ana, tukua ana kia haere ; na, ka whakahokia mai eiaki a ratou, ka mea, Ki te taka te kaihe, te kau ranei, o tetahi o koutou kite poka, e kore ianei e hutia ake eia i reira pu ano ite ra hapati ? A kihai i taea e ratou te utu enei kupu ana. Na, ka korerotia eia tetahi kupu whakarite kite hunga i karangatia, i tona kitenga i a ratou e whiriwhiri ana i nga nohoanga rangatira ; i mea ia ki a ratou, kite karangatia koe e tetahi kite marenatanga, kaua e noho kite nohoanga rangatira; kei karangatia hoki eia tetahi e nui atu ana i a koe; aka haere mai te tangata i karangatia ai korua, ka mea ki a koe, Tukua he nohoanga mo tenei; a ka whakama koe, ka haere ki to muri nohoanga noho ai. Engari ka karangatia koe, haere, e noho ki to muri nohoanga ; mo te tae rawa mai o te tangata nana koe i karanga, na, ka mea ia ki a koe, E hoa, neke ake koe: ko reira hoki koe whai kororia ai i te aroaro o nga tangata e noho tahi ana koutou. Ki te whakanui hoki tetahi i a ia, ka whakaititia; a kite whakaiti tetahi i a ia, ka whakanuia.
KO TE TEKAU MA WARU O NGA RA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Ko te Inoi.
ETE Ariki, tukua mai he kaha ki tou iwi, kia u ai ratou i nga whakawainga a te ao, a te kikokiko, a te rewera; a kia tapatahi te ngakau mete hinengaro kite aru i a koe i te Atua pono, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Koriniti i. 4.
HE whakapai tonu taku ki toku Atua mo koutou, mo te aroha noa a te Atua kua homai nei ki a koutou i roto i a Karaiti Ihu; no te mea kua hua nga mea katoa, nga korero katoa, nga matauranga katoa, ma koutou i roto i a ia; mete whakaaturanga na hoki ia te Karaiti kua una i roto i a koutou. Kahore hoki koutou i hapai tetahi homaitanga; i a koutou e tatari ana kite whakakitenga mai o to tatou Ariki o Ihu Karaiti: mana ano hoki koutou e whakau taea noatia te mutunga, kia he kore ai koutou i te ra o to tatou Ariki o Ihu Karaiti.
KO TE TEKAU MA IWA 0 NGA RA TAPU.
144
Ko te Bongo Pai. Matiu xxii. 34.
NA, te rongonga o nga Parihi, kua kopi i a Ihu te mangai o nga Haruki, ka whakamine tahi ratou. Na, ka ui mai tetahi o ratou, he kai ako i te ture, ka whakamatautau i a ia, ka mea, e te Kai whakaako, ko tehea te kupu nui o te ture ? Ka mea mai a Ihu ki a ia, Kia whakapaua ton ngakau, tou wairua, tou hinengaro, kite aroha kite Ariki ki tou Atua. Ko te tuatahi tenei, ko te kupu nui. E rite ana ano hoki te tuarua ki tenei, Kia aroha koe ki tou hoa tata, ano ko koe. Kei runga i enei kupu e rua e iri ana te ture katoa me nga poropiti. A i nga Parihi e noho huihui ana, ka ui mai a Ihu ki a ratou, ka mea, E pehea ana a koutou whakaaro ki a te Karaiti ? Na wai ia tamaiti ? Ka mea ratou ki a ia, Na Kawiri. Ka mea ia ki a ratou, Na te aha ra a Kawiri, i aia e nohoia ana e te Wairua, i karanga ai i a ia he Ariki? i ki hoki ia, I mea te Ariki ki toku Ariki, Hei toku ringa matau koe noho ai, kia meinga ra ano e ahau ou hoa riri hei turanga waewae mou. Na, ka karangatia nei ia e Kawiri he Ariki, ana te aha i tama ai ki aia ? A, hore he tangata i ahei te whakahoki kupu atu ki a ia, kihai rawa ano hoki tetahi i maia kite ui atu ki a ia i taura ra iho ano.
KO TE TEKAU MA TWA 0 NGA RA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Ko te Inoi.
ETE Atua, kite kahore koe e kore e taea e matou te mea i tau e pai ai: Kia aroha mai koe, a tukua mai kia whakatikaia kia kawanatia e ton Wairua Tapu nga meatanga katoatanga a o matou ngakau; ko Ihu Karaiti hoki o matou Ariki. Amine.
Ao te Tuhitulii. Epeha iv. 17.
NA, ko taku tenei e ki nei e kauwhau nei i roto ite Ariki, kia kati ta koutou haere pera me era atu tauiwi e haere nei, i runga i te tekanga noatanga o to ratou hinengaro, kua oti nei te whakapouri o ratou whakaaro, kua tangata ketia ki to te Atua oranga, na te kuaretanga i roto i a ratou, na te pakeke o o ratou ngakau: kahore o ratou ohoohonga, a tukua ana ratou e ratou ano kite
KO TE TEKAU MA IWA 0 NGA RA TAPU.
145
H
hiahia taikaha, a riro pu ratou kite mahi i nga mea pok« katoa. Ko koutou ia kihai i pera ta koutou ako ia te Karaiti; kite mea kua rongo koutou ki a ia, a kua whakaakona eia ki nga mea e rite ana kite pono i roto i a Ihu: kia whakarerea atu e koutou to mua whakahaere, te tangata tawhito kua pirau nei, he mea na nga hiahia hianga; a kia whakahoutia i roto ite wairua oto koutou hinengaro ; kia kakahuria iho hoki ki a koutou te tangata hou, no ta te Atua nei te hanganga i runga i te tika i te tapu ote pono. Na, whakarerea atu te teka, kia pono te korero kite hoa tata e tenei e tenei: he wahi hoki tatou tetahi no tetahi. Kia riri a kaua e hara: kei toene te ra ki ta koutou riri: kaua hoki tetahi wahi e tukua kite rewera. Te tangata tahae me whakamutu tana tahae: engari me mahi ia, ko ona ringaringa ano hei mahi i te mea pai, kia whai rawa ai ia hei hoatutanga mana kite rawakore. Kei puta tetahi kupu kino i o koutou mangai, engari hei te mea pai kia ai hei whakatupu i te whakaaro, kia whakawhiwhia kite pai nga tangata e rongo ana. A kaua e whakapouritia te Wairua Tapu ote Atua, i hiritia ai koutou mo te ra o te whakaoranga. Kia wehea rawatia atu i roto i a koutou te nanakia, te riri, te aritarita, te nganga, te korero kino, me nga mauaharatanga katoatanga: kia ngawari ta koutou tikanga tetahi ki tetahi, kia ngakau pai, mete hohou noa iho ite rongo ki a koutou ano, kia pera ano mete Atua i hohou nei ite rongo ki a koutou i roto i a te Karaiti.
Ko te Rongo Pai. Matin ix. 1.
NA, ka eke a Ihu kite kaipuke, ka whiti ki tawahi, ka haere ki tona pa. Na, ka kawea mai e ratou ki aia tetahi pararutiki, e takoto ana i runga ite moenga; a, te kitenga o Ihu i to ratou whakapono, ka mea ia kite pararutiki, E tama, kia maia; ka oti ou hara te muru. Na, ka mea etahi o nga Karaipi ki a ratou ano, E kohukohu ana tenei tangata. Aka kite a Ihu i o ratou whakaaro, ka mea ia, Na te aha koutou i whakaaro kino ai i roto i o koutou ngakau ? Ko tehea hoki te mea takoto noa, ko te mea, Ka oti ou hara te muru; ko te mea ranei, Whakatika, haere? Otira kia kite ai koutou, he mana muru hara to te Tama a te tangata i runga i te whenua, (kata, hi ia ka mea atu kite pararutiki,) Whakatika, tangofa ia ake tou moenga, a haere ki tou whare. Na, whaka-
KO TE RUA TEKAU 0 NGA RA TAPU.
146
tika ana ia, haere ana ki tona whare. A, te kitenga © nga tangata, ka miharo, ka whakakororia i te Atua i homai ai tenei mana ki nga tangata.
KO TE RUA TEKAU O NGA RA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Ko te Inoi,
ETE Atua Kaha rawa, e te Atua tohu, tukua ma tou aroha ma tou pai e arai atu nga mea katoa e kino ai matou; kia kakama ai o matou tinana o matou wairua kite mahi i nga mea e pai ai koe; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine,
Ko te Tuhituhi. Epehi v. 15.
ITZ’ IA mahara ki to koutou haere kia tupato, kauaka JOk. hei ta 'nga kuare, engari hei ta nga mahara; hokona te taima, he kino hoki nga ra. Mo konei ra kei whakaaro kore koutou, engari kia matau ki ta te Ariki e pai ai. Kaua hoki e haurangi i te waina, i te mea e torere ai te tangata kite he; engari kia ki koutou ite Wairua; ko nga waiata ko nga himene ko nga waiata whakawairua hei korerotanga ake ki a koutou ano, waiata, himene atu, i roto i o koutou ngakau kite Ariki; mete whakawhetai atu kite Atua, ara kite Matua, i nga wa katoa, mo nga mea katoa, i runga i te ingoa o to tatou Ariki o Ihu Karaiti; kia ngohengohe koutou kite kupu a tetahi a tetahi i runga i te wehi kite Atua.
Ko te Rongo Pai, Matiu xxii. 1.
AKA oho ake a Ihu, ka korero kupu whakarite mai ano ki a ratou, ka mea, ka rite te rangatiratanga ote rangi ki tetabi kingi, i whakatakoto marenatanga mo tana tamaiti, a tonoa atu ana ana pononga, hei karanga ite hunga i korerotia kite marenatanga: heoi kihai ratou i pai kia haere atu. Ka tono atu ano ia i ara atu pononga, ka mea, Meinga atu kite hunga i korerotia, Na, kua rite taku tina; kua oti aku puru aku mea momona te patu, a kua rite katoa nga mea: haere mai kite marenatanga. Otira i whakaparahakotia e ratou, haere ana ko tetahi ki tana mara, ko tetahi ki tana hokohoko. Na, hopukina aria ana pononga e nga mea i mahue, whakatupukinotia iho ratou, a whakamatea iho. Na, terongonga
KO TE RUA TEKAU MA TAHI O NGA RA TAPU.
147
h 2
o taua kingi, ka riri: a tonoa atu ana ana taua, whakangaromia ana taua hunga kohuru, a tahuna ana to ratou pa. Katahi ia ka mea ki ana pononga, E rite ana te marenatanga, ko te hunga ia i karangatia kihai i pai. Haere ra koutou ki nga pekanga o nga ara, a tonoa mai kite marenatanga te hunga katoa e kite ai koutou. Na, ka haere atu aua pononga ki nga ara, a huihuia katoatia mai ana te hunga i kitea e ratou, te hunga kino, te hunga pai: na, ka kiki te marenatanga i nga manuhiri. A, te tapokoranga mai o te kingi kia kite i nga manuhiri, ka kitea e ia i reira he tangata kahore nei ona kakahu marena : a ka mea atu ki a ia, E hoa, he aha koe i tomo mai ai ki konei kahore nei hoki ou kahu marena ? ' Heoi kihai ia i kuihi. Na, ko te meatanga atu ate kingi ki nga kai mahi, Herea ona ringaringa, ona waewae, kawea atu, maka atu kite pouri i waho rawa ; ko te wahi tera o te tangihanga mete teteatanga o nga niho. He tokomaha hoki e karangatia ana, he ruarua ia e whiriwhiria.
KO TE RUA TEKAU MA TAHI 0 NGA RA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Ko te Inoi.
ETE Ariki tohu, tukua mai ki tou hunga pono te rongo mau, te marie; a kia horoia o ratou hara katoa, kia mahi hoki ratou ki a koe i runga i te ngakau tatu ;ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. Epeha vi. 10.
HEOI, e aku teina, kia whai kaha koutou i roto i te Ariki, ite mana ano hoki o tona kaha. Kakahuria iho nga mea whawhai katoa o te Atua, kia taea ai e koutou. nga hangareka ate rewera te tu kite riri. Ehara hoki ta tatou i te pakanga ki nga toto kite kikokiko, engari ki nga rangatiratanga, ki nga mana, ki nga ariki o te pouri o tenei ao, ki nga kino whakawairua o nga wahi i te rangi. Na, e mau ki nga mea whawhai katoa ate Atua, kia taea ai e koutou te tu atu kite riri i te ra kino, a, te otinga o nga mea katoa kia tu. Etu rapea, he mea whitiki o koutou hope kite pono, kakahuria iho ano hoki ko te tika hei pukupuku; herea iho te rongo pai o t« rangimarie hei hu mo nga waewae, kia takatu ai koutou ) '
RO TE RUA TEKAU MA RUA 0 NGA RA TAPU.
148
mo waho i enei mea katoa e mau koutou kite whakangungu rakau o te whakapono, e taea ai e koutou te tinei nga matia muramura katoa ate wairua kino. E mau ki te ora hei potae, kite hoari hoki a te Wairua, ko ia ko te kupu a te Atua : kia pau nga inoinga me nga karangatanga atu, i a koutou e inoi ana i nga wa katoa i roto i te Wairua, kia mataara hoki koutou ki tenei mea nei ano, whakapaua hoki nga tohe me nga inoi mo te hunga tapu katoa; moku ano hoki, kia homai he kupu ki a au, kia maia ai te puaki o toku mangai, kite whakaatu i te mea ngaro ote rongo pai; ko tona karere nei ko ahau i roto i nga mekapieka: ara kia maia ahau kite korero, kia rite kite mea e tika ana hei korerotanga maku.
Ko te Kongo Pai. Hoani iv. 46.
N'A, ko tetahi tangata a te kingi, kei Kaperenauma tana tamaiti e mate ana. Ano ka rongo ia kua tae jnai a Ihu i Huria ki Kariri, ka haere atu ki a ia, ka inoi ki aia kia haere ia kite whakaora i tana tamaiti; meake hoki marere. Na, ko te meatanga mai a Ihu ki a ia, Ki te kahore koutou e kite i nga tohu, i nga merekara, e kore koutou e whakapono. Ka mea te tangata ate kingi ki a ia, E te Ariki, haere ake i te mea kahore ano kia mate noa taku tamaiti. Ka mea a Ihu ki a ia, Haere; kua ora to tamaiti. Na, whakapono ana te tangata kite kupu i korerotia e Ihu ki a ia, a haere ana. A, ia ia ano e haere ana, ka tutaki ana pononga ki a ia, ka korero, ka mea, Kua ora to tamaiti. Na, ka ui ia ki a ratou kite haora i matutu ake ai ia. Ka mea ratou ki a ia, No nanahi, no te whitu o nga haora, i mutu ai tona ka. Na, ka mohio te papa ko te tino haora ia i mea ai a Ihu ki a ia, Kua ora to tamaiti: a whakapono ana ia ratou ko tona whare katoa. Ko te rua ano hoki tenei o nga merekara i meatia e Ihu, i muri i tana haerenga mai i Huria ki Kariri.
KO TE RUA TEKAU MA RUA 0 NGA RA TAPU I MUR IHO I TO TE TOKOTORU
Ko te Inoi.
ETE Ariki, whakapumautia tonutia te pai o ton iwi, o te Hahi, kia ma tau tiakanga ka ora ai i nga mate katoa, a kia tahuri a ngakau kite mahi ki a koe i rungai te pai, kia whakakororiatia ai tou Ingoa: ko Ihu Karaite hoki to matou Ariki. Amine
KO TE RUA TEKAU MA RUA 0 NGA RA TAPU.
149
Ko te Tuhituhi. Piripai i. 3.
EWHAKAWHETAI atu ana ahau ki toku Atua i nga maharatanga katoatanga ki a koutou. I aku inoinga katoa e puta tonu ana taku inoi mo koutou katoa mete hari ano ahau, mo koutou i uru kite rongo pai, no te ra tuatahi ano a moroki noa nei; e pumau tonu ano toku whakaaro ki tenei mea nei ano, tera te kai timata o, te mahi pai i roto i a koutou e whakaoti, taea noatia te ra o Ihu Karaiti: i tika ano hoki kia penei oku whakaaro ki a koutou katoa, no te mea kei roto koutou i toku ngakau; i ahau e herea nei, e korero whakatikatika nei, e whakau nei i te rongo pai, ka uru tahi koutou katoa me ahau ki te aroha noa. Ko te Atua hoki he ka| whakaatu maku, mo te nui o toku koingo ki a koutou katoa, mete mea no te ngakau aroha o Ihu Karaiti. Taku inoi ano tenei, kia hira noa ake to koutou aroha i runga i te matauranga i nga mahara tupato katoa; kia kitea ai e koutou nga mea e rere ke ana; kia hianga kore ai koutou, kia he kore ai, taea noatia te ra o te Karaiti; kia ki ano hoki i nga hua o te tika, e meinga e Ihu Karaiti, hei kororia hei whakamoemititanga mo te Atua.
Ko te Kongo Pai. Matiu xviii. 21.
KA mea atu a Pita ki a Ihu , E te Ariki, kia hia nga haranga a toku teina ki a au, me taku whakarere noa iho i tona hara? kia whitu ? Ka mea mai a Ihu ki a ia, E kore ahau e mea atu ki a koe, Kia whitu: engari, Kia whitu tekau whitu. Koia i whakaritea ai te rangatiratanga o te rangi ki tetahi kingi, i mea kia korerotia ki aia ana moni e ana pononga. Aka timataia te korero, ka kawea mai ki a ia hetangata, tekau nga mano taranata i a ia. A te whai rawa ia hei utu, ka mea tona ariki kia hokoa ia, tana wahine, me nga tamariki, me ana taonga katoa, hei whakautu. Na, ka tapapa iho taua pononga, ka koropiko ki a ia, ka mea, E te ariki, kia ata hanga ki a au, aka utua katoatia e ahau ki a koe. Na, ka oho ite aroha te ariki o taua pononga, tuku ana i a ia, a whakarerea noatia iho eia ana moni tarewa. Heoi, te putanga utu o taua pononga ki waho, ka kite i tetahi o ona hoa pononga, ko tahi rau ana pene i a ia: na, hopukia atu e ia, a notia iho te kaki, ka mea, Utua mai ki a au taku mea i a koe. Na, tapapa iho ana tona hoa pesons’a ki
KO TE RUA TEKAU MA TOKU 0 NGA RA TAPU.
150
ona waewae, ka inoi ki a ia, ka mea, Kia ata hanga ki a au, aka utua katoatia e ahau ki a koe. A kihai ia i pai: heoi haere ana, maka ana ia ia kite whare herehere, kia utua katoatia ra ano te mea i a ia. Na, te kitenga o ona hoa pononga i tana meatanga, nui atu to ratou pouri, ? haere ana, whakaaturia mai ana ki to ratou ariki nga mea katoa i meatia. Katahi ka karanga tona ariki ki a ia, ka mea ki a ia, Pononga kino, i whakarerea noatia e ahau taua moni tarewa katoa i a koe, nau hoki i inoi mai ki a au: ehara oti i te tika kia tohungia e koe tou hoa pononga, me ahau hoki i tohu i a koe ? Na, ka riri tona ariki, a tukua ana ia ki nga kai whakamamae, kia utua katoatia ra ano nga mea i a ia. Tera ano e pera toku Matua ite rangi ki a koutou, kite kore e whakarerea noatia atu i roto i o koutou ngakau nga he a te teina o tenei o tenei o koutou.
KO TE RUA TEKAU MA TORU 0 NGA RA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Ko te Inoi.
ETE Atua, ko koe to matou piringa, to matou kaha, ko koe hoki te take ote tapu; Kia tata koe kite whakarongo ki nga inoi pono ato Hahi; a tukua kia whiwhi matou ki nga mea e inoi tika ai matou: ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ab te Tuhituhi. Piripai iii. 17.
KIA rite ta koutou ki taku, e aku teina, tirohia iho hoki te hunga e rite ana te haere ki a matou kua waiho nei hei tauira ma koutou. (He tokomaha hoki kei te haere, ka maha nei nga wa i korerotia ai ratou e ahau ki a koutou, a ka korerotia nei i naianei mete tangi ano ahau, he hoa whawhai ratou no te ripeka ote Karaiti; te tukunga iho ki a ratou he whakangaromanga, to ratou atua ko te kopu, to ratou kororiatanga hoki ko te mea o ratou e whakama ai, ko nga mea o te whenua ta ratou e whakaaro ai.) Ko te rangi ia te wahi i tangata whenua ai tatou; kei reira hoki te Kai whakaora e taria atu nei e tatou, te Ariki a Ihu Karaiti: mana nei e whakaahua ke to tatou tmana tutua nei, kia pera me tona tinana kororia, hie mahinga nana e taea ai e ia te nehi nga mea katoa ki raro i a ia.
KO TE RUA TEKAU MA WHA 0 NGA RA TAPU.
151
Ko te Kongo Pai. Matiu xxii. 15.
ME i reira ka haere atu nga Parihi, ka runanga kite pehea e man ai tetahi kupu ana. Aka tonoa mai ki a ia a ratou akonga, me nga tangata a Herora, hei mea, E te Kai whakaako, e matau ana matou he kupu tika tau, a e whakaako tika ana koe i te huarahi o te Atua, e kore ano hoki ta te tangata e whakaaroa e koe: e kore nei hoki koe e titiro kite kanohi tangata. Tena,, korerotia mai ki a matou, E pehea ana to whakaaro ? He mea tika ranei te hoatu takoha ki a Hiha, auaka ranei ? Otiia i mohio a Ihu ki ta ratou whakaaro kino, a ka mea mai, He aha ta koutou e whakamatautau na i a au, e te hunga tinihanga? Tena koa, kia kite ahau ite moni takoha. A mauria mai ana e ratou ki aia he pene. Na, ko tana meatanga atu ki a ratou, No wai tenei ahua me te tuhituhinga? Ka mea mai ratou ki a ia, No Hiha. Katahi ia ka mea ki a ratou, Hoatu ki a Hiha nga mea a Hiha; kite Atua ano hoki nga mea ate Atua. Aka rongo ratou, ka miharo; a mahue ake ia i a ratou, a haere ana.
KO TE RUA TEKAU MA WHA 0 NGA RA TAPU I MURI IHO I TO TE TOKOTORU.
Ko te Inoi.
ETE Ariki, wetekina atu nga hara ato hunga; kia ma to atamai nui ka whakaorangia ai matou katoa i nga herenga o nga hara i hara ai matou i te ngoikore i a matou: Tukua mai tenei, ete Matua ite rangi, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, to matou Kai whakaora. Amine.
Ko te Tuhituhi. Korohe i. 3.
TENET matou te whakawhetai atu nei kite Atua, ara kite Matua oto tatou Ariki o Ihu Karaiti, mete inoi tonu ano matou mo koutou, no matou ka rongo nei ki to koutou whakapono ki a Karaiti Ihu, ki to koutou aroha hoki kite hunga tapu katoa; mo te mea e taria atu nei e takoto mai nei ma koutou i te rangi, ta koutou i rongo ai i mua kite kupu ote pono ote rongo pai; kua tae atu nei ki a koutou, kua pera me tona pakutanga kite ao katoa: a e whai liua ana, he pera hoki me ena i a
KO TE RUA TEKAU MA WHA 0 NGA RA TAPU.
152
koutou, no te ra ano i rongo ai, i matau pono ai koutou ki te aroha noa ote Atua. I whakaakona atu na hoki koutou ki tena e Epapara, e to matou hoa pononga e arohaina nei, he minita pono nei ia na te Karaiti ki a koutou; nana hoki i whakakite mai ki a matou to koutou aroha i runga ite Wairua. No konei hoki matou ite ra ano i rongo ai matou, kahore e mutu ta matou karakia mo koutou, e inoi ana kia whakakiia koutou kite mohiotanga ki tana e pai ai, i runga i nga matauranga katoa i te mahara whakawairua; kia tika ta koutou haere kia rite ki ta te Ariki, kia nui ai te whakamanawarekatanga, kia whai hua koutou, ara nga mahi pai katoa, kia neke akei runga i te mohiotanga ki tfe Atua; kia whakanuia mai te kaha hei whakakaha mo koutou, kia rite ki ta te mana o tona kororia, e u tonu ai e whakamanawanui ai i runga i te hari; mete whakawhetai atu ano kite Matua, nana nei tatou i whai tikanga ai ki tetahi wahi o te kainga o te hunga tapu, i roto i te maramatanga.
Ko te Kongo Pai. Matiu ix. 18.
I A Ihu e korero ana i enei mea ki nga akonga a Hoani, na, ka haere mai tetahi rangatira, ka koropiko ki a ia, ka mea, Tenei kua marere taku tamahine: otira man e haere ake, e whakapa ton ringa ki a ia, a ka ora. Na, ka whakatika a Ihu ratou ko ana akonga, a aru ana i a ia. Na, ko te haerenga mai ki muri iaia o tetahi wahine, tekau ma rua nga tau i mate ai i te pakaruhanga toto, apa ana kite kurupatu o tona kakahu: i mea hoki i roto i a ia, Kia pa kau atu ahau ki tona kakahu, ka ora ahau. Na, ka tahuri a Ihu, aka kite i a ia, ka mea, Kia maia, eko ; na to whakapono koe i ora ai. A ora ake te wahine i taua wa ano. A, te taenga atu o Ihu ki roto ki te whare o te rangatira, a ka kite i nga kai whakatangi putorino me nga tangata e nganga ana, ka mea ia ki a ratou, Whakaatea: kahore hoki i mate te kotiro, erangi e moe ana. A kataina iho ia e ratou. Ano ka oti nga tangata te pei ki waho, ka to mo atu ia ki roto, ka man ki tona ringa, a ara ake ana te kotiro. A paku ana tenei rongo puta aoa i taua whenua.
KO TE RUA TEKAU MA RIMA O NGA RA TAPU I MURI
153
h 3
Ko te Inoi.
ETE Ariki, whakaohokia nga hiahia o tou hunga pono; kia hua ai a ratou mahi pai, a kia nui au mea e riro mai i a ratou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
J/b te Tuhituhi. Heremaia xxiii. 5.
NA, e tae mai nga ra, e ai ta Ihowa, e whakaarahia ai e au ki a Rawiri he Manga tika, a e kingi ano tetahi Kingi, e nui haere, a mana e whakarite he whakawakanga he tikanga ite whenua. E whakaorangia Hura i ona ra, a e noho ora Iharaira, a tenei ano tona Ingoa e karangatia ai ia, IHOWA TO TATOU TIKANGA. Mo konei ra, e tae mai nga ra, e ai ta Ihowa, e kore ai ratou e mea, E ora ana a Ihowa, i kawea mai ai te whanau o Iharaira i te whenua o Ihipa; otira e ora ana a Ihowa, i kawea mai ai, i arahina mai ai te whanau o te whare o Iharaira i te whenua o te nota, i nga whenua katoa ano hoki i whiua. ai ratou e au; a enoho ratou i to ratou whenua.
Ko te Kongo Pai. Hoani vi. 5.
NA, te marangatanga ake o nga kanohi o Ihu, ka kite i te tini o te tangata e haere mai ana ki a ia; ka mea ia ki a Piripi, Ko hea tatou boko ai i etahi taro, kia kai ai enei? I penei ai tana ki hei whakamatau mona; i mohio hoki ia ki tana e mea ai. Ka mea a Piripi ki a ia, E kore e ranea ma ratou nga taro o nga pene e rua ran, e kore e riro tetahi wahi iti i tenei i tenei o ratou. Ka mea tetahi o ana akonga ki a ia, a Anaru teina o Haimona Pita, he tamaiti tenei e rima ana taro pare, e rua ika nonohi; heoi hei aha enei ma tenei ope nui ? IN a, ka mea a Ihu, Meinga nga tangata kia noho. He nui hoki te tarutaru i taua wahi. Na, noho ana nga tangata ki raro, tata tonu ki nga mano e rima te tokomaha. Na, ka mau a Ihu ki nga taro 5 a ka mutu te whakawhetai, ka tuwha atu ki nga akonga, a na nga akonga kite hunga i noho ra; me nga ika ano hoki, ta ratou i pai ai. Ano ka makona ratou, ka mea ia ki ana akonga, Kohikohia nga toenga o nga whatiwhatinga, kei maumauria tetahi wahi. Na, kohikohia ana e ratou, a whakakiia ana nga kete tekau ma rua ki nga whatiwhatinga o nga taro pare e
IHO I TO TE TOKOTORU.
KO TE RA 0 ANARU.
154
rima, ki nga toengaa nga tangata i kai ra. A, te kitenga o aua tangata i te merekara i meatia e Ihu, ka mea ratou ; Ko ia ano tenei te poropiti e haere mai ana kite ao.
<1 Na, hi te mea ha toe etahi Ra tapu i mua mai o te Ra tapu o te llaermga mai, me tango hi te Karahia o etahi o era Ra tapu i whaharerea i muri iho o te Whahaaturanga hei ivhahakapi i nga wahi o nga mea hahore i honei. Ahi te hore e rite te maha o nga Ra tapu me whakarere nga harahia i hira : Otiia me horero tenei Inoi, tenei I'uhituhi, tenei Rongo Pai i te Ra tapu i mua ahe o te Haerenga mai.
KO TE RA 0 ANARU.
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, nau nei i whakakaha to Apotoro tapu a Anaru, i hihiko ai ia i te karangatanga a iau Tamaiti a Ihu Karaiti, i hohoro ai hoki kite aru i a ia; Tukua mai ki a matou katoa ina karangatia eto kupu tapu, kia kakama kite whakarite i au ture tapu, mete whakaaro ano ki a Ihu Karaiti, ki to matou Ariki. Awi/ze.
Ko te Tuhitiihl. Roma x. 9.
ARA kite whakaae tou mangai ko Ihu te Ariki, a ka whakapono tou ngakau na te Atua ia i whakaara ake ite mate, e ora koe. Ma te ngakau hoki kia whakapono ka tika ai; ma te mangai kia whakaae ka ora ai. E mea ana hoki te Karaipiture, Ko nga tangata katoa e whakapono ana ki aia e kore e whakama. E kore hoki te Hurai e rere ke i te Kariki: e hua tonu ana hoki nga taonga a taua Ariki na ano o nga tangata katoa, kite hunga katoa e karanga ana ki a ia. E ora hoki nga tangata katoa e karanga ana kite ingoa ote Ariki. A me pehea ta ratou karanga ki a ia, kite kahore ratou i whakapono ki a ia ? a ka pehea ta ratou whakapono ki a ia, kite kahore ratou i rongo ki a ia ? me pehea hoki e rongo ai, kite kahore he kai kauwhau ? Me pehea hoki e kauwhau ai, kite kahore e tonoa ? ko te mea hoki ia i tuhituhia, Ano te ataahua o nga waewae o nga kai kauwhau o te maunga rongo, e kauwhau ana i nga mea pai 1 Otira kahore ano ratou katoa i rongo mai kite rongo pai. E mea ana hoki a Ihaia, E te Ariki, ko wai i whakapono ki ta matou rongo ? Ina, na te rongo te whakapono, a i
KO TE RA 0 TAMATI APOTORO.
155
rongo ai, na te kupu ote Atua. Na, tenei taku kupu, Kahore ranei ratou i rongo ? Koia ra ia, kua puta atu to ratou reo kite whenua katoa, a ratou kupu hoki ki nga topito ote ao. Na, tenei taku kupu, Kahore ianei a Iharaira i mohio? Na Mohi te kupu tuatahi, Maku koutou e hae ai kite hunga ehara i te iwi, maku koutou e whakapataritari kite iwi poauau. Maia rawa ia ta Ihaia i mea ai, Kua kitea ahau e te hunga kihai nei i rapu i a au ; kua matauria ahau e te hunga kihai nei i ui mai ki a au. Tana kupu ia mo Iharaira, Pau katoa te ra mete totoro atu ano oku ringa kite iwi tutu, kite iwi whakahawea.
Ko te Kongo Pai. Matiu iv. 18.
A I a Ihu e haereere ana i te taha o te moana o Kariri, ka kite ia i nga tangata tokorua, he tuakana, he teina, i a Haimona, ko tona ingoa nei ko Pita, raua ko tona teina ko Anaru, e maka ana i te kupenga kite moana; he kai hao hoki raua. Na, ka mea ia ki a raua, Arumia mai au, a maku korua e mea hei kai hao tangata. A mahue ake i a raua nga kupenga, a aru ana i a ia. A, tona haerenga atu i reira, tokorua atu ana i kite ai, he tuakana, he teina, ko Hemi te tama a Heperi, raua ko Hoani, ko tana teina, i te kaipuke i a Heperi i to raua matua, e tui ana i nga pakaru o a ratou kupenga ; a karangatia ana raua e ia. A mahue tonu ake i a raua te kaipuke me to raua matua, aru ana i a ia.
KO TE RA 0 TAMATI APOTORO.
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, ora tonu, i tukua e koe to Apotoro tapu a Tamati kia poauau kite aranga mai o tau Tamaiti, he mea kia whakapumautia rawatia ai te whakapono; Tukua, kia tino whakapono matou ki tau Tamaiti ki a Ihu Karaiti, kia kaua hoki e rapurapu, kei whakahengia to matou whakapono e koe. Kia mahara koe, E Ihowa, ki a Ihu Karaiti, a whakarongo mai ki a matou, a ka whakakororiatia ia, a koe, mete Wairua Tapu, aianei, a ake ake ake. Amine.
Ko te Tuhituhi. Epeha ii. 19.
i muri nei ehara koutou i te tangata ke i te manene, Al engari he tangata whenua koutou tahi ko te hunga
KO TE WHAKATAHURITANGA 0 PAORA.
156
tapu, no te whare ano hoki ote Atua; he mea hanga ki runga kite turanga. a nga apotoro ratou ko nga poropiti, ko Ihu Karaiti anoheitino kamaka mo te kokonga; kei roto nei i a ia te whare katoa, he mea ata hono marie, e neke ake ana hei temepara tapu i runga ite Ariki: i runga nei i a ia koutou e hanga tahitia ana, hei nohoanga mo te Atua he mea mea na te Wairua.
Ko te Kongo Pai, Hoani xx. 24.
KO Tamati ia ko tetalii o te tekau ma rua, tetahi o 1% ona ingoa ko Ririmu, kahore ia i a ratou i te taenga mai o Ihu. A, te meatanga a ara akonga ki a ia, Kua kite matou ite Ariki; ka mea ia ki a ratou, Ki te kahore ahau e kite i te ngaunga a nga whao i ona ringaringa, e kuhu i taku matihao kite ngaunga a nga whao, e kuhu hoki i taku ringaringa ki tana kaokao, e kore e whakaponohia e ahau. Aka pahemo ano nga ra e warn, na, kei te noho ano ana akonga i roto, ratou ko Tamati: ka haere mai a Ihu i te mea e kati ana nga tatau, ka tu i waenganui, ka mea, Kia tau te rangimarie ki a koutou. Katahi ia ka mea ki a Tamati, Torona mai to matihao, kia kite hoki koe i oku ringaringa; torona mai hoki to ringa, ka kuhu ki toku kaokao: aua e whakateka, engari me whakapono. Na, ka whakahokia mai e Tamati, ka mea ki a ia, E toku Ariki, e toku Atua. Ka mea a Ihu ki a ia, No te kitenga i a au, i whakapono ai koe, e Tamati : ka koa te hunga kahore i kite, a kua whakapono. A he maha atu ano hoki ara tohu i oti i a Ihu, i te aroaro o ana akonga, kahore nei i tuhituhia ki tenei pukapuka: otiia kua tuhituhia enei, kia whakapono ai koutou ko Ihu te Karaiti, ko te Tama a te Atua; a kia whiwhi kite oranga i runga i tona ingoa, ina whakapono koutou.
KO TE WHAKATAHURITANGA 0 PAORA.
Ab te Inoi.
ETE Atua, nau i mea kia whakapuakina te maramatanga o te Kongo Pai, a puta noa i te ao, e te kauwhautanga a Paora ate Apotoro tapu; Tukua mai, kia mahara tonu matou ki tona mea whakamiharo ki tona whakatahuritanga j a kia kitea to matou whakawhetainga
KO TE WHAKATAHURITANGA 0 PAORA.
157
ki a koe; i a matou e whakarite nei i nga kupu tapu i akona mai e ia; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine. *
Afo te Tuhituhi. Nga Mahi ix. 1.
HEOI kei te riri ano te ngakau o Haora, kei te patu i nga akonga a te Ariki, haere ana ia kite tohunga nui, ka tono pukupuka i a ia ki nga whakaminenga i Ramahiku, mo te tutaki rawa ake ki etahi tangata e anga penei ana, nga tane, nga wahine, ka herea e ia, ka kawea ki Hiruharama. Ia ia ano e haere ana, aka whakatata ki Ramahiku; na, whiti whakarere mai ana ki aia he maramatanga no te rangi: hinga ana ia kite whenua, ka rongo i tetahi reo e mea ana ki a ia, E Haora, e Haora, he aha tau e whakatoi nei i a au? Ano ra ko ia, Ko wai koe, ete Ariki ? Ka mea atu te Ariki, Ko Ihu ahau, e whakatoia nei e koe: ehara tau, te whana ki nga koikoi. Na, wiri ana ia, ihiihi ana, ka mea, E te Ariki, kia aha ahau ? Ano ra ko te Ariki ki a ia, Whakatika, tomo atu kite pa, aka korerotia ki a koe tau e mea ai. Na, nga tangata i haere tahi na ia, tu reo kore ana ratou, rongo kau ana kite reo, kahore i kitea he tangata. A, te whakatikanga ake o Haora i te whenua, te mawheratanga o ona kanohi, hore rawa ana tangata i kite ai: na ka arahina ringaringatia ia, a kawea ana ki Ramahiku. A e toru ona ra kihai ia i kite, kihai i kai, kihai i inu. Na, i Ramahiku tetahi akonga, ko Anania te ingoa; aka puta mai te Ariki, ka mea ki a ia, E Anania. Aka mea tera, Tenei ahau, e te Ariki. Ano ra ko te Ariki ki a ia, Whakatika, haere kite ara e karangatia nei ko te Tika, ka rapu i roto i te whare o Hura ki tetahi tangata ko Haora te ingoa, no Tarahu: kei te inoi hoki ia, a kua kite moemoea i tetahi tangata, ko Anania te ingoa, e tomo mai ana, e whakapa ana i tona ringaringa ki a ia, kia kite ai. Na, ko te whakahokinga mai a Anania, E te Ariki, he tokomaha aku i rongo ai ki tenei tangata, kite nui o ana kino i mea ai ki tou hunga tapu i Hiruharama: a tenei ano kei a ia he tikanga i nga tohunga nui, kia herea katoatia te hunga e karanga ana ki tou ingoa. Heoi ka mea atu te Ariki ki a ia, Haere: he mea whiriwhiringa ia naku, hei mau mo toku ingoa kite aroaro o nga tauiwi, o nga kingi, o nga tamariki a Iharaira: ka whakakitea atu hoki e ahau ki a ia nga mea nui e mamae ai ia mo toku ingoa.
KO TE WHAKAMAKANGA 0 TE WAHINA 0 MERI.
158
Na, haere ana a Anania, tomo ana ki roto kite whare; ka whakapa i ona ringaringa ki a ia, ka mea, E taku teina, e Haora, na te Ariki na Ihu i puta ra ki a koe i te ara i haere mai na koe, nana ahau i tono mai, kia kite ai koe, kia ki ai hoki ite Wairua Tapu. Na, marere tonu iho etahi mea, ano he unahi, i ona kanohi, a kite tonu ake ia, ka whakatika, ka iriiria. Na, ka kai ia, ka whai kaha. Na, noho ana a Haora ki nga akonga i Ramahiku i etahi ra. A kauwhautia tonutia atu eiaa te Karaiti i roto i nga whare karakia, ko ia te Tama ate Atua. A miharo tonu te hunga katoa i rongo, ka mea, Ehara ianei tenei i te kai whakangaro o te hunga i karanga ki tenei ingoa i Hiruharama, a ko te mea ano tenei i haere mai ai ia, kia herea ratou, kia arahina ki nga tohunga nui ? Heoi ka kaha haere a Haora, a whakapororarutia ana e ia nga Hurai e noho ana i Ramahiku, i a ia e whakakite ana ko te Karaiti ano tenei.
Ko te Kongo Pai. Matiu xix. 27.
ATARI ka whakahokia atu e Pita, a ka mea ki a -ILK ia, Na, kua mahue nei i a matou nga mea katoa, kua aru nei i a koe; lie aha ra ma matou? Na, ka ki mai a Ihu ki a ratou, He pono taku e mea atu nei ki a koutou, Ko koutou i aru nei i a au, ka taea te whanautanga houtanga, te wa e noho ai te Tama a te tangata ki runga kite torona o tana kororia, ka noho ano koutou ki runga ki nga torona ko tahi tekau ma rua, kite whakawa i nga iwi ko tahi tekau ma rua o Iharaira. Ako ia kua whakarere i nga whare, i nga teina, i nga tuahine ranei, i tona papa, i tona whaea, wahine ranei, i nga tamariki, i nga mara ranei, he whakaaro hoki ki toku ingoa, ka tataki rau nga mea e riro mai i a ia, a e whiwhi ano ia ki te oranga mutunga kore. He tokomaha ia o mua e waiho ki muri; ako o muri ki mua.
KO TE KAWENGAO TE KARAITI KI TE TEMEPARA, ARA KO TE WHAKAMaKANGA 0 TE WAHINA O MERE
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, ora tonu, he inoi tenei na matou ki a koe kite Nui rawa, na, i kawea tau Tamaiti ko tahi, tau i whakatupu na, kite Temepara i tenei ra kia whakakitea, no matou nei ano hoki tona
KO TE WHAKAMAKANGA 0 TE WAHINA 0 MERI.
159
tinana, waihoki kia marama, kia ma, o matotz ngakau ina whakaturia atu matou ki tou arogro, e taua Tamaiti au, e to matou Ariki, e Ihu Karaiti. Amine
Mo te Tuhituhi. Maraki iii. 1.
V' A, maku ano e tono taku karere, a mana te huarahi e JLI taka ki mua i ahau: ako te Ariki, e rapua nei e koutou, e puta whakarere mai ki tona temepara, ae ra hoki ko te karere o te kawenata e hari nei koutou: na, e tae atu ano ia, eai ta Ihowa o nga mano tini whaioio. Otira ko wai koia e noho i te ra o tana taenga ? a, ko wai koia e tu ina puta ia? ina hoki mete kapura ate kai tahutahu mata ia, mete hopi ano hoki ate kai horoi: aka noho iho ia hei kai tahutahu hei kai whakapai hiriwa: a mana anoewhakapai nga tama a Riwai, a ka tahia ratou, ano he koura he hiriwa, kia hei ai ratou te hoatu i te hoatutanga ki a Ihowa mete tikanga ano. Ko reira te hoatutanga a Hura a Hiruharama ka pai ai ki a Ihowa, pera me i nga ra o mua, me i nga tau o namata. Aka tae tata atu ano ahau ki a koutou kite whakawa: a hei kai whakapono hohoro ahau ki nga tangata makutu, ki nga tangata puremu, ki nga kai oati teka, ki a ratou ano hoki e tahae ana i nga utu o te pononga, ote pouaru, mete pani, a e whakamea ana i te manuhiri kia tahuri ke, a e kore nei e mataku mai ki ahau, e ai ta Ihowa o nga mano tini whaioio.
Ko te Kongo Pai. Ruka ii. 22.
AKA rite nga ra e purea ai te whaea, e whakaritea ai te ture a Mohi, ka kawea ia e ratou ki Hiruharama, kia tapaea atu kite Ariki; (kia peratia mete mea i tuhituhia kite ture a te Ariki, Ko nga tane katoa e oroko puta mai i te kopu, e karangatia e tapu ana kite Ariki;) kia hoatu ano hoki lie patunga tapu, te mea i korerotia i roto i te ture a te Ariki, Kia rua kukupa, kia ruaranei pi kukupa. Na, i Hiruharama tetahi tangata ko Himiona te ingoa; he tangata tika, he tangata whakaaro, e tatari ana kite whakaharinga o Iharaira : a kei runga te AVairua Tapu i a ia. Na, kua whakamaharatia maiiae te Wairua Tapu, e kore ia e kite i te mate, kia kite ra ano ia i ta te Ariki Karaiti. Na, ka haere mai ia kite temepara, he meatanga na te "Wairua: a i nga matua e mau mai ana i te tamaiti i a Ihu, kia meatia ai e raua ki aia ta te ture i whakarite ai, ka tango hoki ia i a ia ki ona ringaringa, a
KO TE RA 0 MATIAHA.
160
ka whakapai atu kite Atua, ka mea, katahi, e te Anki, ka tukua to pononga kia haere i runga i te rangimarie, ka pera me tau i korero ai: ka kite nei hoki oku kanohi i tau whakaoranga. Ka whakatakotoria nei e koe kite aroaro o nga iwi katoa; hei whakamarama e kite ai nga tauiwi, hei kororia hoki mo tou iwi mo Iharaira. A miharo tonu a Hohepa raua ko tona whaea ki nga kupu i korerotia mona. Na, ka manaaki a Himiona i a raua, aka mea ki a Meri ki tona whaea, Nana, ka waiho tenei tamaiti hei takanga, hei aranga, mo te tini o te tangata i roto i a Iharaira ; hei tohu hoki e korerotia; (ae ra, ka tika atu ano te hoari, a puta noa i tou ake wairua,) e hurahia ai nga whakaaro o nga ngakau maha. Me Ana hoki, he poropiti, he tamahine na Panuera, no te iwi o Ahera: kua maha haere ona ra, e whitu nga tau o tona wahinatanga ake i noho ai ia kite tane; he pouaru, tata pu kite warn tekau ma wha ona tau; heoi kihai i mahue iaia te temepara; he karakia tonu tana, he noho puku, he inoi, ite ao ite po. Na, ka tae mai ia i taua haora ano, ka whakawhetai kite Ariki, a korerotia ana ia e ia kite hunga katoa o Hiruharama e tatari ana kite whakaoranga. Ano ka oti nga mea katoa e rite ana ki ta te ture ate Ariki, ka hoki atu ratou ki Kariri, ki to ratou pa ki Nahareta. Na, ka tupu te tamaiti, aka kaha haere tona wairua, ka ki ite matauranga: ia ia ano hoki to te Atua aroha noa.
KO TE RA 0 MATIAHA.
Ko te Inoi,
ETE Atua Kaha rawa, nau ano to pononga pono a Matiaha i whiriwhiri ki roto ki nga Apotoro ko tahi tekau ma rua, hei whakakapi mo te wahi o te tangata tinihanga o Hura; Tukua mai ki to Hahi kia araia atu nga Apotoro teka, a kia tika kia pono nga Hepara hei arataki hei tohutohu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine,
Mo te Tuhituhi. Nga Mahi i. 15.
I AU A ra ka whakatika a Pita i waenganui o nga akonga, ka mea, (na, te maha o nga ingoa kite huihuia, ko tahi rau e rua tekau,) e hoa ma, e aku teina, i
KO TE RA 0 MATIAHA.
161
tika ano kia whakaritea tenei Karaipiture, ta te Wairua Tapu i korerotia i mua e te mangai o Rawiri mo Hura, mo te kai arahi o nga kai hopu i a Ihu. I huihuia tahitia hoki ia ki a tatou, i a ia ano hoki tetahi wahi o tenei mahi. Na, hokoa ana e taua tangata tetahi wahi kite utu ote kino; a taka tupou iho, koara pu i waenganui, pakaru katoa* ki waho ona whekau. I rangona ano hoki ete hunga katoa e noho ana i Hiruharama; na reira taua wahi i huaina ai, ko Akerama, he kupu no to ratou reo mo tenei, Ko te kainga ote toto. Kua oti hoki te tuhituhiki te pukapuka o nga waiata, Tukua kia ururuatia tona nohoanga, kaua hoki tetahi e noho ki reira; a, Kia riro tana mahi tirotiro i tetahi atu. Na, ko te tikanga tenei, ko nga tangata i haere tahi nei tatou, i nga wa katoa i haereere mai ai i haereere atu ai a Ihu te Ariki i roto i a tatou, hei te iriiringa a Hoani timata ai, a tae noa kite ra i tangohia ake ai ia i a tatou, me waiho tetahi o era hei hoa mo tatou kite whakaatu i tona aranga mai. A tokorua a ratou i whakarite ai, ko Hohepa i karangatia nei ko Pahapa, tetahi atu o ona ingoa ko Hutuha, raua ko Matiaha. Na, ka inoi ratou, ka mea, Ko koe, ete Ariki, te mohio ana ki nga ngakau o te katoa, mau e whakakite ko wai o tenei tokorua tau i whiriwhiri ai, kia riro i a ia tetahi wahi o tenei mahi minita, o te apotorotanga, i taka nei a Hura, he mea kia haere ai ia ki tona wahi. Na, ka hoatu e ratou o raua rota; aka tau te rota ki a Matiaha; a uru ana ia ki roto ki nga Apotoro tekau ma tahi.
Ko te Rongo Pai. Matin xi. 25.
IT AU A wa ka oho atu a Ihu, ka mea, Ka whakawhetai atu ahau ki a koe, e Pa, e te Ariki o te rangi o te whenua, kua huna nei hoki e koe enei mea i te hunga matau, i te hunga mahara, a hurahia atu ana ki nga potiki. Ae ra, e Pa; i pai hoki te penei ki tau titiro. Kua tukua inai nga mea katoa ki ahau e toku Matua: e kore ano hoki tetahi e matau kite Tamaiti, ko te Matua anake; e kore ano hoki tetahi e matau kite Matua, ko te Tamaiti anake, mete tan gat a hoki e pai ai te Tamaiti kia hurahia atu ki a ia. Haere mai ki ahau, e koutou katoa e mauiui ana, e taimaha ana, a maku koutou e whakaokioki. Tangohia taku ioka ki a koutou, kia whakaakona koutou e ahau; he ngakau mahaki hoki toku, he ngakau whakakake
KO TE KOREROTANGA MAI KI TE WAHINA KI A MERI
162
kore: a e whiwhi koutou kite okiokinga mo o koutou wairua. E ngawari ana hoki taku ioka, e mama ana taku pikaunga.
KO TE KOREROTANGA MAI KI TE WAHINA KI A MERI.
Ko te Inoi.
T) INGIHIA mai, e te Ariki, tau atawhai ki roto ki o JL.|j matou ngakau ; na, kua whakapuakina mai e te anahera te whakatangatatanga o tau Tamaiti o Ihu Karaiti waihoki, ka ripekatia nei ia, ka whakamamaetia, kia tae atu ano hoki matou kite kororia o tona Aransra mai • ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine. ’
Afo te Tuhituhi. Ihaia vii. 10.
A, ka korero mai ano a Ihowa ki a Ahaha, mea ana, A. 1 Eui koe ki tetahi tohu i a Ihowa i ton Atua; tena, e ui ra, hei te hohonu ranei, hei te takiwa i runga ranei. Heoi ka mea atu. a Ahaha, E kore ahau e ui, e kore hoki ahau e whakaw ai atu ki a Ihowa. Aka mea ia, Wkakarongo mai koutou, ete whare nei o Rawiri; He mea iti raia ma koutou e whakahoha nga tangata, tena me whakahoha hoki e koutou toku Atua ? Mo konei ra ka hoatu e Ihowa ano tetahi tohu ki a koutou; Na, e hapu te Wahina, e whanau he tamaiti, a e huaina tonaingoa ko Emanuera. He pata lie honi tana e kai ai, kia matau ai ia kite wrhakarere i te kino, kite whiriwhiri i te pai.
Ko te JRongo Pai. Ruka i. 26
V” A, i te ono o nga marama ka tonoa a Kapariera te anahera e te Atua ki tetahi pa o Kariri, ko Nahareta te ingoa, Ki tetahi wahina i taumautia ma tetahi tangata ko Hohepa te ingoa, no te whare o Rawiri; te ingoa ote wahina ko Meri. Na, te haerenga ote anahera ki rotoki a ia, ka mea mai, Tena koe, e te wahine kua manakohia nei; . kei a koe te Ariki: ko koe te manaakitia i roto i nga wahine. A, tona kitenga i a ia, ka oho ki tana kupu, ka whakaaroaro kite tikanga o tenei Owhatanga. Na, ka mea te anahera ki a ia, Kei mataku koe, e Meri: kua manakohia hoki koe ete Atua. Na, ka hapu tena koe, a ka whanau he tamaiti, ame hua tona ingoa ko IHU. Ka nui ia, ka karangatia hoki ko te Tama a te Runga rawa:
KO TE RA 0 MAKA.
163
a ka hoatu ki a ia e te Ariki e te Atua te torona o Rawiri o tona papa: a hei kingi ia mo te whare o Hakopa ake ake ake; e kore ano hoki e mutu tona rangatiratanga. Na, ka mea a Meri kite anahera, Epeheatia tenei, kahore nei hoki ahau e mohio kite tane ? Na, ka whakahokia mai e te anahera, a ka mea ki a ia, Ka tae mai te Wairua Tapu ki runga ki a koe, a ka taumarumaru iho te kaha o te Runga rawa ki runga ki a koe: mo reira ano hoki ka karangatia tou whanau tapu, Ko te Tama ate Atua. Na, kua hapu ano hoki tena a Erihapeti tou teina he tamaiti, i tona ruruhitanga; ako te ono tenei o nga marama ona i karangatia nei he pakoko. Kahore hoki he mea e kore te taea ete Atua. Ano ra ko Meri, Na, ko te pononga a te Ariki; kia peratia ano ahau me tau i korero ai. A mawehe atu ana te anahera i a ia.
KO TE RA 0 MAKA.
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, nau i mea kia akona to Hahi . e nga kupu papai a tou kai kauwhau a Maka; Atawhaitia mai matou, kei rite matou ki nga tamariki, kei kahakina e nga tini hau, ara, e nga kupu tekateka noa, a kia whakaukia kite pono o to Rongo tapu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. Epeha iv. 7.
NA, kua oti te aroha noa te homai ki tenei ki tenei o tatou, he mea e rite tonu ana kite mehua ota te Karaiti homaitanga. Na reira hoki ia i mea ai, Tona kakenga atu ki runga, whakaraua ana e ia nga whakarau, a hoatu mea ana ia ma nga tangata. (Na, tona kakenga ki runga ra, ko te aha oti kite mea kihai ia i heke atu ki mua ki nga wahi o raro ravva o te whenua ? Tera i heke atu ra ko ia i kake atu nei ki runga ake i nga rangi katoa, kia ki ai nga mea katoa i a ia.) A homai ana eia ko etahi, hei apotoro; ko etahi, hei poropiti; ko etahi, hei kai kauwhau i te rongo pai; ko etahi, hei hepara, hei kai whakaako j kia tino rite ai te hunga tapu, mo te mahi minita, hei mea e neke ake ai to te Karaiti tinana: kia tae katoa ra ano tatou i runga i te kotahitanga o te whakapono, o te matauranga hoki kite Tamaiti ate Atua, kite tino taKgata, kite mehua ote tino kaumatuatanga ote Karaiti:
KO TE BA 0 MAKA.
164
&ia mutu ai to tatou tamarikitanga, he mea aki he mea kahakihaki e nga hau katoa o te whakaako, e te hianga o nga tangata, e te tinihanga, hei hangareka ma ratou e he ai te tangata; engari kia korero pono i runga ite aroha, kia neke ake tatou ki roto ki a ia i nga mea katoa, ko ia nei hoki te upoko ko te Karaiti: kei a ia hoki te tinana katoa, he mea whakapiri marie, he mea ata hono e nga meatanga a nga hononga katoa, he mea rite tonu kite nui o te mahi o ia wahi o ia wahi, e mea ana i te tinana kia neke ake, a mea tonu i a ia kia tupu i runga i te aroha.
JLo te Bongo Pai. Hoani xv. 1.
KO ahau te waina pono, ko toku Matua te kai mahi. Ko nga manga katoa i roto i a au e kore e whai hua, e tangohia e ia: a nga manga katoa e whai hua ana, ka whakapaia e ia, kia maha atu ai ona hua. Na, kua ma tenei koutou i te kupu i korerotia e ahau ki a koutou. Kia u koutou ki roto ki a au, me ahau hoki i roto i a koutou. Ka rite hoki kite manga e kore e whai hua ko ia anake, kite kahore euki te waina; e kore ano hoki koutou, kite kore e u ki roto ki a au. Ko ahau te waina, ko koutou nga manga : kite u tetahi ki roto ki a au, me ahau hoki i rotoia ia, ka maha o tera hua: kite kahore . hoki ahau, e kore tetahi mea e taea e koutou. Ki te kore e u tetahi ki roto ki a au, ka maka atu ia, ano he manga, aka maroke; na, ka kohikohia, ka maka kite kapura, ka tahuna. Ki te u koutou ki roto ki a au, aka u ano aku kupu i roto i a koutou, e inoia e koutou ta koutou e pai ai, a ka meatia ma koutou. Ka whakakororiatia toku Matua kite penei, kite whai hua maha koutou: aka meinga koutou he akonga naku. Rite tonu ki to te Matua aroha ki aau toku aroha ki a koutou: kia u koutou ki toku aroha. Ki te pupuri koutou i aku ture, ka u koutou ki toKu aroha: me ahau hoki kua pupuri nei i hga ture a toku Matua, a ka u nei ano ki tona aroha. Kua korerotia anei mea e ahau ki a koutou, kia pumau ai toku koa i roto i a koutou, kia nui rawa ai ano hoki to koutou koa.
KO TE KA 0 PIKIPI RAUA KO HEMI.
165
Ko te Inoi.
"|jl TE Atua Kaha rawa, heoranga tonutanga te matau pono atu ki a koe; Tukua matou kia tino mohio ko Ihu Karaiti tau Tamaiti te ara, te pono, mete ora; kia aru ai matou i nga hikoinga o au Apotoro tapu o Piripi raua ko Hemi, a kia u te haere i te ara e tika ana kite ora tonu: ko tau Tamaiti hoki ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine.
Ah te Tuhituhi. Hemi i. 1.
"VT A Hemi, na te pononga a te Atua, a te Ariki hoki a Ihu Karaiti, ki nga hapu ko tahi tekau ma rua e noho marara ana ; Tena koutou. Kiia iho, e aku teina, he mea hari nui ina tata koutou ki nga whakawainga maha; e matau ana hoki koutou, ko te whakamatautauranga o to koutou whakapono hei mahi i te manawanui. Na, kia puta rawa te mahi a te manawanui, kia tino tika ai koutou, kia toitu ai, te hapa ite aha ite aha. Ki te hapa tetahi o koutou i te matauranga, me inoi ia kite Atua, e homai nui nei kite katoa, kahore hoki ana tawai mai; aka homai ano ki a ia. Otira me inoi whakapono ia, kaua. e ruarua. Te tangata ruarua hoki, tona rite kei te ngaru o te moana, e puhia ana e te hau e akina ana. Kaua hoki taua tangata e mea, e whiwhi ia ki tetahi mea i te Ariki. E kore te tangata ngakau rua e u i ana hanga katoa. Te hoa iti, kia whakamanamana ia no te mea ka whakanekehia ake ia: mete tangata taonga ano, no te mea ka whakaititia: ka memeha atu hoki ia, ano he pua tarutaru. Te putanga mai hoki ote ra mete werawera ano, na, kua maroke te tarutaru, kua ngahoro tona puawai a ngaro iho te ataahua o tona ahua: ka pera ano te tangata taonga ka memeha atu i ona haereerenga. Ka hari te tangata e u ake ana kite whakamatautauranga : no te mea hoki ka oti ia te whakamatautau, ka whiwhi ia kite karauna o te ora, kua whakaaria mai nei e te Ariki mo te hunga e aroha ana ki a ia.
Ah te Kongo Pai. Hoani xiv. 1.
KA mea atu a Ihu ki ana akonga, kei pouri o koutou ngakau: e whakapono ana koutou kite Atua, whakapono mai hoki ki a au. He maha nga nohoanga i roto ite whare o toku Matua: me he kahore, kua korerotia e
KO TE RA O PANAPA APOTORO.
166
ahau ki a koutou. Ka haere ahau kite mea i tetahi wahi hei tukunga ake mo koutou. Aki te haere ahau, kite mea wahi hei tukunga ake mo koutou, ka haere mai ano ahau, kite tango i a koutou ki a au; kia noho ai hoki koutou kite wahi e noho ai ahau. Na, e matau ana koutou kite wahi e haere atu nei ahau, e matau ana ano hoki kite huarahi. Ka mea a Tamati ki a ia, E te Ariki, e kore matou e matau kite wahi e haere nei koe; me pehea ka matau ai matou kite huarahi ? Ka mea a Ihu ki a ia, Ko ahau te huarahi, te pono, mete ora: e kore rawa tetahi tangata e haere ake kite Matua, kite kahore ahau. Me i matau koutou ki a au, kua matau ano hoki ki toku Matua: na, i enei ake wa ka mohio koutou ki a ia, kua kite ano hoki i a ia. Ka mea a Piripi ki a ia, E te Ariki, whakakitea mai te Matua ki a matou, a ka tatu o matou ngakau. Ka mea a Ihu ki a ia, Roa noa atu taku nohoanga i a koutou, a kahore ano koe i matau noa ki a au, e Piripi ? Ko ia kua kite ia au kua kite hoki i te Matua; a he aha koe ka mea ai, Whakakitea mai te Matua ki a matou ? E kore ianei koe e whakapono, ko ahau kei roto i te Matua, a ko te Matua kei roto i a au ? ko nga kupu e korero atu nei ahau ki a koutou, ehara i te korero naku ake: engari na te Matua e noho ana i roto i a au, ko ia te mea ana i nga mahi. Whakapono mai ki a au, kei roto ahau i te Matua, a ko te Matua kei roto i a au : a kite kahore, whakaaro ki nga mahi, ka whakapono ai ki a au. He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koutou, Ki te whakapono tetahi ki a au, ko nga mahi e mea nei ahau, e meinga ano hoki e ia; a nui atu i anei ana e mea ai; no te mea e haere atu ana ahau ki toku Matua. Ako ta koutou e inoi ai i runga i toku ingoa, e meatia tenei e ahau, kia whai kororia ai te Matua i te Tamaiti. Ki te inoia tetahi mea e koutou i runga i toku mgoa, maku e whakamana mai.
KO TE RA 0 PANAPA APOTORO.
Ko te Inoi.
El TE Ariki, e te Atua Kaha rawa, nau i whakawhiJ whi to Apotoro tapu a Panapa ki nga hua pai ote Wairua Tapu: Kaua matou e whakatikia ki au mea papai, kite kaha ano hoki e ipeinga ai aua mea e matou
KO TE RA 0 PANAPA APOTORO.
167
hei whakakororia mou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Mo te Tuhituhi. Nga Mahi xi. 22.
~VF A, te taenga atu o te rongo o enei mea ki nga taringa 1_ 1 ote hahi i Hiruharama, ka tonoa e ratou a Panapa kia haere ki Anatioka. A, tona taenga atu, tona kitenga i te aroha noa o te Atua, ka hari, ka whakahau i a ratou katoa kia ute ngakau, kia piri atu kite Ariki. He tangata pai hoki ia, ki tonu i te Wairua Tapu i te whakapono: ahe nui te hunga i honoa kite Ariki. Me i reira ka haere atu a Panapa ki Tarahu, kite rapu i a Haora: a, tona kitenga i a ia, ka kawea ia ki Anatioka. Ako tahi to raua tino tau i huihui ai kite hahi, he nui hoki te hunga i whakaakona. A i matua huaina nga akonga he Karaitiana ki Anatioka. I aua ra ka haere mai etahi poropiti i Hiruharama ki Anatioka. A ka whakatika tetahi o ratou, ko Akapu te ingoa, ka korero, he mea whakaako e te Wairua, meake ko te matenga nui i te hiakai pa ai kite whenua, a puta noa: i puta ano hoki- tenei i nga ra o Karauria Hiha. Na, ka whakatakoto tikanga nga akonga, ara, nga mea i whai rawa, tenei tangata tenei tangata, kia tonoa he mea ma nga tuakana e noho ana i Huria: i pera ano ratou, i mea kia kawea ki nga kaumatua e nga ringa o Panapa raua ko Haora.
Ko te Rongo Pai. Hoani xv. 12.
"FT” O taku ture tenei, Kia aroha koutou tetahi ki tetahi, .LX. me ahau hoki kua aroha nei ki a koutou. Kahore he aroha o tetahi i rahi ake i tenei, ara, kia tuku te tangata i a ia ano kia mate mo ona hoa. > Ko koutou oku hoa, ki te meatia e koutou aku e whakahau nei ki a koutou. Heoi ano taku meatanga he pononga koutou; e kore hoki te pononga e mohio ki ta tona ariki e mea ai: engari kua oti koutou te hua eau hei hoa; ko aku mea katoa hoki i rongo ai ahau ki toku Matua, kua oti te whakakite atu e ahau ki a koutou. Kahore koutou i whiriwhiri i a au, engari naku koutou i whiriwhiri, a meinga ana, kia haere kia whai hua, kia mau tonu hoki o koutou hua: a ko ta koutou e inoi ai kite Matua i runga i toku ingoa, ka hoatu ki a koutou.
KO TE RA 0 HOANI KAI IRIIRI.
168
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, he mahi whakamiharo nau whanau ai to pononga a Hoani Kai iriiri, nau ano ia i tono mai kite kauwhau i te ripeneta, kite whakapai hoki i te ara o tau Tamaiti o to matou Kai whakaora: Meinga matou kia aru i ana kupu i ana mahi tapu, kia rite ai ta matou ripeneta ki tana i kauwhau ai; a kia waiho ano hoki ia hei tauira mo te korero tonu i te kupu pono, mo te riri kite kino, mo te whakamanawanui ano hoki ina patua mo te pono; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Mo te Tuhituhi. Ihaia xl. 1.
WHAKAMARIETIA, e koutou, whakamarietia ra e koutou, aku tangata, e ai ta to koutou Atua. Korerotia marietia atu e koutou ki Hiruharama, me mea atu ki a ia, kua kapi tona taima whawhai, kua murua ana hara: kua ta takirua hoki tana i whiwhi ai i to Ihowa ringa mo ana kino katoa. Te reo nei o tetahi e karanga ana i te koraha, Whakatakina e koutou te ara o Ihowa, meinga kia tika he ara i te tahora mo to tatou Atua. Ko nga wharua katoa te whakakiia, ko nga maunga ko nga pukepuke te whakapapakuria ; ko te kopikopiko te whakatikaia, ko nga wahi tiotio te meinga kia maro tonu: a ka whakakitea te kororia o Ihowa, a e kitea ngatahitia ano e nga kikokiko katoa: ina hoki kua korero te waha o Ihowa. I mea mai te reo, Karanga. Aka mea atu ia, He aha ra taku e karanga ai ? He tarutaru nga kikokiko katoa, ko tona ataahuatanga katoa hoki mete pua no te mara : ka maroke te tarutaru, ka whewhenge te pua ;ta te mea e pupuhi ana te Wairua o Ihowa ki runga ki a raua :he pono he tarutaru te iwi. Ka maroke te tarutaru, ka whewhenge te pua: tena ko te kupu a to tatou Atua e 3u tonu ano ake tonu atu. E Hiona, e mau mai nei i nga rongo pai, e kake koe ki runga kite maunga teitei: e Hiruharama, e mau mai nei i nga kupu pai, kia parare tou waha ; tukua ake ra, aua e mataku; meinga atu ki nga pa o Hura, Tirohia to koutou Atua ! Na, ka haere mai te Ariki te Atua, mete kaha ano, ama tona ringa ano e tiaki mona: na, kei a ia ano tana utu, kei tona aroaro ano hoki tana mahi. Mana tana kahui e whangai me he bepara: mana nga kuao hipi e huihui ki tona ringaringa,
KO TE RA O HOANI KAI IRHRI.
169
I
e hiki hoki kei tona uma, a mana ano hoki e ata arahi nga mea e hapu ana.
Ko te Kongo Pai. Ruka i. 57.
AKA rite te taima o Erihapeti e whanau ai; na, ka whanau he tamaiti. A, te rongonga o te hunga e noho tata ana, me ona whanaunga, kua whakanuia e te Ariki tona arolia ki a ia; na, ka hari tahi me ia. Ai te warn o nga ra ka haere mai ratou kite kokoti ite tamaiti; a huaina ana e ratou, ko Hakaraia, ko te ingoa hoki o tona papa. Na, ka whakahokia mai e tona whaea, ka mea, Kahore; engari me hua ia ko Hoani. Na, ko ta ratou meatanga ki a ia, Ara, kahore tenei ingoa i huaina ki tetahi oou whanaunga. Na, ka tungou ratou ki tona papa, ko wai tana e pai ai kia huaina ki a ia. Aka mea ia ki tetahi papa tuhituhi, aka tuhituhi, ka mea, Ko Hoani hei ingoa mona. A miharo ana ratou katoa. Na, ka whai reo tonu iho tona mangai, me tona arero, a ka korero ia, ka whakapai atu kite Atua. A tau ana te wehi kite hunga katoa e noho tata ana ki a ratou : a ka korerotia enei mea katoa puta noa i te whenua pukepuke katoa o Huria. Na, ka rongoatia enei mea ki roto ki o ratou ngakau e te hunga katoa i rangona ai, ka mea, He tamaiti aha ianei tenei! Ia ia ano hoki te ringaringa ote Ariki. Na, kua ki a Hakaraia tona papa i te Wairua Tapu, a ka poropiti, ka mea, kia whakapaingia te Ariki te Atua o Iharaira; kua titiro mai hoki ia, kua hoko i tona iwi, a kua whakaarahia ake e ia he haona whakaora mo tatou, i roto i te whare o Rawiri o tana pononga; ko tana hoki ia i korerotia ete mangai o ana poropiti tapu, no te timatanga iho ano ote ao: hei whakaora i a tatou i o tatou hoa whawhai, i te ringaringa ano hoki ote hunga katoa e kino ana ki a tatou; hei whakaputanga mo te mahi tohu ki o tatou tupuna, hei whakamaharatanga ki tana kawenata tapu; kite oati i oati ai ia ki a Aperahama, ki to tatou tupuna, kia tukua mai e ia ki a tatou he oranga i te ringaringa o o tatou hoa whawhai ; a kia mahi wehi kore atu ki a ia, i runga i te tapu, i te tika, ki tona aroaro, i nga ra katoa e ora ai tatou. A ko koe, e tama, ka karangatia ko te poropiti a te Runga rawa: e haete hoki koe i te aroaro ote Ariki, hei whakapai i ona. ara; hei whakamatau i tona iwi kite whakaoranga, i o ratou hara e murua ana; he mea hoki na te
KO TE RA 0 PITA.
170
aroha na te mahi tohu ato tatou Atua; na reira hoki i puta mai ai te puaotanga o runga ki a tatou, hei whakamarama i te hunga e noho ana i te pouri, i te atarangi hoki o te mate, hei whakatika i o tatou waewae kite huarahi ote rangimarie. Na, ka tupu taua tamaiti, aka kaha haere tona wairua; a noho ana ia i nga koraha, taea noatia te ra e whakakitea ai ia ki a Iharaira.
KO TE EA 0 PITA.
Ko te Inoi.
TJI TE Atua Kaha rawa, he tini, he pai rawa nga hua jj i whakanohoia e koe, ara, e tau Tamaiti e Ihu Karaiti ki roto ki to Apotoro ki a Pita, a i tino whakahaua ano ia e koe, kia whangainga to kahui; Mau e mea kia uaua nga Pihopa, me nga Hepara katoa, kite kauwhau i to kupu tapu, me nga tangata hoki kia kakama ki te whakarite, kia riro mai ai i a ratou te karauna o te kororia mutunga kore ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Mo te Tuhituhi. Nga Mahi xii. 1.
NA, i taua wa ano, ka totoro atu nga ringa o kingi Herora kite tukino i etahi o te hahi. A whakamatea ana eia a Hemi tuakana o Hoani kite hoan. A tona kitenga he mea pai ki nga Hurai, ka anga ano ia, ka hopu ano hoki i a Pita. (Ko nga ra ano ia ote taro rewena kore.) Ano ka mau ia, ka maka kite whare herehere, a tukua ana ki nga hoia ko tahi tekau ma one kia tiakina; i mea, ko muri iho ite Kapenga ka whakaputaina mai ia ki waho kite iwi. Na, ka puritia a Pita ki roto kite whare herehere: otiia kihai i mutumutu te inoi ate hahi kite Atua mona. Ano ka fata ia te arahina ki waho e Herora, i taua po e moe ana a Pita i waenganui o nga hoia tokorua, he mea here ki nga mekameka e rua: me nga kai tiaki i te tatau, e tiaki ana i te whare herehere. Na, ko te turanga o tetahi anahera a te Ariki ki tona taha, tiaho ana te maramatanga i roto i te whare: na, ka papaki ia ite kaokao o Pita, ka whakaara i a ia, ka mea, E ara, hohoro. A marere iho ona mekameka i nga rinya. Na, ko te meatanga atu ate anahera ki a ia , Whitikiria tou, herea ou hu. A meinga ana e ia.
KO TE RA 0 HEMI APOTORO.
171
i 2
Ka mea atu ano ki a ia, Kakahuria tou kakaha, haere mai i muri i a au. Na, ka haere atu ia ki waho, ka aru i a ia; a kihai i mahara he pono ta te anahera i mea ai; hua noa he rekanga kanohi tana i kite nei. Ano ka mahuete tuatahi te tuarua o nga kai tiaki, ka tae kite tatau rino i te putanga atu kite pa; tuwhera noa ana ki a raua : puta ana raua ki waho, haere ana, puta rawa i tetahi ara, mawehe tonu atu te anahera i a ia. A, te hokinga ake o nga whakaaro o Pita, ka mea ia, Katahi ahau ka tino mohio, kua tono mai te Ariki i tana anahera, hei tango i a au i roto i te ringa o Herora, i nga mea katoa ano hoki e taria nei e te iwi o nga Hurai.
Ko te Kongo Pai. Matiu xvi. 13.
KA tae atu a Ihu ki nga wahi o Hiharia Piripai, ka ui ia ki ana akonga, ka mea, Ko wai ra ahau te Tama a te tangata ki ta nga tangata ki ? Na, ka mea ratou, Ki ta etahi ko Hoani Kai iriiri: ki ta etahi ko Iraia; ki ta etahi, ko Heremaia, ko tetahi ranei o nga poropiti. Ka mea ia ki a ratou, A ki ta koutou ki ko wai ahau ? Na, ka whakahokia atu e Haimona Pita, a ka mea, Ko te Karaiti koe, ko te Tama ate Atua ora. Na, ka whakahokia mai e Ihu, a ka mea ki a ia, Ka koa koe, e Haimona Parahona: ehara hoki i te kikokiko, i te toto, nana tenei i hura ki a koe, engari na toku Matua ite rangi. Na, ko taku kupu ano hoki tenei ki a koe, Ko koe a Pita, a ka hanga e ahau taku hahi ki runga ki tenei kamaka; e kore ano hoki e taea taua hahi e nga kuwaha o te reinga. A ka hoatu e ahau ki a koe nga ki o te rangatiratanga o te rangi: akoau e heer ai ite whenua e herea ano kite rangi: ko au hoki e wewete ai ite whenua e wetekia ano kite rangi.
KO TE RA O HEMI APOTORO.
Ko te Inoi.
ETE Atua tohu, meinga matou kia pera me tan Apotoro tapu, me Hemi, nana hoki tona matua me ana mea katoa i whakarere, kihai hoki i whakatuturi ki te karanga a tau Tamaiti a Ihu Karaiti, heoi, aru ana i a ia; waihoki, kia whakarere matou i nga hiahia oteao o te kikokiko, a kia tatanga te whakarite iau ture tapu; ko Ihu Karaiti hoki t© matou Ariki. Amine.
KO TE RA HEMI APOTORO.
172
Mo te Tuhituhi. Nga Mahi xi. 27. xii.
I AU A ra ka haere mai etahi poropiti i Hiruharama ki Anatioka. A ka whakatika tetahi o ratou, ko Akapu te ingoa, ka korero, he mea whakaako e te Wairua, meake ko te matenga nui i te hiakai pa ai kite whenua, a puta noa: i puta ano hoki tenei i nga ra o Karauria Hiha. Na, ka whakatakoto tikanga nga akonga, ara nga mea i whai rawa, tenei tangata tenei tangata, kia tonoa he mea ma nga tuakana e noho ana i Huria: i pera ano ratou, i mea kia kawea ki nga kaumatua e nga ringa o Panapa raua ko Haora. Na, i taua wa ano, ka totoro atu nga ringa o kingi Herora kite tukino i etahi o te hahi. A whakamatea ana e ia a Hemi tuakana o Hoani kite hoari. A, tona kitenga he mea pai ki nga Hurai, ka anga ano ia, ka hopu ano hoki i a Pita.
Ko te Kongo Pai. Matiu xx. 20.
ME i reira ka tae mai ki a ia te whaea o nga tamariki a Heperi, ratou ko ana tamariki, a ka koropiko, ka inoi ki tetahi mea i a ia. Na, ka mea mai ia ki a ia, He hiahia aha ton ? Ka mea atu ia ki a ia, Meinga anei tamariki tokorua aku kia noho, tetahi ki ton matau, tetahi ki ton maui, i ton rangatiratanga. Na, ko te whakahokinga mai a Ihu, ka mea ia, E kore korua e mohio ki ta korua e inoi mai nei. E ahei ranei korua te inu ite kapa ka inumia nei e ahau. kia iriiria kite iriiringa ka iriiria nei ahau? Ka mea raua ki a ia, E ahei ano. Ka mea mai ia ki a raua, E inu ano korua i taku kapa, e iriiria kite iriiringa e iriiria ai ahau: ko te noho ia ki toku matau, ki toku maui, eliara i ahau mana e hoatu, engari ka riro i te hunga i whakaritea nei e toku Matua mo ratou. Ano ka rangona ete tekau, ka whakatakariri ratou ki aua hoa tokorua. Otira ka karangatia ratou e Ihu, a ka mea mai, E mahara ana koutou, ko nga kawana o nga tauiwi hei whakatupu rangatira ki a ratou, a ko nga tangata rarahi hei akiaki i a ratou. E kore e pena i roto i a koutou: engari kite mea tetahi kia whakatupu tangata rahi i roto i a koutou, me whakatupu kai mahi ia ma koutou; aki te mea tetahi kia whakatupu tino tangata i roto i a koutou, me whakatupu pononga ano ia ma koutou : mete Tama hoki ate tangata kihai i haere mai kia
KO TE RA 0 PATOROMU APOTORO
173
mahia he mea mana, engari kia mahi ia, a kia tuku i a ia kia mate hei whakautu mo nga tangata tokomaha.
KO TE RA 0 PATOROMU APOTORO.
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, ora tonu, nau i whakapono pu ai, i kauwhau ai hoki, to Apotoro a Patoromu i to Kupu; Tukua mai ki to Hahi, kia ardha atu ki taua kupu i whakaponohia e ia, a kia kauwhautia, kia matenuitia ano hoki e ratou; ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine.
Mo te Tuhituhi. Nga Mahi v. 12.
ANO nga apotoro nga ringannga i meinga ai nga tohu maha, me nga mea whakamiharo, i roto i te iwi; (a i noho ano ratou katoa kite whakamahau a Horomona, ko tahi ano hoki te ngakau. Kihai hoki tetahi o era atu i maia te uru ki roto ki a ratou: a whakanuia ana ratou ete iwi. A nui atu te hunga whakapono i honoa ki te Ariki, tona tini ote tane ote wahine.) I mauria atu ano hoki e ratou nga turoro ki nga ara, he mea whakatakoto ki runga ki nga moenga ki nga whariki, kia taumarumaru iho ai ko te atarangi kau o Pita ki tetahi o ratou, iaia e haere ana. Ahe tokomaha i huihui mai ki Hiruharama i roto i nga pa o tetahi taha o tetahi taha, me te mau mai ano i nga turoro, i te hunga ano hoki e whakatoia ana e nga wairua poke: a whakaorangia katoatia ana ratou.
Ko te Kongo Pai. Ruka xxii. 24.
AHE tautotohe ano ta ratou, ko wai o ratou e meinga te tangata nui. Na, ka mea ia ki a ratou, Ko nga kingi o nga tauiwi hei whakatupu rangatira ki a ratou; a e huaina ana o ratou kai akiaki, He hunga atawhai. Otiia kaua koutou e penei: engari kia rite ki to muri rawa te mea nui o koutou: kia rite ano hoki te tino tangata kite kai mahi. Ko wai hoki te mea nui, ko ia e noho ana ki te kai, ko te kai mahi ranei ? ehara ranei te tangata e noho ana kite kai ? tenei raia ahau i roto i a koutou te rite nei kite kai mahi. Na, ko koutou te hunga i noho tahi tatou i oku whakamatautauranera. Aka whakarite
KO TE RA 0 MATIU APOTORO.
174
ahau i te rangatiratanga mo koutou, ka pera ano me taku Matua i whakarite mai moku; kia kai ai kia inu ai koutou ki taku tepara i toku rangatiratanga, kia noho ai ano hoki ki runga ki nga torona, whakawa ai i nga iwi ko tahi tekau ma rua o Iharaira.
KO TE RA O MATIU APOTORO.
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, nau ano, na tau Tamaiti pai, a Matiu i karanga i te whare tango moni hei Apotoro hei Kai kauwhau ite Rongo Pai; Homai ki a matou he atawhai e whakarere ai matou i nga hiahia apo katoa, me nga whakaaro e tohe tonu ana kite taonga, e aru tonu ai hoki i tau Tamaiti i a Ihu Karaiti, e ora nei, e kingi tahi nei, me koe, mete Wairua Tapu, ko tahi ano Atua, a ake ake ake. Amine.
JKh te Tuhituhi. 2 Koriniti iv. 1.
"KTA, ka uru nei matou ki tenei mahi minita, i a matou JLI ka atawhaitia nei, kahore matou e ngoikore; heoi whakakahoretia ana e matou nga mea huna o te whakama, kahore matou e haere i runga i te tinihanga, kahore matou e hianga kite kupu ate Atua; engari i a matou ka whakapuaki nei i te pono, ka whakakite nui ano i a matou ki nga hinengaro katoa o nga tangata i te aroaro o te Atua. Na, kite mea he mea hipoki to matou rongo pai, he mea hipoki ano ia kite hunga ka whakangaromia: kei roto nei i a ratou nga whakaaro o te hunga whakapono kore, ka whakamatapotia, nei e te atua o tenei ao, kei whitingia ratou e te maramatanga o te rongo pai o to te Ka raiti kororia, ko ia nei te ahua ote Atua. He teka hoki ko matou te kauwhautia nei e matou, engari ko Karaiti Ihu te Ariki; ako matou nei he pononga no koutou, he whakaaro hoki ki a Ihu. Ko te Atua hoki i korerotia ai te maramatanga kia whiti i roto i te pouritanga, kua whiti nei ia ki roto ki o matou ngakau, hei homai i te maramatanga, ara i te matauranga o te kororia o te Atua i te mata o Ihu Karaiti.
KO TE RA 0 MIKAERA RATOU KO NGA ANAHERA.
175
Ko te Kongo Pai. Matiu ix. 9.
Al a Ihu e haere ana i reira, ka kite ia i tetahi tangata, ko Matiu te ingoa, e noho ana i te whare tango moni: aka mea ki a ia, Arumia mai au. Na, whakatika ana ia, aru ana i a ia. Aia ia e noho ana i roto ite whare, na, he tokomaha nga pupirikana me nga tangata hara i haere mai, i noho tahi ki a Ihu ratou ko ana akonga. A ka kite nga Parihi, ka mea ki ana akonga, He aha to koutou Kai whakaako ka kai tahi ai me nga pupirikana me nga tangata hara? Otira ka rongo a Ihu, ka mea mai ki a ratou, Kahore he aha o nga tangata ora e meatia ai ete rata, engari te hunga e mate ana. Na, haere koutou, akona te tikanga o tenei, Ko taku e pai ai ko te tohu tangata, haunga te patunga tapu: kihai hoki ahau i haere mai kite karanga i te hunga tika, engari i te hunga hara, kia ripeneta.
KO TE RA O MIKAERA RATOU KO NGA ANAHERA KATOA.
Ko te Inoi.
ETE Atua ora tonu, he mea whakamiharo tau whakariteritenga i nga mahi a nga Anahera a nga tangata; Tukua mai, na, e mahi tonu ana o Anahera tapu ki a koe i te rangi, waihoki mau e mea kia awhinatia mai, kia tiakina hoki matou e ratou i runga i te whenua; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Afo te Tuhituhi. Whakakitenga xii. 7.
TVTA, he whawhai tera kei te rangi: ko Mikaera ratou X 1 ko ana anahera e whawhai ana kite tarakona; ko te tarakona hoki ratou ko ana anahera e whawhai ana; a kihai ratou i toa; kihai ano hoki to ratou wahi i kitea ite rangi i muri iho. Na, ka maka te tarakona nui, te nakahi o namata, e karangatia nei ko te Rewera, ko Hatana hoki, e whakapohehe nei i te ao katoa : ka maka ia kite whenua, ko ia ratou ko ana anahera i maka atu. Aka rongo ahau i te reo nui e ki ana i te rangi, Tenei kua tae mai te oranga, te kaha, mete rangatiratanga oto tatou Atua, mete mana hoki o tana Karaiti: no te mea kua whakataka te kai whakawa o o tatou teina, e whakawa
KO TE RA 0 MIKAERA RATOU KO NGA ANAHERA.
176
nei i a ratou i te ao i te po i te aroaro o to tatou Atua. Hinga ana ia i a ratou he meatanga na nga toto o te Reme, na te kupu hoki o ta ratou whakaaturanga: kihai hoki ratou i aroha kite ora mo ratou, a mate noa. Kia hari koutou mo tenei, e nga rangi, te hunga hoki e noho ana i reira. Aue te mate mo te hunga e noho ana ite whenua ite moana hoki! kua heke atu hoki ki a koutou te rewera, nui atu hoki tona riri, kua matau hoki ia he poto tana taima.
Ko te Rongo Pai. Matin xviii. 1.
ITAUA wa ano, ka haere mai nga akonga ki a Ihu, ka mea, Ko wai te nui rawa i te rangatiratanga o te rangi ? Na, ka karangatia e Ihu tetahi tamaiti nohinohi, a whakaturia ana e ia ki waenganui i a ratou, Ka mea, He pono taku e mea atu nei ki a koutou, Ki te kore koutou e whakatahuritia, a e penei me nga tamariki nonohi, e kore koutou e tomo atu kite rangatiratanga o te rangi. Na, kite whakaiti tetahi i a ia, a ka rite ki tenei tamaiti nohinohi, ko ia te nui rawa i te rangatiratanga o te rangi. A kite manako tetahi ki tetahi tamaiti nohinohi penei, he whakaaro hoki ki toku ingoa, e manako ana ki a au. Tena ko tenei, ka he i tetahi tangata tetahi o enei mea nonohi e whakapono nei ki a au, nui ke te pai ki a ia kite whakawerewerea ki tona kaki te kohatu mira kaihe, a ka pungaia ia kite rire ote moana. Aue te mate mo te ao i nga mea whakahe ! kua tino takoto rawa hoki he putanga mai mo nga mea whakahe; otiia aue te mate mo tera tangata e puta mai ai te mea whakahe I Ki te he koe i ton ringa, i tou waewae ranei, poutoa, a maka atu : he nuike hoki te pai ki a koe kite kopa koe, kite ringa mutu, ina tomo atu kite ora, a kahore e maka atu kite ahi ka tonu me nga ringaringa e rua me nga waewae e rua. Aki te he koe i tou kanohi, hikarohia, maka atu : he nui ke hoki te pai ki a koe kite mea ko tahi ano tou kanohi, ina tomo atu kite ora, a kahore koe e maka atu kite kapura o te reinga mete mau ano nga kanohi e rua. Kia mahara kei whakahawea koutou ki tetahi o enei mea nohinohi; ko taku kupu hoki tenei ki a koutou, E titiro tonu ana o ratou anahera i te rangi kite kanohi o toku Matua i te rangi.
KO TE BA O RUKA 0 TE KAI KAUWHAU I TE
177
i 3
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, i karangatia ai a Ruka te Kai rongoa te tangata e korerotia paitia nei i te Rongo Pai, hei Kai kauwhau hei Kai rongoa hoki mo te Wairua; Tukua kia whakaorangia nga mate katoa o o matou wairua e nga rongoa, ara e nga kupu i akona mai e ia ; he nui hoki nga mahi pai a tau lamaiti, a to matou Ariki, a Ihu Karaiti. Amine.
Ko te Tuhituhi, 2 Timoti iv. 5.
VT A, kia mataara koe i nga mea katoa, tukua atu nga mamae ki a koe, mahia te mahi a te kai kauwhau i te rongo pai, whakapaua tou mahi minita. Tenei hoki ahau ka tata te ringitia, kua rite ano te wa hei haerenga moku. Kua whawhaitia ean te whawhai pai, kua omakia taku omanga, kua rite iaau te whakapono: i nga wa e takoto ake nei ka rongoatia mai moku te karauna o te tika, e homai ki ahau i taua ra e te Ariki e te kai whakarite tika ote whakawa: ahe teka ki ahau anake, kite hunga katoa ano hoki e hiahia ana ki tona putanga mai. Kia puta tou uaua kia haere wawe mai ai koe ki ahau: kua whakarerea ahau e Rimaha, he aroha nona ki tenei ao, a haere ana ia ki Teharonika; kua riro atu a Kerekeha ki Karatia, a Taituha ki Raramatia. Ko Ruka anake kei a au. Tena a Maka arahina mai hei hoa mou; e pai ana hoki ia mo taku mahi minita. Kua tonoa e ahau a Tikiku ki Epeha. Ka haere mai koe, mauria mai te koroka i mahue i a au ki Toroa ki a Karapu, me nga pukapuka, tena rawa ia nga hiako. He maha nga kino i meatia mai e Arehanera e te kai mahi parahi ki ahau: ma te Ariki e hoatu ki aia he utu e rite ana ki ana mahi: kia tupato hoki koe ki a ia; he rahi hoki tana totohe ki a matou kupu.
Ko te Kongo Pai. Ruka x. 1. /
NA, i muri iho i enei mea ka whakaritea ano hoki e te Ariki etahi atu e whitu tekau, a tonoa ana ratou takirua takirua ki mua i tona aroaro, ki nga pa katoa ki nga wahi meake nei ia haere ki reira. I mea ano ia ki a ratou, K.O te kotinga e nui ana, ko nga kai mahi ia e ruarua ana: na, inoiatu kite Ariki nana te kotinga, kia tonoa
BONGO PAI.
KO TE RA O HAIMONA RAUA KO HURA.
178
mai eia he kai mahi ki tana kotinga. Haere: nana, ka tonoa nei koutou e ahau, ano he reme ki waenganui o nga wuruwhi. Kaua e mauria he takotoranga moni, kaua he putea, kaua ano hoki he hu: kaua ano hoki e owha atu ki tetahi ite huarahi. Aka tomo koutou ki tetahi whare, ka matua mea atu, Kia tau te rangimarie ki tenei whare. A kite mea kei reira te tama a te rangimarie, ka tau ta koutourangimarieki reira: kite kahore, e hoki mai ano ki a koutou. Na, hei taua whare koutou noho ai, ka kai ai ka inu ai ita ratou e homai ai: ka tika hoki te utu mo te kai mahi.
KO TE RA 0 NGA APOTORO 0 HAIMONA RAUA KO HURA.
Ko te Inoi.
TE Atua Kaha rawa, nau i hanga to Hahi ki runga J ki nga Apotoro ki nga Poropiti, ko Ihu Karaiti hoki te kohatu whakaotinga ote kokonga; Tukua ki a matou kia tuhonohonoa, kia whakakotahitia ano hoki te ngakau e a ratou kupu, kia manakohia ai matou hei temepara tapu mou: ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. Hura 1.
TVTA Hura, na te pononga a Ihu Karaiti, na te tema o Hemi, kite hunga kua oti te whakatapu ete Atua Matua, he mea tiaki i roto i a Ihu Karaiti, he hunga karanga : kia whakanuia ki a koutou te mahi tohu, te rangimarie, mete aroha. E nga hoa aroha, i nui rawa ai te hohoro o taku tuhituhi atu ki a koutou ki nga mea oto tatou oranga tahi, i mea ahau me tuhituhi atu ahau ki a koutou, me whakahauhau kia kaha ta koutou tohe kite whakapono i tukua mai kite hunga tapu i mua. Kua tomo puku mai hoki etahi tangata, i tuhituhia i mua mo tenei whakawakanga kite he, he hunga karakia kore, whakaputaina ketia ake e ratou te aroha noa o to tatou Atua hei mea mo nga hiahia taikaha, a whakakahore ana ratou kite Atua ko ia anake nei te rangatira, ki to tatou Ariki hoki ki a Ihu Karaiti. Na, e mea ana ahau kia whakamaharatia koutou, kua matau noa ake ano hoki koutou ki tenei, i whakaorangia mai e te Ariki te iwi ite whenua o Ihipa, muri iho whakangaromia ana e ia te hunga kihai nei i whakapono. Na, nga anahera kihai
KO TE RA O HAIMONA RAUA KO HORA.
179
nei i mau ta ratou o te timatanga, i whakarerea nei e ratou to ratou nohoanga ake, kua waiho e ia i raro i te pouri, he mea here ki nga mekameka mau tonu, mo te whakawakanga ote ra nui. Ka rite ki Horoma raua ko Komora, me nga pa tata ki a raua, ka nera nei ratou me enei, ka puremu, ka whaia e ratou nga kikokiko ke, na, kua waiho ratou hei tohu, pangia ana ratou e te whiu, ara e te ahi ka tonu. Me tenei hunga moemoea ano hoki, e whakapoke ana ratou i te kikokiko, e whakahawea ana kite kawanatanga, e korero kino ana ki nga rangatira.
Ko te Kongo Pai. Hoani xv. 17.
KO aku whakahaunga enei ki a koutou, kia aroha koutou tetahi ki tetahi. Ki te mea e kinongia ana koutou e te ao, e mohio ana koutou i kinongia ahau i mua i a koutou. Ki te mea no te ao koutou, e arohaina e te ao ona: tena ko tenei ehara nei koutou ite ao, a naku ano koutou i whiriwhiri i roto i te ao, koia te ao ka kino ai ki a koutou. Kia mahara kite kupu i korero ai ahau ki a koutou, E kore te pononga e rahi ake i tona ariki. Ki te mea i whakatoia ahau e ratou, ka whakatoia ano hoki koutou ; kite mea i pupuri ratou i taku kupu, ka pupuri ano hoki ratou ita koutou. Otira e meatia katoatia anei mea e ratou ki a koutou he whakaaro hoki ki toku ingoa, no te mea kahore ratou i mohio ki toku kai tono mai. Me kaua ahau te haere mai, te korero ki a ratou, penei kahore o ratou hara : tena ko tenei kahore a ratou whakaoraora mo to ratou hara. Te tangata e whakakino ana ki a au, e whakakino ana ano hoki ki toku Matua. Me kaua te mahia e ahau i roto i a ratou nga mahi kahore i mahia e tetahi atu, penei kahore o ratou hara: tena ko tenei kua kite ratou, kua whakakino ano hoki ki a maua ko toku Matua. Ma tenei ia ka rite ai te kupu i tuhituhia ki ta ratou ture, Kua kino noa ratou ki a au. Otiia ka tae mai te Kai whakamarie e tonoa mai nei e ahau ki a koutou i te Matua, te Wairua o te pono, e puta mai ana i te Matua, ko ia hei kai whakaatu moku: ko koutou ano hoki hei kai whakaatu, no te mea i ahau koutou no te timatanga iho ra ano.
KO TE KA O TE HUNGA TAPU KATOA.
180
Ko te Inoi.
TE Atua Kaha rawa, nau nei i tuhonohono to Jjj hunga, i whiriwhiria e koe, ki roto kite tlnana whakawairua o tau Tamaiti o to matou Ariki o te Karaiti, kia ko tahi ai te tikanga, kia ko tahi ai te ngakau; Homai he kaha ki a matou kia aru ai matou i to Hunga tapu, kia pai ai kia tika ai te noho, a kia tae atu ai matou ki aua haringa e kore e taea te korero, e takoto mai nei i a koe mo te hunga e aroha pono ana ki a koe ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Afo te Tuhituhi. Whakakitenga vii. 2.
Al kite ano ahau i tetahi atu anahera e haere ake ana i te putanga mai o te ra, kei a ia te hiri a te Atua ora: nui atu tona reo kite karanga ki nga anahera tokowha, i tukua nei ki a ratou kia meatia he kino kite whenua mete moana, e mea ana, Kaua e meatia he kino e koutou kite whenua, kaua hoki kite moana, kaua hoki ki nga rakau, kia hiritia ra ano nga pononga a to tatou Atua i runga i o ratou rae. A i rongo ahau kite tokomaha ote hunga i hiritia: ko tahi rau e wha tekau ma wha nga mano i hiritia, i roto i nga pu katoa o nga tamariki a Iharaira.
O te pu o Hura ko tahi tekau ma rua nga mano i hiritia. O te pu o Reupena ko tahi tekau ma rua nga mano i hiritia. O te pu o Kara ko tahi tekau ma rua nga mano i hiritia. O te pu o Ahere ko tahi tekau ma rua nga mano i hiritia. O te pu o Nepetarima ko tahi tekau ma rua nga mano i hiritia. O te pu o Manahe ko tahi tekau ma rua nga mano i hiritia. O te pu o Himiona ko tahi tekau ma rua nga mano i hiritia. O te pu o Riwai ko tahi tekau ma rua nga mano i hiritia. O te pu o Ihakara ko tahi tekau ma rua nga mano i hiritia.
KOTE BA O TE HUNGA TAPU KATOA.
181
O te pu o Hapurona ko tahi tekau ma rua nga mano i hiritia. O te pu o Hohepa ko tahi tekau ma rua nga mano i hiritia. O te pu o Peniamine ko tahi tekau ma rua nga mano i hiritia. Muri iho i enei mea ka kite ahau, na, he mano tini e kore nei e taea e tetahi te tatau, no nga iwi katoa, no nga hapu, no te huihuinga tangata,no nga reo, e tu ana i mua i te torona i mua hoki i te Reme, he mea whakakakahu ki nga kakahu ma, he nikau ano hoki kei o ratou ringaringa; nui atu to ratou reo kite karanga, i mea ratou, Waiho atu te oranga i to tatou Atua e noho ana i runga i te torona, ite Reme hoki. Mete tu ano hoki nga anahera katoa i nga taha katoa o te torona, o nga kaumatua, me nga mea ora e wha, i takoto tapapa ano hoki ratou ki mua ite torona, i koropiko atu kite Atua, i mea, Amine: Waiho atu te whakapai, te kororia, te matauranga, te whakawhetai, te honore, te mana, te kalia, i to tatou Atua, ake ake ake. Amine.
Ko te Rongo Pai, Matin v. 1. 1
A TE kitenga o Ihu ite whakaminenga tangata, ka lAa haere ia ki runga kite maunga: ano ka noho ia ka haere mai ana akonga ki a ia: na, ka puaki tona mangai, a ka whakaako ia i a ratou, ka mea, ka koa te hunga e rawakore ana te wairua: no ratou hoki te rangatiratanga ote rangi. Ka koa te hunga e tangi ana: ka whakamarietia hoki ratou. Ka koa te hunga ngakau mahaki: ka riro mai hoki i a ratou te whenua. Ka koa te hunga e hiakai ana, e hiainu ana, kite tika: e makona hoki ratou. Ka koa te hunga tohu tangata: e tohungia hoki ratou. Ka koa te hunga ngakau ma: e kite hoki ratou ite Atua. Ka koa te hunga hohou rongo: ka huaina hoki ratou he tamariki na te Atua. Ka koa te hunga e whakatoia ana mo te tika: no ratou hoki te rangatiratanga ote rangi. Ka koa koutou ina tawai ratou i a koutou, ina whakatoi, ina puaki i a ratou nga kupu kino katoa mo koutou, he mea teka, mo te whakaaro ki a au. Kia hari, kia whakamanamana: e rahi ana hoki te utu mo koutou i te rangi: he penei hoki ta ratou whakatoinga i nga poropiti i mua i a koutou.
182
KO TE TIKANGA MO TE WHANGAINGA I TE HAPA A TE ARIKI, ARA, KO TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
Na, i te rangi i mua ake o te ra e kainga ai te Hapa tapu, me whakaatu mai o ratou ingoa kite Minita e nga tangata e mea ana kia kai.
A kite mea he tangata mahi i te kino tetahi o taua hunga, kua he ranei tana kupu tana mahi ki ona hoa noho, i kinongia aiia e te Whakaminenga; aka rangona e te Minita, me karanga ia me whakapuaki atu ki a ia, kei pokanoa ia kite haere mai kite Tepara a te Ariki, kia korerotia nuitia ra ano e ia tona ripenetanga, me ana mahi kino ka whakarerea, kia tatu ai te ngakau o te Whakaminenga i kino nei ki a ia; kia utua ano hold e ia te hunga i kino nei tana mahi ki a ratou ; a kite kahore ratou i utua, me ki mai ia e tuturu ana tana whakaaro kia utua, ina whiwhi ia kite mea pai hei utu.
Me pena ano te Minita hi te hunga e kitea ana e ia e hae ana, e mauahara ana hi a raua ; kaua raua e tukua kia kai i nga mea o te Tepara a te Ariki, kite kahore ia e mohio kua houhia ta raua rongo. Aki te pai tetahi o taua hunga i whawhai ra hi a raua hia takahia noatia iho e ia nga hara o tetahi, hia utua ano hoki e ia ana mahi kino ki tetahi; a e kore tetahi e rongo kite noho aroha, aka tohe ano ki tana mahi tutu, ki tana mahi mauahara: hei reira rate Minita ka tuku ai i te tangata ripeneta kite Kainga tahitanga tapu, ako tera e riri tonu ra, kauaka. Na, kite panga tetahi e te Minita mo enei he, i korerotia nei, kaua e tukua kia taka nga ra ko tahi tekau ma wha, me korero e ia kite Kai whakariterite. A kei te Kai whakariterite te whokaaromotauatanga ta, kia meatia mai ki aiata te Ture i whakarite ai.
Ite wa e kainga ai te Hapa, me hipoki te Tepara kite kakahu rinena ma, me whakatu hoki ki waenganui o te Whare Karakum hi roto ranei i te taiepa i te wahi e korerotia ana te Karakia mo te Ata mo te Ahiahi. Me tu hold te Piriti kite taha hi te Nota ote Tepara, a ha whakahua i te Inat a te ArUd, i tera hold i muri iho; me koropiko nga tangata.
KO TE KAIN GA TAHITANGA TAPU.
183
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra.* JVlurua o matou hara, matou hoki e muru nei io te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou i te kinoAmine.
Ko te Inot.
ETE Atua Kaha rawa, e tuwhera ana nga ngakau katoa ki a koe, e mohiotia ana nga hiahia, e kore hoki e ngaro i a koe te mea huna; Whakahangia iho to Wairua Tapu hei whakama i nga whakaaro a o matou ngakau, kia tino aroha ai matou ki a koe, kia tika ai te whakanui ito Ingoa tapu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Anki. Amine.
Ko konet te Pintz tahuri ai H nga tangata, whakahua ai ano i NGA TURE KO tahi tekau, Ida marama hoki te reo; ko nga tangata vne koropiko tonu, a, ka mutu ia Ture ia Ture, na, me moi atu kia tohungia ete Atua, ratou i hara nei i nga ra kua pahemo atu, kia homai hoki he kaha kia rite ai i a ratou ana Ture a muri ake nei.
Minita.
T KOREROTIA e te Atua enei kupu, i mea ia, Ko JL Ihowa ahau ko tou Atua: aua etahr atua ke atu mou ki mua atu i a au.
Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, a whakatahuritia o matou ngakau kite whakarite i tenei ture. Minita. Kei hanga koe i te whakapakoko mou, i tetahi ritenga i anei o nga mea o te rangi i runga, o te henna ranei i raro, o te wai ranei i raro i te whenua. Kei koiopiko koe ki ena mea, kei mahi ranei ki ena mea : ko Ihowa hoki ahau, ko to Atua, he Atua hae, e mea ana i nga hara o nga matua kia tau iho ki nga tamariki, a, te torn, te wha ra ano o nga whakatupuranga o te hunga e kino mai ana ki a au, e whakaputa aroha ana hoki ki nga mano, kite hunga e aroha mai ana ki a au, e whakarite ana hoki i aku ture. Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, a whakatahuritia o matou ngakau kite whakarite i tenei ture. Minita. Kei whakahuatia noatia e koe te Ingoa o Ihowa o tou Atua: e kore hoki a Ihowa e mea he harakore te tangata i whakahuatia noatia ai tona Inn-oa.
KO TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
184
Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, a whakatahuritia o matou ngakau kite whakarite i tenei ture. Minita. Kia mahara koe kite Ra Hapati kia whakatapua. E ono nga ra e mahi ai koe, e mea ai hoki iau mea katoa; tena ko te ra whitu he Hapati no Ihowa no tou Atua. Kaua e mahia i reira tetahi mahi, e koutou, ko to tamaiti, ko to tamahine, ko to pononga tane, ko to pononga wahine, me o kararehe hoki, me to tangata ke i roto i o tatau. E ono hoki nga ra i hanga ai e Ihowa te rangi mete whenua, te moana, me nga mea katoa i roto, aka okioki ite ra whitu: no reira i whakapaingia ai te Ra Hapati e Ihowa, a whakatapua ana. Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, a whakatahuritia o matou ngakau kite whakarite i tenei ture. Minita. Whakahonoretia tou papa me tou whaea, kia roa ai ou ra kite whenua e homai nei e Ihowa e to Atua ki a koe.
Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, a whakatahuritia o matou ngakau kite whakarite i tenei ture. Minita. Kaua koe e patu. Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, a whakatahuritia o matou ngakau kite whakarite i tenei ture. Minita. Kaua koe e puremu. Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, a whakatahuritia o matou ngakau kite whakarite i tenei ture. Minita. Kaua koe e tahae.
Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, a whakatahuritia o matou ngakau kite whakarite i tenei ture. Minita. Kaua e whakapae teka ki tou hoa. Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, a whakatahuritia o matou ngakau kite whakarite i tenei ture. Minita. Kaua koe e hiahia kite whare o tou hoa, kaua koe e hiahia kite wahine a tou hoa, ki tana pononga tane ranei, ki tana pononga wahine ranei, ki tana kau ranei, ki tana kaihe ranei, ki tetahi mea ranei a tou hoa. Te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou, a tuhia katoatia enei ture au ki o matou ngakau.
Ko honei tetahi o enei Inoi mo te Kuini, me tu ano te Minita, a ha mea,
Tatou ka inoi.
ETE Atua Kaha rawa, non te rangatiratanga e kore rawa e mutu, e kore ano hoki ton kaha e taea e te
KO TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
185
whakaaro; Kia atamai koe kite Hahi katoa, whakatikatikaia ano hoki te ngakau o to Pononga i whiriwhiria e koe, o Wikitoria, o to matou Kuini o to matou Kawana, kia matau ai ia no wai ia minita, a kia tino whai i nga mea e whakahonoretia ai, e whakakororiatia ai koe: kia whakaaroa marietia ano hoki e matou, e ona tangata, te take mai o tona mana, ka pono ai te mahi ki a ia, te whakahonore, te rongo marie ki a ia, i roto ano i a koe, mete whakaaro ano ki a koe, hei whakaritenga hoki i to Kupu i whakatakotoria mai e koe; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, tena ia te ora na, te kingi tahi na, i a korua ko te Wairua Tapu,ko tahi ano Atua, a ake ake ake. Amine.
Ko tenei ranei,
O TE Atua Kaha rawa ora tonu, kua whakaakona ,J[_J mai matou e to Kupu tapu, e tohutohungia ana, e whakatikatikaia ana e koe nga ngakau o nga Kingi, a mau ano ratou e whakahaere, e whakaanga ki nga mea e pai ai koe: Tenei matou te inoi atu nei mo Wikitori a, mo to Pononga, mo to matou Kuini mo to matou kia whakahaerea kia wdiakatikatikaia tona ngakau, kia whai tonu ai ana whakaaro katoa, ana kupu, me ana mahi i nga mea e whakahonoretia ai e whakakororiatia ai koe, a kia tohe ano hoki ia kia noho te iwi i tukua ki a ia, i runga i te taonga, i runga i te rangimarie, i runga i te tapu: Tukua mai tenei, e te Matua tohu, ko to Tamaiti hoki ko Ihu Karaiti, to matou Ariki. Amine.
Ko honei horerotia ai te Inoi mo te Ka. A me horero te Tuhituhi ete Piriti i muri tata iho ote Inoi, me mea: Ko te Tuhituhi [ko te wahi Karaipiture ranei i whakaritea mo te Tuhituhi] kei te o nga Upoko o ka timata ite o nga Karangi. A ha mutu te Tuhituhi, ha mea ia, Ko te mutunga tenei o te Tuhituhi. Hei honei ia horero ai ite Kongo Pai, (me tu hatoa ano nga tangata,') a ha mea, Ko te Rongo Pai kei te o nga Upoko o kei te o nga Karangi te timatanga. A ha mutu te Kongo Pai, me waiata me horero ranei tenei Whahapono, me tu tonu ano te whakaminenga.
EWHAKAPONO ana ahau kite Atua ko tahi kite Matua Kaha rawa, Ko ia te Kai hanga o te rangi o te whenua, O nga mea e kitea ana, o nga mea hoki e kore e kitea:
Ki te Ariki ko tahi hoki ki a Ihu Karaiti, ko ia ta te Atua Tamaitiko tahi, He mea whakatupu na tona Matua i mua ake o nga ao katoa, he Atua no te Atua, he Mara-
KO TE KAINGA T AHITANG A TAPU.
186
matanga no te Maramatanga, Tino Atua no te tino Atua, He mea whakatupu, ehara i te mea hanga, Ko tahi ano raua ko te Matua, Nana nei nga mea katoa i hanga: I heke iho ano ia ite rangi kite whakaora i a tatou i nga tangata, A ka whakakikokikotia e te Wairua Tapu ki roto kite Wahina ki a Meri, Aka whakatangatatia, Ka ripekatia ano hoki mo tatou i te wa i a Ponotio Pirato e kawana ana. I mate ia, a i tanumia, I ara ake hoki ite toru o nga ra, i pera hoki mete mea i tuhituhia, I kake atu kite rangi, Na, e noho mai nei ano ia i te ringaringa matau o te Matua. Aka haere mai ano ia a mua i runga ite kororia, kite whakarite whakawa mo te hunga ora mo te hunga mate : E kore hoki tona rangatiratanga e mutu. A e whakapono ana ahau kite Wairua Tapu Ko ia te Ariki mete Kai homai ite ora, E puta mai ana hoki ite Matua i te Tamaiti, E koropikoria nei e whakakororiatia tahitia nei mete Matua mete Tamaiti, Nana hoki nga korero a nga Poropiti. A e whakapono ana ano ahau ko tahi ano Hahi ko ta nga Apotoro, a puta noa i te ao. E whakaae ana ano ahau ko tahi ano Iriiringa hei murunga hara, A e tumanako atu ana ahau kite Aranga mai ote hunga mate, Ki te oranga hoki ki tera ao atu. Amine.
Ko kond horerotia ai e te Minita hi nga tangata nga Ra nui, me nga Ra noho puku ote Wiki e haere ake nei. Ko reira ano hold hi te mea he Hapa me korero e ia ; a me korero nga Kupu pei, me era atu kupu pera hoki. A ma te Minita anake e korero aua kupu i roto i te Whare Karakia, i te mea e karakia ana: kaua hoki tetahi mea e korerotia e ia kite kahore i lohdkaritea e tenei Puka~ puka, e te Kuini ranei, e te Kai whakariterite rand.
. Ko konei te Kauwhau.
Na, me hoki te Piriti hi te Tepar aa te Ariki, ha timata ite Ohaohatanga, a ha hor&rotia tetahi, etahi rand, o end Rarangi, ana hoki e pai ai.
KIA tiaho raia to koutou maramatanga kite aroaro o nga tangata, kia kite ai ratou i a koutou hanga pai, kia whakakororia ai hoki i to koutou Matua i te rangi. Matiu n.
Kaua e purangatia he taonga ma koutou kite whenua, kite wahi e whakakinongia ana ete huhu, ete waikura, kite wahi hoki e keri mai ai nga tahae, tahae ai. Erangi purangatia ma koutou he taonga kite rangi, kite wahi e kore ai e whakakino te huhu, te waikura, kite wahi hoki e kore ai e keri nga tahae, tahae ai. Matiu vi. Na, ko nga mea katoa e pai ai koutou kia meatia e nga
KO TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
187
tangata ki a koutou, penatia ano e koutou ki a ratou: ko ta te ture meta nga poropiti hoki tenei. Matiu vii. E kore e tomo atu ki roto kite rangatiratanga 4 te rangi nga tangata katoa e mea mai ana ki a au, E te Ariki, ete Ariki; engari ia e mea ana ita toku Matua i te rangi i pai ai. Matiu vii. Ka tu a Hakiaha, ka mea kite Ariki, Ete Ariki, na, he hoatu taku ite hawhe o aku taonga kite hunga rawakore : a kite mea kua riro mai i a au te mea a tetahi i te whakapae teka, ka takiwhatia aku utu. Ruka xix. Ko wai ka haere hei hoia, a nona ake ano nga utu mona ? ko wai e whakato ana i te mara waina, a e kore e kai i ona hua ? ko wai e whangai ana i te kahui, a e kore e kai ite waiu ote kahui ? 1 Koriniti ix.
Me he mea kua ruia atu e matou nga mea wairua ma koutou, he mea nui ianei kite kotia e matou a koutou mea ote kikokiko ? 1 Koriniti ix.
Kahore oti koutou i matau, na, te hunga e mahi ana i nga mea tapu, e kai ana ratou i nga mea o te temepara ? me nga kai tiaki o te aata ka whiwhi ngatahi ano ko te aata ? Pera tonu ano hoki ta te Ariki i whakarite ai mo nga kai kauwhau o te rongo pai, hei te rongo pai he oranga mo ratou. 1 Koriniti ix. He torutoru a tetahi i rui ai, he torutoru ano ana e kokoti ai; ahe maha nga mea i ruia e tetahi, he maha ano ana e kokoti ai. Kia rite ano ki ta tenei ki ta tenei i whakaaro ai i roto i tona ngakau; kaua e tua pouri, kaua e tua whakauaua: ko ta te Atua hoki e aroha ai, he tangata e hihiko ana kite hoatu. 2 Koriniti ix. Te tangata e whakaakona ana kite kupu, me whakawhiwhi e ia tona kai whakaako ki nga mea pai katoa. Kei tinihangatia koutou; e kore te Atua e hiangatia: ko ta te tangata hoki e rui ai, ko tana tenei e kokoti ai. Karaiti vi.
Na, i te mea kei a tatou nei te wa mahi, kia mea tatou i te pai ki nga tangata katoa, tera noa ake ia kite hunga ote whare ote whakapono. Karaiti vi. He taonga nui ano ia te karakia pai hui tahi kite ngakau tatu. Kahore hoki he mea i mauria mai e tatou ki te ao, a he mea marama noa tenei e kore e ahei te mau atu e tatou tetahi mea. 1 Timati vi.
Akona atu te hunga i nga taonga o tenei ao, kia hihiko ratou kite ohaoha/ kite whakawhiwhi i etahi; ko te
KO TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
188
turanga pai mo a mua to ratou taonga e rongoa ai, kia man ai i a ratou te oranga tonutanga. 1 Timoti vi. E kore hoki e he ta te Atua, e wareware ki ta koutou mahi, te uaua aroha hoki, i whakakitea mai e koutou ki tona ingoa, i a koutou i atawhai i te hunga tapu, a ka ata whai nei ano. Nga Niperu vi. Kei wareware koutou kite mahi pai, kite atawhai: e manakohia ana hoki e te Atua nga patunga tapu pera, Nqa Hiperu xiii.
Na, te tangata i a ia nei nga oranga o tenei ao, a kakite e matea ana tetahi mea e tona teina, na, ka tutakina iho e ia tona ngakau aroha ki a ia, e mau pehea ana koia te aroha ote Atua i roto iaia ? 1 Hoani iii.
Ko ia e aroha ana kite hunga rawakore e tuku atu ana ki a Ihowa; a ko tana i hoatu ai e utua ano ki a ia. Nga Whakatauki xix. Ka hari te tangata e whakaaro ana kite rawakore: e whakaorangia ia e Ihowa itewa o te he. Waiata xli.
Ko konei ko te korerotanga i enei Rarangi, kohia ai e nga Rikona, e nga Kai tiaki ranei o te Whare, e tetahi atu tangata ranei i whakaritea mo tenei mahi, nga Ohaohatanga ma te Hunga rawakore, mete aha noa atu, ki roto ki tetahi peihana i homai e te Hahi mo tenei mea ; a me kawe atu kite Piriti, a mana e whakatakoto ki runga kite Tepara tapu.
A kite mea he Hapa tapu, me ivhakatakoto e te Piriti tetahi taro, me tetahi waina, ki runga kite Tepara, kia rite te nui ki nga tangata hei kai.
A ha mutu tena, me mea te Piriti,
Tatou ka inoi mo te Hahi whawhai katoa o te Karaiti i konei i te ao nei.
TO TE Atua Kaha rawa ora tonu, nau nei, ara na to j j Apotoro tapu, matou i whakaako kite inoi, kite whakawhetai mo nga tangata katoa; Tenei matou te inoi atu nei ki a koe kia atawhai mai [ * kia *Ki te kahore manako mai hoki ki enei ohaohatanga a he ohaohatanga, matou,~\ kia whakarongo mai ki enei inoi, e na ' mO . ™ moi atu nei matou ki a koe kite Atua nui; nei r^j a man ako whakanohoia te wairua pono ki roto ki to mai hoki ki enei Hahi puta noa i te ao, whakakotahitia o ohaohatanga.] ratou ngakau, me a ratou mahi: A tukua mai ki nga tangata katoa e whakaae ana ki tou Ingoa tapu, kia whakaae hoki ki to Kupu pono, kia ko tahi ano te mahi, kia tapu ano te aroha. He inoi tenei na matou kia whakaorangia kia tiakina nga Kingi whakapono katoa, me nga
KO TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
189
Kawana; tirohia rawatia ano hoki a Wikitobi a to pononga, to matou Kuini; kia kawanatia ai matou i runga ite tapu i runga ite ata noho: Tukua mai ano hoki ki tana Runanga katoa, ki nga tangata katoa hoki i whakaritea e ia hei kai whakahaere tikanga, kia pono kia tika ta ratou whakarite whakawa, kia pakia hoki e ratou te kino, kia whakapumautia o tikanga pono me nga mahi pai. Tukua mai he kaha, ete Matua ite rangi, ki nga Pihopa katoa ki nga Minita, kia whakapuakina ai e a ratou mahi e a ratou kauwhau to Kupu pono to Kupu ora, kia tika ai hoki ta ratou tuku i au Hakarameta tapu: Homai ano hoki to kaha i te rangi ki to hunga katoa 5 ki tenei whakaminenga ano hoki e koropiko atu nei j kia mahaki o ratou ngakau kia tupato, ina whakarongo ratou ki to Kupu tapu; mete mahi ano ki a koe i runga ite tapu, i runga ite tika, i nga ra katoa e ora ai ratou. A Q inoi atu ana matou ki a koe, e te Ariki, kia whakamarietia kia tautokona nga tangata katoa, e pouri ana i tenei ao pahemohemo, e tangi ana, e rawakore ana, e mate ana, e whakaekea ana ranei e tetahi atu he. A e whakapai ana matou ki ton Ingoa tapu mo o pononga katoa, i mate atu i tenei ao i runga i te whakapono, i runga i te wehi ki a koe; e inoi ana ano hoki matou ki a koe kia homai he kaha ki a matou, e aru ai matou i a ratou mahi pai, kia uru tahi ai matou ki tou rangatiratanga ite rangi: Tukua mai tenei, e te Matua, ko Ihu Karaiti hoki to matou Kai wawao Kai inoi. Amine.
Me korero enei Kupu ivhakahau e te Minita, ina nvatu te Kauurttau i te Ra tapu, i tetahi Ra nui ranei, i mua tata ake o te kainga o te Hapa tapu i te wa e karangatia ai.
E AKU hoa arolia, e mea ana ahau, kite pai te Atua, kia tukua, i tenei ra e haere ake nei, te Hakarameta o te Tinana o te Toto o te Karaiti, ki nga tangata katoa e whakapono ana, e whai whakaaro ana 5 he mea whakahari taua mea, he mea whakamahara ki tona/ Ripeka ki tona Mamae utu nui, ki taua mea e murua ai o tatou hara, e riro mai ai hoki te Rangatiratanga o te rangi. Koia taku i mea ai, me ata whakawhetai atu tatou kite Atua Kaha rawa ki to tatou Matua ite rangi, mona i homai i tana Tamaiti, i to tatou Kai whakaora i a Ihu Karaiti, kia mate mo tatou, a kia meinga hei kai whakawairua ma tatou i roto i taua Hakarameta. Na,
KO TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
190
ka kite nei koutou, he mea tenei na te Atua, he niea whakahari i te hunga e kai tika ana, he mea whakamate hoki kite hunga e kore e tika te kai; koia ahau ka whakahau nei i a koutou kia whakaarohia i tenei takiwa te nui o tenei mea tapu, o tenei mea ngaro, mete nui ote mate, kite kahore e tika te kai; a kia rapu kia whawha iho ki roto ki o koutou hinengaro, (kaua ano hoki e mahi hangareka, e pera mete hunga e tinihanga ana kite Atua ; engari kia takikia tapu ai, kia ma ai ta koutou haere mai ki tenei Hakari nui whakaterangi, mete kakahu ano i te kakahu marena i whakaritea mai e te Atua i roto i te Karaipiture tapu, kia tika ai ta koutou whakatatanga mai ki tenei Tepara tapu. Na, me penei te meatanga; Tirohia a koutou mahi me ta koutou whakahaere, e rite ana ranei ki nga ture ate Atua; a, e kite koutou kua he tetahi wahi, te hiahia ranei, te kupu ranei, te mahi ranei, name tangi mo a koutou hara me whaki atu hoki kite Atua Kaha rawa, kia u hoki te ngakau kite mahi ite pai a muri ake nei. A kite mahara koutou kua kino koutou kite tangata, a ehara ite mea kua kino kite Atua anake; na, me hohou ta koutou rongo; kia pai ano hoki kite whakautu i o koutou he, kaua e kaiponuhia; kia rite ra ano te utu; whakarerea noatia iho nga hara a nga tangata i hara mai ki a koutou, kia pera hoki me koutou e mea nei kia whakarerea. noatia iho o koutou hara e te Atua: ta te mea hoki, kite kahore koutou e penei, hei whakanui kau te kainga ite Hapa Tapu ite mate mo koutou. Ehia taku e mea nei, kite mea he tangata whakarawai tetahi o koutou kite Atua, he tangata whakaware, whakahe ranei i tana Ivupu, he tangata puremu ranei, e mauahara ana ranei,. e hae ana ranei, e mahi ana ranei i tetahi atu kino nui, ripeneta koutou ki o koutou hara, kite kahore, kaua e haere mai ki tenei Tepara tapu; kei kainga e koutou taua Hakarameta tapu, a, ka tapoko te rewera ki roto ki a.koutou, ka pera me ia i tapoko ki a Hura, a ka whakakiia. koutou ki nga kino katoa, ka whakangaromia ano hoki o koutou tinana, o koutou wairua. Na, ko te tino tikanga ano hoki tenei, kia kaua tetahi tangata e whakatata mai kite Kainga tahiXanga Tapu, ki te kahore ia e okioki ki ta te Atua mahi tohu, kite kahore e tatu tona hinengaro; koia taku i mea ai, kite kahore e taea e tetahi o koutou te whakamauru tona ngfakau, a, e
KO TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
191
mea ana kia whakamarietia kia korerotia, na, me haere mai ia ki a au, ki tetahi atu Minita whakaaro ranei o ta te A tua Kupu, ka whakaatu mai ai i te pouri o tona ngakau; kia riro ai i a ia te pai ote wetekanga o nga hara i te Kupu a te Atua ka whakapuakina ki a ia, kia whakamarietia ai hoki tona hinengaro e nga kupu whakatupato, kia mutu ai hoki te rapurapu mete whakaaroaro.
A ha kitea e te Minita e nyoikore ana nga tangata kite haere mai hi te Kainga tahitanga Tapu, engari pea ko tend te korerotia.
l AKU hoa aroha, e mea ana ahau, kite pai te Atua, J kia tukua te Hapa a te Ariki i : a e mea ana ahau, kia whakaaro koutou kite Atua, kia haere katoa mai hoki; ko taku tohe ano tenei, ko te whakamahara i a koutou ki a te Karaiti, kei noho atu koutou, nana nei hoki na te Atua i aroha mai i karanga i a koutou. E mohio ana ano koutou he mea kino rawa, kite taka e tetahi tangata he hakari nui, a ka whakatakotoria nga tini kai papai ki runga ki tana tepara, a kahore tetahi mea i mahue atu, heoi ano ko nga tangata kia noho iho kite kai; na, ka he ta ratou mahi, aka paopao noa iho ratou. Ko wai o koutou e kore e riri ki tena mahi ? Ko wai hoki e kore e mea, he he nui tena ? Mo konei kia tupato koutou, e aku hoa e arohaina nuitia ana i roto i a te Karaiti, kei noho atu koutou i tenei Hapa tapu, a ka mea kia riri te Atua ki a koutou. He hanga takoto noa te ki ma te tangata, e kore au e tae atu kite kai, e whakararua ana ahau e nga mahi o tenei ao. E kore ia te Atua e hohoro te pai mai, te whakaae mai, ki enei kupu whakawareware. Ki te mea tetahi he nui oku he, a e kore au e tae atu ite wehi: he aha ra koutou te ripeneta ai, te whakatika ai i ta koutou mahi? Ka karangatia koutou e te Atua, e kore ianei koutou e whakama kite mea mai, e kore koutou e tae mai ? Ka takoto te tikanga kia hoki koutou kite Atua, ka whakawareware ano ranei koutou, a ka mea mai kahore ano koutou kia watea noa ? Tena ra, whakaaroa marietia i roto i o koutou ngakau, e whakarangona mai ranei ena kupu tekateka noa e te Atua ? Taua hunga hoki ite Rongo pai i paopao ra ki te hakari, i mea hoki, kua hokona he mara, me haere ki te whakamatamatau i nga okiha, ka tahi ano ka marenatia, kihai rawa ratou i whakarangona mai, i tikangatia ranei hei kai i taua Hakari tapu. Tenei au te Minita, te
KO TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
192
tatari atu nei; te whakahua atu nei i te Ingoa o te Atua, te karanga atu nei ki a koutou, kia mahara ki a te Karaiti, kia mate nui kite ora, kia kai ano hoki i tenei Hapa Tapu. Na, kua pai nei te Tama ate Atua kia mate i runga i te Ripeka hei whakaora i a koutou, waihoki e tika ana ano kia kainga te Hapa Tapu, hei whakamaharatanga ki taua patunga tapu, hei whakaritenga hoki i tana kupu: aki te mangere koutou ki tenei mahi, whakaarohia te nui oto koutou kino kite Atua, mete whiunga nui hoki ka tata nei te whakapakia mai eiaki a koutou; mo koutou ka whakarere pakupaku ite Tepara a te Ariki, a ka wehe atu i o koutou hoa, e haere mai ana kite kai i tenei hakari whakaterangi. Ki te ata whakaaro koutou ki enei mea, ka hoki ake ta koutou mahara kite pai, ma te kaha ano ia ote Atua: ako ta matou inoi tonu tenei mo koutou, kia homai taua kaha e te Atua Kaha rawa, e to tatou Matua i te rangi.
Na ka kainga te Hapa, me whakatu nga tangata, Jda pal ai U Jioatu i te Haharameta tapu Id a ratou, a me Jtorero tenei. Whakahaunga e te Piriti.
E AKU boa arolia, e te hunga e mea ana kia haere J mai kite kai tahi ite Tinana mete Toto oto tatou Kai whakaora o te Karaiti, kia mahara koutou ki ta Paora kupu whakatupato ki nga tangata katoa, kia ata rapu, kia ata tirotiro iho ki roto i a ratou, i te mea kiano ratou i anga kite kai i tena Taro, kite inu i tena Kapa. He nui hoki te pai kite kainga taua Hakarameta tapu i runga ite ngakau ripeneta, ite whakapono ora; (ko reira hoki tatou kai whakawairua ai i te kikokiko o te Karaiti, inu whakawairua ai i tona toto ; ko reira tatou noho ai i roto i a te Karaiti, a ko te Karaiti i roto i a tatou; ka whakakotahitia tatou ki a te Karaiti, ko te Karaiti hoki ki a tatou;) ahe kino nui te tukunga iho kite kainga maharakoretia e tatou. Ko reira hoki tatou hara ai kite Tinana kite Toto ote Karaiti, oto tatou Kai whakaora; ka kainga ka inumia e tatou to tatou whakamatenga, te mahara kite Tinana ote Ariki; ka whakaukia e tatou te riri ate Atua: ka whakahihiri ia ia kia pakia tatou kite tini ote mate. Whakawakia a koutou mahi, e hoa ma, kei whakawakia koutou e te Ariki; tino ripenetatia. a koutou hara o mua; kia ute whakapono ki ate Karaiti, ki to tatou Kai whakaora; kia pai te noho, kia aroha
KO TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
193
K
koutou ki nga tangata katoa; ko reira tika ai ta koutou kai i enei mea tapu, mea ngaro. Na, ko te tino mea tenei kia whakaiti koutou i a koutou, kia whakawhetai ata kite Atua, kite Matua, kite Tamaiti, kite Wairua Tapu, mo te hokonga ote ao kite mate ki nga mamae o to tatou Kai whakaora ote Karaiti; he Atua nei ia he tangata; heoi, whakaiti iho ana ia ia ia ano, a mate iho ki runga kite Ripeka mo tatou, mo te hunga hara i takoto nei i te pouri, i te atarangi o te mate ; kia meinga ai tatou hei tamariki ma te Atua, a kia whakaarahia kite ora tonu. Na, he mea kia mahara tonu ai tatou kite aroha nui whakaharahara o to tatou Ariki o Ihu Karaiti, i mate nei mo tatou, ki nga tini mea pai hoki i whakawhiwhia mai e ia ki a tatou i ona toto i whakahekea ra; enei mea ngaro i kiia nei, i whakaritea nei e ia, hei tohu mo tona aroha, hei whakamahara tonu hoki ki tona matenga, hei mea hoki e nui ai, e pumau ai to tatou hari. Mo konei kia whakawhetai tonu atu tatou ki a ia, kite Matua, kite Wairua Tapu, ko ta tatou mahi tika hoki tenei; kia tukua atu hoki tatou ki tana e pai ai, a kia whaia te mahi ki a ia i runga i te tapu i te pai i nga ra katoa e ora ai tatou. Amine.
5T ATo konei mea atu ai te Piriti kite hunga e haere mai ana kite kai i te Hapa Tapu.
ETE hunga e tino ripeneta ana mo o koutou hara, a e aroha ana ki o koutou hoa a e mea ana kia pai te noho, kia whakarite i nga ture a te Atua, kia haere i ana ara tapu amua ake; Awhi whakapono mai, kainga tenei Hakarameta tapu, kia tatu ai o koutou ngakau; mete whaki i o koutou hara, mete tuku ano i nga turi ki raro.
Ko konei tenei Whdkinga nui a te hunga katoa e mea ana kia kai ite Hapa Tapu, ma tetahi o nga Minita e korero; a kia tukua ona turi ki raro, me o te nuinga, me mea,
ETE Atua Kaha rawa, e te Matua o to matou Ariki . o Ihu Karaiti, ko koe te Kai hanga i nga mea katoa, te Kai whakariterite ido nga tangata katoa; Tenei te whakina atu nei e matou, te tangihia atu nei o matou tini he, Me a matou mahi kino i kino ai matou i era rangi i mua ake nei, Ki a koe kite Atua nui, Ko a matou whakaaro, a matou kupu, a matou mahi, He mea whakaoho i a koe kia riri kia aritarita mai ki a matou. E npeneia ana matou, e pouri pu ana mo enei hara o matou ; Mamat
RO TE KAIWA TAHITANGA TAPE.
194
rawa ua maharatia e matou; Rorotu tonu te taimaha* Tohungia matou, e te Matua tohu, Tohungia matou; Whakaarohia tau Tamaiti a Ihu Karaiti to matou Ariki, a whakarerea noatia iho nga mea o mua; A meinga kia hou ta matou ritenga, Kia mahi matou ki a koe kia paingia hoki e koe a mua tonu atu, Kia whakakororiatia ai to Ingoa; Ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko konei nohakatika ai te Piriti (te Pihopa ranei, kite mea kei reira ia) ka tahuri atu kite iwi, ka korero i tenei Wetekanga.
HE nui te arohao te Atua Kaharawa, o totatou Matua i te rangi, a kua mea mai ano ia, ka murua nga kino o te hunga katoa e tino ripeneta ana, e tahuri whakapono atu ana ki a ia; Mana koutou e tohu; mana e hohou te rongo ki a koutou ; mana koutou e whakaora i o koutou hara katoa; mana hoki koutou e whakau, e whakakaha i runga i nga mea pai katoa; a mana koutou e kawe kite ora tonu; ko Ihu Karaiti hoki to tatou Ariki.
Ko konei te Piriti mea ai,
Whakarongo ki nga kupu whakamarie a te Karaiti, a to tatou Kai whakaora, kite hunga katoa e tahuri pono atu ana ki a ia.
ITAERE mai ki ahau, e koutou katoa e mauiui ana, A e taimaha ana, a maku koutou e whakaokioki. Matiu xi. 28.
Na, koia ano te aroha o te Atua kite ao, homai ana e ia tana Tamaiti ko tahi, kia kahore ai e mate te tangata e whakapono ana ki a ia, engari kia whiwhi ai kite oranga tonutanga. Hoani iii. 16. Whakarongo hoki ki ta Paora. He pono te korero, a e pai ana kia tangohia rawatia, i haere mai a Karaiti Ihu kite ao kite whakaora i te hunga hara. 1 Timoti i. 15.
Whakarongo ano hoki ki ta Hoani. Ki te hara tetahi, tera te kai korero mo tatou kei te Matua, ko Ihu Karaiti te tika: akoia te whakamarietanga mo o tatou hara. 1 Hoani ii. 1,2.
Muri iho, ka mea ano te Minita,
Kia ara o koutou ngakau. Te Nuinga, Ka ara nei kite Ariki*
KO TE KAINGA TABITANGA TAPU.
195
k2
Piriti. Kia whakapai tatou ki a Ihowa, ki to tatou Atua. Te Nuinga. Ko te mea tika ano hoki tenei.
Na, ka tahuri te Piriti kite Tepar aa te Ariki, aka mea, HE mea pai, he mea tika, he tino mahi ano hoki tenei ma matou te ene i upu [e te whakapai atu i nga wa katoa, i nga wahi Matua Tapu] i te katoa, ki a koe, e Ihowa, e te * Matua ote To " Tapu, e te Atua Kaha rawa, Ora tonu. 1
Ko konei te Inoinga Timatanga o tenei ra, kite mea i whakaritea ano tetahi, a kite kahore me korero tonu iho,
1~7~ OIA hoki matou ko nga Anahera, ko nga Anahera V nui, ko te hunga katoa ano hoki o te rangi, ka whakapai atu ai, ka whakanui ai i tou Ingoa kororia; a, ka mea tonu ki a koe, Tapu, tapu, tapu rawa, e Ihowa, e te Atua o nga mano tuauriuri, ki tonu te rangi mete whenua i tou kororia: Kia whakakororiatia koe, e Ihowa, i Runga rawa. Amine.
KO NGA INOINGA TIMATANGA.
Mo Ra Whanautanga, me nga ra e whitu hoki i muri iho.
MO to homaitanga i a Ihu Karaiti i tan Tamaiti Ko tahi kia vvhanau i tenei wa mo matou, kia whakatangatatia hoki e te Wairua Tapu, ki roto ki tona whaea kite Wahina ki a Meri; kahore ano hoki ona hara, aha, aha; kia ma ai o matou hara i a ia. Koia hoki matou ko nga Anahera, &c.
Mo te Ra Aranga, me nga ra e whitu hoki i muri iho.
O te tino mea ia e whakamoemiti ai matou ki a koe, iX ko te Aranga kororia mai o tau Tamaiti, oto matou Ariki o Ihu Karaiti: ko ia hoki te tino Reme ote Kapenga i tukua nei mo matou, a kua riro nei i a ia nga kino o te ao; na tona matenga te mate i ngaro ai, ana tona aranga kite ora, te oranga tonutanga i riro mai ai ki a matou. Koia hoki matou ko nga Anahera, &c.
Mo te Ra Kakenga, me nga ra e whitu hoki i muri iho.
KO tau Tamaiti hoki e tino arohaina ana ko Ihu Karaiti to matcu Ariki; i puta mai nei hoki ia ki ana Apotoro katoa i muri iho i tona aranga ake, a, i a ratou
KO TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
196
e titiro ana, ka kake atu kite rangi kite whakapai mai i tetahi wahi mo matou; kia tae atu ai matou kite wahi e noho nei ia, kia noho tonu ai hoki ki a ia i te kororia Koia hoki matou ko nga Anahera, &c.
Mo te Ra o te Petekoha, me nga ra e ono i muri iho.
KO Ihu Karaiti hoki to matou Ariki; he tika tonu nei hoki tana kupu, i heke mai ai te Wairua Tapu i tenei wa i runga i te rangi mete haruru nui, ano he hau nui, ko te ahua hoki me nga arero ahi, ka tau iho ki runga ki nga Apotoro, hei whakaako i a ratou, hei arahi i a ratou ki nga mea pono katoa; na reira i mohio ai ratou kite tini o nga reo ke, i maia ai ano hoki i kaha ai te ako tonu ite Rongo pai ki nga tauiwi katoa; ana tenei matou i arahi mai i roto i te pouri i roto i te he, kite maramatanga kite tino matauranga ki a koe, ki tau Tamaiti hoki, ki a Ihu Karaiti. Koia hoki matou ko nga Anahera, &c.
Mo te Hakari anake o te Tokotoru.
KO tahi ano Atua nei hoki koe, ko tahi Ariki; a, ahakoako tahi, tokotoru ano i roto i te Atua ko tahi. Ko ta matou hoki e whakapono atu ai kite kororia o te Matua, e whakaponohia ana mo te Tamaiti, mo te Wairua Tapu, kahore hoki he kohirahiranga he rerenga ketanga. Koia hoki matou ko nga Anahera, &c.
Ka mutu tetahi o enei Inoinga Timatanga me waiata me korero ranei.
KOIA lioki matou ko nga Anahera, ko nga Anahera nui, ko te hunga katoa ano hoki o te rangi, ka whakapai atu ai, ka whakanui ai i to Ingoa kororia; a, ka mea tonu ki a koe, Tapu, tapu, tapu rawa, e Ihowa, e te Atua o nga mano tuauriuri, ki tonu te rangi mete whenua i tou kororia: Kia whakakororiatia koe, e Ihowa, ’ Kunga rawa. Amine.
Ko konei ka koropiko te Minita kite Tepara a te Ariki, ak» whakahua i tenei Inoi a te hung a katoa e mea ana kia kai ift Hapa.
ETE Ariki tohu, e kore matou e pokanoa kite haert mai ki tenei Tepara au, mete whakapakari ano ki a matou mahi tika, engari kite tini oau mahi tohu. Ehara
KO TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
197
i te mea he hunga pai matou hei kohikohi i nga konga konga i raro ito Tepara. Otira ko taua Ihowa nei ano koe, nau hoki tenei mahi te tohu tonu: EteArikiatawhai, meinga kia tika ta matou kainga i te kikokiko o tau Tamaiti e aroha nei koe, o Ihu Karaiti, kia tika ta matou inumanga i tona toto, kia ma ai o matou tinana hara i tona tinana, a kia horoia o matou wairua ki tona toto utu nui, kia noho tonu ai matou i roto i a ia, a ko ia kia noho i roto i a matou. Amine.
Me tu te Minita ki mua mai o te Tepara, a kia pai te whakatakoto i te Taro i te Waina, kia tatanga ai, kia pai ai te ivhawhati i te Taro kite aroaro o te whakaminenga, te tango hoki i te Kapa ki ona ringa, na, ka whakahuatia e ia tenei Inoi Whakatapu:
"T7l TE Atua Kaha rawa, eto matou Matua ite rangi. Tj he aroha nou i homai ai e koe tau Tamaiti ko tahi a Ihu Karaiti, kia mate i runga i te Ripeka hei hoko i a matou, a, i taua tukunga ko tahi ona, he tino pai he tino rite te patunga tapu, te whakahere i homai e ia; na reira ano hoki i tino ea ai te utu mo nga hara ote ao katoa; a i whakarite ano ia,i whakahau i roto i tana Rongo pai, kia whakamaharatia tonutia e matou tona matenga, a kia hoki mai ra ano ia ; Whakarongo mai, e te Matua tohu, ki a matou ; a tukua mai ki a matou ina whakarite ite kupu tapu a tau Tamaiti, a to matou Kai whakaora a Ihu Karaiti, ina tango i enei mea i hanga e koe ite taro ite waina, hei whakamaharatanga ki tona matenga ki ona mamae, kia kai i tona Tinana tapu i tona Toto: i taua po
ano i tukua ai ia, i tango* ia i te Tarp; a, ka mutu te whakawhetai, ka whatiwhatiiaf, ka hoatu ki ana akonga, ka mea, Tangohia, kainga, ko toku Tinana tenei | e hoatu nei mo koutou: Meinga tenei hei whakamaharatanga ki ahau. Waihoki, ka mutu te Hapa, ka tango § ia ite Kapa; a, ka mutu te whakawhetai, ka hoatu ki a ratou, a, ka mea, Inumia tenei e koutou katoa ; ko toku Toto || hoki tenei o te Kawenata Hou, ka whakahekea nei mo koutou mo te tokomaha, hei murunga hara: Meinga tenei i nga inumanga katoatanga, hei whakamaharatanga ki ahau. Amine.
* Ko konei te Minita tango ai i te Pereti ki ona ringa. j" Ko konei hoki whawhati ai i te Taro. I Ko konei whakapa ai i tona ringa ki nga Taro katoa. § Ko konei ia tango ai i teKapa ki tona ringa. || Ko konei whakapa ai i tona ringa ki nga oko katoa kei roto nei te Waina e whakatapua ana.
KO TE KAINO TAHITANGA TAPI).
198
Ko konei te Minita kai ai i nga wahi e rua o te Hapa Tapu, ko ia ki mua, a hi te mea he Pihopa, he Piriti, he Pikona ranei hei reira, kia pena ano te hoatutanga ki a ratou; a, muri iho ki nga tangata katoa, ki o ratou ringaringa, me whakatepe tonu te whangai,meteata tuku ano hoki ratou i o ratou turi ki raro. A, ka hoatu e ia te Taro ki tetahi, me ki atu:
MA te Tinana o to tatou Ariki o Ihu Karaiti, i tukua nei mou, e whakaora tou tinana me tou wairua kia ora tonu. Tangohia tenei, kainga, hei whakamaharatanga ki a te Karaiti i mate mou, kainga whakaponotia ia i roto i tou ngakau, i runga i te whakawhetai.
Ka hoatu e te Minita te Kapa hi tetahi, me ki atu ia:
"M 4TA te Toto o to tatou Ariki o Ihu Karaiti, i whakaIVI hekea mou, e whakaora tou tinana me tou wairua kia ora tonu. Inumia tenei, hei whakamaharatanga kite Toto o te Karaiti i whakahekea mou, a kia whakawhetai.
Ki te pau wawe te Taro, te Waina ranet, i whakatapua, a kihai itu katoa, me whakatapu ano ete Piriti tetahi atu; me hoki ano ki enei kupu [I taua po ano i tukua ai to tatou Kai whakaora a te Karaiti,] mo te Taro; a ki enei ano [Waihoki ka mutu te Hapa] mo te Kapa.
Ka mutu katoa, ha hoki atu ano te Minita kite Tepara o te Ariki, ka whakatakoto marire i nga wahi i toe o nga Kai i whakatapua, ka hipohi ai kite kahahu ma.
Ko konei korerotia ai e te Piriti te Inoi a te Ariki; mete wheo kahua ano nga tangata i muri i a ia :
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou i te kino: Nau hoki te rangatiratanga, Te kaha, mete kororia, Ake ake ake. Amine.
A ka mutu tena, ho tenet:
Ep IHOWA, e to matou Matua i te rangi, e tino hiahia J ana matou o pononga kia paingia e koe tenei whakahere a matou, a matou nei whakamoemititanga me a matou whakawhetainga, a, e inoi ana matou ki a koe kia murua o matou hara, me o tou Hahi katoa, mo te pai mo te matenga o to Tamaiti o Ihu Karaiti, kia tukua mai ano hoki ki a matou kite hunga e whakapono ana ki tono tote
KO TE KAINGA TAHIIANGA TAPU.
199
era atu pai katoa o tenei matenga. E Ihowa, tenei matou te hoatu nei i a matou, i o matou wairua me o matou tinana, hei whakahere whai whakaaro, ora, tapu, ki a koe; a e inoi ana matou ki a koe kia whakakiia matou, te hunga kua kai i tenei Hapa Tapu, ki tou kaha, kia manaakitia mai hoki matou i runga ite rangi. A, ahakoa e kore e tika te hoatu e matou tetahi hoatutanga, no te mea e kino ana matou, e inoi ana matou, kia manakohia mai tenei mahi, kaua e whakaaroaro e pai ana ranei matou; engari murua o matou kino, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki; nana i kotahi ai matou kite Wairua Tapu, i runga ano i a ia matou e whakamoemiti atu nei e whakakororia atu nei ki a koe, e te Matua Kaha rawa, a, ake tonu atu. Arnine.
Ko tenei ranei:
Atua Kaha rawa ora tonu, ka whakawhetai atu ..JPj matou ki a koe, mou i pai kite whangai i a matou i te hunga kua tango nei i enei mea tapu, kite kai whakawairua, ki aua mea utu nui, kite Tinana kite Toto o tau Tamaiti o to matou Kai Whakaora o Ihu Karaiti; mou hoki i whakaatu ki a matou i reira e aroha mai ana koe ki a matou, a he tino wahi ano matou no te tinana whakawairua o to Tamaiti, no te rangapu tapu o te hunga whakapono katoa; no te hunga hoki e tumanako atu ana ki tou rangatiratanga mutunga kore, i riro mai nei i a matou i te matenga utu nui, i nga mamae o tau Tamaiti, e aroha na koe. Aka inoi atu ano matou ki a koe, ete Matua i te rangi, kia whakakahangia matou ki tou kaha, kia tuturu tonu ai matou ki taua iwi tapu, kia mahia hoki e matou nga mahi pai katoa i whakaritea e koe hei mahi ma matou; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, ko ia, ko koe, ko te Wairua Tapu, e whakahonoretia e whakakororiatia ana, a ake ake ake. Amine.
'“f Me horero, me wazata ranei tenei:
"IZ" IA whakakororiatia te Atua e noho ana i runga, kia JOL.. man te rongo kite whenua, kia pai te whakaaro ki nga tangata. Ka whakamoemiti atu matou ki a koe, ka whakapai atu, ka koropiko atu, ka whakakororia, ka whakawhetai ki a koe, mo tou kororia nui, e Ihowa e te Atua, e te Matua Kaha rawa. E te Ariki, e te Tamaiti whakatupu ko tahi, e Ihu Karaiti; e Ihowa e te Atua, ete Reme a te Atua, ete
KO TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
200
Tamaiti a te Matua, e waha atu nei i nga kino o te ao, tohungia matou* Ete Kai waha o nga kino ote ao, toll ungia matou. Ete Kai waha o nga kino ote ao, wnakarongo ki ta matou inoi. E koe e noho nei ite ringaringa matau o te Atua, o te Matua, tohungia matou. Ko koe anake te tapu ana ; ko koe anake a Ihowa; ko koe anake, ete Karaiti, mete Wairua Tapu, kei runga rawa ite kororia ote Atua ote Matua. Amine.
Na, ma te Minita (ma te Pihopa ranei hi te mea hd rdra ia) e tuhu nga tangata hia haere, ho tenet hei Whahapainga:
MA te marie o te Atua, e kore nei e taea te whakaaro e te tangata, e whakau o koutou ngakau o koutou hinengaro ki runga i te matauranga kite aroha kite Atua, ki tana Tamaiti ki to tatou Ariki ki a Ihu Karaiti: a kia mau, kia piri tonu, ki a koutou te manaakitanga a te Atua Kaha rawa, a te Matua, a te Tamaiti, a te Wairua Tapu. Amine.
Ko nga Inoi end mo mun i te Ohaohatanga hi te hahore he Hapa, mehorero tetahi, etahi ranei; ahi tepai te Minita, me horero eia i nga rangi he dke i muri iho i nga Inoi o te Karakia o te Ata o te Ahiahi rand, o te Kainga tahitanga rand, o te Ritani ranei.
Kia tata mai koe, e Ihowa, i a matou e inoi nei, a, . whakatikaia te ara o o pononga kite ora tonu ; a, i nga tini putanga ketanga i nga tini paheketanga o tenei ao matemate, awhinatia mai, tiakina hoki matou, e te Kai whakaora aroha; ko Ihu Karaiti nei hoki to matou Ariki. Amine.
E IHOWA Kalia rawa, e te Atua ora tonu, he inoi tenei na matou ki a koe kia whakatikaia, kia whakatapua, kia kawanatia o matou ngakau, me o matou tinana, ite ara oau ture, i nga mahi o au kupu; mau, ma te Mea nui, e tiaki, ka ora ai o matou tinana me o matou wairua i konei a mua tonu atu hoki; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki to matou Kai whakaora. Amiw*
HE inoi tenei na matou, e te Atua Kaha rawa, ki a koe, kia meinga nga kupu, i rongo ai o matou taringa i tenei ra, kia whai pakiaka ki roto ki o matou ngakau, kia nui ai nga hua, ara, kia pai ai ta matou nolio, kia whakahonoretia ai kia whakamoemititia ai tou Ingoa; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
KO TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
201
K 3
HEI mua koe i a matou, e Ihowa, i a matou meatanga katoatanga, mete ata whakapai mai ki a matou, mete tautoko tonu i a matou; a kia timataia, kia mahia, kia whakaotia a matou mahi katoa i roto i a koe; kia whakakororiatia ai tou Ingoa tapu, kia atawhaitia mai ai hoki matou e koe, kia whiwhi ai kite ora tonu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
ETE Atua Kaha rawa, ko koe te puna o te matauranga katoa, kua matau noa ake koe ki o matou mate, i te mea kiano matou i inoi, ki to matou kuwaretanga ano hoki kite inoi; He inoi tenei na matou ki a koe kia aroha ki a matou kite hunga ngoikore; he kino matou, a, e kore e maia kite inoi; he matapo, a e kore e kite; engari, mau e homai noa mai nga mea pai; me whakaaro kite pai o tau Tamaiti o Ihu Karaiti o to matou Ariki. Amine.
ETE Atua Kaha rawa, kua mea mai nei koe ka whakarangona mai nga inoinga a te hunga e inoi ana i runga ite Ingoa o tau Tamaiti; He inoi tenei na matou ki a koe kia tahuri mai ou taringa ki a matou kite hunga kua inoi nei ki a koe, a, kite mea e rite ana ki tau e pai ai, kia riro mai i a matou nga mea i inoia whakaponotia nei e matou, kia kore ai o matou mate, kia whakakororiatia ai hoki koe; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Na, i nga Ra tapu, me ar a atu hoki Ra Nui, (kite kahore he Kainga tahitanga,') me karakia nga Karakia katoa i whakaritea mo te Kainga tahitanga, a, te mutunga ra ano o tenei Inoi [Mo te Hahi whawhai katoa o te Karaiti i konei i te ao nei] me tetahi ano hoki o enei Inoi i runga ake nei, mete Whakapainga hei whakamutunga.
A kite kahore e rite ki ta te Minita whakaaro te tokomaha o nga tangata hei kai, kaua te Hapa tapu e tukua.
A, ahakoa kahore i hira a fie t te rua tekau ng a tangata o te Kainga e tika ana kia kax; kaua e tukua te Hapa tapu kite kahore i tokowha (i tokotoru ranei) hei hoa. kai mo te Piriti.
A, kei poauau tetahi tangata kite Taro kite Waina, me kawe mai te Taro e kainga noatia ana ite kainga; otvia hei te Taro pai ano, hei te mea Witi.
Ki te toe hoki tetahi wahi o te Taro o te Waina kahore net i whakatapua, ma te Minita ano tera: otiia hi te toe tetahi o tera i whakatapua, e kore e kawea hi waho o te Whare, engari ma te Minita e karanga etahi o te Hunga i kai Hapa, a, ma ratou ano e ata kai ; hei muri tata iho ano o te Whakapainga.
KO TE KAINGA TAHITANGA TAPU.
202
Kei nga Kai tiaki o te Whare ratou ko te Minita te whakaaro Id te Taro kite Waina mo te Hapa, ma te Kainga e utu.
Na. kia mahara, kia toru nga Kainga a nga tangata katoa o te Kainga i te tau ko tahi ; hei te Aranga tetahi kainga.
Ka mutu te Karakia, me hoatu te Moni i kohikohia i te Ohaohatanga kite hunga rawakore, ki era atu mea tapu hoki e pai ai te Minita ratou ko nga Kai tiaki o te Whare, a, kite kahore i rite a ratou whakaaro, ma te Kai whakariterite ano te tikanga.
“ TVTA, kua takoto nei te tikanga mo te Tukunga ite Hapa ote Ariki, kia tukua ki raro nga turi ote Hunga kai; a, he ti- “ kanga pai ano tenei hei whakakite e whakaiti ana tatou i a tatou, “ e whakawhetai ana, e whakaae ana hoki kite pai o nga mea a te “ Karaiti e tukua mai ana i reira ki nga tangata e kai tika ana ; kei “ whakanoatia iho hoki te Kainga, kei porahurahua noatia iho; kaua “ hoki e poauau etahi, e whakaahuareka ranei kite kino, kite to- “ tohe, e korero teka, e whakahe hoki ki tenei koropikotanga; Ta te mea hoki ko ta matou ki tenei; kahore matou i whakaaro ki tetahi koropikotanga atu kite Taro kite Waina o te Hakarameta, * e kainga maoritia ana i reira; ehara ano hoki te Kikokiko maori “ te Toto maori o te Karaiti i te mea e koropikoria atu ana i reira, e “ kore ano hoki e tika taua koropikotanga. No te mea he Taro nei “ ano, he Waina nei ano te Taro mete Waina ote Hapa; a, e kore “ e tika kia koropikoria atu; (he Karakia Whakapakoko hoki tena, “he mea whakarihariha ki nga Tangata Whakapono katoa;) a, “ kahore hoki i konei, engari, kei te Rangi te Tinana maori mete “ Toto o te Karaiti, o to tatou Kai Whakaora ; he tika nei hoki te “ ki, he Tinana maori to te Karaiti, a he teka te ki, i tona Tinana “ maori e noho ana i tenei wahi, kei era wahi atu e noho ana. '
203
KO TE TIKANGA MO TE IRIIRINGA O NGA TAMARIKI I ROTO I TE WHARE KARAKIA.
Me ako atu nga tangata, heoi ano nga ra e tika ai te Iriiri, ho nga Ka tapu me nga Ra nui, ina huihui nui mai nga tangata ; Ma ai ai taua Whakaminenga hei kai whakaatu mo te tangohanga mai o nga mea i iriiria houtia ki roto kite Hahi o te Karaiti ; ma reira ano hoki ma te Iriiringa o nga Tamariki ka mahara ai nga tangata katoa ki ta ratou whakaaetanga ki teAtua i to ratou Iriiringa ai. No reira ano hoki i tika ai kia reomaoritia te Karakia mo te Iriiri. Otiia, Mteai he mea, e tika ana ano kia Iriiria nga Tamariki i tetahi rangi ke ake.
Kia tokorua nga Matuaatua tane, Ma ko tdhi Matuaatua wahine mo te Tamaiti tane, ina iriiria ; na, he kotiro ka iriiria, Ma ho tahi Matuaatua tane, Ma tokorua nga Matuaatua wahine.
E meatia etahi Tamariki kia Iriiria, me korero nga Matua kite Minita i te ahiahi, i te ata ranei, i te mea kahore ano i Karakia nga. Hei reira ano ka tu tata mai nga Matuaatua tane me nga Matuaatua wahine, me nga kai hiki i nga Tamariki, kite Takotoranga Wai i te mutunga tonutanga ano o te rua o nga Upoko o te Karakia o te Ata, o to te Ahiahi ranei; ma te Minita ano e whakarite mai. Na, me haere mai te Piriti kite Takotoranga Wai, (ko reira ano ringitia ai he wai ki roto,) ka tu ai ia ki reira, a ka mea,
IX UA iriiria ranei tenei Tamaiti i mua, kahore ranei ? Ki te mea mai ratou, Kahore ano: na, ha mea ia:
Ep HOA ma, i roto ano i te kino te whakaahuatanga J mete whanautanga o nga tangata katoa; kua mea mai ano hoki to tatou Kai Whakaora a te Karaiti, E kore tetahi e tomo atu kite rangatiratanga ote Atua, ki te kore ia e whanau hou ite Wai ite Wairua Tapu; na, whakarongo mai, kia inoi atu koutou kite Atua kite Matua, mete whakaaro ano ki a Ihu Karaiti, ki to tatou Ariki, kia aroha mai ia kia homai ano hoki e ia ki tenei Tamaiti te mea e kore nei e riro maori i a ia ; kia iriiria kite Wai kite Wairua Tapu, kia tangohia ki roto kite
KO TE IRIIRINGA O NGA TAMARIKI.
204
Hahi tapu a te Karaiti, a kia meinga he manga ora no taua take.
Ko honei te Piriti mea ai,
Tatou ka inoi.
ETE Atua Kaha rawa ora tonu, he hua no ton aroha i whakaora ai koe i a Noa ratou ko tana whanau i runga i te aka, kei mate, i roto i te wai; nau ano hoki i arahi ora to hunga nga tamariki a Iharaira, a whiti noa i te Moana Whero ; hei ritenga hoki mo tau Iriiri tapu; a i te Iriiringa o Ihu Karaiti, o tau Tamaiti e arohatia nuitia nei e koe, kite awa o Horano, i whakatapua e koe te Wai hei horoinga whakawairua mo te kino; Tenei matou te inoi atu nei, kia maharatia o arohatanga nui whakaharahara, kia tirohia mai hoki tenei Tamaiti; horoia, whakatapua kite Wairua Tapu; kia ora ai ia i tau riri, kia tukua ai hoki ki roto kite aka, ara kite Hahi o te Karaiti; a kia meinga kia u tona whakapono, kia tumanako tonu i runga i te hari, kia mau ona pakiaka ki roto kite aroha, kia puta atu hoki i nga ngaru o tenei ao whakapororaru, a u noa kite whenua o te ora tonu, ki te wahi e kingi tahi ai ia me koe,*a ake tonu atu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
ETE Atua Kaha rawa ora tonu, ko koe te Kai Whakaora i te hunga katoa e mate ana, te Kai awhina mo te hunga katoa e rere atu ana ki a koe, te ora o te hunga whakapono, mete aranga o te tangata mate; He karanga atu tenei na matou ki a koe mo tenei Tamaiti, kua tae mai nei ki tau Iriiri tapu; kia murua ona hara i roto ite whanautanga houtanga. Kia manako mai koe ki a ia, e Ihowa, kia pera hoki me tau kupu i korero ai to Tamaiti i arohatia nuitia na e koe, i mea ai, Inoia, a ka homai ki a koutou; rapua, a ka kitea e koutou; patukia, a ka uakina ki a koutou: Tena ra, homai ki a matou e inoi atu nei; kia kite matou te hunga e rapu nei; uakina te tatau ki a matou e patuki atu nei; kia riro mai hoki i a ia te pai mau tonu o tau horoinga tapu, a kia tae atu ia kite rangatiratanga mutunga kore, i korerotia mai nei e koe, ara, e Ihu Karaiti eto matou Ariki. Amine.
Ko honei ha whahatika nga tangata, a ha mea te Piriti:
Whakarongo ki nga kupu o te Rongo Pai, i tuhituhia e Maka, no te tekau o nga Upoko, mete tekau ma torn o nga Rarangi.
KO TE IRIIRINGA 0 NGA TAMARIKI.
205
KA kawea mai ki a ia etahi tamariki nonohi, kia pa . atu ai ia ki a ratou: otira ka riria e nga akonga te hunga nana i kawe mai. A, te kitenga o Ihu, ka riri, a ka mea ki a ratou, Tukua nga tamariki nonohi kia haere mai ki a au, kaua hoki ratou e araia atu: no nga penei hoki te rangatiratanga ote Atua. He pono taku e mea nei ki a koutou, Ki te kahore e rite te tango a tetahi i te rangatiratanga o te Atua ki ta te tamaiti nohinohi, e kore ia e tomo ki roto. Na, okookona ana ratou e ia, whakapakia iho ona ringaringa ki a ratou, a manaakitia ana ratou.
I ’ IT Ka mutu te Kongo Pai te horero, na, ho tenet Kauwhau hei whakapuaki i nga tikanga o nga kupu:
EHOA ma, ka rongo nei koutou ki nga kupu a to tatou Kai Whakaora a te Karaiti i roto i tenei Rongo Pai; ki tana kianga kia mauria mai nga tamariki nonohi ki a ia, ki tana whakahenga i te hunga i mea kia puritia atu; ki aia hoki i ako kia rite katoa nga tangata ki a ratou te harakore, ma taua meatanga ana ka kite ai koutou ite pai o tana whakaaro ki a ratou; i awhi hoki ia i a ratou ki ona ringaringa, i whakapa i ona ringaringa ki a ratou, a manaaki ana i a ratou. Na, kei ngakau rua koutou ; engari kia tino whakapono, ka tangohia arohatia e ia tenei Tamaiti; ka awhitia ki ona ringaringa, ka atawhaitia, ka hoatu ki a ia te pai o te ora tonu, a ka whakawhiwhi i a ia ki tona rangatiratanga mutungakore. Na, ka kite nei tatou i te pai o te whakaaro o to tatou Matua i te rangi ki tenei Tamaiti kua whakapuakina mai nei e tana Tamaiti e Ihu Karaiti, a e mau pu ana ano te ngakau, ka pai ano ia ki tenei mahi aroha a tatou kite kawenga mai i tenei Tamaiti ki tana Iriiri tapu, kia whakawhetai atu tatou ki a ia i runga i te whakapono, a, kia mea,
ETE Atua Kaha rawa ora tonu, e te Matua i te rangi, ka whakawhetai atu matou ki a koe mou i karanga i a matou kite matauranga ki tou atawhai, kite whakapono ki a koe : Whakanuia tenei matauranga, whakaukia 'tonutia tenei whakapono o matou. Homai tou Wairua f apu ki tenei Tamaiti, kia whanau hou ai ia, kia meinga fti hei tangata mo te ora tonu ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, tena ia te ora na, te kingi tahi na, me koe mete Wairua Tapu, a ake ake ake.
KO TE IRIIRINGA 0 NGA TAMARIKI.
206
Hei honei te Piriti ha mea atu hi nga Matuaatua tane, hi nga Matuaatua wahine, ha penei atu :
"Tp HOA ma, kua maua mai e koutou tenei Tamaiti I J kia iriiria, kua inoi koutou kia tangohia ia e to tatou Ariki e Ihu Karaiti, kia wetekina atu ona hara, kia whakatapua kite Wairua Tapu, kia hoatu ki a ia te rangatiratanga ote rangi, mete ora tonu. Kua rongo ano hoki koutou kite whakaaetanga a to tatou Ariki a Ihu Karaiti i tana Kongo Pai, kia tukua mai anei mea katoa i inoia nei e koutou: a ka tino rite ano ia ia tenei kupu ana. Na, mo tenei whakaaetanga ate Karaiti, me whakaae ano hoki tenei Tamaiti, ara, a koutou ona Matuaatua, i tenei wa, (i te mea kahore ano ia kia kaumatua noa,) ka whakarerea e ia te rewera me ana mahi katoa, ka u tonu te whakapono ki nga Kupu tapu a te Atua, a ka whakaritea tonutia ana ture.
Koia dhau ha mea atu nei:
"VTA, ka waiho nei koe hei mangai mo tenei Tamaiti, e whakaae ana ranei koe kia whakarerea te rewera me ana mahi katoa, nga mea whakaii me nga mea wha~ kapehapeha o te ao, me ona hiahia apo, me nga hiahia kino o te kikokiko, kia kaua hoki e aru, e whai atu i ana mea ?
Te Whakaaetanga. E whakarerea katoatia ana e ahau. L Minita.
Ep WHAKAPONO ana ranei koe kite Atua kite J Matua Kaha rawa, kite Kai hanga i te rangi i te whenua ?
Ki a Ihu Karaiti ano hoki ki tana Tamaiti ko tahi, ki to tatou Ariki ? Ki aia i whakatangatatia ete Wairua Tapu, i whanau ite Wahina i a Meri; ki aia i mate ite wa i a Ponotio Pirato, i ripekatia, i mate, i tanumia; ki tona hekenga atu kite reinga, ki tona aranga ake hoki ite torn o nga ra; ki tona kakenga atu kite rangi, a, kei te noho ano ia i te ringaringa matau o te Atua o te Matua Kaha rawa; a ka hoki mai ano i reira kite whakarite whakawa mo nga tangata ora mo nga tangata mate a tf mutunga o te ao ? A, e whakapono ana ranei koe kite Wairua Tapu ; ki te Hahi tapu puta noa i te ao; kite Kotahitanga ote Hunga Whakapono; kite Murunga hara; kite Aranga mai ote tinana,; mete ora tonu muri iho ite mate ?
KO TE IRIIRINGA O NGA TAMARIKI.
207
Te Whakaaetanga. E whakapono pu ana ahau ki enei mea katoa. Minita.
"JZ" IA iriiria koe i runga i tenei whakapono ? IX Te Whakaaetanga. Ko tena taku e hiahia nei.
Minita.
Ep PAI ana koe kia ata whakarite i ta te Atua i pai ai, J me ana ture, a kia tika tonu i taua ara i nga ra katoa e ora ai koe ? Te Whakaaetanga. E pai ana ahau.
Ko konei te Piriti mea ai:
TE Atua tohu, kia ngaro te Arama tawhito i roto i _Jl2j tenei Tamaiti, kia tupu ake te tangata hou i roto i a ia. Amine.
Kia mate nga hiahia kino katoa i roto i a ia, a kia ora, kia tupu i roto ia ia nga mea ate Wairua., Amine. Kia kaha ia, kia whai wahi, kia hinga i a ia te rewera, te ao, te kikokiko. Amine.
Meinga nga tangata katoa e whakatapua ki a koe e matou e mahi nei, e minita nei, kia nohoia ratou e nga hua pai o te rangi, a kia whiwhi ki nga utu nui e kore e memeha; mau hoki e aroha mai, e Ihowa, e te Atua e ora nei, e kawana nei i nga mea katoa, a ake ake ake. Amine.
TE Atua Kaha rawa ora tonu, he muru i o matou JJ hara i heke ai he wai he toto i te kaokao tapu o Ihu Karaiti o tau Tamaiti e arohaina nuitia ana e koe; nana hoki i whakahau ana akonga, kia haere kite whakaako i nga iwi katoa, kite iriiri hoki i a ratou, i runga i te Ingoa ote Matua, ote Tamaiti, ote Wairua Tapu; Whakarangona mai ngainoi a tenei whakaminenga au; whakatapua tenei Wai hei horoi whakawairua ite hara; a tukua mai ki tenei Tamaiti ka iriiria nei ki tenei Wai, kia whiwhi ki tau atawhai nui, kia noho tonu hoki i roto i au tamariki whakapono i whiriwhiria e koe; ko Ihu Karaiti hoki w matou Ariki. Amine.
< Ko konei te Piriti tango ai i te Tamaiti hi ona ringaringa, a, ha mea ki nga Matuaatua tane, hi nga Matuaatua wahine :
Ko wai te ingoa mo tenei Tamaiti ?
KO TE IRIIRINGA 0 NGA TAMARIKI.
208
Na, mana ano e whakahua te ingoa o te Tamaiti i muri I a ratou, (a kite mea mai ratou e kaha ana te Tamaiti) na, ka ata tuku ia
ia ki roto kite Wai, a ka mea:
E, tenei ahau te iriiri nei i a koe, i runga i te Ingoa o te Matua, o te Tamaiti, o te Wairua Tapu. Amine.
Otira kite mea mai ratou e kore e kaha te Tamaiti, me tauhiuhi kite Wai, a ka mea:
E, tenei ahau te iriiri nei i a koe, i runga i te Ingoa o te Matua, o te Tamaiti, o te Wairua Tapu. Amine.
Ko konei te Piriti mea ai:
KA tangohia e tatou tenei Tamaiti ki roto kite kahui ate Karaiti; aka tohungia kite *Ri- * Hei konei ka tupeka, hei tohu kia kaua ia e whakama hia kite Ripeka a mua atu kia whakaae kite whakapono te i . x tt- i x* i • • x ma%t% ete Pznti. ki a te Karaiti i ripekatia, a kia maia te whawhai i raro iho i tana kara, kite kino, kite ao, kite rewera; a kia pumau tonu hei hoia pono hei pononga ma te Karaiti, a, mate noa. Amine.
Hei konei te Piriti mea ai:
KA kite nei tatou, e aku hoa aroha, kua oti tenei Tamaiti te whakawhanau hou, te hono hoki kite tinana o ta te Karaiti Hahi, kia whakawhetai tatou kite Atua Kaha rawa mo anei pai; a kia inoi tahi ki a ia, kia rite ki tenei timatanga nga hanga a tenei Tamaiti, a, mate noa.
Me korero tenei Inoi, me koropiko katoa hoki:
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou i te kino. Amine.
Ka mea te Piriti:
ETE Matua atawhai, ka whakapai atu matou ki a koe, no te mea i pai koe kia whakawhanautia houtia tenei Tamaiti ki tou Wairua Tapu, kia tangohia hei Tamaiti man, a kia whakaurua ki roto ki tau Hahi tapu A tenei matou te inoi nei ki a koe kia tukua mai ki aia kia whakatupapaku kite hara, kia whakatangata ora hoki ki
KO TE IRIIRINGA O NGA TAMARIKL
209
te tika, a, kia tanumia tahitia ki a te Karaiti ki tona matenga, kia ripekatia te tangata tawhito, kia whakangaromia rawatia ano hoki te tinana katoa ote hara; meinga hoki, na, ka uru nei ia kite matenga o tau Tamaiti, kia uru ano hoki ki tona aranga ake, a, a te mutunga, kia noho tahi mete hunga o tau Hahi tapu ki tou rangatiratanga mutunga kore; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Na, ka tu katoa ki runga, a ka korero te Minita t tend la nga Matuaatua tane, ki nga Matuaatua wahine.
NA, ko koutou nga kai whakaae a tenei Tamaiti, kia whakarerea e ia te rewera me ana mahi katoa, kia whakapono kite Atua, kia mahi ki a ia; kia mahara, ma koutou tenei wahi, me tenei mahi, te mea kia whakaakona tenei Tamaiti, ina whai ngakau mahara ia, kite nui o tana kupu i korerotia mai nei e koutou. A, ma koutou ano hoki ia e arahi kia rongo i nga Kauwhau; kia nui ai tana mohiotanga ki enei mea; me mea ano hoki koutou, kia akona ia kite Whakapono, kite Inoi a to tatou Ariki, ki nga Ture ko tahi tekau, ka oti nei te whakamaori, ki nga mea ke atu ano hoki e tika ana kia mohiotia kia whakaponohia e te tangata hei oranga mo tona wairua me mea ano hoki kia tika te whakatupu ake o tenei Tamaiti, kia tapu ai kia whai whakaaro ai ia i ana mahi katoa; kia mahara ano, he tohu te Iriiri mo nga tikanga ota tatou whakapono; mo tenei, kia waiho to tatou Kai Whakaora, a te Karaiti, hei tauira mo tatou, kia rite ano hoki tatou ki a ia; na, i mate nei ia, i ara ake ano mo tatou, waihoki ko tatou, ko te hunga kua iriiria nei, kia whakatupapaku kite kino, kia ara ake ano kite tika: kia hono tonu ano hoki te whakamate i o tatou hiahia kino, mete whai tonu kite mahi tika kite mahi tapu i tenei ra i tenei ra.
Na, ka mea ano ia:
KIA mahara koutou, kia arahina tenei Tamaiti kite Pihopa, kia whakaukia, ina matau kite Whakapono, kite Inoi a te Ariki, me nga Ture ko tahi tekau, ka oti nei te whakamaori; a, ka whakaakona kite Katikihama a te Hahi.
TTE tino pono tenei, e rite ana ki ta te Atua Kupu, kite mate nga - L - L Tamariki kua iriiria, ite mea kiano i mahi noa ite hara, e era ano.
210
KO TE TIKANGA MO TE IRIIRINGA O NGA TAMARIKI I ROTO I NGA WHARE.
Me ako tonu nga Minita o nga Kainga katoa i nga tangata, kia kaua e whakaroaina te Iriiringa o a ratou Tamariki; hei te Ra tapu tuatahi, hei te tuarua ranei i muri iho i te whanautanga, hei ara Ra nui atu ranei i waenganui ote wiki; kite kahore e whakaae te Minita he nui te mea e kore ai e iriiria i reira.
Ma ratou ano e ako, kia kaua e iriiria noatia a ratou Tamariki ki roto i o ratou whare, kite mea ehara i te mate nui. Heoi, mehemea e mate ana, a e kore e ahei te mau kite 'Whare, me penei te Iriiri.
Na, ma te Minita o te Kainga, me tera atu Minita ranei ratou ho te hunga i reira, e haranga atu kite Atua, e whakahua i te Inoi a te Ariki, me ara atu Inoi e whakahuatia ana i te Iriiringa Nui, mehemea e pono ite mate ote Tamaiti. Me i reira, ma tetahi o ratou e hua te Tamaiti, a ma te Minita e riringi kite ~Wai, e whakahua enei kupu:
y tenei ahau te iriiri nei i a koe i runga i te J Ingoa o te Matua, o te Tamaiti, o te Wairua Tapu. Amine.
Ka koropiko hatoa, ma te Minita e whahawhetai atu kite Atua, e mea:
’"|A TE Matiia atawhai, ka whakapai atu matou ki a lu koe, no te mea i pai koe kia whakawhanautia houtia tenei Tamaiti ki ton Wairua Tapu, kia tangoilia hei Tamaiti man, a kia whakaurua ki roto ki tan Hahi tapu. A tenei matou te inoi nei ki a koe, na, ka uru nei ia kite matenga o tau Tamaiti, kia uru ano hoki ki tona aranga ake, a, a te mutunga kia noho tahi mete hunga o tau Hahi tapu ki tou rangatiratanga mutunga kore, ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ka peneitia te Iriiri o te Tamaiti, kaua ratou e mea, kihai i pono te Iriiringa, ame iriiri ano; he tiha nei hold tona Iriiringa. Otna hi te orate Tamaiti i peneitia nei te iriiri, e tiha ana ano Ida kava ea mai hi te Whare Karakia kia rongo ai te Whahaminenga h% te peheatanga o tona Iriiringa, hi te mea na te Minita ano o te Kainga i iriiri, Ida pen&l nga korero a te Minita ina kawea mai:
Ty r TA mohio koutou, kua iriiria eahau tenei Tamaiti i JljL. . f i | e 0 ng a ra; a rite tonu taku
KO TE IRIIRINGA O NGA TAMARIKI.
211
meatanga ki ta te Hahi i whakarite mai ai: i kite ano hoki etahi tangata.
A kite mea he Minita ke nana te Tamaiti i iriiri, na, me ata m atu te Minita o taua Kcdnga i whanau ai te Tamaiti, i iriiria ai ranei, i tika ranei te Iriiringa o taua Tamaiti. A, kite mea mai nga tangata nana i kawe mai te Tamaiti kite Whare Karakia kua oti tena Tamaiti te iriiri, na, ka ui atu ano te Minita ka mea atu;
XT A wai tenei Tamaiti i iriiri ? Aal Ko wai i kite i tona iriiringa ? Tera pea kua kapea etahi o nga mea tika o tenei Hakarameta, i te wehi, i th porangi ranei i te nui o te mate; koia ahau ka ui atu nei ki a koutou, He mea iriiri tenei Tamaiti kite aha ?
I pehea nga kupu o te iriiringa o tenei Tamaiti ? H A, ka rongo te Minita ki nga kupu a te hunga i mana mai ai te Tamaiti, a ha kitea e ia he tiha te meatanga ; na, kaua te Tamaiti eiriiria; engari me tango e ia hi roto kite kahui o nga tino tangata Karaitiana, ka penei atu ai : KIA mohio mai koutou, tika tonu te iriiringa o tenei Tamaiti, i rite katoa ano hoki nga ritenga; i whanau nei hoki ia i roto ite hara tupu, ite riri ate Atua; a i tenei wahi, na te horoinga o te whakawhanautanga houtanga i te Iriiringa, ka tangohia mai ki roto ki nga tamariki a te Atua, ki roto ano hoki ki nga tangati e whakawhiwhia kite oranga tonutanga: e kore hoki to tatou Ariki a Ihu Karaiti e kaiponu i tona kaha i tona atawhai ki nga Tamariki penei, engari e nui ana tona aroha ki a ratou, e karanga ana hoki i a ratou ki a ia. Tena ano nga kupu kei te Rongo Pai.
Maha x. 13.
KA kawea mai ki a ia etahi tamariki nonohi, kia pa atu ai ia ki a ratou: otira ka riria e nga akonga te hunga nana i kawe mai. A, te kitenga o Ihu, ka riri, a ka mea ki a ratou, Tukua nga tamariki nonohi kia haere mai ki a au, kaua hoki ratou e araia atu: no nga penei hoki te rangatiratanga ote Atua. He pono taku e mea nei ki a koutou, Ki te kahore e rite te tango a tetahi i te rangatiratanga o te Atua ki ta te tamaiti nohinohi, e kore ia e tomo ki roto. Na, okookona ana ratou e ia, whakapakia iho ona ringaringa ki a ratou, a manaakitia ana ratou.
KO TE IRIIRINGA 0 NGA TAMARIKI.
212
Ka mutu te Kongo Pai te korero, na, ko tenei Kauwhau hei whakapuaki i nga tikanga o nga kupu.
EHOA ma, ka rongo nei koutou ki nga kupu a to tatou Kai Whakaora a te Karaiti i roto i tenei Rongo Pai, ki tana kianga kia mauria mai nga tamariki nonohi ki a ia, ki tana whakahenga i te hunga i mea kia puritia atu; ki aia hoki i ako kia rite katoa nga tangata ki a ratou te harakore, ma taua meatanga ana ka kite ai koutou ite pai o tana whakaaro ki a ratou; i awhi hoki ia i a ratou ki ona ringaringa, i whakapa i ona ringaringa ki a ratou, a manaaki ana i a ratou. Na, kei ngakaurua koutou, engari kia tino whakapono, ka tangohia arohatia eia tenei Tamaiti; ka awhitia ki ona ringaringa, ka atawhaitia, a, (ki tana i mea ai i roto i tana Kupu tapu) ka hoatu ki a ia te pai o te ora tonu, a ka whakawhiwhi i a ia ki tona rangatiratanga mutunga kore. Na, ka kite nei tatou i te pai o te whakaaro o to tatou Matua i te rangi ki tenei Tamaiti kua whakapuakina mai nei e tana Tamaiti e Ihu Karaiti, kia whakawhetai atu tatou ki a ia i runga i te whakapono, a, kia whakahua i te Inoi, i whakaakona mai nei e te Ariki ki a tatou:
E TO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou i te kino. Amine.
E TE Atua Kaha rawa ora tonu, e te Matua i te IJ rangi, ka whakawhetai atu matou ki a koe, mou i karanga i a matou kite matauranga ki ton atawhai, kite whakapono ki a koe: Whakanuia tenei matauranga, whakaukia tonutia tenei whakapono o matou. Homai tou Wairua Tapu ki tenei Tamaiti, kia whanau hou ai ia, kia meinga ai hei tangata mo te ora tonu; i roto i a Ihu Karaiti, i to matou Ariki, a kia nolio tonu hei pononga mau, a whiwhi noa ia ki tau i korero ai; i pai hoki te mahi a Ihu Karaiti a tau Tamaiti, a to matou Ariki, tena ia te ora na, te kingi tahi name koe mete Wairua Tapu, aianei a ake ake ake. Amine.
KO TE IRIIRINGA 0 NGA TAMARIKI.
213
Hei konei ka uia ete Minita te Ingoa ote Tamaiti; a ka. nwinga mai e nga Matuaatua tane e nga Matuaatua wahine, ka mea atu ai ano ia:
NA, ka waiho nei koe hei mangai mo tenei Tamaiti, e whakaae ana ranei koe, kia whakarerea te rewera me ana mahi katoa, nga mea whakaii, me nga mea whakapehapeha o te ao, me ona hiahia apo, me nga hiahia kino o te kikokiko, kia kaua hoki e aru e whai atu i aua mea? Te Whakaaetanga. E whakarerea katoatia ana e ahau.
Minita.
E WHAKAPONO ana ranei koe kite Atua,.ki te I Matua Kaha rawa, kite Kai hanga i te rangi i te whenua ?
Ki a Ihu Karaiti ano hoki ki tana Tamaiti ko tahi,ki to tatou Ariki? Ki a ia i whakatangatatia e te Wairua Tapu, i whanau ite Wahina i a Meri; ki aia i mate ite wa i a Ponotio Pirato, i ripekatia, i mate, i tanumia; ki tona hekenga atu kite reinga, ki tona aranga ake hoki i te torn o nga ra; ki tona kakenga atu kite rangi, a, kei te noho ano ia i te ringaringa matau o te Atua o te Matua Kaha rawa; a ka hoki mai ano i reira kite whakarite whakawa mo nga tangata ora, mo nga tangata mate a te mutunga o te ao ? A, e whakapono ana ranei koe kite Wairua Tapu; ki >,e Hahi tapu puta noa ite ao; kite Kotahitanga o te Hunga whakapono; kite Murunga hara ; kite Aranga mai ote tinana; mete ora tonu muri iho ite mate ? Te Whakaaetanga. E whakapono pu ana ahau ki enei mea katoa.
Minita.
1 .1 PAI ana koe kia ata whakarite ita te Atua e pai ai me ana ture, a kia tika tonu i taua ara i nga ra katoa e ora ai koe ? Te Whakaaetanga. E pai ana ahau.
Ko konei te Piriti mea ai:
KA tangohia e tatou tenei Tamaiti ki roto kite kahui ote Karaiti, aka tohungia *ki te * Hei konei ka Ripeka, hei tohu kia kaua ia e whakama tuhiakite Ripeka amua atu, kia whakaae kite whakapono teraeoteTamaiti ki a te Karaiti i ripekatia, a kia maia te e e in u
KO TE IRIIRINGA O NGA TAMARIKI.
214
whawhai i raro iho i tana kara, kite kino, kite ao, kite rewera; a kia pumau tonu hei hoia pono hei pononga ma te Karaiti, a, mate noa. Amine.
Hei konei te Piriti mea ai:
KA kite nei tatou, e aku hoa aroha, kua oti tenei Tamaiti te whakawhanau hou e te Iriiringa te hono hoki kite tinana o ta te Karaiti Hahi, kia whakawhetai tatou kite Atua Kaha rawa mo anei pai; a kia inoi tahi Id a ia, kia rite ki tenei timatanga nga hanga a tenei Tamaiti, a mate noa.
Hei konez te Piriti mea ai:
TE Matua atawhai, ka whakapai atu matou ki a _L_J koe, no te mea i pai koe kia whakawhanautia houtia tenei Tamaiti ki tou Wairua Tapu, kia tangohia hei Tamaiti mau, a kia whakaurua ki roto ki tau Hahi tapu. A tenei matou te inoi nei ki a koe, kia tukua mai ki a ia kia whakatupapaku kite hara, kia whakatangata ora hoki kite tika, a kia tanumia tahitia ki a te Karaiti ki tona matenga, kia ripekatia te tangata tawhito, kia whakangaromia rawatia ano hoki te tinana katoa ote hara; meinga hoki, na, ka uru nei ia kite matenga o tau Tamaiti, kia uru ano hoki ki tona aranga ake; a, ate mutunga, kia noho tahi mete hunga o tau Hahi tapu ki tou rangatiratanga mutunga kore; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine,
Na, ka tu katoa ki runga, a ka korero te Minita i tenei ki nga Matuaatua tane, ki nga Matuaatua wahine.
A, ko koutou nga kai whakaae a tenei Tamaiti, kia 1 whakarerea e ia te rewera me ana mahi katoa, kia whakapono kite Atua, kia mahi ki a ia; kia mahara, ma koutou tenei wahi, me tenei mahi, te mea kia whakaakona tenei Tamaiti, ina whai ngakau mahara ia kite nui o tarn kupu i korerotia mai nei e koutou. A, ma koutou ano hoki ia e arahi kia rongo i nga Kauwhau; kia nui ai tana mohiotanga ki enei mea; me mea ano hoki koutou, kia akona ia kite Whakapono, kite Inoi ato tatou Ariki, ki nga Ture ko tahi tekau, ka oti nei te whakamaori, ki nga mea ke atu ano hoki e tika ana kia mohiotia kia whakaponohia ete tangata hei oranga mo tona wairua; me mea ano hoki kia tika te whakatupu ake o tenei Tamaiti, kia
KO TE IRIIRINGA o NGA KAUMATUA.
215
tapu ai kia whai whakaaro ai ia i ana mahi katoa; kia mahara ano he tohu te Iriiri mo nga tikanga o ta tatou whakapono, mo tenei, kia waiho to tatou Kai Whakaora, a te Karaiti, hei tauira mo tatou, kia rite ano hoki tatou ki a ia j na, i mate nei ia, i ara ake ano mo tatou, waihoki ko tatou, ko te hunga kua iriiria nei, kia whakatupapaku kite kino, kia ara ake ano kite tika : kia hono tonu ano hoki te whakamate i o tatou hiahia kino, me te whai tonu kite mahi tika kite mahi tapu i tenei ra i tenei ra.
Otira hx te mea hihai i tahoto tlka nga hwpu a te hunga i maua mai ai te Tamaiti hi te Whare Karahia, ina uia e te Piriti, a e hore e (itu hitea, i iriiria ranei te Tamaiti hi te i runga i ts Ingoa o te Matua, o te Tamaiti, o te Wairua Tapu, (ho nga tino mea hoki enei e tika ai te iriiri) hei reira ma te Minita ano e Iriiri, ho taua ritenga ra ano i meingatia mo te Iriiringa Nui o nga Tamariki: Otiia, ha tukua te Tamaiti hi roto hi te Tahotoranga Wai, ho nga hupu enei e horero ai ia.
MEHEMEA kaliore ano koe i E — tenei ahau te iriiri nei i a koe i runga i te Ingoa o te ote Tamaiti, ote Wairua Tapu, Amine. ft X.
KO TE TIKANGA MO TE IRIIRINGA O NGA KAUMATUA O TE HUNGA KUA ATA MOHIO KI NGA TIKANGA O TE WHAKAPONO.
Ka meinga kia iriiria tetahi kaumatua, me korero wawe e nga Matua, e tetahi tangata whakaaro ranei, kite Pihopa, kite tan~ gata ranei iwhakaritea e ia hei iriiri, kia ko tahi tino wiki i mua mai ote Iriiringa; kia ata uia ai to ratou matauranga ki nga Tikanga o te Whakapono Karaitiana ■ kia akona ai hoki ratou kia inoi, kia nohopuku; kia pono ai te urunga ki tend Hakarar meta Tapu.
A kite Whakapaingia e ia, nd, ka rupeke mai nga tangata i te Tia tapu, i te Sa nut rand i whakaritea, me tu tata nga Matuatane me nga Matuaatua wahine, hd tuku i a ratou kite Takotoranga Wai i te mutunga tonutanga ano o te Upoko tuarua ®te Karakul o te Ata, o te Ahiahi ranei, ma te Minita e whaka nde mai.
KO TE IRIIRINGA 0 NGA KAUMATUA.
216
Ka tu ratou ki reira, ma te Minita e ui atu, me kahore ano etahi 0 ratou i iriiria i mzta: kite ki mai ratou, Kahore ano ; ka penei atu te Minita:
EHOA ma, i roto ano i te kino te whakaahuatanga mete whanautanga o nga tangata katoa, he kikokiko ano hoki te mea i whanau ite kikokiko; me nga tangata ano hoki i roto i te kikokiko, e kore e taea e ratou te mea e pai ai te Atua; e noho ana ratou i roto ite kino e mahi ana i nga mahi he; kua mea mai ano hoki to tatou Kai Whakaora a te Karaiti, E kore tetahi e tomo atu kite rangatiratanga o te Atua, kite kore ia e whanau hou i te Wai ite Wairua Tapu; na, whakarongo mai, kia inoi atu koutou kite Atua kite Matua, mete whakaaro ano ki a Ihu Karaiti, ki to tatou Ariki, kia aroha mai ia kia homai ano hoki e ia ki enei Tangata te mea e kore nei e riro maori i a ratou; kia iriiria kite Wai kite Wairua Tapu, kia tangohia ki roto kite Hahi tapu a te Karaiti, a kia meinga he manga ora no taua take.
Ko konei te Piriti mea ai: Tatou ka inoi. Ko konei koropiko ai te Whakaminenga katoa.)
ETE Atua Kaha rawa ora tonu, he hua no tou aroha i whakaora ai koe i a Noa ratou ko tana whanau i runga ite aka, kei mate, i roto ite wai; nau ano hoki i arahi ora tou hunga nga tamariki a Iharaira, a whiti noa i te Moana Whero ; hei ritenga hoki mo tau Iriiri tapu; a i te Iriiringa o Ihu Karaiti, o tau Tamaiti e arohatia nuitia nei e koe, kite awa o Horano, i whakatapua e koe te Wai hei horoinga whakawairua mo te kino; Tenei matou te inoi atu nei, kia maharatia o arohatanga nui whakaharahara, kia tirohia mai hoki enei Tangata; horoia, whakatapua kite Wairua Tapu; kia ora ai ratou i tau riri, kia tukua ai hoki ki roto kite aka, ara kite Hahi o te Karaiti; a kia meinga kia uto ratou whakapono, kia tumanako tonu i runga i te hari, kia mau o ratou pakiaka ki roto kite aroha, kia puta atu hoki i nga ngaru o tenei ao whakapororaru, a u noa kite whenua o te ora tonu, ki te wahi 5 kingi tahi ai ratou me koe, a ake tonu atu ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
E TE Atua Kaha rawa ora tonu, ko koe te Kai Whakaora i te hunga katoa e mate ana, te Kai awhina mo te hunga katoa e rere atu ana ki a koe,
KO TE IRIIRINGA 0 NGA KAUMATUA.
217
L
te ora o te hunga whakapono, mete aranga o te tangata mate; He karanga atu tenei na matou ki a koe mo en&i Tangata, kua tae mai nei ki tau Iriiri tapu; kia murua o ratou hara i roto i te whanautanga houtanga. Kia manako mai koe ki a ratou, e Ihowa, kia pera hoki me ' tau kupu i korero ai to Tamaiti i arohatia nuitia e koe, i mea ai, Inoia, a ka homai ki a koutou; rapua, aka kitea ' e koutou; patukia, a ka uakina ki a koutou: Tena ra, homai ki a matou e inoi atu nei j kia kite matou te hunga ; e rapu nei; uakina te tatau ki a matou e patuki atu nei; kia riro mai hoki i a ratou te pai man tonu o tau " horoinga tapu, a kia tae atu kite rangatiratanga mutunga kore, i korerotia mai nei e koe, ara e Ihu Karaiti e to matou Ariki. Amne.
Ko konei ka u-hakatika nga tang ata, a ka mea te Piriti:
Whakarongo ki nga kupu o te Rongo Pai, i tuhituhia e Hoani, i te torn o nga Upoko, i te tuatahi o nga Rail rangi:
N TVTA, he tangata tera no nga Parihi, ko Nikorima tona ingoa, he rangatira no nga Hurai : i haere mai tenei ki a Ihu i te po, a ka mea ki a ia, E Rapi, e matau ana s matou i haere mai koe i te Atua hei kai whakaako, ina hoki e kore tetahi tangata e ahei te mea i anei merekara e meatia nei e koe, kite kahore te Atua i a ia. Ka whafikahokia mai e Ihu, ka mea ki a ia, He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koe, Ki te kahore te tangata e
whanau hou, e kore ia e ahei te kite i te rangatiratanga 'o te Atua. Ka mea a Nikorima ki a ia, Me pehea ka whanau ai te tangata i tona koroheketanga ? e taea ranei te takirua o nga haerenga ki roto kite kopu o tona whaea, < whanau mai ai? Ka whakahokia mai e Ihn, He pono, he pono takn e mea atn nei ki a koe, Ki te kahore te tangata e whanan i te wai, i te Wairua hoki, e kore ia e ahei te tomo ki roto kite rangatiratanga ote Atua. Ko ta te kikokiko e whanau ai he kikokiko; akota te Wairua e whanau ai he wairua. Aua ra e miharo ki taku i
mea atu nei ki a koe, He mea tuturu tenei, ara, kia whanau hou koutou. E pupuhi ana te han ki tana wahi e pai ai, a ka rongo koe ki tona harurutanga, otiia e kore e
KO TE IRIIRINGA 0 NGA KAUMATUA.
218
kitea e koe te wahi i puta mai ai, e tae atu ai ranei : ko te ritenga tenei kite hunga katoa ka whanau i te Wairua.
51 Ka mutu tena me korero tenei Kauwhau.
BA, kua rongo nei koutoUj e te Wihanau, ki nga kupu a te Karaiti i roto i tenei Bongo Pai, kite kahore te tangata e whakawhanautia kite Wai kite Wairua, e kore ia e tomo atu kite rangatiratanga ote Atua. Kua kite ano hoki koutou i te nui o tenei Hakarameta kite liunga e. pa mai ana. Kei 'te Bongo Pai ano hoki a Maka kei te Upoko whakamutunga te kupu a te Karaiti ki ana akonga, i mua tata ake i tona kakenga atu kite rangi, i mea ia, Haere koutou kite ao katoa, kauwhautia te Bongo Pai ki nga tangata katoa. Ko ia e whakapono ana, a ka oti te iriiri te wliakaorangia j ko ia e kore e wliakapono te whaKamatea. Ma ena kupu e mohio ai tatou kite nui o tenei mea. Na reira ano hoki i te kauwhautanga mataati a Pita, a ka oho etahi, ka mea ki a ia, ratou ko ona hoa Apotoro, E hoa ma, kia pehea matou 1 Na, ka mea atu ia, Bipeneta, kia iriiria koutou katoa mo te murunga hara, a ka riro mai i a koutou te homaitahga ote Wairua Tapu. Mo koutou hoki te kupu liomai, mo a koutou tamariki, me ratou katoa o tawhiti noa atu, mo te hunga katoa ano e karangatia e Ihowa e to tatou Atua. He maha ke atu ara kupu i korero ai ia ki a ratou; i mea ia, Kia ora koutou i tenei whakatupuranga tutu. A e mea ana ano hoki taua Apotoro i tehahi wahi ke atu, ko te iriiringa te whakaora nei ano i a tatou (ehara ia i te whakarerenga o te kino o te kikokiko, otira ko te whakaaenga ake o te hinengaro pai kite Atua,) kite aranga mai o Ihu Karaiti. Na, kaua e ngakaurua koutou, engari kia u te whakapono, e tangohia atamaitia e ia tenei hunga, e ripeneta nei, e haere whakapono mai nei ki a ia ; & murua e ia o ratou hara, a e homai ki a ratou te Wairua Tapu: e hoatu hoki ki a ratou te pai ote ora tonu, a e meinga kia noho tahi ki a ia i tona rangatiratanga’mutunga kore.
Na, kua kite nei tatou i te pai o ta te Atua whakaaro ki mei tangata, kua rongo nei kite kupu o tana Tamaiti o lira Karaiti, tena, kia pono ta tatou whakawhetainga atu ki a ia, a kia mea : Elk Atua Naha rawa ora tonu, e te Matua i te rangi, ka whakawhetai atu matou ki a koe mou i karanga
KO TE IRIIRINGA 0 NGA KAUMATUA.
219
L 2
i a matou kite matauranga ki tou atawhai, kite whakapono ki a koe: Whakanuia tenei matauranga, whakaukia tonutia tenei whakapono o matou. Homai tou Wairua Tapu ki enei Tang ata, kia whanau hou ai ratou, kia meinga ai hei tangata mo te ora tonu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki; tena ia te ora na, te kingi tahi na, me koe mete Wairua Tapu, a ake ake ake. Amine.
Hei konei penei atu ai te Piriti kite hunga ka iriiria :
EAKU hoa e tino arohaina nei, kua haere mai nei koutou mete hiahia ano kia tu koutou i te Iriiri tapu, kua rongo nei koutou kite inoinga a tenei whakaminenga, kia tangohia koutou e to tatou Ariki e Ihu Karaiti, kia manaakitia e ia kia whakaorangia hoki i o koutou hara, a kia hoatu ki a koutou te rangatiratanga o te rangi mete ora tonu. Kua rongo ano hoki koutou kite nieatanga mai a to tatou Ariki a Ihu Karaiti i roto i tana Kupu tapu, e tukua mai e ia nga mea kua inoia nei e tatou aka tino rite ano ia ia tenei kupu ana. Na, mo tenei whakaaetanga a te Karaiti, me whakaae ano hoki koutou i te aroaro o enei, o a koutou Kai titiro, o tenei whakaminenga ano hoki, ka whakarerea e koutou te rewera me ana mahi katoa, ka u tonu te whakapono ki nga Kupu tapu a te Atua, a ka whakaritea tonutia ana ture.
Hei konei te Piriti ui taki tahi atu ai kite liunga ka iriiria.
Uinga.
EWHAKAAE ana ranei koe kia whakarerea te rewera me ana mahi katoa, nga mea whakaii, me nga mea whakapehapeha o te ao, me ona hiahia apo, me nga hiahia kino o te kikokiko, kia kaua hoki e aru, e whai atu i ana mea ?
Te Whakaaetanga. E whakarerea katoatia ana e ahau.
Uinga.
"O WHAKAPONO ana ranei koe kite Atua kite ;|J Matua Kaha rawa, kite Kai hanga i te rangi i te whenua ?
Ki a Ihu Karaiti ano hoki ki tana Tamaiti ko tahi, ki to taton Ariki 1 ? Ki aia i whakatangatatia ete Wairua Tapu, i whanau i te Wahina i a Meri; ki a ia i mate i
KO TE IRIIRINGA O NGA KAUMATUA.
220
te wa i a Ponotio Pirato, i ripekatia, i mate, i tanumia; ki tona hekenga atu kite reinga, ki tona aranga ake hoki i te torn o nga ra; ki tona kakenga atu kite rangi, a, kei te noho ano ia i te ringaringa matau o te Atua o te Matua Kaha rawa; aka hoki mai ano i reira kite whakarite whakawa mo nga tangata ora mo nga tangata mate a te mutunga o te ao ?
A, e whakapono ana ranei koe kite Wairua Tapu; ki te Hahi tapu puta noa i te ao; kite Kotahitanga o te Hunga whakapono; kite Murunga hara; kite Aranga mai o te tinana, mete ora tonu muri iho i te mate ?
Te Whakaaetanga. E whakapono pu ana ahau ki enei mea katoa.
Uinga.
KIA iriiria koe i runga i tenei whakapono ? Te Whakaaetanga. Ko tena taku e hiahia nei.
Uinga.
EPAI ana koe kia ata whakarite i ta te Atua i pai ai, me ana ture, a kia tika tonu i taua ara i nga ra katoa e ora ai koe?
Te Whakaaetanga. Ae, ka pena ahau, kite whakakahangia ahau e te Atua.
Ko konei te Pir'rti mea ai:
E. TE Atua tohu, kia ngaro te Arama tawliito i roto i J enei tangata, kia tupu ake te tangata hou i roto i a ratou. Amine.
Kia mate nga hiahia kino katoa i roto i a ratou, a, kia ora, kia tupu i roto i a ratou nga mea a te Wairua. Amine.
Kia kaha ratou, kia whai wahi, kia hinga i a ratou te rewera, te ao, te kikokiko. Amine.
Meinga nga tangata katoa e whakatapua ki a koe e matou e mahi nei, e minita nei, kia nohoia ratou e nga hua pai o te rangi, a kia whiwhi ki nga utu nui e kore e meineha; man hoki e aroha mai, e Ihowa, e te Atua e ora nei, e kawana nei i nga mea katoa, a ake ake ake. Amine.
ETE Atua Kaha rawa ora tonu, he muru i o matou hara i heke ai he wai he toto i te kaokao tapu o Ihu Karaiti o tan Tamaiti e arohaina nuitia ana e koe; nana hoki i whakahau ana akonga, kia haere kite whakaako i nga iwi katoa, kite iriiri hoki i a ratou, i runga ite Ingoa
KO TE IRIIRINGA 0 NGA KAUMATUA.
221
o te Matua, o te Tamaiti, o te Wairua Tapu; Whakarangona mai nga inoi a tenei whakaminenga au ; whakatapua tenei Wai hei horoi whakawairua ite hara • a tukua mai ki enei Tangata ka iriiria nei ki tenei M”ai, kia whiwhi ki tau atawhai nui, kia noho tonu hoki i roto i au tamariki whakapono i whiriwhiria e koe; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
' Hei konei te Ririti pupuri taki tahi ai i te rlngaringa matau o nga tangata ka iriiria, a ka whakatu i a ia kite taha o te TakotoWai } na, ka uia e ia te Ingoa, ki nga Matuaatua, a ka tuku z a ia ki roto kite wai, ka riringi ranei i a ia kite wai, ka mea atu :
Fl ———tenei ahau te iriiri nei i a koe, i runga i te Ingoa ote Matua, ote Tamaiti, ote Wairua Tapu. Amine.
Ko konei te Piriti mea atu ai:
IT” A tangohia e tatou tenei Tangata ki roto kite kahui 1. a te Karaiti; aka tohungia *ki te Ripeka hei * Hei konei ka tu- kia kaua ia e whakama a mua atu, hia kite Ripeka te kia whakaae kite Whakapono ki a te rae ote Tangata e ie Karaiti i ripekatia, a kia maia te whawhai i raro iho i tana kara, kite kino, kite ao, kite rewera; a kia pumau tonu hei hoia pono hei pononga ma te Karaiti, a mate noa. Amine.
Hei konei te Piriti mea ai:
KA kite nei tatou, e aku hoa aroha, kua oti enei tang ata te whakawhanau hou, te hono hoki kite tinana o ta te Karaiti Hahi, kia whakawhetai tatou kite Atua Kaha rawa mo anei pai; a kia inoi tahi ki a ia, kia rite ki tenei timatanga nga hanga a enei tangata, a mate noa.
Me korero te Inoi'a te Ariki, me koropiko katoa hoki.
TO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. J Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tan e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou i te kino*. Amine.
KO TE IRIIRINGA 0 NGA KAUMATUA.
222
ETE Matua i te rangi, ka whakapai atu matou ki a koe, mou i karanga i a matou kite matauranga ki tou atawhai, kite whakapono atu ki a koe. Whakanuia tenei matauranga, whakaukia tonutia tenei whakapono o matou. Homai tou Wairua Tapu ki enei tangata, na, ko ratou ka oti te whakawhanau hou, te mea hei tangata mo te oranga tonutanga i roto i a Ihu Karaiti i to matou Ariki, kia pumau tonu hei pononga mau, a kia whiwhi ki tau i korero ai; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki; e ora na ia, e kingi tahi na, me koe mete Wairua Tapu, ake ake ake. Amine.
IT Aa, ka whakatika katoa, a, ka whakahua te Minita i enei Kupu ki nga Matuaatua tane me nga Matuaatua wahine, ka mea:
kua mea mai enei tangata ki to koutou aroaro, ka whakarerea e ratou te rewera me ana mahi katoa, ka whakapono atu kite Atua, ka mahi ki a ia; kia mahara koutou, ma koutou tenei wahi, me tenei mahi, te whakamaharahara i a ratou kite nui o a ratou kupu i ki nei, i whakaae nei ratou kite aroaro o tenei whakaminenga, o koutou hoki, o o ratou kai titiro. Me mea ano koutou kia tohe tonu ratou kite ako ite Kupu tapu ate Atua: kia tupu ai to ratou kaha, to ratou matauranga ki to tatou Ariki ki a Ihu Karaiti, a kia noho harakore, kia noho tika, kia noho marire ratou i tenei ao.
( A, hei konei ka korero atu kite hunga kua iriiria houtia, ka mea atu
ME koutou hoki kua kakahu nei i a te Karaiti, i a koutou i iriiria nei, ko te mahi tenei ma koutou; ka meinga koutou e te whakapono lie tamariki na te Atua na te maramatanga, kia rite ta koutou whakahaere ki ta te Karaitiana, ki ta nga tamariki o te maramatanga; kia mahara ano, he tohu te Iriiri mo nga tikanga o ta tatou whakapono; mo tenei, kia waiho to tatou Kai Whakaora, a te Karaiti, hei tauira mo tatou, kia rite ano hoki tatou ki a ia; na, i mate nei ia, i ara ake ano mo tatou, waihoki ko tatou, ko te hunga kua iriiria nei, kia whakatupapaku ki te kino, kia ara ake ano kite tika : kia hono tonu ano hoki te whakamate i o tatou hiahia kino, mete whai tonu kite mahi tika kite mahi tapu i tenei ra i tenei ra.
HE KAEIKIHAMA.
223
H Ke mea pai kite whakaukia e te Pihopa nga tangata kua oti nei te iriiri, i muri tata iho i to ratou Iriiringa ; kia tukua ai ratou kite Hapa Tapu.
Ki te kawea mai etahi kahore nei i iriiria i to ratou itinga, a kahore ano i nui noa, e mohio ai kite whakahoki kupu mai ki nga uinga; e pai ana ano te tango i te Iriiringa Nui o nga Tamariki mo ratou ; (kite nui ia te mate) hei te Iriiringa o nga Tamariki i roto i nga Whare.
HE KATIKIHAMA HEI WHAKAAKO I NGA TANGATA KATOA E KAWEA MAI ANA KIA WHAKAUKIA E TE PIHOPA.
Kai-whakaako.
KO wai to ingoa ? Akonga. Ko . Kai-whakaako. Na wai koe i hua ? Akonga,. Na oku Matua-atua i toku Iriiringa; i a an i meatia hei wahi mo te Karaiti, hei tamaiti ma te Atua, hei kai noho kite rangatiratanga o te rangi. Kai-whakaako. I aha ou Matua-atua mou i reira ? Akonga. I waiho ratou hei mangai whakaae maku ki anei mea e torn. Ko te tuatahi, kia whakarerea e ahau te rewera me ana mahi katoa, nga mea whakapehapeha, me nga mea memeha noa o tenei ao kino, me nga tini hiahia kino ote kikokiko. Ko te tuarua, kia whakaponohia e ahau nga mea katoa o te Whakapono Karaitiana. Ko te tuatoru, kia whakaritea katoatia e ahau ta te Atua i pai ai me ana ture, a kia pera tonu i nga ra katoa e ora ai ahau. Kai-whakaako. E kore ianei koe e mea e tika ana kia whakapono koe, kia inahi i aua mea i whakaaetia e ratou ? Akonga. E mea ana ano ; a kite whakakahangia ahau ete Atua ka pena ano ahau. A e whakawhetai atu ana ahau ki to tatou Matua i te rangi, mona i karanga i a au ki tenei oranga i a Ihu Karaiti ito tatou Kai-whakaora. A, e inoi ana ano ahau kite Atua, kia homai tana atawhai ki a au, kia pena tonu ai ahau, a mate noa. Kai-whakaako, Whakahuatia mai nga kupu o tail Whakapono,
HE KATIKIHAMA.
224
Akonga. E whakapono ana ahau kite Atua kite Matua Kaha rawa, Ko ia te Kai-hanga o te rangi o te whenua;
Ki a Ihu Karaiti ano hoki, ko tana Tamaiti Ko tahi, ko to tatou Ariki ia, I whakatangatatia e te Wairua Tapu, I whanau i te Wahina i a Meri, I mate i te wa i a Ponotio Pirato, I ripekatia, i mate, i tanumia, I heke atu kite reinga ; No te torn o nga ra i ara ake ai ia i te mate, A ka kake atu kite rangi, Tera te noho i te ringaringa matau o te Atua ote Matua Kaha rawa; Ka hoki mai ia i reira kite whakarite whakawa mo nga tangata ora, mo nga tangata mate.
E whakapono ana ahau kite Wairua Tapu; Ki te Hahi tapu puta noa i te ao; Ki te Kotahitanga o te Hunga tapu; Ki te Murunga hara ; Ki te Aranga mai o te tinana, Mete ora tonu. Amine.
Kai-whakaako. Tena koa nga tino mea e akona nei koe e tenei Whakapono ?
Akonga. Ko te tuatahi, ka akona ahau kia whakapono atu kite Atua Matua, nana ahau mete ao katoa i hanga. Ko te tuarua, kia whakapono atu kite Atua Tamaiti, nana ahau i hoko me nga tangata katoa. Ko te tuatoru, kia whakapono atu kite Atua Wairua Tapu, ko ia nei hei whakatapu i ahau, mete hunga whiriwhiri katoa a te Atua.
Kai-whakaako . I mea mai koe, ko o Matuaatua o kaiwhakaae ki nga Ture a te Atua Ida whakaritea e koe. Tena koa e liia aua Ture 1 Akonga. Ko tahi tekau. Kai-whakaako. Ko ehea? Akonga. Ko aua korero i korero ai te Atua i te rua tekau o nga Upoko o Ekoruhe, i mea ai, Ko ahau a Ihowa ko ton Atua, naku koe i whakaputa mai ite whenua e Ihipa, i te wliare pononga.
I. Ana etahi Atua ke atu mou ki mua atu i a au.
11. Kei hanga koe i te whakapakoko mou i tetahi ritenga ranei o nga mea o te rangi i runga, o te whenua ranei i rare, ote wai ranei i rare ite whenua. Kei korohko koe ki ena mea, kei mahi ranei ki enamea: ko Ihowa noki ah.au, ko to Atua, he Atua hae, e mea ana i nga hara o nga matua kia tan iho ki nga tamariki, a, te torn, te wlia ra ano o nga whakatupuranga o te hunga e kino mai anaki a au, e whakaputa aroha ana hoki ki nga mano, kite
HE KATIKIHAMA.
225
L 3
hunga e aroha mai ana ki a au, e whakarite ana hoki i aku ture.
111. Kei whakahuatia noatia e koe te Ingoa o Ihowa o tou Atua: e kore hoki a Ihowa e mea he harakore te tangata i whakahuatia noatia ai tona Ingoa.
IV. Kia mahara koe kite Ra Hapati, kia whakatapua. E 0110 nga ra e mahi ai koe, e mea ai hoki i an mea katoa; tena ko te ra whitu he Hapati no Ihowa no ton Atua. Kaua e mahia tetahi mahi i reira e koe, e to tamaiti, e to tamahine, e to pononga tane, e to pononga wahine, e o kararehe hoki, me to tangata ke i roto i o tatau. E ono hoki nga ra i hanga ai e Ihowa te rangi mete whenua, te moana, me nga mea katoa i roto, a ka okioki i te ra whitu ; no reira i whakapaingia ai te Ra Hapati e Ihowa, a whakataptia ana. V. Whakahonoretia tou papa me ton whaea, kia roa ai ou ra kite whenua e homai nei e Ihowa e tou Atua ki a koe. VI. Kaua koe e patu. VII. Kaua koe e puremu. VIII. Kaua koe e tahae. IX. Kaua e whakapae teka ki tou hoa. X. Kaua koe e hiahia kite whare o tou hoa, kaua koe e hiahia kite wahine o tou hoa, ki tana pononga tane ranei, >ki tana pononga wahine ranei, ki tana kau ranei, ki tana kaihe ranei, ki tetahi mea ranei a tou hoa.
Kai-wliakaako. Tena koa nga mea e tino akona nei koe e anei Ture ?
Akonga. E rua nga mea e kite nei ahau : ko te tikanga mo taku mahi kite Atua, mete tikanga mo taku mahi ki te Tangata.
Kai-wliakaako. Tena koa te tikanga mo to mahi kite Atua ?
Akonga. Ko te tikanga tenei mo taku mahi kite Atua; Kia whakapaua toku ngakau, toku hinengaro, toku wairua, toku kaha, kite whakapono ki a ia, kite wehi ki a ia, kite aroha ki aia ; kia koropiko ki a ia, kia whakawhetai atu ki a ia, kia waiho ko ia hei unga atu moku, kia inoi atu ki a ia, kia whakahonore i tona Ingoa tapu, i tana Kupu, a kia pono taku mahi ki a ia i nga ra katoa e ora ai ahau.
Kai-whakaako. Tena koa te tikanga mo to mahi kite Tangata ?
Akonga. Ko te tikanga tenei mo taku mahi kite Tangata; Kia penei taku arolia atu ki aia me toku ano ki
HE KATIICIHAMA.
226
ahau, a kia rite taku meatanga atu ki nga tangata katoa, ki taku e pai ai kia meatia mai e ratou ki a au : Kia aroha, kia whakahonore, kia atawhai ki toku matua tane, me toku matua wahine: Kia whakahonore, kia rongo kite Kuini, me nga tangata katoa i waiho e ia hei kai-whakahaere tikanga : Kia rongo ahau ki oku kaWana, kai-whakaako, kai-tohutohu whakawairua, me oku rangatira : Kia ahuawaimarire ahau ki nga tangata katoa e pai ake ana i ahau: Kei mamae hoki tetahi tangata i aku kupu i aku mahi : Kia pono, kia tika aku hanga katoa : Kia kaua e mauahara, e hae ranei, i roto i toku ngakau: Kia tupato kei kaia, kei tahae oku ringaringa, kei kino, kei teka, kei ngautuara toku arero: Kaua hoki taku tinana e kakai, e iinu, e hiahia puremu : Kia kaua hoki e titiro apo atu, e hiahia atu ranei ki o era tangata taonga; engari kia ako ahau kite mahi kai, kite mahi rawa moku, a kia mahia nga mahi maori i pai ai te Atua hei mahi maku.
Kai-whakaako. E mara, kia matau koe ki tenei, e kore e taea e koe anake te mea i anei mea, te whakarite ranei i nga Ture a te Atua, mete mahi ki a ia, kite kahore tana tino atawhai; a, me rapu tenei e koe i nga taima katoa i runga ite inoi pono. Tena, kia rongo ahau, e matau ana ranei koe kite Inoi a te Ariki ?
Akonga. Eto matou Matua ite rangi, Kai tapu ton Ingoa. Kia tae mai ton rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Ana hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou ite kino. Amine.
Kai-whakaako. Tena koa te tikanga o tenei Inoi au ? Akonga. E mea ana ahau kite Atua ki toku Ariki, ki
to tatou Mattia i te rangi, ko ia nei hoki to kai-homai i nga mea pai katoa, kia tukua mai e ia tana atawhai ki a an, ki nga tangata katoa; kia tika ai ta tatou karakia ki a ia, kia mahi ai tatou i tana mahi, kia rongo ai hoki ki a ia. A, e inoi ana ano ahau kite Atua, kia tukua mai e ia nga mea e matea ana e o tatou wairua e o tatou tinana ; kia mahi tohu ano ia ki a tatou, kia mum i o tatou hara ; kia pai ia kite whakaora, kite tiaki i a tatou i nga panga mai o te he ki o tatou wairua ki o tatou tinana ; a kia
HE KATIKIHAMA.
227
araia atu e ia i a tatou nga he me nga hara katoa, te wairua kino hoki to tatou hoa whawhai, mete mate mutungakore. A e whakapono ana ahau ka rite tenei i aia; he aroha hoki tona, he pai; ko Ihu Karaiti hoki to tatou Ariki. Koia au i mea ai, Amine, Kia pono. Kai-whakaako. E hia nga ' Hakarameta i whakaritea e te Karaiti ma tana Hahi ? Akonga. E rua rawa ano; he mea nui enei epa ai nga tangata kite ora :ko te Iriiringa, ko te Hapa ate Ariki. Kai-whakaako. He aha te tikanga o tenei kupu o te Hakarameta Akonga. He mea no waho te Hakarameta, he mea e kitea ana e te kanohi, hei tohu mo te mahi whakawairua i roto ; he mea i homai ki a tatou e te Karaiti pu ano, i whakaritea ano hoki e ia hei mea e whiwhi ai tatou ki taua mahi whakawairua, a hei taunaha ano mo taua mea.
Kai-whakaako. E hia nga wahi o te Hakarameta ko tahi ? Akonga. E rua; ko te tohu o waho e kitea ana, ko te mahi whakawairua i roto. Kai-whakaako. He aha te tohu o waho e kitea ana i te Iriiringa 1 ? Akonga. He wai; e iriiria ai te tangata i rung a i te Ingoa o te Matua, o te Tamaiti, o te Wairua Tapu. Kai-whakaako. He aha te mahi whakawairua i roto ? Akonga. He whakatupapakutanga kite kino, he whanautanga houtanga kite tika : i whanau hara mai hoki tatou, he tamariki na te riri, a ma tenei tatou ka meinga ai hei tamariki ma te atawhai. Kai-whakaako. Kia aha nga tangata ka tika ai kia iriiria ? Akonga. Kia ripeneta, ara, kia whakarerea e ratou te kino ; kia whakapono hoki, ara, kia tino whakaponohia e ratou nga meatanga mai a te Atua ki a ratou i roto i tana Hakarameta. Kai-whakaako. Na te aha nga tamariki nonohi ka iriiria ai, he tamariki rawa nei hoki ratou, a e kore e ahei te whakarite i aua mea ? A/ro/zrya. Na te mea i waiho o ratou Matuaatua hei kai-whakaae ma ratou ki aua mea; aka kaumatua ratou, ma ratou ano e whakarite taua whakaaetanga. Kai-whakaako. Hei aha te Hakarameta o te Hapa a te Ariki?
HE KATIKIHAMA.
228
Akonga. Hei whakamahara tonu ki tana patunga tapu, kite matenga o te Karaiti, ki nga mea pai hoki o tana matenga ka riro mai nei i a tatou. Kai-whakaako. He aha te tohu o walio i te Hapa a te Ariki ? Akonga. He Taro he Waina, i meinga e te Ariki kia kainga. Kai-whakaako. He aha te mea o roto, ara, te mea e tohungia ana ? Akonga. Ko te Tinana mete Toto ote Karaiti; e riro pono mai ana ana mea i te hunga • whakapono, ina kainga te Hapa a te Ariki. Kai-whakaako. He aha nga pai o tena mea ka riro mai nei i a tatou ? Akonga. Ma reira, ara, ma te Tinana ma te Toto o te Karaiti, ka whai kaha ai ka whai manawa ai o tatou wairua, e rite ana hoki kite Taro kite Waina e whakakaha nei i o tatou tinana. Kai-whakaako. Me aha te hunga e haere mai ana kite Hapa a te Ariki. Akonga. Me' rapu i roto i o ratou ngakau, he pono ranei ta ratou ripeneta mo o ratou hara o mua, e u ana ranei te whakaaro kia pokaia houtia he mahi hou ; e ora ana ranei te whakapono i roto i a te Karaiti kite mahi tohu a te Atua, e whakawhetai ana ranei, e mahara ana ki tona matenga; a e aroha ana ranei ki nga tangata katoa.
Me whakaako e nga Minita o nga Kainga katoa nga Tamariki o o ratou Kainga ki tetahi wahi o tenei Katikihama i te mutunga o te rua o nga Upoko o te Karakia o te Ahiahi o nga Ra tapu me nga Ra nui.
Me mea ano hoki nga Matua ratou ko nga Rangatira, kia haere mai a ratou Tamariki, me a ratou Tangata, kia whakaakona e te Minita, kia mohio ra ano ratou ki nga mea e whakaaturia ana i konei hei ako ma ratou.
Ka kaumatua nga Tamariki, a, ka mohio kite Whakapono, kite Inoi a te Ariki, ki nga Ture Ko tahi Tekau, me tenei Katikihama poto, me kawe ratou kite Pihopa. Me haere tahi hoki tetahi o nga Matuaatua tane, tetahi Matuaatua wahine ranei, hei Kai titiro mo te Whakaunga,
Ka puta te kupu a te Pihopa kia haere atu nga Tamariki ki a ia, kite Whakaunga, na, me kawe, me tuku ranei e te Minita kia kawea nga ingoa o nga tangata o tona Kainga, e mea ai ia kia whakaungia. A, kite paingia e te Pihopa, kia penei tana whakaunga.
229
KO TE TIKAKGA MO TE WHAKAUNGA ARA MO TE WHAKAPAKANGA RINGAPINGA KI TE HUNGA IRIIRI, INA KAUMATUA AKE RATOU.
Ka taka mai te ra i whakaritea, ka whakaturia katoatia te hunga i haere mai kia whakaukia kite aroaro ote Pihopa; hei reira ka korerotia tenei kupu e ia, e tetahi Minita ranei i whakaritea e ia.
VTA, i mea te Hahi, kia whai pai ite Whakaunga nga _L 1 tangata e whakankia ana, koia i whakaritea ai, Kia kaua tetahi e whakankia, kite kore ia e mohio kite Whakapono, kite Inoi a te Ariki, me. nga Ture ko tahi tekau ; kite whakahoki kupu ano hoki ki nga Uinga o te Katikihama poto : he ritenga pai ano hoki tenei; ta te mea ka kaumatua nei nga tamariki, a ka akona ki ta ratou, ara, ki ta o ratou Matuaatua i whakaae ai i te Iriiringa, na, ka whakamana ano e o ratou mangai ana kupu, i te tirohanga ate Hahi; aka whakaae, kia tohe tonu i runga ito te Atua kaha kite whakarite i nga mea e whaki mai nei ratou kua whakaaetia e ratou.
Ko reira- te Pihopa mea ai:
E. PAI ana ranei koutou kia whakahoutia i te aroaro o J te Atua, o tenei whakaminenga, ta koutou kupu whakaae i whakapuakina mai i te Iriiringa : ka whakapumautia ranei e koutou aianei, a ka whakaae, kia whakaponohia, kia mahia e koutou nga mea katoa i whakaaetia mai e o koutou Matuaatua hei mahi ma koutou 1
Hei reira ki katoa mai ai ratou, kia nui hoki te reo :
E pai ana ano ahau.
Ko te Pihopa. KO to tatou kaha kei te Ingoa o Ihowa; Ko te Nuinga. I hanga ai te rangi mete wlienua. Zfo te Pihopa. Ka whakapaingia te Ingoa o Ihowa; Ko te Nuinga. Akenei, a hore he mutunga.
KO TE WHAKAUNGA.
230
Ko te Pihopa. E Ihowa, whakarongo mai ki a matou inoi.
Ko te Nuinga. Kia tae atu ta matou karanga ki a koe.
Ko te Pihopa. Kia inoi tatou.
I TE Atua Kaha rawa ora tonu, kua pai nei koe kia Jlj whakawhanautia houtia enei pononga au kite Wai kite Wairua Tapu, kia murua hoki o ratou hara katoa; He inoi atu tenei na matou, e te Ariki, kia whakakahangia ratou kite Wairua Tapu kite Kai whakahari, kia whakanuia i roto i a ratou i nga ra katoa au homaitanga maha o te atawhai; te wairua mahara, te wairua tupato; te wairua whakaaro, te wairua whakakaha; te wairua mohio, te wairua karakia pono ; whakakiia ano hoki ratou, e te Ariki, kite wairua wehi, aianei, a ake ake ake. Amine.
51 Na, ka koropiko katoa kite aroaro o te Pihopa, a, mana e whakapa tona ringaringa kite matenga o tetahi o tetahi, e mea :
KIA tiakina, e te Ariki, tenei Tamaiti au, [tenet Pononga au ranei] e tou kaha i te rangi, kia pumau tonu ai ia ki a koe; kia tupu ake ai hoki i nga ra katoa i roto i tou Wairua Tapu, a tae noa ki tou rangatiratanga mutunga kore. Amine.
51 Ko reira te Pihopa mea ai:
Kia noho a Ihowa ki a koutou. Ko te Nuinga. Ki tou wairua ano hoki.
51 Na, ka koropiko katoa, a ka mea ano te Pihopa: Kia inoi tatou.
IM TO matou Matua ite rangi, Kia tapu tou Ingoa. j j Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou ite kino. Amine.
Me tenei Inoi.
ETE Atua Kaha rawa ora tonu, ko koe hei mea i a matou kia hiahia kia whakarite i nga mea e pai ana ki a koe, kite Mea Nui; He inoi atu tenei na matou ki
KO TE WHAKAUNGA.
231
a koe mo enei pononga au, kua whakapangia nei e o matou ringaringa, (kua peratia me a o Apotoro tapu i mea ai) hei tohu mou e pai ana e atawhai ana ki a ratou. Kia taumarumaru tonu iho ton ringaringa ki runga ki a ratou; kia noho tonu tou Wairua Tapu ki a ratou; arahina hoki ratou i runga i te mohio i te whakarongo hoki ki tau Kupu, a, i te mutunga iho, kia whiwhi ratou kite oranga mutunga kore; Ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, e ora tahi, e kingi tahi na, me koe mete Wairua Tapu, ko tahi ano Atua, ake ake ake. Amine.
ETE Ariki Kaha rawa, e te Atua ora tonu, he inoi atu tenei na matou ki a koe, kia whakatikaia, kia whakatapua, kia kawanatia o matou ngakau me o matou tinana i runga i nga ara o au ture, i nga mahi hoki i whakahaua e koe; ma tau tiakanga kaha hoki, ka ora ai o matou tinana me o matou wairua, aianei a ake tonu atu ; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki to matou Kai Whakaora. Amine.
Ko reira te Pihopa whakapai ai i a ratou, mea ai :
KIA tan ki a koutou te manaakitanga a te Atua Kaha rawa, a te Matua, a te Tamaiti, a te Wairua Tapu; a kia mau tonu iho ki a koutou, ake ake ake. Amine,
*[[ Na, e kore tetahi e tukua kite Hapa Tapu, kia whakaukia ra ano, kia u hai hiahia ranei ia kia •whakaukia.
KO TE TIKANGA MO TE KARAKIA MARENA.
Kia toru nga Ra tapu e karangatia ai i roto i te Whare Karakia te marenatanga o te hunga katoa e meatia ana kia, marenatia, hei te Karakia o te Ata, hei te Karakia ranei o te Ahiahi, (kite kahere he Karakia o te Ata,) i te mutunga tonutanga iho o te Upoko tuarua ; kia penei tonu te kupu a te Minita.
ITE karangatanga tenei ite Marenatanga oM- o _L raua ko N o . Ki te
KO TE KARAKIA MARENA.
232
mohio etahi o koutou ki tetahi mea e kore ai e tika kia marenatia tenei tangata raua ko tenei wahine, me korero mai. Ko te karangatanga tuatahi [tuarua, tuatoru raneiA tenei.
A. kite mea he kainga ano to tetahi he kainga ano to tetahi o te hunga e meatia ana kia marenatla, me karanga te Marenatanga i nga Whare Karakia e rua ; kaua ano hoki te Minita o tetahi kainga e marena i a raua, kia tae mai ra ano te Pukapuka a te Minita o tetahi kainga hei whakaatu i nga Karangatanga e torn kiter a Whare.
A te ra e Marenatia ai raua, me liaere mai raua, ratou ano ko nga huanga, ko nga hoa, ki roto kite Whare Karakia; a hei reira tu ai, ko te Tane ki matau, ko te Wahine ki maui, na, ka mea te Minita:
"fl HOA ma, kua whakamine mai nei tatou ki konei BU kite aroaro o te Atua, o tenei whakaminenga ano hoki, kite hono kite marena i tenei Tangata raua ko tenei Wahine ; he ritenga honore tenei, he mea whakarite na te Atua i te harakoretanga o te tangata, hei whakaatu ki a tatou i te kotahitanga o te Karaiti raua ko tano Halii ; i whakahonoretia hoki e te Karaiti tenei ritenga tapu i Kena o Kariri, i te kainga i whakakite ai ia i tana merekara tuatahi; i whakapaingia ano hoki tenei e Paora, i mea mai ia, he mea honore tenei ma nga tangata katoa : na, kaua te tangata e anga whakaaro kore mai ki tenei ritenga; kei rite ki nga kirehe te mahara kore : engari kia whakaaro, kia tupato, kia whai mahara, mete wehi ano kite Atua, mete mahara ano ki nga mea i whakaritea ai te Marenatanga.
Ko te tuatahi, I whakaritea, kia hua ai te tamariki, a me whakatupu ake ena tamariki i runga i te wehi ki a Ihowa, kia whakamoemititia ai tona Ingoa tapu. Ko te tuarua, I whakaritea, kei kino te tangata, kei moepuku; kia marena ai hoki te hunga e kore nei e taea e ratou te pehi te ngakau, kia mau ai hoki ratou hei wahi hara kore mo te tinana o te Karaiti.
Ko te tuatoru, I whakaritea kia whai hoa ai te tangata, hei whakakaha, hei whakamarama tetahi i tetahi, i nga wa ote kino ote pai. Koia hoki tenei hunga tokorua i liaere mai ai ki tenei ritenga tapu, kia honoa. A, kite mohio tetahi o koutou i te niea e kore ai e tika kia honoa tenei hunga, hei konei ano ia korero ai, a, kite kahore, kei kiki ia amua ake nei.
KO TE KARA KIA MARENA.
233
HI Na f ka korero ano ia kite hunga ka marenatia:
KIA mahara korua ka uia hoki korua a te ra whakamataku e whakakitea ai te whakawa, e whakaaturia mai ai nga mea huna o nga ngakau katoa; na, whakaaroa mai tenei kupu aku, kite mea e mohio ana korua ki tetahi mea e kore ai e tika kia honoa kia marenatia korua, whakaaturia mai aianei. Kia tino mohio hoki korua, ko nga mea kihai i rite to raua hononga ki ta te Atua kupu, kahore raua i honoa e te Atua; e kore ano hoki to raua Marenatanga e rite ki ta te ture.
HI A kite korerotia mai e tetahi i te ra o te Marenatan ga 9 tetahi mea e he ai i ta te Atua Ture 9 i ta tenei whenua ranei, to raua Marenatanga, a kite pai ano ia, ratou ko etahi hoa ona, kia homai he maunga e mau ai ia hei kai whakaatu, kite homai ranei tana Whakatupato (kia rite ano hoki nga moni te maha} ko reira me whakarere te Marena kia kitea ra ano te tikanga o taua korero.
HI A, kite kore e kitea tetahi mea hei whakakahore, ka penei atu te M.inita kite Tane:
E pai ana koe ki tenei Wahine hei wahine marena man, kia noho tahi i runga i te Marena tapu kia pera ano meta te Atua i whakarite ai? E aroha ranei koe ki a ia, e atawhai, e whakahonore, e tiaki i a ia, ite mate ite ora; a e whakarere koe i ara atu katoa, e u ki a ia anake, i te roanga ake o to korua oranga ?
HI Me ki atu e te Tane:
E pai ana ahau.
Na, ka penei atu te Minita kite Wahine ;
E- , E pai ana koe ki tenei Tangata hei tane marena man, kia noho tahi i runga i te Marena tapu, kia pera ano meta te Atua i whakarite ai ? E rongo ranei koe ki a ia, e mahi i ana mahi, e aroha, e whakahonore, e tiaki ia ia ite mate i te ora; a. e whakarere ranei koe i ara atu katoa, e u ki a ia anake i te roanga ake o to korua oranga ?
HI Me lei atu e te Wahine :
E pai ana ahau.
KO TE KARAKIA MARENA.
234
Na, ka mea atu te Minita:
KO wai hei hoatu i tenei Wahine kia marenatia ki tenei Tangata ?
Na, ka whakaae raua ki a raua.
Me tango e te Minita te Wahine i nga ringaringa o tona Matua Tane, o tetahi hoa ona ranei, a ka mea kia hopukia e te ringa matau o te Tane te ringa matau o te Wahine, kia korerotia ano hoki e ia enei kupu i muri i a ia.
TV" 0 ahau, ko — , ka tango i a koe, e ——-—, I % hei wahine marena maku, a ka pumau koe ki ahau aianei a ake tonu atu, ahakoa pai, ahakoa kino, ahakoa hua te taonga, ahakoa rawakore, ahakoa mate, ahakoa ora, ka arohatia koe e ahau, ka atawhaitia, a wehea noatia ra ano taua e te mate, ka rite ano ki ta te Atua ture tapu ; ko taku whakaaetanga tenei te tukua atu nei ki a koe.
Na, ka tuku raua i o raua ringaringa ; a me pupuri e te ringaringa matau o te Wahine te ringa matau o te Tane, ka whakahua ai hoki i enei kupu a te Minita:
KO ahau, ko —, ka tango i a koe, e , hei tane niarena maku, a ka pumau koe ki ahau aianei a ake tonu atu, ahakoa pai, ahakoa kino, ahakoa hua te taonga, ahakoa rawakore, ahakoa mate, ahakoa ora, ka arohatia koe e ahau, ka atawhaitia, ka whakarongo ano ahau ki a koe, a wehea noatia ra ano tana ete mate, ka rite ano ki ta te Atua ture tapu; ko taku whakaaetanga tenei te tukua atu nei ki a koe.
Na, ka tuku ano raua i o raua ringaringa; ame homai ete Tane he Mowhiti kite Wahine, me waiho i runga i te pukapuka, mete utu tika ano mo te Minita. Na, ka tango te Minita i te Mowhiti, a ka hoatu ma te Tane e kuhu kite tuawha o nga maihao o te ringaringa maui o te W<ahine. Me pupuri e te Tane te Mowhiti ki reira, ka whakahua hoki i enei kupu : ma te Minita e ako atu:
KA marenatia koe e ahan ki tenei Mowhiti, ka whakarangatira tokn tinana i a koe, a mon katoa oku taonga i tenei ao : i runga i te Ingoa o te Matna, o te Tamaiti, ote Wairna Tapu. Amine,
Me whakarere atu e te Tane te Mowhiti kite wha o nga maihao o te ringaringa maul o te Wahine, a ka koropiko raua; ka pemi atu hoki te Minita:
Kia inoi tatuo.
KO TE KARAKIA MARENA.
235
TE Atua ora tonu, ko koe te Kai hanga, te Kai A tohu i nga tangata katoa, ko koe te Kai homai i te kaha mo te wairua, Nau nei ano hoki te oranga tonutanga : Manaakitia iho enei pononga tokorua au, tenei tangata, tenei wahine, e manaakitia nei e matou i runga i tou Ingoa : kia rite raua ki a Ihaka raua ko Kipeka te noho tahi i runga i te pono, kia rite i a raua te oati, mete kawenata kua whakaaetia nei e raua, (kua tohungia nei e tenei Mowhiti i hoatu nei i tangohia nei e raua,) a kia noho tahi tonu raua i runga i te aroha i te pai, kia haere ano hoki i nga ritenga o au ture; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Awne.
Mei konei te Minita ka hono ai i o raua ringaringa matau, a ka penei atu:
FC 0 a te Atua i hono ai, kaua e wehea e te tangata.
Hei konei te Minita ka ki atu ai kite whakaminenga :
7VFA, kua whakaae nei a , raua ko _L 1 kia honoa rana i runga ite marena tapn, kua puaki nui ano hoki ta raua kupu kite aroaro o te Atua, o tenei hunga ano hoki, kua rite ano nga kupu a tetahi a tetahi ; a kua whakakitea ano e raua kite hoatutanga kite tangohanga mai o te Mowhiti, kite hononga ano hoki o o raua ringaringa; Ka kiia e ahau, he Tane tupu, he Wahine tupu raua, i runga i te Ingoa o te Matua, o te Tamaiti, ote Wairua Tapu. Amine.
Hei konei te Minita ka whakahua ai i tenei Manaakitanga:
MA te Atua Matua, ma te Atua Tamaiti, ma te Atua Wairua Tapu, korua e manaaki, e tiaki; ma te, Ariki tohu, e titiro atawhai mai ki a korua, e whakaki o korua ngakau ki nga pai whakawairua katoa, kite kaha ; kia pono ai ta korua nohoanga taliitanga i tenei ao, a kia whiwhi ai korua kite oranga tonutanga i tera ao atu. Amine,
Na, me haere te Minita kite Tepara o te Ariki, a ka korero, ka waiata ranei i tenei Waiata:
Waiata cxxviii. KA hari nga tangata katoa e wehi ana ki a Ihowa; e haere ana i ona ara.
KO TE KARA.KIA MARENA.
236
E kai hoki koe ite mahinga aou ringaringa: e hari koe, a ka tau te pai ki a koe. E rite tau wahine kite waina hua i nga taha o tou whare : o tamariki ki nga mahuri oriwa i a ratou e karapoti nei i to tepara. Ka, ka pera te manaakitanga mo te tangata: e wehi ana ki a Ihowa. Ka manaakitia mai koe e Ihowa i Hiona : a e kite koe i te pai o Hiruharama i nga ra katoa e ora ai koe. Ae, e kite koe i nga tamariki aan tamariki : me te rongo e mau ana ki a Iharaira. Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu; Ko te ritenga ia ite timatanga, a tenei ano i naianei: a ka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine.
Ko tenei Waiata ranei:
Waiata Ixvii. MA te Atua tatou e atawhai, mana e manaaki: mana e mea kia tiaho mai tona mata ki a tatou. Kia matauria ai to ara ki runga kite whenua : to whakaoranga i roto i nga tauiwi katoa. Kia whakamoemiti nga iwi ki a koe, o te Atua: kia whakamoemiti nga iwi katoa ki a koe. Kia koa nga tauiwi kia waiata ite hari: no te mea hoki ka tika tau whakaritenga whakawa mo nga iwi, a ka kawana koe i nga tauiwi o te whenua. Kia whakamoemiti nga iwi ki a koe, e te Atua: kia whakamoemiti nga iwi katoa ki a koe. Ka tuku mai te whenua i ona hua: a ka manaaki te Atua, to tatou Atua, i a tatou. Ka manaaki te Atua i a tatou: a ka wehi nga pito katoa o te whenua i a ia. Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu. Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano i naianei: aka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine.
5T Ka mutu te Waiata, me koropiko te Tanqata raua ko te Wahlne ki mua o te Tepara o te Mrlki, me tu te Minita, kite Tepara, a ka, anga mai ona kanohi ki a raua, ka mea;
E IHOWA, tohungia matou., Ko te Nuincja. E te Karaiti, tohungia matou. Ko te Minita. E Ihowa, tohungia matou.
KO TE KARAKIA MARENA.
237
"T? TO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. _i_J Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia ; Engari whakaorangia matou i te kino. Amine.
Ko te Minita. E Ihowa, whakaorangia enei pononga au, tenei tangata raua ko tenei wahine; Ko te Nuinga, E whakawhirinaki atu nei ki a koe. Ko te Minita. E Ihowa, tonoa iho he kaha ki a raua i tau wahi tapu'; Ko te Nuinga. Tiakina tonutia hoki raua ake ake ake. Ko te Minita. Hei pa kaha hoki koe mo raua ; Ko te Nuinga. Ito raua hoa riri. Ko te Minita. E Ihowa, whakarongo mai ki ta matou inoi. Ko te Nuinga. Kia tae atu hoki ki a koe ta matou karanga.
Ko te Minita.
IT? TE Atua o Aperahama, e te Atua o Ihaka, e te Atua JO o Hakopa, manaakitia enei pononga au, ruia mai hoki nga purapura o te oranga tonutanga ki roto ki o raua ngakau ; kia whakarite ai ano raua i nga mea katoa e matau ai raua o roto o au Kupu tapu. E Ihowa, titiro atawhai iho koe i te rangi ki a raua, manaakitia hoki raua. Kia rite raua ki a Aperahama raua ko Hera i whakaharitia nei e tau manaakitanga; tonoa mai ano hoki tan manaakitanga ki enei pononga au, kia whakarite ai raua i tau e pai ai; aka ora tonu, no raua hoki e tiakina tonutia ana e koe, kia pumau hoki raua ki tou aroha a mate noa; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
T Meh erne a kua nmihitia te Wahine, a e kore e ichanau tamariki, me kape tenei Inoinga.
ETE Ariki tohu, e te Matua i te rangi, nau nei te tangata i tini haere ai ; He inoi atu tenei na matou kia mea koe i tenei hunga kia hua, kia tokomaha hoki a raua tamariki, kia roa ano hoki ta raua nohoanga tahitanga i runga i te aroha i te tika, kia kite ai raua i a raua tamariki e tupu ake ana i runga i te pai i runga i to te
KO TE KARAKIA MARENA.
238
Karaiti ritenga, hei whakapainga, hei honore hoki mon; ko Thu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
ETE Atua, i mua, i te mea kahore noa iho he mea, i hanga e koe nga mea katoa ; he nui hoki no ton kaha ; a, ka oti nga mea katoa te whakapai, na, ka whakarite koe kia whai timatanga ake te wahine i roto i te tane, (a, i hanga ano ia kia rite ki a koe,) a ka honohonoa raua e koe, na, ka ako mai koe, e kore e tika kia wehea te hunga i whakakotahitia e koe i to raua Marenatanga: E te Atua, nau nei i whakatapu te Marenatanga, hei mea ngaro, hei mea pai, hei whakakite hoki i te Marenatanga whakawairua, te kotahitanga ano hoki ote Karaiti raua ko tana Hahi; Titiro atawhai iho ki enei pononga au, kia aroha ai tenei tangata ki tana wahine, kia rite ai hoki ki ta to Kupu i mea ai, (kia pera ano mete Karaiti i aroha nei ki tana wahine, ara, kite Hahi, a i tuku ano i a ia hei whakaora, i arohaina hoki e ia, i atawhaitia, ano ko ona kikokiko ake;) kia aroha ano hoki tenei wahine, kia pai, kia pono, kia rongo hoki ki tana tane; kia ata noho, kia u tona whakaaro, kia humarie, kia rite ki ara wahine whakapono. E Ihowa, manaakitia raua tokorua, tukua raua kia noho ki ton rangatiratanga mutunga kore; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Hei konei te Minita ka mea atu ai :
MA te Atua Kaha rawa, i hanga ai i te timatanga o tatou tupuna a Arama raua ko Iwi, whakatapua ai hoki raua, i honoa ai i runga ite marena; Mana e riringi ki runga ki a korua nga pai o tona kaha, mana e whakatapu e manaaki korua, kia paingia ai e ia o korua tinana, o korua wairua, a kia noho tahi tonu korua i runga i te aroha hara kore, a mate noa. Amine.
Muri iho, kite kahore he Kawwhau hei whakaatu i nga mahi pai ma te Tane' raua ko te Wahine, me korero tenei e te Minita :
ETE hunga katoa kua oti te marena, mete hunga ano hoki e mea ana kite Marena tapu, whakarongo mai ki ta te Karaipiture tapu e mea nei mo nga mahi a nga tane ki a ratou wahine, mo nga wahine ano hoki ki a ratou tane.
Kua homai e Paora tenei ture, i tana Pukapuka ki nga
KO TE KARAKIA MARENA.
239
tangata o Epeha, i te rima o nga Upoko, mo nga tangata katoa kua oti te marena; E nga tane, arohaina a koutou wahine, kia pera hoki mete Karaiti i aroha kite hahi, a hoatu ana ia ia ano mo taua hahi; kia whakatapua ai e ia, ma tonu i tana horoinga kite wai, i runga ite kupu, kia tapaea atu e ia ki a ia ano hei hahi whai kororia, te whai ira, korukoru, tetahi atu mea pera ranei, engari kia tapu kia koha kore. Kia rite ki to ratou ki o ratou tinana ake te aroha o nga tangata ki a ratou wahine ake. Te tangata e aroha ana ki tana wahine ake, e aroha ana ia ki aia ano. Kahore ano hoki i kino noa he tangata ki tona kikokiko ake; epigari e atawhai ana e whakaahuru ana, he pera ano hoki meta te Ariki kite hahi :he wahi hoki tatou no tona tinana, no tona kikokiko, no ona wheua. Mo konei ra ka whakarerea ai ete tangata tona papa tona whaea, a ka piri ki tana wahine, a ko raua tokorua hei kikokiko ko tahi. He mea ngaro rawa tenei : otiia mo te Karaiti raua ko te hahi taku korero. Na, kia rite ki tona aroha ki a ia ake ano to koutou aroha to tenei to tenei ki tana wahine ki tana wahine.
E mea ana ano hoki a Paora i tana Pukapuka ki nga tangata o Korohe, e korero ana ano hoki ki nga tangata katoa kua oti te marena; E nga tane, arohaina a kontou wahine, kei kaha hoki te riri ki a ratou. Whakarongo ano hoki ki ta Pita kupu, ko ta te Karaiti Apotoro hoki ia, he tangata whai hoa ano hoki, na, e mea ana ia kite hunga kua oti te marena; Me nga tane ano hoki, kia rite ki to kontou matauranga ta kontou, noho ki a ratou, whakawhiwhia te wahine kite honore, ko te mea kaha kore hoki ia, ka riro hoki i a koutou tahi te oranga ka homai noa nei; kia kaua ai o koutou inoinga e araia. Na, kua rongo nei koutou ki nga tikanga ma te tane kite wahine. Waihoki, e nga wahine, kia rongo koutou, a akona mariretia hoki te tikanga ma koutou ki a koutou tane, ta te lAiraipiture tapu hoki e ata whakatakoto mai nei.
E penei ana te ako a Paora ki a kontou i tana Pukapuka ano ki nga tangata o Epeha; E nga wahine, kia ngohengohe ki nga kupu a o koutou tane, hei mea ano kite Ariki. No te mea hoki ko te tangata te upoko ote waliine, pera hoki mete Karaiti te upoko ote hahi: ako ia ano te kai whakaora ote tinana. Na, e ngohengohe
KO TE KARAKIA MARENA.
240
ana te hahi ki ta te Karaiti, kia pera ano hoki nga wahine ki a ratou ake tane i nga mea katoa. A, he wahi ano ka mea ia, Kia hopohopo te wahine ki tona tane. Tenei ano hoki ta Paora ako ki a koutou, i tana Pukapuka ki nga tangata o Korohe, he kupu poto hoki; E nga wahine, kia ngohengohe ki nga kupu a o koutou tane ake, kia rite ki ta te Ariki tikanga. E pai ana ano hoki te ako a Pita i a koutou, i enei kupu ana ; Me koutou ano hoki, e nga wahine, kia ngohengohe ki nga kupu a o koutou tane ake; aki te turi etahi kite kupu, na, i kore ite kupu, ko te whakahaere a nga wahine hei mea e riro mai ai ratou ; i a ratou e titiro ana kite hara kore ota koutou whakahaere, kite wehi. Te whakapaipai mo koutou, kauaka hei to waho, kanaka hei te makawe i whiria, kauaka hei te whakapiritanga mai o nga mea koura, kauaka hei te whakakakahuranga o nga kakahu; engari hei te tangata ngaro ote ngakau, hei te mea e kore e pirau, hei to te wairua mahaki to te wairua rangimarie, he mea utu nui hoki tenei i te aroaro o te Atua. He penei hoki i mua te whakapaipai mo ratou a nga wahine tapu, ate hunga i whakaaro kite Atua, ngohengohe tonu ratou ki a ratou tane: me Hera hoki i whalt ar on go ki a Aperahama, ko te ariki hoki tana ingoa mona : nana hoki koutou tamariki, i a koutou e mahi pai ana, a e kore e mataku i tetahi whakapawera.
ZZe mea tika ano kia kainga te Hapa Tapu e te hunga marena hou i to raua Marenatanga, i muri tata iho ranei.
KO TE TIKANGA MO TE KARAKIATANGA I TE TURORO.
Na, kite mate tetahi, me korero kite Minita e noho tata ana ki a ia ; a me mea ia, ina tomo atu ki roto kite whare o te turoro : KIA tau te marire ki tenei whare, kite hunga ano hoki e noho ana i roto.
Ka tae ia kite turoro, ka koropiko ia, ka mea:
171 IHOWA, aua ra e mahara ki a matou kino, ki nga ib kino a o matou tupuna: E Ihowa, tohupgia matou,
KO TE KARAKIATANGA I TE TDBOKO.
241
m
tohungia o tangata, i hokoa e koe kite utu nui ki ou toto, aua ra e riri tonu ki a matou. Ko te Nuinga. E Ihowa, tohungia matou. Ko reira te Minita mea ai: Kia inoi tatou. E Ihowa, tohungia matou. JH te Karaiti, tohungia matou. E Ihowa, tohungia matou. ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou ite kino. Amine.
Ko te Minita. E Ihowa, whakaorangia tenei pononga au. Ko te Nuinga. E whakawhirinaki atu nei ki a koe. Ko te Minita. Tonoa marki a ia he kaha i runga i ton wahi tapu; Ko te Nuinga. Tiakina ia ake ake ake. Ko te Minita. Aua rawa te hoa riri e tukua kia whai wahi ki a ia; Ko te Nuinga. Kei tata mai hoki te kino ki a ia. Ko te Minita. E Ihowa, hei pa kaha koe mona, Ko te Nuinga. I te putanga mai a tona hoa riri. Ko te Minita. E Ihowa, whakarongo mai ki a matou inoi.
Ko te Numga. Tukua hoki ta matou karanga kia tae atu ki a koe.
Ko te Minita. El I HOW A, titiro iho koe i te rangi, maharatia ano J hoki tenei pononga au, whakamamakia hoki tona mate. Titiro atawhai mai ki a ia, homai hoki he whakamarietanga mete tino whakawhirinakitanga atu ki a koe, tiakina ia kei mate i nga rauhanga a te hoa riri, a, meinga tona ngakau kia tatu tonu ki a koe; ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine,
‘T7* TE Atua Kaha rawa, e te Kai Whakaora tohu, JL_J whakarongo mai ki a matou; nau te mahi atawhai.
KO TE K.ARAKIATANGA I TE TURORO.
242
atawhaitia tenei pononga au e mate nei. Whakatapua tenei whiunga whakamatua au i a ia; kia kaha haere ai tana whakapono me tana ripeneta, ua whakaaro ia ki tona ngoikoretanga. Aki te pai koe kite whakaora ake i a ia, kia noho mahara ia ki a koe i te roanga ake o tona oranga, hei whakakororia hoki mou: otiia kite kahore, homai he kaha ki a ia, kia tika ai tana whakaaro ki tenei mahi au ki a ia, a kia tae atu ai ia ki a koe, kite ora tonu, ua mutu to tenei ao oranga whakauaua; ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine,
Ko konei te Minita kauwhau ai kite tangata mate ko enei hei kupu, ko etahi atu ranei e rite ana :
ETAKU hoa aroha, kia matau koe ki tenei, ko te Atua Kaha rawa te Ariki o te ora o te mate, o nga mea katoa ano hoki e ora ai, e mate ai tatou, mana hoki e tamariki ai, e kaha ai, e ora ai, e koroheke ai, e ngoikore ai, e mate ai. Na, ahakoa he aha, he aha tenei mate ou, kia tino mohio koe, na te Atua. Na, ahakoa he take aha ranei te take o tenei mate ou, hei whakamatautau ranei i tou manawanuitanga, kia tirohia ai e era atu tangata, kia kitea ai hoki tau whakapono a te ra o te Ariki, kia nui ai hoki tou kororia me tou haringa mutunga kore; hei ako ranei, hei whakatika i etahi mea au e whakahekia ana e nga kanohi o tou Matua ite rangi; kia matau pu koe ki tenei, na, kite ripeneta pono koe ki ou hara, kite manawanui hoki koe ki tenei mate, mete wakau atu ano ki nga mahi tohu a te Atua, i roto i a Ihu Karaiti i tana Tamaiti aroha, a ka whakawhetai ano hoki ki a ia mo tenei whiunga whakamatua ana, mete tuku ano i a koe ki tana e pai ai, he pono ka meinga ano tenei hei pai mou ; ma konei ano hoki koe e hohoro ai i te ara e tika ana kite ora tonu.
Ki te nui rawa te mute o te turoro, me whakamutu ki konei te kauwhau ; kite kahore, tend ake ano:
KO IA taku i mea ai kia pai tau whakaaro ki tenei whiunga ate Ariki: (Kia pera meta Paora i mea ai ki nga Hiperu, i te tekau ma rua o nga Upoko,) E papaki ana hoki te Ariki ki tana e aroha ai, e whiua ana hoki e ia nga tamariki katoa e whakatamarikitia ana ki a ia. Ki te pangia koutou ete whin, e rite ana ta te Atua meatanga ki a koutou ki tana ki nga tamariki tupu; ko
KO TE KARAKIATANGA I TE TURORO.
243
m 2
wai hoki te tamaiti e kore e pakia e tona papa ? Otira ki te mea kahore o koutou pakinga, he mea hoki ia e rato ai te katoa, he poriro koutou, ehara ite tamariki. He matua ano o tatou no te wahi kite kikokiko, he mea papaki tatou na ratou; i hopohopo ano tatou ki a ratou: kaua ianei e nui noa atu to tatou ngohengohe kite Matua o nga wairua, kia ora ai ? Ta ratou papaki hoki he torutoru nei nga ra, he mea ano na ta ratou ake i whakaaro ai; ta tenei ia mo te pai, kia whiwhi ai tatou ki tona tapu. Ko enei kupu, e taku hoa, i tuhituhia i roto i te Karaipiture tapu, hei whakamarie hei ako i a tatou; kia whakaae atu ai tatou kia whakawhetai ai hoki kite whiunga ato tatou Matua i te rangi, i nga wahi katoa i nga mate katoa e pai ai tona aroha kia haere mai ki a tatou. A e tika ana hoki kia waiho ko tenei anake hei whakamarie mo te hunga Karaitiana, ara, e rite ana ki a te Karaiti, e rongo marire ana ki nga mea whakapouri, ki nga matenga. Kihai hoki ia i kake tonu ake kite haringa, ite mea kahore ano i whakamamaetia j kihai ano hoki i tae atu ki tana kororia ite mea kiano ia i ripekatia. Heoi hoki te ara mo tatou kite haringa mutunga kore, ko te mamae tahi ano mete Karaiti i konei jko to tatou kuwaha ano hoki kite ora tonu, ko te mate tahi atu mete Karaiti 5 kia ara ake ai ano tatou ite mate, kia noho tahi ai ki aia kite ora tonu. Koia taku i mea ai me whakaririka koe ki tenei mate; kia mahara hoki kite Ingoa ote Atua, ki tau whakaaetanga ano hoki kite Atua i tou Iriiringa.. Kia mahara hoki, ka mutu te ora o konei ka uia o mahi e te Kai whakarite whakawa; e kore hoki ia e pai ake ki tetahi i tetahi; aka mea atu ano hoki ahau ki a koe, kia ata rapurapu marie koe i roto i a koe, kia kitea ai e koe au tikanga kite Atua kite tangata; ma konei hoki, ara, ma tau mahi whakawa i a koe mo au he, ka riro mai ai i a koe te mahi tohu ato tatou Matua ite rangi; e whakaaro ana hoki ia ki a te Karaiti, ma konei hoki ka kore ai koe e whakamatea a taua whakawakanga whakamataku. Na, me korero atu e ahau ki a koe nga Kupu ota tatou Whakapono, kia matau ai koe e rite ana ranei to whakapono ki to te tangata Karaitiana, kahore ranei.
Hei Tomei te Minita ka Torero aii nga Kupu o te Whakapono, Tta penei atu:
Tjl WHAKAPONO ana ranei koeki te Atua kite Matua JIJJ Kaha rawa, kite Kai hanga i te rangi ite whenua ?
KO TE KARAKIATANGA I TE TURORO.
244
Ki a Ihu Karaiti ano hoki ki tana Tamaiti ko tahi, ki to tatou Ariki? Ki aia i whakatangatatia e te Wairua Tapu, i whanau i te Wahina i a Meri; ki a ia i mate i te wa i a Ponotio Pirato, i ripekatia, i mate, i tanumia; ki tona hekenga atu kite reinga, ki tona aranga ake hoki i te toru o nga ra; ki tona kakenga atu kite rangi, a, kei te noho ano ia i te ringaringa matau o te Atua o te Matua Kaha rawa; a ka hoki mai ano i reira kite whakarite whakawa mo nga tangata ora mo nga tangata mate a te mutunga o te ao ? A, e whakapono ana ranei koe kite Wairua Tapu; ki te Hahi tapu puta noa ite ao; kite Kotahitanga o te Hunga whakapono; kite Murunga hara; kite Aranga mai ote tinana; mete ora tonu muri iho ite mate ?
yl Sa mea te turoro,
K O tena katoa e tino whakaponchia ana e ahau.
Ko kond ui atu ai te Minita ki a ia, e ripeneta pono ana rand ia ki ana kino, e whai aroha ana hoki ki nga tangata katoa; ma te Minita hoki e ata tohe atu ki a ia, kia tino houhia e ia te rongo ki nga tangata katoa ihe mai ki a ia; aki te mea kua he ia ki tetahi, me whai ia kia houhia te rongo ; a, i nga mea katoa kua he nd ia, kia homai he utu, kia rite hoki te nui. Aki te kore ana taonga i kiia iho ma wai rand i muri i a ia, me mea ano ; me whakaatu nga taonga tarewa i a ia, kahore ano i ea noa, me nga mea hoki ona kua riro i ara atu a kiano i utua noatia mai ; kia marie ai tona ngakau. Me whakaako ano hoki nga tangata ki end mea i a ratou e ora ana.
< Ko and kupu me korero atu e te Minita ki mua i tana Inoi, M tepai ia.
4wa hoki te Minita e wareware kite mea atu ki nga turoro, e whai taonga ana, kia atawhai kite hunga rawakore.
Hei bond hoki ka mdnga ai te turoro kia whaki atu i ana hara, ki te mea e pouri ana tona ngakau. A, muri iho i tana Whakinga ka korerotia e te Minita te Wetekanga (kite mea e hidhiatia ana e te turoro,') ka pend atu.
KU A tukua mai e to tatou Ariki e Ihu Karaiti he mana ki tana Hahi e wetekina atu ai nga hara o nga tangata katoa e ripeneta ana e whakapono pu ana ki a ia, mana au hara katoa e muru, he ranea hoki tana mahi tohu: A, no te mea kua tukua mai eia tona mana ki ahau, ka mea atu nei ahau, ka wetekina atu e ahau ou hara, i
KO TE KARAKIATANGA I TE TURORO.
245
mnga i te Ingoa o te Matua, o te Tamaiti, o te Wairua. Tapu. Amine.
Kat ahi ha horerotia e te Minita tenei Inoi: Kia inoi tatou.
ETE Atua tohu rawa, e whakarerea rawatia atu ana e koe nga hara o te hunga e ripeneta pono ana, e kore ano hoki aua hara e maharatia e koe amuri ake nei, he nui hoki no tau mahi tohu; tirohia iho tenei pononga au, e hiahia nei kia houhia te rongo ki a ia. Whakahoutia i roto i a ia, e te Matua aroha, nga mea katoa kua pirau i te hianga i te kino a te rewera i te kino ranei o tona ngakau, i tona ngoikore ranei; tiakina hoki e koe tenei turoro, whakapumautia ia ki roto kite Hahi; maharatia tana ripenetanga, manakohia mai ona roimata, whakaititia ona mamae, kia rite hoki ki tau e whakaaro ai e pai ana mona. Kia mahara hoki ki a ia, heoi nei hoki ana whakawhirinakitanga ko tau mahi tohu, a, kaua ana hara o mua e whakairia ki a ia, engari whakakahangia ia ki tou Wairua pai; a, a te ra ano e pai ai koe kia tangohia atu ia i konei, tangohia ki tou pai, kia whakaaro hoki ki nga mahi utu nui a Ihu Karaiti, a tau Tamaiti e tino arohaina ana e koe, ato matou Ariki. Ammg.
Na, ha korerotia e te Minita tenei Waiata.
Waiata Ixxi.
E IHOWA, e whakawhirinaki atu ana ahau ki a koe: kei whakama ahau ake ake.
Whakaorangia ahau he tika hoki koe, a meinga ahau kia mawhiti atu: tahuri mai tou taringa ki a au, whakaorangia hoki ahau. Kia ai koe hei teko, hei hokihokinga tonutanga atu maku: kua kiia iho ahau e koe kia whakaorangia; ko koe nei hoki toku kohatu me taku pourewa. Whakaorangia ahau, e toku Atua, i te ringaringa o te tangata mahara kore, o te tangata nanakia. Ko koe nei hoki, e te Ariki, e Ihowa, taku e tumanako atu nei: taku e whakawhirinaki atu nei no toku taitamarikitanga ake ano.
Nau ahau i tautoko ake no te kopu mai ano: ko koe taku kai tiaki no nga whekau mai ano o toku whaea ; ke koe taku e whakamoemiti tonu atu ai.
KO TE KARAKIATANGA I TE TURORO.
246
He miharotanga ahau na te tini: ko koe ia toku piringa kaha. Kia ki toku mangai ite whakamoemiti ki a koe: i to honore hoki i te roa o te ra. Kaua ahau e panga atu a te wa o te koroheketanga: kaua ahau e whakarerea ina hemo toku kaha. E korerotia kinotia ana hoki ahau e oku hoa riri: a e runanga tahi ana te hunga e whanga ana kia whakamatea ahau. E mea ana, Kua whakarerea ia ete Atua: whaia, hopukia; kahore hoki tetahi hei whakaora. Ete Atua, kei matara atu koe i ahau: e toku Atua, hohoro mai kite awhina i ahau. Kia whakama kia pau nga hoa riri o toku wairua: kia hipokina kite tawainga kite whakama te hunga e rapu ana i te he moku. Ko ahau ia ka tumanako tonu atu: ka hono tonu ano hoki te whakamoemiti atu ki a koe. Ma toku mangai e whakakite atu to tika, to whakaoranga ite roa ote ra: e kore hoki ahau e mohio ehia ranei. Ka haere ahau i runga i te kaha o te Ariki o Ihowa: ka whakahuatia e ahau to tika, tou anake. E te Atua, he mea whakaako ahau nau no toku tamarikitanga ake ano: ahe whakapuaki taku iau mahi whakamiharo, a, mohoa noa nei. Na, waihoki, kaua ahau e whakarerea, e te Atua, a, koroheke noa, hina noa ahau: kia whakakitea ra ano e ahau to kaha ki tenei whakatupuranga, to nui ki nga tangata katoa e puta mai a mua. Kei runga rawa ano hoki to tika, e te Atua, he nui nei hoki au mahi: ete Atua, ko wai te rite ana ki a koe ? Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu; Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei anoinaianei : a ka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine.
Ko tenei hoki.
ETE Kai Whakaora o te ao, nau matou i hoko ki tou Ripeka, ki ou Toto utu nui, whakaorangia matou; E te Ariki, ko ta matou inoi tenei ki a koe, whakakahangia, awhinatia mai hoki matou.
KO TE KARAKIATANGA I TE TURORO.
247
Ko reira te Minita mea ai:
IT E pa kaha te Ariki Kaha rawa mo te hunga katoa e JL u ana ki a ia, a, e koropiko ana e rongo ana ki a ia nga mea katoa i te rangi, i te whenua, i raro iho hoki i te whenua; mana koe e tiaki aianei a ake tonu atu ; mana hoki koe e mea kia matau, kia kite, kahore rawa atu he Ingoa o raro iho o te rangi, i homai ki nga tangata e ora ai koe, ko te Ingoa anake o Ihu Karaiti o to tatou Ariki. Amine.
Muri iho ho tenei:
KA tukua atu koe e matou ki nga mahi tohu ki nga mahi tiaki ate Atua. Ma te Ariki koe e whakahari, mana koe e tiaki. Ma te Ariki tona kanohi e mea kia tiaho iho ki a koe, mana hoki koe e atawhai. Ma te Ariki ano e mea kia ara ona kanohi ki runga i a koe, e whai marietanga ai koe, aianei a ake ake ake. Amine,
He Inoi mo te Tamaiti mate:
fp TE Atua Kaha rawa, e te Matua tohu, non anake J nga tukunga iho ote ora ote mate; He inoi tenei na matou ki a koe, kia titiro atawhai iho ou kanohi i runga i te rangi, ki tenei tamaiti [kotiro ranei] e takoto mate nei: E te Ariki, tukua mai tau whakaoranga ki a ia; whakaorangia ia i tau wa e pai ai i tenei mamae o te tinana, kia ora ano hoki tona wairua, nau nei hoki te mahi tohu: Ki te pai ano hoki koe kite whakaroa i ona ra ki konei ki tenei ao maori, kia ora ake ia ki a koe, hei mahi pono atu ki a koe, hei take pai ano ki tona whakatupuranga, hei whakakororia hoki mou ; otiia, kite kore tenei, tangohia atu ano ia e koe ki era kainga i te rangi, e noho hari na, e okioki tonu na, nga wairua o te hunga kua moe i roto i te Ariki i a Ihu. Whakaaetia mai tenei, e Ihowa, kia mahara hoki ki au mahi tohu, e pumau nei i roto i a Ihu Karaiti, i tau Tamaiti, e ora nei, ekingi tahi nei, me koe mete Wairua Tapu, ko tahitonu Atua, a ake ake ake. Amine.
He Inoi mo te Tangata mate, ua hitea, e liore pea ia e ora:
"TTI TE Matua o nga mahi tohu, e te Atua o nga whakamarietanga katoa, ko koe anake to matou piringa i
KO TE KARAKIATANGA I TE TURORO.
248
te wa o te pouri; Ka oma atu nei matou kite rapu kaha i a koe mo tenei pononga au e takoto mate nei, e nui nei hoki tona mate. Titiro atawhai mai ki a ia, e Ihowa; a ka iti haere tona tangata whakawaho, man tona tangata whakaroto e whakakaha ki tau atawhai, ki tou Wairua Tapu. Homai ki aia he tino ripeneta, kia ripeneta ai ia ki ona hara katoa, mete whakapono pu ano hoki ki tau Tama ki a Ihu; ma tau mahi tohu hoki ka kore ai ana hara, ka hiritia ai hoki te houhanga rongo i runga i te rangi, keiwha haere atu ia i konei, a heoi ano kitenga. E Ihowa, e tino matau ana matou, kahore he mea e kore e taea e koe ; a, kite pai koe, e ahei ano hoki i a koe te whakaara ake i a ia, te waiho ora mai ano ki a matou : Na, ki ta matou titiro ka tata tona taima e mate ai, man e mea kia tika ia kia rite mo. te haora o te mate, kia tomo atu ai ano tona wairua, ua riro atu, ki roto ki tou rangatiratanga mutunga kore, i runga i nga mahi pai, i te mahi wawao a Ihu Karaiti, a tau Tamaiti ko tahi, a to matou Ariki, to matou Kai Whakaora. Amine.
He Inoi Tuhu mo te Tangata e tata pu ana te mate:
ETE Atua Kaba rawa, kei a koe e noho ana nga wairua o nga tangata tika kua oti te mea kia tino tika, o nga mea kua oti te wbakaora i rotoi o ratou whare herehere whakawhenua; Ka tukua atu e matou te wairua o tenei pononga au, o to matou hoa aroha nei, ki on ringaringa, ko koe anake hoki te Kai banga pono, te Kai wbakaora tobu ; be inoi ano hoki tenei na matou mona, kia tirohia paitia e koe. Mau ia e horoi ki nga toto o taua Reme pokenga kore i patua nei i mua hei waba atu i nga hara ote ao; kia horoia atu ai kia whakakahoretia ai nga paru i poke ai i te tohe a te kikokiko i te hianga ranei a Hatana, kia ma ai, kia kore ai hoki he he, ina tu ki tou aroaro. Meinga hoki te hunga ora kia whakaakona e tenei, me era atu mate e kitea tonutia nei, kia mohio ai he mea memeha noa matou; kia tauia ai hoki o matou ra, kia anga nui ai o matou ngakau, i a matou e ora ana i konei, ki nga whakaaro tapu, e tae ai matou ki te ora tonu, i runga i nga mahi pai a Ihu Karaiti, a tau Tamaiti, ato matou Ariki. Amine,
KO TE KARAKIATANGA I TE TURORO.
249
M 3
He Inoi mo te Tangata e pouri ana e whakararua ana te ngakau.
TE Ariki pai, ko koe te Matua o nga mahi tohu, te '’J Atua hoki o nga whakamarietanga katoa; Katino inoi atu matou ki a koe, kia titiro iho koe mete aroha me te atawhai ano ki tenei pononga au e nui nei tona pouri. E tuhituhia nei e koe nga mea whakapouri mona, a e meinga nei e koe ona hara tawhito kia taimaha ki a ia• tenei tau riri te pehi nei i a ia, a, e ki ana tona wairua i te pouri: otiia, ete Atua tohu, nau ano tau Kupu tapu i mea kia tuhituhia, hei ako i a matou, kia whai tumanakohanga atu ai matou i te whakamanawanui, i te whakamarietanga a taua Karaipiture; mau e homai ki a ia te whakaaro tika, kia matau ai ia ki a ia ano, ki au kupu whakawehi, me au kupu whakahari ano hoki; kei whakarere noa ia i tana whakaaro atu ki a koe, kei whakawhirinaki atu ia ki tetahi mea ke. Meinga kia kaha ia i ona whakawainga katoa, whakakahoretia ano hoki ona mate katoa. Aua te kakaho maru e whatiia rawatia, aua ano hoki te muka pongere e tineia. Aua ra au mahi tohu wha~ kaaroha e tutakina atu ki roto kite riri; engari me mea ano ia kia rongo i te hari i te koa, kia hari ai nga wheua kua whatiia nei e koe. Whakaorangia ake ia ite mataku kite hoa riri, a meinga te maramatanga o tou kanohi kia whiti mai ki a ia, homai hoki ki a ia te tino marietanga; kia whakaaro hoki koe ki nga mahi wawao a Ihu Karaiti a to matou Ariki. Amine.
KO TE TANGOHANGA A TE TURORO I TE HAPA TAPU.
Na, e mohio ana tatou e muia ana nga tangata katoa e te Uni o nga mate, a e kore e mohiotia ko ahea ranei mahue ai tenei ao; no reira, me ata ako nga Minita i nga tangata, kia mahara hi te haere tonu kite Hapa Tapu o te Tinanao te Toto o to tatou Kai Whakaora o te Karaiti, ua meatia i te Whare Karakia, kia rite ai ratou mo te haerenga atu i konei ana karangatia e te Atua ; kia nui rawa ano hoki te tohe i nga po mate turoro, i nga ra e ttni ai
KO TE TANGOHANGA A TE TURORO.
250
nga mate uruta; hei pouri ratou hi te rohohanga ete mate pa whaharere, a, hihai i kai. Otiia, kite kore e ahei ite turoro te haere atu kite Whare Karakia, a, e hiahia ana kia kai i roto i tona whare, na, me korero wawe e ia kite Minita, ka whakaatu ano hoki tokohia ona hoa hei kai tahi; ko te tikanga kia tokotoru, otiia e kore e whakahengia te tokorua ; aka oti nga mea te taka te whakariterite kite whare o te turoro, kia tika ai te meatanga, ka haere atu te Minita, ka mea ano i te Hapa Tapu, ka timata ki tenei Inoi, hi tenei Tuhituhi me tenei Rongo Pai i konei nei.
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa ora tonu, e te Kai hanga i nga tangata katoa, ko koe hei whakatikatika i te hunga e arohaina ana e koe, a e whiua ana hoki e koe te hunga katoa e tangohia ana e koe ; Ka inoi atu matou ki a koe kia tohungia tenei pononga au, kua pakia nei e tou ringaringa, meinga hoki kia manawanui ia ki tona matenga, a, kite pai koe, whakaarahia ake ano kite ora; a, a te ra e motuhia ketia ai tona wairua i tona tinana, kia tu hara kore ki tou aroaro, no te mea ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine.
Ko te Tuhituhi. Hiperu xii. 5.
ETAKU tamaiti, kaua e whakahawea ki ta te Ariki papaki, kei ngakau kore hoki koe ina riria e ia: e papaki ana hoki te Ariki ki tana e aroha ai, e whiua ana hoki e ia nga tamariki katoa e whakatamarikitia ana ki 3/ ia*
Ko te Rongo Pai. Hoani v. 24.
HE pono, he pono taku e mea atu nei ki a koutou, Te tangata e rongo ana ki taku korero, a e whakapono ana ki toku kai tono mai, he oranga tonutanga tona; e kore ano hoki ia e riro ki roto kite whakamatenga, engari kua whiti atu i te mate kite ora.
Ka mutu anei, kia rite te Karakia a te Minita, hi te mea i whaharitea mo te Hapa Tapu, me timata hi aua hupu, ara, [E te Hunga e tino ripeneta ana, &c.J
I te tuwhanga o te Hakarameta tapu, ho te Minita hi mua, meireira ho ara atu i whakaritea hei tango, a muri razoa iho ho te turoro.
’fl A, kite mea e kore ia e tango i te Uakarameta o te Tinana o te
KO TE KARAKIA TANU TUPAPAKU.
251
Toto o te Karaiti i te nui hoki o tona mate, no te mea hoki kihai i korerotia kite Minita, i te tangata kore ranei hei tango tahi me ia, i te aha atu mea tika ranei, me whakaako e te Minita kite tangata mate, kite ripeneta pono ia ki ana hara, a ka whakapono pu ki to Ihu Karaiti matenga i runga i te Ripeka, kite hekenga ano hoki o ona Toto hei hoko i a ia, mete mahara ano, mete whakawhetai ano, ahakoa e kore tona mangai e kai i te Hakarameta e kai ana ano tona wairua, e whai pai ana i te Tinana i te Toto o to tatou Kai Whakaora o te Karaiti.
51 I nga wa e huia ai te Tikanga mo te Tikanga mo te Karakia Turoro, kite tikanga mo te Hapa Tapu, me whakamutu e te Minita kite Waiata £E Ihowa, e whakawhirinaki atu ana ahau &c.] kia hohoro ai hoki, a timata tonu atu kite karakia mo te Hapa Tapu.
5[ A, i nga po epa mai ai nga mate kino whakaharahara, nga mate uruta, e kore ai nga tangata e pai kite kai Hapa tahi ko te turoro hi roto ki tona whare, i te mataku hoki, a e tino hiahia pu ana te tangata mate kia kai, ma raua ko te Minita e kai.
KO TE TIKANGA MO TE KARAKIA TANU TUPAPAKU.
Kza maharatia tenei, e kore tenei Karakia e karakiatia mo te hunga i mate iriiri kore, i peia atu ranei i roto i te Hahi, mo te hunga hoki i whakamomori i a ratou.
51 Me haere atu te Minita hi te tomohanga mai kite marae o te Whare Karakia, Id te tutaki i te Tupapaku. me haere hoki ia i mua i te Kawhena, ha tika atu hi te Whare ranei, hi te Poka ranei, a ha mea;
KO ahau te aranga mai mete ora: ko ia e whakapono ana ki a au, ahakoa kua mate, e ora ano: e kore ano hoki e mate ake ake ake nga tangata katoa e ora ana, a e whakapono ana ki a au. Tloani xi. 25, 26.
EMATAU ana ahau e ora ana toku Kai Whakaora, a e tu ano ia i te ra whakamutunga i runga i te whenua. A ahakoa i muri i taku kiri ka pan tenei ti-
KO TE KARAKIA TANU TUPAPAKU.
252
nana, ka titiro atu ano ahau i roto ano i toku kikokiko ki te Atua, a, ka titiro ano ahau ki aia i toku taha; a ma oku kanohi, e kore ano hoki e waiho ma te tangata ke, e matakitaki atu ki a ia. Hopa xix. 25, 26, 27.
KAHORE hoki he mea i mauria mai e tatou kite ao, a he mea marama noa tenei e kore e ahei te mau atu e tatou tetahi mea. Na Ihowa i homai na Ihowa i tango, kia whakapaingia ano te Ingoa o Ihowa. 1 Timoti vi. 7; Hopa i. 21.
Kk? tdQ ratou hi roto hi te Whore, ha horerotia end Waiata e rua 9 hia ho tahi ano ranei:
Waiata xxxix.
IMEA ahau, Ka ata whakaaro ahau ki aku huarahi: kei hara toku arero. Ka puritia e ahau toku mangai kite paraire : ite mea kei toku aroaro te tangata kino. I whakamoroki ahau i wahangu, kihai i puaki taku kupu ahakoa pai j a ka oho toku mamae. Werawera ana toku ngakau i roto i ahau; i ahau e whakaaro ana, ka ka te ahi: aka korero toku arero. E Ihowa, meinga ahau kia matau ki toku mutunga, ki te maha hoki o oku ra, ehia ranei: kia matau ai ahau he mea memeha noa ahau.
Titiro hoki, kua whakaritea nei e koe oku ra, ano he whanuitanga ringaringa; he kahore noa iho ano oku tau i tou aroaro: ahakoa u noa te tu o nga tangata katoa he mea memeha kau ano ratou.
He pono kei roto i te atarangi te tangata e kopikopiko noa ana, he pono e ohorere noa ana ratou: e ami ana ia i te taonga, a e kore e matau ma wai ranei e kohi. Na, he aha taku e tatari atu nei, e ie Ariki: ko koe taku e tumanako atu ai.
Whakaorangia ahau i aku mahi tutu: kaua ahau e waiho hei tawainga ma te tangata wairaligi. I wahangu ahau, kihai i kuihi toku mangai: he meatanga boki tenei nau. Nekehia atu i ahau tau whiu: ka ngaro ahau ite pakinga a tou ringa. Ka pakia e koe te tangata, ka whakatupehupehutia mo te hara, ka meinga e koe tona ataahuatanga kia memeha
KO TE KARAKIA TANU TUPAPAKU.
253
kia pera mete purehurehu: he pono he mea teka noa nga tangata katoa.
Whakarongo ki taku inoi, e Ihowa, a kiatitaha maitou taringa ki taku karanga; kei wahangu koe ki aku roimata : he heke hoki ahau nau, he manene, he pera me oku matua katoa.
Kia ata hanga mai ki a au, kia ta ai toku manawa: keiwha haere atu ahau i konei, a ka kahore noa iho. Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu; Ko te ritenga ia ite timatanga, a tenei ano i naianei: a ka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine.
Waiata xc.
ETE Ariki, ko koe to matou nohoanga: i tera whakatupuranga i tera whakatupuranga. Kahore ano i whanau noa nga maunga, i hanga hoki e koe te whenua mete ao : ko koe ano te Atua no tua whakarere, a, ake tonu atu.
E whakahokia ana e koe te tangata kia mongamonga noa: a e mea ana, Hoki atu, e nga tamariki ate tangata. No te mea hoki, ki tau titiro, e rite ana nga tauko tahi mano kite rangi o nanahi: kua pahure atu nei, kite mataaratanga hoki i te po. Mete mea na te waipuke tau kahakinga i a ratou: he moe ratou: ite ata ano he tarutaru e tupu ana. Ite ata e tupu ana, e pihi ana: i te ahiahi kua kotia, kua maroke.
Kua hemo nei hoki matou i tau riri: ka ohorere hoki i tau aritatanga.
Kua maka e koe a matou kino ki ton aroaro : a matou mea buna kite maramatanga o ton mata. Ka heke o matou ra katoa mete riri ano koe: ka hemo atu o matou tau, ano he korero e korerotia ana. Ko nga ra o o matou tau e whitu tekau tau; a kite whai kaha, a ka warn tekau nga tau: heoi he mahi mauiui, he pouri to ratou kaha; ka hohoro hoki te hatepea atu, a ka rere atu matou. Ko wai te matau ana kite kaha o tau riri: rite pu ano kite wehi ki a koe tau riri.
Akona matou kite tatau i o matou ra: kia anga ai te ugakau kite whakaaro.
KO TE KARAKIA TANU TUPAPAKU.
254
Hoki mai, e Ihowa, kia pehea ake te roa: a kia puta ke he whakaaro mau ki o pononga. Kia na wawe matou i tau mahi tohu: kia hari ai matou, kia koa, i o matou ra katoa. Whakaharitia matou, kia rite ki nga ra i whakawhiua ai matou e koe: ki nga tau i kite ai matou ite kino. Kia puta mai tau mahi ki o pononga: me to kororia ki a ratou tamariki.
A hei runga i a matou te ataahuatanga o Ihowa, o to matou Atua: whakapumautia ano hoki ki a matou te mahi a o matou ringaringa, ae ra, te mahi a o matou ringaringa, whakapumautia e koe. Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu; Ko te ritenga ia ite timatanga, a tenei ano i naianei: a ka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine.
Meireira ha horerotia tetahi wahi o te Upoho tehau ma rima o te Pukapuka tuatahi a Paora kite hunga o Koriniti t
1 Koriniti xv. 20.
Kua ara mai a te Karaiti i te mate, kua waiho hei matamua mo te hunga kua moe. Na te tangata nei hoki te mate, waihoki na te tangata te aranga mai o te hunga mate. I roto hoki i a Arama ka mate katoa nga tangata, waihoki i roto i a te Karaiti ka whakaorangia katoatia. Otiia tenei tangata tenei tangata i tona ake turanga; ko te Karaiti te matamua; muri iho ko te hunga ote Karaiti a tona haerenga mai. Ko reira te mutunga, ina oti te rangatiratanga te hoatu eia kite Atua, ara kite Matua; ina memeha ia ia nga kawanatanga katoa, nga mana katoa, mete kaha. Kua takoto hoki te tikanga kia kingi ia, kia meinga katoatia ra ano nga hoa riri ki raro ki ona waewae. Te hoa riri whakamutunga e whakakahoretia ko te mate. Ka oti hoki nga mea katoa te tuku ki raro i ona waewae. Otira i.te kianga nei, Ka oti nga mea katoa te tuku ki raro i a ia; e marama ana tenei kua waiho i waho te kai tuku o nga mea katoa ki raro i a ia. Aka oti nga mea katoa te tuku ki raro i a ia, ko reira ano hoki te Tamaiti riro ai ki raro i te kai pehi o nga mea katoa ki raro i a ia, kia katoa ai te Atua i roto i nga mea katoa. Me aha oti te hunga e iriiria ana hei whakakapi mo te hunga mate, kite kore rawa te nga mate e ara? he aha ianei ratou ka iriiria ai hei
KO TE KARAKIA TANU TUPAPAKU.
255
whakakapi mo te hunga mate ? He aha ano hoki tatou ka tu wehi ai i nga wa katoa ? Na, taku oati, ko taku whakamanamana mo koutou i roto i a Karaiti Ihu i to tatou Anki, ina mo te mate ahau i tenei ra i tenei ra. Ha whawhai ana ahau ki nga kararehe i Epeha, pera ana me nga tangata, he aha te pai ki ahau, kite kahore te hunga mate e ara? Kia kai tatou kia inu, ko apopo hoki tatou mate ai. Kei mamingatia koutou: kite kino nga hoa, ka heke kite kino nga tikanga pai. Oho ake kite tika, kaua hoki e hara; kahore hoki o etahi matauranga kite Atua: i korero ai ahau kia whakama ai koutou. Otira tera tetahi e ki mai, E peheatia te whakaarahanga o te hunga mate ? a he tinana aha to ratou ina haere mai ? Kuare. tau e whakato na e kore e whai ora, kite kahore e mate : a tau e whakato na, ehara i te tinana puta ake a mua tau e whakato na, engari he kakano kau no te witi ranei, no tetahi atu mea ranei: a e hoatu ana ete Atua ki taua kakano he tinana, tana hoki i pai ai, a ki tenei kakano ki tenei kakano tona ake tinana. Ehara i te kikokiko ko tahi nga kikokiko katoa: engari he kihokiko ano to nga tangata, he kikokiko ano to nga kararehe, no nga ika tetahi, no nga manu tetahi. Tera ano nga tinana o te rangi, me nga tinana o te whenua: otna nga mea o te rangi he kororia ano to era, nga mea ote whenua he kororia ano to era. He kororia ano to te ra, he kororia ano to te marama, he kororia ano to nga whetu: poka ke hoki te kororia o tetahi whetu o tetahi whetu. E pera ano te aranga mai ote hunga mate. E whakatokia pirautia ana; e whakaarahia pirau koretia ana: e whakatokia honore koretia ana; e whakaarahia koronatia ana : e whakatokia ngoikoretia ana; e whakaarahia kahatia ana: e whakatokia ana he tinana maori; e whakaarahia ana he tinana wairua. Te mea maori he tinana ano, te mea whakawairua he tinana ano. He penei hoki te mea, i tuhituhia, Te tangata tuatahi a Arama i memga hei tangata ora; te Arama whakamutunga hei wairua whakaora. He ahakoa ra ehara te mea whakawairua ite tuatahi, engari te mea maori; no muri ko te mea whakawairua. Te tangata tuatahi no te whenua, he mea whenua: te tangata tuarua ko te Ariki no te rangi. JNga mea whakawhenua rite tonu kite mea whakawhenua: nga mea ote rangi rite tonu kite mea ote rangi. Na ua mau nei ki a tatou te ahua o to te whenua. waihoki
KO TE KARAKIA TANU TUPAPAKU.
256
ka mau ano ki a tatou te ahua o to te rangi. E aku teina, ko taku korero tenei, e kore e tau kia riro te rangatiratanga o te Atua i te kikokiko i te toto; e kore ano hoki te pirau kore e riro ite pirau. Na, he mea ngaro tenei e korerotia atu nei e ahau ki a koutou: E kore tatou katoa e moe, engari e whakaahuatia ketia tatou katoa. E kore e aha, konewha kau te kanohi, i te tetere whakamutunga: e tangi hoki te tetere, a e whakaarahia nga tupapaku, he mea pirau kore, na, ka whakaahuatia ketia tatou. Kua takoto hoki te tikanga kia kakahuria te pirau kore e tenei pirau, a kia kakahuria te mate kore e tenei hanga matemate nei. Heoi ka oti tenei pirau te whakakakahu kite pirau kore, me tenei hanga matemate nei te whakakakahu kite mate kore, ko reira rite ai te korero i tuhituhia, Horomia ake te mate e te wikitoria. E te mate, kei hea tou wero ? Ete po, kei hea ton wikitoria ? Ko te hara ta te mate wero; ana te ture i kaha ai te hara. Na, kite Atua te whakawhetai, nana nei i homai te wikitoria ki a tatou, he meatanga na to tatou Ariki na Ihu Karaiti. Na, e aku teina aroha, kia u, kei taea te whakakorikori, kia hira te mahi kite Ariki i nga wa katoa, e matau ana hoki koutou, ehara i te maumau ta koutou mauiuitanga i roto i te Ariki.
Ka tae atu kite Tanumanga, a ka whakariteritea te Tupapaku, kia tukua iho ki roto kite whenua, ma te Minita enei kupu e korero e waiata ranei:
KO te tangata i whanau i te wahine, he poto tana nohoanga ite ora, he pouri Pau ano hoki. E tupu ake ana ia, a e kotia iho ana me he puawai; ka rere atu ia me he atarangi, e kore ano hoki e tumau tonu. I waenganui ote ora kei te mate tatou: me rapu ora matou i a wai, kite kahore i a koe, e Ihowa? he tika ano hold tau riri mo o matou hara.
Otiia, e Ihowa, e te Atua tapu rawa, e Ihowa kaha rawa, e te Kai Whakaora tapu he tino tohu rawa koe, aua matou e tukua atu ki nga mamae nui o te matenga mutunga kore. E kitea ana e koe, e Ihowa, nga mea ngaro o o matou ngakau; aua ra e whakakapia ou taringa tohu ki ta matou inoi; engari tohungia matou, e Ihowa tapu rawa, ete Atua tino kaha, e te Kai Whakaora tapu, tino tohu, ko koe, te Kai whakarite pai o te Whakawa, e ora tonu ana koe, aua matou e tukua a te haora whakamu-
KO TE KARAKIA TANK TUPAPAKU.
257
tunga, kia meatia e nga mamae o te mate, kia whakarere i a koe.
Ka pcunga iho te oneone hi runga hi te Tupapahu, ha mea atu te Minita:
NA, kua pai nei te Atua Kaha rawa, he nui hoki no tana mahi tohu, kite tango ki a ia i te wairua o to tatou hoa kua riro nei, na, ka tukua e tatou tona tinana kite oneone, he oneone kite oneone, he pungarehu kite pungarehu, he nehu kite nehu; mete tumanako atu ano tatou kite Aranga ake kite ora tonu, e homai e Ihu Karaiti eto tatou Ariki; mana e whakaahua ke o tatou tinana kino, kia rite ki tona tinana kororia, ka rite ano te nui ki tana mahi nui, e riro ai nga mea katoa ki raro i a ia.
Ko reira horerotia ai, waiatatia ai rand :
AKA rongo ahau i tetahi reo i te rangi, e mea mai ana ki ahau Tuhoituhia, Ka han te hunga mate e mate ana i roto i te Ariki no konei ake ano : ae ra, e ai ta te Wairua, kia okioki ai ratou i a ratou mahi.
Ko rdra te Minita mea atu ai:
E Ihowa, tohungia matou. K te Karaiti, tohungia matou. E Ihowa, tohungia matou.
E TO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou IngbaJLJ Kia tae mai tou rangatiratanga. Kiameatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou i te kino. Amine.
Ko te Minita.
ETE Atua Kaha rawa, kei a koe e noho ana nga I wairua ote hunga e haere atu ana i konei i runga i te Ariki, a e noho hari ana ano i a koe nga wairua o te hunga whakapono ua whakaorangia i te pehanga a te tinana; Ka whakapai atu matou ki a koe, mou i pai kite tango atu i to matou nei hoa i roto i nga he o tenei ao kino; tenei ano hoki matou te inoi atu nei ki a koe, kia pai koe kite whakakapi wawe ite tokomahatanga oau i
KO TE KARAKIA TANU TUPAPAKU.
258
whiriwhiri ai, kia tae wawe mai ai tau kingitanga; kia whiwhi ai matou me ara katoa kua riro whakapono atu, kite tino tikanga ote haringa ote tinana raua ko te wairua, i roto i tou kororia mutunga kore; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
Ko te Inoi.
"O TE Atua tohu, ko koe te Matua o to matou Ariki o Ihu Karaiti, ko ia nei te aranga mai mete ora; a, kite whakapono tetahi tangata ki a ia, ahakoa mate ia, ka ora ano ia; e kore ano hoki e mate tonu te tangata e ora ana, a, e whakapono ana ki a ia; nana ano hoki matou i ako, (ara na taua Apotoro tapu na Paora,) kia kaua e whakarite kite hunga whakaaro kore te pouri mo te hunga e moe ana i roto i a ia; He inoi atu tenei na matou ki a koe, e te Matua, kia whakaarahia ake matou i te mate, ara, ite kino, kite ora tika; mo te haere rawa atu o matou i tenei ao, na, ka okioki ki roto ki a ia, ka penei me ta o matou ngakau e mea ake nei kito matou hoa e takoto nei, tukua ano, a te Aranga nui o te ra whakamutunga, kia manakohia matou e koe; kia whiwhi ano hoki ki taua whakapainga, e whakahuatia mai e tau Tamaiti aroha ki te hunga katoa e aroha ana e wehi ana ki a koe, Haere mai, e nga tamariki whakapai a toku Matua, nohoia te rangatiratanga i taka mo koutou no te timatanga o te ao : E inoi atu ana matou, e te Matua tohu, kia tukua mai tenei e koe, ko Ihu Karaiti hoki to matou Kai hohou rongo, Kai whakaora. Amine.
KIA tau ki a tatou katoa te atawhai o to tatou Ariki o Ihu Karaiti, mete arolia o te Atua, mete whiwhinga tahitanga kite Wairua Tapu, ake ake. Amine.
259
KO TE WHAKAWHETAINGA A TE WAHINE MO TE WHANAUTANGA O TANA TAMAITI.
Me haere mai te Wahine hi roto hi te Whare, ua ora ahe ia i te Whanautanga, hia mai ano hoki te kakahu, a ka koropiko kite wahi tika : ka mea ai te Minita ki a ia:
te mea k ua P a * ne i te Atua Kaha rawa, na te nui JL. 1 o tana mahi atawhai, kia whakaorangia koe ite mate nui i a koe i whanau nei; me whakawhetai a ngakau atu koe kite Atua, me mea,
(5T Kokonei korerotia ai e teMinita tenet Waiata)
Waiata cxvi.
EA AROHA ana ahau ki a Ihowa: mona i whakarongo mai ki toku reo, ki aku inoi. I tahuri mai tona taringa ki ahau: mo reira ka karanga ahau ki a ia i a au ano e ora nei.
I karapotia ahau e nga whakawiringa a te mate, mau pu ahau i nga mamae ote reinga: i kite ahau ite pawera, i te pouri. Na, ko taku karangatanga atu kite Ingoa o Ihowa: Tena ra, e Ihowa, whakaorangia toku wairua. E atawhai ana a Ihowa, e tika ana: ae, he aroha to tatou Atua.
E tiakina ana e Ihowa te hunga kuware: kua whakaititia iho ahau, a nana ahau i whakaora. Hoki atu ra, e toku wairua, ki tou okiokinga: kua nui hoki te atawhainga a Ihowa ki a koe. Nau hoki toku wairua i whakaora kei mate: me oku kanohi kei whai roimata, oku waewae kei paheke. Tera au e haereere kite aroaro o Ihowa: ite whenua o te ora.
KO TE WHAKAWHETAINGA A TE WAHINE.
260
I whakapono ahau, koia ahau i korero ai: i nui toku whakawhiunga. I mea ahau i taku potatutatunga: He teka kau nga fiangata katoa. He aha taku e whakahoki ai ki a Ihowa: mo ana atawhainga katoa ki ahau ? Ka tango atu ahau ite kapa ote whakaoranga: a ka karanga atu kite Ingoa o Ihowa. Ka whakamana e ahau aku kupu taurangi ki a Ihowa kite aroaro o tona iwi katoa: ki nga marae ote whare o Ihowa, ki waenganui ou, e Hiruharama. Whakamoemititia e koutou a Ihowa. Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu; Ko te ritenga ia ite timatanga, a tenei ano i naianei: a ka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine.
Ko tenei ranei. Waiata cxxvii.
KI te kore e hanga e Ihowa te whare: he maumau mahi ta nga kai hanga. Ki te kore e tiakina e Ihowa te pa: maumau mataara noa te kai tiaki. He maumau ta koutou ara wawe, a koutou noho roa i te po, ta koutou kai i te taro o te mauiui : mana nei hoki e homai te moe ki tana e aroha ai.
Na, he taonga pumau na Ihowa nga tamariki: a ko tana utu ko nga hua o te kopu. E rite ana ki nga pere i te ringaringa o te tangata kaha: te whanau o te taitamarikitanga. Ka hari te tangata kua ki nei tana papapere i a ratou: e kore ratou e whakama, engari ka korero ratou ki nga hoa riri i te kuwaha.
Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu;
Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei anoi naianei: a ka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine.
Ko reira te Minita mea ai : Kia inoi tatou.
E Ihowa, tohungia matou. E te Karaiti, tohungia matou, E Ihowa, tohungia matou.
KO TE WHAKAWHETAINGA A TE WAHINE.
261
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia ; Engari whakaorangia matou i te kino : Nau hoki te rangatiratanga, Te kaha, mete kororia, Ake ake ake. Amine.
Te Minita. E Ihowa, whakaorangia tenei wahine tan pononga nei; Te Nuinga. E wakau atu nei ki a koe. Te Minita. Ko koe ra hei pa kaha mona; Te Nuinga. I tona hoa riri. Te Minita. E Ihowa, whakarongo mai ki ta matou inoi. Te Nuinga. Tukua ta matou karanga kia tae atu ki a koe. Te Minita. Kia inoi tatou. TE Atua Kaha rawa, ko a matou whakawhetainga fPj tenei te hoatu nei e matou ki a koe, mou i whakaora i tau pononga i tenei wahine ite mamae nui o te Whanautanga tamariki; E inoi atu ana matou ki a koe, ete Matua tohu, kia whakakahangia ia, kia whakapono tonu ai ia ki a koe, kia rite ai te haere ki tau e pai ai i tenei ao; aka whiwhi kite kororia mutunga kore i te orangaamuaatu; ko Ihu Karaiti to matou Ariki. Amine.
Me homai e te Wahine e haere mai ana kite Whakawhctai nga Hoatutanga tika; a, hi te mea tena ano te Hapa Tapu te w.mtatia ana, me hai ano ia.
262
HE RIRINGA, ARA HE WHAKAEITENGA ATU I TE RIRI, ME NGA WHAKARITENGA WHAKAWA ATE ATUA KI TE HUNGA HARA,
Me etahi Karakia hoki; hei korerotanga mo te Ra tuatahi o Reneti, mo era atu ra hoki, e whakaritea ana e te Kai whakarite.
Ka oti te Kardkia o te Ata mete Ritani hoki te korero, me korero e te Minita, me mea:
Ep HOA ma, he tikanga pai to te Hahi o mua i whaJ kawhiua ai i te timatanga o Reneti nga tangata i kitea nuitia te haranga j i pakia hoki ratou i tenei ao kia ora ai o ratou wairua itera o te Ariki; kia akona ai hoki ara atu, i to ratou kitenga ai rongonga ai ranei, kia wehi, kei pera hoki ratou te mahi he.
Na, he oranga ngakau me i whakahoutia ake tana tikanga i enei wa, otiia ka kore noa nei, na, ka whakaritea kia korerotia i naianei i te aroaro o koutou katoa, nga kanga ate Atua mo nga tangata e anga ana kite kino j he mea, kohikohi no roto i a Tiuteronomi, no te rua tekau ma whitu o nga Upoko, no etahi atu wahi hoki o te Karaipiture; ai te mutunga o tetahi rarangi me whakahoki mai e koutou, Amine: Kia mahara ai koutou kite riri nui a te Atua ki nga tangata kino, kia uaua ai kite ripeneta , kia tupato ai hoki te hikoi i enei wa kmo ' a kia rere atu ai koutou i enei hara e whakaae nei o koutou mangai, e tika ana kia kanga e te Atua. KA kanga te tangata e hanga ana i te whakapakoko, i te mea whakairo, whakarewa ranei, hei koropikonga atu
Ama nga tangata e ki mai, Amine.
Te Minita. Ka kanga te tangata e kanga ana ki tona papa ki tona whaea. Te Nuinga. Amine. Te Minita. Ka kanga te tangata e neke atu ana i te rohe a tona hoa.
Te Nuinga. Amine.
HE RIRINGA.
263
Te Minita. Ka kanga te tangata e whakapohehe ana i te matapo ki tona huarahi. Te Nuinga. Amine. Te Minita. Ka kanga te tangata e whakaputa ke ana i te whakaritenga whakawa mo te manene, mo te pam, mo te pouaru.
Te Nuinga. Amine. Te Minita. Ka kanga te tangata e patu puku ana i tona hoa.
Te Nuinga. Amine. Te Minita. Ka kanga te tangata e moe ana kite wahine a tona hoa.
Te Nuinga. Amine. Te Minita. Ka kanga te tangata e tango ana ite utu mo te patunga o te tangata harakore. Te Nuinga. Amine. Te Minita. Ka kanga te tangata e wakau atu nei tona ngakau kite tangata, a, e tango ana i te tangata hei piringa atu mona, a, e whakarerea ana a Ihowa e tona ngakau. Te Nuinga. Amine. Te Minita. Ka kanga anei katoa, ara, te iwi e kore e tohu, te hunga moe tahae, te hunga puremu, te hunga apo, te hunga karakia ki nga whakapakoko, te hunga ngau tuara, te hunga haurangi i te inu waina, mete hunga e whakauaua ana kite moni. Te Nuinga. Amine.
Te Minita.
ka. kite nei tatou, ka kanga katoatia te hunga e atiti ke ana i a te Atua ture, (ko ta Rawiri ano hoki tenei i poropiti nei;) kia mahara tatou ki nga whakawakanga nui a te Atua e iri nei i runga i a tatou, ka tata nei hoki te puta mai, a kia hoki atu ki a Ihowa, ki to tatou Atua i runga i te ngakau ripeneta i te ngakau mahaki, me te tangi ano mo o tatou hara, mete whaki atu ano hoki i aua hara, mete hiahia nui kia whakaputaina nga hua tika ote ripeneta. Kua pa nei hoki te titaha ki te pakiaka o nga rakau, aka tuakina ka maka kite ahi nga rakau katoa e kore e hua ite hua pai. He mea mataku te taka ki roto ki nga ringaringa o te Atua ora: ka uaina hoki e ia ki runga i te hunga hara, te mahanga, te ahi,
HE RIRINGA.
264
te whanariki, mete awha tuaikerekere; ko te wahi tenei o ta ratou kapa. Tenei ano a Ihowa te haere mai nei i tona wahi, hei whakariterite utu mo nga tangata katoa o te ao mo ta ratou kino. Otira, ko wai eu i te ra e tae mai ai ia ? Ko wai etu ina puta mai ia ? Ko tana ko. whiuwhiu kei tona ringaringa, mana e tino whakapai tana patunga witi, a e kohikohia e ia te witi ki tana rua, tena ko te takakau e tahuna eia kite kapura e kore e taea te tinei. E haere mai ana te ra ote Ariki, ano he tahae ite po: i nga tangata e mea ana, He rangimarietanga, he oranga ; ko reira pa ai te mate whakarere ki a ratou, pera mete mamae kite wahine hapu; a e kore ratou e mawhiti atu. Ko reira ko ate ra whakaritenga utu, kitea ai te riri ate Atua i meinga nei ete hunga tohe kite kino kia rongoatia mai mo ratou; mo ta ratou whakahaweatanga kite whakaaro atawhai, kite manawanui ote Atua, i a ia e karanga tonu hei ki a ratou kia ripeneta. Ko reira ratou karanga ai ki ahau, (e ai ta Ihowa,) otiia e kore rawa ahau e rongo atu; ka rapu wawe ratou ki ahau, heoi e kore ratou e kite; na ratou hoki i whakarihariha atu kite mahara, kihai ano hoki i pai kia wehi ki a Ihowa, mo ratou i whakarere i taku whakaaro, a i whakahihi tonu ki taku riringa atu. Ko reira kitea ai, kua taka ke te taima hei patukitukinga kite tatau, ina uakina; ae, kua pahemo atu te ra e tangi ai kite mahi tohu, ua rite mai te taima whakarite whakawa. Aue! mau rawa te wehi kite reo e whakapuakina mai ai te mate mo ratou, ina mea mai te Atua, Ete hunga, kua tukua kite kino, haere atu koutou kite ahi ka tonu, kua oti te taka mo te rewera me ana anahera. Kia mahara, e hoa ma, inaianei, kei marama ana te ra e ora ai, ka tae mai hoki te po, e kore ai te tangata e mahi. Engari kia whakapono tatou kite marama, ite mea e marama ana, kia rite hoki te mahi ki ta nga tamariki a te maramatanga; kei maka tatou kite pouri nui, kei reira te tangihanga mete teteatanga o nga niho. Kei maumauria e tatou te atawhai o te Atua e karanga mai nei i a tatou kia ripeneta, e whakaari mai nei hoki i te murunga o nga hara o mua, (he nui hoki no tona aroha,) kite tapatahi kite pono o tatou ngakau mo te tahuri ki a ia. Ae ra, ahakoa ngangana tonu o tatou hara, koia ano kei te tino whero, ka meinga kia ma, kia rite kite hukarere; ahakoa i rite kite papura, ka meinga kia rite kite huruhuru hipi. Tahuri mai
HE RIRINGA.
265
N
koutou (e ai ta Ihowa), i a koutou kino katoa, a e kore koutou e ngaro i o koutou hara. Whakarerea atu a koutou kino i kino ai koutou; Whakahoutia he ngakau, whakahoutia he wairua mo koutou : Hei aha hoki koutou ka mate ai, e te whare o Iharaira ? ina hoki kahore ahau e pai kite matenga o tetahi e mate ana, eai ta Ihowa ta te Atua: Tahuri mai koutou, aka ora. Ahakoa kua hara tatou, he Kai inoi ta tatou kei te Matua, ko Ihu te Karaiti tika; a ko ia te whakamarietanga mo o tatou hara. I werohia ia mo o tatou hara, i tukitukia mo a tatou he. Na, kia hoki tatou ki aia, ka atawhai mai hoki ia, ka pai mai ki nga tangata katoa e ripeneta pono ana; me wakau ano hoki tatou ki tenei, ara, ki a ia e pai rawa ana kite tango i a tatou, ki aia e pai tonu ana kite hohou ite rongo ki a tatou, kite haere atu tatou ki aia i runga ite ripeneta pono; kite rongo ki a ia, a, akenei atu ka haere tonu i roto i ana ritenga; ae, kite pai tatou kite tango i tana ioka ngawari, i tana wahanga mama, kia haere hoki i muri ia ia mete ngakau iti, mete manawanui, mete aroha, aka pai kia tohutohungia etona Wairua Tapu; kia rapua tonutia hoki e tatou te mea e kororiatia ai ia, kia mahi tonu hoki ki a ia, i a tatou e mahi ana i a tatou mahi maori, i runga ano hoki i te whakawhetai. Na, ka penei tatou, ka whakaorangia tatou e te Karaiti i te kanga a te ture, i te kanga nui whakaharahara hoki e tau iho kite hunga e whakaturia eia kite ringa maui; a, mana tatou e whakanoho ki tona ringa matau, mana hoki tatou e whakawhiwhi mai kite manaakitanga a tona Matua, a ka mea mai ano ia, kia nohoia e tatou tona rangatiratanga kororia: E te Karaiti, tukua kia tae katoa matou ki reira, he nui hoki tau mahi tohu. Amine.
Hei konei ka koropiko katoa nga tangata, me koropiko hold te Minita, (a, i te wahi i korerotia te Ritani,') me mea tend Waiata:
Waiata li.
ETE Atua, tohungia ahau, kia rite ki to atawhai: kia rite kite tini oau arohatanga te murunga o aku hara. Horoia rawatia taku kino : kia ma hoki toku hara. E whaki ana hoki ahau i aku mahi tutu: a kei toku aroaro tonu toku hara. He hara ki a koe, ki a koe anake toku i meatia ano
HE RIRINGA.
266
hoki ki tou aroaro: i tika ai koe ito korerotanga, ima ai hoki i to whakaritenga whakawa. Na, i whakaahuatia ahau i roto i te kino: a i runga ano i te hara taku whakahaputanga ki roto ki toku whaea. Na, ko tau e mate nui ai ko te pono i nga wahi o roto: a ka whakaakona oku wahi ngaro kia whakaaro. Purea ahau kite hihopa, aka ma ahau: horoia ahau, a ka ma ke atu i te hukarere. Meinga ahau kia rongo ite hari ite koa: a kakoa nga iwi i whatiia nei e koe. Huna tou mata ki oku hara: a murua katoatia aku kino. Hanga, e te Atu a, he ngakau ma ki roto ki a au: whakahoutia hoki ki roto ki aau he wairua tika. Kaua ahau e maka atu i tou aroaro: kaua hoki tou Wairua tapu e tangohia i a au. Whakahokia mai ki ahau te hari o tau whakaoranga: a tautokona ake ahau ki tou wairua kakama. Ko reira ahau whakaako ai iou ara kite hunga tutu: a ka tahuri mai te hunga hara ki a koe. Whakaorangia ahau i te hara toto, e te Atua, e te Atua o toku whakaoranga: aka waiatatia o mahi tika e toku arero. Whakatuwheratia oku ngutu, ete Ariki: aka puaki i toku mangai te whakamoemiti ki a koe. E kore nei hoki koe e aro kite patunga tapu; pen ci kua hoatu e ahau: e kore koe e whakaahuareka kite tahunga tinana. Ko nga patunga tapu ma te Atua he wairua maru: e te Atua, e kore koe e whakahawea kite ngakau maru, ki te ngakau iro. Kia pai tau e mea ai, kia manako hoki koe ki Hiona: hanga e koe nga taiepa o Hiruharama. Ko reira koe pai ai ki nga patunga tapu o te tika, ki nga tahunga tinana, he mea whakaeke katoa: ko reira ratoa, whakaeke ai i nga puru ki runga ki to aata. Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu; Ko te ritenga ia ite timatanga, a tenei ano inaianei: a ka mau tonu iho, a ake ake ake. Amine. E Ihowa, tohungia matou. E te Karaiti, tohungia matou. E Ihowa, tohungia matou.
HE RIRINGA.
267
N 2
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; Engari whakaorangia matou ite kino. Amine.
Te Minita. E Ihowa whakaorangia au pononga; Te Nuinga. E whakawhirinaki atu nei ki a koe. Te Minita. Tonoa iho mo ratou he kaha i runga. Te Nuinga. Tiakina hoki ratou ake ake ake. Te Minita. Whakakahangia matou, e te Atua, e to matou Kai whakaora.
Te Nuinga. Whakaorangia rapea matou hei whakakororia mo tou Ingoa; Tohungia matou te hunga hara nei, kia whakaaro ki tou Ingoa. Te Minita. E Ihowa, whakarongo mai ki ta matou inoi.
Te Nuinga. Tukua hoki ta matou tangi kia tae atu ki a koe.
Te Minita. Kia inoi tatou.
TTp IHOWA, ko matou tenei te tohe atu nei ki a koe ; whakarongo atawhai mai ki a matou inoi, tohungia te hunga katoa e waki atu ana i o ratou hara ki a koe; kia marie ai te hunga e whakawakia ana te hinengaro e nga hara, i a koe ka tohu nei ka hohou i tau rongo ki a ratou; mo nga mahi ate Karaiti, ato matou Ariki. Amine.
ETE Atua tino kaha, he Matua tohu koe, a, e whai aroha ana ki nga tangata katoa, e kore ano hoki e whakariharihangia e koe tetahi mea i hanga e koe; e kore hoki koe e pai kia mate te tangata hara; engari kia tahuri ke ia i ana kino, a, kia whakaorangia; Atawhaitia matou, e te Atua, whakarerea kautia atu o matou hara; kia manako mai koe ki a matou, whakakahangia hoki matou e pouri nei, e ruwha nei i te taimaha o o matou hara. Nau tenei mahi te tohu tonu; kei a koe anake ano te tikanga muru hara. Tohungia matou, ete Ariki pai, tohungia rapea matou, au tangata kua hokoa nei e koe; aua ra e anga e whakawa i au pononga, he paru kau nei
HE RIRINGA
268
hoki, he hunga hara rawa; engari whakamutua tan riri ki a matou; ka waki 4 nei i a matou kino, ka ripeneta pono nei ki a matou tini he, hohoro mai koe kite whakakaha i a matou i konei i tenei ao, kia ora tonu ai tatou ki tera ao atu; mo nga mahi hoki ate Karaiti ato matou Ariki. Amine.
Ko reira ha whaahuatia tenei e nga tangata i mart i te Minita:
WHAKATAHURITIA matou, e te Ariki pai, a ka tahuri matou. Kia pai mai, e Ihowa, Kia pai mai ki au tangata, E tahuri atu nei ki a koe mete tangi, mete nohopuku, mete inoi. He Atua tohu hoki koe, E ki ana i te aroha, E aweke ana kite riri, he nui ano hoki tou atawhai. E tohu ana koe itewa e tikaai te mate mo matou, A, i a koe e riri ana ka whakaaro koe kite mahi tohu. Tohungia au tangata, ete Ariki pai, Tohungia ratou, Aua ra tou kainga e tukua kia kahore ke. Whakarongo mai ki a matou, e Ihowa, He nui nei hoki au mahi tohu, Titiro mai ra ki a matou, Kia rite ki au mahi tohu atawhai; Kia whakaaro hoki ki nga mahi pai mete mahi wawao a tan Tama pai rawa, a Ihu Karaiti, a to matou Ariki. Amine.
Ko reira ha meinga atu e te Minita anahe:
MA Ihowa tatou e manaaki e tiaki; ma Ihowa e mea kia ara ake te maramatanga o ona kanolii ki runga ki a tatou, mana te marie e homai ki a tatou, aianei, a, ake tonu atu. Amine,
269
KO NGA WAIATA A RAWIRI.
KO TE TAHI O NGA RA.
Ko te Kardkia o te Ata,
Waiata 1.
KA hari te tangata e kore e haere i te whakaaro o te tangata kino, e kore ano hoki e tu i te ara o te hunga hara: e kore ano hoki e noho ite nohoanga ote hunga whakahi. 2 Engari ko te ture a Ihowa tana e whakaahuareka ai: kei tona ture ano hoki ana whakaaro iteao i te po. 3 E rite hoki ia kite rakau i whakatokia kite taha o nga awa wai: e whai hua nei itepo e hua ai. 4 E kore tona rau e memenge: a ka pono ana mea katoa e mea ai ia. 5 E kore e pena nga tangata kino: otiia e rite ana ki te papapa e puhia haeretia ana e te hau. 6 Ae ra, e kore etu te hunga kino ite whakawakanga: mete hunga hara hoki i te whakaminenga o te hunga tika. 7 No te mea hoki e matau ana a Ihowa kite huarahi o te hunga tika: ko te huarahi ia ote hunga kino e ngaro.
Waiata 2. HE aha ka nana ai nga tauiwi; ka whakaaro horihori ai nga iwi ? 2 Ka whakatika mai ai nga kingi o te whenua, ka runanga tahi ai hoki nga ariki: kite whawhai ki a Ihowa, ki tana tangata hoki i whakawahi ai ? 3 Kia motumotuhia e tatou a raua here: kia akiritia ano hoki a raua taura i a tatou. 4 Ka kata ia e noho ana ite rangi: ka whakahi mai te Ariki ki a ratou.
KO NGA WAIATA.
[RaI.
270
5 Na, ka korero ia ki a ratou mete riri ano: ka tino weriweri hoki ka whakaohorere i a ratou.
6 Ahakoa ra ka whakawahia e ahau taku kingi: ki runga ki taku maunga tapu ki Hiona. 7 Maku e whakapuaki te kupu, kua mea mai a Ihowa ki a au: Ko koe taku Tama, nonaianei koe i whakatupuria ai e ahau.
8 Inoi mai ki a au, a ka hoatu e ahau ki a koe nga tauiwi hei kainga mou: me nga topito ote whenua hei nohoanga tapu mou. 9 Ka wawahi koe i a ratou kite whiu rino: mongamonga noa ratou i a koe, ano he oko na te kai hanga rihi. 10 Na, kia mahara ra, e nga kingi: kia akona, e nga kai whakarite whakawa o te whenua.
11 Mahia atu ki a Ihowa mete wehi ano: kia hari me te wiri.
12 Kihitia te Tamaiti kei riri ia, kite toro tetahi wahi o tona riri, ka mate atu koutou ite ara: Ka hari katoa te hunga e whakawhirinaki atu ana ki a ia.
Waiata 3.
E IHOWA, ano te tini o oku hoa riri: he tokomaha lute hunga e whakatika mai ana ki ahau. 2 He tokomaha te mea ana ki toku wairua: Hore rawa
he whakaoranga mona i te Atua. 3 Ko koe ia, e Ihowa, hei whakangungu rakau moku: hei kororia moku, mete kai whakaara i taku matenga. 4 I karanga atu toku reo ki a Ihowa: a ka whakao mai ia ki ahau i tana maunga tapu. 5 I takoto iho ahau i moe; i ara ake ano: na Ihowa hoki ahau i whakamau ake.
6 E kore ahau e mataku i nga mano tini ote iwi: e karapoti nei i a au.
7 Whakatika, e Ihowa; whakaorangia ahau, e toku Atua: nau hoki i patu te kauae o oku hoa riri katoa; mangungu noa i a koe nga mho o te hunga kino. 8 Na Ihowa te whakaoranga: kei runga ito iwi to manaakitanga.
Waiata 4.
WHAK AO mai ki a au, e te Atua o toku tika ? ina karanga atu ahau : kua whakanuia ahau e koe i
RaL]
KO NGA WAIATA.
271
roto i te pouri; kia atawhai mai koe ki a au, a whakarongo mai ki taku inoi. 2 E nga tamariki a te tangata, kia pehea te roa o ta koutou meatanga i toku kororia hei whakama: o ta koutou arohatanga kite horihori, o ta koutou whainga atu kite teka ?
3 Otiia kia mohio koutou he mea momotu ke na Ihowa te tangata tapu mana: e whakarongo a Ihowa ua karanga atu ahau ki a ia.
4 Kia oho koutou, a kaua e hara: korerorero iho koutou ki o koutou ngakau i runga i o koutou moenga, mete ata takoto ano.
5 Hoatu nga patunga tapu ote tika: mete okioki ano ki a Ihowa.
6He tokomaha te mea ana: Ma wai e whakakite te pai ki atatou? 7 Kia ara, e Ihowa: te maramatanga o to mata ki runga ki a matou. 8 Hira ake te hari i homai e koe ki roto ki toku ngakau: itote wa i hua ai a ratou whiti me to ratou waina.
9 Ka takoto in ar ire ahau, a moe tonu iho: ko koe anake hoki, e Ihowa, hei mea kia au taku noho.
Waiata 5.
KIA tahuri mai to taringa, e Ihowa, ki aku kupu: kia mohio mai ki taku whakaaroaronga. 2 Whakarongo mai kite reo o taku karanga, e toku Kingi, e toku Atua: ka inoi atu hoki ahau ki a koe. 3 rongo koe ki toku reo, e Ihowa, ite ata: ite ata ano ka whakatikaia atu e ahau taku inoi ki a koe, a ka titiro matatau atu.
4 Ehara hoki koe ite Atua e pai ana kite hara: e kore te kino e noho ki a koe.
5 E kore te hunga wairangi etu ki to aroaro: e kinongia ana e koe nga kai mahi katoa i te kino. 6 E whakamatea e koe te hunga korero teka: e whakarihariha ana a Ihowa kite tangata toto, kite tangata hianga. 7 Ko au ia ka haere i runga i te tini o au atawhainga ki to whare : ka koropiko atu ahau kite ritenga mai o to temepara tapu, mete wehi ano ki a koe. 8 E Ihowa, arahina ahau i runga i to tika, he hoa riri hoki oku: whakatikaia to ar a i mua i a au.
KO NGA WAIATA.
le
272
9 Kahore hoki he pono i o ratou mangai: he kino kau a roto i a ratou.
10 He urupa puare noa o ratou korokoro: e patipati ana o ratou arero.
11 Whakangaromia ratou, ete Atua; kia hinga ratou i a ratou whakaaro: peia atu ratou me a ratou tini mahi tutu; mo ratou i whakakeKe ki a koe. 12 Otiia kia hari katoa te hunga e whakawhirinaki atu ana ki a koe: kia hamama tonu ratou ite koa, mo ratou e hipokina iho nei e koe; kia whakamanamana ano hoki ki a koe te hunga e aroha ana ki to ingoa. 13 No te mea ka manaakitia ekoe, e Ihowa, te tangata tika: me he whakangungu rakau te manakohanga mai e karapotia ai ia e koe.
Ko te Karakia o te Ahiahi,
Waiata 6.
E IHOWA, kaua e whakatupehupehu mai ki ahau, ina riri koe: kaua ano hoki ahau e pakia ina arita mai koe. 2 E Ihowa, tohungia ahau; e ngoikore ana hoki ahau: rongoatia ahau, e Ihowa, e ohooho ana hoki oku wheua.
3 E ohooho noa iho ana hoki toku wairua: ko koe ia, e Ihowa, kia pehea atu te roa ? 4 Hoki mai, e Ihowa, kia mokowhiti atu toku wairua: kia mahara ki to aroha, a whakaorangia ahau. 5 Kahore hoki he maharatanga ki a koe ina mate: ko wai hei whakawhetai atu ki a koe i roto i te rua ?
6 E mauiui ana ahau i taku auetanga; e manu ana toku moenga i a au i te roa o te po : e whakamakukuria ana e ahau taku takotoranga ki aku roimata. 7 Pakoko kau taku kanohi ite tangihanga: kua ahua koroheke i oku hoa riri katoa.
8 Mawehe atu i ahau, e nga kai mahi katoa i te kino: kua rongo nei hoki a Ihowa i te reo o taku tangihanga. 9 Kua rongo a Ihowa ki taku inoi: ka manako mai a Ihowa ki taku karakia. 10 Kia whakama, kia pokaikaha noa iho oku hoa riri katoa: kia hoki ratou, kia pa whakarere atu te whakama.
Ra 1.)
KO NGA WAIATA.
273
N 3
Waiata 7.
E IHOWA, e toku Atua, e whakawhirinaki atu ana ahau ki a koe: kia ora ahau ite hunga katoa e tukino ana i ahau, kia mokowhiti atu hoki ahau. 2 Kei hahae ia i toku wairua, ano he raiona, a titaritari noa: ite mea kahore he tangata hei arai atu. 3 E Ihowa, e toku Atua, me he mea i penei ahau: me he mea he hara kei oku ringaringa; 4 Me he mea i whakahokia e ahau he kino kite tangata kua mau nei ta maua rongo: ae ra hoki, naku ano i whakaora te tangata i kino noa mai ki a au. 5 Kia arumia toku wairua e te hoa riri, a kia mau: kia takahia hoki taku ora e ia kite whenua, a kia whakatakotoria toku honore ki roto kite puehu. 6 E Ihowa, whakatika, kia riri koe, ara ake, e nana nei hoki oku hoa whawhai: kia oho ake hoki koe ki aau kite whakawa i kiia e koe. 7 Penei ka karapotia koe e te whakammenga o nga iwi: kia mahara ki a ratou, a hoki atu ano ki runga. 8 Ma Ihowa e whakarite whakawa mo te iwi; kia rite, e Ihowa, tau whakarite whakawa moku: ki taku mahi tika, kite tapatahitanga hoki o aku whakaaro.. 9 Kia whakamutua rate kino o te hunga kino : whakaukia hoki te tangata tika. 10 E whakamatautau ana hoki te Atua tika: i nga ngakau i nga whatumanawa. 11 Kei te Atua taku whakangungu rakau: mana e whakaora te hunga ngakau tika. 12 Ka whakarite whakawa te Atua mo te tangata tika: a e kore e riri i tenei ra, i tenei ra. 13 Ki te kore ia e tahuri, ka whakakoia e ia tana hoan: kua whakapikoa e ia tana kopere, a oti rawa te whakapai. 14 Oti rawa ano hoki ana mea whakamate te whakapai e ia: kua whakatikaia mai e ia ana pere kite hunga tukino. • ' . . 15 Nana, he kino te mea e whakamamae nei ia: he mahi nanakia te mea i hapu ki roto ki a ia, a whanau ake he teka. 16 I pokaia eia he poka he mea keri nana: na, taka iho ia ki roto kite, rua i mahia e ia.
KO NGA WAIATA.
[Ba 2.
274
17 Ka hoki mai tana whakaaro nanakia ki runga ki tona matenga: aka tau iho tana mahi tukino ki runga ki tona tumuaki.
18 Ka rite ki tona tika taku whakamoemiti ki a Ihowa : ka himene atu hoki ahau kite ingoa o Ihowa o te runga rawa.
Waiata 8.
E IHOWA, eto matou Ariki, ano te nui oto ingoa i Fj te whenua katoa: paku ana i a koe to kororia ki runga ake i nga rangi ! 2 U pu i a koe te kaha o roto o te mangai o nga kohungahunga o nga mea ngote u, hei mea mo ou hoa riri: hei pehi mo te hoa riri, mo te kai rapu utu. 3 Ka titiro atu ahau ki an rangi, kite mahi a ou maihao: kite marama me nga whetu, i hanga nei e koe. 4 He alia te tangata i maharatia mai ai e koe: te tama ranei a te tangata i tirohia ai ia e koe. 5 Nohinohi nei te wahi i whakaititia iho ai ia e koe i nga anahera: kua karaunatia ano ia e koe kite kororia kite honore.
6 Ka waiho nei ia e koe hei kingi mo nga mahi a ou ringa: kua waiho e koe nga mea katoa i raro i ona .vaewae.
7 Nga hipi katoa me nga puru: nga kirehe katoa ano hoki o te parae. 8 Te manu o te rangi, mete ika ote moana: e tere nei i nga ara o nga moana.
9 E Ihowa, eto matou Ariki: ano te nui oto ingoa i te whenua katoa.
KO TE RUA O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 9.
KA whakapaua toku ngakau, e Ihowa, kite whakamoemiti ki a koe: ka korerotia e ahau au mahi whakamiharo katoa.
2 Ka koa atu ahau ka whakamanamana ki a koe : ka himene atu ahau ki to ingoa, e te Runga rawa. 3 Ite hokinga whakamuri o oku hoa riri: ka tutuki ratou, a ka ngaro ki to aroaro. 4 Nau hoki i whakatika aku korero me taku wha*
Ba 2.]
KO NGA WAIATA.
275
kawa: i runga koe ite torona e noho ana, e whakariterite tika ana.
5 Kua whakatupehupehu atu koe ki nga tauiwi, kua huna e koe te tangata kino: kua horoia atu to ratou ingoa ake ake.
€? Ko te hoa riri, mutu pu ratou, he whakangaromanga oti tonu iho: kua huna ano hoki e koe nga pa, ngaro iho te whakamaharatanga atu.
7 Ko Ihowa ia e pumau ana ake ake: kua whakapaia 5 ia tona torona mo te whakarite whakawa.
8 A e whakarite whakawa ia mo te ao i runga i te ;ika: ka whakatakoto tikanga ia mo nga iwi i runga i
te pono. 9 A hei pa teko a Ihowa mo te tangata e tukinotia ana : hei pa teko i nga wa o te he. 10 A ka whakawhirinaki ki a koe te hunga e matau ana ki to ingoa: no te mea hoki e kore e whakarerea e koe, e Ihowa, te hunga e rapu ana i a koe. 11 Himene atu ki a Ihowa, e noho nei i Hiona: wha-
kapuakina i waenganui i nga iwi ana mahi. 12 Ka whakataki toto ia, ka mahara ia ki a ratou: e
kore e wareware i a ia te karanga a te hunga iti. 13 Tohungia ahau, e Ihowa; titiro mai ki taku mate i te hunga e kino mai ana ki ahau: ete kai. whakaara i a au i nga tatau o te mate.
14 Kia whakakitea katoatia ai e ahau o whakamoemititanga i nga tatau ote tamahine o Hiona: ka hari atu ahau ki tau whakaoranga. 15 Kua tapoko nga tauiwi kite rua i keria e ratou: kua mau to ratou waewae i roto i te kupenga i huna e ratou.
16 E matauria ana a Ihowa kite whakawakanga e whakaritea ana e ia: he mahanga mo te tangata kino te mahi a ona ringa. 17 Ka whakaanga ketia nga tangata kino kite reinga: me nga iwi katoa e wareware ana kite Atua. 18 E kore hoki e warewarea tonutia te tangata rawakore: e kore e taka tonu atu ta te hunga iti i tumanako atu ai.
19 E ara, E Ihowa, kei kake te tangata: kia whakaritea mai te whakawa o nga tauiwi i to aroaro. 20 E Ihowa, meinga ratou kia welii: kia matau ai nga tauiwi he tangata nei ano ratou.
KO NGA WAIATA.
[Ra 2.
276
Waiata 10.
HE aha koe ka tu mai ai i tawhiti, e Ihowa: ka whale angarongaro ai i nga wa o te he ? 2 E whakakake ana te tangata kino, e tukino ana ite tangata iti: kia hopukina ratou ki roto i nga whakaaro i whakaaro ai ratou. 3 E whakapehapeha ana hoki te tangata kino kite hiahia o tona ngakau: e whakapai ana hoki i te taonga, e whakahawea ana ki a Ihowa. 4 E kore te tangata kino e rapu i te Atua, he whakapehapeha hoki no tona mata : kahore te Atua i roto i tetahi o ona whakaaro. 5 E parori ke ana ana ara i nga wa katoa: kei runga noa ake au whakariteritenga te kitea e ia, he mea whakatupereru e ia ona hoa riri katoa. 6 E mea ana i roto i tona ngakau, E kore ahau e whakakorikoria: kahore hoki he he moku ake ake. 7 Ki tonu tona mangai i te kanga, i te hianga, ite patipati: kei raro iho i tona arero te nanakia mete teka. 8 E noho ana ia e whanga ana i nga pa koraha : e kohurutia ana e ia te hunga hara kore i nga wahi ngaro; e matatau ana ona kanohi kite hunga kaha kore. 9 E whanga puku ana ia me he raiona i tona kuhunga; e whanga ana kia hopukia te tangata iti. 10 E hopukia eia te tangata iti: ua kumea ki roto ki tana kupenga. 11 Ka kupapa iho ia ka piko iho: kia hinga ai te hunga rawakore i ana mea kaha. 12 E mea ana ia i roto i tona ngakau, ka wareware te Atua: e huna ana ia i tona mata, e kore ia e kite ake
tonu atu. 13 Whakatika, e Ihowa, e te Atua, takiritia to ringa: kaua e wareware kite hunga iti. 14 He aha te tangata kino ka whakahawea ai kite Atua: kua mea ia i roto i tona ngakau, E kore tenei e whakatakina e koe. 15 Kua kite koe: e tirohia iho nei hoki e koe te mahi nanakia mete whakatoi. 16 A ka utua eto ringaringa: e tuku atu. ana te tansrata rawakore i a ia ano ki a koe; ko koe hei tuara mo o e te pani. 17 Whatiia te ringaringa o te tangata kino, o te ta-
Ra 2.]
KO NGA WAIATA.
277
ngata nanakia: whakatakina tona kino, kia kahore ra ano e kitea e koe. 18 Ko Ihowa te Kingi ake ake: kua kahore ke nga tauiwi i tona whenua. 19 E Ihowa, kua whakarongo koe kite hiahia ote hunga whakaiti: mau ano o ratou ngakau e whakapai, ka \ahuri mai ano to taringa kite whakarongo. 20 Ki te whakarite whakawa mo te pani mo te tangata e tukinotia ana: kei anga ano te tangata ote whenua kei tukino.
Waiata 11.
EWHAKAWHIRINAKI ana ahau ki a Ihowa: he aha koutou ka mea ai ki toku wairua, rere a manu atu ki to koutou maunga. 2 Nana, kua whakapikoa te kopere e te hunga kino : e whakatikaia ana a ratou pere kite aho hei perenga pukutanga atu ma ratou kite hunga ngakau tika. 3 Ki te wawahia nga turanga ake* me pehea te tangata tika ? 4 Kei tona temepara tapu a Ihowa: kei te rangi ano te torona a Ihowa. 5 E titiro ana ona kanohi: e whakamatautau ana ona kamo i nga tamariki a te tangata. 6 E whakamatautau ana a Ihowa i te tangata tika: otira e kinongia ana e tona wairua te tangata kino mete tangata e aroha ana kite tutu. 7 Ka uaina e ia ki runga kite hunga kino he mahanga, he ahi, he whanariki, mete awha tuaikerekere: ko te wahi tena mo to ratou kapa. 8 No te mea hoki he tika a Ihowa, a e aroha ana kite tika: e titiro mai ana ona kanohi kite hunga tika.
Ko te Karakia o te Ahiahi. Waiata 12.
WHAKAORANGIA, e Ihowa, ka mutu hoki nga tangata tapu: ka taweke atu te hunga pono i roto i nga tamariki a te tangata. 2 E korero teka ana ratou ki tetahi ki tetahi : he ngutu patipati, he ngakau rua o ratou ina korero. 3 Ma Ihowa e whakangaro nga ngutu patipati katoa: mete arero e korero whakapehapeha ana,
KO NGA WAIATA.
[Ra 1
278
4 E mea nei, Ma o tatou arero tatou ka kake ai: no tatou ano o tatou ngutu, ko wai hei ariki mo tatou ? 5 Akuanei au whakatika ai, eai ta Ihowa: he tukinotanga no te hunga iti he aue na te hunga rawakore, 6 Ka whakanohoia ia e ahau kite wahi e ora ai ia: i te tangata e whakatupereru ana ki a ia. 7 He kupu ma nga kupu a Ihowa: he hiriwa i whakakorea nei te para i roto ite oumu whenua, he mea tuku whitu.
8 Ka tiakina ratou e koe, e Ihowa: ka whakaorangia ratou i tenei whakatupuranga ake tonu atu. 9 E haereere noa ana nga tangata kino i tetahi taha tetahi taha : ite hunga he rawa e whakateiteitia ana.
Waiata 13.
KIA pehea te roa o tau warewarenga ki ahau, e Ihowa, mo ake tonu atu ranei: kia pehea te roa o to hunanga i to mata ki a au ? 2 Kia pehea te roa o taku whakaaroarongo i roto i toku wairua, o te pouri i roto i toku ngakau, i tenei ra i tenei ra: kia pehea te roa o te whakakake mai a toku hoa riri ki ahau?
3 Titiro mai, whakarongo mai ki ahau, e Ihowa, e toku! Atua: whakamaramatia oku kanohi, kei moe ahau, kei mate.
4 Kei me a mai taku hoa riri, kua taea ia e ahau: kei whakahihi mai oku hoa riri, ina whakakorikoria ahau. 5 Ko ahau ia e whakawhirinaki atu ana ki tau mahi tohu: ka hari toku ngakau ki tau whakaoranga. 6 Ka waiata atu ahau ki a Ihowa: mona i atawhai mai ki a au.
Waiata 14.
EMEA ana te wairangi i roto i tona ngakau: Kahore he Atua. 2 Kua pirau ratou, he mea whakahouhou a ratou mahi: kahore tetahi e mahi ana i te pai. 3 I titiro iho a Ihowa i te rangi ki nga tamariki ate tangata: kia kite me kahore tetahi e mahara ana, e rapu ana i te Atua. 4 Kua peka ke katoa ratou, kua pirau tahi: kahore tetahi e mea ana i te pai, kahore kia ko tahi. 5 E kore ranei e mohio nga kai mahi katoa o te kino:
Ba 3.]
KO NGA WAIATA.
279
e kai nei i taku iwi, mete mea e kai ana ratou ite taro, a e kore e karanga ki a Ihowa. 6 Wehi noa iho ratou i reira: i roto hoki te Atua i te whakatupuranga o te hunga tika. 7 Ka meinga e koutou te whakaaro o te hunga iti hei whakama: no te mea ko Ihowa tona piringa. 8 Aue, me i puta mai te whakaoranga o Iharaira i Hiona! ka whakahokia mai e Ihowa tona iwi e whakaponongatia nei: ka koa a Hakopa, ka hari a Iharaira.
KO TE TORU O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 15.
EIHOWA,ko wai e noho ki to tapenakara: ko wai e noho tonu i to maunga tapu ? 2 Ko ia ano e tutika ana te haere: e tika ana hoki te
mahi, a e korero pono ana i roto i tona ngakau. 3 E kore e ngau tuara tona arero, e kore e kino te mahi ki tana hoa: e kore ano hoki e anga e whakahe i tana hoa.
4 E whakahengia ana te tangata kino e ona kanohi: a ka whakahonore ia i te hunga e wehi ana ki a Ihowa. 5 A ahakoa mate noa ia i tana oati: e kore e whakapaheketia e ia.
6 E kore nei e tuku atu i tana moni hei moni whakatuputupu: e kore hoki e tango kite moni hei utu mate mo te tangata hara kore.' 7 Ki te penei te mahi a tetahi tangata: e kore ia e whakakorikoria ake ake ake.
Wai at a 16.
TIAKINA ahau, e te Atua: e whakawhirinaki atu ana hoki ahau ki a koe. 2 I mea ahau ki a Ihowa: ko koe taku Ariki, e kore e fata toku pai ki a koe. 3 Engari kite hunga tapu i runga i te whenua, ratou ko te hunga pai rawa: kua ahu katoa atu taku ahuarekatanga ki a ratou. 4 Ka whakanuia nga mamae: ote hunga e hohoro atu ana kite atua ke.
KO NGA WAIATA.
[Ra3.
280
5 E kore e ringihia eau a ratou ringihanga toto: e kore ano hoki o ratou ingoa e whakahuatia e oku ngutu. 6 Ko Ihowa te wahi i wehea mai moku, me taku kapa hoki: ko koe te kai whakapumau i taku rota. 7 Kua takoto aku aho i runga i nga wahi ahuareka: ina he wahi pai toku. 8 Ka whakapaingia e ahau a Ihowa, i whakamahara nei i a au : ka whakaako ano hoki oku whatumanawa i
a au i te po. 9 Ka waiho tonu e ahau a Ihowa ki toku aroaro: kei taku ringa matau nei ia, a e kore au e whakakorikoria. 10 Koia i koa ai toku ngakau, i hari ai toku kororia: i takoto tumanako ai ano hoki oku kikokiko.
11 No te mea hoki e kore e waiho e koe toku wairua i te reinga: e kore e tukua e koe to mea tapu kia kite ite pirau. 12 Ka whakakitea mai e koe ki ahau te huarahi o te ora; kei to aroaro te haringa nui: kei to ringaringa matau nga mea ahuareka, e kore nei e mutu.
Wai at a 17.
WHAKARONGO kite tika, e Ihowa, tahuri mai ki taku karanga: kia titaha mai to taringa ki taku moi, ehara nei i te ngutu tinihanga nana i whakahua.
2 Kia puta mai te whakaritenga o taku whakawakanga ito aroaro: tirohia mai e o kanohi te mea e rite ana.
3 Kua whakamatautauria e koe toku ngakau, kua tirotirohia iho ahau e koe i te po: kua whakamatautau koe i ahau, a kahore he mea i kitea e koe : e mea ana ahau kia kaua e hara toku mangai. 4 Nga mahi nei a te tangata, ko nga kupu ato mangai taku mea: hei pa mai ki a au i nga ara o te kai whakangaro. 5 Whakaukia aku hikoinga ki o ara; kei paheke aku takahanga. 6 Kua karanga atu ahau ki a koe, e whakarongo mai hoki koe, ete Atua, ki ahau: whakatitahatia mai to taringa ki ahau, whakarongo ki toku reo. 7 Meinga kia miharotia au mahi aroha, ko koe nei hoki ko to ringaringa matau te kai whakaora: mo te
Ra 3.]
KO NGA WAIATA.
281
hunga e whakawhirinaki atu ana ki a koe, i te hunga e whakatika mai ana.
8 Tiakina ahau, ano ko te whatu ote kanohi: huna ahau ki raro i te taumarumarutanga o ou pakau, 9 I te hunga kino e tukino nei i ahau : i aku hoa riri whakamate e karapoti nei i ahau. 10 E kopakia ana ratou e o ratou ngako: e korero whakapehapeha ana o ratou mangai. 11 Tenei o matou hikoinga te karapotia nei e ratou: matatau tonu iho o ratou kanohi ki raro kite whenua.
12 E rite ana ratou kite raiona e hiahia ana kite hopu kai: kite kuao raiona ano hoki e noho ana i nga wahi ngaro.
13 E ara, e Ihowa, haukotia tona aroaro, turakina iho ia ki raro: whakaorangia toku wairua ite tangata kino, ara i to hoari.
14 I nga tangata, ara i to ringaringa, e Ihowa, i nga tangata ote ao: kei tenei ora nei to ratou wahi, a e whakakiia ana o ratou kopu e koe ki to taonga huna. 15 E kiki ana ratou ite tamariki: ka whakarerea iho nga toenga o o ratou taonga ki o ratou kohungahunga. 16 Ko ahau, e kite ano ahau i to mata i runga ite tika: a ma te rite ki a koe ka tatu ai taku ngakau ina ara ake ahau.
Ko te Kardkia o te Ahiahi.
Wai at a 18.
<A aroha ahau ki a koe, e Ihowa, e taku kaha; ko Ihowa toku teko, me taku pourewa, me toku kai whakaora ano hoki: toku Atua, toku kamaka, e whakawhirinaki atu ai ahau, taku whakangungu rakau, mete haona o toku whakaoranga, me toku pa tiketike. 2 Ka karanga atu ahau ki a Ihowa, e tika nei kia whakamoemititia: aka whakaorangia i aku hoa riri. 3 I karapotia mai ahau e nga whakawiringa a te mate: a ka whakawehia mai ahau e te waipuke o te kino. 4 I karapotia mai ahau e nga whakawiringa a te reinga: i haukotia ahau e nga mahanga a te mate. 5 I karanga atu ahau ki a Ihowa i toku paweratanga: i hamama atu hoki ki toku Atua.
6 I whakarongo mai ano ia. ki toku reo i roto i tona temepara: a i tae atu taku hamamatanga ki tona aroaro, ki ona taringa hoki.
KO NGA WAIATA.
[Ra 3.
282
7 Na, ka ngaueue te whenua, ka ru: ka wiri nga putake o nga maunga, ka ngaueue i tana riri. 8 I kake atu he paowa i ona pongaponga: aka kai te kapura o roto o tona mangai, ngiha noa nga waro. 9 I whakapingoretia eia nga rangi, aka heke iho: a i raro te pouri i ona waewae. 10 I eke ia ki runga i te herupa, a ka rere: i rere ano ia i runga i nga parirau o te hau. 11 I meinga eia te pouri hei wahi ngaro mona: ko nga wai pouri tona teneti i tetahi taha ona, i tetahi taha, me nga kapua matotoru o te rangi. 12 I rere atu ona kapua matotoru i te wherikotanga o tona aroaro: te whatu, me nga waro kapura. 13 I papa ano hoki te whatitiri a Ihowa i nga rangi, aka puaki te reo o te Runga rawa: he whatu he waro kapura.
14 1 kokiritia e ia ana pere, a ka marara ratou: i koperea mai hoki e ia nga uira, a ka whati ratou. 15 Katahi ka kitea nga whakatakere o nga wai, a ka takoto kau nga putake o te ao i to whakatupehupehunga, e Ihowa: i te whengunga o te manawa o ou pongaponga.
16 I tono karere mai ia i runga, ka mau ia ki ahau: toia ake ana ahau e ia i roto i nga wai maha. 17 Nana ahau i whakaora i taku hoa riri kaha, i te hunga ano hoki e kino mai ana ki ahau: no te mea he kaha rawa ratou i a au.
18 I huakina tatatia mai ahau e ratou i te ra o toku matenga: ko Ihowa ia toku whakawhirinakitanga. 19 I whakaputaina mai ahau eia kite wahi nui: i whakaorangia ahau e ia, no te mea hoki i whakaahuareka mai ia ki a au.
20 Rite tonu ki taku mahi tika ta Ihowa utu ki a au: rite tonu kite ma o oku ringa tana i whakahoki mai ai ki a au.
21 Moku i pupuri i nga ara o Ihowa: a kihai i he, i whakarere i toku Atua.
22 Kei mua tonu hoki i ahau ana whakariteritenga katoa: kihai ano hoki i whakamataratia atu i a an ana tikanga. 23 Itn tika ano hoki ahau i tona aroaro: a i tiaki ano i a au kei kino. 24 Na, ka homai e Ihowa he utu ki a au, he mea rite
Ba 3.]
KO NGA WAIATA.
283
tonu ki toku tika: kite ma o oku ringaringa i tons aroaro.
25 He tangata atawhai, ka atawhai hoki koe: he tangata tika, ka tika hoki koe. 26 He tangata ma, ka ma hoki koe z he tang*ata whakakeke, ka whakakeke hoki tau mahi. §
27 E whakaorangia hoki e koe te iwi e whakamatea ana: aka whakahokia ilictki raro nga kanohi whakakake. 28 Mau hoki e whakau taku rama: ma Ihowa, ma toku Atua, e whakamarama toku pouritanga. 29 Nau hoki ahau i rere ai na waenganui atu i te ropu: na toku Atua hoki i pekea ai eau te taiepa. 30 Ko te Atua, tika tonu tana ara: e parakore ana te kupu a te Atua, he whakangungu rakau ia kite hunga katoa e whakawhirinaki atu ana ki a ia.
31 Ko wai oti te Atua, kite kahore a Ihowa: ko wai hoki he kamaka, kite kahore to tatou Atua ? j . Atua hei whitiki i ahau kite kaha: hei mea kia tino tika taku ara.
33 Ko ia hei mea i oku waewae kia rite ki o te hata: a mana ahau e whakatu ki runga ki oku wahi tiketike. 34 Ko ia hei whakaako i oku ringaringa kite whawhai: hei mea i oku ringa kia rite kite kopere parahi. 35 Kua homai ano hoki e koe ki ahau te whakangungu rakau o to whakaoranga : a ka puritia ahau e to ringaringa matau, ka whakanuia hoki ahau e to whakaaro mahaki.
36 I whakanuia e koe aku takahangai raro i a au; te paheke ai aku waewae.
37 ? arum^a e ahau oku hoa riri aka mau ratou i a au : kihai ano hoki ahau i tahuri mai, a ngaro noa ratou. 38 Mongamonga noa ratou i a au, a kihai ratou i kaha te whakatika ake: hinga ana ratou ki raro i oku waewae. 39 Nau hoki ahau i whitiki kite kaha mo te whawhai: ka piko i a koe ki raro iaau te hunga e whakatika mai ana ki ahau.
40 I homai ano hold e koe ki a au nga kaki o oku hoa Hri: a huna iho e ahau te hunga i kino mai ki ahau. 41 I karanga ratou, heoi kahore he kai whakaora: ki a Ihowa, otira kihai i whakao mai ki a ratou. 42 Na, ka, tukia ratou e ahau a rite noa ratou kite puehu e puhia ana e te hau : ka akiritia ratou ki waho. ano he paru no te huarahi.
KO NGA WAIATA.
[Ra 4.
284
43 Kua whakaorangia ahau e koe i nga ngangautanga ate iwi; kua meinga ahau e koe hei rangatira mo nga tauiwi.
44 Hei apa moku: te iwi kahore nei i matauria e ahau.
45 Kia rongo kau te taringa, ka kakama tonu mai ratou ki a au; ka meinga nga tangata iwi ke hei apa moku. 46 Ka memeha haere nga tangata iwi ke: ka puta wehi mai hoki i roto i o ratou kuhunga. 47 E ora ana a Ihowa, a kia whakapaingia toku kamaka: kia whakanuia ano hoki te Atua o toku whakaoranga. 48 Ko te Atua taku kai rapu utu: mana e pehi iho te iwi ki raro i a au. 49 Ko ia hei whakaora moku i oku hoa riri, ae ra mau ahau e mea kia teitei ake i te hunga e whakatika mai ana ki ahau : kua whakaorangia ahau e koe i te tangata tutu. 50 Mo konei ka whakawhetai atu ai ahau ki a koe, e Ihowa, i waenganui i nga tauiwi: ka himene atu hoki ki to Ingoa. 51 He nui nei tana whakaoranga i tona Kingi: a e whakaputa aroha ana ki tana tangata i whakawahi ai, ki a Rawiri ratou ko ona uri ake ake ake.
KO TE WHA O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 19.
EKOREROTIA ana e nga rangi te kororia o te Atua: a e whakaaturia ana ete kikorangi te mahi a ona ringa. 2 E puaki mai ana te reo o tena rangi o tena rangi: e whakaatu mohiotanga mai ana hoki tena po tena po. 3 Kahore he hamumutanga kahore he kupn : e kore e rangona to ratou reo. 4 Kua puta atu ta ratou ako kite whenua katoa: me a ratou kupu, a, te pito ra ano o te ao. 5 Kua whakaturia e ia ki roto i ena mea te tapenakara mo te ra: a e puta mai ana ia me he tane marena hou i tona whare moenga, ka whakai ka pera ia mete tangata kana ua mea kite oma whakataetae.
6 Ko tona putanga mai kei tetahi pito o te rangi, a
Ra 4.]
KO NGA WAIATA.
285
whawhe noa ki tetahi pito: e kore ano hoki tetahi mea e ngaro i tona mahanatanga. 7 Tika tonu te ture a Ihowa, he mea whakatahuri i te wairua: pono tonu nga whakaaturanga a Ihowa, e whakawhaiwhakaaro ana i te kuware.
8 E tika ana nga akoranga a Ihowa, e whakahari ana i te ngakau : e ma ana te whakahaunga a Ihowa, e whakamarama ana i nga kanohi. 9 E ma ana te wehi ki a Ihowa, e pumau tonu ana ake ake: e pono ana nga whakaritenga whakawa a Ihowa, tika kau ano hoki.
10 Engari ena e hiahiatia ana i te koura, ae, i te tino koura ahakoa maha: reka atu i te honi, i te maturuturunga iho o nga honikoma. 11 Na ena ano hoki to pononga i whakatupato: ahe utu nui to te pupuri i ena mea. 12 Ko wai e matau ana i ona he: whakamakia atu oku hara puku. 13 Puritia to pononga kei pa ki nga hara whakakake, kei waiho ena mea hei rangatira moku: ko reira au tu tika ai, a ka watea i te hara nui. 14 Kia manakohia nga kupu a toku mangai: me nga whakaaro a toku ngakau, 15 E Ihowa: e toku kamaka, me toku kai whakaora.
Wai at a 20.
MA Ihowa e whakarongo ki a koe ite ra o te he: ma te Ingoa o te Atua o Hakopa koe e tiaki; 2 Mana e tono mai he awhina mou i roto i te wahi tapu: e whakau mai hoki koe i Hiona; 3 Mana e mahara mai ki o whakahere katoa: e manako mai hoki ki o tahunga tinana; 4 Mana e tuku mai ta to ngakau e mea ai: e whakamana hoki tau e wawata ai. 5 Ka hari matou ki to whakaoranga, ka whakatu hoki i o matou kara i runga ite Ingoa o to matou Atua: ma Ihowa e whakarite au inoi katoa. 6 Katahi au ka matau e whakaora ana a Ihowa i tana tangata i whakawahi ai, ka whakao mai ia ki a ia i runga i tona rangi tapu: mete kaha ano tona ringaringa matau kite whakaora.
7 Ko etahi e whakawhirinaki ana ki nga hariata, ko
KO NGA WAIATA.
[Ra 4
286
etahi ki nga hoiho: ko matou ia ka mahara kite Ingoa c Ihowa o to matou Atua.
8 Kua piko iho ratou, kua hinga: ko matou ia kua ara ake, a ka tu ki runga. 9 Whakaorangia te Kingi, e Ihowa: kia rongo mai ia i te ra e karanga atu ai matou.
Waiata 21.
KA hari te Kingi ki to kaha, e Ihowa: ano te nui o tona koa ki tan whakaoranga. 2 Kua homai e koe ki a ia ta tona ngakau i hiahia ai: a kihai ikaiponuhia e koe ta ona ngutu i inoi ai. 3 Kei mua nei hoki koe i a ia, e homai ana i nga manaakitanga papai: he tino koura te karauna i potaea e koe ki tona matenga. 4 He ora tana i inoi ai ki a koe, a kua homai e koe ki a ia: he roa noa atu nga ra ake ake. 5 He nui tona kororia i tau whakaoranga: ka taupokina e koe te honore mete kororia ki runga ki a ia. 6 Nau hoki ia i mea kia manaakitia rawatia ake ake: whakaharitia ana ia e koe kite koa o to mata. 7 E whakawhirinaki ana hoki te Kingi ki a Ihowa: a/ e kore ia e whakangaueuetia, he atawhai hoki no te Runga rawa. 8 Ka mau i to ringa o hoa riri katoa : ka mau ano i to ringa matau te hunga e ’kino ana ki a koe. 9 Ka meinga ano ratou e koe, kia rite kite oumu kapura i te wa e riri ai koe : e horomia ratou e Ihowa ina weriweri ia, a ma te kapura ratou e kai. 10 Ka whakamotitia atu e koe o ratou hua i runga i te whenua: me o ratou uri i waenganui o nga tamariki o te tangata. ' 11 No te mea he kino ta ratou i whakatakoto ai mou, he mahi nanakia ta ratou i whakaaro ai: a kihai i taea e ratou. 12 Mo reira ka meinga e koe kia tahuri o ratou tuara: ina whakatikaia e koe o pere i runga i o aho ki o ratou mata. 13 Ka whakanuia koe, e Ihowa, i runga i to kaha : ka wa>aia matou, a ka himene atu ki to nui.
Ra 4.]
KO NGA WAIATA
287
Ko te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 22.
ETOKU ATUA, etoku Atua, he aha koe i whakarere ai i a au: i matara atu ai kite whakaora i ahau, ki nga kupu o toku hamamatanga ? 2 E toku Atua, e karanga atu ana ahau i te awatea, otira e kore koe e rongo mai: ite po ano hoki, a e kore au e wahangu. 3 Otiia e tapu ana koe: e noho nei i rotoi nga whaka moemititanga a Iharaira. 4 I whakawhirinaki o matou matua ki a koe: i whakawhirinaki ratou, a nau ratou i whakaora. 5 I karanga atu ratou ki a koe, a ka whakaorangia: i whakawhirinaki ratou ki a koe, a kihai i whakama. 6 Ko au ia he toke ahau, ehara hoki ite tangata: e tawaiaana ete tangata, e whakahaweatia ana e te iwi. 7 Kataina iho ahau e te hunga katoa e kite ana i a au: ko ana o ratou ngutu, ka oioi o ratou matenga, e ki mai ana, 8 I whakawhirinaki ia ki a Ihowa, kia whakaorangia ai e ia: mana ra ia e whakaora, ina hoki ia ka pai atu ki a ia. 9 Nau ia ahau i whakawhanau mai i roto i te kopu : i mea hoki kia tumanako atu ahau, i a au ano i nga u o taku whaea. 10 He mea waiho ahau i runga i a koe no te kopu mai ano: ko koe ano toku Atua no te kopu mai ano o toku whaea. 11 Kei mamao atu koe i ahau, e tata ana hoki te he: kahore hoki he kai awhina mai. 12 He tini nga puru e karapoti nei i ahau: e whakapaea ana, ahau e nga mea kaha o Pahana. 13 E hamama mai ana o ratou mangai ki ahau: mete mea he raiona korokoro nui e tangi ana. 14 E ringihia ana ahau, ano he wai, kua takoki katoa oku iwi: mete ware pi toku ngakau, e rewa ana i waenganui i oku whekau. 15 Kua maroke toku kaha, ano he maramara rihi, ka piri hoki toku arero ki oku kauae : a kua whakatakotoria au e koe ki roto kite puehu o te mate. 16 E karapotia nei hoki ahau e nga kirehe: e muia ana ahau e te whakaminenga o nga tangata hara.
KO NGA WAIATA.
[IU 4.
288
17 E pokaia ana e ratou oku ringaringa me oku waewae; e taea eau te tatau oku iwi katoa: e titiro mai ana, e matakitaki mai ana ki a au. 18 E wehewehea ana oku kakahu mo ratou: a maka rota ana ratou mo toku weruweru. 19 Kaua ra ia koe e matara atu i ahau, e Ihowa: e toku kaha, hohoro mai koe hei awhina moku. 20 Whakaorangia toku wairua i te hoan : taku hold e matenui nui nei au i te kuri. 21 Whakaorangia ahau i te mangai o te raiona: whakarongo mai hoki ki ahau, kei mate i nga haona o nga unikanga. . 22 Ka, korerotia e ahau to Ingoa ki aku tema: ka whakamoemititia koe e ahau i waenganui i te whakaminenga. 23 E te hunga e wehi ana ki a Ihowa, whakamoeniiti atu ki a ia: whakakororiatia ia, ete uri katoa o Hakopa, kia wehi hoki ki a ia, e te uri katoa o Iharaira.. 24 Mona hoki kihai i whakahawea, kihai i whakari. hariha atu kite auetanga o te tangata mate. kihai ano hoki ia i huna i tona mata ki a ia, engari i tana karangatanga ki a ia i whakarongo mai ia. 25 Ko koe taku e whakamoemiti ai i waenganui o te whakaminenga nui z ka whakamana e au aku kupu tau-rano-i kite aroaro o te hunga e wehi ana ki a ia. 26 Ka kai te hunga mahaki aka makona: ka whakamoemiti ki a Ihowa te hunga e rapu ana ki a ia; ka ora tonu o koutou ngakau. , , . 27 E mahara nga pito katoa o te whenua, a ka tanuri atu ki a Ihowa: aka koropiko nga hapu katoa o nga iwi ki to aroaro. . 28 No Ihowa hoki te rangatiratanga: akola te ivawana i waenganui o nga iwi. . 29 Ka kai, aka koropiko ki a ia: nga tangata teteie katoa o te whenua. , , 30 Ka tuoho iho ki tona aroaro te hunga katoa e neke atu ana kite puehu : e kore hoki e ahei i tetahi te wliakaora tona wairua. , . A - • 31 Tera e mahi tetahiuriki a ia: ka waiho kite ahm hei whakatupuranga. . 32 Ehaere mai ratou, e kauwhau i tonatika: ki iwi e whanau a mua, he meatauga tenei nana.
Ra 5.J
KO NGA WAIATA.
o
Waiata 23.
KO Ihowa taku hepara: e kore ahau e hapa. 2 Ko ia hei mea kia takoto ahau i nga wahi tarutaru hou: e arahi ana ia i ahau i te taha o nga wai ata rere. 3 Ko ia hei whakahoki ake i toku wairua: e arahi ana ia i ahau i nga ara o te tika, he whakaaro hoki nana ki tona ingoa. 4 Ae, ahakoa haere ahau i te awaawa o te atarangi o te mate, kahore he kino e wehi ai ahau: no te mea kei taku taha koe; ko to rakau ko to tokotoko ko ena hei oranga ngakau moku. 5 E taka ana e koe he tepera ki toku aroaro i te tirohanga ano a oku hoa riri: e whakawahia ana e koe toku matenga kite hinu, e purena ana taku kapa. 6 He pono e aru i ahau te pai mete atawhai i nga ra katoa e ora ai ahau: aka noho ahau kite whare o Ihowa ake tonu atu.
KO TE RIMA O NGA RA.
Ko te Karakia o te Ata.
Wai ata 24.
NO Ihowa te whenua, me ona tini mea: te ao, me nga tangata e noho ana i runga. 2 He mea whakatu hoki nana ki runga ki nga moana: ne mea whakau ki runga ki nga roma. 3Ko wai e eke ki runga kite maunga o Ihowa: ko wai ranei e tu ki tona wahi tapu ? 4 Ko ia e ma ana nga ringaringa, e harakore ana tona ngakau: kahore nei i ara ake tona wairua kite horihori, kahore ano hoki i oati teka. 5 Ka riro mai iaia te manaakitanga a Ihowa: mete tika i te Atua o tona whakaoranga. 6 Ko te whakatupuranga tenei o te hunga e rapu ana ki a ia: e rapu nei ito mata, e Hakopa. 7 Kia ara ake o koutou matenga, e nga tatau, kia whakaarahia ake ano hoki koutou, e nga tatau onamata: aka toino atu te Kingi o te kororia. 8 Ko wai tenei Kingi kororia: ko Ihowa ko te kaha,
289
K.O NGA WAIATA.
[Ra. 5.
290
ko te marohirohi, ko Ihowa ko te marohirohi kite whawhai. 9 Kia ara ake o koutou matenga, e nga tatau, kia whakaarahia ake ano hoki koutou, e nga tatau onamata: aka tomo atu te Kingi o te kororia. 10 Ko wai tenei Kingi kororia: ko Ihowa o nga mano, ko ia te Kingi kororia.
Wai ata 25.
EARA atu ana toku wairua ki a koe, e Ihowa; e toku Atua, e whaka whirin aki atu ana ahau ki a koe: kei whakama ahau, aua aku hoa riri e tukua kia whakaputa mai ki ahau. 2 Ae, aua etahi e tatari ana ki a koe e tukua kia whakama : kia whakama te hunga e tinihanga noa ana. 3 Whakakitea mai ki ahau o ara, e Ihowa: whakaakona ahau ki o huarahi. 4 Arahina ahau i tau pono, whakaakona hoki ahau: ko koe hoki te Atua o toku whakaoranga; e tatari ana ahau ki a koe i te roa o te ra. 5 E Ihowa, kia mahara ki au mahi tohu: ki au mahi aroha, nonamata riro hoki ena. 6 Kaua e maharatia nga hara o taku taitamarikitanga, me aku kino: mahara mai koe ki ahau, e Ihowa, kia rite ki tau mahi tohu, kia whakaaro ki to pai. 7 E pai ana e tika ana a Ihowa: aka whakaakona e ia te hunga hara kite huarahi. 8 Ka arahina e ia te hunga mahaki i runga i te whakawa tika: ka akona hoki eia te hunga mahaki ki tona ara. 9 He mahi tohu he pono nga ara katoa o Ihowa: ki te hunga e whakarite ana i tana kawenata me ana whakaaturanga. 10 Kia mahara ki to Ingoa, e Ihowa: a murua taku kino, he nui nei hoki. 11 Ko wai te tangata e wehi ana ki a Ihowa: ka whakaako ia i a ia kite ara e pai ai ia. 12 Ka noho tona wairua i runga i te pai: a ka riro mai te whenua i tona uri. 13 Kei te hunga e wehi ana iaia te mea ngaro a Ihowa: a mana e whakakite ki a ratou tana kawenata. 14 E tau tonu ana oku kanohi ki a Ihowa: mana hoki e unu ake oku waewae i te kupenga.
Ba 5.]
KO NGA WAIATA.
291
o 2
15 Tahuri mai ki ahau, tohungia hoki ahau: e moke, moke ana hoki ahau, e whakamatea ana. 16 Kua whakanuia nga whakapawera o toku ngakau: whakaputaina atu ahau i roto i nga mea e pehi nei i ahau. 17 Tirohia mai toku mate me toku mamae: a murua katoatia oku hara. 18 Whakaaroa aku hoa riri, he tokomaha hoki ratou • a he nanakia te kino e kino nei ratou ki a au. 19 Tiakina toku wairua, a whakaorangia ahau: kei whakama ahau, e whakawhirinaki atu ana hoki ahau ki a koe. 20 Tukua ma te ngakau tapatahi, mete tika ahau e e tiaki :no te mea hoki e tumanako atu ana ahau ki a koe. 21 Hokona, e te Atua, a Iharaira: i roto i ona whakapawera katoa.
Waiata 26.
WHAKARITEA toku whakawa, e Ihowa, e haere ana hoki ahau ite tapatahitanga o toku ngakau: e whakawhirinaki atu ana hoki ahau ki a Ihowa, a e kore e paheke. 2 Tirohia iho ahau, e Ihowa, whawhakia mai ahau: whakamatautauria oku whatumanawa me toku ngakau. 3 Kei mua hoki to atawhai i oku kanohi: a e haere ana ahau i tau pono.
4 Kahore ahau i noho tahi ki nga tangata horihori: e kore ano hoki ahau e tomo tahi me nga tangata tinihanga. 5 E kino ana ahau kite whakaminenga o nga kai mahi ite he: a e kore e noho tahi kite hunga kino. 6 Ka horoia e ahau oku ringaringa kite harakoretanga: a ka taiawhio i to aata, e Ihowa;
7 Aka rangona toku reo e whakamoemiti ana: e whakapuaki ana hoki i au mahi whakamiharo katoa. 8 E Ihowa, e aroha ana ahau ki to whare nohoanga: kite wahi hoki e nohoia ana e to honore.
9 Kei huia toku wairua ki roto kite hunga hara: me toku ora ki roto kite hunga toto. 10 He mahi nanakia hoki ta o ratou nngaringa: ki tonu ano hoki o ratou ringaringa matau i te utu whakapati, 11 Ko ahau ia, ka haere i toku tika: hokoa ahau, a tohungia ahau.
KO NGA WAIATA.
[Ra 5.
292
12 Etu ana toku waewae ite wahi tika: ka whakapaingia a Ihowa e ahau i roto i nga whakaminenga
Ko te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 27.
KO IHOWA toku maramatanga me toku whakaoranga; kia wehi ahau i a wai ?ko Ihowa te kaha o toku ora; ko wai taku e mataku ai ? 2 I te whakatatanga mai o te hunga kino, o oku hoa riri, o oku hoa whainga, kite kai i oku kikokiko: ka tutuki ratou ka hinga. 3 Ahakoa whakapae noa te ope i a au, e kore toku ngakau e wehi: ahakoa ara noa te pakanga ki ahau, ma tenei ka au ai ahau.
4 Ko tahi aku mea i inoi ai ahau i a Ihowa, a ko taku tena e rapu ai: kia noho ite whare o Ihowa i nga ra katoa e ora ai ahau, kia kite ai ahau i te ataahuatanga o Ihowa, a kia ui i roto i tona temepara. 5 Ka huna hoki ahau e ia i tona teneti i te wa o te he, ka kuhua ahau e ia ki roto kite wahi ngaro o tona temepara : mana ahau e whakanoho ki runga kite kohatu. 6 Na, aianei ka whakateiteitia ake toku matenga: ki runga ake i oku hoa riri, e karapoti nei i ahau. 7 A ka patua e au i roto i tona tapenakara nga patunga hari: ka waiata ahau, ae ka himene atu ki a Ihowa. 8 Kia rongo mai, ki toku reo, e Ihowa, ua karanga atu ahau: tohungia ahau, a whakarongo mai ki a au. 9 E toku wairua, kua mea mai ia ki a koe, Rapua e koutou toku mata: ka rapu ahau ito mata, e Ihowa. 10 Kaua to mata e huna ki ahau: kaua to pononga e
peia atu ua riri koe. 11 Ko koe hoki toku kai awhina: kei mahue ahau i a koe kei whakarerea ahau e koe, e te Atua o toku whakaoranga. 12 Ki te whakarerea ahau e taku papa, e taku whaea: ka tango a Ihowa i ahau. 13 E Ihowa, whakaakona ahau ki to ara: a arahina ahau i te ara tika, he hoa riri hoki oku. 14 Kaua ahau e tukua atu kite hiahia o oku hoa riri: Kua whakatika mai hoki ki ahau nga kai whakapae teka, mete hunga manawa nanakia.
Ras.]
KO NGA WAIATA.
293
15 Ahakoa ra e whakapono ana au: tera au e kite ite pai o te Atua i te whenua o te ora. 16 Taria a Ihowa: kia maia, a mana e whakakaha to ngakau; ina, taria a Ihowa. Waiata 28. KA karanga au ki a koe, e Ihowa, e toku kohatu c kaua koe e wahangu ki a au, ta te mea hoki kite wahangu mai koe ki a au, ka rite ahau kite hunga e heke atu ana kite poka. 2 Whakarongo mai kite reo o aku inoi, ua karanga atu ahau ki a koe: ina totoro atu oku ringaringa kito ahurewa tapu. 3 Kaua ahau e kumea tahitia atu, mete hunga whakaarokore me nga kai mahi i te kino: he marie a ratou kupu ki o ratou hoa, he kino ia kei roto i o ratou ngakau. 4 Kia rite ki a ratou mahi tau e hoatu ai ki a ratou: ki te kino ano hoki o a ratou hanga.
5 Kia rite ki nga mahi a o ratou ringaringa tau e hoatu ai ki a ratou: whakahokia ta ratou utu ki a ratou. 6 Mo ratou e kore e whakaaro ki nga mahi a Ihowa, ki nga meatanga ano hoki a ona ringaringa: mana ratou e whakahoro iho, e kore ano hoki ratou e whakaturia ake e ia. 7 Kia whakapaingia a Ihowa: mona i whakarongo mai kite reo o aku inoi. 8 Ko Ihowa toku kaha, me toku whakangungu rakau; i whakawhirinaki atu toku ngakau ki a ia, a awhinatia mai ana ahau: koia ra toku ngakau ka tino hari ai, aka whakamoemiti taku waiata ki a ia. 9 Ko Ihowa to ratou kaha: akoia te kaha whakaora o tana tangata i whakawahi ai. 10 Whakaorangia to iwi, manaakitia hoki to kainga tupu: whangainga hoki ratou, a whakaarahia tonutia ake ake. Waiata 29.
HO ATU ki a Ihowa, ete hunga nunui: hoatu ki a Ihowa te kororia mete kalia. 2 Hoatu ki a Ihowa te kororia o tona Ingoa: koropiko atu ki a Ihowa i roto i te ataahuatanga o te tapu. 3 Kei runga te reo o Ihowa i nga wai: e papa ana te whatitiri a te Atua o te kororia.
KO NGA WAIATA.
[Ra 6.
294
4 Kei runga a Ihowa i nga wai maha; kaha tonu te reo o Ihowai he kororia tonu te reo o Ihowa.
5 Mongamonga noa nga hira i te reo o Ihowa: ina, mongamonga noa i a Ihowa nga hira o Repanona. 6 Ko ia hei mea i a ratou kia mokowhiti, ano he kuao kau: a Repanona raua ko Hiriona, ano he kuao unikanga. 7 E wehewehe ana te reo o Ihowa i nga mura o te kapura; wiri ana te koraha ite reo o Ihowa : w r iri ana i a Ihowa te koraha o Karehe.
8 Ka whanau nga hata ite reo o Ihowa, katihoreanga ngahere: e korerotia ana hoki tona kororia i tona ternepara e nga tangata katoa. 9 E noho ana a Ihowa i runga ite waipuke: ae, e noho ana a Ihowa hei Kingi ake ake. 10 Ka homai e Ihowa he kaha ki tona hunga: he rongo mau ta Ihowa manaakitanga mo tona iwi.
KO TE ONO O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 30.
KA whakanui ahau i a koe, e Ihowa: nau hoki ahau . i hapai ake, a kihai i tukua oku hoa riri kia hari mai ki ahau.
2 E Ihowa, e toku Atua, i karanga atu ahau ki a koe, a kore ake toku mate i a koe. 3 E Ihowa, nau i whakaputa ake toku wairua i roto i ' te rua; nau ahau i whakaora ake kei heke atu kite poka. 4 Himene atu ki a Ihowa, e tona hunga tapu, whakawhetai atu hoki ina mahara ki tona tapu. 5 Ta te mea hoki he iti te wahi e riri ai ia; he oranga kite manakohia mai e ia: e tau iho te tangi ite ahiahi, a I i te ata he hari. i
6 I mea ahau i taku wa i kake ai, e kore au e whaka- ii ngaueuetia a muri ake nei. 7 He manakohanga mai nau, e Ihowa, i whakaungia L ai e koe te tu o taku maunga: i huna e koe to mata, a L whakararua noatia iho ahau. k 8 E Ihowa, i karanga atu ahau ki a koe; i inoi atui hoki ki a Ihowa. P
Ra 6.1 £>«•
KO NGA WAIATA.
295
9 He aha te painga o oku toto, ina heke atu ahau kite poka ? Ma te puehu koia koe e whakamoemiti ? mana oti e whakapuaki to pono ? 10 E Ihowa, whakarongo, tohungia hoki ahau: e Ihowa, ko koe ano hei awhina moku. 11 Kua whakaputaina ketia e koe taku tangihanga hei kanikaninga: kua wetekina atu e koe toku kakahu taratara, a whitikiria ana ahau e koe kite koa. 12 Kia himene atu ai toku kororia ki a koe, a kia kaua e wahangu. E Ihowa, e toku Atua, ka whakawhetai atu ahau ki a koe ake ake ake.
✓ Waiata 31.
E IHOWA, ko koe taku e whakawhirinaki atu nei; I kaua rawa ahau e tukua kia whakama: whakaorangia ahau, he tika nei hoki koe. 2 Kia anga iho tou taringa ki ahau; hohoro te whakaora i ahau: kia ai koe hei kohatu kaha moku, hei whare rerenga atu e ora ai ahau. 3 Ko koe hoki toku kohatu me toku pa: na, kia mahara ki tou Ingoa, a arahina ahau, tohutohungia hoki ahau.
4 Kumea ake ahau i roto i te kupenga i huna e ratou moku: ko koe hoki toku kaha. 5 Tenei toku wairua te tukua atu neieahaukitoringaringa: nau ahau i hoko, e Ihowa, ete Atua ote pono. 6 E kino ana ahau kite hunga e whakaaro ana ki hga mea tekateka noa: a e whakawhirinaki ana ahau ki a Ihowa. 7 Ka koa atu ahau ka hari ki tou atawhai; mou hoki i titiro mai ki taku tangihanga; i matau hoki koe ki toku wairua i nga wa o te he. 8 A kihai i mea kia kopia ahau ki roto kite ringaringa ote hoa riri: kua whakaturia e koe oku waewae kite wahi nui.
9 Tohungia ahau, e Ihowa, kei te he hoki ahau: pakoko kau toku mata i te pouri, toku wairua me toku kopu. 10 Ka hemo nei hoki toku ora i te tangihanga, me aku tau ite aue: ka hemo taku kaha i aku hara, aka kurupopo oku iwi. 11 He tawainga ahau na oku hoa nri katoa, ko te tino mahi ia ten a a oku hoa noho tata, he mea wehi ahau na
KO NGA WAIATA.
[R a G>
296
nga tangata i mohio ki a au: te kitenga o etahi ia au i waho, rere ana ratou i a au. 12 Kua warewaretia ahau mete tupapaku kua ngaro atu ite ngakau: kua rite ahau kite oko pakaru. 13 I rongo hoki ahau i te ngaungatuaratanga a te tini; i karapotia ahau ete wehi: i a ratou e runanga ana kite he moku, i mea ratou, kia whakamatea ahau. 14 Otiia e whakawhirinaki ana ahau ki a koe, e Ihowa: e mea ana ahau, Ko koe ano toku Atua. 15 Kei tou ringaringa oku taima, whakaorangia ahau i nga ringaringa o oku hoa riri, i te hunga hoki e tukino ana i ahau. 16 Kia whiti iho tou mata ki to pononga: kia mahara hoki ki au atawhainga, kia whakaorangia ahau. 17 Kei whakama ahau, e Ihowa; kua karanga atu hoki ahau ki a koe: kia whakama te hunga hara, kia takoto puku i roto i te poka. 18 Whakamutua te korero a nga ngutu teka, he kino nei a ratou korero mo te hunga tika, na to ratou whakapehapeha hoki, na to ratou whakahihi. 19 Ano te nui o tau pai i rongoatia atu e koe mo te hunga e wehi ana ki a koe: i mahianei e koe mo te hunga e whakawhirinaki ana ki a koe i te aroaro o nga tamariki Bte tangata!
20 Ka huna ratou e koe kite wahi ngaro i tou aroaro i Je whakapakari a te tangata : ka huna ratou e koe ki roto kite teneti, kei tata kite ngangautanga a nga arero. 21 Kia whakapaingia a Ihowa: mona i mea kia miharotia tona aroha ki a au i te pa kaha. 22 I ki hoki ahau i taku potatutatunga, kua motuhia atu ahau i mua i ou kanohi: ahakoa ra i rongo mai ano koe ki toku reo inoi i taku karangatanga atu ki a koe. 23 Arohaina a Ihowa, e tona hunga tapu katoa : e tiakina ana hoki e Ihowa te hunga pono, a he nui tana utu kite kai mahi whakapehapeha. 24 Kia maia, a mana e whakakaha o koutou ngakau, e te hunga katoa e tumanako atu ana ki a Ihowa.
Ko te Karakia o te Ahiahi,
Wai at a 32.
KA hari te tangata kua oti tana mahi tutu te muru: tona hara te hipoki.
Ba 6.]
KO NGA WAIATA
297
o 3
2 Ka hari te tangata e kore nei e whakairia e Ihowa he hara ki a ia, a kahore he hianga i tona wairua. 3 I ahau kihai i kuihi ka ngahengahe oku iwi i taku auetanga i te ra roa.
4 No te mea hoki i taimaha iho tou ringa ki runga ki aauiteao i te po: kua riro toku makukutanga, kua pena mete maroketanga o te raumati. 5 I whakina e ahau toku hara ki a koe, a kihai ahau i huna i taku kino. I mea ahau, Ka whakina aku mahi tutu ki a Ihowa; a i murua e koe te kino o toku hara. 6 Mo konei ka inoi atu ki a koe nga tangata whakaaro katoa i te wa e kitea ai koe: he pono ka ngawha nga wai nui, e kore e tata mai ki a ia. 7 Ko koe toku piringa; mau ahau e whakaora i te pouri: mau ahau e karapoti ki nga waiata whakaora. 8 Ka tohutohungia koe e ahau, ka whakaakona koe ki te ara e haere ai koe: ma toku kanohi koe e arahi.
9 Kei rite koutou kite hoiho, kite muera ranei, kahore nei he matauranga: he mea kuku nei o raua kauae kite paraire, kite moka, kite kore e tata mai ki a koe. 10 He tini nga mea whakapouri mo te tangata hara: ko te tangata ia e whakawhirinaki ana ki a Ihowa, ka karapotia ia e te atawhai. 11 Kia koa ki a Ihowa, kia hari, ete hunga tika: a kia hari, kia hamama, e te hunga ngakau tika katoa.
Waiata 33.
KIA hari ki a Ihowa, ete hunga tika: he mea ataahua te whakamoemiti ma te hunga tutika. 2 Whakamoemiti atu ki a Ihowa i runga i te hapa: himene atu ki a ia i runga i te hatere ko tahi nei tekau nga aho. 3 Waiatatia atu ki a ia he waiata hou: kiatika te whakatangi, kia nui te reo. 4 No te mea e tika ana te kupu a Ihowa: a kei runga i te pono ana mahi katoa. 5 E paingia ana e ia te tika mete whakariterite whakawa: eki ana te whenua ite atawhai a Ihowa. 6 Na te kupu a Ihowa nga rangi i hanga: me nga luano katoa ano hoki o reira na te ha o tona mangai. 7 He mea huihui mai e ia nga wai o te moana, ano he puranga: he mea whawhao e ia te rire ki nga whare toa.
KO NGA WAIATA.
[Ba. 6.
298
8 Kia wehi te whenua katoa ki a Ihowa: kia ohooho hoki nga tangata katoa o te ao ki a ia. 9 Iki hoki ia a kua oti: i whakahau atu ia, atu tonu iho. 10 E whakataka iho ana e Ihowa nga whakaaro a nga tauiwi: ka whakakahoretia eia nga meatanga a nga iwi.
11 Te whakaaro a Ihowa, kei nga ra katoa tona turanga ; nga meatanga a tona ngakau kei tena whakatupuranga kei tena whakatupuranga. 12 Ka hari te iwi no ratou nei Atua a Ihowa: mete iwi hoki kua whiriwhiria e ia hei taonga tupu mona. 13 E titiro iho ana a Ihowa i te rangi: e kite ana ia i nga tama katoa a te tangata. 14 Kei tona wahi nohoanga ia e matakitaki iho ana ki nga tangata katoa o te whenua. 15 Rite tonu tana hanganga i o ratou ngakau: e mohiotia ana e ia a ratou mahi katoa.
16 E kore tetahi kingi e whakaorangia e te nui o te ope, e kore e orate tangata marohirohi i te nui o te kaha.
17 He mea teka te hoiho hei whakaora: e kore ano hoki e taea e tona kaha nui te whakaora.
18 Na, kei runga i te hunga e wehi ana i a ia te kanohi o Ihowa, kei te hunga e tumanako atu ana ki tana mahi tohu.
19 Hei whakaora i o ratou wairua kei mate, hei mea i a ratou kia ora i te wa o te hemo kai.
20 E tatari ana o tatou wairua ki a Ihowa: ko ia to tatou kai awhina, me to tatou whakangungu rakau. 21 E hari hoki o tatou ngakau ki a ia: no te mea kua whakawhirinaki atu tatou ki tona Ingoa tapu. 22 E Ihowa, hei runga i a matou tau mahi tohu; kia rite hoki ki ta matou tumanakotanga atu ki a koe.
Waiata 34.
KA whakapaingia e ahau a Ihowa i nga wa katoa; he whakamoemiti tonu ta toku mangai ki a ia. 2 Ka whakamanamana toku wairua ki a Ihowa: ka rongo te hunga mahaki, a ka hari. 3 Kia whakanui tahi tatou i a Ihowa, kia whakateitei tahi hoki i tona Ingoa.
Ba 6.3
KO NGA WAIATA.
299
4 I rapu ahau i a Ihowa, a ka rongo mai ia ki ahau: whakaorangia ana hoki ahau e ia i oku wehi katoa. 5 I titiro atu ratou ki a ia: aka marama: kihai ano hoki o ratou mata i whakama.
6 I karanga atu tenei tangata iti, a ka whakarongo mai a Ihowa: ka whakaora hoki i aia i ona pouritanga katoa.
7 E noho ana te anahera a Ihowa i tetahi taha i tetahi taha ote hunga e wehi ana ki a ia: a e whakaora ana i a ratou.
8 Whakamatauria, kia kite ai koutou i te pai o Ihowa: ka hari te tangata e whakawhirinaki ana ki a ia. 9 Kia wehi ki a Ihowa, e tona hunga tapu: e kore hoki e hapa nga tangata e wehi ana ki a ia. 10 E hapa nga kuao raiona, e mate ite hiakai: ko te hunga ia e rapu ana ki a Ihowa, e kore ratou e hapa ki tetahi mea pai. 11 Haere mai, e nga tamariki, whakarongo ki ahau: maku koutou e ako kia wehi ki a Ihowa.
12 Ko wai te tangata e hiahia ana kite ora: e whai ana kia maha nga ra, kia kite ai ia i te pai ? 13 Tiakina tou arero kei kino: ou ngutu hoki kei korero hianga. 14 Mawehe atu ite kino, mahia te pai: rapua te ata noho, whaia atu hoki. 15 E anga mai ana nga kanohi o Ihowa kite hunga tika: me ona taringa hoki ki ta ratou karanga. 16 E he mai ana te mata o Ihowa ki nga kai mahi i te kino: hei hatepe atu i a ratou ite whenua kei maharatia.
17 Ka karanga te hunga tika, a ka whakarongo mai a Ihowa: ka whakaorangia hoki ratou eia i o ratou whakapawera katoa. 18 E tata ana a Ihowa kite hunga ngakau maru: aka whakaorangia e ia te hunga wairua iro. 19 He tini nga mate ote tangata tika: otira e whakaorangia ana ia e Ihowa i roto i te katoa. 20 E tiakina ana eia ona wheua katoa. e kore tetahi e whati.
21 Ka whakamatea te tangata hara ete kino: a ka whakamokemokea te hunga e kino ana kite tangata tika.
22 E hokona ana e Ihowa nga wairua o ana pononga :
KO NGA WAIATA.
[Ba 7.
300
a e kore e mokemoke tetahi o te hunga e whakawhirinaki atu ana ki a ia.
KO TE WHITU O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 35.
WHAKATIKAIA taku whakawakanga, e Ihowa, kite hunga e whakawa ana i a au: whawhaitia te hunga e whawhai mai ana ki ahau. 2 Kia mau kite whakangungu rakau kite puapua: a whakatika ake hei awhina moku.
3 Unuhia ake te tao, a araia te ara, o te hunga e tukino ana i ahau: meinga mai ki toku wairua, Ko ahau to whakaoranga. 4 Kia whakama, kia numinumi, te hunga e whai ana kia whakamatea ahau: kia whakahokia ki muri, kia whakapoauautia hoki te hunga e whakatakoto ana i te kino moku.
5 Kia rite ratou kite papapa e puhia ana ete hau: a kia turakina ratou e te anahera a Ihowa.
6 Kia pouri to ratou ara, kia pahekeheke: a kia whaia ratou e te anahera a Ihowa.
7 Kahore hoki he rawa i huna ai e ratou ta ratou kupenga moku: kahore he rawa i keria ai e ratou he poka hei whakamate i a au.
8 Kia rokohanga poauautia ia ete whakangaromanga; a kia mau ano ko ia i tana kupenga i buna ai: kia taka ia ki tana tino whakangaromanga. 9A ka koa toku wairua ki a Ihowa: ka hari ki tana whakaoranga. o , _ 10 Ka mea katoa oku wheua, e Ihowa, ko wai te rite ana ki a koe, kite kai whakaora ote iti ite tangata e kaha ake ana i a ia: ae, o te iti ote rawakore ite kai pahua i a ia ? 11 I whakatika mai nga kai whakapae teka: ka whakawakia ahau mo nga mea kihai nei an i matau atu. 12 I utua mai e ratou taku pai kite kino: aka whakatapu pani toku wairua. 13 Tena ra ko ahau, i a ratou e mate ana, he kahu ta-
Ra7.J
KO NGA WAIATA.
301
ratara toku, i whakawaikauere ahau i toku wairua kite hemo kai: aka hoki mai ano taku inoi ki toku uma.
14 I pena taku tu, ano he whanaunga ia, he teina noku ? kupapa noa iho ahau, mete mea he tangata e tangi ana ki tona whaea.
15 Ko ratou ia i hari i taku paheketanga, a ka huihui: ka huihui nga tangata kino noa iho hei hoa riri moku, a kihai ahau i mohio; ka haehae ratou i a au, a kihai i mutu.
16 I roto ratou i nga tangata tinihanga i nga kai whakakata o nga hakari: e tetea mai ana o ratou niho ki a au. 17 E Ihowa, kia pehea te roa o tau titiro kau mai: whakaorangia toku wairua i a ratou whakangaromanga, taku e aroha nei i nga raiona. 18 Ka whakawhetai atu ahau ki a koe i roto i te whakaminenga nui: ka whakamoemiti atu ahau ki a koe i roto i te iwi kaha.
19 Kei hari mai ki a au aku hoa riri pokanoa: kei whakakini mai nga kanohi o te hunga e kino pakupaku mai ana ki ahau.
20 Ta te mea e kore e marie a ratou korero: otiia he mea tinihanga ta ratou e whakatakoto ai mo te hunga ata noho o te whenua.
21 Ae, ka hamama mai o ratou mangai ki ahau, ka mea: Ha, ha, kua kite o matou kanohi. 22 E Ihowa, kua kite koe i tenei: kaua ra e wahangu, e te Ariki, kei matara atu koe i ahau.
23 Oho ake, e ara hoki kite whakarite i taku whakawa: ki taku tautohetohe, e toku Atua, e toku Ariki. 24 Kia rite ki tou tika taku whakawakanga, e Ihowa, e toku Atua: a kei koa mai ratou ki a au.
25 Kei mea ratou i roto i o ratou ngakau, Ha, ko ta matou tena i pai ai: kei mea ratou, Kua horomia ia e tatou.
26 Kia whakama kia numinumi ngatahi te hunga e koa mai ana, ina he ahau: kia whakakakahuria kite whakama kite numinumi, te hunga e whakakake mai ana ki ahau. 27 Kia ha ma ma i te hari, kia koa te hunga e pai mai ana ki taku mahi tika: ae, kia mea tonu ratou, Kia whakanuia a Ihowa, e whakapai nei kite oranga o tana pononga.
28 A ka korerotia e toku arero tau mahi tika: mete whakamoemititanga ki a koe i te ra roa.
KO NGA WAIATA.
FKa t
302
Waiata 3€.
EMEA ana te mahi kino a te tangata hara i roto i toku ngakau: kahore he wehi kite Atua i mua i ona kanohi.
2 E whakapai ana hoki ona kanohi ake ki a ia ano: a kitea noatia iho te kino o tona hara.
3 He kino nga kupu a tona mangai, herauhanga hoki: kua mahue i a ia te mahara, te mahi i te pai. 4 He mahi nanakia tana e whakaaro ai i runga i tona moenga; ehara ite pai te huarahi e turia ana e ia: e kore ia e whakarihariha atu kite kino.
5 Kei nga rangi, E Ihowa, tau mahi tohu: a tutuki noa atu to pono ki nga kapua. 6 Rite tonu ton tika ki nga maunga nui; he rire whakaharahara an whakaritenga whakawa: ko koe, e Ihowa, te kai whakaora i te tangata i te kararehe. 7 Ano te pai o ton aroha, e te Atua : koia nga tama a te tangata ka okioki ai i raro i te taumarumarutanga iho ® ou pakau. 8 Ka makona ratou i nga mea momona o ton whare: a man ratou e whakainu kite awa o au mea whakahari. 9 Kei a koe hoki te puna ote ora: ma to maramatanga ka kite ai matou i te maramatanga. 10 Kia roa tou arohatanga kite hunga e matau ana ki a koe: me tou tika kite hunga ngakau tika. 11 Kei puta mai ki ahau te waewae whakapakari: a, kei turakina ahau e te ringa o te hunga hara. 12 Hinga iho i reira te kai mahi i te kino : kua turakina iho ratou, a e kore e ahei te ara ake.
Ko te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 37.
KAUA e mamae atu kite hunga kino : kaua e hae atu ki nga kai mahi i te hara. 2 No te mea ka hohoro ratou te kotia, te peratia mete
tarutaru : a ka memenge me he otaota hou. 3 Whakawhirinaki ki a Ihowa, mahia hoki te pai: a ka noho koe kite whenua, ka ata kai marie hoki. 4 Kia whakaahuareka atu ki a Ihowa* a mana e homai ki a koe a to ngakau i hiahia ai.
Ra 7.]
KO NGA WAIATA.
303
5 Tukua atu to ara ki a Ihowa; whakawhirinaki atu hoki ki a ia : a mana e mahi.
6 Mana hoki e whakaputa mai tou tika, ano he maramatanga: te whakaritenga hoki o tau whakawakanga me te mea ko te ra e tu ana.
7 Okioki ki a Ihowa, a tatari marie ki a ia: kei mamae atu koe kite tangata e hohoro ana i tana ara, kite tangata e taea ana e ia nga whakaaro kino. 8 Kati te riri, whakarerea hoki te arita: kei mamae koe, kei mahi i te kino. 9No te mea ka hatepea atu te hunga kino: ko te hunga ia e tatari ana ki a Ihowa, ka riro i a ratou te whenua. 10 Kia potopoto ake nei hoki, a ka kore noa iho te hunga kino: ae ra, ka ata tirohia e koe tona wahi, a kore Kau noa iho. 11 Otira ka riro mai te whenua ite hunga mahaki: a ka hari ratou i te roa o te ata noho. 12 E whakangarahu ana te tangata kino mo te tangata tika: aka pakiri atu ona niho ki a ia. 13 Ka kata te Ariki ki a ia: no te mea ka kite ia e tata ana tona ra.
14 Kua unuhia te hoari e te hunga hara, kua piko ta ratou kopere: hei turaki ite iti ite rawakore, hei kohu.ru te hunga e tika ana i te ara. 15 Ka tapoko atu ta ratou hoari ki o ratou ngakau: a ka whatiia a ratou kopere. 16 Engari te wahi iti a te tangata tika : i nga taonga o nga tangata hara tokomaha. 17 Ka whatiia hoki nga ringaringa o te hunga hara: otira ma Ihowa e whakamau ake te hunga tika. 18 E matau ana a Ihowa ki nga ra ote hunga tika: a ka pumau to ratou kainga ake ake. 19 E kore ratou e whakama itewa o te he: aka naakona ratou i nga ra o te hemo kai. 20 Otiia ka whakangaromia te hunga hara, a ka rite nga hoa riri a Ihowa kite ngako reme: ka mahea atu ratou; ka mahea atu me he paowa. 21 E tango ana te tangata hara i te taonga tarewa, a e kore e utu mai: ko te tangata tika ia e aroha ana, a e homai ana.
22 Ka riro mai hoki te whenua i nga tangata e manaakitia ana e ia; aka hatepea atu te hunga e kanga ana e ia.
KO NGA WAIATA.
[2U7.
304
23 E whakatikaia ana nga hikoinga o te tangata tika e Ihowa: a e whakaahuareka ana ia ki tona ara. 24 Ahakoa hinga ia, e kore ia e tino takoto rawa : no te mea e whakamaua ake ana e Ihowa ki tona ringa-
ringa. . 25 He tamariki ahau i mua, a ka koroheketia nei: heoi, kahore ahau i kite i te tangata tika e whakarerea ana, i tona uri hoki e pinono taro ana. 26 He atawhai tonu tana, he ohaoha: aka manaakitia tona uri. , # . 27 Whakarerea te kino, a mahia te pai: ka noho tonu ai. . 28 No te mea e aroha ana a Ihowa kite whakarite whakawa: a e kore e whakarerea tona hunga tapu e ia; e tiakina tonutia ana ratou ake ake: otiia ka hatepea atu te uri o te hunga hara. 29 Ka riro mai te whenua i te hunga tika: ka nohoia hoki a reira e ratou ake ake. 30 He kupu mohio ta te mangai ote tangata tika: a he whakarite whakawa ta tona arero e korero ai. 31 Kei tona ngakau te ture a tona Atua: e kore e paheke tetahi o ona hikoinga. 32 E tau mai ana te titiro a te tangata hara kite tangata tika: a e whai ana kia patua ia.
33 E kore ia e waiho atu ki tona ringaringa e Ihowa: e kore ano hoki ia e whakahe ia ia ina whakawakia ia. . .
34 Taria a Ihowa, haere i tona ara, a ka whakanuiakoe e ia, ka whakawhiwhia hoki kite whenua: e hatepea atu te hunga hara, ka kite koe. 35 I kite ahau ite tangata hara e kake ana: e tautorotoro ana mete puriri matomato. 36 Heoi, pahure noa atu ia, a, kore kau noa iho: ae, i rapua ia e ahau, a kihai i kitea. 37 Maharatia te tangata tika, tirohia iho te tangata tutika: no te mea he marietanga te tukunga iho ki tena tangata. . . 38 Otira, ka whakamatea ngatahitia te hunga kmo: ko te tukunga iho kite hunga kino, ka hatepea atu ratou. 39 Na Ihowa ia te whakaoranga o te hunga tika: ko ia to ratou kaha i te wa o te he. ... 40 A ma Ihowa ratou e awhina, ko ia hoki hei tauarai mo ratou: ko ia hei tauarai mo ratou kite hunga kino, aka
Ra B.]
KO NGA WAIATA.
305
whakaorangia ratou e ia, mo ratou ka whakawhirinaki ata ki a ia.
KO TE WARU O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 38.
E IHOWA, kaua e whakatupehupehu mai ki a au ina riri koe: kaua ano hoki ahau e pakia ina arita mai koe.
2 Titi tonu hoki au pere ki ahau : a kaha rawa te pehanga a tou ringa ki a au. 3 Kahore he wahi ora o oku kikokiko i tau riri: e kore ano hoki e ata takoto oku wheua i toku hara. 4 Kua taupokina iho hoki toku matenga e oku kino: ano he pikaunga taimaha e pehi rawa ana i a au. 5 E piro ana oku whiunga, e pirau ana: i taku mahi poauau. 6 E whakawiria ana ahau; e piko rawa iho ana: e tangi haere ana i te roa o te ra. 7 E kapi ana toku hope ite mate whakarihariha: a kahore he wahi ora o oku kikokiko.
8 E kaha kore ana ahau, a mongamonga noa: i aue ahau i te mamae o toku ngakau. 9 E te Ariki, kei to aroaro oku hiahia katoa : a e kore e ngaro i a koe taku auetanga. 10 Kihakiha kau toku ngakau, ka hemo toku kaha: mete maramatanga o oku kanohi, kua kahore hoki tena mea oku. 11 Matara noa atu i toku mate te turanga mai o nga tangata i aroha mai ki ahau, o oku hoa hoki: a i tawhiti oku whanaunga e tu ke mai ana. 12 E whakatakoto mahanga ana moku te hunga e whai ana ia au kia whakamatea: ahe nanakia nga kupu ate hunga e rapu ana ite he moku; he whakaaro tinihanga ano hoki a ratou i te roa o te ra. 13 Ko au ia, i pena mete turi, a kihai i whakarongo: i rite ano hoki kite tangata wahangu, e kore nei e hamumu tona mangai. 14 Na, rite tonu ahau kite tangata e kore e rongo: kahore nei he whakatupehupehu i tona mangai. 15 E tumanako atu nei hoki ahau ki a koe, e Ihowa: ka whakarongo mai ano koe, e te Ariki, e toku Atua.
KO NGA WAIATA
[Ra 8.
306
16 I mea hoki ahau, Kei koa mai ratou ki ahau: ka paheke toku waewae, ka whakahihi mai ratou ki ahau. 17 Meake hoki au kopaa kei mua ia au aku mea whakapouri. 18 Ka whaki atu hoki ahau i taku kino: ka pouri mo toku hara.
19 Ko oku hoa riri ia e hauhau ana, e kaha ana: a kua tokomaha te hunga e kino noa mai ana ki ahau. 20 A he hoa riri ki a au te hunga e utu ana i te pai ki te kino: moku e whai ana ite pai. 21 Kaua ahau e whakarerea, e Ihowa: e toku Atua, kei mamao atu koe i ahau.
22 Hohoro mai koe kite awhina i ahau : e te Ariki, e toku whakaoranga.
Waiata 39.
I MEA ahau, Ka ata whakaaro ahau ki aku huarahi, kei hara toku arero : ka puritia e ahau toku mangai kite paraire, i te mea kei toku aroaro te tangata kino. 2 I whakamoroki ahau, i wahangu, kihai i puaki taku kupu, ahakoa pai; aka oho toku mamae. 3 Werawera ana toku ngakau i roto i ahau, i ahau e whakaaro ana ka ka te ahi: aka korero toku arero.
4 E Ihowa, meinga ahau kia matau ki toku mutunga, kite maha hoki o oku ra, ehia ranei: kia matau ai ahau he mea memeha noa ahau.
5 Titiro hoki, kua whakaritea nei e koe oku ra, ano he whanuitanga ringaringa; he kahore noa iho ano oku tau i tou aroaro: ahakoa u noa te tu o nga tangata katoa, he mea memeha kau ano ratou.
6 He pono kei roto i te atarangi te tangata e kopikopiko noa ana: he pono e ohorere noa ana ratou: e ami ana ia i te taonga, a e kore e matau ma wai ranei e kohi.
7 Na, he aha taku e tatari atu nei, e te Ariki? ko koe taku e tumanako atu ai.
8 Whakaorangia ahau i aku mahi tutu katoa: kaua ahau e waiho hei tawainga ma te tangata wairangi. 9 I wahangu ahau, kihai i kuihi toku mangai: he meatangahoki tenei nau. 10 Nekehia atu i ahau tau whiu : ka ngaro ahau i te
pakinga a to rmga.
RaB.]
KO NGA WAIATA
307
11 Kapakia e koe te tangata, ka whakatupehupehutia mo te hara, ka meinga e koe tona ataahuatanga kia memeha, kia pera mete purehurehu: he pono he mea teka noa nga tangata katoa. 12 Whakarongo ki taku inoi, e Ihowa, a kia titaha mai tou taringa ki taku karanga; kei wahangu koe ki aku roimata: he heke hoki ahau nau, he manene, he pera me oku matua katoa.
13 Kia ata hanga mai ki a au, kia ta ai toku manawa: keiwha haere atu ahau i konei, a ka kahore noa iho.
Waiata 40.
I TAT ARI marie ahau ki a Ihowa • a ka anga mai ia ki ahau, ka whakarongo mai hoki ki taku karanga. 2 Nana ano hoki ahau i tango ake i te poka whakamataku, i roto ite paru taoruoru: a whakaturia ana eia oku waewae ki runga kite kohatu, whakaukia ana hoki e ia aku hikoinga. 3 A ka homai e ia he waiata hou ki toku mangai, he whakamoemiti ki to tatou Atua : he tokomaha e kite, a ka wehi, ka whakawhirinaki ai ki a Ihowa. 4 Ka hari te tangata i waiho nei e ia a Ihowa hei whakawhirinaki tanga mona: a e kore e tahuri atu kite hunga whakakake, kite hunga hoki e peka atu ana kite teka.
5 E Ihowa, e toku Atua, he tini au mahi whakamiharo i mahia e koe, me au whakaaro ki a matou : e kore e taea te korero whakatepe atu ki a koe: me i mea ahau kia whakakitea kia korerotia, e kore e taea te tatau. 6 Kihai i matenuitia e koe te patunga tapu, mete whakahere; pokaia ana e koe oku taringa: kihai koe i mea mai kite tahunga tinana mete patunga hara. 7 Na, ko taku meatanga atu, Tenei au ka haere atu nei: kei roto ite pukapuka te tuhituhinga moku. 8 Ko taku pai ko te mea i tau e pai ai, e toku Atua: ae ra, kei roto i toku ngakau tau ture. 9 Kua kauwhautia e ahau te tika i roto i te whakaminenga nui: nana, kihai i kopia oku ngutu, tena koe te matau ana, e Ihowa. 10 Kihai i hipokina e ahau tou tika i roto i toku ngakau ; kua korerotia e ahau to pono me tau whakaoranga : kihai i huna e ahau to aroha me to pono i te whakaminenga nui.
KO NGA WAIATA.
[Ra 8.
308
11 Kei kaiponuhia mai tou aroha ki ahau, e Ihowa: ma to atawhai me to pono ahau e tiaki.
12 Ta te mea kua karapotia ahau e nga kino e kore e taea te tatau : mau pu ahau i aku kino, te ahei ahau te titiro ake; he tini ke i nga makawe o toku matenga : a ka hemo toku ngakau. 13 Kia pai koe, e Ihowa, kite whakaora i ahau: e Ihowa, hohoro kite awhina i ahau. 14 Kia whakama kia pororaru ngatahi te hunga e rapu ana i toku wairua kia whakamatea: kia whakahokia ki muri kia whakama hoki te hunga e hiahia ana kia he ahau. 15 Kia huna, hei utu mo to ratou whakama: te hunga e mea mai ana ki ahau, Ha, ha. 16 Kia hari kia koa ki a koe te hunga katoa e rapu ana i a koe : kia mea tonu te hunga e pai ana ki tau whakaoranga, Kia whakanuia a Ihowa. 17 Ko au ia, he iti he rawakore; heoi e whakaaro mai ana ano te Ariki ki ahau : ko koe toku awhina, me toku ka’ whakaora; kaua ra e whakaroa, e toku Atua.
Ko te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 41.
KA han te tangata e whakaaro ana kite rawakore: e whakaorangia ia e Ihowa i te wa o te he. 2 Ma Ihowa ia e tiaki, e whakaora j a ka whakaharitia ia i runga i te whenua : e kore ano hoki ia e tukua atu e koe ki nga hiahia o ona hoa riri. 3 Ma Ihowa ia e whakakaha, i a ia e whakaruhi ana i runga i te moenga: man ano e whakapai katoa tona moenga ina mate ia. 4 I mea ahau, E Ihowa, tohungia ahau: rongoatia toku wairua; kua hara hoki ahau ki a koe. 5 He kino te korero a oku hoa riri moku: Ahea ranei mate ai ia, pirau ai tona ingoa ? 6 A kite haere mai ia kia kite i ahau, ka korero horihori ia : e ami mai ana tona ngakau ite kino mana; tona putanga atu ki waho, ka korerotia e ia. 7 E kowhetewhete ana moku te hunga katoa e kino mai ana ki a au: e whakatakoto ana ratou ite kino moku.
Ra B.]
KO NGA WAIATA.
309
8 E ai ta ratou, E piri ana te mate kino ki a ia : a ka takoto na ia, heoi ano tona aranga ake. 9 Ae, ko toku hoa ake ano, i whakawhirinaki ai ahau ; i kai nei i taku taro, kua hiki ake tona rekereke ki ahau. 10 Ko koe ia, e Ihowa, kia aroha mai ki a au: a whakaarahia ake ahau, kia utua ai ratou e ahau.
11 No konei ahau i matau ai e pai mai ana koe ki ahau : no te mea e kore toku hoa riri e whakakake mai ki ahau.
12 Ko au ia, mau ahau e whakamau ake i runga i toku ngakau tapatahi: mau hoki au e whakatu ki tou aroaro mo amua tonu atu.
13 Kia whakapaingia a Ihowa te Atua o Iharaira: inamata riro ano, amua tonu ake ano hoki. Amine, ae Amine.
Waiata 42.
RITE tonu kite hata e kihakiha nei ki nga manga wai: toku ngakau e kihakiha nei ki a koe, ete Atua.
2 E hiainu ana toku wairua kite Atua, kite Atua ora : ahea ahau tae atu ai, puta atu ai kite aroaro o te Atua ?
3 Ko oku roimata taku kai i te ao i te po : i a ratou e mea tonu mai ana ki ahau, Kei hea ton Atua ? 4 Ka mahara ahau ki enei mea, mete wai tokungakau e maringi ana i roto i a au : i haere hoki ahau i roto i te huihui, i haere tahi matou kite whare o te Atua, mete reo o te hari o te whakamoemiti, mete huihui e mea hakari ana.
5 He aha koe i piko iho ai, e toku wairua ? i ohorere ai hoki i roto i ahau ? tumanako atu kite Atua : tera ano ahau e whakawhetai atu ki a ia, mo te whakaoranga a tona mata.
6 E toku Atua, e piko iho ana toku wairua i roto i ahau: koia ahau ka mahara ai ki a koe ite whenua o Horano, o nga Heremoni, i Maunga Mitara. 7 Kara ana tetahi rire ki tetahi rire i te harurutanga o au awhiowhio wai: i tika mai ki runga i ahau. au ngaru katoa me au tuatea.
8 Ahakoa ra e tonoa mai ano e Ihowa tona atawhai i te awatea : a he waiata taku ki a ia i te po, he inoi kite Atua o taku ora.
9Ka mea atu ahau ki te Atua, E toku kohatu, He aha
KO NGA WAIATA.
[Ra9.
310
koe i wareware ai ki ahau: he aha ahau ka haere pouri ai i te tukinotanga a te hoa riri ? 10 Ano he hoari kei roto i oku wheua te tawainga a oku hoa riri : i a ratou e mea mai ana ki ahau i nga ia katoa, Kei hea tou Atua ? 11 He aha koe i piko iho ai, e toku wairua ? he aha hoki koe i ohorere ai i roto i ahau ? tumanako atu kite Atua : tera ano ahau e whakawhetai atu ki a ia, ko ia nei te ora o toku mata, me toku Atua.
Waiata 43.
"TTI TE Atua, whakaritea taku whakawa, whakatikaia IPj aku korero kite iwi atuakore : whakaorangia ahau i te tangata tinihanga i te tangata hara. 2 Ko koe hoki te Atua o toku kaha : he aha ahau ka panga nei e koe ? he aha ahau ka haere pouri ai i te tukiaotanga a te hoa riri ? 3 Tonoa mai e koe to marama me to pono : hei arahi i a au; hei kawe iaau ki tou maunga tapu, ki o tapenakara. 4 A ka haere ahau kite aata o te Atua, kite Atua ki taku hari nui: ae, ka whakamoemiti atu ahau ki a koe, e te Atua, e taku Atua, i runga i te hapa. 5 He aha koe i piko iho ai, e toku wairua ? he aha hoki koe i ohorere ai i roto i ahau ? tumanako atu kite Atua : tera ano ahau e whakawhetai atu ki a ia, ko ia nei te ora o toku mata, me toku Atua.
KO TE IWA O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 44.
ETE Atua, kua rongo o matou taringa, kua korerotia mai ki a matou e o matou matua : nga mahi i mahia e koe i o ratou ra, i nga ra o mua. 2 Tau pananga i nga tauiwi ki tou ringaringa, tau whakatokanga hoki i a ratou: tau whakamatenga ite iwi, me tau peinga i a ratou. 3 Ehara hoki i te mea, na ta ratou hoari i whiwhi ai ratou kite whenua, ehara to ratou ringaringa i te mea i ora ai ratou: engari na tou ringaringa matau, na tou takakau hoki, na te maramatanga ano hoki o tou mata, he pai hoki nou ki a ratou.
Ra9.]
KO NGA WAIATA.
311
4 Ete Atua, ko koe toku Kingi: whakahaua mai nga whakaoranga mo Hakopa. 5 Mau ka turaki ai matou i o matou hoa riri: ma tou
Ingoa ka takahia iho ai e matou te hunga e whakatika mai ana ki a matou.
6 E kore hoki ahau e whakawhirinaki atu ki taku kopere : e kore ano hoki taku hoari e whakaora i ahau. 7 Nau hoki matou i whakaora i o matou hoa riri: nau ano hoki i whakama ai te hunga i kino mai ki a matou.
8 Ko te Atua ta matou e whakamanamana atu ai i te roa o te ra : a ka whakamoemiti atu matou ki tou Ingoa ake ake ake.
9 Otira kua panga nei matou e koe, kua meinga kia whakama: e kore ano hoki koe e haere tahi atu me a matou taua.
10 Ka meinga matou kia hoki whakamuri mai i te hoa riri: a e pahua ana i etahi ma ratou te hunga e kino mai ana ki a matou.
11 Kua hoatu matou e koe ano he hipi e kainga ana: kua whakamararatia hoki matou ki roto ki nga tauiwi.
12 E hokona ana e koe tou iwi, a hore he utu: e kore ano hoki koe e whai rawa i te utu mo ratou.
13 E meinga ana matou e koe hei tawainga ma o matou hoa kainga; hei whakahaweatanga, hei whakakatanga mai ma te hunga i tetahi tana i tetahi taha o matou.
14 E meinga ana matou hei whakatauki ma nga tauiwi; hei rurunga matenga ma nga iwi. 15 Kei mua tonu i ahau toku numinumitanga; aka taupokina ahau e te whakama o toku mata; 16 Ite reo ote kai tawai ote kai kohukohu; ite hoa riri, mete kai rapu utu. 17 Kua pa katoa tenei ki a matou; ahakoa ra kahore ano matou i wareware ki a koe: kihai ano hoki i teka ki to kawenata.
18 Kahore o matou ngakau i tahuri whakamuri: kihai ano hoki o matou hikoinga i peka atu i to ara. 19 Ahakoa maru noa matou i a koe i te wahi o nga tarakona : taupokina noatia hoki e koe kite atarangi ote mate.
20 Mehemea kua wareware matou kite Ingoa oto
KO NGA WAIATA.
[Ra &.
312
matou Atua, kua whakamarokia ranei o matou ringaringa kite atua ke;
21 E kore ranei tenei e whakatakina mai e te Atua 2 e matau ana hoki ia ki nga mea ngaro o te ngakau. 22 Mou nei hoki matou i patua ai ite ra roa nei: kua meinga matou ano he hipi e patua ana. 23 E ara, he aha koe ka moe ai, ete Ariki: whakatika, kajia matou e panga tonutia. 24 He aha koe ka huna ai i tou mata: ka wareware ai ki ta matou tangihanga ki to matou tukinotanga ? 25 Kua piko nei hoki o matou wairua ki raro kite puehu : e piri ana o matou kopu kite whenua. 26 E ara, hei awhina mai i a matou: kia mahara ki tou aroha, a hokoa matou.
Waiata 45.
| PUPUKE ake ana te mea pai i roto i toku ngaJjj kau: ka korerotia e ahau aku i tito ai mo te kingi: he pene toku arero na te kai tuhituhi hohoro. 2 Engari koe e ataahua ana i nga tamariki a te tangata : kua ringihia ou ngutu kite ahuareka, no reira i manaakitia ai koe e te Atua ake ake ake.
3 Whitikiria to hoari ki to huwha, ete Nui rawa: to kororia me to honore.
4 Aratakina hoki to hoiho i runga i to honore i runga i te kaha, hei mea hoki mo te pono, mo te mahaki, mo te tika : a ma to ringaringa matau koe e whakaako ki nga mea whakamataku.
5 E koi ana au pere ki nga ngakau o nga hoa rin o te kingi: aka hinga nga iwi ki raro i a koe. 6 E pumau ana, ete Atua, tou torona ake ake: he hepeta tika te hepeta o tou kingitanga. 7 E arohaina ana e koe te tika, a e kinongia ana te hara: no reira, nui atu ito ou hoa te whakawahinga ate Atua, a tou Atua i a koe kite hinu o te hari.
8 He maira kau on kakahu, he aroa, he kahia : i rote 1 nga whare rei, na ena koe i koa ai. 9 Kei roto i au waliine honore nga tamahine kingi: kei to ringaringa matau te kuini e tu ana, he mea whakakakahu kite koura o Opira. 10 Whakarongo, e ko, titiro atu hoki, tahuri iho to taringa: a kia wareware koe ki to iwi, kite whare ano hoki o to papa.
Ra 9.]
KO NGA WAIATA.
313
p
11 Penei ka matenuitia e te kingi tou ataahua : ko ia hoki tou Ariki; ame koropiko koe ki a ia. 12 A ko reira ano te tamahine o Taira mete ohaohatanga : ka whai ano nga tangata taonga o te iwi kia manakohio, e koe.
13 Kei roto te tamahine o te kingi he kororia kau : he mea whakairo kite koura tona kakahu.
14 He mea whakapaipai kite ngira tona kakahu e kawea mai ai ia kite kingi: ka arahina mai ki a koe nga wahina ona takahoa e whai ana i a ia.
15 Ka kawea mai ratou mete hari mete koa : ka tomo atu ratou kite whare o te kingi.
16 Ko o tamariki hei whakakapi mo o matua: aka meinga ratou e koe hei kawana mo te whenua katoa. 17 Ka meatia e ahau tou Ingoa kia maharatia e nga whakatupuranga katoa: ma reira ano hoki koe ka whakamoemititia ai e nga iwi a ake ake.
Waiata 46.
KO te Atua to tatou piringa me to tatou kaha: he kai awhina e tino tata ana i nga wa o te he* 2 Ma konei ra tatou ka kore ai e wehi, ahakoa nekehia te whenua: ahakoa kahakina nga maunga ki waenga moana. 3 Ahakoa rara, taupatupatu noa ona wai: ahakoa wiri nga maunga i ona huamotanga. 4 Tena te awa ko ona manga hei whakahari i te pa o te Atua: ite wahi tapu o nga tapenakara o te Runga rawa.
5 Kei waenganui ona te Atua, e kore ia e nekehia: ma te Atua ia e awhina i te putanga mai ano o te ata. 6 I nana nga tauiwi, i nekehia nga rangatiratanga : ka puaki tona reo, rewa ana te whenua. 7 Kei a tatou a Ihowa o nga mano: ko te Atua o Hakopa to tatou piringa. 8 Haere mai, tirohia nga mahi a Ihowa: nga whakangaromanga i whakaputaina e ia kite whenua. 9 E whakamutua ana e ia nga whainga a te pito ra ano o te whenua : ka whati i a ia te kopere, poro pu La ia te tao, tahuna ake e ia te hariata kite kapura. 10 Kia ata noho, a kia matau ko ahau ano te Atua :
e whakanuia ahau i waenganui i nga tauiwi, e whakanuia ahau i te whenua.
KO NGA WAIATA.
[Ra 9.
314
11 Kei a tatou a Ihowa o nga mano: ko te Atua o Hakopa to tatou piringa.
Ko te Karakia o te Ahiahi
Waiata 47.
PAKIA o koutou ringa, e nga iwi katoa : hamama atu kite Atua, kia hari te reo. 2 No te mea he wehi a Ihowa o runga rawa : he Kingi nui no te whenua katoa.
3 Nana i riro mai ai nga iwi ki raro i a tatou : me nga tautangata ki raro ki o tatou waewae. 4 Nana i whiriwhiri to tatou nohoanga mo tatou: nga mea pai rawa o Hakopa, o tana i aroha ai. 5 Kua kake atu te Atua i roto i te hamamatanga: a Ihowa i roto i te tangi o te tetere. 6 Himene atu kite Atua, himene atu : himene atu ki to tatou Kingi, himene atu.
7 Ko te Atua hoki te Kingi o te whenua katoa: himene atu i runga i te mohio. 8 Ko te Atua te kingi o nga tauiwi: e noho ana te Atua i runga i te torona o tona tapu. 9 Kua huihui mai nga rangatira o nga iwi, o te iwi ote Atua o Aperahama: na te Atua hoki nga whakangungu rakau ote whenua; kua whakanuia rawatia ia.
Waiata 48.
ENUI ana a Ihowa, kia nui hoki te whakamoemiti ki a ia: ite pa oto tatou Atua, i te maunga o tona tapu.
2 He turanga ataahua. a maunga Hiona, ko ta te ao katoa e koa ai: kei te taka kite nota, te pa o te Kingi nui. • •
3 E matauria ana te Atua i roto i ona whare papaihei piringa.
4 'Na, i huihui tahi nga kingi, i tika talii mai ratou. 5 I kite ratou, a miharo iho: i ohorere ratou, a hohoro tonu atu. 6 Pa ana te wehi ki a ratou i reira, mete mamae: ano he wahine e whanau ana.
Ra 9.1 «■*
KO NGA WAIATA.
p 2
315
7Ka wahia e koe nga kaipuke o Tarahihi: kite hau ita.
8 Rite tonu ki ta matou i rongo ai, ta matou i kite ai i roto i te pa o Ihowa o nga mano, i te pa o to tatou Atua : ma te Atua e whakapumau ake ake. 9 I whakaaroaro matou ki ton atawhai, ete Atua: i waenganui o tou temepara. 10 E te Atua, rite tahi ki tou Ingoa te whakamoemiti mou, tae noa atu ki nga pito o te whenua: ki tonu tou ringaringa matau i te tika. 11 Kia hari a maunga Hiona, kia koa nga tamaliine a Hura: iau whakaritenga whakawa. 12 Taiawhiotia a Hiona, haere, a kopiko noa mai: taua ona pourewa. 13 Maharatia ona pekerangi, tirohia ilio ona whare oapai: hei korerotanga ma koutou ki anei ake whaxatupuranga.
14 Ko tenei Atua hoki te Atua mo tatou ake ake ake: ko ia hei kai arahi i a tatou, a mate noa.
W A lATA 49.
WHAKARONGO ki tenei, e nga iwi katoa. ra* huri mai o koutou taringa, e nga tangata katoa o te ao.
2 E nga tangata iti, ratou tahi ko nga tangata rahi, e te tangata taonga raua ko te tangata rawakore. 3 Ka whakapuakina atu he matauranga e toku mangai: a he ata ngarahu te whakaaro a toku ngakau. 4 Ka whakatitaha atu ahau i toku taringa kite kupu whakarite: ka puaki taku pepeha i runga ite hapa.
5 Kia wehi au kite alia i nga ra ote kino: ina karapotia ahau e te kino o aku kai turaki ? 6 Ko te liunga e whakawhirinaki ana ki o ratou taonga: a e whakamanamana ana kite nui o o ratou rawa. 7 E kore tetahi o ratou e ahei te hoko i tana teina : te hoatu ranei i tetahi utu mona kite Atua:
8 (He nui hoki te utu mo o ratou wairua: ame whakarere atu ake ake ake:) 9 Kia ora tonu ai ia ake ake: kia kaua e kite i te nirau.
KO NGA WAIATA.
[Ba 9.
316
10 E kite ana hoki ia e matemate ana nga tangata mahara : waihoki e ngaro tahi ana te poauau mete whakaarokore, a mahue iho o ratou taonga ki etahi atu. 11 Ki ta ratou whakaaro puku, tera e pumau tonu o ratou whare, me o ratou nohoanga, ki nga whakatupuranga katoa : huaina iho ana o ratou whenua ki o ratou ingoa.
12 Heoi e kore e pumau tonu te tangata e whakahonoretia ana: e pena ana ano ia me nga kararehe e matemate nei.
13 Ko to ratou nei poauautanga to ratou ara: heoi e whakapai ana to ratou uri ki a ratou korero. 14 E whakatakotoria ana ratou kite rua, ano he hipi; ko te mate hei hepara mo ratou, a ka waiho te hunga tika hei rangatira mo ratou ite ata: aka memeha noa iho to ratou ataahuatanga; ko te rua hei whare mo ratou. 15 Otiia ma te Atua toku wairua e hoko mai i roto i te rua: ko ia nei hoki hei tukunga atu moku. 16 Kaua koe e wehi ua whai taonga te tangata: ina nui haere te kororia o tana whare;
17 Kahore hoki ana mea e mau atu ai ia ina mate: e kore tona kororia e heke atu i muri i a ia.
18 He aha ia te whakapai noa ai i tona wairua i a ia e ora ana: aka whakamoemititia koe, ua pai au mahi ki a koe ano.
19 Ka haere atu la kite whakatupuranga o ona tupuna : e kore ratou e kite ite maramatanga ake ake. 20 Rite tonu ki nga kararehe e matemate nei te tangata e whakahonoretia ana: a e kore e whai whakaaro. 4
KO TE TEKAU O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 50.
KA puaki te kupu ate Atua kaha a Ihowa: a karangatig, ana e ia te whenua no te putanga mai o te ra, tae noa atu ano ki tona torengitanga. 2 Kua tiaho mai te Atua i roto i Hiona: ite tino ote ataahuatanga.
3 Ka haere maito tatou Atua, a e kore e wahangu: ka
Ka 10.]
KO NGA WAIATA.
317
kai te kapura i tona aroaro, a ka hukerikeri te awha ki tetahi taha ona ki tetahi taha.
4 Ka karangatia e ia nga rangi i runga : mete whenua hoki, kite whakaritenga whakawa mo tona iwi. 5 Huihuia mai ki ahau toku hunga tapu: te hunga i whakarite kawenata ki ahau i runga i te patunga tapu. 6A ma nga rangi e whakakite tona tika: ko te Atua ake nei hoki te kai whakariterite whakawa.
7 Whakarongo, e aku tangata, a ka korero atu ahau: 3 Iharaira, aka ki atu ahau ki a koe; Ko ahau te Atua, &X) tou Atua.
8 E kore ahau e riri atu ki a koe mo au patunga tapu, mo au tahunga tinana ranei: kia meatia tonutia ki toku aroaro.
9 E kore ahau e tango i tetahi puru i roto i to wliare: i nga koati toa i roto i o taiepa. 10 Naku nei hoki nga kirehe katoa ote ngahere: nga kararehe i runga i te mano o nga pukepuke. HE matau ana ahau ki nga manu katoa o nga maunga: naku ano nga kirehe o te parae. 12 Me he mate hiakai toku, e kore ahau e korero atu ki a koe: noku nei hoki te ao, me ona tini mea. 13 E kai koia ahau i nga kikokiko o nga puru : e inu ranei i nga toto o nga koati ? 14 Ko te whakawhetai hei patunga tapu mau kite Atua : whakamana hoki au kupu taurangi ki a te Runga rawa.
15 A karanga mai ki ahau i te ra o te he : maku koe e whakaora, a ka whakakororiatia ahau e koe.
16 Ki te tangata hara ia ka mea atu te Atua : He aha mau te whakapuaki i aku tikanga, te whakahua ranei i taku kawenata e tou mangai. 17 l a koe e kino nei kia akona: e akiri nei hoki iaku kupu ki muri i a koe.
18 I to kitenga i te tahae, na whakaae ana koe ki aia : a whai tahi ana mete hunga puremu. .19 Kua tukua e koe to mangai kite kino: a e tito hianga ana to arero. 20 Noho ana koe, a korerotia kinotia ana to teina: ngauatuaratia ana e koe te tamaiti a to whaea.
21 Ko au mahi enei, a wahangu tonu ahau; i mea koe he pena pu ahau me koe: ka riria koe e ahau, a ka whakararangitia aua mea ki to aroaro.
KO NGA WAIATA.
[Ba 10.
318
.22 Na, whakaaroa tenei, e te hunga e wareware nei kite Atua. kei haehaea e aiian? a kaliore he kai wha _ kaora. 23 Ko te whakamoemiti te patunga tapu e whai koioria ai ahau.: aka whakakitea e ahau te whakaoranga, a te Atua kite tangata e tika ana tana whakahaere.
Waiata 51.
Zf TE Atua, tohungia ahau, kia rite ki ton atawhai: _i—j kia rite kite tini oau arohatanga te murunga o aku hara. . ®
2 Horoia rawatia taku kino : kia ma hoki toku hara. 3 K whaki ana hoki ahau i aku main tutu : a kei toku aroaro tonu toku hara.
4 He hara ki a koe, ki a koe anake, toku; i meatia ano hoki ki tou ai oai o * i tika ai koe i to korerotanga i ma ai hoki i to whakaritenga whakawa. i whakaahuatia ahau i roto i te kmo * a i runga ano i te hara taku whakahaputanga ki roto ki toku whaea. 6 a, ko tau e matenui ai ko te pono i nga wahi o roto : a Ka whakaakona oku wahi ngaro e koe kia whakaaro.
7 Puiea ahau kite hihopa, a ka ma ahau: horoia ahau, a ka ma ke atu i te hukarere. 8 Meinga ahau kia rongo i te hari i te koa : a ka koa nga iwi i whatiia nei e koe. . 9 Huna tou mata ki oku hara : a murua katoatia aku kmo.
10 Hanga e te Atua he ngakau ma ki roto ki a au: whakahoutia hoki ki roto ki a au he wairua tika. H K.aua ahau e maka atu i tou aroaro : kaua hoki tou wairua tapu e tangohia i a au. 12 Whakahokia iliai ki ahau te hari o tau whakaoianga: a lautokona ake ahau ki tou wairua kakama. 13 Ko reira ahau whakaako ai i ou ara kite huno-a tutu : aka tahuri mai te hunga hara ki a koe. ° 14 Whakaorangia ahau i te hara toto, e te Atua, e te Atua o toku whakaoranga : a ka waiatatia au rnahi tika e toku arero.
15 Whakatuwheratia oku ngutu, e te Ariki: a ka puaki i toku mangai te whakamoemiti ki a koe.
Ka 10.]
KO NGA WAIATA.
319
16 E kore nei hoki koe e aro kite patunga tapu; venei kua hoatu e ahau : e kore koe e whakaahuareka ki e tahunga tinana. 17 Ko nga patunga tapu ma te Atua he wairua maru : 5 te Atua, e kore koe e whakahawea kite ngakau maru, kite ngakau iro. 18 Kia pai tau e mea ai, kia manako hoki koe ki Hiona : hanga e koe nga taiepa o Hiruharama. 19 Ko reira koe pai ai ki nga patunga tapu o te tika, ki nga tahunga tinana, he mea whakaeke katoa: ko reira ratou whakaeke ai i nga puru ki runga ki to aata.
Waiata 52.
ETE tangata nui, he aha koe ka whakapakari ai ki te kino : e pumau tonu ana te atawhai o te Atua. 2 E whakatakoto ana to arero i nga mea nanakia: e mahi hianga ana, ano he hen koi. 3 E arohaina rawatia ana e koe te kino ite pai: te teka i te korero tika. 4 Ete arero hianga: e arohaina ana e koe nga kupu horomiti katoa. 5 Ka wawahi ano hoki te Atua i a koe ake tonu atu: ka tangohia atu koe e ia, a ka takiritia atu i tou nohoanga, ka hutia atu hoki koe i te whenua o te ora. 6 E kite hoki te hunga tika, aka wehi: ka kata hoki ki a ia.
7 Nene, te tangata kihai nei i waiho e ia te Atua hei kaha mona: heoi, whakawhirinaki ana ia kite tini o ana taonga, a whakapakari ana i runga i tana mahi kino. 8 Ko ahau ia e rite ana kite oriwa matomato i roto i te whare o te Atua : ka whakawhirinaki ahau kite mahi tohu a te Atua, ake ake ake.
9 Ka whakamoemiti tonu ahau ki a koe, nau hoki tenei i mea : aka tumanako atu ahau ki ton ingoa; he mea pai lioki kite aroaro o to hunga tapu.
Ko te Karahia o te Ahiahi,
Waiata 53.
Ijl ME A ana te wairangi i roto i tona ngakau, Kahore he Atua. Kua pirau ratou, he kino wha-
KO NGA WAIATA.
[Ra 10.
320
kahouhou ta ratou mahi: kahore tetahi e mahi ana ite pai. 2 I titiro iho te Atua i te rangi ki nga tamariki a te tangata : kia kite me kahore tetahi e mahara ana, e rapu ana i te Atua. 3 Kua hoki ki muri katoa ratou, kua pirau tahi: kanore tetahi e mea ana i te pai, kahore kia ko tahi. 4 E kore ranei e mohio nga kai mahi katoa o te kino: e kai nei i taku iwi, mete mea e kai ana ratou i te taro ? a e kore e karanga kite Atua. 5 Wehi noa iho ratou i reira, i te wahi kahore he wehi, no te mea kua titaritaria e te Atua nga iwi o te tangata i whakapaea ai koe : kua whakama ratou i a koe, no te mea kua whakahaweatia ratou e te Atua. 6 Aue, me i puta mai te whakaoranga o Iharaira i Hiona ! ka whakahokia mai e te Atua, tona iwi e whakaponongatia nei: ka koa a Hakopa, ka hari a Iharaira.
Waiata 54.
ETE Atua, kia whakaorangia ahau e tou Ingoa: kia whakaritea hoki taku whakawakanga e tou kaha. 2 E te Atua, whakarongo mai ki taku inoi: tahuri mai tou taringa ki nga kupu a toku mangai. 3 No te mea kua whakatika mai nga tangata iwi ke ki aau : a e whaia ana ahau kia whakamatea e te hunga tukino, kihai i waiho e ratou te Atua ki to ratou aroaro. 4 Tenei te Atua hei kai awhina moku: kei roto te Ariki i te hunga e tautoko ake ana i toku wairua. 5 Mana e utu te kino a oku hoa riri: huna ratou, he pono nei hoki koe. 6 Ka kakama ahau kite mea patunga tapu ki a koe, ka whakamoemiti atu ki tou Ingoa, e Ihowa: he mea pai hoki. 7 Kua whakaorangia hoki ahau e ia i roto i nga he katoa : a kua titiro toku kanohi ki oku hoa riri.
Waiata 55.
ETE Atua, tahuri mai tou taringa ki taku inoi: kei whakangaro atu koe, ina tangi atu ahau.. 2 Anga mai ki ahau, whakarongo mai hoki ki ahau:
Ra 10.]
KO NGA WAIATA.
321
p 3
pokaikaha noa iho ahau i a au e tangi nei, a hamama ana.
3 I te reo hoki o te hoa riri, i te tukinotanga a te tangata kino : no te mea e utaina ana e ratou te hara ki runga ki ahau, a e kino ana ratou ki ahau, e riri ana. 4 Mamae pu toku ngakau i roto i ahau: kua taka ki runga ki ahau nga wehi whakamate. 5 Kua pa ki ahau te mataku mete wiri: a ngaro iho ahau i te ihiihi.
6 Na, ko takumeatanga atu, Aue, te whai pakau ahau me he kukupa: penei ka rere atu ahau, a ka whai okiokinga. 7 Katahi au ka rere atu ki tawhiti: a noho rawa atu i te koraha. 8 Ka hohoro taku rere atu: ite hau ite awha. 9 Whakangaromia, e te Ariki, wehea o ratou arero: kua kitea hoki e ahau te tukinotanga, mete tutu o roto o te pa.
10 Haereere ana ratou i te ao i te po i runga i ona taiepa a tawhio noa: he kino kei roto, he tangi hoki. 11 He hara kei waenganui ona: e kore ano hoki e mahue ona ara i te tinihanga i te hianga. 12 Ehara hoki ite hoa riri nana ahau i tawai; penei e taea e ahau te whakaririka : ehara hoki i te hoa whawhai noku nana i whakakake mai ki a au; penei kua piri atu ahau, kei kitea e ia. 13 Nau ia, na te tangata i rite ki ahau: na taku takahoa, na taku i mohio ai. 14 I ahuareka ta taua korerotanga: i haere tahi ano hoki taua i roto i te ropu kite whare o te Atua. 15 Kia mau ratou i te mate, kia heke ora atu kite reinga: he hara hoki kei o ratou nohoanga, kei waenganui i a ratou. 16 Tena ra ko ahau, ka karanga atu ahau kite Atua : a ma Ihowa ahau e whakaora. 17 Hei te ahiahi, hei te ata, hei te tumarotanga hoki o te ra ka inoi ahau, ka tangi atu hoki: aka whakarongo mai ia ki toku reo.
18 Ka whakaorangia mai e ia toku wairua ki runga kite rangimarie; ia au e whakaekea ana: he tokomaha hoki oku hoa.
19 Ka whakarongo mai te Atua, a ia no tua iho nei tana nohoanga, aka whakawhiu i a ratou: kahore o
KO NGA WAIATA.
[R a 1L
322
ratou whakawhitiwhitinga, koia ratou te wehi ai i te Atua.
20 Kau totoro atu ona ringa kite tangata kua mau nei tona rongo ki a ia: kua whakataka eia tana kawenata. 21 Maenene atu tona mangai i te pata, he whawhai ia kei roto i tona ngakau: ngawari atu ana kupu ite hinu, kaore, he hoari kua oti te unu,
22 Tukua atu ki a Ihowa tana e whakarite mai ai ki a koe, a mana koe e whakau ake: e kore e tukua eia te hunga tika kia whakangaueuetia ake ake.
23 Mau ia ratou e mea, ete Atua, kia heke iho kite 3oka ote mate: e kore nga tangata toto nga tangata lianga e tutuki kite ha we o o ratou ra ; ko au ia ka whakawhirinaki atu ki a koe.
KO TE TEKAU MA TAHI O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 56.
HpOHUNGIA ahau, e te Atua, ka horomia hoki ahau e te tangata: e tukino ana ia ki a au i tenei ra i tenei ra, i a ia e ngangare tonu nei. 2 E whai ana oku hoa riri i tenei ra i tenei ra, kia horomia au: he tokomaha nei hoki, ete Rungarawa, e whawhai mai ana ki a au.
3 Ka whakawhirinaki atu ahau ki a koe : i te wa e mataku ai ahau. 4 Ka whakamoemiti au kite Atua ki tana kupu: e whakawhirinaki atu ana ahau kite Atua, e kore ahau e wehi ki ta te kikokiko e mea ai ki ahau.
5 E whakariroia ketia ana e ratou aku kupu i nga ra katoa: heoi ano ta ratou e whakaaro ai ko te kino moku.
6 E huihui ana ratou e piri ana: e titiro matatau ana ratou ki aku hikoinga, i a ratou e whanga nei kia patua ahau.
7 Ma te hara koia ratou ka mawhiti ai: kia riri koe, e te Atua, whakataka iho hoki nga iwi. 8 E taua ana e koe oku kopikopikotanga; rongoatia oku roimata ki roto ki tau ipu: kahore ianei ena mea i tau pukapuka ? 9 I te wa e tangi atu ai ahau ka whakahokia ki muri
Ra 11.]
KO NGA WAIATA.
323
oku hoa riri: ka matau ahau ki tenei; no te mea kei a au te Atua.
10 Ma te Atua ahau ka whakamoemiti ai ki tana kupu: ma Ihowa ahau ka whakamoemiti ai ki tana kupu. 11 E whakawhirinaki atu ana ahau kite Atua: e kore ahau e wehi ki ta te tangata e mea ai ki a au. 12 Kei a au nga kupu taurangi ki a koe, e te Atua: me tuku atu e ahau nga whakamoemiti ki a koe. 13 Mau hoki taku wairua e whakaora kei mate, e kore ianei koe e whakau i oku waewae kei paheke: kia haere ai ahau i te aroaro o te Atua i roto i te maramatanga o te hunga ora.
Waiata 57.
TOHUNGIA ahau, e te Atua, tohungia ahau, e whakawhirinaki ana hoki toku wairua ki a koe : ae, ka piri ahau ki raro kite taumarumarutanga o ou pakau, kia pahure ra ano enei mate. 2 Ka karanga atu ahau kite Atua o runga rawaki te Atua e oti ai aku mea katoa.
3 Mana e tono iho i runga i te rangi, e whakaora hoki ahau; ka whakahengia eia te tangata e mea ana kia horomia ahau. Ka tonoa mai ete Atua tana mahi tohu ine tana pono. 4 Kei waenganui toku wairua i nga raiona: e takoto ana ahau i waenganui ite hunga e whakakapura ana ; i nga tama hoki a te tangata, he tao nei o ratou niho, he pere, a he hoari koi o ratou arero.
5 Kia whakanuia koe, e te Atua, ki runga ake i nga rangi: hei runga atu ite whenua katoa ton kororia. 6 Kua whakatakotoria e ratou he kupenga mo oku takahanga, kua piko iho toku wairua: kua keria e ratou he poka ki toku aroaro, a taka iho ratou ki roto. 7 Pumau tonu toku ngakau, e te Atua, pumau tonu toku ngakau : ka waiata ahau, ka himene atu. 8 E ara, e toku kororia ; e ara, e te hatere mete hapa: ka ara wawe ano hoki ahau.
9 Ka whakamoemiti ahau ki a koe, e te Ariki, i waenganui ite iwi: ka himene atu ahau ki a koe i waenganui i nga tauiwi.
10 E nui ana hoki tau mahi tohu a tutuki noa ki nga rangi: me to pono a tutuki noa ki nga kapua.
KO NGA WAIATA.
[Ra 11.
324
11 Kia whakanuia hoki, e te Atua, ki runga atu i nga rangi: hei runga atu ite whenua katoa tou kororia.
Waiata 58.
EKORERO pono ana ranei koutou? e tika ana ranei ta koutou whakarite whakawa, e nga tamariki a te tangata ?
2 Ae ra hoki, e mahia ana e koutou te hara i roto i te ngakau: e paunatia ana e koutou te tutu a o koutou ringaringa i runga i te whenua. 3 Ka whakatangataketia te hunga hara no te kopu mai ano: whanau kau mai ratou kua kotiti ke, kua korero teka.
4 E rite ana ta ratou riri kite riri ate nakahi: e rite ana kite neke turi e puru nei i tona taringa; 5 E kore nei e whakarongo kite reo o te kai whakawai: ahakoa tino matau ia kite whakawai.
6 E te Atua, whatiia o ratou niho i roto i o ratou mangai: kowhakia, e Ihowa, nga niho nunui o nga kuao raiona.
7 Kia mimiti ratou, ano he wai e heke atu ana: ka whakatikaia ana pere, kia pera mete mea kua poutoa. 8 Kia whakakahoretia ratou, ano he ngata e memeha nei: kia rite ratou kite mea mate roto ate wahine, a kaua ratou e kite i te ra.
9 E kore e tukua kia rongo a koutou kohua i nga manuka: ka kahakina oratia ratou eia i roto ite awhiowhio, mete riri ano ia.
10 Ka hari te tangata tika ua kite ia ite utu: ka horoia e ia ona waewae ki nga toto o te tangata hara. 11 A ka mea te tangata, Koia rawa ano ka whai utu te tangata tika : ina he Atua ano tenei e whakarite whakawa ana mo te whenua.
Ko te Karakia o te Ahiaht.
Waiata 59.
ETOKU Atua, whakaorangia ahau i oku hoa riri: araia atu i a au te hunga e whakatika mai ana ki ahau.
2 Whakaorangia ahau i nga kai mahi ite kino: kia ora ahau i te hunga toto.
Ba 11.]
KO NGA WAIATA.
325
3 Ina hoki, e whanga ana ratou kia patua ahau: e whakamine mai ana kite whawhai ki a au te hunga nunui; kahore oku tutu, kahore oku hara, e Ihowa. 4 Hore aku kino, ka oma ratou ka takataka: e ara hei awhina moku, titiro mai hoki. 5 Ae ra, maranga, e Ihowa, e te Atua o nga mano, e te Atua o Iharaira, tirohia iho nga tauiwi katoa: kaua e tohungia tetahi o nga kai mahi i te kino. 6 Ka hoki ratou ite ahiahi: ka tau, ano he kuri, aka taiawhiotia e ratou te pa.
7 Na, e kupa ana o ratou mangai, he hoari kei o ratou ngutu : e ai hoki ta ratou, ko wai hei whakarongo mai ? 8 Ko koe ia, e Ihowa, ka kata ki a ratou : hei tawainga mau nga tauiwi katoa. 9 E toku kaha, ka tatari atu ahau ki a koe: ko te Atua hoki toku pa. 10 E haere i mua ia au toku Atua aroha: ma te Atua e mea kia titiro iho ahau ki oku hoa riri. 11 Kaua ratou e whakamatea, kei wareware oku tangata: kia whakamararatia ratou e tou kaha; whakataka iho ratou, e te Ariki, e to matou whakangungu rakau. 12 Kia hopukia ratou i a ratou e whakakake nei mo te hara o to ratou mangai mo nga kupu a o ratou ngutu : mo te kanga hoki me nga mea teka e korero nei ratou. 13 Kia riri koe, whakamotitia hoki ratou, kia kahore ai ratou: a kia matau ratou ko te Atua te Kawana o Hakopa puta noa ki nga pito o te whenua. 14 Ka hoki mai ratou ite ahiahi: ka tau, ano he kuri, a ka taiawhiotia e ratou te pa. 15 Kia kopikopiko noa ratou kite rapu kai: kia ngengere kite kore ratou e makona. 16 Ko ahau ia ka waiatatia e ahau tou kaha ; ae, i te ata ka hamamatia e ahau tau mahi tohu: ko koe hoki toku pa, me toku piringa, i te ra o taku pouritanga. 17 Ka himene atu ahau ki a koe, e toku kaha: ko te Atua nei hoki toku pa, ko te Atua i tohungia ai ahau.
Wai at a 60.
ETE Atua, kua panga matou e koe, kua oti matou te whakamarara e koe: kua riri koe ; taliuri mai ano ki a matou.
KO NGA WAIATA.
[r a 1l
326
2 Wiri ana te whenua i a koe; kua ngatata i a koe• whakakapia ona wahi pakaru; eru ana hoki. 3 Kua whakakitea mai e koe nga mea pakeke ki to iwi: kua oti matou te whakainu e koe kite waina o te miharotanga. 4 Kua homai e koe he kara kite hunga e wehi ana ki a koe: kia whakakitea hei mea mo te pono. 5 Kia mawhiti tau e pai ai: whakaorangia ki ton ringaringa matau, whakarongo mai hoki ki ahau. 6 Kua korero te Atua i runga i tona tapu, ka hari ahau, ka kotikoti i Hekeme: ka roherohe hoki ite raorao o Hukota. 7 Noku K ireara, noku ano a Manahi: ko Eparaima ano hoki te kaha o toku matenga; ko Hura taku kai whakatakoto ture; BKo Moapa taku oko horoi; ka maka eau taku hu ki runga ki a Eroma: e Pirihitia, kia whakamanamana mai koe ki a au. 9 Ma wai ahau e kawe atu ki roto kite pa kaha: ma wai ahau e arahi atu ki roto ki Eroma ? 10 E kore oti ranei koe, e te Atua, i panga nei hoki matou e koe: a kihai ano hoki koe, ete Atua, i haere tahi atu me a matou taua ?
11 Homai ki a matou he awhina kei mate: he teka noa hoki te whakaoranga a te tangata. 12 Ma te Atua tatou ka toa ai: mana hoki e takahi ki raro o tatou hoa whawhai.
Waiata 61.
TE Atua, whakarongo ki taku karanga: tahuri , IP J mai ki taku inoi. 2 Ka karanga atu ahau ki a koe i te pito o te whenua: ina pehia iho toku ngakau: arahina atu ahau kite kohatu e tiketike ake ana i ahau. 3 He piringa hoki koe moku: he pa kaha ite hoa riri. 4 Ka noho ahau ki tou tapenakara ake ake: ka okioki atu ki ou pakau hei piringa. 5 Kua rongo nei hoki koe, e te Atua, i aku kupu taurangi: kua homai e koe te wahi ote hunga e weni ana ki tou Ingoa. 6 Ka whakaraneatia e koe nga ra o te kingi: ka tae
Ha 12/J
KO NGA WAIATA.
327
ona tau ki tena whakatupuranga ki tena whakatupuranga, 7 E noho ia i te aroaro o te Atua ake ake: whakaritea mai he aroha he pono, hei tiaki i a ia. 8 Penei ka himene atu ahau ki tou Ingoa ake ake: a ka whakamana e au aku kupu taurangi i tenei ra i tenei ra.
KO TE TEKAU MA RUA O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 62.
HE pono e tatari ana toku wairua kite Atua: e puta mai ana i a ia te whakaoranga moku. 2 Ko ia anake toku kohatu me toku whakaoranga: toku pa hoki, e kore e nui toku ngaueuetanga. 3 Kia pehea ranei te roa o ta koutou tatauranga kite tangata: ka patua koutou katoa; e pera koutou mete taiepa wharara noa, mete wawa tuoi noa. 4 Heoi ano ta ratou e runanga ai ko te turaki i a ia i tona wahi teitei: e whakaahuareka ana ratou kite teka ; e manaaki ana o ratou mangai, a e kanga ana a roto i a ratou.
5 E toku wairua, tatari marie koe kite Atua anake: ko ia anake taku e tumanako atu nek 6 Ko ia anake toku kohatu, me toku whakaoranga: toku pa hoki j e ,kore ahau e whakangaueuetia. 7 Kei te Atua te whakaoranga moku, me toku kororia: kei te Atua te kohatu o toku kaha, me toku piringa. 8 Whakawhirinaki atu ki aia i nga w r a katoa; ringihia, ete iwi, o koutou ngakau ki tona aroaro: hei piringa mo tatou te Atua.
9 He pono he mea memeha noa nga ware, he teka noa nga rangatira : kite paunatia ratou, mama noa ake ratou talii i te horihori. 10 Kaua e whakawhirinaki kite tukino, kei wairangi hoki kite pahua: kite tini haere nga taonga, kei whakamanawa atu o koutou ngakau ki reira. 11 Ko tahi korerotanga a te Atua, ka rua oku rongonga i tenei: no te Atua te kaha.
12 Mau ano hoki, e te Ariki, te mahi tohu: rite tonu hoki ki tana mahi tau utu kite tan gala.
KO NGA WAIATA.
Ra 12.
328
Waiata 63.
ETE Atua, noku koe Atua: ka moata taku rapu La koe. 2 E hiainu ana toku wairua ki a koe, e hiahia ana oku kokokiko ki a koe: ite whenua maroke hiainu, ite wahi kahore nei he wai. 3 Kia kite i tou kaha me tou kororia: kia pera me taku kitenga i a koe i te wahi tapu. 4 Pai atu tou aroha i te ora: mo reira ka whakamoemiti oku ngutu ki a koe. 5 E pena taku whakapai atu ki a koe i ahau ano e ora ana : ka torona atu oku ringaringa ki tou Ingoa. 6 E makona toku wairua, ano i te hinu wheua, i te ngako: a ka hari oku ngutu ina whakamoemiti atu taku waha ki a koe. 7 Ua mahara ahau ki a koe i runga i toku moenga: aa whakaaro ki a koe i nga mataaratanga o te po. 8 Ko koe toku kai awhina: no reira ahau ka hari ai kite taumarumarutanga iho o ou pakau. 9 Piri tonu toku wairua ki a koe: e tautoko ake ana tou ringa matau i a au. 10 A e riro ki nga wahi o raro rawa ote whenua. te hunga e whai ana i a au kia whakamatea. HE hinga ratou ite hoari: hei wahi ratou ma nga pokiha. 12 Tena ko te kingi, ka hari ia kite Atua; ka whakamanamana nga tangata katoa ko ia nei ta ratou oati: a ka kopia te mangai o te hunga katoa e korero teka ana.
Waiata 64.
ETE Atua, whakarongo ki toku reo ina inoi ahau: tiakina toku ora kei wehi i te hoa riri. 2 Huna ahau kei taea e te whakaaro a te hunga kino: e te ngangau a nga kai mahi i te hara; 3 E whakakoi nei i o ratou arero, ano he hoari: e whakatika nei i a ratou pere, i nga kupu kino hoki. 4 Kia kopere puku ai ratou kite tangata tika: he mea kopere oho tata ta ratou ki a ia, a e kore e wehi. 5 E whakamaia ana ratou i a ratou ano kite mea kino: e runanga ana kia whakatakotoria pukutia ng a rore, e mea ana, Ko wai te kite i a ratou ?
Ba 12.]
KO NGA WAIATA.
329
6 E rapu hara ana ratou; e ata rapua manetia ana 1 e hohonu ana hoki a roto, mete ngakau o ia tangata o ia tangata. 7 Otira ma te Atua e kopere atu he pere ki a ratou: kitea rawatia ake kua tu.
8 Na, ka taka iho i a ratou o ratou arero ki runga ki a ratou: aka oma katoa te hunga e kite i a ratou. 9 A e wehi katoa nga tangata, e whakapuaki hoki i te mahi ate Atua: e ata maharatia hoki e ratou tana mahi.
10 Ka koa te tangata tika ki a Ihowa, ka whakawhirinaki atu hoki ki a ia: aka whakamanamana te hunga ngakau tika katoa.
Ab te Karakia o te AMahi,
Wai at a 65.
TARIA ana koe, e te Atua, e te whakamoemiti i Hiona: aka whakamana te kupu taurangi ki a koe. 2 Ete kai whakarongo inoi: e haere katoa mai ano nga kikokiko ki a koe. 3 E kaha ake ana i a au nga kino : ko a matou mahi tutu, mau ano ena e huna.
4 Ka hari te tangata e whiriwhiri ai koe, e mea ai koe kia tata atu, kia noho ai ia i roto iou marae: ka makona matou i te pai o tou whare, o ton tern epara tapu. 5 He mea whakawehi he tapu au whakaonga mai ki a matou, e te Atua oto matou whakaoranga: ete okiokinga o nga pito katoa o te whenua, o te hunga hoki o tawhiti atu i runga i te moana. 6 E whakau nei i nga maunga, he kaha hoki nona: ko tona whitiki nei hoki he kaha.
7 E whakamarie nei i te liarurutanga o nga moana: i te harurutanga o o ratou ngaru, mete ngangau o nga iwi. 8 A ka wehi ki an tohu te hunga e noho ana i nga pito rawa: nau i hari ai nga takanga ote ata ote ahiahi. 9 E tirotirohia mai ana e koe te whenua, a e whakamakukuria ana: e whakamomonatia nuitia ana e koe ki te awa o te Atua, eki nei ite wai: aka takoto mai i a koe te witi ma ratou, ua oti a reira te whakapai e koe ki ana mea.
10 E ranea ana tau whakamakukutanga i nga moa; ko koe hei whakape i nga awaawa: e whakangawaritia
KO NGA WAIATA.
[Ra 12.
330
ana e koe ki nga ua: e whakapaingia ana e koe tona pihinga ake. HE karaunatia ana e koe te tau ki tou pai: a e maturuturu ana te momonatanga o o huarahi. 12 E maturuturu ana ki runga ki nga wahi kai o te koraha: aka whitikiria nga pukepuke kite koa. 13 He hipi te kakahu o nga wahi kai: aka ngaro nga raorao ite witi; ka hamama ratou ite hari, ka waiata hoki.
Waiata 66.
HAMAMA, e nga whenua katoa, kite Atua: himenetia te kororia o tona Ingoa, meinga kia kororiatia te whakamoemititanga ki a ia. 2 Memga atu ki te Atua, Ano te wehi oau mahi: ma te nui o tou kaha ka waiho ai ou hoa riri hei apa mou. 3 E koropiko katoa te whenua ki a koe: aka hinaene atu ki a koe; ka himene ratou ki tou Ingoa. 4 Haere mai kia kite i nga mahi ate Atua: mataku rawa tana mahi ki nga tamariki a te tangata. 5 Nana i mea te moana hei tuawhenua : haere a waewae ana ratou ra roto ite roma; i hari matou ki aia i reira. 6 E kawana tonu ana ia i runga i tona kaha; e titiro ana ona kanohi ki nga tauiwi: kei whakakake te hunga tutu.
7 Whakapaingia to tatou Atua, e te iwi: meinga kia rangona te reo whakamoemiti ki a ia. 8 Nana nei hoki i mau ai to tatou wairua kite ora: e kore ano hoki e tukua e ia o tatou waewae kia nekehia.
9 E whakamatautauria ana matou e koe, e te Atua: kua whakarewaia matou e koe, ano he hiriwa e whakarewaia ana.
10 Kua kawea nei matou e koe ki roto kite kupenga: kua whakapikaua e koe te mea whakaaue ki runga ki o matou hope. 11 Kua meinga e koe o matou upoko kia ekengia hoihotia e te tangata; i ra roto matou i te kapura i te wai: heoi kua whakaputaina mai nei matou e koe kite wahi momona.
12 Ka tomo atu ahau ki tou whare me nga tahunga tmana: ka whakamana ahau i aku kupu taurangi ki a
Ra 13.]
KO NGA WAIATA.
koe, i puaki nei i oku ngutu, i korero ai hoki toku ma« ngai, i ahau e pouri ana. 13 Ka whakaekea atu e ahau mau nga mea momona hei tahunga tinana, ngatahi ano mete mea kakara :ka tukua e au nga hipi toa, nga puru me nga koati. 14 Haere mai, whakarongo, e koutou katoa e wehi ana kite Atua: a maku e whakapuaki atu tana i mea ai ki toku wairua. 15 I tangi atu toku mangai ki a ia : a i whakanuia ia e toku arero. 16 Ki te paingia e ahau te hara i toku ngakau : e kore te Ariki e whakarongo mai. 17 Nei ra he pono kua whakarongo mai te Atua ki ahau: kua tahuri mai ia ki toku reo inoi. 18 Ka whakapaingia te Atua, kihai nei i whakapeau ke i taku inoi: i tona atawhai hoki ki a au.
Waiata 67.
MA te Atua tatou e atawhai, mana tatou e manaaki: mana e mea kia tiaho mai tona mata ki a tatou; 2 Kia matauria ai to ara ki runga kite whenua: tan whakaoranga i roto i nga tauiwi katoa. 3 Kia whakamoemiti nga iwi ki a koe, ete Atua: kia whakamoemiti nga iwi katoa ki a koe. . 4 Kia koa nga tauiwi, kia waiata ite hari: no te mea hoki ka tika tau whakaritenga whakawa mo nga iwi, a ka kawana koe i nga tauiwi o te whenua. 5 Kia whakamoemiti nga iwi ki a koe, ete Atua: kia whakanqtbemiti nga iwi katoa ki a koe. 6 Ka tuku mai te whenua i ona hua: aka manaaki te Atua, to tatou Atua, i a tatou. 7 Ka manaaki te Atua i a tatou: a ka wehi nga pito katoa o te whenua i a ia.
KO TE TEKAU MA TORU O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 68.
KIA ara te Atua, kia whakamararatia ona hoa nri: kia whati hoki i tona aroaro te hunga e kino ana ki a ia.
KO NGA WAIATA
[Ra 13.
332
2 Aia atu ratou e koe, peratia mete paowa e aia ana e te hau: kia rite kite whare pi e rewa ana ite kapura, te ngaromanga o te hunga hara i te aroaro o te Atua. 3 Otiia kia koa te hunga tika; kia hari ratou ite aroaro ote Atua: ae ra, kia tino hari pu ratou. 4 Waiafa atu kite Atua, himenetia tona Ingoa: e ekengia ana e ia nga rangi hei hariata, whakanuia ia, ara, tona Ingoa a I HA, kia hari hoki ki tona aroaro. 5 Hei matua mo nga pani, hei kai whakarite whakawa mo nga pouaru: te Atua i tona nohoanga tapu. 6 E whakanohoia ana e te Atua te hunga mokemoke ki nga whare; e whakaputaina mai ana eia te hunga kua oti te here ki nga mekameka: ko te hunga tutu ia e noho i te wahi wai kore.
7 Ete Atua, ite haerenga atu i mua ito iwi: ito haerenga i te koraha, 8 I wiri te whenua, i tuturu iho nga rangi i te aroaro o te Atua: me Hinai ano hoki i te aroaro ote Atua, ote Atua o Iharaira.
9 I taia mai, e koe, ete Atua, he ua nui: a i ton kainga e ruwha ana ka whakaukia e koe. 10 I noho to whakaminenga ki reira: na tou pai, ete Atua, i mea kai ai koe ma te hunga rawakore. 11 Te homaitanga ote kupu ate Ariki: he nui te ope hei whakapuaki. 12 Whati ana nga kingi o nga taua: ana te wahine i noho i te whare i tuwha nga parakete. 13 Ahakoa takoto noa koutou i waenganui i nga rohe, e pena ano koutou me nga pakau ote kukupa: i paparuatia nei kite hiriwa, me ona hou ano hoki kite koura whero.
14 I ta te Kaha rawa whakamararatanga i nga kingi moua: imaiame te hukarere o Haramona.
15 E pena ana te maunga o te Atua me Maunga Pahana: he maunga Maunga Pahana. 16 He aha koutou ka mokowhiti ai, e nga maunga tiketike ? ko te maunga ra tenei e hiahiatia nei e te Atua kia nohoia e ia: ae, ka nohoia e Ihowa ake ake.
17 Nga hariata o te Atua, e rua tekau mano, mano tini noa iho nga anahera: kei roto i a ratou te Ariki, me ia hoki i Hinai i te wahi tapu. 18 Kua kake atu koe ki runga, kua whakaraua e koe te whakaraunga: kua riro mai i a koe nga ohaohatanga
Ra 13.]
KO NGA WAIATA.
333
mo te tangata; ae, mo te hunga tutu ano hoki, kia noho ai a Ihowa te Atua i waenganui i a ratou. 19 Kia whakapaingia te Ariki, e whakawaha nei i a tatou ki nga mea papai i tenei ra i tenei ra: ae ra, te Atua o to tatou whakaoranga.
20 Ko to tatou Atua te Atua o te whakaoranga: a na Ihowa na te Ariki nga putanga ake i te mate. 21 Ka maru ia i te Atua te matenga o ona hoa riri mete tumuaki huruhuru o te tangata e haere tonu ana i roto i ana kino.
22 I mea te Ariki, ka whakahokia mai ano e ahau i Pahana: ka whakahokia mai ano e ahau toku iwi i nga rire o te moana.
23 Kia toua ai tou waewae ki nga toto o ou hoa riri: me nga arero o au kuri ki taua mea ra ano. 24 I kite ratou, ete Atua, i o haerenga: i nga haerenga o toku Atua, o toku Kingi, i te wahi tapu. 25 I haere nga kai waiata i mua, i muri mai ko nga tangata i nga mea whakatangi: i waenganui ko nga kotiro e patupatu ana i nga timipera. 26 Whakapaingia te Atua i roto i nga whakaminenga: te Ariki hoki, e nga mea i puta mai i te matapuna o lharaira.
27 Ko Peniamine tena ko te tamaiti o muri rawa, ko to ratou ariki hoki, nga rangatira o Hura, me to ratou ropu: nga rangatira o Hepurona, me nga rangatira o Napatari. 28 Ka whakahaua iho e te Atua he kaha mou: whakaukia, e te Atua, tau i mea ai mo matou.
29 Ka mana mai e nga kingi nga hakari ki a koe: hei mea mo to temepara i Hiruharama. 30 Riria nga kirehe o nga kakaho, te huinga o nga puru, me nga kuao kau, ara, te iwi, kia whakangohengohe mai ra ano ratou, mete kawe mai ano i nga pihi hiriwa : whakamararatia e koe nga iwi e whakaahuareka ana ki te whainga. 31 E puta mai nga rangatira i Ihipa: meake whakamarokia e Etiopia ona ringaringa kite Atua. 32 Waiata atu kite Atua, e nga rangatiratanga o te whenua : himene atu kite Ariki;
33 Ki a ia nei ko tona hariata, ko nga rangi o nga rangi, o namata: na, ka puaki tona reo, he reo kaha. 34 Waiho te kaha i te Atua, kei runga nei i a lharaira tana mahi rangatira: kei nga kapua hoki tona kaha.
KO NGA WAIATA.
[Ba 13.
334
35 Ka wehingia atu koe, e te Atua, i roto i o wahi tapu: ko te Atua o Iharaira te kai homai ite kaha ite mana kite iwi. Whakapaingia te Atua.
An te Karakia, o te Ahiahi.
Waiata 69.
ETE Atua, whakaorangia ahau : ka tae mai hoki nga wai ki roto ki toku wairua.
2 Ka tapoko ahau kite oru hohonu, kite wahi kahore nei he tunga: kua tae ahau ki nga wai hohonu, a ngaro iho ahau i nga waipuke. 3 Ka ruwha nei ahau i taku tangihanga; kua maroke toku korokoro: pakoko kau oku kanohi iaau e tatari atu nei ki toku Atua.
4 Tini ke i nga makawe o toku matenga te hunga e kino noa mai ana ki a au: he kaha rawa te hunga e mauahara noa mai ana ki a au, e mea nei kia whakamatea ahau.
5 I utua ano e ahau i reira nga mea kihai i tangohia e ahau: Ete Atua, e matau ana koe ki toku kuwaretanga; a e kore oku hara e ngaro ki a koe. 6 E te Ariki, e Ihowa o nga mano, kaua te hunga e tatari ana ki a koe, e tukua kia whakama i a au: ete Atua o Iharaira, kei numinumi kau i a au te hunga e rapu ana ki a koe.
7 Mou hoki ahau i waiho ai hei tawainga: ngaro iho toku mata i te whakama.
8 Kua tangataketia ahau ki oku hoa ake: a hei tangata noa atu ahau ki nga tamariki a toku whaea. 9 Ka pau hoki ahau i te aroha ki to whare: a kua tau iho ki ahau nga tawainga a te hunga e tawai ana ki a koe.
10 I ahau i tangi, i whakatiki i toku wairua: na, hei tawainga hoki tena moku. 11 I kakahu hoki ahau i te kakahu taratara moku : a ka waiho ahau hei whakatauki ma ratou. 12 E korero kino ana ki ahau te hunga e noho ana i te kuwaha: a hei waiatatanga ahau ma te hunga haurangi.
13 Ko ahau ia, e Ihowa, ki a koe taku inoi i te wa e manakohia ai: whakarongo mai ki a au, ete Atua, kia nui ton aroha, kia pono tau whakaoranga.
Ra 13.]
KO NGA WAIATA.
335
14 Whakaorangia ahau i roto i te oru, kaua ahau i tukua kia tapoko: kia ora ahau i te hunga. e kino mai ana ki ahau, i nga wai hohonu ano hoki. 15 Kei whakangaromia ahau e te waipuke, kei horomia ano hoki ahau ete rire: a kei kopia te waha ote poka ki runga i ahau. 16 E Ihowa, whakarongo mai ki ahau; e pai ana hoki ton atawhai: tahuri mai ki ahau, kia rite kite nui o an arohatanga. 17 A kaua e huna tou mata ki to pononga; e pouri ana hoki ahau: hohoro te whakarongo ki ahau. 18 Whakatata mai ki toku wairua, hokona hoki: whakaorangia ahau, he hoa riri hoki oku. 19 E matau ana koe ki toku tawainga, ki toku whakama, me toku numinumitanga: kei to aroaro oku hoa riri katoa.
20 Maru noa toku ngakau i te tawainga; a pouri noa iho ahau: i titiro ahau ki tetahi hei aroha mai, a kore ake; ki nga kai whakamarie hoki, a Idhai i kitea e ahau.
21 I homai e ratou he au hei kai maku: a i taku matewaitanga i whakainumia ahau e ratou kite winika. 22 Kia whakatupu mahanga ta ratou tepara i to ratou aroaro : hei rore hoki i to ratou wa e kake ai.
23 Kia whakapouritia o ratou kanohi, kei kite ratou: kia wiri tonu hoki o ratou hope.
24 Kia pakaru atu tau riri ki a ratou: kia mau hoki ratou i to arita i to weriweri.
25 Kia ururuatia to ratou nohoanga: kaua tetahi e noho i o ratou teneti.
26 Mo ratou i tukino ite tangata i whiua nei e koe: a e korerotia ana e ratou nga mea whakamamae i te hungs i werohia nei e koe.
27 Tapiiitia atu he kino ki runga ki ta ratou kino: s kaua ratou e tukua kia tomo atu ki tou tika.
28 Kia murua atu ratou ite pukapuka o te ora: kaus ano hoki e tuhituhia ki roto kite hunga tika. 29 Ko ahau ia e rawakore ana, e pouri ana: kia wha« kateiteitia ake ahau, e te Atua, e tau whakaoranga. 30 Ka whakamoemiti taku waiata kite Ingoa o te Atua: a ka whakanui taku whakawhetainga i a ia. 31 Pai rawa tenei ki a Ihowa: ite puru, i te kau, i te mea whai haona, whai maikuku.
KO NGA WAIATA.
[Ra 14.
336
32 E kite te hunga mahaki i tenei, aka hari: aka ora o koutou ngakau, e te hunga e rapu nei i te Atua. 33 No te mea ka rongo mai a Ihowa kite hunga rawakore : a e kore e whakahawea ki ona herehere.
34 Kia whakamoemiti te rangi mete whenua ki a ia: nga moana, me nga mea katoa e tere ana i roto. 35 Ma te Atua hoki e whakaora a Hiona, e hanga nga pa o Hura: aka noho ratou ki reira, ka riro mai hoki a reira i a ratou.
36 A ka nohoia a reira e nga uri o-ana pononga: ka waiho ano hoki a reira hei kainga tupu mo te hunga e aroha ana ki tona Ingoa.
Waiata 70.
KIA pai koe, e Ihowa, kite whakaora i ahau: e Ihowa, hohoro kite awhina i ahau. 2 Kia whakama, kia pororaru ngatahi te hunga e rapu ana i toku wairua kia whakamatea: kia whakahokia ki muri, kia whakama hoki te hunga e hiahia ana kia he ahau. 3 Kia huna, hei utu mo to ratou whakama: te hunga e mea mai ana ki ahau, Ha, ha. p 4 Kia hari, kia koa, ki a koe, te hunga katoa e rapu ana i a koe: kia mea tonu te hunga e pai ana ki tan whakaoranga, Kia whakanuia a Ihowa. 5 Ko au ia, he iti, he rawakore; heoi e whakaaro mai ana ano te Ariki ki ahau: ko koe toku awhina, me toku kai whakaora; kaua ra e whakaroa, e toku Atua.
KO TE TEKAU MA WHA O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 71.
El HOW A, e whakawhirinaki atu ana ahau ki a koe: kei whakama ahau ake ake. 2 Whakaorangia ahau, he tika hoki koe, a meinga ahau kia mawhiti atu: tahuri mai tou taringa ki a au, whakaorangia hoki ahau. 3 Kia ai koe hei teko, hei hokihokinga tonutanga atu maku: kua kiia iho ahau e koe kia whakaorangia; ko koe nei hoki toku kohatu me taku pourewa.
Ra 14. j
KO NGA WAIATA.
337
q
4 Whakaorangia ahau, e toku Atua, i te ringaringa o te tangata kino : i te ringaringa o te tangata maharakore, o te tangata nanakia.
5 Ko koe nei hoki, e te Ariki, e Ihowa, taku e tumanako atu nei: taku e whakawhirinaki atu nei no toku taitamarikitanga ake ano.
6 Nau ahau i tautoko ake no te kopu mai ano : ko koe taku kai tiaki no nga whekau mai ano o toku whaea; ko koe taku e whakamoemiti tonu atu ai.
7 He miharotanga ahau na te tini: ko koe ia toku piringa kaha.
8 Kia ki > toku mangai i te whakamoemiti ki a koe : i tou honorc hoki i te roa o te ra.
9 Kaua ahau e panga atu a te wa o te koroheketanga : kaua ahau e whakarerea ina hemo toku kaha.
10 E korerotia kinotia ana hoki ahau e oku hoa riri: a e runanga tahi ana te hunga e whanga ana kia whakamatea ahau.
HE mea ana, Kua whakarerea ia ete Atua: whaia, hopukia ; kahore hoki tetahi hei whakaora.
12 Ete Atua, kei matara atu koe i ahau : e toku Atua, hohoro mai kite awhina i ahau.
13 Kia whakama kia pan nga hoa riri o toku wairua : kia hipokina kite tawainga kite whakama te hunga e rapu ana i te he moku. 14 Ko ahau ia ka tumanako tonu atu: ka hono tonu ano hoki te whakamoemiti atu ki a koe.
15 Ma toku mangai e whakakite atu tou tika, tau whakaoranga i te roa ote ra: e kore hoki ahau e mohio ehia ranei.
16 Ka haere ahau i runga i te kaha o te Ariki o Ihowa : ka whakahuatia e ahau ton tika, tou anake.
17 E te Atua, he mea whakaako ahau nau, no toku tamarikitanga ake ano : a he whakapuaki taku i an mahi whakamiharo, a, mohoa noa nei.
18 Na, waihoki, kaua ahau e whakarerea, e te Atua, a koroheke noa, hina noa ahau : kia whakakitea ra ano e ahau ton kaha ki tenei whakatupuranga, ton nui ki nga tangata katoa e puta mai amua.
19 Kei runga rawa ano hoki ton tika, e te Atua, he nui nei hoki an mahi: e te Atua, ko wai te rite ana ki a koe ?
20 Nau nei i whakakite mai ki ahau nga pouritanga
KO NGA WAIATA.
i 4>
338
nui, nga pouritanga kino ; ka whakahauora ano koe i a au : ka whakahoki ake ano hoki i a au i nga wahi hohonu o te whenua. 21 Mau ano e whakaranea toku nui : e karapoti hoki ahau kite whakamarietanga. 22 Ka whakamoemiti ano hoki ahau ki a koe i runga i te hatere, ara, ki ton pono, e toku Atua : ka himene atu ahau ki a koe i runga i te hapa, e te mea Tapu o Iharaira.
23 Ka tino hari oku ngutu ua himene atu ahau ki a koe: me toku wairua ano hoki i hokoa nei e koe.
24 Ka korerotia ano hoki e toku arero tou tika i te roa o te ra : kua whakama nei hoki, kua numinumi te hunga i rapu ite he moku. •
Waiata 72.
ETE Atua, homai au whakariteritenga kite kingi: me ton tika kite tamaiti a te kingi. 2 Mana e whakawa ton iwi i runga i te tika : me ton hunga rawakore i runga i te whakarite whakawa. 3 Ka kawea mai e nga maunga te rongo man kite iwi: e nga pukepuke hoki i runga ite tika. 4 Mana e whakarite whakawa mo nga ware o te iwi: ka whakaorangia e ia nga tamariki ate rawakore; mongamonga noa i a ia te kai tukino.
5 Rite tahi kite man o te ra o te marama te roa o to ratou wehi ki a koe: a, tena whakatupuranga tena whakatupuranga. 6 E heke iho ia 7 ano he ua ki runga kite kotinga tarutaru : me nga ua e whakamakuku nei i te whenua.* 7 Ka tupu te tangata tika i ona ra : tona roa ano hoki o te ata noho, a, kore noa te marama. 8 Ka kingi atu ia i tenei moana, a tae noa ki tetahi moana : i te awa, a, nga pito atu ano o te whenua. 9 Ka piko iho ki tona aroaro te hunga o te koraha : a ka mitimiti ona hoa riri i te puehu. 10 Ka mana mai he hakari e nga kingi o Tarahihi, o nga motu : ka kawea mai nga taonga e nga kingi o Hepa o Tepa.
11 Ae, ka koropiko nga kingi katoa ki tona aroaro : ka mahi nga iwi katoa ki a ia.
12 Mana hoki e whakaora te tangata rawakore ua
Ra 14]
KO NGA WAIATA.
339
Q 2
tangi atu :te ware hoki mete tangata kahore ona kai awhina.
13 E tohu ia ite tangata iti, ite rawakore: a mana e whakaora nga wairua o nga rawakore. 14 Mana e hoko to ratou wairua ite hangarau ite tutu : a he mea utu nui o ratou toto ki tana titiro. 15 A e ora ia, a ka hoatu ki a ia he koura no Hepa : ka tukua tonutia hoki te inoi mona ; ka whakapaingia ia i tenei ra i tenei ra.
16 He kutanga whiti tera i runga i te whenua, i runga i te tihi o nga maunga: oioi ana ona hua, ano ra ko Repanona, a ka rite te tupu o nga tangata o te pa ki to te tarutaru o te whenua.
17 Ka man tonu tona Ingoa ake ake; aka rite tona Ingoa kite rate pumau: mana hoki ka manaakitia ai nga iwi katoa; ka korerotia tona koa e ratou. 18 Kia whakapaingia a Ihowa te Atua, te Atua o Iharaira : ko ia nei anake hei mahi i nga mahi whakamiharo;
19 A kia whakapaingia tona Ingoa kororia mo ake tonu atu : kia ki katoa hoki te whenua i tona kororia’. Amine, ae Amine.
20 Ko te mutunga tenei o nga inoi a Rawiri, a te tama a Hehe.
Ko te Karakia o te Ahiahi.
Wai ata 73.
HE pono e pai ana te Atua ki a Iharaira: kite hunga ngakau ma. 2 Tena ra ko ah.au, wahi iti kua paheke oku waewae: me i ko tahi kua tapepa aku takahanga. 3 I hae hoki ahau kite hunga kuare : i taku kitenga i te tangata hara e kake ana. 4 Kahore hoki he whakawiringa a te mate i a ratou: a e maro ana o ratou uaua. 5 Kahore o ratou mea whakapouri me o etahi tangata : kihai hoki ratou i whiua tahitia mete mano o te tangata. 6 No reira, ano he hei te whakakake e awhi nei i• a ratou : ano he kakahu te tutu e hipokina nei ratou.
7 Pupuhi ana o ratou kanohi i te ngako : he nui rawa nga whakaaro a o ratou ngakau.
8 E whakahi ana ratou, e korero kino ana mo te whakatoi: kei runga noa ake a ratou korero.
KO NGA WAIATA.
[Ra 14.
340
9 Ka tutuki ki nga rangi o ratou mangai: a e kopikopiko ana o ratou arero i runga i te whenua. 10 Koia tona iwi i hoki mai ai ki konei : aka whakawiria mai ki a ratou nga wai o te kapa ki.
11 A ka mea ratou, Ma te aha e matau ai te Atua : a, he matauranga koia to te Rungarawa.
12 Na, ko te hunga kino tenei, e kake nei i te ao : e hua nei o ratou taonga.
13 He pono he maumau taku whakamakanga i toku ngakau: taku horoinga hoki i oku ringaringa kite harakoretanga. 14 E whiua ana hoki ahau ite roa ote ra: e pakia ana hoki i tenei ata i tenei ata.
15 Ki te mea ahau, Ka penei taku korero : na,. e tinihanga ana ahau kite whakatupuranga a o tamariki. 16 1 taku meatanga kia matauria tenei: ka kite ahau he mahi whakauaua. 17 Tae noa ahau kite wahi tapu a te Atua: katahi au ka mohio ki to ratou mutunga iho.
18 He pono i whakaturia ratou e koe ki nga wahi pahekeheke: i whakataka iho ratou e koe kite whakangaromanga.
19 Ano te panga whakareretanga o to ratou nunanga : kua tino pan rawa ratou i nga wehi. 20 Ka rite kite rekanga kanohi ina ara ake te tangata : tau whakahaweatanga ki to ratou ahua, e te Ariki, ina ara ake koe.
21 Na, mamae noa iho toku ngakau: a ka hukihuki oku whatumanawa.
22 He whakaaro-kore hoki ahau, he kuare: i rite ahau kite kirehe i ton aroaro.
23 Ahakoa ra kei a koe tonu ahau: e puritia ana e koe toku ringaringa matau. 24 Ma to whakaaro ahau e arataki: a muri iho mau ahau e tango atu kite kororia.
25 Ko wai hoki toku i te rangi ana koe : a kanore atu ano hoki i te whenua e hiahia ai ahau, ko koe anake. 26 Ka hemo oku kikokiko me toku ngakau: ko te Atu a ia te kaha o toku ngakau, me toku wahi ake ake. 27 Na, ka mate te hunga e mamao atu ana i a koe : ka whakangaromia e koe te hunga puremu katoa e whaka-
rere nei i a koe. 28 Ko ahau ia he pai ano ki a au te whakatata kite
Ra 14.]
KO NGA WAIATA.
341
Atua : kua waiho e ahau te Ariki a Ihowa hei whakawhirinakitanga moku, a ka whakapuakina e ahau au mahi katoa.
Wai ata 74.
ETE Atua, he aha i panga ai matou e koe ake ake : i pongere ai tau riri ki nga hipi o to parae ? 2 Mahara ki to whakaminenga i hokoa nei e koe i
mua : kite iwi o tou kainga tupu, i utua e koe • ki tenei maunga Hiona, i nohoia nei e koe.
3 Hiki ake ou wawae ki nga whakangaromanga e man tonu nei : ki nga mahi kino katoa a te hoa riri i te wahi tapu.
4 E hamama ana ou hoa riri i waenganui i o whakaminenga : e whakaturia ana e ratou a ratou tohu hei tohu.
5 I whai ingoa te tangata i mua : kite mea i hapainga ake e ia nga titaha ki nga rakau pururu.
6 A inaianei e pakarua tahitia ana e ratou ona mea whakairo : ki nga titaha ki nga hama.
7 Kua toua tou wahi tapu e ratou kite kapura : kua whakanoatia, kua turakina hoki e ratou kite whenua te nohoanga o tou Ingoa.
8 I mea ratou i o ratou ngakau, Tatou ka whakangaro tahi i a ratou : kua tahuna e ratou nga whare huihui katoa o te Atua i te whenua.
9 E kore matou e kite i o matou tohu, kahore atu he poropiti: kahore hoki tetahi o matou e matau ana kia pehea ake te roa.
10 E te Atua, kia pehea ake te roa o te tawamga a te hoa riri: ka kohukohu ranei te hoa riri ki ton Ingoa ake ake?
11 Na te aha i pepeke atu ai tou ringa, tou ringa matau hoki ? unuhia ake i roto i tou uma.
12 Ko te Atua hoki toku Kingi o tua iho : e mahi whakaora ana i waenganui i te whenua.
13 Nau, na tou kalia i wawae te moana: pakaru ana i a koe nga matenga o nga tarakona i nga wai. 14 Mongamonga noa i a koe nga matenga o rewiatana : a hoatu ana ia e koe hei kai ma te iwi o te koraha.
15 I wahia e koe te puna mete roma : mimiti ake i a koe nga awa nunui. o
16 Nau te ao, nau hoki te po: nau i whiti ai te maramatanga mete ra.
KO NGA WAIATA.
[Ra 15,
342
17 Nau i whakatu nga rohe katoa o te whenua: te raumati mete hotoke, nau ena i taka ai.
18 E Ihowa, kia mahara koe ki tenei, kua tawai te hoa riri: a kua kohukohu te hunga poauau ki tou Ingoa. 19 Kaua e tukua atu e koe te wairua 0 to kukupa ki te mano : kei wareware tonu kite whakaminenga 0 to hunga rawakore.
20 Whakaaroa te kawenata : kua kiki hoki nga wahi pouri o te whenua i nga nohoanga nanakia. 21 Kei hoki whakama te tangata e tukinotia ana: kia whakamoemititia ton Ingoa e te ware, e te rawakore.
22 E ara, e te Atua, tohea to tohe : mahara ki ta te tangata poauau tawainga ki a koe i nga ra katoa.
23 Kei ware ware kite reo o ou hoa ririe kake tonu ana te ngangau a te hunga e whakatika mai ana ki a koe.
KO TE TEKAU MA RIMA O EGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Wai ata 75.
EWHAKAWHETAI atu ana matou ki a koe, e te Atua, e whakawhetai atu ana matou : ta te mea e whakapuakina mai ana e au mahi whakamiharo e tata ana tou Ingoa.
2 Ka tae mai ki ahau te whakaminenga: ka tika taku whakarite whakawa.
3 Knteretere noa iho te whenua, me nga tangata katoa e noho ana i runga : naku ona pou i whakau ake.
4 I mea atu ahau ki nga wairangi, Kati rate wairangi: kite hunga hara ano hoki, Kaua ra e ara ake te haona.
5 Kaua to koutou haona e ara ki runga : kati te whakamaro i te kaki ina korero.
6 Ta te mea hoki e kore te aranga e ahu mai i te ita, e kore i te hauauru : e kore ano hoki i te tonga. 7 Ko te Atua hoki te Kai whakarite whakawa: ko tenei e whakaititia iho ana e ia, ko tera e whakaarahia ake ana.
8 No te mea hoki he kapa kei te ringaringa o Ihowa, a, e whero ana te waina; ki tonu hoki i nga whakananu; aka ringihia mai e ia tetahi wahi o tena mea: ko nga
Ra 15.]
KO NGA WAIATA.
343
nganga ia, ma te hunga kino katoa o te whenua e tatau, e inu.
9 Ko ahau ia ka kauwhau tonu: ka himene atu ahau kite Atua o Hakopa.
10 Ka kotia katoatia ano hoki e ahau nga haona o te hunga Kara: ka whakaarahia ake nga haona ote tangata tika.
WAIATA 76.
MATAURIA ana te Atua i roto i a Hura : e nui i ana tona Ingoa i roto i a Iharaira.
2 Kei Harema ano hoki tona tapenakara : a kei Hiona tona nohoanga.
3 I whatiia e ia ki reira nga pere o te kopere : te whakangungu rakau, te hoari, me nga mea mo te whawhai.
4 Tera atu tou kororia tou nui: i to nga maunga kirehe.
5 Kua pahuatia te hunga ngakau toa, kei te moe ratou i ta ratou moe: a kihai i whai ringaringa tetahi o nga tangata marohirohi.
6 Na tau whakatupehupehu, e te Atua o Hakopa: i parangia ai te hariata mete hoiho i te moe. 7 Ko koe, ina, ko koe te mea e wehingia : a ko wai e tu ki ton aroaro ina riri koe 'I
8 Nau i rangona iho ai te whakarite whakawa i te rangi: wehi ana te whenua, a whakaririka kau ana,
9 I te aranga ake o te Atua kite whakarite whakawa : kite whakaora i te hunga mahaki katoa o te whenua.
10 He pono ka whai kororia koe i te riri a te tangata : a mau ano e pehi te toenga o te riri.
11 Whakapuakina mai te kupu taurangi ki a Ihowa ki to koutou Atua, whakamana hoki e nga tangata e tata ana ki a ia a tawhio noa : mauria mai he hakari ki a ia e tika nei kia wehingia.
12 Mana e whawhati te wairua o nga rangatira : e matakuria ana ia e nga kingi o te whenua.
Waiata 77.
I PA toku reo kite Atua, i karanga hoki toku reo kite Atua : a ka tahuri mai tona taringa ki a an. 2 I rapu ahau kite Ariki i te ra o taku pouritanga : maro tonu toku ringa i te po, kihai ano hoki i pepeke; kihai toku wairua i pai kia whakamarietia.
KO NGA WAIATA.
[Ra IS.
344
3 I mahara ahau kite Atua, a i pouri : i whakaaroaro ahau, a ngaro iho toku wairua.
4 E puritia ana e koe oku kanohi kia mataara tonu: e pouri ana ahau, te ahei hoki te korero. 5 Ka whakaaroa e ahau nga ra o namata: nga tau o tua iho.
6 E mahara ana ahau ki taku waiata i te po : e korerorero ana ahan ki tokn ngakau, a e rapurapu ana toku wairua.
7 Tera ranei te Ariki e panga tonn ake ake: a heoi ano ranei ana manakohanga mai 1
8 Kua kahore ranei tana mahi tohu mo ake tonu atu: kua pahika ke ranei tana kupu, a, tera whakatupuranga tera whakatupuranga.
9 Kua wareware ranei to Atua kite atawhai : kua riri ranei ia, a tutakina atu e ia tona aroha ?
10 Na, ka mea ahau, Ko taku ngoikoretanga tenei: otira ka mahara ahau ki nga tau o te ringaringa matau o te Rungarawa.
11 E mahara ahau ki nga mahi a Ihowa: ae ra, ka mahara ahau ki au mea whakamiharo o tua iho.
12 Ka whakaaro hoki ahau ki au meatanga katoa : ka korerotia e ahau au mahi.
13 E te Atua, kei te wahi tapu ton ara: ko wai te Atua hei rite mo* to tatou Atua te nui ?
14 Ko koe te Atua e mahi nei i nga mea whakamiharo : kua whakapuakina e koe ton kaha i waenganui © nga iwi.
15 I hokona e ton ringaringa ton iwi: nga tamariki a Hakopa raua ko Hohepa.
16 1 kite nga wai i a koe, e te Atua, i kite nga wai i a koe, i inataku : i oho ano hoki nga lire.
17 1 ringitia mai he wai e nga kapna, i whakapnakina mai te haruru e nga rangi: a rererere ana an pew.
18 I roto i te awhiowhio te haruru o tan whatitiri: niarama noa te ao nga uira; Aviri ana te whenua, a oioi ana.
19 I te moana ton ara, i nga wai nui ano hoki ton huarahi: e kore ano hoki e kitea on takahanga.
20 He mea arahi e koe ton iwi, ano he kahui: na to ringaringa o, Mohi raua ko, Arona.
Ra 15.]
KO NGA WAIATA.
345
q 3
Ko te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 78.
KIA anga mai te taringa, e toku iwi, ki taku ture: tahuri mai o koutou taringa ki nga kupu a toku mangai.
2 Ka tuwhera toku mangai kite kupu whakarite : ka whakapuakina e ahau nga mea ngaro o namata.
3 Nga mea i rongo nei, i matau nei tatou : i korero ai hoki o tatou matua ki a tatou.
4 E kore e huna e matou i a ratou tamariki: me whakakite ki to muri whakatupuranga nga whakamoemititanga ki a Ihowa, me tona kaha, me ana mahi whakainiharo i mea ai ia.
5 I whakapumautia hoki e ia he whakaaturanga i roto i a Hakopa, i whakatakotoria ano hoki he ture i roto i a Iharaira: a whakahaua mai ana eia o tatou tupuna, kia whakaakona e ratou aua mea ki a ratou tamariki.
. 6 Kia matauria ai e to muri whakatupuranga, e nga tamariki e whanau, e ara ake a mua: mo ta ratou whakaatu atu ki a ratou tamariki.
7 Kia u ai ta ratou tumanakotanga atu kite Atua, kei wareware hoki ki nga mahi a te Atua : engari kia rite ai i a ratou ana whakahaunga.
8 Kei rite hoki ki o ratou tupuna kite whakatupuranga whakakeke, tutu: kite whakatupuranga kihai nei i whakatikatika i to ratou ngakau, kihai hoki i u to ratou wairua kite Atua.
9 He hunga mau patu nga tamariki a Eparaima: he hunga hapai kopere, a tahuri ke ana ratou i te ra o te tatauranga.
10 Kihai i puritia e ratou te kawenata a te Atua : kihai ano hoki i pai kite haere i tana ture ;
11 Heoi, ka wareware ratou ki ana mahi :ki ana mea whakainiharo hoki i whakakitea e ia ki a ratou.
12 He mea whakamiharo ana mahi i te aroaro o o ratou tupuna, i te whenua i Ihipa : i te parae o Toana.
13 I tapahia e ia te moana, a meinga ana ratou kia whiti atu: nana hoki i whakatu ake nga wai, ano he puranga. 14 He mea arahi ratou e ia i te awatea kite kapua: i te roa hoki o te po kite maramatanga o te ahi.
KO NGA WAIATA.
[r a
346
15 I wahia e ia nga kohatu i te koraha : a mete mea no nga rire nui te wai i homai e ia.
16 Nana hoki i mea kia rere iho nga manga wai i roto i te kamaka : kia heke ano nga wai, ano he awa. 17 HeO’i ka hara ano hoki ratou ki aia: a ka whakatoi ki a te Rungarawa i te koraha. 18 Ka whakamatautau hoki ratou i te Atua i roto i o ratou ngakau : i a ratou i inoi atu kite kai ma o ratou hiahia.
19 1 korero kino ano hoki ratou kite Atua, i mea : E ahei ranei i te Atua te taka he tepara kite koraha ? 20 Titiro hoki, tana patunga i te kohatu, na, ka pakaru mai te wai, a puke ana nga awa : e taea ano hoki ranei e ia te homai taro, e pae ranei i a ia he kikokiko ma tana iwi?
21 A, te rongonga o Ihowa, na ka riri: a ka toro te kapura ki a Hakopa, ka puta ake hoki te riri ki a Tharaira; *
22 Mo ratou kihai i whakapono kite Atua : kihai ano hoki i whakawhirinaki ki tana whakaoranga. 23 Nana nei hoki i whakahau nga kapua i runga: i whakatuwhera hoki nga tatau o te rangi. 24 A whakauaina iho e ia te mana ki runga ki a ratou hei kai : homai ana hoki e ia te witi o te rangi ma ratou.
25 I kai te tangata ita te anahera kai: i tonoa mai e ia lie kai ma ratou, a makona noa. 26 I whakaohokia e ia te hau ita ite rangi: i takina mai ano hoki e ia te tonga i runga i tona kaha. 27 I whakauaina iho e ia te kikokiko ki runga ki a ratou, ano he puehu : mete manu whai huruhuru, ano he one no te moana.
28 I whakangahorotia e ia ki waenganui i to ratou puni : a tawhio noa o ratou nohoanga. 29 Na, ka kai ratou, ka tino makona; i kawea mai hoki eiaki a ratou ta ratou i hiahia ai: kihai ratou i ngaruru ki ta ratou i hiahia ai
30 A i te kai ano i o ratou mangai, Na, ka pa te riri a te Atua ki a ratou, a patua iho e ia te hunga tetere o ratou : whatiia iho hoki nga tangata papai o Iharaira. 31 Ahakoa pa katoa tenei, i hara tonu ano ratou : kihai ano hoki i whakapono ki ana mahi whakamiharo.
Ra 15.]
KO NGA WAI ATA.
347
32 Ko reira o ratou ra i whakapaua ai e ia ki e horihori: me o ratou tau ano hoki kite potatutatu. 33 Ka patua ratou e ia, na, ka rapu ratou i a ia : a ka hoki mai, ka ui wawe kite Atua. 34 Ka mahara hoki ko te Atua to ratou kohatu: ko te Atua o runga rawa to ratou kai whakaora.
35 Heoi ra, ka patipati o ratou mangai ki a ia: a ka teka atu o ratou arero ki a ia.
36 Kihai hoki o ratou ngakau i tika ki a ia : kihai ano hoki ratou i u ki tana kawenata.
37 Ko ia ra tena, he mea aroha hoki ia, na, murua ana e ia to ratou hara, a kihai ratou i whakangaromia e ia : ae ra hoki, he maha ana whakahokinga iho i tana riri, a kihaii whakaohokia katoatia tana riri.
38 I mahara hoki ia he kikokiko nei ano> ratou r he hau e pahure atu ana, a e kore e hoki mai.
39 Ano te tini o a ratou whakatoinga i a ia i te koraha: o a ratou whakakarangirangitanga i a ia i te tahora. 40 Ae, i hoki tomuri ratou i whakamatautau ano hoki ite Atua: i whakatoi hoki ite Mea Tapu o Iharaira.
41 Kihai ratou i mahara ki tona ringaringa : kite ra i whakaorangia ai ratou e ia i te hoa riri ;
42 I mea ai ia i ana tohu i Ihipa: i ana merekara ki te parae o Toana.
43 I whakaputaia ketia ai e ia o ratou awa hei toto : me o ratou manga wai,. te inn ai ratou.
44 I tonoa ai e ia nga huihuinga ngaro ki a ratou, a ka pan ratou: me nga poroka, hei huna i a ratou.
45 I hoatu ai eia o ratou hua kite whe me to ratou mauiui kite mawhitiwhiti.
46 I whakamatea ai e ia o ratou waina kite whatu : me o ratou rakau hikamora kite haupapa.
47 I tukua ai e ia a ratou kararehe ma te whatu : me a ratou. kahui ma nga uira.
48 I tukua whakarereti'a iho ai e ia ki runga. ki a ratou te muranga o tana riri, aritarita, whakatakariri, mete mate hoki : i a ia i tono i nga anahera kino ki waenganui i a ratou.
49 I whakatikaia ai efa he ara mo> tana riri; kihai nei i tohungia e ia o ratou wairua kei mate : heoi tukua atu ana e ia to ratou ora kite: mate uruta..
50 A patua iho e ia nga whanau matarnua i Ihipa : te muanga o to ratou kaha i nga tapenakara o Hama.
KO NGA WAIATA.
LRa 15.
348
51 Otiia i meinga e ia ona tangata kia haere atu, ano he hipi : a i arahina ratou e ia i te koraha, ano he kahui. 52 Na, ka arahina marietia ratou e ia, te wehi ratou: ko o ratou hoa riri ia i taupokina e te moana. 53 Na, ka kawea ratou e ia kite rohe o tana wahi tapu : ki tenei maunga, i hokoa nei e tona ringaringa matau. 54 Nana i pei atu nga tauiwi i to ratou aroaro : i wehe hoki he kainga mo ratou kite aho, a whakanohoia iho e ia nga hapu o Iharaira ki o ratou teneti.
55 Heoi ka whakamatautauria ka whakatoia e ratou te Atua o runga rawa: kihai hoki i puritia e ratou ana whakaaturanga; 56 Heoi ka hoki whakamuri ratou, a ka mahi hianga. ka pera me o ratou matua : ka parori ke ratou mete kopere tinihanga.
57 I whakakarangirangi hoki ratou i a ia ki o ratou wahi tiketike: na o ratou whakapakoko hoki ia i mea kia hae.
58 Te rongonga o te Atua i tenei, na ka riri ia : ka tino whakarihariha hoki ki a Iharaira.
59 A mahue ake i a ia te tapenakara o Hiro : te teneti i noho ai ia i waenganui i nga tangata. 60 A tukua atu ana e ia tona kaha hei whakarau : me tona kororia kite ringaringa o te hoa riri.
61 I tukua atu hoki eia tana iwi ma te hoari: a i riri ki tona kainga tupu.
62 Pau ake o ratou taitamariki ite ahi: kihai ano hoki a ratou kotiro i marenatia atu.
63 1 hinga o ratou tohunga ite hoari: a kihai i tangi a ratou pouaru.
64 Na, ka maranga ake te Ariki, ano ra me tetahi i te moe : mete tangata kaha e hamama ana i te waina.
65 A patua iho e ia a muri o ona hoa riri : meinga ana ratou e ia hei taunutanga mo a mua tonu atu. 66 I whakakahore ano koki ia kite tapenakara o Hohepa : a kihai i whiriwhiri i te hapu o Eparaima. 67 Heoi ko te hapu o Hura tana i whiriwhiri ai: ko maunga Hiona tana i aroha ai.
68 A whakaturia ana e ia tana wahi tapu kia pera me nga whare tiketike : mete whenua i whakapumautia e ia mo ake tonu atu.
69 I whiriwliiria ano hoki e ia a Rawiri tana pononga : i tangohia mai hoki ia i nga kainga hipi.
Ra 16'.]
KO NGA WAIATA.
349
70 Nana ia i kawe mai i te whai i nga hipi whaerere : kite whangai i a Hakopa i tana iwi, i a Iharaira hoki, i tona taonga tupu.
71 A rite tonu kite tapatahitanga o tona ngakau tana whangainga i a ratou : he arahi moiiio hoki ta tona ringa i a ratou.
KO TE TEKAU MA ONO O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 79.
ETE Atua, kua tae mai nga tauiwi ki tou kainga tupu: kua whakanoatia e ratou tou temepara tapu, kua w r aiho a Hiruharama e ratou kia puranga kau ana. 2 Ko nga tinana mate o o pononga kua oti te hoatu e ratou hei kai ma nga manu o te rangi : te kikokiko o tou hunga tapu ma nga kirehe o te whenua. 3 Ko a ratou toto kua ringihia e ratou, ano he wai, taka noa i Hiruharama : a kahore he tangata hei tanu. 4 Kua waiho matou hei tawainga ma o matou hoa: hei taumitanga, hei whakakatanga ma te hunga i tetahi taha i tetahi taha o matou.
5 Kia pehea te roa, e Ihowa, e riri tonu ranei koe ake ake : e ngiha tonu ranei ton hae me he kapura ? 6 Bingihia iho tau riri ki runga ki nga tauiwi kahore nei i matau ki a koe: ki nga rangatiratanga ano hoki kahore nei i karanga noa ki ton Ingoa. 7 Kua pan hoki a Hakopa i a ratou : kua whakaururuatia tona kainga noho. 8 Kaua ra e maharatia a matou kino o mua, kia hohoro ton aroha ki mua i a matou: kua whakaititia iho hoki matou.
9 Awhinatia matou, e te Atua o to matou whakaoranga, kia whakakororiatia ai ton Ingoa: whakaorangia matou, hipokina hoki o matou hara, kia mahara hoki ki ton Ingoa. /
10 He aha nga tauiwi ka mea ai, Kei hea to ratou Atua : kia kite atu matou, e matauria ana ia e nga tauiwi kite whakatakinga i te toto o o pononga i whakahekea nei.
KO NGA WAI ATA.
[Ra 16.
350
11 Kia puta ake ki tou aroaro te auetanga a te herehere : kia rite kite nui o tou kaha tau whakaoranga i te hunga e meatia ana kia whakamatea.
12 Takiwhitutia atu te utu, e te Ariki, e hoatu e koe ki nga uma o o matou hoa: mo ta ratou tawainga e tawai nei ratou ki a koe.
13 Penei ka whakawhetai atu matou tou iwi, me nga hipi hoki o to parae, ki a koe ake ake : ka whakakitea atu e matou te whakamoemiti atu ki a koe, a, tena whakatupuranga tena whakatupuranga.
Waiata 80.
TAHUKI mai tou taringa, e te Hepara o Iharaira, ko koe te kai arahi i a Hohepa, ano he kahui hipi: e noho ana koe i waenganui i nga kerupima, whiti mai.
2 Whakaohoohokia tou kaha, i te aroaro o Eparaima, o Peniamine, o Manahe : a haere mai kite whakaora i a matou. 3 Whakahokia ake matou, ete Atua: kia marama mai tou mata, a ka ora matou.
4 E Ihowa, ete Atua o nga mano: kia pehea ake te roa o tau riri kite inoi a ton iwi ?
5 E whangainga mai ana e koe nga roimata hei taro ma ratou: he nui hoki te mehua roimata e homai nei e koe kia inumia e ratou.
6 Ka meinga matou hei totohetanga ma o matou hoa : a e kataina ana matou e o matou hoa riri.
7 Whakahokia ake matou, e te Atua o nga mano: kia marama mai hoki ton mata, a ka ora matou.
8 I maua mai e koe he waina i Ihipa : ka oti i a koe nga tauiwi te panga, na, ka whakatokia e koe.
9 I whakapaia e koe he tunga mona : a i mea kia hou ona pakiaka, a ka kapi te whenua.
10 I taumarumaru tona ata ki runga ki nga pukepuke : me ona manga ki nga hira nunui.
11l tautotoro atu ona manga kite moana: me ona rara kite awa.
12 He aha koe i pakarukaru ai i ona taiepa : i kowhakiwhakia ai ia e nga tangata katoa e. tika ana i te ara ?
13 Mongamonga noa i te poaka toa ote ngahere: a e kainga ana e te kirehe maka o te koraha.
14 Hoki mai ra, e te Atua o nga mano : titiro iho ite
Ra Iff.]
KO NGA WAIATA.
351
rangi, kia kite mai koe, haereere mai hoki ki tenei waina;
15 Ki te rakau i whakatokia e tou ringa matau : kite manga hoki i whakakahangia e koe mau.
16 Kua pau i te ahi, kua poutokia : ka hemo ratou i te riri a tou mata.
17 Waiho tou ringa i runga i te tangata o tou ringa matau: ite tama ate tangata i whakakahangia e koe mau. .
18 Penei e kore matou e hoki atu i a koe : whakahauorangia matou, a ka karanga atu matou ki tou Ingoa. 19 Whakahokia ake matou, e Ihowa, e te Atua o nga mano : kia marama mai tou mata, a ka ora matou.
Waiata 81.
KIA kaha te waiata kite Atua, ki to tatou kaha : kia hari te hamama kite Atua o Hakopa. 2 Whakahuatia te himene, maua mai ki konei te timipera : te hapa reka mete hatere. 3 Wh.akatangih.ia te tetere i te kowhititanga o te marama: itera i whakaritea ito tatou ra hakari. 4 Ko te tikanga hoki tenei ma Iharaira : he mea whakarite mai na te Atua o Hakopa. 5 I whakatakotoria tenei e ia ma Holiepa hei whakaaturanga, i tona putanga mai i te whenua o Ihipa : i ahau i rongo i te reo kihai i matauria e ahau. 6 I tangohia mai e ahau tona pokohiwi i te pikaunga : i whakaorangia ona ringaringa i nga pata. 7 I karanga mai koe ki a au i te pouritanga, a i whakaorangia e ahau; i whakao atu ahau ki a koe ite wahi ngaro ote whatitiri: i whakamatautau i a koe ki nga wai o Meripa. 8 Whakarongo, e taku iwi, a ka whakaatu atu ahau ki a koe : e Iharaira, kite whakarongo mai koe ki ahau ;
9 Ana tetahi atua ke i roto i a koe: kaua ano hoki koe e koropiko ki tetahi atua ke.
10 Ko ahau a Ihowa ko ton Atua, i arahina mai ai koe ite whenua o Ihipa: kia nui te kowlieratanga o ton. mangai, a maku e whakaki.
11 Otira kihai taku iwi i pai kia whakarongo mai ki toku reo : kihai ano hoki a Iharaira i aro mai ki a an.
12 Heoi tukua atu ana ratou e ahau kite maro o o
KO NGA WAIATA.
[Ra 16.
352
ratou ngakau: a i haere ratou i runga i a ratou whakaaro.
13 Aue, te whakarongo taku iwi ki ahau : te haere a Iharaira i oku ara !
14 Penei e kore e aha kua whati i a au te tara o o ratou hoa riri: a kua tahuri atu toku ringa ki o ratou hoa riri.
15 Kua patipati ki a Ihowa te hunga e kino ana ki a ia: ko to ratou taima ia kua man tonu.
16 Kua whangainga hoki ratou e ia kite witi pai rawa: a kua whakamakonatia koe e ahau kite honi i roto i te kohatu.
Ko te Karalda o te Ahiahi.
Waiata 82. T? TU ana te Atua i roto i te whakaminenga o te JPj hunga nunui: ko ia hei whakawa i waenganui i nga atua. 2 Kia pehea ake te roa o ta koutou whakarite he i te whakawa : o ta koutou whakapai atu ki nga kanohi o te hunga kino ? 3 Whakatikaia te ware mete pani: kia tika te whakariterite mo te tangata e tangi ana, e rawakore ana. 4 Whakaorangia te ware mete rawakore : araia atu i a ratou te ringaringa o te hunga kino. 5 Kahore o ratou matauranga, e kore ano hoki ratou e mahara; e haere ana ratou ite pouri: e oioi ana nga turanga katoa o te whenua. 6 I mea ahau, He atua koutou : he tamariki katoa na te Rungarawa. 7 Otira ka pera koutou mete tangata, ka mate: ka hinga hoki me tetahi o nga piriniha.
8 E ara, e te Atua, whakawakia te whenua : tera hoki e riro mai i a koe nga tauiwi katoa.
Wai ata 83.
ETE Atua, kei wahangu koe, kei whakarongo puku : kei ata noho, e te Atua. 2 He mea hoki, tenei on hoa riri te ngangau nei: a kua ara ake nga matenga o te hunga e kino ana ki a koe.
Ha 16.]
KO NGA WAIATA.
353
3 Kua ata ngarahu ratou ki tou iwi : a e whakatakoto korero ana ratou mo au mea huna.
4 Kua mea ratou, Tena, tatou ka huna i a ratou kia kore ai tena iwi: kia kaua ai hoki e maharatia te ingoa o Iharaira a muri ake nei.
5 Ko tahi nei hoki o ratou ngakau i a ratou e runanga ana : kua huihuia a ratou whakaaro kite kino ki a koe.
6 Nga tapenakara o Eroma, o nga Ihemaeri: o Moapa, me nga Hakarini;
7 A Kepara, a Amona, a Amareke: nga Pirihitini, me nga tangata o Taira;
8 Kua uru atu ano hoki a Ahura ki roto ki a ratou : hei awhina ratou mo nga tamariki a Kota.
9 Penatia ratou e koe me nga Miriana : me Hihera me Hapini, i te awa o Kihona.
10 I mate nei ki Enora : i waiho nei hei whakawairakau mo te whenua.
11 Kia pera o ratou rangatira v me Orepa raua ko< Hepe: o ratou ariki katoa hoki me Tipaha me Haramuna.
12 Mo ratou i mea, Tatou ka tango : i nga whare o te Atua mo tatou.
13 E toku Atua, kia rite ratou kite wira :ki te pa-: papa e puhia ana e te hau ;
14 Kia penei mete ahi e kai nei ite ngahere :me te mura hoki e toro ai nga maunga.
15 Te whainga a to awha i a ratou : to whakaohoreretanga ano hoki i a ratou ki to paroro.
16 Kia kapi o ratou kanohi i te whakama : kia rapu ai ratou ki ton Ingoa, e Ihowa.
17 Kia whakama, kia ohorere, ratou ake ake : kia numinumi ratou, kia ngaro hoki.
18 Kia matau ai te tangata, nou anake te Ingoa, a Ihowa : a kei runga ake koe i te whenua katoa.
Wajata 84.
ANO te ataahua o on tapenakara: e Ihowa o nga mano ! 2 E hiahia ana toku wairua, ae e hemo ana ki nga marae o Ihowa : e tangi ana toku ngakau, me oku kikokiko kite Atua ora.
3 Mete pihoihoi hoki kua kite i tetahi whare, mete warou ano hoki i tetahi owhanga mona, hei takotoranga
KO NGA WAI ATA.
[Ra 16.
354
mo ana pi: ara, iou aata, e Ihowa o nga mano, e toku Kingi, e toku Atua.
4 Ka hari te hunga e noho ana i tou whare : he whakamoemiti tonu ta ratou ki a koe.
5 Ka hari te tangata ko tona kaha nei kei a koe : kei roto- i o ratou ngakau nga huarahi ki reira.
6 Ka haere ratou rate raorao o Paka, ka meinga e ratou hei puna: ngaro iho ano hoki nga poka ite ua.
7 Ka hiko atu ratou i te kaha kite kaha : ka kitea ratou kite aroaro o te Atua i Hiona.
8 E Ihowa, e te Atua o nga mano, whakarongo ki taku inoi : tahuri mai tou taringa, e te Atua o Hakopa.
9 Titiro mai, e te Atua, e to matou whakangungu rakau: tirohia iho hoki te mata o tau tangata i whakawahia e koe.
10 No te mea hoki, poka ke atu te pai o te ra tahi i ou whare, i to nga ra ko tahi mano : Erangi rawa ki ahau te tiaki tatau i te whare o toku Atua, i te noho ki nga teneti o te kino.
11 He ra hoki a Ihowa te Atua, he whakangungu rakau: ka homai e Ihowa te atawhai mete kororia; e kore e kaiponuhia mai e ia tetahi mea pai kite hunga e tika ana te haere.
12 E Ihowa o nga mano : ka hari te tangata e whakawhirinaki atu ana ki a koe.
Wai ata 85.
E IHOWA, kua aro mai koe ki tou whenua: kua whakahokia mai e koe a Hakopa i whakaponongatia nei.
2 Kua murua e koe te kino a tou iwi : kua hipokina e koe o ratou hara katoa.
3 Kua whakakahoretia katoatia e koe to weriweri : kua tahuri atu koe i te aritaritatanga o to riri. 4 Whakahokia ake matou, e te Atua o to matou whakaoranga : kia mutu hoki to riri ki a matou.
5 E riri ranei koe ki a matou ake ake : e mauahara tonu ranei koe, a tena whakatupuranga tena whakatupuranga.
6 E kore ianei koe e whakahoki ake i a matou kite ora : kia hari ai tou iwi ki a koe ?
7 E Ihowa, whakakitea mai tau mahi tohu ki a matou : tukua mai hoki ki a matou tau whakaoranga.
Ra 17.]
KO NGA WAIATA.
355
8 Ka whakarongo atu ahau ki ta te Atua, ki ta Ihowa e korero ai : no te mea hoki mo te rongo mau ana korero ki tona iwi, ki tona hunga tapu hoki; kaua ia ratou e hoki atu kite wairangi.
9 He pono e tata ana tana whakaoranga kite hunga e wehi ana ki a ia: kia noho ai te kororia ki to tatou whenua.
10 Kua tutaki te mahi tohu raua ko te pono : kua kihi ki a raua te tika mete rongo mau.
HE tupu ake te pono i te whenua : a e titiro iho te tika i te rangi.
12 Ae, ka homai e Ihowa te mea pai : aka tukua mai ona hua e to tatou whenua.
13 Ka haere te tika ki mua i a ia : hei whakatu i a tatou kite ara o ana hikoinga.
KO TE TEKAU MA WHITU O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 86.
EIHOWA, whakatitahatia ilio ton. taringa, whakarongo mai ki ahau : he ware hoki ahau he rawakore. 2 Tiakina toku wairua; e tapu ana hoki ahau : e toku Atua, w r hakaorangia e koe to pononga e whakawhirinaki atu nei ki a koe. \
3 Tohungia ahan, e te Ariki : e karanga atu ana hoki ahau ki a koe i nga ra katoa.
4 Whakaharitia te wairua o to pononga: ka ara atn nei hoki tokn wairua, e te Ariki, ki a koe.
5 E pai ana hoki koe, e te Ariki, e ngawari ana: e ranea ana hoki tan mahi tohu kite hunga katoa e karanga atn ana ki a koe.
6 Tahuri mai ton taringa, e Ihowa, ki taku inoi; whakarongo mai hoki ki tokn reo karakia.
7 Ka karanga atu ahau ki a koe i te ra o tokn pouritanga : e whakao mai hoki koe ki ahan.
8 Kahore he rite mon, e te Ariki, i roto i nga atua : kahore hoki he rite mo an mahi.
9 Ka ha ere mai nga iwi katoa i hanga e koe, a ka koropiko ki ton. aroaro, ete Ariki: ka whakakororia hoki i ton Ingoa.
KO NGA WAIATA.
[Ra 17.
356
10 E nui ana hoki koe, a e mahi ana i nga mea whakamiharo : ko koe anake te Atua. 11 Whakaakona ahau ki to ara, e Ihowa; ka haere ahau i runga i tan polio : whakatapatahitia toku ngakau, kite wehi i tou Ingoa. 12 Ka whakamoemiti katoa toku ngakau ki a koe, e te Ariki, e toku Atua: a ka whakakororiatia e ahau tou Ingoa ake ake.
13 E nui ana hoki tan mahi tohu ki ahau : a kua whakaorangia e koe toku wairua i te reinga i raro iho.
14 E te Atua, kua whakatika mai ki ahau te hunga whakakake : a kua whai mai te huihuinga o te hunga tutu kia whakamatea ahau; kihai ano hoki koe i waiho ki to ratou aroaro.
15 Ko koe ia, e te Ariki, he Atua atawhai, he Atua tohu tangata: e aweke ana kite riri, e hua ana te mahi tohu mete pono.
16 Tahuri mai ki ahau, tohungia hoki ahau : homai tou kaha ki to pononga, a whakaorangia te tamaiti a to pononga wahine.
17 Whakakitea mai ki a au he tohu mo te pai; kia kite ai te hunga e kino ana ki ahau, kia whakama ai: non i awhina mai, e Ihowa, i ahau, i whakamarie hoki i ahau.
Waiata 87.
K” El nga maunga tapu tona turanga : e arohaina ral. watia ana e Ihowa nga kuwaha o Hiona i nga nohoanga katoa o Hakopa. 2 E te pa o te Atua : he mea kororia nga mea e korerotia ana mou.
3 Ka korerotia atu e ahau a Rahapa raua ko Papurona kite hunga e matau ana ki ahau : na, ko Pirihitia, ko Taira, ko Etiopia, i whanau tenei ki reira.
4 A e meinga tenei mo Hiona, i whanau tenei tangata me tera tangata ki reira: a ka whakapumautia ia e te Rungarawa. 5 Ka korerotia e Ihowa, ina tuhituhia nga iwi: i whanau tenei ki reira.
6 Ka korero hoki nga kai waiata, me nga kai whakatangi putorino : kei a koe oku puna katoa.
Wai ata 88.
IHOAV A, ete Atua o toku whakaoranga: kua JL_J tangi atu ahau ki tou aroaro i te ao i te do.
17.1
KO NGA WAIATA.
357
2 Kia tae atu taku inoi ki tou aroaro: whakatitahatia mai to taringa ki taku tangi.
3 Ka ki hoki toku wairua i te pouri: a e whakatata ana toku ora kite poka.
4 Kua tana tahitia ahau mete hunga e heke atu ana kite rua: e rite ana ahau kite tangata kahore ona kaha.
5 E takoto noa ana ahau i roto i nga tupapaku, e rite ana ki nga tangata i patua e takoto ana i te poka, e kore nei e maharatia e koe i muri iho : a e kotia iho ana ratou e tou ringa.
6 Kua whakatakotoria ahau e koe kite poka i raro riro : kite pouritanga, ki nga rire.
7 E pehia ana ahau e tou riri : e pakia ana hoki e koe ki au ngaru katoa.
8 Kua whakamataratia atu e koe i ahau oku boa; ka meinga ahau e koe hei mea whakarihariha ki a ratou: kua uakina mai ahau, a e kore e puta atu ki waho.
9 Ka he oku kanohi ite tangihanga: e Ihowa, e karanga atu ana ahau ki a koe i nga ra katoa, kua torona atu e ahau oku ringaringa ki a koe. 10 Tera ranei koe e whakakite atu i nga merekara ki nga tupapaku: e ara ake koia nga tupapaku kite whakamoemiti atu ki a koe ?
11 Ka kauwhautia ranei tou aroha i roto i te poka: ton pono i roto i te whakangaromanga ? 12 E matauria koia au mea whakamiharo i roto i te pouri: me tou tika ite whenua ote warewaretanga ? 13 Otira kua karanga atu ahau ki a koe, e Ihowa : a i te ata ka tae taku inoi ki tou aroaro.
14 E Ihowa, he aha i panga ai toku wairua e koe: i huna ai ton mata ki ahau ?
15 No taku tamarikitanga ake ano i pakia ai ahau i whakahemohemo ai: e pehia ana abau eau whakawehi, a, potatutatu noa iho.
16 E tika ana tan riri ki runga i ahau : ka ngaro ahau i au mea whakawehi.
17 Ano be wai ratou e karapoti nei i a au i nga ra katoa : e taiawhio ngatahi ana ratou i a an.
18 Kua whakamataratia atu e koe i ahau te tangata liei aroha mai, me oku boa : kei te pouritanga oku boa ake. ' ■ •
KO NGA WAIATA.
[Ra 17.
358
Ko te Karakia o te Ahiahi.
Wai ata 89.
KA waiatatia e ahan nga mahi tohn a Ihowa ake ake : ka whakapuakina e tokn mangai ton pono ki nga whatatnpuranga katoa.
2 I mea hoki ahan, Ka whakaturia ake te mahi tohn mo amna tonn atn: ka whakapnmantia e koe ton pono ki nga tino rangi.
3 Kna whakarite kawenata ahan ki takn i whiriwhiri ai : kna oati ki a Kawiri, ki takn pononga.
4 Ka whakannmantia e ahan ton nri ake ake : ka hanga ake ton torona, a, tena whakatupuranga tena whakatupnranga.
5 Ka whakamoemiti ano hoki nga rangi, e Ihowa, ki an mahi whakamiharo : ki ton pono hoki i roto i te whakaminenga o te hnnga tapn.
6 Ko wai hoki i nga rangi hei rite mo Ihowa : ko wai i roto i nga tamariki a te hnnga nnnui e pena ana me Ihowa ?
7 E tika ana kia wehingia nnitia te Atna i roto i te whakaminenga o te hnnga tapn: kia whakahonoretia hoki e te hnnga katoa, a, tawhio noa tawhio noa.
8 E Ihowa, e te Atna o nga mano, kei hea he Ihowa hei rite mon te kaha : hei rite ranei mo ton pono i tetahi taha on i tetahi taha ?
9 Ko koe te kingi ote huamo ote moana: ka oho ona ngaru, ko koe hei whakamarino. 10 Mongamonga noa i a koe a Kahapa, ano he tangata i patna: kua whakamararatia e koe on hoa riri ki to ringa kaha.
11 Non nga rangi, non ano hoki te whenna : te ao me nga mea e hua ana i rnnga, nan ano ena i whakapnman.
12 Ko te nota mete tonga nan ano ena i hanga: ka hari a Tapora rana ko Heremona ki ton Ingoa. 13 He takakan marohirohi ton : e kaha ana ton ringa, kei runga tonn ton matan.
14 Ko te tika mete whakarite whakawa te turanga o ton .torona : e haere te mahi tohn mete pono i mua i ton. aroaro.
15 Ka hari te iwi e mohio ana kite tangi whakahari: e haere ratou, e Ihowa, i te maramatanga o ton mata.
Ra 17]
KO NGA WAIATA.
359
16 E hari ratou ki tou Ingoa i te roa o te ra : a ma tou tika ka kake ai ratou.
17 Ko koe hoki te kororia oto ratou kaha; ama to manakohanga mai ka ara ai to matou haona.
18 Ko Ihowa hoki to matou whakangungu rakau : a hei kingi mo tatou te Mea Tapu o Iharaira.
19 Na, ka korero moemoea mai koe i reira ki to Mea Tapu, a i mea: Kua hoatu e ahau he kaha ki runga ki tetahi tangata marohirohi ; kua whakanuia e ahau tetahi i whiriwhiria i roto i te iwi.
20 Kua kitea e ahau taku pononga a Rawiri : kua whakawahia ia e ahau ki taku hinu tapu.
21 Ka whakaukia ia e toku ringa: ma toku takakau ano hoki ia e whakakaha.
22 E kore te hoa riri e whai wahi ki a ia : e kore ano hoki te tama a te kino e whakawhiu i a ia.
23 Maku ano hoki e tukituki ona hoa riri ki tona aroaro : a ka whiua e ahau te hunga e kino ana ki a ia.
24 Otira ka man ki a ia taku pono me taku mahi tohu: a ma toku Ingoa ka ara ai tona haona.
25 Maku tona ringaringa ka pa atu ai kite moana: tona matau hoki ki nga awa.
26 Ka karanga mai ia ki ahau, Ko koe taku Papa : taku Atua, mete kohatu o toku whakaoranga. 27 Ka waiho ano hoki ia hei tamaiti matamua maku : ki runga ake i nga kingi o te whenua.
28 Ka rongoatia ake e ahau taku mahi tohu mona ake tonu atu : a ka man tonu taku kawenata ki a ia.
29 Ka whakatupuria e ahau tona uri ake tonu atu : a ka rite tona torona ki nga ra o te rangi.
30 Ki te mea ka whakarerea e ana tamariki taku ture : a e kore e haere i aku whakariteritenga;
31 Ki te takahi ratou i aku tikanga : a e kore e pupuri i aku whakahaunga;
32 Katahi ka whaia ta ratou mahi tutu e taku rakau ; me a ratou kino e nga whiunga.
33 Ahakoa ra e kore e whakamutua taku. aroha ki a ia : e kore ano hoki taku pono e he.
34 E kore taku kawenata e takahia e ahau: e kore ano hoki e whakaputaia ketia te mea i puta atu i oku ngutu.
35 Ko tahi aku oatitanga i toku tapu: e kore ahau e teka ki a Rawiri.
KO NGA WAIATA.
[Ra 17.
360
36 Ka man tonu tona uri ake ake: a e pera tona torona mete ra i toku aroaro.
37 E pera tona pumautanga me to te marama ake ake : hei kai whakaatu pono ano hoki i runga i te rangi. 38 Otiia kua panga nei koe, kua whakarihariha : kua riri ki tan i whakawahi ai.
39 Kua whakakahoretia e koe te kawenata o to pononga : kua whakanoatia e koe tona karauna, kua whakataka hoki kite whenua.
40 Kua whakahoroa katoatia e koe ana taiepa: kua meinga kia pakarukarua ona pa kaha. 41 E pahua ana i a ia nga tangata katoa e tika ana i te ara : he tawainga ia na ona hoa tata.
42 Kua ara i a koe te ringaringa matau o ona hoa whawhai: kua meinga e koe kia hari ona hoa whawhai katoa.
;43 Ngore noa i a koe te mata o tana hoari : kihai ano hoki koe i tautoko i a ia kite tatauranga. 44 Kua whakamutua e koe tona kororia: a kua panga iho tona torona ki raro kite whenua.
45 Kua whakaporoa e koe nga ra o tona taitamarikitanga: kna hipokina ia e koe kite whakama.
46 Kia pehea te roa, e Ihowa, ka whakangarongaro atu ranei koe, ake tonu atu : ka toro ranei tan riri, ano he ahi ?
47 Kia maliara ki a an lie mea memelia noa : he aha i hanga noatia. ai e koe nga tangata katoa.
48 Ko wai o nga tangata ora e kore e kite i te mate : mana koia tona wairua e whakaora i te kalia o te po ? 49 E te Ariki, kei hea o arohatanga o mua : i oatitia e koe ki a Rawiri i runga i ton pono 1 50 Maharatia ra, e te Ariki, te tawainga ki o pononga : ki ahau e pekia nei toku nma e te tawai a te hunga nunui katoa ;
51 E tawai nei on hoa riri, e Iliowa : e tawai nei ratou ki nga liikoinga o to tangata i whakawahi ai. 52 Kia whakapaingia a Iliowa ake ake: Amine, ae Amine.
Ra 18.]
KO NGA WAIATA.
361
11
KO TE TEKAU MA WARU O NGA RA Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 90.
ETE Ariki, ko koe to matou nohoanga: i tera whakatupuianga i tera whakatupuranga. 2 Kahore ano i whanau noa nga maunga, i hanga hoki e koe te whenua me, te ao: ko koe ano te Atua no tua whakarere, a ake tonu atu.
3 E whakahokia ana e koe te tangata kia mongamonga noa : a, e mea ana, Hoki atu, e nga tamariki a te tangata. 4 No te mea hoki, ki tau titiro, e rite ana nga tau ko tahi manoki te rangi onanahi: kua pahure atu nei, ki te mataaratanga hoki i te po. 5 Mete mea na te waipuke tau kahakinga i a ratou, he moe ratou : i te ata, ano he tarutaru e tupu ana. 6 Ite ata e tupu ana, e pihi ana: ite ahiahi kua kotia, kua maroke.
7 Kua hemo nei hoki matou i tau riri: ka oh ore re hoki i to aritatanga.
8 Kua maka e koe a matou kino ki tou aroaro: a matou mea huna kite maramatanga o tou mata. 9 Ka heke o matou ra katoa mete riri ano koe: ka hemo atu o matou tau, ano he korero e korerotia ana.
10 Ko nga ra o o matou tau e whitu tekau tau ; a ki te whai kaha, a ka waru tekau nga tau: heoi he mahi mauiui, he pouri to ratou kaha; ka hohoro hoki te hatepea atu, a ka rere atu matou. 11 Ko wai te matau ana kite kaha o tau riri: rite pu ano kite wehi ki a koe tau riri.
12 Akona matou kite tatau i o matou ra: kia anga ai te ngakau kite whakaaro. 13 Hoki mai, e Ihowa, kia peliea ake te roa. a kia puta ke he whakaaro mau ki o pononga. 14 Kia na wawe matou i tau mahi tohu: kia hari ai matou, kia koa, i o matou ra katoa.
15 Whakaharitia matou, kia rite ki nga ra i whakawhiua ai matou e koe: ki nga tan i kite ai matou ite 'kino.
16 Kia puta mai tan mahi ki o pononga: me tou kororia ki a ratou tamariki.
KO NGA WAIATA.
[Ra 18.
362
17 A hei runga i a matou te ataahuatanga o Ihowa o to matou Atua : whakapumautia ano hoki ki a matou, te mahi a o matou ringaringa, ae ra, te mahi a o matou ringaringa, whakapumautia e koe.
, Waiata 91.
KI te waiho e tetahi te wahi ngaro o te Rungarawa, hei kainga mona: ka noho ia i raro ite taumarumarutanga o te Kaha rawa. 2 Ka kiia e ahau a Ihowa, Ko la toku piringa, me toku pa: toku Atua, ka whakawhirinaki atu ahau ki a ia.
3 He pono mana koe e whakaora i te mahanga a te Kai hopu manu : i te mate nanakia. 4 Mana koe e hipoki ki ona hou, a ka piri koe ki raro i ona pakau : ko tana pono hei puapua mou, hei whakangungu rakau. 5 E kore koe e wehi ite mea whakamataku ite po i te nere e rere ana i te awatea.
6 I te mate uruta e rere ana ite pouri: ite whakangaromanga e whakangaro ana, i te ra ka tu tonu. 7 He mano te hinga ki tou taha, tekau hoki nga mano ki tou ringa matau: heoi e kore e tata mai ki a koe.
8 Ka titiro kau atu ou kanohi: aka matakitaki ite
utu mo te hunga kino. 9 No te mea kua waiho e koe a Ihowa toku piringa
nei: te Rungarawa, hei nohoanga mou. 10 Kahore he kino epaki a koe: kahore ano hoki he whiunga e tata mai ki ton whare. 11 Ka korerotiaiho hoki koe eia ki ana anahera: kia tiakina koe i o ara katoa. 12 Ma ratou koe e hiki ake ki o ratou ringaringa: kei tutuki tou waewae kite kohatu. 13 Ka haere koe i runga i te raiona mete neke: ka takahi ki runga i te kuao raiona mete tarakona. 14 Ka whakaora au i a ia mona i aroha mai ki a au: maku ia e whakateitei ake, mona i matau ki toku Ingoa. 15 Ka karanga mai ia ki ahau, a ka whakao atu ahau ki a ia: ka tata au ki a ia i te wa o te he; maku ia e whakaora, maku ano hoki ia e whakahonore.
16 Ka whakaroaina e ahau ona ra, a na noa ia: &a whakakitea hoki taku whakaoranga ki a ia.
Ra 18.]
KO NGA WAIATA.
363
R 2
Waiata 92.
HE mea pai te whakawhetai atu ki a Ihowa: te himene atu ki tou Ingoa, e te Rungarawa. 2Te whakakite atu i tou atawhai ite ata: me to pono
i nga po katoa ; 3 I runga i te aho tekau, ite hatere: i te hapa tangi reka.
4 Nau hoki ahau, e Ihowa, i whakahari ki tau mahi: ka whakamanamana ahau ki nga meatanga a ou ringa. 5 E Ihowa, ano te nui oau mahi: he hohonu rawa au whakaaro.
6 E kore te tangata poauau e matau: e kore ano hoki tenei e maharatia e te kuare.
7 Ka pihi ake nga tangata whakaaro-kore, ano he tarutaru, a ka tupu nga kai mahi katoa o te kino : hei inea tena kia whakangaromia ai ratou ake ake; ko koe ia, e Ihowa, kei runga rawa ake ake. 8 Na, ko ou hoa whawhai, e Ihowa, na, ko ou hoa whawhai ka ngaro ratou: ka whakamararatia katoatia nga kai mahi i te kino. 9 A ka whakaarahia ake e koe taku haona, ka pera ano me to te unikanga: ka whakawahia ahau kite hinu hou. 10 Aka titiro atu oku kanohi ki aku hoa riri: ka rongo hoki oku taringa i te matenga o te hunga kino e whakatika mai ana ki a au.
11 Ka rite te tupu ote tangata tika ki to te nikau: ka rite tona nui ki to te hira i Repanona. 12 Te hunga i whakatokia kite whare o Ihowa: ka tupu ki nga marae o to tatou Atua. 13 Ka pihi tonu ratou ua hina: ka tetere ratou, ka matomato.
14 Hei whakakite atu e tika ana a Ihowa: ko ia toku kohatu, kahore ana kino.
Ab te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 93.
KO Ihowa te Kingi, he kororia tona kakahu; ko to Ihowa kakahu he kaha; ko tana hoki e whitiki ai ki a ia: kua whakaukia eia te ao, te taea te nekeneke.
RO NGA WAIATA.
[Ra 18.
364
2 N o mua iho tou torona i whakapumautia ai: nonamata riro koe.
3 E Ihowa, ka whakarahia e nga roma, ka whakarahia e nga roma to ratou reo : ka ara nga ngaru o nga roma. 4 Kei runga a Ihowa: e kaha ana ia i nga reo o nga wai maha, i nga tuatea nunui o te moana. 5 E tino pono ana au whakaaturanga: ko te tapu te mea pai mo tou whare, e Ihowa, ake ake.
Waiata 94.
EH IHOWA, ete Atua, ete Kai rapu utu: ete Atua, J e te Kai rapu utu, whiti mai. 2 Maranga ake, e te Kai whakariterite whakawa mo te whenua: whakahokia atu he utu kite hunga whakakake. 3 E Ihowa, te hunga kino nei, kia pehea ake te roa: te hunga kino nei, kia pehea ake te roa o ta ratou whakamanamana ?
4 Ote puakanga o a ratou kupu maro: ote whakaputa o nga kai mahi katoa o te kino. 5 Mongamonga noa tou iwi i a ratou, e Ihowa: a e tukinotia ana e ratou tou kainga tupu. 6 E patua ana e ratou te pouaru raua ko te manene: e kohuru ana hoki i te pani. 7 A e mea ana, E kore a Ihowa e kite: e kore ano hoki e maharatia mai e te Atua o Hakopa. 8 Kia matau ra, e nga tangata poauau ote iwi: ahea ano hoki koutou whai mahara ai, e te hunga kuare ? 9 E kore ranei e rongo te kai whakato ote taringa: e kore ianei e kite te kai hanga o te kanohi ? 10 E kore ianei e papaki te kai papaki o nga iwi: e kore ianei e mohio te kai whakaako i te tangata kia mohio ?
11 E matau ana a Ihowa ki nga whakaaro ate tangata: he mea teka noa.
12 E Ihowa, ka hari te tangata e pakia ana e koe: $ whakaakona ana e koe i roto i to ture ; 13 Ka whakaokiokina ano ia e koe i nga ra o te he : kia keria ra ano te poka mo te tangata kino. 14 E kore hoki a Ihowa e panga i tana iwi: e kore ano hoki e whakarerea e ia tona kainga tupu. 15 Engari e hoki mai te whakarite whakawa kite tika: a e ai'umia e nga tangata ngakau tika katoa.
Ra 19.]
KO NGA WAIATA.
365
16 Ko wai toku hei whakatika ake kite hunga kino ; ko wai toku hei tu i nga kai mahi i te hara ? 17 Me kaua a Ihowa hei awhina moku: e kore e aha kua noho kupu kore toku wairua. 18 I taku meatanga, Ka paheke toku waewae: na tan mahi tohu, e Ihowa, ahau i tautoko ake. 19 I te tini o aku whakaaronga i roto i a au hei oranga ngakau : moku au whakamarietanga. 20 Tera ranei e huihuia ki a koe te torona o te kino : e whakatakoto nei i te mahi nanakia hei ture ?
21 E muia ana e ratou te wairua ote tangata tika : a e mea ana, kia heke te toto harakore. 22 Ko Ihowa ia toku pa teko: ko toku Atua lioki hei kohatu piringa moku. 23 A mana e whakahoki to ratou kino ki runga ki a ratou, e whakangaro hoki ratou i roto i o ratou kino: ae, ma Ihowa, ma to tatou Atua ratou e whakangaro.
KO TE TEKAU MA IWA O NGA RA. Ko to Karakia o te Ata.
Waiata 95.
TEN A, kia waiata tatou ki a Ihowa: kia hari te hamamatanga kite kamaka o to tatou whakaoranga.
2 Kia haere tatou mete whakawhetai atu ki tona aroaro : kia ngahau hoki a tatou himene ki a ia. 3 No te mea he Atua nui a Ihowa: he Kingi nui hoki i nga atua katoa. 4 Kei tona ringa nga wahi hohonu o te whenua: a nona nga maunga teitei. 5 Nana te moana, nana ano i hanga: ana ona ringa i whai ahua ai te whenua maroke.
6 Haere mai tatou, kia koropiko, kia tuohu: kia tukua nga turi kite aroaro o Ihowa o to tatou Kai lianga. 7 Ko ia hoki to tatou Atua: ako tatou te iwi o tana parae, me nga liipi a tona ringa.
8 Ki te rongo koutou ki tona reo aianei, kaua e whakapakeketia o koutou ngakau: kei pera me ote whaka« toinga, me o tera o te whakamatautaurang’a i te koraha;
KO NGA WAIATA.
[Ra 19.
366
9 I ahau i whakamatautauria e o koutou matua : i ata mohiotia, i to ratou kitenga ano hoki i aku mahi. 10 E wha tekau nga tau i hoha ai ahau ki tenei whakatupuranga, na, ka mea ahau: He iwi ngakau kotiti ke raua, kahore hoki ratou e mohio ki aku ara. 11 No reira i riri ai ahau, i oati ai hoki: e kore ratou e tae ki taku okiokinga.
Waiata 96.
WAIATATIA he waiata hou ki a Ihowa: e te whenua katoa, waiata atu ki a Ihowa
2 Waiata atu ki a Ihowa, whakapaingia tona Ingoa: whakakitea atu tana whakaoranga i tenei ra i tenei ra. 3 Whakapuakina tana kororia i waenganui i nga tauiwi: ana mahi whakamiharo i waenganui i nga iwi katoa.
4 E nui ana hoki a Ihowa, a e tika ana, kia nui te whakamoemiti ki a ia: kia wehingia nuitia atu ia i nga atua katoa.
5 He whakapakoko hoki nga atua katoa a nga iwi: na Ihowa ia i hanga nga rangi. 6 He honore, he kingitanga kei tona aroaro : kei tana wahi tapu te kaha mete ataahuatanga. 7 Tukua atu ki a Ihowa, e nga hapu katoa o nga iwi: tukua atu ki a Ihowa te kororia mete kaha.
8 Tukua atu ki a Ihowa te kororia e tika ana mo tona Ingoa: maua mai he whakahere, a haere mai ki ona marae.
9 Koropiko atu ki a Ihowa i roto i te ataahuatanga o te tapu: kia wehi ra ki tona aroaro, ete whenua katoa. 10 Meinga atu i waenganui o nga tauiwi, e kingi ana a Ihowa: ka whakaukia ano hoki te whenua te taea te whakangaueuetia; ka tika tana whakarite whakawa mo nga iwi.
11 Kia hari nga rangi, kia koa ano hoki te whenua: kia haruru te moana, me nga mea e hua ana i roto. 12 Kia hari te mara, me nga mea katoa i runga: ko reira ano koa ai nga rakau katoa o te ngahere kite aroaro o Ihowa.
13 E haere mai ana hoki ia, e haere mai ana hoki ia ki te whakaritewhakawa mo te whenua: ka whakarite whakawa ia mo te ao i runga i te tika, mo nga iwi hoki i runga i tana pono.
Ka 19.]
KO NGA WAIATA.
367
Waiata 97.
KO Ihowa te Kingi, kia hari te whenua: kia koa nga tini motu. - 2 E karapoti ana ia ete kapua ete pouri: he tika he whakarite whakawa te turanga o tona torona. 3 E toro atu ana te kapura i tona aroaro: a pau ake ona hoa riri, a, taka noa taka noa. 4 Marama tonu te ao i ana uira: i kite te whenua, a wiri ana.
5 Ilewa noa nga maunga,ano he ware pi i te aroaro o Ihowa: ite aroaro ote Ariki ote whenua katoa. 6 E whakapuakina ana e nga rangi tona tika: a ka kite nga iwi katoa i tona kororia. 7 Kia whakama katoa te hunga e mahi ana ki nga whakapakoko, e whakamanamana ana ki nga atua horihori: koropiko atu ki a ia, e nga atua katoa. 8 I rongo a Hiona, a koa ana: i hari nga tamahine hoki o Hura, e Ihowa, ki au whakariteritenga whakawa. 9 Ko koe hoki, e Ihowa, kei runga noa ake i te whenua katoa: kua whakanuia koe ki runga noa ake i nga atua katoa. 10 E te hunga katoa e aroha ana ki a Ihowa, kinongia te hara: e tiakina ana e ia nga wairua o tona hunga tapu; e whakaorangia ana ratou eia i roto i nga ringaringa o te hunga whakaarokore. 11 Kua oti te maramatanga te whakatomo tetangata pai: mete koa hoki mo te hunga ngakau tika. 12 Kia hari ki a Ihowa, ete hunga pai: a kia whakamoemiti atu ina mahara ki tona tapu.
Ko te Karahia o te Ahiahi.
Waiata 98.
WAI AT ATI Aki a Ihowa he waiata hou: he mahi whakamiharo hoki ana. 2 Na tana ringa matau, na tana ringa tapu: i taea ai e ia te whakaora.
3 Kua whakakitea mai e Ihowa tana whakaoranga: kua whakapuakina eia tona tika kite aroaro o nga tauiwi. 4 Kua mahara ia ki tana mahi tohu me tana pono ki
KO NGA WAIATA.
[Ra 19.
368
e" whare o Iharaira: a kua kite nga pito katoa ote whenua i te whakaoranga a to tatou Atua.
5 Kia hari te hamama, e te whenua katoa, kia Ihowa: hamama, kia hari, himene atu.
6 Himene atu ki a Ihowa i runga ite hapa: i runga ite hapa, mete himene ano te reo.
7 I runga i nga tetere mete tangi ano o te korenete: kia hari te hamama kite aroaro o Ihowa o te Kingi. 8 Kia haruru te moana, me nga mea e hua ana i roto : te ao, me ona tangata e noho ana i runga.
9 Kia papaki nga ringaringa o nga roma, kia hari tahi nga pukepuke kite aroaro o Ihowa: e haere mai ana hoki ia kite whakarite whakawa mo te whenua.
10 Ka whakariterite ia mo te ao i runga ite tika: mo nga iwi hoki i runga i te pono.
Waiata 99.
KO Ihowa te Kingi; kia wiri nga iwi: e noho ana ia i waenganui i nga kerupima; kia ngaueue te whenua.
2 E nui ana a Ihowa i Hiona: kei runga ake ano hoki a i nga iwi katoa. 3 Kia whakamoemiti ratou ki tou Ingoa : he nui, he mea wehi, he tapu hoki. ' 4 E aroha ana ano hoki te kaha o te Kingi kite whakarite whakawa; ko koe hei whakapumau ite pono : he whakarite whakawa, he pai hoki, tau mahi i roto i a Hakopa.
5 Whakanuia, e koutou, a Ihowa to tatou Atua: koropiko atu hoki ki tana turanga waewae, e tapu ana hoki ia. 6 Ko Mohi raua ko Arona i roto i ana tohunga, me Hamuere hoki i roto i te hunga e karanga ana ki tona Ingoa: i karanga atu ratou ki a Ihowa, a whakao mai ana ia ki a ratou.
7 I korero mai ia ki a ratou i roto ite pou kapua: i pupuri ratou i ana whakaaturanga, mete tikanga i whakatakotoria e ia ki a ratou.
8 E Ihowa, e to matou Atua, i whakao mai koe ki a ratou: he Atua tohu koe i a ratou, otiia i rapu utu ano koe mo a ratou mahi.
9 Whakanuia a Ihowa to tatou Atua, a koropiko atu ki tana maunga tapu : e tapu ana hoki a Ihowa to tatou Atua.
Ra 19.]
KO NGA WAIATA.
369
R 3
Waiata 100
KIA hari te hamamatanga ki a Ihowa, e nga whenua katoa: mahi atu ki a Ihowa i runga i te koa, waiata haere ki tona aroaro.
2 Kia matau ki a Ihowa ko ia te Atua: nana tatou i hanga, ehara hoki i a tatou; ko tatou tana iwi, me nga hipi o tona parae. 3 Tomokia ana tatau i runga i te whakawhetai, ona marae hoki i runga ite whakamoemiti: whakawhetai atu ki a ia, whakapaingia tona Ingoa. 4 E pai ana hoki a Ihowa, e pumau tonu ana tana mahi tohu: a kei tena whakatupuranga kei tena whakatupuranga tana pono.
Waiata 101.
KA waiatatia e ahau te mahi tohu, mete whakarite whakawa: ka himene atu ki a koe, e Ihowa. 2 Ka ata ngarahu ahau i taku mahi: i runga ite ara tika.
3 Ahea koe haere mai ai ki ahau : ka haereere ahau i roto i toku whare mete ngakau tapatahi.
4 E kore te mea kino e waiho e ahau i mua i oku kanohi; e kino ana ahau kite hunga e peka ke ana te mahi: e kore e piri ki ahau. 5 Me mawehe atu te ngakau parori ke i ahau: e kore ahau e mohio kite tangata kino. 6 Ko te tangata e ngautuara puku ana ki tona hoa, ka ngaro ia i ahau: e kore ahau e aro atu kite tangata kanohi whakakake, kite tangata ngakau whakapakari. 7 Kei runga i nga mea pono o te whenua oku kanohi: a ka noho ratou ki ahau.
8 Ko te tangata e haere ana ite ara tika: ka mahi tena ki ahau.
9 E kore e noho i roto i toku whare te kai mahi hianga: e kore e tu ki toku aroaro te tangata korero teka.
10 Ka whakangaromia wawetia e ahau nga tangata whakaaro-kore katoa ote whenua: ka hatepea ano hoki e ahau i roto i te pa o Ihowa nga kai mahi katoa i te kino.
KO NGA WAIATA.
[Ra 20.
370
KO TE RUA TEKAU O NGA RA. Ko te Karakul o te Ata.
Waiata 102.
WHAKARONGO, e Ihowa, ki taku inoi: kiaputa atu hoki taku tangi ki a koe. 2 Kaua e huna tou mata ki a au i te ra e pouri ai ahau; whakatitahatia mai tou taringa ki a au: hohoro te whakao mai ki a au i te ra e karanga atu ai ahau. 3 Ka memeha atu hoki oku ra, ano he paowa: aka wera oku iwi ano he mounga. 4 Kua pakia toku ngakau, kua memenge, ano he tarutaru : i wareware ai ahau kite kai i taku taro.
5 Piri tonu oku iwi ki toku kiri: i toku reo aue.
6 E rite ana ahau kite matuku ite koraha: kite koukou i te wahi mokemoke.
7 E mataara ana ahau, a e rite ana kite pihoihoi mokemoke : i runga i te tuanui. 8 E tawai mai ana aku hoa riri ki ahau i te ra roa: a kua oati kite he moku te hunga e haurangi mai ana ki ahau. 9 Kua kainga hoki e ahau te pungarehu, ano he taro : a kua whakananua taku wai kite roimata;
10 Ito riri hoki, ito weriweri: nau hoki ahau i hapai ake, a taia iho ano ahau e koe.
11 E rite ana oka ra kite atarangi e whakawairua kau ana: a kua memenge ahau, ano he tarutaru. CT y 12 Ko koe ia, e Ihowa, te ora tonu ake ake : mete maharatanga ki a koe, a, tera whakatupuranga tera whakatupuranga. 13 Tera koe e whakatika, e aroha ki a Hiona: kua
taka mai hoki te wa, te tino wa, hei atawhainga atu i a ia. 14 E manakohia ana hoki e o pononga ona kohatu : a e awangawanga ana ki tona puehu. 15 Penei ka wehingia te Ingoa o Ihowa e nga tauiwi: ton kororia hoki e nga kingi katoa o te whenua. 16 Kei te hanganga a Ihowa i a Hiona: te kitea ai tona kororia.
17 Ka tahuri ia kite inoi a te rawakore : a e kore e whakahawea ki ta ratou inoi.
18 Ka tuhituhia tenei mo to muri whakatupuranga: a ka whakamoemiti ki a Ihowa te iwi meake hanga. 19 Mona hoki i titiro mai i te tiketike o tona wahi tapu: i titiro iho a Ihowa i runga ite rangi kite Shenna.
Ra 20.]
KO NGA WAIATA.
371
20 Ki te whakarongo kite aue a te herehere: kite wewete i te hunga kua motuhia mo te mate. 21 Kia whakapuakina ai te Ingoa o Ihowa i Hiona: mete whakamoemiti atu ki a ia i Hiruharama.
22 Ite huihuinga mai o nga iwi: me nga kingitanga, kite mahi ki a Ihowa.
23 Nana i whakangoikore toku kaha i te ara: i whakatorutorua e ia oku ra.
24 I mea ahau, E toku Atua, kaua ahau e tangohia i waenganui o oku ra: kei tera whakatupuranga kei tera whakatupuranga ou tau. 25 Nonamata te whenua i whakaturia ai e koe: a he mahi nga rangi na ou ringa. 26 Ko ena e hemo atu, ko koe ia e man tonu: ka tawhitotia katoatia ano hoki me he kakahu; 27 Ka whakaputaia ketia e koe, ano he koheka, ae ra, ka whakaputaia ketia: otiia ko koe tonu ano koe, a kahore he mutunga o ou ture. 28 Ka whai nohoanga nga tamariki a o pononga: aka whakapumautia to ratou uri ki tou aroaro. Waiata 103.
WHAKAPAINGIA a Ihowa, e toku wairua: me tona Ingoa tapu hoki, e nga mea katoa i roto i ahau. 2 Whakapai atu ki a Ihowa, e toku wairua: kei wareware hoki ki ana ohaohatanga katoa. 3 Ko ia te muru nei i o kino katoa: te rongoa nei i o mate katoa.
4 Ko ia te hoko nei i to ora kei whakangaromia : ko ia te karauna nei i a koe kite atawhai kite aroha.
5 Nana nei i makona ai ton mangaiinga mea papai: i hou ai te taitamarikitanga, i rite ai ki to te kahu. 6 E whakaputaina ana e Ihowa he tika he whakarite whakawa: mo te hunga katoa e tukinotia ana. 7 I whakaakona mai eia ana ara ki a Mohi: ana mahi ki nga tamariki a Iharaira. 8 He aroha, he atawhai a Ihowa: e aweke ana kite riri, e rahi ana tana mahi tohu. 9 E kore ia e whakatupehupehu tonu: e kore ano hoki e mauahara ake ake.
10 Kihai i rite ki o tatou hara ana meatanga mai ki a tatou : kihai ano hoki i rite ki a tatou kino ana utu mai ki a tatou.
KO NGA WAIATA.
[Ra 20.
372
11 Mete rangi hoki e tiketike ake ana i te whenua: e pena ana te nui o tana mahi tohu kite hunga e wehi ana i a ia.
12 E matara ana te ita ite weta: e pera ana hoki tana whakamataratanga atu i a tatou kino i a tatou. 13 Mete matua e aroha ana ki ana tamariki: e pena ana to Ihowa aroha kite hunga e wehi ana i a ia. 14 E matau ana hoki ia ki to tatou ahua : e mahara ana
he puehu tatou. 15 Ko te tangata, e rite ana ona ra kite tarutaru: me te puawai o te mar a tona ngawhatanga. 16 Era rungatia ana hoki ete hau, a kua kahore: e kore ano hoki e mohiotia e tona wahi i muri iho.
17 Tena ko te mahi tohu a Ihowa kite hunga e wehi ana i a ia, no tua whakarere, a, amua tonu atu: me tona tika hoki ki nga uri o nga tamariki;
18 Ki te hunga e pupuri ana i tana kawenata: kite hunga ano hoki e mahara ana ki ana akoranga kia mahia. 19 Kua oti i a Ihowa tona torona te whakatu ki nga rangi: a e kawanatia ana nga mea katoa e tona kingitanga.
20 Whakapaingia a Ihowa e ana anahera, e hira nei te kaha: e whakarite nei i tana kupu, e whakarongo nei ki tona reo ina korero.
21 Whakapaingia a Ihowa, e ona naano katoa: e ana minita, e mahi nei i tana e pai ai. 22 Whakapaingia a Ihowa, e ona mahi katoa i nga wahi katoa o tana kingitanga: whakapaingia a Ihowa, e toku wairua.
Ko te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 104.
WHAKAPAINGIA a Ihowa, e toku wairua: E Ihowa, e toku Atua, e tino nui ana koe; he honor©, he kororia o kakahu. 2 E roropi mai nei i te maramatanga, ano he kakahu ki a ia: e hora nei i nga rangi, ano he kakahu tauarai. 3 E whakanoho nei i o runga ruma ki nga wai: e mea nei i nga kapua hei hariata mona, a e haere ana i runga i nga pakau o te hau. 4 E waiho nei eia nga hau hei anahera mana: te mura ahi hei kai mahi mana.
Ra 20.]
KO NGA. WAI ATA.
373
5 Nana nei i whakatu te whenua: ki runga ki ona turanga, kei nekenekehia ake ake. 6 Nau ano i hipoki kite rire, hei kakahu: i tu nga wai i runga ake i nga maunga. 7 I rere atu i tau whakatupehupehunga: i hohoro atu i te reo o to whatitiri.
BKa puke ake nga maunga : ka wharuarua ilio nga awaawa, ki tona wahi i whakaritea e koe. 9 Kua whakatakotoria e koe he rohe kei koni mai: kei hoki mai kite whakangaro ite whenua. 10 Ko ia te kai tono i nga puna ki roto ki nga awaawa: e rere nei i roto i nga puke. 11 Kei ena he wai ma nga kirehe katoa ote parae: na noa te mate wai o nga kaihe maka. 12 Kei reira ano nganohoanga o ngamanu o te rangi: e korihi nei i roto i nga manga. 13 E whakamakukuria iho ana e ia nga puke i runga i ona ruma: ka makona te whenua i nga hua oau mahi. 14 Ko ia hei whakatupu i te tarutaru ma te kararehe : i te otaota hoki hei mahinga ma te tangata; 15 Kia whakaputaina ake ai he taro i roto i te whenua, mete waina hoki hei whakahari i te ngakau o te tangata: mete hinu e towahiwahi ai tona mata, mete taro ano hoki hei whakakaha i te ngakau o te tangata. 16 E ki ana ite wai nga rakau a Ihowa: nga hira o Repanona i whakatokia e ia. 17 E hanga ana ki reira nga owhanga a nga manu: ko te taaka, ko nga kauri tona whare. 18 Hei piringa nga puke tiketike mo nga koati maka: nga kohatu mo nga rapeti. 19 I hanga e ia te marama hei tohu taima: e matau ana te ra ki tona torengitanga. 20 Ko koe hei whakapouri, a kua po : na ngoki mai ana nga kirehe katoa o te ngahere. 21 E ngengere ana nga kuao raiona kite kai ma ratou :a e rapu ana kite kai ma ratou ite Atua. 22 Ka puta te ra, ka huihui ratou: ka takoto ki o ratou kuhunga. 23 Ka haere atu te tangata ki ana hanga, ki tana mahi: a, ahiahi noa. 24 E Ihowa, ano te tini oau mahi: he mohio rawa to mahinga i aua mea katoa ; kitonu te whenua i amtaonga. 25 Me tenei moana nui tuauriuri: kei reira nei nga
KO NGA WAIATA.
[Ra 21.
374
mea ngokingoki, e kore e taea te tatau, nga kirehe nonohi me nga kirehe nui. 26 Kei reira nga kaipuke e teretere ana: kei reira tana rewiatana i lianga e koe hei takaro ki reira. 27 E tatari katoa ana enei ki a koe: kia hoatu e koe te kai ma ratou i te wa e tika ai. 28 Ka kohikohia e ratou tau e hoatu ai ma ratou: ka wherahia tou ringa, ka makona ratou i te pai. 29 Ka huna e koe tou mata ka potatutatu ratou : ka kapohia e koe to ratou manawa, ka marere ratou, ka hoki atu ano ki to ratou puehu. 30 Ka tonoa mai e koe tou wairua ka hanga ratou: a whakahoutia ana e koe te mata o te whenua. 31 Ka whai kororia a Ihowa ake ake : ka hari a Ihowa ki ana mahi.
32 Ka titiro iho ia kite whenua, aru ana: ka pa ia ki nga puke, na, kua pongere. 33 Ka waiata atu ahau ki a Ihowa i a au ano e ora ana: ka himene atu ahau ki toku Atua i ahau ano ite ao nei.
34 Ka reka toku whakaaronga ki a ia : ka hari ahau ki a Ihowa.
35 Kia whakamotitia atu nga kai mahi hara i runga i te whenua, a kahore noa te hunga kino : E toku wairua, whakapaingia a Ihowa, whakamoemititia e koutou a Ihowa.
KO TE RUA TEKAU MA TAHI O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 105.
WHAKAWHETAI atu ki a Ihowa, karanga atu ki tona Ingoa: whakapuakina ana mahi ki waenganui o nga iwi. 2 Waiata atuki a ia, himene atu ki a ia: korerotiaana mahi whakamiharo katoa. 3 Kia whakamanamana koutou ki tona Ingoa tapu: kia hari nga ngakau o te hunga e rapu ana i a Ihowa. 4 Rapua a Ihowa, me tona kaha: rapua tonutia tona mata.
5 Maharatia ana mahi whakamiharo i mahi ai ia: ana merekara, me nga whakariteritenga a tona mangai,
Ba 21.]
KO NGA WAIATA.
375
6 E nga uri o Aperahama o tana ponunga: e nga tamariki a Hakopa a tana i whiriwhiri ai. 7 Ko ia a Ihowa ko to tatou Atua: kei te whenua katoa ana whakariteritenga. 8 Mahara tonu ia ki tana kawenata, a tuku iho tuku iho: kite kupu i kiia iho e ia kite mano o nga whakatupuranga. 9 Ki tana i whakarite ai ki a Aperahama: ki tana oati hoki ki a Ihaka; 10 A whakapumautia iho e ia hei tikanga ki a Hakopa: hei kawenata mau tonu hoki ki a Iharaira. 11 I a ia ra i mea, Ka hoatu e ahau ki a koe te whenua o Kanaana: hei wahi pumau mo koutou. 12 Ite mea he hunga torutoru ratou: he iti rawa, he manene hoki ki reira.
13 I a ratou e haei eere ana i tenei iwi ki tera atu iw r i: i tetahi rangatiratanga ki tetahi iwi ke; 14 Kihai ratou i tukua e ia kia tukinotia e te tangata : ae, he whakaaro ki a ratou i riria ai e ia nga kino-i. 15 I mea ia, Kei pa koutou ki taku i whakawahi ai: kei kino hoki ki aku poropiti. 16 I karangatia ano hoki e ia te mate kai kite whenua: whati ana ia ia nga tokotoko katoa, ara, nga taro. 17 I tonoa eia he tangata ki mua i a ratou: a Hohepa, i hokoanei hei pononga. 18 I whakamamaetia nei ona waewae kite mekameka: he mea whakatakoto ia ki nga rino;
19 A puta noa mai tana kupu : i whakamatamatauria ia e te kupu a Ihowa. 20 I tono mai te kingi, a wetekina ana ia: te kingi o nga iwi, a ka tuku a ia. 21 Nana ia i mea hei ariki mo tona whare: hei rangatira mo ona taonga katoa; 22 Hei herehere i ona rangatira ua pai ia: hei ako hoki i ona kaumatua kia whakaaro.
23 I haere mai ano hoki a Iharaira ki Ihipa : a noho ana a Hakopa kite whenua o Hama. 24 Na ka tino whakanuia eia tona iwi: aka meinga ratou kia kaha i o ratou hoa riri.
25 I whakakoarotia e ia o ratou ngakau kia kino ki tona iwi: kia mahi hianga ki ana pononga. 26 I tonoa mai e ia a Mohi tana pononga: ran a k@ Arona, ko tana i whiriwhiri ai.
KO NGA WAIATA.
[Ra 21.
376
27 Na raua i whakakite ana tohu i waenganui i a ratou: me nga merekara i te whenua o Hama. 28 I tonoa mai eia te pouritanga, a kua pouri: a kihai ratou i whakakeke mai ki tana kupu. 29 I whakaputaia ketia e ia o ratou wai hei toto: a mate ake i a ia a ratou ngohi. 30 I whakangahue ake to ratou whenua i nga poroka : a roto hoki o nga whare moenga o o ratou kingi. 31 Iki ia, a puta mai ana nga huihuinga ngaro: me nga kutu i o ratou kainga katoa. 32 I tukua iho e ia ki a ratou te whatu hei ua : mete ahi mura, ki to ratou whenua.
33 I pakia ano hoki e ia a ratou waina, me a ratou piki: a whatiwhatia ana eia nga rakau o o ratou kainga. 34 Iki ia, aka puta mai te mawhitiwhiti: mete whe, te taea te tatau.
35 A kainga katoatia ana nga otaota o to ratou whenua: pau ake hoki nga hua oto ratou oneone. 36 I whakamatea katoatia ano hoki e ia nga matamua o to ratou whenua : te muanga o to ratou kaha. 37 A whakaputaina mai ana ratou e ia mete whai hiriwa mete whai koura ano ratou: a kahore he tangata hurorirori i roto i o ratou iwi.
38 I hari a Ihipa ito ratou haerenga atu: i mau hoki to ratou wehi ki a ratou.
39 I horahia eia te kapua hei hipoki: mete ahi hoki hei whakamarama i te po. 40 I inoi atu ratou, a kawea mai ana e ia te koitareke: a ka makona ratou i te taro o te rangi.
41 I wahia e ia te kohatu, a ka pakaru mai nga wai: ka rere i nga wahi maroke, koia ano kei te awa. 42 I mahara hoki ia ki tana kupu tapu: ki a Aperahama ano hoki ki tana pononga. 43 A whakaputaina mai ana e ia tona iwi i runga i te hari: ana i whiriwhiri ai i runga ite koa. 44 A hoatu ana e ia ki a ratou nga whenua o nga tauiwi: a riro mai ana i a ratou nga mauiuitanga ate iwi;
45 Kia puritia ai e ratou ana tikanga: kia whakarite ai hoki i ana ture. Whakamoemititia a Ihowa.
Ra 21.]
KO NGA WAIATA.
377
Ab te Karakia o te Ahiahi,
Waiata 106.
WHAKAMOEMITITIA ekoutou a Ihowa, Whakawhetai atu ki a Ihowa; e pai ana hoki ia: a e pumau tonu ana tana mahi tohu.
2 Ko wai e ahei te korero i nga mahi nunui a Ihowa: te whakakite atu hoki i ona whakamoemititanga katoa ? 3 Ka hari te hunga e mahara ana kite pupuri whakawa: mete kai mahi ite tika i nga wa katoa. 4 Maharatia mai ahau, e Ihowa, kia rite ki to manakohanga mai ki ton iwi: haere mai ki aau me tan whakaoranga.
5 Kia kite ai ahau i te pai oau i whiriwhiri ai: kia koa ai ahau, koa tahi me tou iwi, kia whakamanamana tahi ai me tou kainga tupu.
6 Kua hara tahi matou me o matou matua: kua kino matou, kua he.
7 Kihai o matou matua i matau ki au mea whakamiharo i Ihipa, kihai i maharatia e ratou te tini o au arohatanga: heoi ka whakatoi ratou ki aiai te moana, ae, i te moana Whero.
8 Ahakoa i whakaorangia ratou e ia, i whakaaro hoki ki tona Ingoa: kia mohiotia ai tona kaha. 9 Nana ano hoki i riri te moana Whero, a maroke ana: na, arahina ana ratou ra roto i nga rire, ano ko waenga koraha. 10 Na, whakaorangia ake ratou e ia i te ringaringa o te tangata i kino ki a ratou: a hokoa ana ratou i roto ite ringaringa o te hoa riri. 11 A taupokina ana e nga wai o ratou hoa riri: te toe tetahi o ratou.
12 Na, ka whakaponohia e ratou ana kupu: ka waiatatia e ratou te whakamoemiti ki a ia.
13 I hohoro ratou te wareware ki ana mahi: kihai i taria e ratou tana whakaaro.
14 Na, ko te hiahiatanga i hiahia ai ratou i te koraha : a whakamatautau ana ratou i te Atua i te koraha.
15 Na, ka tukua atu e ia ki a ratou ta ratou i inoi ai: otiia i tonoa mai e ia he hirokitanga ki to ratou wairua. 16 I hae hoki ratou ki a Mohi i te puni: ki a Arona ano hoki kite tangata tapu a Ihowa.
KO NGA WAIATA.
[Ra 21.
378
17 Te hamamatanga o te whenua, na horomia ana a Ratana: a taupokina iho te ropu o Apirama. 18 A mura ana te ahi i to ratou ropu: wera ana i te mura te hunga kino. 19 I hanga e ratou he kuao kau i Horepa : a koropiko iho kite whakapakoko i whakarewaina. 20 Na, whakaputaia ketia ana to ratou kororia: kia rite kite puru kai tarutaru. 21 I wareware ratou kite Atua ki to ratou Kai whakaora: i mahi nei i nga mea nunui ki Ihipa. 22 I nga mahi whakamiharo kite whenua o Hama: i nga mea whakamataku kite Moana Whero. 23 Na, ka mea ia, kia whakangaromia ratou, kaua a Mohi tana i whiriwhiri ai te tu ki tona aroaro i te takiwa: hei arai i tana riri, kei whakamatea. 24 Ae, i whakakino ano ratou kite whenua ahuareka; kihai i whakapono ki tana kupu. 25 Heoi amuamu ana i roto i o ratou teneti: kihai i whakarongo kite reo o Ihowa. 26 Na, ka takiritia e ia tona ringa kite patu i a ratou*: kite whakangaro i a ratou i te koraha; 27 Ki te whakangaro i to ratou uri ki roto ki nga iwi: kite whakamarara i a ratou ki nga whenua. 28 I whakauru ratou ki roto ki a Peara-peora: a kai ana i nga patunga tapu ma nga mea mate. 29 Na, ka riri ia i a ratou hanga : a ka pakaru mai te mate ki a ratou. 30 Na, ko te whakatikanga ake o Pineaha, kite whakaputa whakawa: a mutu iho te mate. 31 A ka waiho tena mahi hei tika mona: ki nga whakatupuranga katoa ake ake. 32 I whakakarangirangi ano hoki ratou i a ia ki nga wai ote totohetanga: ahe ana a Mohi i a ratou. 33 Na ratou hoki i whakatoi tona wairua: i he ai te kupu a ona ngutu.
34 Kihai ratou i whakangaro i nga iwi: i kiia mai e Ihowa ki a ratou;
35 Heoi uru ana ki roto ki nga tauiwi: a ako ana i a ratou mahi.
36 I mahi hoki ratou ki a ratou whakapakoko, aka mahangatia e aua mea: ae, i patua e ratou a ratou tamariki mea ratou tamahine ma nga atua maori; 37 I whakahekea hoki nga toto harakore, nga toto
Ra 22.]
KO NGA WAIATA.
379
o a ratou tamariki me a ratou tamahine: i patua nei e ratou ma nga whakapakoko o Kanaana; a poke iho te whenua i nga toto.
38 Na, poke iho ratou i a ratou mahi : a haere ana ratou puremu atu ana ki a ratou mahi. 39 Na, ka mura te riri a Ihowa ki tona iwi: a whakariharihangia ana e ia tona kainga tupu. 40 A tukua ana ratou e ia ki nga ringaringa o nga tauiwi: aka waiho te hunga i kino ki a ratou hei kingi mo ratou. 41 I tukinotia ano hoki ratou e o ratou hoa riri: aka pehia ratou e o ratou ringaringa. 42 He maha ana whakaoranga i a ratou : ko ratou ia i whakatoi i a ia ki a ratou whakaaro, a ka whakaititia iho ratou mo ta ratou kino.
43 Ahakoa ra, i titiro ia ki to ratou matenga: i tona rongonga ai i ta ratou tangi. 44 A ka mahara ki tana kawenata ki a ratou, a rite tonu kite tini o ana mahi aroha te putanga ketanga o ana whakaaro: i meinga hoki ratou e ia kia arohaina ete hunga katoa i whakaraua atu ai ratou. 45 Whakaorangia matou, e Ihowa, e to matou Atua, kohikohia atu ano hoki matou i roto i nga tauiwi: kia whakawhetai atu ai ki tou Ingoa tapu, kia whakamanamana ai ki to whakamoemititanga. 46 Ka whakapaingia a Ihowa te Atua o Iharaira i tua whakarere ano, a, ake ake ake : a kia mea katoa te iwi, Amine. Whakamoemititia a Ihowa.
KO TE RUA TEKAU MA RUA O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 107.
WHAKAWHETAI atu ki a Ihowa, e pai ana hoki ia : e pumau tonu ana hoki tana mahi tohu. 2 Kia pena ano te korero a te hunga i hokoa e Ihowa: i hokoa nei e ia i roto i te ringa o te hoa riri. 3 I kohikohia mai hoki i nga whenua, i te ita, i te hauauru: ite nota, ite tonga. 4 I haereere ratou ite koraha ite wahi mokemoke: te kitea he huarahi ki tetahi pa hei nohoanga.
KO NGA WAIATA.
[Ba 22.
380
5 I mate kai ratou, i mate wai: hemo noa to ratou wairua i roto i a ratou.
6 Na, ka tangi atu ratou ki a Ihowa i to ratou pouritanga : a ka whakaorangia ratou e ia i o ratou mate. 7 A arahina ana ratou eiara te ara tika: kia haere atu
kite pa hei nohoanga. 8 Kia whakapaingia a Ihowa mo tona atawhai: me ana mahi whakamiharo ki nga tamariki a te tangata. 9 E whakamakonatia ana hoki eia te wairua hiahia: a e whakakiia ana e ia te wairua hiakai kite mea pai. 10 Ko te hunga i noho i te pouri mete atarangi o te mate: he mea herehere kite mate kite rino; 11 Mo ratou i tutu kite kupu ate Atua: i whakahawea hoki kite whakaaro a te Rungarawa; 12 Koia i pehia iho ai e ia o ratou ngakau kite mamahi: hinga iho ratou, kahore hoki he kai awhina.
13 Na, ka tangi atu ratou ki a Ihowa i to ratou pouritanga: a whakaorangia ake ratou eia i o ratou mate.
14 I whakaputaina mai ratou e ia i roto i te pouri, i te atarangi hoki ote mate: a motumotuhia ana eia o ratou herenga.
15 Kia whakapaingia a Ihowa mo tona atawhai: me ana mahi whakamiharo ki nga tamariki a te tangata. 16 Kua pakarukarua e ia nga tatau parahi: a kua tapahia e ia nga tutaki rino. 17 Ko te hunga kuare, na a ratou mahi tutu, na a ratou kino : i pakia ai ratou. 18 E whakariharihangia ana e o ratou wairua nga kai katoa: aka whakatata ratou ki nga kuwaha ote mate. 19 Na, ka tangi atu ratou ki a Ihowa i to ratou pouritanga: aka whakaorangia eia i o ratou mate. 20 Ka tonoa mai eia tana kupu, ka rongoatia ratou : a ka whakaorangia i roto i o ratou whakangaromanga. 21 Kia whakapaingia a Ihowa mo tona atawhai: me ana mahi whakamiharo ki nga tamariki a te tangata. 22 Kia tukua ano hoki e ratou te patunga tapu, ara, te whakamoemiti: kia whakapuaki hoki i ana mahi mete hari ano.
23 Te hunga e haere ana ki rare kite moana, ki runga ki nga kaipuke: e whai mahi ana i runga i nga wai nunui.
24 Ka kite ratou i nga mahi a Ihowa: me ana mahi whakamiharo i te rire.
Ba 22.]
NGA WAI ATA.
381
25 Ka ki mai hoki ia, a oho ana i a ia te hau awha : hei whakahuamo i ona ngaru. -
26 Ka kake ratou ki runga kite rangi, ka heke ki raro kite nre * ngohe noa o ratou wairua i te pawera. 27 A anininini ana ratou, hurorirori noa, ano he tangata e haurangi ana i a pau katoa a ratou whakaaro. 28 Na & ka tangi atu ratou ki a Ihowa i to ratou pouritanga: aka whakaorangia eia i o ratou mate. 29 IMarin noa iho te awha i a la: a manno kau ona
ngaru. 30 Na, ka koa ratou, no te mea, ka mane: a kakawea mai ratou e ia kite turanga i hiahia ai ratou. 31 Kia whakapaingia a Ihowa mo tona atawhai: me ana mahi whakamiharo ki nga tamariki a te tangata. 32 Kia whakanui hoki ratou i a ia i roto i te whakaminenga o te iwi > kia whakamoemiti hoki ki a la i roto i te nohoanga kaumatua.
33 Ko ia liei mea i nga awa hei koraha: me nga puputanga wai hei oneone maroke. 34 Mete whenua whai hua, kia titohea: mo te hara o te hunga e noho ana i reira. 35 Ko ia hei mea ite koraha hei harotoroto wai: ite
whenua maroke hoki hei puputanga wai. 36 A whakanohoia iho e ia te hunga mate kai ki reira:
hanga ai i tetahi pa mo ratou. 37 Hei rui i nga mara, hei whakato i nga mara waina : e tupu mai ai, e maha ai nga hua. 38 Ko la ano hoki hei manaaki i a ratou, no ka nui rawa ratou: a e kore e tukua kia torutoru haere a ratou kararehe.
39 Nawaia, ka iti haere ratou, a ka piko iho: i te tukino, i te he, i te pouri; 40 E ringitia ana e ia te whakahawea ki runga ki nga rangatira: aka meinga kia hehe i roto i te ururua, ite wahi kahore nei he ara; 41 Otiia e whakateiteitia ake ana e ia te tangata rawakore ki runga ake ite tangihanga: aka meinga ona hapu kia rite kite kahui hipi. 42 Ka kite nga tangata tika, aka hari: aka kopi nga mangai o nga mea kino katoa. 43 Ko wai te tangata whakaaro, e mahara ana hoki ki enei mea : ka mohio ano ratou kite aroha o Ihowa.
/ [Ra 22.
KO NGA WAIATA.
382
Ko te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 108.
PUMAU tonu toku ngakau, e te Atua, pumau tonu toku ngakau: ka waiata ahau, ka himene atu. 2 E ara, e toku kororia; e ara, ete hatere mete hapa: ka ara wawe ano hoki ahau.
3 Ka whakamoemiti ahau ki a kde, e te Ariki, i waenganui ite iwi: ka himene atu ahau ki a koe i waenganui i nga tauiwi.
4 E nui ana hoki tau mahi tohu, a tutuki noa ki nga rangi: me tou pono a tutuki noa ki nga kapua. 5 Kia whakanuia koe, e te Atua, ki runga atu i nga rangi: hei runga atu ite whenua katoa tou kororia. 6 Kia mawhiti tau e pai ai: whakaorangia ki tou ringaringa matau, whakarongo mai hoki ki ahau. 7 Kua korero te Atua i runga i tona tapu: ka hari ahau, ka kotikoti i Hekeme, ka roherohe hoki i te raorao o Hukota.
8 Noku Kireara, noku ano a Manahi: ko Eparaima ano hoki te kaha o toku matenga. 9 Ko Hura taku kai whakatakoto ture, ko Moapa taku oko horoi: ka maka eau taku hu ki runga ki a Eroma ; ka whakamanamana ahau i runga i Pirihitia. 10 Ma wai ahau e kawe atu ki roto kite pa kaha: ma wai ahau e arahi atu ki roto ki Eroma ?
11 E kore oti ranei koe, e te Atua, i panga nei hoki matou e koe: kihai ano hoki koe, ete Atua, i haere tahi atu me a matou taua ? 12 Homai ki a matou he awhina, kei mate: he teka noa hoki te whakaoranga a te tangata:
13 Ma te Atua tatou ka toa ai: mana hoki e takahi ki raro o tatou hoa whawhai.
Waiata 109.
ETE Atua, e whakamoemiti atu nei ahau,kei wahangu koe : kua tuwhera hoki te mangai o te tangata, me te mangai o te tangata tinihanga ki ahau. 2 E teka ana o ratou arero, e korero kino ana ki a au: e karapotia ana ahau e a ratou kupu kino, a e whawhai pakupaku mai ana ratou ki ahau.
r a 22.]
KO NGA WAI A TA.
383
3 Ko ta ratou utu mo taku aroha he riri ki a au: ko ahau ia, he inoi taku.
4 E homai ana hoki e ratou ki a au he kino mo tepai: he mauahara mo taku aroha atu.
5 Meinga te tangata kino hei rangatira mona : a kia tu a Hatana ki tona ringaringa matau. 6 Kia mau tona he ina whakawakia ia: a kia waiho tena inoi hei hara.
7 Kia torutoru ona ra: kia riro tana mahi tirotiro i tetahi atu.
8 Kia pania ana tamariki: a kia pouarutia tena wahine.
9 Kia kopikopiko tonu ana tamariki, pinono ai: kia rapu kai hoki ratou i o ratou wahi mokemoke. 10 Kia haoa e te kai tuku moni ana mea katoa: kia pahuatia hoki e nga tangata iwi ke ana mauiuitanga. 11 Kei mau te aroha o tetahi ki a ia: kei atawhai hoki tetahi i ana tamariki pani.
12 Kia hatepea putia atu tona whanau: a i to muri whakatupuranga kia horoia atu o ratou ingoa. 13 Kia maharatia e Ihowa te kino o ona matua: kei murua hoki te hara o tona whaea.
14 Hei te aroaro tonu o Ihowa aua mea : kia whakakahoretia atu ai e ia te maharatanga ki a ratou i runga i te whenua.
15 Mona kihai i mahara kite mahi tohu : a i tukmo i te tangata ware, i te tangata rawakore, kia mate ai i a ia te hunga ngakau maru. 16 I pai nei ia kite kanga, kia tae mai ano hoki ki a ia : kihai i arongia e ia te manaaki, kia mamao ano hoki tena i a ia
17 I kakahu ia i te kanga ki a ia, ano ko tona kakahu: waihoki kia tae mai ano tena ki roto ki a ia, ano he wai, mete hinu hoki ki roto ki ona wheua.
18 Waiho ki aia hei kakahu hipoki mona: hei whitiki hoki e whitikiria tonutia ai ia.
19 Na,hei utu tena ma Ihowa ki oku hoa riri: kite hunga lioki e korerotia kinotia nei toku wairua. 20 Ko koe ia, e Ihowa, e te Ariki, kia whakaaro ki ton Ingoa, kia puta hoki tan mahi maku: whakaorangia ahau, e pai ana hoki tau mahi tohu. 21 He ware hoki ahau, he rawakore: kua mamae hoki toku ngakau i roto i ahau
KO NGA WAIATA.
[Ra 23.
384
22 Ka riro ahau mete atarangi e whakawairua kau ana: e peipeia ana ahau me he mawhitiwhiti. 23 Hurorirori kau oku turi ite noho puku: a kakohia te ngako o oku kikokiko. 24 Ka waiho ahau hei tawainga ma ratou: to ratou kitenga i a au, oioi ana o ratou matenga. 25 Awhinatia mai ahau, e Ihowa, e taku Atua: kia me ki tou aroha tau whakaoranga i a au.
26 Kia matau ai ratou ko tou ringaringa tenei: nau tenei, e Ihowa, i mea.
27 Ma ratou e kanga, man ia e manaaki: kia whakama ratou ina whakatika; a kia hari to pononga. 28 Kia whakakakahuria oku hoa riri kite whakama: a kia hipokina mai to ratou numinumitanga hei koroka. 29 Ka tino whakawhetai atu toku mangai ki a Ihowa: aka whakamoemiti atu ahau ki a ia i waenganui o te mano.
30 E tu hoki ia kite ringaringa matau o te rawakore: hei whakaora i a ia i te hunga e whakahe ana i tona wairua.
KO TE RUA TEKAU MA TORU O NGA RA Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 110.
I ME A atu a Ihowa ki toku Ariki: Hei toku ringaringa matau koe noho ai, kia meinga ra ano e ahau ou hoa riri hei turanga waewae inou. 2 Ma Ihowa e tono mai te tokotoko o ton kaha i roto i Hiona : hei rangatira koe i waenganui i ou hoa riri. 3 Ka kakama tou iwi i te ra e toa ai koe, i roto i nga ataahuatanga o te tapu : hira ake ki a koe te tomairangiara, to whanau, i to te kopu o te ata. 4 Kua oati a Ihowa, a e kore e puta ke tana whakaaro : Hei tohunga koe ake ake, no te tikanga o Merekihereke.
5 Kei tou ringaringa matau te Ariki: a ka maru i a ia nga kingi i te ra e riri ai ia. 6 E whakariterite whakawa ia mo nga tauiwi; e whakakapia e ia nga whenua ki nga tupapaku: ka maru i a ia nga upoko o nga whenua maha.
Ba 23.]
KO NGA WAIATA.
385
8
7 Ka inn wai ia i te awa o te huarahi: aka ara ake tona matenga.
Waiata 111.
WHAKAMOEMITITIA e koutou a Ihowa. Ka whakapaua e ahau toku ngakau kite whakawhetai atu ki a Ihowa : ite runanga o te hunga tika, ite whakaminenga ano hoki. 2 E nui ana nga mahi a Ihowa: e whakatakina ana e te hunga katoa emanako atu ana ki aua mea. 3 He mea honore, he mea kororia tana mahi: a e tu tonu ana tona tika ake ake. 4 Kua meinga e ia kia maharatia ana mahi whakamiharo : e atawhai ana a Ihowa, e aroha ana. 5 E homai ana e ia he kai ma te hunga e wehi ana ki a ia: e mahara tonu ana ia ki tana kawenata.
6 Kua whakakitea e ia ki tana iwi te kaha o ana mahi: i tana hoatutanga i nga tauiwi hei kainga tapu. 7 He pono, he whakarite whakawa nga mahi a ona ringaringa: he pono katoa ana akoranga. 8 E u tonu ana ake ake : e mahia ana i runga ite pono i te tika.
9 I tonoa mai eia te whakaoranga mo tana iwi: kua kiia iho e ia tana kawenata mo ake tonu atu ; e tapu ana, e wehingia ana tona Ingoa, 10 Ko te wehi ki a Ihowa te timatanga o te whakaaro : he ngarahu pai to te hunga katoa e mahi ana i ana mea ; ka man te whakamoemiti ki a ia ake ake ake.
Waiata 112.
"YTTHAKAMOEMITITIA a Ihowa. Ka hari te V V tangata e wehi ana ki a Ihowa : e aro nui ana ki ana whakahaunga. 2 E nui ton a uri ki runga kite whenua : ka manaakitia te whakatupuranga o te hunga tika. 3 Ka whai rawa, ka whai taonga tona whare: aka pumau tonu tana tika ake ake. 4 Ka kokiri ake te maramatanga i roto i te pouri kite hunga tika: he atawhai ia, he aroha, he tika. 5 He atawhai te tangata pai, he ohaoha: ka u ana kupu i te whakawakanga. 6 He pono e kore ia e ngaueue ake ake : ka maharatia tonutia te tangata tika ake ake.
KO NGA WAIATA.
[Ra 23.
386
7 E kore ia e mataku ite rongo kino: e u tonu ana tona ngakau, e whakawhirinaki ana ki a Ihowa. 8 Ka u tona ngakau, e kore ia e wehi: kia titiro ra ano ia ki ona hoa riri.
9 Kua tuwha e ia, kua hoatu kite hunga rawakore : e pumau tonu ana tona tika ake ake ; ka ara tona haona i runga i te kororia. 10 E kite te tangata kino, aka pouri; tera e pakiri ona niho, aka memeha atu ia: ka kore noa iho te hiahia o te hunga kino.
Wai at a 113.
WHAKAMOEMITITIA a Ihowa. Whakamoemititia, e nga pononga a Ihowa: whakamoemititia te ingoa o Ihowa. 2 Kia whakapaingia te o Ihowa: aianei, a, ake ake ake. 3 Kia whakamoemititia te ingoa o Ihowa: ite putanga mai o te ra, a, tae noa atu ki tona torengitanga. 4 Kei runga rawa a Ihowa i nga iwi katoa: kei runga atu i nga rangi tona kororia. 5 Ko wai te rite ana ki a Ihowa, ki to tatou Atua, e noho nei i runga: e whakaiti nei iaia e titiro iho nei ki te rangi kite whenua. 6 E whakaara ake nei i te iti i roto i te puehu: e whakateitei ake nei i te rawakore i roto i te puranga paru; 7 A whakanohoia ana eia ki roto ki nga rangatira: ki nga rangatira o tana iwi. 8 Nana hoki te pakoko i whai whare ai: nana hoki ia i mea hei whaerere e koa ana ki ana tamariki. Whakamoemititia a Ihowa.
Ko te J£arakia o te Ahiahi.
Waiata 114. ITE putanga mai o Iharairai Ihipa : o te whare o Hakopa i roto i te iwi reo ke, 2 Ko Hura tona wahi tapu: ko Iharaira hoki tona rangatiratanga. 3 I kite te moana ; a, whati ana: i hoki ki muri a Horano.
Ra 23. J
KO NGA WAIATA.
387
s 2
4 I pekepeke nga maunga, ano he hipi toa : nga pukepuke, ano he reme. 5 I ahatia koe, e te moana, i whati ai koe : e Horano, i hoki ai koe ki muri ? 6 E nga maunga, i pekepeke ai koutou, ano he hipi toa : e nga pukepuke, ano he reme ? 7 Kia wiri, ete whenua, ite aroaro ote Ariki: ite aroaro o te Atua o Hakopa ; 8 I meinga ai te toka hei harotoroto wai: te kiripaka hei puna wai.
Waiata 115.
a m &tou, e Ihowa, aua ki a matou, engari me XjL hoatu te kororia ki tou Ingoa : me whakaaro ki tou aroha ki tou pono. 2 He aha nga tauiwi ka mea ai: Kei hea ianei to ratou Atua ?
3 Kei te rangi ra to matou Atua : kua meatia e ia nga mea katoa i pai ai ia. 4 He hiriwa a ratou whakapakoko, he koura : he mahi na nga ringaringa o te tangata. 5 He mangai o ratou, a e kore e korero : he kanohi o ratou, a e kore e kite.
6 He taringa o ratou, a e kore e rongo • he ihu o ratou, a e kore e hongi. 7 He ringaringa o ratou, a e kore e whawha; he waewae o ratou, a e kore ratou e haere : e kore ano hoki e korero o ratou korokoro. i
8 Rite tonu ki a ratou o ratou kai hanga : mete hunga katoa e whakawhirinaki ana ki a ratou. & 9 E Iharaira, whakawhirinaki atu ki a Ihowa: ko ia to ratou kai awhina, me to ratou whakangungu rakau. T , e . w^are 0 Arona, whakawhirinaki atu ki a Ihowa: ko ia to ratou kai awhina, me to ratou whakangungu rakau.
H E te hunga e wehi ana ki a Ihowa, whaka whirinaki atu ki a Ihowa: ko ia to ratou kai awhina, me to ratou whakangungu rakau. 12 E mahara ana a Ihowa ki a tatou, mana tatou e manaaki: mana e manaaki te whare o Iharaira, mana e manaaki te whare o Arona, 13 Ka manaakitia e ia te hunga e wehi ana ki a Ihowa: te iti mete rahi.
KO NGA WAIATA.
[Ra 24.
388
14 Ka tapiritia mai ano e Ihowa ki a koutou: ki a koutou tahi ko a koutou tamariki.
15 He manaakitanga koutou na Ihowa : na te kai hanga o te rangi o te whenua. 16 No Ihowa nga rangi, ae ra, nga rangi: ko te whenua ia i hoatu e ia ki nga tamariki a te tangata.
17 E kore nga tupapaku e whakamoemiti atu ki a Ihowa : e kore ano hoki te hunga katoa e heke atu ana ki te wahangutanga.
18 Ko matou ia ka whakapai atu ki a Ihowa: aianei, a, ake ake ake. Whakamoemititia a Ihowa.
KO TE RUA TEKAU MA WHA O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 116.
El AROHA ana ahau ki a Ihowa: mona i whakarongo J mai ki toku reo, ki aku inoi; 2 I tahuri mai tona taringa ki ahau : mo reira ka karanga ahau ki a ia i a au ano e oro nei. 3 I karapotia ahau e nga.whakawiringa ate mate : mau pu ahau i nga mamae o te reinga. 4i I kite ahau ite pawera, ite pouri; na, ko taku karangatanga atu kite ingoa o Ihowa: Tena ra, e Ihowa whakaorangia toku wairua. 5 E atawhai ana a Ihowa, e tika ana: ae, he aroha to tatou Atua. 6 E tiakina ana e Ihowa te hunga kuare: kua whakaititia iho ahau, a nana ahau i whakaora. 7 Hoki atu ra, e toku wairua, kitou okiokinga: kua nui hoki te atawhainga a Ihowa ki a koe. 8 Nau hoki toku wairua i whakaora kei mate: me oku kanohi kei whai roimata, oku waewae kei paheke. 9 Tera au e haereere kite aroaro o Ihowa: ite whenua o te ora.
10 I whakapono ahau, koia ahau i korero ai: i nui toku whakawhiunga. 11 I mea ahau i taku potatutatunga : He teka kau nga tangata katoa. 12 He aha taku e whakahoki atu ai ki a Ihowa: mo ana atawhainga katoa ki ahau ?
Ra 24.]
KO NGA WAIATA.
389
13 Ka tango atu ahau i te kapa o te whakaoranga : a ka karanga atu kite ingoa o Ihowa. 14 Ka whakamana e ahau aku kupu taurangi ki a Ihowa : i te aroaro o tona iwi katoa. 15 He mea utu nui ki ta Ihowa titiro: te matenga o tona hunga tapu. 16 E Ihowa, he pono ko ahau to pononga: ko ahau ano to pononga, ko te tamaiti ato pononga wahine; nau i wewete oku herenga. 17 Ka tukua atu e ahau te patunga tapu, ara, te whakawhetai: aka karanga atu kite Ingoa o Ihowa. 18 Ka whakamana e ahau aku kupu taurangi ki a Ihowa: kite aroaro o tona iwi katoa. I 19 Ki nga marae o te whare o Ihowa, ki waenganui ou, e Hiruharama: Whakamoemititia a Ihowa.
Waiata 117
a Ihowa, e nga tauiwi V V katoa: whakamoemititia ia, e nga iwi katoa. 2 E nui ana hoki tana mahi tohu ki a tatou: a e man ana te pono o Ihowa ake ake. Whakamoemititia a Ihowa.
Waiata 118.
'TTT'HAKAWHETAI atu ki a Ihowa; e pai ana hoki IT ia: e pumau tonu ana hoki tana mahi tohu. 2 Kia mea a Iharaira: e pumau tonu ana tana mahi tonu. 3 Kia mea te whare o Arona : e pumau tonu ana tana mahi tohu. 4 Kia mea te hunga e wehi ana ki a Ihowa : e pumau tonu ana tana mahi tohu. 5 I karanga atu ahau ki a Ihowa i roto i te pouri: i whakao mai a Ihowa ki ahau, i whakatu hoki i a an kite wahi whanui. 6 Kei toku taha a Ihowa; e kore ahau e wehi: he aha ta te tangata e mea ai ki ahau ? 7 Ko Ihowa kei roto i oku kai awhina: aka titiro atu ahau kite hunga e kino mai ana ki a au. 8 Erangi te whakawhirinaki ki a Ihowa : i te whakaaro atu kite tangata. 9 Erangi te whakawhirinaki ki a Ihowa : i te okioki ki nga rangatira.
KO NGA WAIATA.
[Ra 24.
390
10 I karapotia ahau e nga iwi katoa: heoi whakangaromia ana ratou e ahau i runga ite Ingoa o Ihowa. 11 I karapotia ahau e ratou; ae, i karapotia mai ahau e ratou : heoi whakangaromia ana ratou e ahau i runga i te Ingoa o Ihowa. . 12 Mete mea he pi ratou e mui mai ana ki ahau; kua pirau ratou, ano he ahi manuka: i whakangaromia hoki ratou e ahau i runga i te ingoa o Ihowa. 13 Kaha pu tau turaki i ahau, kia hinga ai ahau: na Ihowa ia ahau i awhina mai.
14 Ko Ihowa toku kaha, me toku himene: ko ia ano hoki toku whakaoranga. 15 He reo hari, he reo whakaoranga, kei nga tapenakara ote hunga tika: e maia ana nga mahi ■a te ringaringa matau o Ihowa. . 16 Kua whakanuia te ringaringa matau o Ihowa: e maia ana nga mahi a te ringaringa matau o Ihowa. 17 E kore ahau e mate, tera ahau e ora : hei whakapuaki i nga mahi a Ihowa 18 I pakia rawatia ahau e Ihowa: otiia kihai ahau i tukua e ia kia mate. 19 Whakatuwheratia ki ahau nga kuwaha o te tika : ka tomo atu ahau ki roto, ka whakamoemiti atu ki a Ihowa. 20 Ko te kuwaha tenei o Ihowa: ka tomo te hunga tika ra reira. 21 Ka whakamoemiti atu ahau ki a koe : mou i whakao mai ki ahau, mou koki i whakaora i ahau. 22 Ko te kohatu i kapea e nga kai hanga: kua meinga hei upoko mo te kokonga. 23 Na Ihowa tenei mahi: he mea miharo ki o tatou kanohi. 24 Ko te ra tenei i hanga e Ihowa: kia hari kia koa tatou i tenei.
25 Whakaorangia ra e Ihowa : tena ra, e Ihowa, meinga kia kake matou.
26 Kia whakapaingia te tangata e haere mai ana i runga ite ingoa o Ihowa: kua whakapaingia koutou e matou i roto i te whare o Ihowa.
27 Ko te Atua a Ihowa i marama ai tatou : herea te patunga tapu ki nga aho, ki nga haona o te aata. 28 Ko koe toku Atua, maku koe e whakamoemiti: toku Atua, maku koe e whakanui.
Ra 24.]
KO NGA WAIATA.
391
29 Whakawhetai atu ki a Ihowa; e pai ana hoki ia : a e pumau tonu ana tana mahi tohu.
Ko te Kardkia o te Ahiahi.
Waiata 119.
T 7" A hari te hunga e tika ana i te ara : e haere nei i te _IX- ture a Ihowa. 2 Ka hari te hunga e whakarite ana i ana whakaaturanga : a e whakapaua ana o ratou ngakau kite rapu i a ia.
3 E kore ano hoki ratou e mahi ite kino: e haere ana ratou i ona ara.
4 Kua oti matou te whakahau e koe: kia ata pupuri i au akoranga. 5 Aue, me i whakatikaia taku ara: kite pupuri iau tikanga! 6 Ko reira au ka kore ai e whakama: ua whakaaroa katoatia e ahau au whakahaunga. 7 Ka whakamoemiti ahau ki a koe i runga i te ngakau tika: ina ako ahau iau whakariteritenga tika.
8 Ka puritia e ahau au tikanga: kaua ahau e whakarerea rawatia.
MA te aha ka whakama ai te taitamariki i tona ara : kia rite ki tau kupu tana whakamaharatanga iho. 10 Kua whakapaua e au toku ngakau kite rapu i a koe: kei kotiti ke ahau iau whakahaunga. 11 Kua huna e ahau tau kupu ki rote ki toku ngakau: kei hara ahau ki a koe.
12 E Ihowa, ka whakapaingia koe : whakaakona ahau ki au tikanga. 13 Ka whakapuakina e oku ngutu: nga whakariteritenga katoa a tou mangai. 14 Ka koa ahau i te ara o au whakaaturanga : ano ko nga taonga katoa.
15 Ka whakaaroaro ahau ki au akoranga: a ka whai mahara ki ou huarahi.
16 Ka whakaahuareka ahau ki au tikanga: e kore ahau e ware ware ki tau kupu.
KO NGA WAIA TA.
[Ra 25
392
KIA atawhai ki to pononga: kia ora ai ahau, kia puritia ai hoki tau kupu. 18 Whakatirohia oku kanohi: kia kite ai ahau i nga mea whakamiharo i roto i tau ture.
19 He manene ahau i runga ite whenua: kaua au whakahaunga e huna ki ahau. 20 Ka ngaro toku wairua i te matenuitanga atu : ki au whakariteritenga i nga wa katoa. 21 Kuariria e koe te hunga whakakake : kua oti nei te kanga, e kotiti ke nei i au whakahaunga. 22 Parea atu i ahau te tawai mete whakahawea : kua whakaritea hoki e ahau au whakaaturanga. 23 I noho ano hoki nga rangatira kite korero kino moku : e whakaaro ana to pononga ki au tikanga. 24 Ko au whakaaturanga ano hoki toku oranga ngakau : me oku hoa whakatakoto whakaaro.
PIRI tonu toku wairua kite puehu: kia rite ki tau kupu tau whakahauoranga i ahau. 26 I whakaaturia e ahau oku ara, a ka whakarongo mai koe ki ahau: whakaakona ahau ki o tikanga. 27 Whakamatauria ahau kite ara oau akoranga: aka korerotia e ahau au mea whakamiharo.
28 E maturuturu iho ana toku wairua ite pouri: kia rite ki tau kupu tau whakaunga ake i ahau. 29 Whakamataratia atu iaau te ara teka: kia atawhai mai hoki, a homai tau ture. 30 Kua whiriwhiria e ahau te ara o te pono : ka waiho e ahau au whakaritenga whakawa ki toku aroaro. 31 Piri tonu ahau ki au whakaaturanga : e Ihowa, kei whakama ahau.
32 Ka oma ahau ite ara o au whakahaunga: ina whakanuia e koe toku ngakau.
KO TE RUA TEKAU MA RIMA O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Ep IHOWA, whakaakona ahau kite ara oau tikaJ nga: a ka whakaritea e ahau taea noatia te mutunga. 34 Whakamatauria ahau, a ka puritia e ahau tau
Ra 25.]
KO NGA WAIATA.
393
s 3
ture : ae, ka whakapaua toku ngakau kite mahara atu.
35 Arahina ahau i te ara o au whakahaunga : ko taku hoki tena e whakaahuareka atu nei. 36 Whakaanga toku ngakau ki au whakaaturanga : kaua kite apo. 37 Whakatahuritia ketia oku kanohi, kei kite ite horihpri: whakahauorangia ahau ito ara. 38 Whakapumautia tau kupu ki to pononga: e wehi nei ki a koe. 39 Kia pahure atu toku tawainga, e wehi nei ahau; e pai ana hoki au whakariteritenga whakawa. 40 Tenei ahau te matenui atu nei ki au akoranga: whakahauorangia ahau i runga i tou tika.
KIA puta mai ano hoki au mahi tohu ki a au, e Ihowa: ara, tau whakaoranga, kia rite ki tau kupu. 42 Penei ka whai kupu ahau ki toku kai tawai: noku ka whakawhirinaki atu ki tau kupu. 43 Kaua ra e tangohia i toku mangai te kupu o te pono : e tumanako atu nei hoki ahau ki au whakaritenga whakawa. 44 Penei ka puritia e ahau tau ture : ake ake. 45 A ka haere noa atu ahau : e rapua ana hoki e ahau au akoranga. 46 Ka korerotia ano hoki e ahau au whakaaturanga ki te aroaro o nga kingi: a e kore e whakama. 47 A ka waiho e ahau hei oranga ngakau moku au whakahaunga: e aroha nei au. 48 Ka torona atu hoki oku ringaringa ki au whakahaunga e aroha nei ahau: a ka whakaaroaro ki au tikanga.
MAHARATIA te kupu ki to pononga : i meinga nei e koe hei tumanakotanga atu maku. 50 Ko toku oranga ngakau tenei i ahau e tangi nei: na to kupu nei hoki ahau i whakahauora. 51 Kua tino whakahi ki ahau te hunga whakakake: kihai ahau i peka ke atu i to ture. 52 E Ihowa, i mahara ahau ki au whakariteritenga whakawa : o tua iho: a ora ana toku ngakau.
KO NGA WAIATA.
[Ra 25.,
394
53 Ka pa te pahunu ki ahau: ite hunga kino e whakarere nei i to ture. 54 Hei himene maku au tikanga: i te whare o toku nohoanga manenetanga. 55 E Ihowa, kua mahara ahau ki tou Ingoa i te po : a kua pupuri i tau ture. 56 I ahau tenei: noku i whakarite iau akoranga.
E IHOWA, ko koe toku wahi: kua mea ahau kia whakaritea e ahau au kupu. 58 I whakapaua e ahau toku ngakau kite inoi atu ki a koe, kia pai mai: kia rite ki to kupu to mahi tohu ki ahau.
59 I whakaaro ahau ki oku ara : i anga oku waewae ki au whakaaturanga. 60 I hohoro ahau, a kihai i whakaroa: kite whakarite i o whakahaunga. 61 Karapotia putia ahau e nga ropu o te hunga kino : kihai ia ahau i wareware ki tau ture. 62 Ka ara ake ano ahau i waenganui po kite whakawhetai atu ki a koe : mo au whakariteritenga tika. 63 He hoa ahau no te hunga katoa e wehi ana ki a koe : no te hunga hoki e pupuri ana i au akoranga. 64 E Ihowa, e ki ana te whenua i tau mahi tohu : whakaakona ahau ki o tikanga.
PAI rawa tau hanga ki to pononga, e Ihowa : rite tonu ki tau kupu. 66 Whakaakona ahau kite ngarahu pai, kite matauranga: kua whakapono hoki ahau ki au whakahaunga. 67 I ahau kiano i whakawhiua, i he ahau: teila ko tenei ka puritia e ahau tau kupu. 68 E pai ana koe, ahe pai au mahi: whakaakona ahau ki o tikanga. 69 Kua titoa e te hunga whakakake te teka moku : ka whakapaua e ahau toku ngakau kite whakarite i au akoranga. 70 He ngako rawa o ratou ngakau, ko ia ano kei te taupa : ko ahau, he oranga ngakau ki ahau tau ture. 71 Marie ano ahau kia whakawhiua : i ako ai ahau i au tikanga. 72 Ki ahau, poka ke atu te pai o te ture a to mangai : i nga mano o te koura, o te hiriwa-.
Ra 25.]
KO NGA WAIATA]
395
Ko te Karakia o te Ahiahi.
NA on ringaringa ahau i hanga, i whakawhaiahua: whakamatauria ahau, kia ako ai ahau ki o whakahaunga. 74 Kia hari te hunga e wehi ana ki a koe ina kite i ahau: noku i tumanako atu ki tau kupu. 75 E Ihowa, e matau ana ahau he tika o whakaritenga whakawa: ahe pono non i whakawhiua ai ahau e koe. 76 Tena ra, waiho tau mahi tohu hei oranga ngakau moku: kia rite ki to kupu mai ki to pononga. 77 Kia puta mai ki ahau au mahi aroha, kia ora ai ahau: ko tau ture hoki toku oranga ngakau. 78 Kia whakama te hunga whakakake; no te mea kahore he rawa i he ai ta ratou hanga ki a au : ko ahau ia ka whakaaroaro ki au akoranga. 79 Kia anga mai ki ahau te hunga e wehi ana ki a koe: mete hunga e mohio ana ki au whakaaturanga. 80 Kia tapatahi toku ngakau ki au tikanga: kei whakama ahau.
El MATE nui ana toku wairua ki tan whakaoranga: J ka tumanako atu ahau ki tan kupu. 82 Ka matawaia oku kanohi ki tau kupu: e mea ana, Ahea koe whakatatu ai i toku ngakau ? 83 Kua rite ahau kite koki i roto i te paowa: he ahakoa e kore ahau e wareware ki an tikanga. 84 Ehia nga ra o to pononga: ahea koe whakarite whakawa ai kite hunga e tukino nei i ahau ? 85 Kua keria e te hunga whakakake nga poka moku : he mea hoki e kore e rite ki tau ture. 86 E pono ana an whakahaunga katoa: e tukino pakupaku ana ratou ki aau ; awhinatia mai ahau e koe. 87 Wahi iti kua moti ahau i a ratou i runga i te whenua: otira kihai i raahue i ahau au akoranga. 88 Kia rite ki ton aroha tau whakahauoranga i ahau : a ka puritia e ahau nga whakaaturanga a tou mangai.
g,l IHOWA, e pumau tonu ana to kupu: i rungai IP J te rangi. 90 Kei tera whakatupuranga, kei tera whakatupuranga ton pono : nan i whakau te whenua, a e tn nei ano.
KO NGA WAIATA.
[Ra 26.
396
91 E tu nei ano inaianei, e pera ana me tau i whakarite ai: he pononga katoa hoki ena mea nau. 92 Me kaua tau ture hei oranga mo toku ngakau: kua ngaro ahau i taku auetanga. 93 E kore rawa ahau e ware ware ki au akoranga: kua whakahauorangia hoki ahau e koe ki ena mea. 94 Nau ahau, mau ahau e whakaora: kua rapua hoki e ahau au akoranga. 95 Kua whanga ahau e te hunga kino kia whakamatea : ka whakaaro ahau ki au whakaaturanga. 96 Kua kitea e ahau te mutunga o nga mea tino tika katoa: he nui rawa ia tau ture.
ANO toku aroha ki tau ture: ko taku tena e whakaaroaro ai i te roa o te ra. 98 Nau, na tau ture i hira ai aku whakaaro i a oku hoa riri: kei ahau tonu nei hoki ena mea. 99 Nui atu toku maharatanga i to oku kai whakaako katoa: ko au whakaaturanga hoki taku mea e whakaaro ar o ai. 100 Tera atu toku mohiotanga i to nga kaumatua : no te mea kua whiakaritea e ahau au akoranga. 101 Kua kaiponuhia mai e ahau oku waewae i nga ara kino katoa: kia pupuri ai ahau i tau kupu. 102 Kihai ahau i whakarere i au whakaritenga whakawa: nau hoki ahau i ako. 103 Ano te reka o au kupu ki toku ngao : nui atu i te honi ki toku mangai. 104 Na o akoranga ahau i whai mohio ai: na reira ahau i kino ai ki nga ara teka katoa.
KO TE RUA TEKAU MA ONO O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
HE rama to kupu ki oku waewae: he maramatanga ki toku ara. 106 Kua oati ahau, a ka whakamana ano e ahau: kia puritia e ahau au whakariteritenga tika. 107 He nui toku whiunga: e Ihowa; whakahauorangia ahau, kia rite ki to kupu.
Ra 26.]
KO NGA WAIATA.
397
108 Manakohia mai, e Ihowa, nga ohaohatanga a toku mangai: whakaakona hoki ahau ki au whakaritenga whakawa.
109 Kei toku ringaringa tonu toku wairua : heoi, e kore ahau e wareware ki tau ture.
110 Kua whakatakotoria e te hunga kino he mahanga moku: heoi kihai ahau i peka ke atu iau akoranga. 111 Ka waiho e ahau au whakaaturanga hei kainga tupu moku ake ake : ko ena hoki ta toku ngakau i koa ai. 112 Ka whakaanga e ahau toku ngakau kite mahi tonu i au tikanga : a te mutunga ra ano.
EWHAKAKINO ana ahau ki nga whakaaro teka : ko tau ture ia taku e aroha ai. 114 Ko koe toku piringa me toku whakangungu rakau : e tumanako atu ana ahau ki to kupu. 115 Mawehe atu i ahau, e te hunga kino : ka whakaritea hoki e ahau nga whakahaunga a toku Atua.
116 Kia rite ki tau kupu tau tautokonga ake i a au, kia ora ai ahau : a kaua ahau e tukua kia whakama ki taku e tumanako atu nei.
117 Puritia ake ahau, kia ora ai ahau: a ka whai whakaaro tonu ahau ki au tikanga.
118 Kua takahia e koe ki raro te hunga katoa e kotiti ke ana i o tikanga: he horihori hoki ta ratou tinihanga.
119 Ka whakakahoretia e koe te hunga kino katoa ote whenua, ano he para mata: koia ahau i aroha ai ki o whakaaturanga.
120 Ka wiri oku kikokiko ite wehi ki a koe: a e mataku ana ahau ki o whakaritenga whakawa.
HE whakarite whakawa, he tapu taku mahi: kaua ahau e tukua atu ki oku kai tukino. 122 Ko koe hei whakakapi mo to pononga mo te pai: kei tukinotia ahau e te hunga whakakake. 123 Ka matawaia oku kanohi ki tau whakaoranga: ki te kupu ano hoki o to tika.
124 Kia rite ki to aroha tan mahi ki to pononga : a whakaakona ahau ki au tikanga. 125 Ko ahau to pononga; whakawhaimaharatia mai ahau: kia matau ai ahau ki au whakaaturariga.
KO NGA WAIATA.
Ra 26.
398
126 E Ihowa, kua rite te wa e mahi ai koe: kua whakakahoretia hoki e ratou to ture.
127 No reira i arohaina rawatia ai e ahau au whakahaunga : i te koura, ae, i te tino koura.
128 No reira i whakatikaia katoatia ai e ahau au akoranga mo nga mea katoa : i kino aj hoki ahau ki nga ara teka katoa.
HE mea whakamiharo au whakaaturanga: koia ka whakaritea ai e toku wairua. 130 He mea whakamarama te whakapuakanga o au kupu: he mea whakawhaimahara i nga kuare. 131 I hamama toku mangai, i kihakiha: he matenui hoki noku ki au whakahaunga.
132 Titiro mai ki ahau, tohungia hoki ahau: kia rite ki tau hanga kite hunga e aroha ana ki tou Ingoa.
133 Whakatikaia aku hikoinga ki runga i tau kupu: a kaua tetahi hara e tukua hei rangatira moku.
134 Whakaorangia ahau ite tukinotanga a te tangata: a ka puritia e ahau au akoranga.
135 Kia marama mai tou mata ki to pononga: whakaakona hoki ahau ki au tikanga.
136 Heke noa nga awa wai o oku kanohi: no te mea e kore e puritia e ratou tau ture.
El TIKA ana koe, e Ihowa: a e tika ana au whakaJ ritenga whakawa. 138 He tika he pono rawa au whakaaturanga: i whakahaua mai e koe.
139 Ka ngaro ahau i toku ngakau whakapuke: mo au kupu ka wareware nei i aku hoa riri.
140 E tino parakore ana tau kupu : koia i arohaina ai e to pononga.
141 E nohinohi ana ahau, e whakahaweatia ana : otira e kore wareware ki au akoranga.
142 He tika pumau tonu ton tika: a he pono tau ture.
143 Kua pa mai ki ahau te pouri mete mamae : ko an whakahaunga ia toku oranga ngakau. 144 E pumau tonu ana te tika o an whakaaturanga: whakawhaimaharatia mai ahau, a ka ora ahau.
Ra 26.]
KO NGA WAIATA.
399
Ko te Karakia o te Ahiahi.
IWHAKAPAUA toku ngakau kite karanga: wha~ karonga mai ki ahau, e Ihowa, ka whakaritea e ahau au tikanga. 146 I karanga atu ahau ki a koe : whakaorangia ahau, a ka puritia e ahau au whakaaturanga. 147 Kiano te ata i puao noa, kua karanga ahau: i tumanako atu ahau ki tau kupu. 148 I hohoro oku kanohi i nga mataaratanga: kite whakaaroaro ki tau kupu. 149 Whakarongo ki toku reo, kia rite ki tou aroha: kia rite, e Ihowa, ki to whakaritenga whakawa to whakahauoranga i a au. 150 E whakatata mai ana te hunga e aru ana i te mahi nanakia : kei tawhiti atu ratou i tau ture. 151 E tata ana koe, e Ihowa: a he pono katoa au whakahaunga. 152 Nonamata ahau i matau ai ki au whakaaturanga : o 8 he mea whakapumau nau no tua whakarere.
WHAKAABOA toku matenga, a whakaorangia ahau : e kore hoki ahau e ware ware ki tau ture.
154 Whakatikaia taku whakawakanga, whakaorangia hoki ahau: kia rite ki to kupu to whakahauoranga i ahau.
155 Kei tawhiti atu i te hunga kino te whakaoranga : e kore hoki. ratou e rapu ki an tikanga. 156 E Ihowa, e nui ana au mahi tohu : kia rite ki au whakaritenga whakawa to whakahauoranga i ahau. 157 He tokomaha oku kai tukino, me oku hoa riri: e kore ahau e peka atu i au whakaaturanga. 158 I kite ahau i nga kai mahi i te kino, a ka pouri: no te mea e kore ratou e whakarite i tan kupu. 159 Tirohia mai toku aroha ki au akoranga: kia rite ki ton aroha, e Ihowa, tan whakahauoranga i ahau.
160 E pono ana tau kupu no te timatanga ra ano : a e pumau katoa ana au whakariteritenga tika ake ake.
HO RE he rawa i tukinotia ai ahau e nga rangatira : heoi e wehi ana toku ngakau i tau kupu. 162 E hari ana ahau ki tau kupu: ano he tangata kua
whiwhi kite taonga nui.
KO NGA WAIATA.
[Ra 27-
400
163 E kino ana ahau e whakarihariha ana kite korero teka : e aroba ana ki tau ture.
164 Takiwhitu aku whakaraoemititanga ki a koe i te ra tahi: mo au whakariteritenga tika.
165 He marietanga nui to te hunga e aroha ana ki tau ture : e kore hoki o ratou waewae e tutuki.
166 E Ihowa, e tumanako atu ana ahau ki tau whakaoranga : e mahi ana hoki i au whakahaunga.
167 Kua puritia e toku wairua au whakaaturanga : ae, e arohaina nuitia ana e ahau.
168 Kua puritia e ahau au akoranga me au whakaaturanga: kei tou aroaro hoki oku ara katoa.
KIA tata atu taku tangi ki to aroaro, e Ihowa: kia rite ki to kupu tau whakawhaimaharatanga i ahau. 170 Kia tae atu ki tou aroaro taku inoi: kia rite ki
tau kupu tau whakaoranga i a au. 171 Ka whakapuakina te whakamoemiti e oku ngutu : ua oti ahau te whakaako e koe ki au tikanga. 172 Ma toku arero e korero tau kupu : e tika ana hoki au whakahaunga katoa.
173 Kia awhinatia mai ahau e ton ringaringa': kua whiriwhiria hoki e ahau au akoranga.
174 E Ihowa, e matenui atu ana ahau ki tau whakaoranga : a ko tau ture toku oranga ngakau.
175 Kia ora toku wairua, a ka whakamoemiti atu ki a koe : kia awhinatia mai hoki ahau e au whakaritenga whakawa.
176 Kua kotiti ke ahau mete hipi ngaro : rapua to oononga, e kore hoki ahau e wareware ki au whakanaunga.
KO TE RUA TEKAU MA WHITU O NGA RA Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 120.
ITA.NGI atu ahau ki a Ihowa i toku matenga: a i rongo mai ai ki ahau. 2 E Ihowa, whakaorangia toku wairua i nga ngutu teka : i te arero hianga.
3 Ko te aha e hoatu ki a koe, ko te aha hoki e tapiritia
Ra 27.]
KO NGA WAIATA.
401
atu mau, ete arero hianga: ko nga pere koi ate hunga nunui, me nga waro manuka. 4 Aue, toku mate to te manene i Meheke: toku hoki e noho nei i nga teneti o Kerara. 5 Ka roa te nohoanga tahitanga o tuku wairua: kite tangata e kino ana kite rangimarie. 6 Mo te ata noho ahau : a ka korero ahau, ka anga ratou ka whawhai.
Wai at a 121. IT" A anga atu oku kanohi ki nga maunga: no reira V nei te a whin a moku. 2 No Ihowa te awhina moku : no te kai hanga o te rangi mete whenua. 3 E kore ia e tuku i tou waewae kia nekehia: e kore ton kai tiaki e moe. 4 Ina, e kore te kai tiaki o Iharaira: e parangia, e moe. 5 Ko Ihowa tou kai tiaki: ko Ihowa tou whakamarumaru i tou ringa matau. 6 E kore koe e pakia ete ra, ite awatea: e te marama ranei i te po. 7 Ma Ihowa koe e tiaki i nga kino katoa: mana e tiaki tou wairua. 8 Ma Ihowa e tiaki to haerenga atu, me to haerenga mai: aianei, a, ake tonu atu. 122.
IKOA ahau i ta ratou meatanga mai ki ahau: Tatou ka tomo atu kite whare o Ihowa. 2 E tu o matou waewae ki roto i ou tatau: e Hiruharama., 3 I pera te hanganga o Hiruharama: me to te pa kua tuhonohonoa ki a ia ano. 4 Ka haere ano ki reira nga iwi, nga iwi o Ihowa: ki to Iharaira whakaaturanga, kite whakawhetai kite ingoa o Ihowa. 5 Kua whakaturia hoki ki reira nga torona whakarite whakawa: nga torona ote whare o Rawiri. 6 Inoia he marietanga mo Hiri^iarama: ka nui haere te hunga e aroha ana ki a koe. 7 Kia man te rongo ki roto ki ou taiepa: mete pai ki roto ki ou whare kingi.
KO NGA WAIATA.
[Ra 27-
402
8 Na aku teina, me aku hoa: ahau ka mea nei, Kia mau te rongo ki roto ki a koe.
9 Na te whare o Ihowa o to tatou Atua: ka rapu nei au kite pai mou.
Wai ata 123.
"IZ’' A anga atu oku kanohi ki a koe : e noho nei i nga IA rangi.
2 Na, me nga kanohi 0 nga pononga e anga ana kite ringaringa o 0 ratou rangatira, me nga kanohi o te kotiro kite ringaringa o tona rangatira wahine: e pena ana o matou kanohi ki a Ihowa ki to matou Atua, kia tohu ra ano ia i a matou. 3 Tohungia matou, e Ihowa, tohungia matou: kua tino kapi hoki matou i te whakahawea. 4 Kapi tonu to matou w r airua i te whakahi a te hunga e noho noa ana: i te whakahawea a te hunga whakakake.
Wai at a 124.
ME kaua a Ihowa i a tatou, he ki tenei ma Ibaraira: me kaua a Ihowa i a tatou, i te whakatikanga mai o te tangata ki a tatou ; 2 Penei kua horomia oratia tatou e ratou: i te murangi o ta ratou riri ki a tatou. 3 Kua ngaro tatou i nga wai: kua taupokina o tatou wairua e te ia. 4 Penei kua taupokina 0 tatou wairua: e nga wai whakakake. 5 Kia whakapaingia a Ihowa: kihai nei i tuku atu i a tatou hei ngaunga ma o ratou niho. 6 Kua puta ake o tatou wairua, mete manu i roto i te mahanga, a nga kai hopu : kua motu te mahanga, a ka ora mai tatou. 7 Kei te ingoa o Ihowa he awhina mo tatou: kei te kai hanga i te rangi mete whenua.
Waiata 125. KA pena te hunga e whakawhirinaki ana ki a Ihowa me maunga Hiona: e kore nei e taea te whakangaueue, e pumau tonu ana ake ake.
Ra 27.]
KO NGA WAIATA.
403
2 E karapotia ana a Hiruharama e nga maunga: waihoki e karapotia ana tona iwi e Ihowa inaianei a ake tonu atu. 3 E kore hoki te tokotoko a te whakaaro-kore e waiho tonu i runga ite wahi ote hunga tika: kei totoro te ringa o te hunga tika kite kino. 4 E Ihowa, kia pai tau mahi kite hunga pai: kite hunga ano hoki e tika ana o ratou ngakau. 5 Ko te hunga ia e peka ke ana ki o ratou ara kopikopiko: ma Ihowa ratou e arahi tahi atu me nga kai mahi ite kino; ka mau ia te rongo ki a Iharaira.
Ab te JAarakia o te Ahiahi.
Waiata 126. I TA Ihowa whakahokinga mai i nga pononga o Hiona : i rite matou kite hunga e moehewa ana. 2 Katahi to matou mangai ka ki ite kata: to matou arero hoki i te waiata. 3 Ka ahi ka korerotia i roto i nga tauiwi: He nui nga mahi a Ihowa ki a ratou. 4 He mea nui a Ihowa i mea ai mo tatou: a e koa ana tatou. 5 E Ihowa, whakahokia atu matou i te whakaraunga: kia pera me nga awa o te tonga. 6 E rui etahi i runga i nga roimata: ka kokoti i runga i te hari. 7 Ki te haere tangi atu tetahi mete kawe ano i nga purapura hei whakatokanga: he pono ka hoki hari mai ia mete kawe mai ano i ana paihere.
Waiata 127. KI te kore e hanga e Ihowa te whare: he maumau mahi ta nga kai hanga. 2 Ki te kore e tiakina e Ihowa te pa : maumau mataara noa te kai tiaki. 3 He maumau ta koutou ara wawe, ta koutou noho roa ite po, ta koutou kai i te taro o te mauiui: mana nei hoki e homai te moe ki tana e aroha ai. 4 Na, he taonga pumau na Ihowa nga tamariki: ako tana utu ko nga hua o te kopu.
KO NGA WAIATA.
[Ra 27.
404
5 E rite ana ki nga pere i te ringaringa o te tangata kaha: te whanau ote taitamarikitanga. 6 Ka hari te tangata kua ki nei tana papapere i a ratou : e kore ratou e whakama, engari ka korero ratou ki nga hoa riri i te kuwaha.
Waiata 128.
KA hari nga tangata katoa e wehi ana ki a Ihowa: e haere ana i ona ara. 2 E kai hoki koe i te mahinga a ou ringaringa : e hari koe, a ka tau te pai ki a koe. 3 E rite tau wahine kite waina hua i nga taha o ton whare: au tamariki ki nga mahuri oriwa, i a ratou e karapoti nei i tau tepara. 4 Na, ka pera te manaakitanga: mo te tangata e wehi ana ki a Ihowa. 5 Ka manaakitia mai koe e Ihowa i Hiona: a e kite koe i te pai o Hiruharama i nga ra katoa e ora ai koe. 6 Ae, e kite koe i nga tamariki a au tamariki: mete rongo e mau ana ki a Iharaira.
Waiata 129.
HE ki tenei ma Iharaira : Ka maha a ratou tukinotanga i a au o toku tamarikitanga ake. 2 Ka maha a ratou tukinotanga i a au o toku tamarikitanga ake : heoi kihai ahau i taea e ratou. 3 I parautia toku tuara e nga kai parau : he roa a ratou parautanga. 4 E tika ana a Ihowa: motu pu i a ia nga aho a te hunga kino. 5 Kia whakama, kia whakahokia ki muri: te hunga katoa e kino nei ki a Hiona. 6 Kia rite ratou kite tarutaru i nga tuanui o nga whare : e memenge nei i te mea kiano i tupu ake. 7A, e kore eki te ringaringa ote kai kokoti: te uma hoki o te kai paihere. 8 E kore ano hoki te hunga e haere ana i te taha e mea, Kia riro mai i a koutou te manaakitanga a Ihowa: kia whakapaingia koutou e matou i runga i te ingoa o Ihowa.
Ra 28.]
KO NGA W r AIATA.
405
Waiata 130.
I KARAN GrA atu ahau ki a koe, e Ihowa : i roto i nga hohonu. 2 Ete Ariki, whakarongo mai ki toku reo: kia anga mai ou taringa kite reo o aku inoi. 3 E Ihowa, me i maharatia e koe nga kino • ko wai, e te Ariki, e tu ? 4 Otira he muru hara tau : e wehingia ai koe. 5 E tatari ana ahau ki a Ihowa; e tatari ana toku wairua: e tumanako atu hoki ahau ki tana kupu. 6 Nui atu te taringa o toku wairua kite Ariki i to te hunga e whanga ana kite ata: ae, ito te hunga e whanga ana kite ata. 7 Kia tumanako atu a Iharaira ki a Ihowa, kei a Ihowa hoki te mahi tohu : kei a ia te hokonga nui. 8 A mana a Iharaira e hoko : i roto i ana hara katoa. Waiata 131. E'l IHOWA, ehara toku i te ngakau whakapehapeha : J ehara ano hoki oku ite kanohi whakakake. 2 A e kore ahau e rahurahu ki nga mea nui: e kore nei e taea e ahau. 3 He pono rite tonu taku whakahaere, mete mahaki o toku wairua, ki to te tamaiti katahi nei ka whakarerea te u o tona whaea: e rite ana toku wairua kite tamaiti katahi nei ka whakarerea te u. 4 Kia tumanako atu a Iharaira ki a Ihowa : aianei, a, ake tonu atu.
KO TE RUA TEKAU MA WARU O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Wai at A 132.
E IHOWA, maharatia a Rawiri: me ona matenga katoa; 2 Tana oatitanga ki a Ihowa: tana kupu taurangi kite Mea Nui o Hakopa. 3 He pono e kore ahau e tae atu ki toku whare e noho ai au : e eke ranei ki runga ki toku moenga; 4 E kore ahau e tuku i oku kanohi kia moe: i oku kamo kia nenewha;
KO NGA WAIATA.
[Ra 28.
406
5 Kia kitea ra ano e ahau he wahi mo Ihowa : ho nohoanga mo te Mea Nui o Hakopa. 6 Na, i rangona e matou ki Eparata: i kitea ki nga mara o te ngahere. 7 Ka haere atu matou ki roto ki ona tapenakara: ka koropiko matou ki tona turanga waewae. 8 E ara, e Ihowa, ki roto ki tou okiokinga : a koe ano, mete aka o tou kaha. 9 Kia whakakakahuria o tohunga karakia kite tika : a kia hamama to hunga tapu i te hari. 10 Kia whakaaro koe ki a Rawiri ki to pononga : kaua e whakaanga ketia te mata o tau i whakawahi ai. 11 Kua oati pono a Ihowa ki a Rawiri: e kore ano hoki ia e tahuri ke atu i tena kupu; 12 -Ka hakanohoia e ahau tetahi hua o tou kopu ki runga ki tou torona. 13 Ki te mea ka puritia e au tamariki taku kawenata, me taku whakaaturanga e ako ai ahau ki a ratou : ka noho ano hoki a ratou tamariki ki runga ki tou torona ake ake.
14 Kua whiriwhiria hoki e Ihowa a Hiona: kua hiahiatia e ia hei nohoanga mona. 15 Ko toku okiokinga tenei ake ake: ko konei ahau noho ai, kua hiahiatia hoki e ahau.
16 Ka manaakitia rawatia e ahau tana kai: ka whakamakonatia e ahau tona hunga rawakore kite taro. 17 Ka whakakakahuria ano hoki e ahau ona tohunga kite whakaoranga. aka hamama tona hunga tapu ite hari. 1
18 Ka meinga e ahau kia pihi ki reira te haona o Rawiri: kua whakapaia e ahau he rama mo taku i whakawahi ai. 19 Ka whakakakahuria e ahau ona hoa riri kite whakama : a ka matomato tona karauna i runga i a ia.
Wai at A 133.
\l A, anote pai, ano te ahuareka oto nohoanga o nga 0 n & a tuakana: i runga ite whakaaro tahi. 2 E pera ana mete hinu utu nui i runga i te upoko, i eke iho nei kite pahau, ae, kite pahau o Arona: i heke iho nei ki nga remu o ona kakahu.
Ra 28.]
KO NGA WAIATA.
407
3 Mete tomairangi o Heremona: me tera i heke iho ki runga ki nga maunga o Hiona. 4 I whakahaua iho hoki e Ihowa te manaakitanga mo reira : te ora mo ake tonu atu.
Wai at a 134. NA, whakapaingia a Ihowa, e nga pononga katoa a Ihowa: etu nei ite whare o Ihowa ite po. 2 Torona ake o koutou ringaringa ite wahi tapu: a whakapaingia a Ihowa. 3 Ma Ihowa, ma te kai hanga ote rangi mete whenua : e manaaki mai koe i roto i Hiona. Waiata 135. WHAKAMOEMITITIA a Ihowa, whakamoemiti- 1 tia te ingoa o Ihowa: whakamoemititia, e nga pononga a Ihowa; 2 E te hunga e tu ana i roto i te whare o Ihowa : i nga marae o te whare o tp tatou Atua. 3 Whakamoemititia a Ihowa; e pai ana hoki a Ihowa: himene atu ki tona Ingoa; he mea ahuareka hoki tena.
4 Kua whiriwhiria hoki e Ihowa a Hakapo mona: a Iharaira hei tino taonga mona. 5 E matau ana hoki ahau e nui ana a Ihowa : kei runga atu hoki to tatou Ariki i nga atua katoa. 6 Kua oti i a Ihowa ana mea katoa i pai ai, i to rangi, ite whenua: i nga moana, i nga wahi hohonu katoa hoki. 7 Nana i pupu ake ai nga kohu i nga pito o te whenua: i hanga eia nga uira mo te ua; e whakaputaina mai ana e ia te hau i roto i ona whare taonga. 8 Nana hei i patu nga whanau matamua o Ihipa : a te tangata, a te kararehe. 9 I tono nga tohu, me nga merekara ki waenganui ou, e Ihipa: ki runga ki a Parao ratou ko ana pononga katoa. 10 Nana i patu nga iwi nunui: i whakamate hoki nga kingi rahi ; 11 A Hihona te kingi o nga Amori, raua ko Oka
KO NGA WAI ATA.
[Ra 28.
408
ko te kingi o Pahana: me nga rangatiratanga katoa o Kanaana;
12 A homai ana e ia to ratou whenua hei kainga pumau : hei kainga pumau mo lharaira mo tana iwi. 13 E Ihowa, e pumau tonu ana tou Ingoa: me to maharatanga, e Ihowa, i tera whakatupuranga i tera whakatupuran ga. 14 No te mea hoki ka whakarite whakawa a Ihowa mo tana iwi: a ka puta ke mai tana whakaaro ki ana pononga. 15 He hiriwa, he koura, nga whakapakoko a nga tauiwi: he mahi na nga ringaringa ote tangata. 16 He mangai o ratou, a, e kore e korero : he kanohi o ratou, a, e kore e kite.
17 He taringa o ratou, a, e kore e rongo: kahore ano hoki he manawa i o ratou mangai.
18 Kite tonu ki a ratou o ratou kai hanga: me nga tangata katoa e whakawhirinaki atu ana ki a ratou.
19 Whakapaingia a Ihowa, e te whare o Iharaira: whakapaingia a Ihowa, e te whare o Arona.
20 Whakapaingia a Ihowa, e te whare o Kiwai: whakapaingia a Ihowa, e te hunga katoa e wehi ana i a Ihowa.
21 Kia whakapaingia a Ihowa i roto i Hiona: e noho nei i Hiruharama. Whakapaingia a Ihowa.
Ko te Karakia o te AJiiahi.,
Waiata 136.
WHAKAWHETAI atu ki a Ihowa, e pai ana hoki ia: e man tonu ana hoki tana mahi tohu. 2 Whakawhetai atu kite Atua o nga atua; e mau tonu ana hoki tana mahi tohu. 3 Whakawhetai atu kite Ariki o nga, ariki: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu. 4 Ki a ia e mahi nei, ko tona ko tahi, i nga merekara nunui: e man tonu ana hoki tana mahi tohu. 5 Ki aia i tohunga rawa nei kite hanga i nga rangi: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu.
6 Ki aia i whakatakotoria ai te whenua ki runga i nga wai§ mau tjonu ana hoki tana mahi tohu.
Ra 28 ]
KO NGA WAIATA.
409
T
7Ki te kai hangai nga whakamarama nui: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu ;
8 Ite ra hei tohutohu ite awatea: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu; 9 Ite marama me nga whetu hei tohutohu ite po: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu. 10 Ki te kai patu i Ihipa, ara, i ta ratou whanau matamua: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu; 11 A arahina mai ana a Iharaira i waenganui i a ratou:
e mau tonu ana hoki tana mahi tohu; 12 Ki te ringaringa kaha, kite takakau kua oti te whakamaro : e mau tonu ana hoki tana mahi tohu. 13 Ki a ia i tapahia ai te moana Whero a motu rawa: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu;
14 A meinga ana e ia a Iharaira kia haere atu ra waeneranui: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu. o , , 15 Otira hurihia ana a Parao me ana mano whaioio ki te moana Whero : e mau tonu ana hoki tana mahi tohu.
16 Ki aia i arahi nei i tana iwi rate koraha: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu.
17 Ki aia i patua ai nga kingi nunui: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu;
18 A whakamatea ana eia nga kingi rongo nui: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu;
19 A Hihona te kingi o nga Amori: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu;
20 Raua ko Oka ko te kingi o Pahana: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu; 21 A hoatu ana e ia to ratou whenua hei kainga pumau : e man tonu ana hoki tana mahi tohu ; 22 Hei kainga pumau mo Iharaira mo tana pononga: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu.
23 I mahara nei ki a tatou ito tatou itinga: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu;
24 A whakaora ana i a tatou i o tatou hoa riri: e maa tonu ana hoki tana mahi tohu.
25 Ko ia te kai hoatu i te kai ma nga kikokiko katoa: e mau tonu ana hoki tana mahi tohu.
26 Whakawhetai atu kite Atua ote rangi: e mau tc nu ana hoki tana maha tohu.
KO NGA WAIATA.
Ra 28.]
410
Waiata 137.
KO nga wai o Papurona, i noho tatou ki reira i tangi ano hoki: ita tatou maharatanga ki Hiona. 2 Whakatarea ake e tatou a tatou haapa ki runga: ki nga wirou i waeriganui o reira.
3 No te mea hoki i tono i reira o tatou kai herehere i tetahi waiata i a tatou ; me o tatou kai tukino i te hari, i ki mai: Waiatatia mai ma matou tetahi o nga waiata o Hiona.
4Ma te aha matou ka waiata ai ite waiata a Ihowa: i te whenua ke ?
5Ki te wareware ahau ki a koe, e Hiruharama: kia wareware toku ringaringa matau ki tana mahi. 6 Ki te kore ahau e mahara ki a koe, tukua kia piri toku arero ki taku ngao: kite kore ahau e whakanui i Hiruharama ki runga ake i taku mea e tino hari ai. 7 E Ihowa, maharatia nga tamariki o Eroma i te ra o Hiruharama: ta ratou meatanga, Whakahoroa, whakahoroa, a taea noatia iho tona turanga. 8 E te tamahine o Papurona, meake nei whakangaromia: ka hari te tangata e whakahoki atu ana ito utu ki a koe, mo tau i mea mai ai ki a matou. 9Ka hari te tangata e hopukia ai au tamariki: e taia ai hoki kite kohatu.
Waiata 138.
KA whakapaua toku ngakau kite whakamoemiti ki a koe: ka himene atu ahau ki a koe ite aroaro o nga atua.
2 Ka koropiko atu ahau kite ritenga mai o to temepara tapu, a ka whakamoemiti atu ki tou Ingoa, mo tou aroha me tou pono : mou i whakanui i tau Kupu ki runga ake i tou Ingoa katoa. 3 I whakao mai koe ki ahau i te ra i karanga atu ai ahau: a whakakahangia ana e koe toku wairua kite kaha.
4 Ka whakamoemiti nga kingi katoa o te whenua ki a koe, e Ihowa: ua rongo ratou ki nga kupu a tou mangai.
5 Ae, e waiata ratou ki nga ara o Ihowa: e nui ana hoki te kororia o Ihowa.
Ra 2#.]
KO NGA WAIATA.
411
t 2
6 Ahakoa kei runga rawa a Ihowa, e titiro ana ano ia kite ngakau ngohe: tena ko te tangata whakakake, i tawhiti ano kua matauria e ia.
7 Ahakoa haere ahau i waenganui o te he, mau ahau e whakahauora: ka totoro mai tou ringaringa kite riri a oku hoa whawhai, a ma tou ringaringa matau ahau e whakaora.
8 Ma Ihowa e whakaoti aku mea: e Ihowa, e man ana tau mahi tohu akeake; kaua e whakarerea nga mahi a ou ringa.
KO TE RUA TEKAU MA IWA O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 139.
E-p IHOWA, kua tirotirohia mai ahau, kua mohiotia J ano hoki e koe: e matau ana koe ki aku nohoanga iho, ki aku whakatikanga ake; e maharatia mai ana e koe oku whakaaro i tawhiti. 2 Ka whakatakina e koe taku ara, me taku takotoranga iho: a e matauria ana e koe aku huarahi katoa. 3 Kahore rawa hoki he kupu i toku arero : i toe i a koe te mohio, e Ihowa. 4 Kua hanga a muri, a mua, oku e koe: kua whakapakia mai ano hoki tou ringa ki ahau. 5 He mea whakamiharo rawa, kei tawhiti atu hoki i ahau, tenei matauranga: kei runga noa atu, e kore e taea atu e ahau.
6 Me haere ahau ki hea i tou Wairua: me oma ranei ki hea i tou aroaro ?
1 Ki te kake atu ahau kite rangi, kei reira koe: ki te wharikitia e ahau taku rnoenga i roto i te po, na, kei reira ano koe. 8 Ki te tango ahau ki nga pakau ote ata: aka noho ki nga wahi whakamutunga mai o te moana; 9 Kei reira ano hoki tou ringaringa hei arataki i ahau : a ka puritia ahau e to ringaringa matau. 10 Ki te mea ahau, Tera ahau e ngaro i te pouri: marama noa te po ki tetahi taha oku ki tetahi taha.
11 Ae, e kore te pouri e pouri ki a koe, engari rite
hO NGA WAIATA.
[Ra 33.
412
tahi te po mete ao te marama: ki a koe rite tahi te pouritanga mete maramatanga.
12 I a koe hoki oku whatumanawa: nau hoki ahau i hipoki i roto i te kopu o toku whaea.
13 Ka whakamoemiti atu ahau ki a koe; he mea whakawehi, he mea whakamiharo hoki, toku hanganga: he mahi whakamiharo au mahi, a e ata mohiotia ana tena e toku wairua.
14 Kihai i ngarO oku wahi i a koe: i ahau e hanga ana i roto i te wahi ngaro, e ata whakairohia ana i raro rawa i te whenua.
15 I kite ou kanohi, i ahau kahore ano kia ahua noa: a i tuhituhia katoatia oku wahi ki to pukapuka i nga rangi i whakaahua ai, i te mea kahore ano tetahi i oti noa.
16 Ano te nui oau whakaaro ki ahau, ete Atua: koia ano te ranea, ina huihuia! 17 Ki te taua e ahau, tera atu te tini i nga onepu : ka oho ake ahau, kei a koe tonu ahau. 18 E te Atua, he pono ka patua e koe te tangata kino : mawehe atu i ahau, e nga tangata toto. 19 Mo te kino o a ratou kupu mou: e whakahuatia noatia ana e ou hoa riri tou Ingoa. 20 E Ihowa, e kore ianei ahau e kino kite hunga e kino ana ki a koe: e whakarihariha hoki kite hunga e whakatika mai ana ki a koe ?
21 He tino kino taku kino ki a ratou: ka waiho ano ratou e ahau hei boa riri ki a an. 22 Tirohia iho ahau, e te Atua, kia matau mai hoki koe ki toku ngakau: whakamatautauria ahau, kia matau mai hoki koe ki oku whakaaro. 23 Kia kite me kahore aku ara kino: ka arahi ai i ahau i te ara pumau.
Waiata 140.
E IHOWA, whakaorangia ahau i te tangata kino: araia atu i ahau te tangata tutu. 2 E whakaaro kino nei i o ratou ngakau: e whakamine ana kite whawhai i nga ra katoa. 3 Kua whakakoia o ratou arero, ano he nakahi: ko te wai whakamate o nga neke kei raro iho i o ratou ngutu. 4 Tiakina ahau, e Ihowa, i nga ringaringa o te hunga
Ra 29.]
KO NGA WAIATA.
413
kino: araia atu i ahau te tangata tutu, kua mea nei kia turakina aku hikoinga. 5 Kua whakatakotoria te mahanga, me nga aho moku ete hunga whakakake; kua horahia e ratou he kupenga kite taha ote ara: kua whakapikoa e ratou nga rore moku.
6 I mea atu ahau ki a Ihowa, Ko koe toku Atua: e Ihowa, whakarongo kite reo o aku inoi. 7 E Ihowa, e te Ariki, e te kaha o toku whakaoranga: nau i hipoki toku upoko i te ra o te tatauranga. 8 E Ihowa, aua e whakaaetia nga hiahia o te tangata kino: kei taea tana whakaaro ; kei whakakake ratou. 9 Ko te matenga o te hunga e whakapae nei i ahau: kia hipokina ratou e te kino o o ratou ngutu. 10 Kia taka iho nga waro mura ki runga ki a ratou: kia panga ratou kite ahi; ki roto ki nga poka hohonu, kei whakatika ake ano ratou.
11 Kei whakapumautia ki runga kite whenua te tangata korero kino: ma te kino e whai te tangata tutu, a ngaro noa ia.
12 E matau ana ano ahau ma Ihowa e tohe te whakawa a te tangata e tukinotia ana: te mea e rite ana ma nga tangata rawakore. 13 He pono ka whakawhetai te hunga tika ki tou Ingoa: ka noho te hunga tika ki tou aroaro.
Waiata 141.
Ip IHOWA, e tangi atu ana ahau ki a koe; hohoro J mai ki ahau: whakarongo ki toku reo ua karanga atu ahau ki a koe.
2 Kia whakatikaia atu taku inoi ki ton aroaro, ano he whakakakara : te toronga atu hoki o oku ringaringa ano ko te patunga tapu o te ahiahi. 3 Meinga kia tiakina toku mangai, e Ihowa: tiakina te tatau o oku ngutu. 4 Kaua e whakaangahia toku ngakau kite niea kino, kite mahi tahi i nga mahi whakaaro-kore me nga kai mahi ite kino: kaua ano hoki ahau e kai i a ratou mea papai.
5Ma te tangata tika ahau e patu; he mahi aroha tena; mana ahau e riri: he hinu pai e kore ai toku upoko e ngawha : heoi ka inoi ano ahau ina he ratou. 6Ka turakina o ratou kai whakarite whakawa i nga
KO NGA WAIATA.
[Ha 2'9.
414
wahi kohatu: e rongo ratou i aku kupu; e reka ana hoki.
7 Kua titaritaria o matou wheua kite waha o te rua: mete mea e tata ana e wawahi ana te tangata i te wahie i runga i te whenua. 8 Otiia e tau ana oku kanohi, e Ihowa, e te Ariki, ki a koe: kei a koe toku whakawhirinakitanga; kaua toku wairua e waiho pani. 9 Tiakina ahau i nga mahanga i whakatakotoria e ratou moku: i nga rore hoki a nga kai mahi ite kino. 10 Kia taka te hunga kino ki roto ki a ratou kupenga : ko ahau ia kia mawhiti.
Ko te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 142.
IK AR AN GA atu toku reo ki a Ihowa: i inoi atu toku reo ki a Ihowa. 2 I whakapuakina ki tona aroaro taku tangi: i whakaaturia toku matenga ki tona aroaro. 3 I matau ano koe ki taku ara, i te ngaromanga o toku wairua i roto i ahau: i whakatakotoria pukutia e ratou te mahanga moku i te ara i haere ai ahau. 4 I tahuri ahau kite taha ki matau, a ka titiro, h&oi kahore tetahi i matau ki ahau: kahore he piringa moku; kahore tetahi i mahara ki toku wairua.
5 I karanga atu ahau ki a koe, e Ihowa: i mea, Ko koe toku piringa, toku wahi i te whenua o te ora. 6 Whakarongo mai ki taku karanga: kua whakaititia iho hoki ahau.
7 Whakaorangia ahau i oku kai tukino: he kaha rawa hoki ratou i a au.
8 Whakaputaina atu toku wairua i te whare herehere, kia whakamoemiti ai ahau ki tou Ingoa: ka karapotia mai ahau ete hunga tika; no te mea ka atawhaitia mai ahau e koe.
Waiata 143.
IHOWA, whakarongo mai ki taku inoi, kia titaha mai tou taringa ki aku inoi: whakao mai ki ahau i runga i tou pono, i runga i tou tika.
Ra 30.]
KO NGA WAIATA.
415
2 Kaua eanga e whakawa ki to pononga: ki tau titiro hoki e kore tetahi mea ora e whakatikaia. 3 Kua tukinotia hoki toku wairua ete hoa riri; kua patua iho eia toku ora ki raro kite whenua: nana ahau i mea kia noho i te pouri, kia rite ki nga tupapaku onamata.
4 Na reira i ngaro ai toku wairua i roto i ahua : moti rawa toku ngakau i roto i ahau.
5 E mahara ana ahau ki nga ra onamata; e whakaaro ana ki au mahi katoa: e whakaaroaro ana ki nga meatanga a ou ringaringa. 6 Ka torona atu e ahau oku ringaringa ki a koe: e hiainu ana toku wairua ki a koe, ano he whenua mate wai.
7 Hohoro te whakarongo mai ki ahau, e Ihowa, ka hemo toku wairua: kei huna ton mata ki ahau; kei rite ahau kite hunga e heke atu ana kite poka. 8 Meinga ahau kia rongo i tou aroha, i te ata, e whakawhirinaki atu ana hoki ahau ki a koe: meinga ahau kia matau kite huarahi e haere ai ahau; ka ara atu nei hoki toku wairua ki a koe.
9 Whakaorangia ahau, e Ihowa, i oku hoa riri: ka kuhu atu nei ahau ki roto ki a koe.
10 Whakaakona ahau kite mea i tau e pai ai; ko koe hoki toku Atua: e pai ana tou Wairua; arahina atu ahau kite whenua o te tika.
11 E Ihowa, whakahauorangia ahau, kia whakaaro hoki ki tou Ingoa: kia whakaaro ki tou tika, a whakaputaina ake toku wairua i roto i te pouri. 12 Kia aroha mai hoki koe, a huna oku hoa riri: whakangaromia katoatia ano hoki nga kai tukino o toku wairua; ko ahau hoki to pononga.
KO TE TORU TEKAU O NGA RA. Ko te Karakia o te Ata.
Waiata 144.
KIA whakapaingia a Ihowa toku kaha: e whakaako nei i oku ringaringa kite whawhai, i oku maihao kite tatau,
KO NGA WAIATA.
[Ra 30.
416
2 Toku pai me toku pa; toku pourewa, me toku kai whakaora; toku whakangungu rakau, ko ia ano taku e whakawhirinaki ai: mete kai pehi i taku iwi ki raro i ahau.
3 E Ihowa, he aha te tangata i maharatia mai ai e koe: te tama ranei a te tangata, i whakaarohia ai e koe?
4 E rite ana te tangata kite mea memeha noa: e pena ana ona ra mete atarangi e rere atu ana.
5 E Ihowa, whakapikoa iho ou rangi, a heke iho: pa atu ki nga maunga, a ka pongere. 6 Kokiritia mai he uira hei whakamarara i a ratou: koperea mai au pere, hei whakangaro i a ratou. 7 Torona iho tou ringaringa i runga: tangohia atu ahau, whakaorangia ahau i nga wai nunui, i te ringaringa o nga tamariki ke; 8 E korero teka nei o ratou mangai: ahe ringaringa matau teka o ratou ringaringa matau. 9 Ka waiatatia atu e ahau he waiata hou ki a koe, e te
Atua: ka himene atu ahau ki a koe i runga ite hatere, i te aho tekau.
10 Ko ia te kai homai i te whakaoranga ki nga kingi: te kai whakaora i a Rawiri i tana pononga i te hoari whakamate.
11 Tangohia atu ahau, whakaorangia hoki i nga ringaringa o nga tamariki ke : e korero teka nei o ratou mangai, a he ringaringa matau teka o ratou ringaringa matau.
12 Kia rite ai a matou tamariki i to ratou taitamarikitanga ki nga mahuri e tupu ake ana: a matou tamahine ki nga kohatu kokonga, whakapaipai rawa, mete mea he whare rangatira te tauira. 13 Kia ki ai a matou toa, mo te tiki noa atu i tena
mea i tena mea: kia mano, kia tini ai nga hua o a matou hipi i o matou parae. 14 Kia nunui ai a matou kau; kia kahore ai he pakarutanga mai ki roto : kia kahore ai he whatinga atu ki waho; kia kahore ai he auetanga i o matou huarahi. 15 Ka hari te iwi e pena ana: ae, ka hari ano te iwi ko to ratou Atua ko Ihowa.
Ra 30.]
KO NGA WAIATA.
417
T 3
Waiata 145.
ETAKU Atua, e te Kingi, ka whakanuia koe e ahau: ka whakapaingia ano hoki e ahau tou Ingoa ake ake. 2Ka whakapai atu ahau ki a koe i nga ra katoa: ka whakamoemiti hoki ki tou Ingoa ake ake. 3 E nui ana a Ihowa, a kia nui ano te whakamoemiti ki a ia: e kore e taea tona nui te whakaaro.
4 Ma tetahi whakatupuranga e whakamoemiti au mahi tae noa atu ki tetahi whakatupuranga: e korero hoki au mahi nunui.
5 Ka korerotia e ahau te honore ingoa nui: o tou kingitanga, me au mahi whakamiharo. 6 Ka korerotia ano hoki te kaha o au mahi whakamataku : maku ano hoki e korero tou nui.
7 Ka whakapuakina e ratou te maharatanga kite nui o tou pai: aka waiatatia tou tika. 8 E atawhai ana a Ihowa, e ranea ana tona aroha: e aweke ana kite riri, e nui ana tana mahi tohu.
9 E pai ana a Ihowa ki nga mea katoa: a kei runga i ana mahi katoa ana arohatanga. 10 E whakamoemititia ana koe, e Ihowa, e au mahi katoa: aka whakapaingia koe e tou hunga tapu. 11 Ma ratou e korero te kororia o tou rangatiratanga : e kauwhau hoki tou kaha.
12 Kia mohiotia ai e nga tama a te tangata ana mahi nunui: mete kororia ingoa nui o tona kingitanga. 13 He rangatiratanga mutunga-kore tou rangatiratanga: a puta noa atu i nga-whakatupuranga katoa tou kingitanga. 14 E tautokona ana e Ihowa te hunga katoa e hinga ana: a e whakaarahia ake ana e ia te hunga katoa e whakapikoa iho ana. 15 E tatari ana ki a koe nga kanohi ote katoa: a e hoatu ana e koe ta ratou kai ki a ratou i te wa e tika ai.
16 Ka whakatuwheratia e koe ton ringaringa: aka makona i a koe te hiahia o nga mea ora katoa. 17 E tika ana nga ara katoa a Ihowa: e tapu ana hoki ana mahi katoa.
18 E tata ana a Ihowa kite hunga katoa e karanga atu
KO NGA WAIATA.
[Ra 30.
418
ana ki a ia: kite hunga katoa e karanga pono atu ana ki a ia. 19 Ka whakamana e ia te hiahia o te hunga e wehi ana i a ia: e whakarongo hoki ia ki ta ratou tangi, a ka 20 Ko Ihowa hei tiaki i te hunga katoa e aroha ana ki a ia: ko te hunga kino katoa ia e whakangaromia e ia.
21 Ma toku mangai e korero te whakamoemiti ki a Ihowa: a kia whakapai nga kikokiko katoa ki tona Ingoa tapu ake ake.
Wai at a 146.
VTTHAKAMOEMITITIA e koutou a Ihowa, e toku v I wairua, whakamoemititia a Ihowa: i ahau e ora nei ka whakamoemititia a Ihowa ; ka himene atu ahau ki toku Atua i ahau ano i te ao nei. , Kei whakawhirinaki atu koutou ki nga rangatira, kite tama a te tangata : kahore nei o ratou kaha. 3 Te putanga atu o tona wairua, ka hoki ia ki tona oneone: kore iho ana whakaaro i taua ra pu ano. 4 Ka hari te tangata ko tona kai awhina ko te Atua o Hakopa: ko tana e tumanako atu ai ko Ihowa ko tona Atua. 5 Ko te kai hanga o te rangi, o te whenua, o te moana, me nga mea katoa o reira: e pupuri nei i te pono ake 6 Ko ia nei te kai whakarite whakawa mo te hunga e tukinotia ana: ko ia hei whangai ito hunga mate hiakai. & 7 Ko Ihowa hei wewete i nga herehere: ko Ihowa hei whakatitiro i nga matapo. 8 Ko Ihowa hei whakaara i te hunga kua whakapikoa iho: e aroha ana a Ihowa kite hunga tika. 9 Ko Ihowa hei tiaki i nga manene ; ko ia hei tautoko ite pani i te pouaru: ko te ara ia ote hunga kino, ka whakaparoritia e ia. 10 Ko Ihowa hei kingi ake ake, ae, ton Atua, e Hiona, tae noa atu ki nga whakatupuranga katoa: Whakamoemititia e koutou a Ihowa.
Ra 30.]
KO NGA WAIATA
419
Ko te Karakia o te Ahiahi.
Waiata 147.
WHAKAMOEMITITIA a Ihowa; he mea pai hoki te himene atu ki to tatou Atua: he mea ahuareka hoki; e ataahua ana te whakamoemiti. 2 Ko Ihowa hei hanga i Hiruharama : mana hoki nga whati o Iharaira e kohikohi.
3 Ko ia hei rongoa i te hunga ngakau maru: a ka takaia e ia o ratou wahi mamae.
4 E taua ana eia nga whetu te maha: e huaina ana hoki e ia nga ingoa. 5 He nui to tatou Ariki, ahe nui tona kaha: e kore e taea te whakaaro tona matauranga.
6 Ko Ihowa te kai whakaara ake i te hunga mahaki: ka turakina e ia te hunga kino ki raro kite whenua. 7 Waiata whakawhetai atu ki a Ihowa: himene atu i runga i tehaapaki to tatou Atua. 8 Ko ia te kai uwhi i te rangi ki nga kapua, mete kai hanga i te ua mo te whenua: e whakatupu ana ia ite tarutaru ki runga ki nga maunga. 9 E hoatu ana eia he kai mana kite kirehe: ki nga kuao rawena.
10 E kore ia e ahuareka kite kaha ote hoiho: e kore ia e manako mai ki nga waewae o te tangata. HE manako mai ana a Ihowa kite hunga e wehi ana i a ia: kite hunga e tumanako atu ana ki tona aroha.
12 Whakamoemititia a Ihowa, e Hiruharama: whakamoemititia tou Atua, e Hiona.
13 Nana nei hoki i whakakaha nga tutaki o ou tatau: kua manaakitia e ia au tamariki i roto i a koe.
14 Nana ano i man ai te rongo i roto i o robe: nana koe i makona ai i te witi pai rawa. 15 Tukua mai ana e ia tana kupu kite whenua : e tino boro ana te rere o tana kupu. 16 E homai ana e ia te liukarere, ano he huruhuru hipi: e whakatitaritaria ana te haupapa, ano he pungarehu. 17 Maka mai ana e ia tana hauhunga, ano he maramara: ko wai etu i mua i tona matao ?
KO NGA WAIATA.
CBa 30
420
18 Ka tukua mai e ia tana kupu, hei whakarewa i aua mea: ka meinga tona hau kia pupuhi, a ka rere nga wai.
19 E whakakitea ana eia tana kupu ki a Hakopa: ana tikanga, me ana whakaritenga whakawa ki a Iharaira. 20 Kahore i pena tana hanga ki tetahi iwi: kihai ano hoki ana whakaritenga whakawa i mohiotia e ratou. Whakamoemititia e koutou a Ihowa.
Wai at a 148.
WHAKAMOEMITITIA a Ihowa. Whakamoemititia a Ihowa i runga i nga rangi: whakamoemititia ia i nga wahi tiketike. 2 Whakamoemititia ia, e ana anahera katoa: whakamoemititia ia, e ana mano whaioio.
3 Whakamoemititia ia, ete ra, ete marama: whakamoemititia ia, e nga whetu whakamarama katoa. 4 Whakamoemititia ia, e nga rangi o nga rangi: e nga wai hoki o runga atu i nga rangi. 5 Kia whakamoemititia e ratou te ingoa o Ihowa: nana hoki i whakahau mai, a kua hanga. 6 Nana hoki aua mea i whakapumau ake ake: i whakatakotoria e ia he tikanga e kore e taka. 7 Whakamoemititia a Ihowa, i runga ite whenua: e nga tarakona, me nga rire katoa; 8 E te kapura, e te whatu ; e te hukarere, e nga kohu: mete awha e whakarite nei i tana kupu; 9 E nga maunga, me nga puke katoa: e nga rakau hua, me nga hira katoa; 10 E nga kirehe, me nga kararehe katoa: e nga mea ngokingoki, e nga manu wnai pakau. 11 E nga kingi ote whenua, me nga iwi katoa: e nga rangatira, me nga kai whakarite whakawa katoa o te whenua.
12 E nga taitamariki, me nga taitamahine; e nga koroheke ratou ko nga tamariki, kia whakamoemititia e ratou te ingoa o Ihowa: nona anake hoki te Ingoa e nui ana; kei runga ake i te whenua i te rangi tona kororia.
13 Ko ia hoki te kai whakaara o te haona o tana iwi, e whakamoemititia ana e ona tangata tapu katoa: e nga tamariki a Iharaira, e te iwi e tata ana ki a ia. Whakamoemititia a Ihowa.
Ra 30.]
KO NOa WAIATA
421
Waiata 149.
WHAKAMOEMITITIA a Ihowa. Waiatatia atu ki a Ihowa he waiata hou: mete whakamoemiti ki a ia i te whakaminenga a te hunga tapu. 2 Kia hari a Iharaira ki tona kai hanga : kia koa nga tamariki o Hiona ki to ratou Kingi. 3 Kia whakamoemiti ratou ki tona Ingoa mete kanikani ano: kia himene atu ki aia i runga ite timipera me te haapa. 4 E manako mai ana hoki a Ihowa ki tana iwi: mana e whakaataahua te hunga mahaki kite whakaoranga. 5 Kia koa te hunga tapu i runga ite kororia: kia hamama ratou i te hari i runga i o ratou moenga. 6 Kia whai whakamoemiti o ratou mangai kite Atua : kia whai hoari koingarua o ratou ringaringa; 7 Hei rapu utu i nga tauiwi: hei whiu i nga iwi; 8 Hei herehere i o ratou kingi ki nga mekameka: me o ratou tangata nunui ki nga here rino. 9 Hei whakaputa ki a ratou i te whakariteritenga kua oti te tuhituhi: no tona hunga katoa tenei honore. Whakamoemititia a Ihowa.
Waiata 150.
WHAKAMOEMITITIA a Ihowa. Whakamoemititia te Atua i tana wahi tapu: whakamoemititia ia i te kikorangi o tona kaha. 2 Whakamoemititia ia mo ana mahi nunui: whakamoemititia, kia rite kite hira o tona nui te whakamoemiti ki a ia.
3 Whakamoemititia ia i runga i te tangi o te tetere: whakamoemititia ia i runga i te hatere mete hapa. 4 Whakamoemititia ia i runga i te timipera mete kanikani: whakamoemititia ia i runga i nga mea aho, me nga okana. 5 Whakamoemititia ia i runga i nga himipora tangi pai : whakamoemititia ia i runga i nga himipora tangi nui.
6 E nga mea katoa e whai manawa ana: whakamoemititia a Ihowa. Whakamoemititia a Ihowa.
KO TE MUTUNGA TENEI O NGA WAIATA.
422
KO TE TIKANGA MO TE WHAKARIKONATANGA.
Ka mutu te Karakia o te Ata ote ra i whakaritea e te Pihopa, na, me Kauwhau hei whakaatu i nga mahi ma te hunga ka whakaminitatia nei hei Rikona ; hei whakaatu he nui nga mahi a enei Minita i roto i te Hahi, hei ako hoki i nga tangata kia whai whakaaro mai hi a ratou.
Me noho te Pihopa hi tona nohoanga i te Tepara tapu, a ma te Aherihona, ma tetahi hoa ranei ona, e whahaatu hi a ia te hunga, e hiahia ana hia motuhia hei Rihona (kia rite ano hoki o ratou kakahu ki o te Minita,} me pen,ei tana hi atu,
ETE Matua o te Hahi, i roto i te Atua, e mea ana ahau ki enei tangata kia motuhia hei Rikona.
Ma te Pihopa.
KIA tupato ki enei tangata e kawea mai na e koe, he hunga mohio ranei ratou, e tapu ana ranei ta ratou whakahaere, e tika ai ta ratou mahi Minita, e whai kororia ai te Atua, e whai pai ai hoki tana Hahi.
Na ha hi atu te Akerikona,
T7’’ UA uia ratou e ahau, a e mea ana ahau, e pai ana fy ratou e mohio ana.
Hei konel te Pihopa mea ai la te Whahaminenga:
EHOA ma, kite mea e matau ana tetahi o koutou ki tetahi mea hei whakakahore, ki tetahi hara nui ranei o tetahi o tenei hunga e meinga nei kia whakarikonatia, e kore ai e ahei kia tukua ia ki tena mahi, puta mai nei i runga i te Ingoa o te Atua, whakakite mai i te hara, i te mea ranei hei whakakahore.
Ki te horerotia mat tetahi hara nui, tetahi mea ranei, hei whakakahore, na, taria ia e whakaMiinita e te Pihopa, kia hitea ra ano, he teha te Whahaheanga a taua tangata.
Katahi ha, tukua atu e te Pihopa nga tangata ha whakaminitatia net hi nga Inoi a te Whahaminenga, a ha horerotia, ha waiatatia ranei e ratou ho nga Minita, ho nga tangata, te Ritani, me nga Inoi i muri iho :
Ko te Ritani me etahi atu Inoi.
ETE Atua, e te Matua, o te rangi: tohungia matou te hunga pouri rawa i te hara. Ete Atua, ete Matua, ote 'rangi,: tohungia matou
te hunqa pouri rawa i te hara.
KO TE TIKANGA MO TE WHAKARIKONATANGA.
423
Ete Atua, ete Tamaiti, ete Kai hoko i te ao : tohungia matou te hunga pouri rawa i te h&ra.
E te Atua, e te Tamaiti, e te Kai hoko i te ao : tohungia matou te hunga pouri rawa i te hara.
E te Atuaj e te Wairua Tapu, e puta mai ana i te Matua raua ko te Tamaiti: tohungia matou te hunga pouri rawa i te hara.
E te Atua, e te Wairua Tapu, e puta mai ana i te Matua raua ko teTamaiti: tohungia matou te hunga pouri rawa i te hara. E te Tokotoru tapu, e whakapaingia nei, e whakakororiatia nei, e te Tokotoru, Ko tahi ano ia Atua : tohungia matou te hunga pouri rawa i te hara. E te Tokotoru Tapu, e whakapaingia nei, e whakakororiatia nei, ete Tokotoru, Ko tahi ano ia Atua: tohungia matou te hunga pouri rawa i te hara.
E Ihowa, aua ra e mahara ki a matou kino, ki nga kino a o matou tupuna; aua ano hoki e utua mai o matou hara: E Ihowa, tohungia matou, tohungia o tangata i hokoa e koe kite utu nui ki ou toto, aua ra e riri tonu ki a matou.
E Ihowa, tohungia matou. Whakaorangia matou i nga kino katoa, i te whakatoi; i te hara, i nga tinihanga, me nga whakaekenga a te rewera; i tau riri, ite mamae mutunga kore, E Ihowa, whakaorangia matou. Ite ngakau matapo; ite whakapehapeha, ite whakaii, ite whakarite kau; ite liae, i te mauahara, ite ngakau nanakia, i te aroha kore,
E Ihowa, whakaorangia matou. Ite puremu, me ara atu kino whakamate katoa; i nga tini hianga o te ao, o te kikokiko, o te rewera, E Ihowa, whakaorangia matou. Ite uira, ite awha; ite mate uruta, ite turoro, i te kai kore; i te tatauranga, ite kohuru, ite mate whawhati tata,
E Ihowa, whakaorangia matou. Ite whakakeke, ite runanga puku, ite kai kiri; ite whakaakoranga teka, i te wehewehe ; i te ngakau pake, i te whakahawca ki tau Kupu, ki tau Tiire, E Ihowa, whakaorangia matou. Kia mahara kite me.a ngaro rawa ki ton Whakatangatatanga tapu, ki tou Whanautanga tapu, ki tou Ko-
KO TE TIKANGA MO TE WHAKARIKONATANGA.
424
tinga, ki tou Iriiringa, ki tou Nohoanga pukutanga, ki tou Whakamatautauranga, E Ihowa, whakaorangia matou. Ki tou Pouritanga, ki tou Kakawa to to; ki tou Ripeka, ki tou Mamae ; ki tou Mate utu nui, ki tou Tanumanga ; ki tou Aranga kororiatanga mai, ki tou Kakenga ki runga; kite haerenga mai hoki ote Wairua Tapu, E Ihowa, whakaorangia matou. I nga wahi e tangi ai matou; i nga wahi e whai taonga ai matou ; i te haora o te mate, i te ra whakawa, E Ihowa, whakaorangia matou. E inoi atu ana matou te hunga hara ki a koe, kia rongo mai koe, e Ihowa, e te Atua ; kia kawanatia to Hahi tapu puta noa ite ao, kia tohutohungia e koe kite ara tika; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite whakau, kite whakakaha ito Pononga i a WIKITORIA, i to matou Kuini atawhai, i to matou Kawana, kia pono ai tana karakia ki a koe, kia tika ai, kia tapu ai tana mahi; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite kawana i tona ngakau, kia whakapono ai, kia mataku ai, kia aroha ai ia ki a koe, kia u tonu ai hoki ia ki a koe, a kia whaia e ia nga mea e whakahonoretia ai koe;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite arai, kite tiaki i a ia, kia whati hoki i a ia ona hoa riri katoa; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite manaaki, kite tiaki i a Piriniha Arapeti, i a Arapeti Piriniha o Weiri, me nga whanaunga katoa o te Kuini; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite whakamarama i nga Pihopa katoa, i nga Piriti, i nga Rikona, kia mohio ai ratou, kia whakaaro tika ai ki au korero,kia ma ta ratou kauwhauma ta ratou mahi kawhakapuakinaai,ka whakakiteaaitaua Kupu; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite manaaki i enei pononga au ka meinga nei hei Rikona; ringitia mai ano hoki tau atawhai ki runga ki a ratou, kia tika ai ta ratou mahi Minita, kia whai pai to Hahi, kia whai kororia ai hoki tou Ingoa; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite whakawhiwhi i ngu Raneatira ote
KO TE TIKANGA MO TE WHAKARIKONATANGA.
425
Runanga, i nga Tangata nunui katoa, kite pai, kite whakaaro, kite mohio; . E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite manaaki, kite tiaki i nga kai whakarite whakawa, kia tika ai ta ratou whakariterite, kia u ai hoki ratou kite pono;
E Ihowa, whakarongo mai rapea kt a matou. Kia, pai koe kite manaaki, kite tiaki i o tangata katoa; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite tuku mai i te whakaaro tahi, i te rangimarietanga, i te rongo mau ki nga Tauiwi katoa; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kia homai ki a matou he ngakau e aroha ana, e wehi ana ki a koe, e ata whakarite marie ana hoki i au ture;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite whakanui i tau atawhai ki o tangata katoa, kia ata whakarangona ai, kia tangohia arohat’ia ai tau Kupu, a kia whakaputaia mai ai nga hua o te Wairua; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite arahi mai i te hunga he kite ara tika, me nga tangata hoki kua tinihangatia ; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite whakakaha ite hunga etu ana; kite whakamarie, kite awhina ite hunga ngakau rahirahi; ki te whakaara ite hunga kua taka; aki te kuru i a Hatana ki raro i o matou waewae;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite awhina, kite whakamarie, i te hunga e ekengia ana e te he, e te mate, e te pouri; E whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite tiaki i nga tangata katoa e haere ana ra uta, rate moana ano hoki, nga wahine katoa e whakawhanau ana, nga turoro katoa, me nga tamariki nonohi; a kia whakakitea mai to atawhai ki nga herehere katoa, ki nga whakarau; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite tiaki, kite whangai, i nga pani, i nga pouaru; i nga tangata rawakore, mete hunga hoki e tukinotia ana ;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou.
KO TE TIKANGA MO TE WHAKARIKONATANGA.
426
Kia pai koe kite tohu i nga tangata katoa; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite hohou i te rongo ki o matou hoa whawhai; kite hunga e whakatupu kino ana, engautuara ana ki a matou, a kia whakatahuritia o ratou ngakau ; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite homai, kite whakatupu hei oranga mo matou i nga hua pai katoa o te whenua, kia kai ai matou;
E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Kia pai koe kite tuku mai ite tino ripeneta; kite whakangaro i o matou hara, I o matou warewarpnga-j i o matou kuwaretanga; a tukua mai to Wairua Tapu, kia rite ai ta matou mahi ki ta to Kupu tapu; E Ihowa, whakarongo mai rapea ki a matou. Ete Tama ate Atua: whakarongo mai rapea ki a matou.
E te Tarna a te Atua z whakarongo mai rapea ki a matou.
E te Reme a te Atua: ete kai waha i nga hara o te ao; Tukua mai tau rangimarietanga. Ete Reme ate Atua: ete kai waha i nga hara o te ao; Tohungia rapea matou. E te Karaiti, whakarongo ki a matou. E te Karaiti, whakarongo ki a matou. E Ihowa, tohungia rapea matou. E Ihowa, tohungia rapea matou. E te Karaiti, tohungia matou. E te Karaiti, tohungia matou. E Ihowa, tohungia rapea matou. E Ihowa, tohungia rapea matou.
51 Ko konei korerotia ai te Inoi a te A riki e te Piriti ratou ko te nuinga.
ETO matou Matua i te rangi, Kia tapu tou Ingoa. Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga kite whenua, kia rite ano ki to te rangi. Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra. Murua o matou hara, Me matou hoki e muru nei io te hunga e hara ana ki a matou. Aua hoki matou e kawea
KO TE TIKANGA MO TE WHAKARIKONATANGA.
427
kia whakawaia; Engari whakaorangia matou i te kino. Amine.
Piriti. E Ihowa, kei rite ki o matou hara au meatanga mai ki a matou.
Te Nuinga. Kaua ano hoki e utua mai a matou kino. Kia inoi tatou.
ETE Atua, e te Matua tohu, e kore nei e whakakino kite tangi o te ngakau iro, kite hiahia o te tangata e pouri ana; Kia aroha mai ki a matou ua inoi atu ki a koe i nga wa katoa, e pehia ai matou ete pouri ete he; a whakarongo atawhai mai, whakakahoretia ano hoki nga kino e whakapangia mai ana ki a matou e te hianga o te rewera ote tangata; mau ano matou e tirotiro mai e memeha ai aua kino; ma reira ano hoki matou o po~ nonga ka ora ai i te tukino, ka whakawhetai tonu ai ki a koe i roto ito Hahi tapu; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki.
E Ihowa, whakatika, homai he kaha, whakaorangia matou kia mahara hoki ki to Ingoa. ETE Atua, kua rongo o matou taringa, kua korerotia ano hoki e o matou matua, nga mahi nunui i mahia e koe i a ratou ano i te ao, a inamata noa atu.
E Ihowa, whakatika, homed he kaha, whakaorangia matou mo to kororia hoki.
Kia whakakororiatia te Matua, te Tamaiti: mete Wairua Tapu; Te Nuinga. Ko te ritenga ia i te timatanga, a tenei ano inaianei: aka man tonu iho, a ake ake ake. Amine.
E te Karaiti, kia ora matou i o matou hoa riri. Titiro atawhai mai hoe ki o matou mate. Tirohia arohatia e koe nga pouritanga o o matou ngakau. Murua nga hara o to hunga. Whakarangona marietia a matou inoi. E te Tama a Rawiri, tohungia matou. E te Karaiti, hei aianei, a hei a mua atu ka whakarongo ki a matou.
Whakarongo atawhai mai, ete Karaiti; whakarongo atawhai mai, e Ihowa, e te Karaiti.
Piriti. E Ihowa, kia whakakitea mai tau mahi tohu ki a matou;
Te Nuinga. Me matou hoki e okioki atu nei ki a koe.
KO TE TIKANGA MO TE WHAKARIKONATANGA.
428
Kia inoi tatou.
FTIENEI matou te inoi atu nei ki a koe, e te Matua, kia I titiro atawhai mai ki o matou mate ; a whakakororiatia tou Ingoa, araia atu hoki nga kino katoa i tika nei me i whakapangia mai ki a matou; a tukua kia u ta matou okioki ki a koe i o matou pouritanga katoa, a kia mahi ki a koe a mua tonu atu i runga i te tapu, i te pai, hei whakahonoretanga mou ; ko to matou Ariki hoki ko Ihu Karaiti, to matou Kai wawao to matou Kai inoi. Amine.
Hei lionet ha waiata at ha horero ai ranei i te Karakia o te Hapa Tapu, mete Inoi, te Tuhiituhi, mete Kongo Pai hohi e tahoto net.
Ko te Inoi.
ETE Atua Kaha rawa, he mea whakarite mai nau ia mahi ia mahi a nga Minita o to II ahi, nau ano hoki o Apotoro i whakamahara, kia whiriwhiria ki roto ki nga Rikona, a Tepene te matangohi o te hunga kua hinga mo te Whakapono me etahi atu: Titiro atawhai mai ki enei pononga au i karangatia nei ki tana mahi ano; whakakiia ano hoki ratou ki o kupu pono; meinga ratou kia noho harakore, a, ka tukua nei tenei mahi Rikona ki a ratou, kia tika a ratou kupu, ta ratou whakahaere, kia whakakororiatia ai tou Ingoa, kia whiwhi ai hoki to Hahi kite pai; he nui hoki nga mahi pai ato matou Kai Whakaora a Ihu Karaiti, e ora na, e kingi tahi na, me koe, mete Wairua Tapu, aianei, a, ake ake ake. Amine.
Ko te Tuhituhi. 1 Timoti iii. 8.
ME nga rikona ano kia ahua kaumatua, kana e korero rua, kaua e matenui kite waina, kaua e whaia te taonga he; kia ma te hinengaro e man ai i a ratou te mea ngard o te whakapono. Kia matua whakamatautauria ano hoki anei; ko reira ratou meinga ai hei minita, i te mea ka kore nei he whakahe mo ratou. Me nga wahine hoki kia ahua kaumatua, kaua e ngautuara, kia whai mahara, kia pono i nga mea katoa. Nga rikona hei te tahu ote wahine ko tahi, e pai ana te tohutohu i nga tamariki, i o ratou ake whare ano hoki. Ki te pai hoki ta ratou mahi rikona, ka whiwhi ratou kite turanga pai mo ratou, ka nui koki to ratou maia i runga i te whakapono ki a Karaiti Ihu.
KO TE TIKANGA MO TE WHAKARIKONATANGA.
429
Ko tenei ranei, no te tuaono o nga Mahi a nga Apotoro.
Nga Mahi vi. 2. KAT AH I ka karangatia e te tekau ma rua te mano o nga akonga, ka mea atu, E kore e pai kia whakarerea e matou te kupu a te Atua, a ko te mahi tepara ma matou. Na, tirohia iho, e nga teina, i rotoiakoutou kia tot owhitu nga tangata e korerotia paitia ana, e ki ana i te Wairua Tapu i te mahara, a ma matou ratou e whakarite iho mo tenei mahi. Ko matou ia ka u tonu kite inoi, kite mahi ite kupu. A pai katoa te mano ki taua korero : na, whiriwhiria ana e ratou a Tepene, he tangata e ki ana i te whakapono, i te Wairua Tapu, ratou ko
Piripi, ko Porokoru, ko Nikanora, ko Timona, ko Paramena, ko Nikora he porohiraiti no Anatioka: na, whakaturia ana ratou kite aroaro o nga apotoro: ka inoi era, ka whakapa i nga ringaringa ki a ratou. Heoi tupu ana te kupu a te Atua ; tino nui haere ana te tokomahatanga o nga akonga i Hiruharama; ahe tokomaha nga tohunga itahuri mai kite whakapono.
Ko mua i te korerotanga o te Kongo Pai, ha mea te Pihopa, hia Oatitia e ia tangata e ia tangata o te hunga e motuhia ana hei Rikona te Oati mo te Kuini, ho ia anake te rangatira nui o Ingarani, a e hore e tat a mai tetahi Rangatira he atu; mete noho ano te Pihopa i tona nohoanga.
Ko te Oati o te Nuinga o te Kuini.
KO taku Oati tenei, E tino whakarihariha ana, e tino whakakahore ana toku ngakau ki taua korero kino whakaharahara mo nga Kingi e motuhia atu ana e te Papa, e mea ana, he mea tika kia whakataka ratou, kia whakamatea hoki e a ratou tangata e tetahi tangata ke atu ranei. A e mea ana ano ahau, kahore ano i tukua, e kore ano hoki e tika kia tukua atu ki tetahi Kingi iwi ke, ki tetahi Tangata iwi ke, ahakoa Pihopa, Iwi, Rangatira ranei, te Mana whakatakoto tikanga, te Rangatiratanga ranei, i roto i te Hahi o tenei Kingitanga. Ma te Atua ahau e whakakaha.
Hei honei te Pihopa ha ui atu hi te hunga hatoa e tvhakarihonatia ana, i te aroaro o te Whahaminenga, hia penei. te meatanga atu.
E WHAKAPONO ana koutou kua whakahiahiatia ake o koutou ngakau e te Wairua Tapu, ki tenei Mahi me tenei Minitatanga, kia mahi kite Atua, kia whai kororia ai ia, kia whai pai ai hoki ana tangata ? Ko ratou. Ki taku i whakapono ai, koia ano tena.
KO TE TIKANGA MO TE WHAKARIKONATANGA
430
Ko te Pihopa.
EMEA ana koutou i rite ki ta te Karaiti i pai ai, ki nga tikanga ano hoki o tenei Kingitanga, to koutou karangatanga hei Minita mo te Hahi? Ko ratou. Ko taku whakaaro ano tena.
Ko te Pihopa.
EWHAK APONO ana o koutou ngakau ki nga Karaipiture katoa e whakaaetia ana e te Hahi? Ko ratou. E whakapono ana ano ahau ki ena.
Ko te Pihopa.
EKOREROTIA marietta ranei ena e koutou kite iwi, ua whakamine ki roto kite Whare Karakia, e whakaritea ai koutou hei Minita mo reira? Ko ratou. Ae.
Ko te Pihopa.
KO te Mahi tenei ma te Rikona, i roto i te Whare Karakia e meinga ai ia hei Minita; ko ia hei hoa mahi imo te Piriti i te Karakia Nui, i nga karakia i te tuwhanga ano hoki o te Hapa Tapu, hei korero hoki i nga Karaipiture Tapu me nga Kauwhau ate Hahi; hei ako i te Katikihama ki nga tamariki; a, kite ngaro te Piriti, mana e iriiri nga kohungahunga, mana hoki e kauwhau, kite whakaaetia ia e te Pihopa. Mana ano hoki tenei Mahi, kite mea ka taea e ia, te rapu i nga turoro, i te hunga rawakore, mete hunga kopa o te kainga, a kia korerotia o ratou ingoa, me o ratou kainga kite Piriti, kia tohe ai ia ki nga tangata o te kainga kia atawhaitia ratou. E whai ngakau ranei koutou ki enei mahi ?
Ko ratou. Ae, ka pena ano ahau, ma te Atua hoki ahau e whakakaha.
Ko te Pihopa.
E AN GA nui ranei koutou kite whakatika i a koutou mahi i nga mahi ano hoki a nga tangata o o koutou whare, kia rite ai ki ta te Karaiti i ako ai; kia vvaiho ai hoki koutou hei tauira mo te pai kite kahui katoa o te Karaiti ?
Ko ratou. Ka pena ano ahau, ma te Atua hoki ahau e whakakaha.
KO TE TIKANGA MO TE WHAKARIKONATANGA.
431
Ko te Pihopa.
EATA whakarongo marie ranei koutou ki a koutou Kai whakariterite, me era atu Minita nui, me o koutou Kai whakahaere tikanga; aka anga mai ranei o koutou ngakau, me o koutou hinengaro, me o koutou hiahia, kite whakarite i a ratou akoranga tapu ? Ko ratou. Me whai ano tena e ahau, ma te Atua ahau e whakakaha.
Hei bond te Pihopa ka whakapa i ona ringaringa ki runga, kite Matenga o tenet o tenei, mete koropiko marie ano ratou ki tona aroaro, a ka mea ano ia, HE tukunga atu tenei i nga tikanga ki a koe mo te Mahi Rikona i roto i te Hahi o te Atua, ka riro atu i a koe 5 i runga i te Ingoa o te Matua, o te Tamaiti, 0 te Wairna Tapu. Amine. Na, ka homai e te Pihopa te Kawenata Hou ki tenei tangata ki tenei tangata o a ka mea,
HE tukunga atu tenei i nga tikanga ki a koe mo te korero i te Rongo Pai i roto ite Hahi o te Atua, mo te kauwhau hoki i taua Rongo Pai, kite whakaaetia koe e te Pihopa.
Na, ka korerotia te Rongo Pai e te tangata o ratou i whakaritea* atu e te Pihopa.
Buka xii. 35.
KIA whitikiria o koutou hope, kia ka nga rama; a kia rite koutou ki nga tangata e tatari ana ki to ratou rangatira, ina hoki mai ite marenatanga; mo tona tae rawa mai patuki ai, na, uaki tonu mai ratou ki a ia. Ka koa nga pononga e rokohina mai e to ratou rangatira e mataara ana inia tae mai: he pono taku e mea nei ki a koutou, ka whitiki ia i a ia, a ka mea i a ratou kia noho, ka haere mai kite mahi mea ma ratou. Aki te haere mai ia i te rua o nga mataaratanga, kite haere mai i te toru o nga mataaratanga, a ka rokohina e penei ana ano, ka koa aua pononga.
Hei konei te Pihopa ha mea ai i teHapa Tapu, me noho ano hoki i taua rangi ano nga tangata hatoa i whakaminitatia nei, a ka kai tahi mete Pihopa i te Hapa Tapu.
Ka mutu te Hapa Tapu mete Inoi i mua ake ano o te Whakapamga, na ka korerotia anei Inoi e takoto nei.
ETE Atua Kaha rawa, ko koe te kai homai i nga mea paoai katoa, na te nui o ton pai i pai ai koe kite
KO TE TIKANGA MO TE WHAKARIKONATANGA.
432
tango i enei pononga au hei mahi i te Mahi Rikona i roto i to Hahi; He inoi atu tenei na matou, e Ihowa, kia meinga ratou hei hunga ngakau marie, whakakakekore, kia uaua tonu hoki ratou ki ta ratou Mahi Minita, kia kakama hoki kite whakarite i nga tikanga pai ina whakaritea atu; kia pumau tonu te whakaaetanga ake o te hinengaro marama i roto i a ratou, a kia tupu tonu ratou i roto i tau Tamaiti i a te Karaiti, kia pai a ratou mahi i tenei Minitatanga o raro iho, kia kitea ai ratou e pai ana, mo nga Minitatanga nunui ake i roto i to Hahi, ko taua Tamaiti au, ko Ihu Karaiti to matou Kai Whakaora; kia whakakororiatia kia whakahonoretia ia a ake ake ake. Amine.
HEI mua koe i a matou, e Ihowa, i a matou meatanga katoatanga mete ata whakapai mai ki a matou, me te tautoko tonu i a matou ; a kia timataia, kia mahia, kia whakaotia a matou mahi katoa i roto i a koe ; kia whakakororiatia ai tou Ingoa tapu, kia atawhaitia mai ai hoki matou e koe kia whiwhi ai kite ora tonu; kolhu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.
MA te marie o te Atua, e kore nei e taea te whakaaro e te tangata, e whakau o koutou ngakau o koutou hinengaro ki runga i te matauranga i te arolia kite Atua, ki tana Tamaiti ki to tatou Ariki ki a Ihu Karaiti: a kia man, kia piri tonn, ki a koutou te manaakitanga a te Atua Kaha rawa, a te Matua, a te Tamaiti, a te Wairua Tapu. Amine.
Me mea atu ano i konei kite Rikona, kia ho tahi tino tau e noho ai ia hei Rikona te kore e kitea ete Pihopa he mea e whakahohorotia ai\ kia tino mohio ai ia, ki temahi Minita; A kite kitea, e pono ana ia, e mahi marie ana i tana mahi, na ha tukua mai ia e tona Pihopa hei Piriti, i nga wa i whakaritea e te Ture; otiia, kite whai mea nui, i tetahi atu Hapati ano i tetahi Ra Rui ranei, i te aroaro ano o te Hahi, kia rite ki nga ritenga e takoto nei i te hiku o tenei.
KO TE MUTUNGA O TE KARAKIA WHAK A-RIKON A-
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/books/ALMA1876-9918933461302836-Ko-te-pukapuka-o-nga-inoinga--me
Bibliographic details
APA: (1876). Ko te pukapuka o nga inoinga, me era atu tikanga, i whakaritea e te Hahi o Ingarani, mo te minitatanga o nga hakarameta, o era atu ritenga hoki a te Hahi. Society for Promoting Christian Knowledge (Great Britain).
Chicago: Ko te pukapuka o nga inoinga, me era atu tikanga, i whakaritea e te Hahi o Ingarani, mo te minitatanga o nga hakarameta, o era atu ritenga hoki a te Hahi. Ranana London: Society for Promoting Christian Knowledge (Great Britain), 1876.
MLA: Ko te pukapuka o nga inoinga, me era atu tikanga, i whakaritea e te Hahi o Ingarani, mo te minitatanga o nga hakarameta, o era atu ritenga hoki a te Hahi. Society for Promoting Christian Knowledge (Great Britain), 1876.
Word Count
186,121
Ko te pukapuka o nga inoinga, me era atu tikanga, i whakaritea e te Hahi o Ingarani, mo te minitatanga o nga hakarameta, o era atu ritenga hoki a te Hahi Society for Promoting Christian Knowledge (Great Britain), Ranana London, 1876
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.
Acknowledgements
E mihi ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa ki Te Hāhi Mihinare ki Aotearoa, ki Ngā Moutere o Te Moana-Nui-a-Kiwa anō hoki, nā rātou i kaha tautoko i te whakaputanga o ngā mauhanga kōrero ki runga te pae tukutuku nei.
The National Library of New Zealand would like to acknowledge the support from the Anglican Church in Aotearoa, New Zealand and Polynesia in making this writing available on this website.
Log in