Article image
Article image
Article image
Article image
Article image
Article image
Article image
Article image

Te Wananga Kotahi Putanga i te Wiki. HATAREI, NOEMA 16, 1878.

E kata ana matou kite ahua oho o etahi o te iwi Pakeha, no te mea kihai a kawana Kerei ma i pai kia mahia hetia te whakaaro a Ta Tanara Makarini, a kia kahore he pooti ma te Maori i nga wa e pooti

ai, a kia nui ake hoki he mana pooti ma te iwi Pakeha. A ko te Ture Pooti i kiia hei Turc mo te Pakeha e noho ana i enei motu kia pootijratou ana tae o ratou ra ki nga tau e rua, a i whakahe nei a Te Omana ma, a i kei nei taua Ture i te tikanga pooti ma te Maori; kihai nei taua Ture Pooti i kiia hei tino Ture. Koia matou i mea ai, kua kore nei hoki taua Ture, heoi, e mutu pea te oho mauri a aua Pakeha. E kiia ana ko nga mema o te Paremata Ariki, he tangata ratou i tu ai he mohio, he, he iwi rangatira, a he iwi e kore e tino riro rawa a ratou whakaaro ki te ahua pohehe, koia ratou i tu ai hei mema mo te Paremata Ariki. A ma taua Runanga hoki e ata titiro nga mea tika e mahia ana e te Paremata e kore ai e mahia kaikatia te mahi, a e kore ai hoki e mahia hetia nga tikanga mo nga take e mahi ai te Maori i nga mea i kiia hei mahi ma te iwi Maori, a e he ana ia nei, kia kiia te he i he nei ia Hiroki i Taranaki, hei kupu amuamu ki te iwi katoa, a i he te whakahua a Rata Porena i taua mea i aia i korero nei kite Paremata Ariki, i mea hoki aia, iia taua tu mahi i kore ai e tika kia mahi te Maori i nga tini mahi nui e mahia nei e te Pakeha mo te iwi. E ki ana matou he nui nga Pakeha he e noho nei i nga whare herehere, a he nui held te mahi he a etahi o te 1-akeha, heoi ra e kore e tika nia te he o etahi o te Pakeha e he katoa ai to iwi. E kore e tika kia kiia te he a te mea kotahi kia ckc ki tc tokomaha, a ma te Paremata Ariki e ata titiro nga mahi kaika 6 te Paremata kia kore ai e mahia pohehetia te mahi. A ahakoa tohe etahi o te Paremata kia iti iho he tikanga ma te Maori e mahi ai i nga "mahi ma te iwj, kihai i tika taua whakaaro i etahi o te Paremata. E mea ana matou te take i kiia ai te Runanga Ariki o tc Paremata, he mea kia ata rapurapu laua Runanga i nga mea hei pai ma te iwi Maori, a hei tiaki i nga tikanga i whakaaetia e Te Kuini i te Tiriti o W aitangi, a i whakaaetia ano hoki e te pukapuka nana i tu ai te Paremata i Nui Tireni. He mea pea i penei ai te mahi a etahi o nga mema o te Paremata, he mea kia raru ai nga tikanga a Kawana Kerei e mahi nei, hei pai ma nga iwi Maori, i te mea hoki, e kore rawa a Kawana Kerei e pai kia mahia te he mo te iwi, a e kore aia e noho haangu i te wa o te hefe whakahengia ana, e tino kiia nuitia ana aua kupu whakahe i nga mahi he a nga Kawanatanga tawhito. I kii pea taua hunga, me whakaae nga mea hei nui ma te Pakeha, a ko te Maori me kore he pooti mana tohe noa taua hunga e whakaae a Kawana Kerei raua ko Te Hiana ki taua tikanga, he mea hoki : peneitia ai, hei roreia raua, kia kino mai ai nga iwi Maori kia raua. E kore a Kawana Kerei e raru noa, he nui tana pai kia tika he Ture ma te Pakeha, ocira e tino aro.katoa ana aana whakaaro kia tino tika kia tino pai he Ture ma nga iwi Maori, kia tupu ora ai te iwi, ahakoa nui noa te hiahia a Kawana Kerei kia pooti katoa te iwi Pakeha, heoi ra e kore aia e pai ko taua iwi e pooti, a ko te Maori kia kaua e pooti, a kihai te Pira pooti hou i mahia, he ana taua Pira

i te hunga whakaaro he atu ki taua Pira, a ko te Ture pooti tawhito te Tureo enei ra. A i enei ra e kore etahi o te tini katoa o te iwi Pakeha e pooti. E ki ana matou, kua kitea ano to tino hiahia a Kawana Kerei, kia mahi tino tika aia ki nga iwi Maori, a i aia e Kawana ana, he mana nui tana mana i aua ra e ora ai te Maori i aia, ko tenei, he nui rawa tana mana i enei ra, i te mea kua nui rawa ake he kaha ona i aia e tu nei hei Pirimia, e ora ai, e tautoko ai i te iwi Maori, i te kaha ona i nga ra ona e Kpwana ana. Ana te pai o Kawana Kerei kia mahi tika kite iwi'Maori; a kua tahuri nui nei hold te iwi Maori ki aia whirinaki ai, e kore aia i enei ra e kohuru i ana iwi, engari ka tautoko tonu aia i ana iwi, kia tupu ai te ora mete pai, mete kaha kite iwi, ako nga mema Maori ote Parent? ata e tino pai ana te nuinga o ratou ki aia. Reoi ano te hunga e wehi kite pooti ate Maori ko te hunga Pakeha, kua mahi he, kua mahi hoko nukarau ite whenua ate Maori. Na aua mahi he aia i wehi ai, kei nui te Maori, ka he ana mahi he i mahi ai.

This article text was automatically generated and may include errors. View the full page to see article in its original form.
Permanent link to this item

https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/WANANG18781116.2.3

Bibliographic details

Wananga, Volume 5, Issue 46, 16 November 1878, Page 570

Word Count
988

Te Wananga Kotahi Putanga i te Wiki. HATAREI, NOEMA 16, 1878. Wananga, Volume 5, Issue 46, 16 November 1878, Page 570

Te Wananga Kotahi Putanga i te Wiki. HATAREI, NOEMA 16, 1878. Wananga, Volume 5, Issue 46, 16 November 1878, Page 570