Page image

A.—No. 19.

I te tau 1860. Ka tukua atu ta matou pukapuka tangi atu kia koe mo to matou pouri ki temahi a Kawana Paraone lei Waitara, kia tukua mai o koe he Kawana hei whakawa i tera he o te Kawanatanga. Ko tera tangi atu a matou, he tangi atu i runga i te aroha ki nga whenua o nga iwi he o Ngatiawa ki Taranaki. Ko tenei tangi hoki aku kia koe mo toku iwi mo to matou whenua ake c tangohia ana c Te Petatone. Na, ko ta matou mahara i nga tau katoa, ko tou ingoa tonu kua tau pai i mua i te tau 18-10, ki Nui Tireni i roto ite Tiriti o Waitangi, ko te mana ote motu nei kua tukua atu kia koe i reira, ara c nga Bangatira Maori o Nui Tireni, whai hoki i naianei mau ano ma te Kuini Nui o Ingarangi matou au tamariki c atawhai, c tiaki hoki o matou whenua. Ko te take tenei i tuhituhi atu ai ahau kia koe, ko nga whenua o taku iwi kei waenga o Manawatu, 0 Bangitikei, kei roto i te Porowini o Poneke—ko taua wlienua kua riro noa mai ia matou i te rau o te patu o Ngatirakauwa i te tau IS3O i te mea kahore ano tou mana i tau kite motu nei, a ia matou tonu taua whenua c pupuri ana a tae noa mai ki tenei takiwa. Kia rongo mai koe ki to matou aroha ki era Kawana ou i haere mama i tou aroaro, i te tau 1817, ko Eangitikei ia Kawana Kerei, i te tau 1858 ano hoki ko te Ahuoturanga ia Kawana Paraone, he whenua nui era i hokona paitia ki o Kawana, kua rite atu ano i a matou to hiahia hoko o era iwi •o Ngatiapa, o Eangitane o tetahi taha hoki o taku iwi, he poro toenga tenei c puritia nei c matou ko toku iwi. Kia rongo mai koe, ko taku atawhai tera ki era iwi, he whakaoranga ratou na matou i mua, i roto hoki i te ki patu a Te Eauparaha kia whakamatea katoatia aua iwi, ko Eangitikei he whenua nui 1 whakahokia paitia c au ki a Ngal iapa, ko to Ahuoturanga, he whenua nui, i whakahokia paitia c au ki a Eangitane, i naianei ko aua iwi me to Kawanatanga kua rere nui mai ratou ki to tango i ta matou poro toenga; ko o matou whare,me a matou mahinga kai, ka tangohia nei, ko nga oranga hoki enei mo taku iwi. Ite tau ISG2. Ka whakaturia etc Kawana ratou ko tc Eunanga Nui he Kooti whakawa mo nga whenua Maori. Kia rongo mai koe, ko nga whenua anake o taku iwi o Ngatirakauwa i kapca ki waho o taua Kooti ■whakawa. I te tau 1563. Ka hacre mai a Ngatiapa kite wbakararu i taku iwi, lie pu ano ki nga ringa c mau ana, ka tv hoki taku iwi he pu ano ki o ratou ringa, ka tonoa c ahau ki a Kawaua Kerei raua ko Te Pokiha Minita kia tukua mai ko Te Makarini hei whakawa mo Eangitikei. i tae mai ano te pukapuka whakaac a Te Makarini ki ahau mana c whakawa a Eangitikei, heoti puta ke mai ko Tc Petatone i te tau 18G4, tona putanga mai kua mutu te ngangare c noho tatari ana matou ki a Te Makarini ki ta matou i pai ai, hei Kai-whakawa —ko ta Te Petatono whakawa hoki he hoko tonu i te whenua kia riro mana, he awhina hoki i a Ngatiapa, me tana kupu tito nana i ora ai enci iwi. Ite tau ISGS. Ka tae atu to pukapuka a taku iwi kite Eunanga Nui tono ai, kia whakakorea taua Ture tutaki kia whakawakia o matou whenua kite whare whakawa, kahore te Eunanga i whakarongo inai. Ite tau 18GG. Ka hoki mai ano aTe Petatone kite tohe nui ito matou whenua kia riro i a ia, kahore matou i pai, ko ana kupu whakawehiwehi mo matou ko taku iwi i reira, (ko teuei whenua kei toku ringa c mau ana kua whakaae a Whanganui c waru rau (800), no Ngatiapa c rua rau (200), ko Eangitane me Muaupoko kotahi rau (100), ko enei iwi he hoa haere ratou noku kite whawhai ki nga iwi tutu ki nga hoia o te Kuini, kua ac katoa ratou kia riro i au tenei whenua, he nui ratou he it i koutou ekore tenei whenua c inau i a koutou) te rongonga o taku iwi i tana kupu whakaoho, tawai hoki, a-rigingio noa iho ite whakama, ite wehi —ka utua atu c ahau tana kupu. E hoa, kei hea nga rau o ena iwi o whakahua nei koe ki runga ki tenei whenua ?—engari ma te Kooti anake ka riro tika ai i a koe, tana whakahoki mai. E Parakaia ekore rawa to Kooti whakawa c uru ki tenei whenua No to matou rongonga lei enei kupu a Te Petatone —ka haero nui matou ki Poneke ki aTe Kawana, kite Eunanga, ki nga Minita hoki tohe ai ki a whakawakia to matou whenua kite tikanga o te Ture. Haere tuatahi 35. Haere tuarua 11. Haere tuatoru 29. Ka ngenge etehi, ka tohe tonu ko ahau anake, me te kahore ano oto ratou whakaae mai ki ta matou tono —katahi au ka ki. Ha! Keihea ra te Tiriti o Waitangi c ngaro anaf Ite marama o Tihema 18GG. Ka hoatu eTo Petatone nga moni mo Eangitikei ki etahi ano o taku iwi, ko tc nuinga o ratou kahore i eke ki runga ki taua whenua, a i hoatu moni hoki ki era iwi o tawhiti, kahore kan o ratou fake ekenga mai ki to matou whenua, ki mai hoki ia ki toku iwi kua riro katoa to koutou whenua ia Te Kuini. No konei ahau ton pononga ka inoi atu nei kia koe kia tukua mai c koe he Kai-whakawa hei titiro marire i tenei he, hei Kai-whakaora hoki ia matou ko toku iwi, hei kai-whakaara ake i te Tiriti o Waitangi kua takahia ki raro c nga waewae o te Kawanatanga o Nui Tireni. Otaki, Nui Tireni, Hurae 4, 18G7. Pahakaia Te Pouepa.

[teahslatioh.] Otaki, 4th July, ISG7. To our Loving Parent tlie Great Queen of England. Mat it please Your Most Gracious Majesty,—■ This is the prayer of me Parakaia To Pouopa, an Aboriginal Native of New Zealand, of the jtfgatiraukawa tribe, residing at Otaki, New Zealand. In the year 1860 we gent our letter to you expressing our grief at the action taken by Governor Browne, at Waitara, and requesting that a Governor may be sent out to investigate that wrong-doing on the part of the Government. That letter, expressive of our grief, was written berause of our sorrow in respect of the lands of the erring tribes of N gatiawa, .at Taranaki. This petition of ours is to pray you to take into your consideration the ease of my tribe with reference to our land which is being taken away from us by Dr. Feathcrston. 2

5

TIIE MANAWATU BLOCK.