Page image

KO TE PAAMU TUATAHI WHAKATIPUTIPU KAU A TE MAORI Ka rua tau e matakitaki puku ana te hunga whai whakaaro ki te timatanga mahi whakatiputipu kau a tetahi Maori, tamatuatahi pea te Maori ki tenei tu mahi. Ko te kaiwhakahaere o taua paamu ko Tutahanga Jones te matamua o nga tamariki a M. R. Jones a kua maha nga puuru kuao kua whakawhiwhiate taua paamu ki etahi o nga Maori o Te Rohe Potae. Na Anso Bros, te tohunga mo nga mahi whakatiputipu kau kei Te Rohe Potae nga kau tuatahi o taua paamu a Jones — kotahi te puuru tekau nga kau uha. Ko te mahi inaianei he hokohoko i nga kawhe puuru a he whakatiputipu i nga mea uha. Ehara tenei tu mahi paamu i te mahi poka taka ki te rangatiratanga moni mo te tangata. Ko taua paamu a Tutahanga e tata ana ki te rua rau eka te rahi, e waru maero te mamao atu ki waho o Otorohanga he whenua momona a kua oti katoa te whakapai i mua o te timatanga ki te mahi whakatiputipu kau. I te tau 1937 he paku noa te wahanga o taua whenua kua oti te whakapai a ko te whare o runga he whare perana noa, katahi ka tukua taua whenua ki raro i nga tikanga mahi ahuwhenua a Te Tari Maori, he tikanga hou a he tikanga kiriweti ki nga whenua o Te Rohe Potae. Katahi ka piki mai te whenua nei tae rawa ake ki te tau 1940 kua makere atu i te 10,000 pauna pata e puta ana i te tau. Ko Tutahanga Jones i ata whakaakona ki nga matauranga mahi ahuwhenua i te kura a