THE THAMES GOLD FIELDS.

25

A.—No. 17,

Ko tekei Pukaptjka i tuhituhia kei Kauaeranga i te takiwa ki Hauraki i te Porowini o Akarana i te Koroni o Niu Tireni i tenei te iwa o nga ra o Macho i to tau o to tatou Ariki kotahi mano c waru rave ono tekau ma waru (1868) no nga Bangatira me nga Tangata o Ngatimaru me Ngatiuhanaunga 0 Hauraki tetahi taha no Ta Hori Pakitini Powene (Sir George Ferguson Bowen) Kawana o Niu Tireni tetahi taha Ho Pukapuka whakaatu mo te whakaaetanga o ratou katoa ara o nga Bangatira me nga Tangata o Ngatimaru me Ngatiwhanaunga mo ratou me a ratou uri kia tukua atu ki a. Ta Hori Pakitini Powene (Sir George Perguson Bowen) Kawana o Niu Tireni me nga Kawana i muri 1 a ia tetahi piihi whenua kei te takiwa ki Hauraki he whenua mahinga koura mana me ana i whakarite ai i runga i te tikanga o te ture i huaina '' Te Turo mo nga whenua mahinga koura, 18GG " ko nga rohe o taua whenua ka timata i Te Mamaku i te tahataha moana o Hauraki haere tonu whaka-te-marangai i to rohe o nga whenua o Ngatitamatera tae noa lei te pae-maunga tauarai o te tai hauauru me te tai marangai ka whati i kona ka ahu whaka-te-tonga haere touu i runga i te paemaunga tauarai o te tai hauauru me te tai marangai tae noa te matapuna o te awa o Omahu ka whati i kona ka ahu whaka-te-hauauru haere tonu i roto i te awa o Omahu tae noa te rohe o te whenua kua whakatapua lie whenua nohoanga ngakinga kai ma nga tangata Maori ka whati i kona ka ahu whaka-te-hauauru haere tonu i taua rohe tae noa ki Kakarimata hacrc tonu i taua awa keri kite awa o "Waiwhakaurunga haere tonu i taua awa kite moana haere tonu i te tahataha moana o Hauraki tae noa ki to wahi i timata ai i Te Mamaku kua rite hold kite mapi kua apititia ki tenei pukapuka a ko nga tikanga enei kua tuhia i raro nei mo te rironga o taua piihi whenua ho whenua mahinga koura, ara: 1. Ko nga whenua katoa ki roto ki aua rohe kua tuhia ki runga ake nei kua whakapuaretia he whenua mahinga koura mo nga tangata katoa engari nga turanga whare mo nga tangata Maori me nga mara ngakinga kai ma ratou me nga urupa tupapaku ki roto ki aua rohe kua tuhia ki runga ake nei kua kape ki waho o nga whenua mahinga koura Ko Hotereni Taone (Shortland Town) me etahi atu taone ana whakaturia ki roto ki aua rohe me waiho mo nga tangata Maori ko te waihotanga tenei ma te Kawanatanga c reti aua taone ka hiahia te tangata kite reti i te piihi whenua ki roto ki aua taone ma te Kawanatanga c whakarite te utu engari ko nga moni reti o aua taone me whakaputa c te Kawanatanga ki nga tangata Maori no ratou te whenua ko nga ra whakaputanga mo aua moni me penei me nga ra c tukunga mo nga moni o nga mama raiti (miners' rights) kua tuhia ki raro nei. 2. E kore c tukua te tangata kia keri kia mahi noa iho i te koura i runga i taua piihi whenua kua tuhia ki runga ake nei engari kia matua riro i a ia te mama raiti (miner's right) mo taua whenua katahi ka tika tona mahinga koura ko to utu mo to mama raiti (miner's right) kotahi, Kotahi Pauna mo te tau kotahi. 3. Ma tetahi Apiha o te Kawanatanga c whakaputa nga mama raiti (miners' rights) ki nga tangata a ka whiwhi to tangata i te mama raiti (miner's right) ka whai mana ia kite keri koura kite hanga whakamate-wai kite keri i nga awa rerenga wai kite tapatapahi rakau Maori mo nga mahinga koura mo te wahie mo te mahi i nga mahi katoa me nga mea katoa c rite ana mo te mahinga koura ki runga ki nga wahi kua puare i roto i nga rohe ote whenua kua tuhia ki runga ake nei; Engari nga rakau kauri kua kape ki waho c kore c tika kia tapahia era kite hiahia te tangata kia riro i a ia tetahi rakau kauri me whakaputa c ia nga moni Kotahi Pauna c rima hereni (£1 55.) hei utu mo te rakau kotahi: Ekorc hoki c tukua atu tetahi tangata kite tapatapahi i nga rakau Maori ho wahie he taicpa aha ranei c hoko mana ki etahi atu tangata engari kite hiahia te tangata kite mahi pera me matua whakarite c ia tetahi mama raiti (miner's right) me tetahi Eaihana Mahinga Bakau (timber license) kia whai mana ia ki to mahi i aua mahi ko te utu mo te Baihana Mahinga Bakau (timber license) Erima Pauna (£5) mo te tau kotahi. Ma nga tangata Maori no ratou te whenua i nga rakau nga moni utu mo aua Eaihana Mahinga Bakau (timber licenses) me te utu hoki mo nga rakau kauri ko aua moni me tuku ki tetahi Apiha o te Kawanatanga i te tuatahi a mana hoki c tuku ki nga tangata Maori no ratou te whenua ko nga ra whakaputanga mo aua moni me penei me nga ra c tukunga mo nga moni o nga Mama Haiti (miners' rights) kua tuhia ki raro nei. 4. Ko te Whakaritenga tenei ki nga Bangatira me nga Tangata o Ngatimaru me Ngatiwhanaunga o Hauraki me o ratou uri mo te rironga o taua piihi whenua katoa i a Ta Hori Pakitini Powene (Sir George Ferguson Bowen) Kawana o Niu Tireni me nga Kawana i muri i a ia he whenua mahinga koura ma ratou me a ratou o whakarite ai kua whakaaetia a Ta Hori Pakitini Powene (Sir George Ferguson Bowen), Kawana o Niu Tireni mona me nga Kawana i muri i a ia kia whakaruitaina ki aua Bangatira mo aua Tangata o Ngatimaru me Ngatiwhanaunga o Hauraki me a ratou uri kotahi pauna (£1) mo ia mama raiti (miner's right) kua oti te whapaputa ki ia tangata mahi koura tapatapahi rakau ranei i roto i nga rohe o taua whenua iia tau iia tau o to whakapumautanga o tenei Pukapuka: Ko te timatanga o te tau tuatahi kei te tahi o nga ra o Hanuere kua pahemo nei i tenei tau (1868) ko nga ra whakaputanga moni kei te 31 o nga ra o Machete 30 o nga ra o Hunc te 30 o nga ra o Hepetema te 31 o nga ra o Tihema i ia tau i ia tau. 5. Engari kua wahia taua whenua kua tuhia ki runga ake nei kia iwa nga takiwa ko nga ingoa enei ko Te Wharau ko Whakatete ko Tararu ko te Karaka ko Otunui ko Wnakairi ko Te Kirikiri ko "Warahoe ko Te Puriri: Xi tc mahi koura kite tapatapahi rakau etc tangata i tetahi o aua takiwa me tuhi te ingoa o taua takiwa ki roto kite mama raiti (miner's rights) o taua tangata me te ra hoki i timata ai tona mahi i taua takiwa a kite haere ke atu taua tangata ki tetahi takiwa kite whenua ranei o tetahi iwi ke atu mahi ai kaoro ano kia mutu noa te tau kua whakaritca ki roto ki tona mama raiti (miner's right) i reira me whakahoki atu c taua tangata i tona mama raiti (miner's right) ki to Apiha whakaputa pera kia tuhituhia te ra me te marama o tona haerenga ki taua takiwa ke whenua o tetahi iwi ke ranei: Ko nga moni o nga mama raiti pera me whakarite marire (i nga ra whakaputanga moni) kite wahi o te moni c rite ana kite roa o te nohoanga o taua tangata i tena takiwa i tena takiwa ite whenua ote iwi ke ranei: Ko nga moni o nga mama raiti (miner's right) o te whenua katoa me tuha ki nga tangata o tetahi takiwa o tetahi takiwa kia rite ano kite nui o nga kai-mahi-koura i aua takiwa. 6. Kia Ta Hori Pakitini Powene (Sir George Ferguson Bowen) Kawana o Niu Tireui me nga Kawana i muri i a ia te whakaaro mo nga tau c pumau ai ki a ia ki a ratou ranei te whenua kua tuhia ki runga ake nei mo te mahinga koura Engari kite hiahia a Ta Hori Pakitini Powene Kawana o Niu 7