e.~ Ib.

taua Komihana, a, whakaae ana ia. Na, no te hinganga ote Kawanatanga o Kerei ite tau 1879, kaore taua tikanga Komihana i hapaitia c o ratou Kairiwhi. Otira, ko nga Paremete o muri nei i: hiahia kia tukuna kia ratou nga kupu whakamarama mo te ahua o nga raruraru me nga tautohe kia riro ma te Paremete mana c whakaoti, mana c whakatau. Xi to matou whakaaro, me tino whakaoti enei mea whakataimaha, enei mea nunui c takoto raruraru ana. A, ki to matou tino mohio, mehemea ka whakaturia etahi Tiati c tino mohio ana c tino whai whakaaro ana ki aua mahi nunui c tukuna atu ana ki a ratou hei mahi hei whakaoti, tera ka kitea ka pai atu ka tika atu a ratou whakataunga i whakatau ai, i to te Paremete whakataunga, i runga i nga Pooti o nga mema 0 nga Whare Paremete, haunga nga whakataunga mo nga tv whakawa tautohe, kua kiia, kua kitea ranei he mahi tahae i roto, i kitea ranei kua takahia nga ritenga o te ture. Me tau ano ki runga ki ia whenua te utu mo taua Kooti me nga whakahaerenga o taua whenua. Mo te Patai Tuakua. Ko te whakamahinga a te Kooti Whakawa Whenua Maori c taimaha ana, a, whakahengia ana c te tangata Maori, Pakeha hoki. Me Penei te Whakatikatikanga o te Kooti Whakawa Whenua Maori. (1.) Kia kotahi te Tiati hei tumuaki, kia rima Tiati takiwa, kia rima Komihana takiwa. (2.) Ko nga whenua katoa c kawea ana kia whakawakia me matua whakaatu nga tikanga c te Komiti me te Komihana o te takiwa, ma raua c tuku atu a raua ripoata i te tuatahi mo aua whenua. (3.) I roto i aua ripoata me whakaatu nga rohe o te whenua nga rohe o nga hapu me nga iwi, me nga rarangi ingoa. (4.) Xi te mea kaore he whakahetanga i taua ripoata me tuhi te take kite whenua me ta raua ripoata i whakaatu ai. (5.) Mehemea, c whakahengia ana, ma te Tiati Timuaki, me nga ateha tokorua, kotahi mo ia taha c whakarite te mea c tautohea ana. (6.) Xi te mea kahore i paingia te whakatau ate Kooti Takiwa, ka ahei te Poati Whenua Maori kite whakaae kia kootitia tuarnatia i te aroaro o te Tiati Tumuaki,, me tetahi Tiati Takiwa me nga ateha tokorua. (7.) Ko nga Komihana, hei Tiamana mo nga Komiti Takiwa katoa, a ka mahi tahi ratou ko nga Komiti, i te whakahaere tikanga mo nga whenua. (8.) Ma te Komihana c utu nga monireti, me ngamoni ke atu c puta mai anai roto i tona takiwa, ki nga tangata mo ratou aua moni. (9.) Nga mea katoa c uru ana nga korero ote ture, epa ana kite taha Maori anake, ma te Poati Whenua Maori, me te Kooti Whenua Maori c whakatau. (10.) E kore c tika kia whakakorea atu tetahi Tiati, Komihana ranei, ma te Poati Whenua Maori c whakaae 1 te tuatahi, a kia marama ano hoki te take. Kupu Tuawha.—Whakaatueanga. I. Me whakatu tetahi Poati mo nga whenua Maori. 11. Me whai liiiri ano taua Poati, me whai mana ki nga mea c whai paanga ana kite whenua Maori, haunga ano aua mea c uru mai ana kite taha Pakeha. 111. Me whai mana te Poati, hei Kaitiaki mo nga whenua Maori. IV. Me whakatu he Komiti c te hunga no ratou te whenua, ara me whakatu he Komiti mo ia Poraka, a, ma taua Komiti c whakarite ngawahi hei whenua rahui mo te iwi, a, ka whakaatu atu hoki kite Poati Whenua Maori, nga wahi whenua hei tuku atu kite reti, hoko ranei. V. Kaore c tika ma te tangata kotahi c tuku atu tona whenua kite hoko, riihi, mokete ranei, i te mea, he tokomaha nga tangata no ratou ake taua poraka, haunga nga whenua i motuhake kite tangata kotahi i runga i tona ingoa anake, i puritia ranei c nga Maori i runga i ta ratou patanatanga (partnership). VI. Ko nga whenua katoa, haunga nga whenua c man ana i runga i te patanatanga, c te tangata ranei i runga i tona ingoa ake, me riihitia ki raro i te ahua o te ture mo nga whenua takoto noa, a te Kawanatanga, a ma te Poati Whenua Maori c whakaputa, c whakaoti nga tiwhikete, pukapuka take ranei kite whenua. VII. Me utu katoa nga moni reti kite Kooti Whenua Maori o taua takiwa c takoto nei te whenua, a, ma te Komihana o taua takiwa, i te mea, kua tangohia mai te mea c tika ana kia tangohia, c wehewehe kite hunga mona, o ia poraka, o ia poraka, i runga hoki i nga rarangi c takoto ana i te Kooti Whenua Maori, c whakaatu ana i nga paanga o ia tangata, o ia tangata, c whai take ana. VIII. Ko te Karauna anake c tika ana hei kaihoko i nga whenua Maori. Na, ma enei whakaritenga c whakakore atu te mana o nga ture o nai a nei, ara ki nga wahi c rere ke ana. Poati Whenua Maoei. Me whakatu tetahi Poati Whenua Maori, hei whakariterite tikanga mo te tuku i nga whenua kite reti, me nga mahi huhua, ka ara i raro i enei whakaritenga. Ko taua Poati Whenua Maori me whaimana i raro i te ture, me whai hiiri ano. Kia toko ono nga mema mo taua Poati. Kia tokotoru o ratou ma te Kawana c whakatu; kia tokotoru, ma nga Komiti katoa o nga iwi o tenei Motu o Aotearoa c whakatu. E tika ana kia whaimana taua Poati kite tiaki i nga whenua rahui katoa o tenei Motu, me nga whenua rahui hoki kei te ringa ote Kaitiaki ote Katoa, c pupuri ana i tenei wa. Kia riro ma taua Poati anake te mana tuku whenua a te iwi Maori kite reti i raro ano ra i nga kupu tohutohu a nga Komiti oia poraka, oia poraka. Kia whaimana ano taua Poati kite whakatu kairiwhi, kaiwhakahaere, mo nga hunga no ratou te whenua, mehemea ka turi ratou, ka kore ranei ratou c mohio kite whakahaere tikanga mo ratou. Xi te pooti Komiti, ite mea kua tae atu he whakaatu kia ratou, a, i te mea hoki, ka mangere, ka ngoikore nga Komiti kite mahi i o ratou mahi, hei reira ma nga Poati Whenua Maori c mahi. Ka whaimana ano kite whakahau atu kite Komiti o te Takiwa, kite Kooti Whenua Maori ranei, kia rapua nga take ki nga poraka whenua, c hiahiatia, c kitea ana ranei, c tika ana hei 3—a. Ib.

17