Nga Kura Maori.

Kopara, Issue 79, 31 August 1920, Page 7

Nga Kura Maori.

KUA tae te tono a te Poari Kai-tiaki o Te Aute kite Minita mo nga Kura (Hon. C. J. Parr), kia awhinatia a Te Aute Kareti e te Kawanatanga. ' Na Pomare i kawe nga kai-tono kite aroaro o te Minita, a i reira ano hold a Tau Henare. I roto ite whaikorero a Mr. T. Crosse o Heretaunga, tiamana o te Poari Kai-tiaki, i ki ia kua kite te Poari he tino uaua rawa te whakahaere i te Kura inaianei i runga i te piki ote utu .o nga mea katoa. Tino nui nga tamariki e haere ana inaianei ki Te Aute ki Hukarere hold, a e ano te moni e puta ana ite tau hei whangai i a ratou katoa. Ko te Kura tawhito o Hukarere kua pau i te ahi, a e rua nga wa i te takiwa tonu ote whawhai nei i wera ai Te Aute ite ahi. He pikaunga katoa enei kei runga i te Poari i tenei wa nei. Ko Atirikona Hapata Wiremu ano tetahi o nga kai-whaka-puaki ite putake. I ki ia, tera etahi tangata e mea koTe Aute he kareti no te Hahi o Ingarani anake, na reira kahore i tika kia awhinatia ete Kawanatanga. Kia mahara tatou katoa heoi ano te Kareti Maori hohonu ki nga huarahi o te matauranga ko Te Aute. I runga i tenei ahua e tae ana ki tenei Kareti nga tamariki o nga hahi katoa, a kahore hold he arai mo tetahi tamaiti Maori ahakoa he aha tona hahi. I roto i te whakahoki a te minita i tino whakaatu ia i te hiahia o tona whakaaro kia tupu nga mea katoa e haere ana hei ako ite iwi Maori. Kei te tino whakaae hoki ia kia kaha te whakahaere i nga tikanga ako i nga tamariki Maori ki nga mahi ahuwhenua, mahi paamu, me era atu mahi katoa e ahu ana kite whakapai ite whenua. Kati ka mauria eia taua take kite aroaro o te Kawanatanga a ko te mea e tau i te Kawanatanga ka hoatu ki a Pomare taua whakatau. He maha nga takiwa kua pahure i puta ai te reo o ta tatou manu ki teiwi nui kia awhinatia o tatou kura Maori. I enei ra tata tino nui te taumahatanga i runga i tera o tatou kura, ara i a Kuini Wikitoria. Kati na runga i te kaha ote taha pakeha kite awhina i a tatou ka mau tonu tenei o tatou kura. Inaianei kua tae taua taumahatanga ki tera o tatou kura ki Te Aute. Kati he mea pai kia mohio tatou ko taua taumahatanga kei runga i o tatou kura katoa. E wha tonu o tatou kareti hei whakaaro ma tatou me etahi atu i raro iho i a ratou, ara ko Te Aute, ko Hukarere, ko Tepene, me Wikitoria. Ko 0 taua tamariki matauranga katoa e whakamanamana nei tatou i roto i enei ra, i puta mai i roto i tetahi o enei kura. He iwi kaha taua kite whakamanamana mo runga i tenei mea ite matauranga. He ki ano na te Maori, “ I roto i nga iwi kiri pango katoa, kahore he iwi i rite kite Maori te mohio.”He tika pea tenei korero. Engari kia mahara taua ki nga mangumangu o Awherika, e rua e toru ranei he pihopa inaianei kua whiwhi ki nga taitara nunui o nga kareti nunui o

Ingarani, a i kauwhau tetahi o aua pihopa mangumangu i roto ite whare-karakia nui o Paora i Ranana. Nga maori o Inia he pihopa, he takuta, he tangata taitara katoa, nui atu. Nga maori o Amerika kua uru ki nga tnranga teitei, ki nga taitara nunui katoa ote matauranga. Ka pewhea taua te iwi Maori ? He tino tika tonu he iwi mobio te Maori, inahoki ano nga mea ruarua nei o tatou i tae ki nga kura nunui he pai noaiho te pikau mai i nga taitara me nga mea hohonu o te matauranga. Na reira e te iwi anei o t&tou kareti hei awhina ma tatou katoa. Attei te mea hei whakakotahi i nga iwi katoa o te motu nei, ara ko te hapai i o tatou Kareti hei owhanga mo nga uri whakatupu e kato ai tena tena i nga hua o te rakau nei o te matauranga. “Ko te timatanga ote matauranga ko te wehi ki a Ihowa,” e ki ana te kupu. Na reira waiho o tatou kura hei wahi mo tenei matauranga tae mai ki nga ahua matauranga katoa kahore nei ano te nuinga o tatou kia whawha atu. W. N. P.