WHAI-KORERO A TE PIHOPA.

Mahi a te hui o te Hahi Maori o te Takiwa o Turanga i te Pihopatanga o Waiapu, 16 December 1887, Page 3

WHAI-KORERO A TE PIHOPA.

EDWARD C. WAIAPU,

E hoa ma, e nga Minita, e nga Mangai o te iwi:—Ka nui tolru maaha i te tokomaha o nga Mangai Reimana kua tae mai nei ki tenei Hui, kihai nei i penei i nga tau kua pahure ake nei: tupono rawa hoki tenei Hui ki Waiapu, ki te wahi i whai ingoa ai te pihopatanga. ĪI toku taenga tuatahi mai ki konei, ite tau 1876, katahi ano te Hahi ka timata te tupu hou ake i roto i te he noa iho, ite mea kua tamia e nga raru ote whawhai. Vhara ano ia i te mea he rakau kua maroke i reira, engari ko nga peka anake i poroporoa ; inaianei ia kua manaakitia ete Atua te mahi a, ana pononga, a nga minita o tenei takiwa, tolkorua nei o ratou kua tutuki i muri nei ki to raua okiokinga, ara a Raniera Kawhia, a Wiremu Paraire. Kua hangaa houtia inaianei he Whare-karakia, ; kua tokomaha he tangata, ki roto, kua, penei me to tatou huihuinga, mai ki tenei whare inaianei ; he mea e koa ai o tatou ngakau, e whakamoemiti ai tatou ki te Atua, A tenei

Ratapu hoki e takoto alce nei ka motuhia hei minita etahi tangata tokotoru o te Kareti i Te Rau-kāhikatea, he tama nei tetahi tokorua o ratou na etahi o nga minita kua mate atu ra, ve maharaharatia tonutia na e koutou ta raua mahii roto i tenei takiwa. I te mea e kaha haere neite tupa o te Hahi i runga ite rangimarie, kia mahara tatou kite Atua kei te tonoi nga hua rangimarie o te tika kia whakaputaia e tatou. IE korerotia nei e Ihaia, i te 5 o nga upoko, te whakapainga i te oneone, te whakatokanga i te waina, me te mahinga i nga mea katoa e nui ai nga hua ; a, te tirohanga ate Kai-whakato kia hua he karepe pai, hua ke mai he karepe maori. I tuhituhia tenei hei whakatupato i a tatou; kei hua-kore tatoui runga i te matauranga ki te Atua. I; I. Kia matua korerotia e tatou ko te hua o roto i te Hahi, e kitea ai tona ora, tona tupu. "Taku e hiahia nei, ko nga kainga katoa kia rato i te kura Ratapu mo nga tamariki kia whakatupuria paitia ai ratou i runga i te wehi ki te Atua. Ehara hoki i te mea ko nga tamariki anake kia whakaakona ki te Kupu. Ki te mea kua whai tikanga to tatou whanautanga ite Wairua, kia rite tatou ki te tamariki whanau hou, kia hiahia ki te waiu tinihanga-korō ote Kupu, kia tupu ai tatou. Hei nga wa e mine mai ai tatou ki te Whate o te Atua, me haere mai me te hiakai, me te hiainu ki te tika, ara me te hiahia kia whangainga ki te taro o runga i te rangi, katahi tatou ka kore e whakahokia hemo-kaitia. Kia mahara hoki koutou, e teiwi, ki o koutou minita, he kai tuwha kia koutouite kupu o te pono. Ite mea kua tu nei te Kareti ki Te Rau-kahikatea mo nga tangata e whakaakona ana. hei minita, ko ta te iwi e whai ai, koia tenei, kia kauaka e whangaia kautia ko aua tangata, engari kia mauria ano e ratou ki o ratou kainga he purapura ma te kai rui, me te taro ano e ora ai te tokomaha. Tetahi hua hoki e tirohia nei e te Atua kia puta i tana mara ko te ata, tangotango i nga mea katoa, kia rite ai ki ta Te Karaiti ture. I mua ake nei he haurangi waipiro e whakangaro ana i te Hahi ; e whakawhetai nei tatou ki te Atua mo tana meatanga itaua kino kia iti haere. GŌtira he tino take ano tenei no te kino e totoro haere ai, kite kore tatou e tupato. 'Te mea e ngaro ai tenei, ko ta Paora e whakahau nei, ' Kaua e haurangi i te waina, he toreretanga hoki tena ki te he ; engari kia ki koutou i te Wairua." Kia riro katoa te ngakau i nga mahi ate Atua, kua kore he nohoanpa ki reira mo nga mahi hua-kore o te pouri. TI. Otira ehara i te mea hei roto anake i te taiepa o te Hahi he huanga mo te waina i whakatokia nei e to tatou Matua i te rangi; engari e rite ana ki te mea i korerotia nei mo Hohepa i kiia nei, '' he peka hua, e totoro ana ona manga ki tua o te taiepa."

(1.) He tokomaha nga tangata o roto i tenei pihopatanga; kei waho tonu ite Hahi. He mahi nui hoki tenei ma te Hahi, ara he kawe i te maramatanga o te Rongopai ki te Hauhau ki era atu tangata kua wehea ketia nei i a tatou, ki te hung'a katoa e noho ana i roto i te pouri, i te atarangi o te mate. (2.) Tetahi mahi ma te Hahi Maori kei ko noa atu i Niu Tirani nei. He moni ano kua kohikohia e koutou i etahi wa mo te kawe i te Rongo-pai ki nga motu ; i haere hokii a au tetahi o o koutou minita, a Kerehona Piwaka, ki Nawhekaerani, a, tona hokinga mai, kakama tonu o koutou taringa ki te whakarongo ki ana korero mo nga mahii kitea eia ki reira. Heahara i kore ai e ahei i te Hahi Maori te tuku atu i etahi o ona tangata ki etahi o aua motu e tata maā nei te reo me te tu o te tangata ki o Niu Tirani nei? Taku kupu whakamutunga ki a koutou aianei, he whakaatu i toku haere ki Ingarani i roto i nga ra o Hanuere e takoto ake nei, Kia uru ai ahau ki te huihuinga o nga Pihopa o nga Hahi katoa e piri nei ki te Hahi o Ingarani. He mea naku kia puta a koutou inoi mo taua huihui kia manaakitia e te Atua hei mea e kake haere ai te Hahi; e totoro haere ai te kingitanga o Te Karaiti puta noa i te ao: Taku inoi hoki mo koutou, ko te kupu a Paora i waiho nei e ahau hei kupu kauwhau maku inaianei, '€ Tenei ahau te tuku atu neiia koutou ki te Atua, ki te kupu hoki o tona aroha noa, e kaha nei ki te whakatupu ake, ki te hoatu hoki i tetahi wahi ki a koutou i roto i te hunga katoa kua otite whakatapu." (Mahi te., 32.) I Ti whakaaria e Mohi Turei, minita, i tautokona e Ahipene Rangi ; Ti whakapai ana te Hui ki te Whai-korero a te Pihopa, he ki atu hoki tenei ki a ia kia whakaae mai ia ki taua korero kia perehitia i roto i nga mahi a te Hui. Whakaaetia ana. : i I homai e Paora Te Hau, i panuitia tetahi pitihana na Te Aitanga a Rongowhakaata mo Te Matenga Waaka kia whakapumautia ki Turanga. i Kei konei ka nukuhia te Hui ki te 17 o Tihema ki te 9 o nga haora. I panuitia, i whakapumautia, 17 Tihema, 1887.

EDWARD O. WAIAPU, Upoko.

TTIHEMA 17, 1887.

'Timataia ana e te Pihopa ki te Inoi; muri iho ka panuitia, ka whakapumautia nga tuhituhinga o te mahi onanahi. 4 I whakaaria e Pineamine Te Awarau, i tautokona e Erueti Rena ; I

He nui te maaha o tenei Hui ki nga kupu i pūta nei i te whaikorero a te Tamuaki mo nga tangata e kiia ana e ia kia whakaurua ki te mahi minita i roto i tenei tunga o te Hui, he tamariki nei etahi na nga minita o Ngatiporou kua mate atu. Ma te Atua ratou e whakakaha kia nui ai te hua o ta ratou mahi i nga mahi a tana Hahi. Whakaaetia ana. I I whakaaria e Tamati Ngakaho ; He patai tenei ki te Pihopa mo te iriiri tamariki, e takoto nei te ture kia tokotoru nga matua-atua, me kore e pai kia waiho ko nga matua ake ano o te tamaiti hei matua-atua kia kotahi mai hoki ka tokotoru ai. I I Utua ana e te Piāopa: Ko te ture kua takoto i te Hahi o Tngarani mo etahi tangata ke kia, waiho hei matua-atua mo nga tamariki e iriiria ana, ehara i te mea hei whakakore i te mahi ma nga matua ki ta raua tamaiti ake ; engari hei whakakaha nga matua-atua ite mahi a nga matua tupu; ki te pono ranei he aitua, ki nga, matua tupu ka ai ko nga matua-atua hei tohutohu i te tamaiti, kia whakatupuria paitia ai. Ma te kore anake ote tangata, ke hei matua-atua ka riro ai te matua o te tamaiti hei pera. I whakaaria e Rutene T'le Arahi ; He patai tenei ki te Pihopa kia whakaaturia mai te take i kore ai e kaha te Hahi ki te mahi i nga wahine marena e riro nei i etahi tangata, i nga tane hoki e riro nei i etahi wahine. Otua ana e te Pihopa. I whakaaria e Pita Pokia ; I He patai tenei ki te Pihopa; kei te aha ranei e roa ana te perehitanga o te paipera Maori me nga rarangi whakamarama i te taha o ia rarangi, o ia rarangi. Utua ana e te Pihopa. I whakaaria e Rutene Te Arahi, i tautokona e Wiremu Te Ruki; I He nui te pai o te whakaaro a te Tumuaki i puta nei i tana whai-korero mo te tangata, Maori o Niu Tirani kia kauaka e uru moni anake, engari kia uru tinana ano ki te kawenga i te Rongo-pai ki nga whenua i tawahi o te moana... Whakaaetia ana. I whakaaria e Mohi Turei, minita, i tautokona e Pita Pokia ; Kua whakaaturia nei e te Pihopa tona haere a muri tata ake nei ki Ingarani, kia uru ai ia ki te Runanga o nga Pihopa o te Hahi o Ingarani: Ma te Atua ia e tiaki i tona haerenga, a kia hoki rawa mai ano ki tona, Pihopatanga ;ma te Ātua ano e mea kia roa ona ra ki muri atu e hepara ai ia i tenei wahi o te Hahi a te Karaiti. Whakaaetia ama, I

I whakaaria e Paora Te Hau, i tautokona e Patara Rangi; He kupu atu tenei ki te Pihopa me kore e pai kia wahia te Pariha o Turanga kia rua. E Whakaaetia ana, utua ana hoki e te Pihopa. I whakaaria e Pita Pokia, i tautokona e Rutene 'Te Arahi ; Kia perehitia i roto i nga korero o tenei Hui nga hua o nga Tahua Oranga Minita o nga Pariha e takoto Minita-kore nei mo nga tau kua pahure tata ake nei. I Whakaaetia ana, I whakamutua i konei e te Pihopa ki te waiata whakakororia; ki te Manaakitanga. . I panuitia, i whakapumautia, 17 Tihema, 1887.

Upoko.