WHAI-KORERO A TE ATIRIKONA.

Mahi a te hui o te Hahi Maori o te Takiwa o Turanga i te Pihopatanga o Waiapu, 7 December 1883, Page 3

WHAI-KORERO A TE ATIRIKONA.

W. L. Williams,

T aku hoa āMfinita, e nga Mangai hoki o te iwi;— Te mea tuatahi hei korerotanga maku ki a koutou ko nga tangata e ngaro ana i roto i tenei huihuinga o tatou. I kore ai to Ī?ihopa e tae wawe mai ki konei i a tatou e huihui nei, he roa nona ki Tauranga, ki nga mahi o reira. Kei nga kainga ia ote Whanau a Apanui e haere mai ana i enei ra. 'Te mea ia i tino pouri ai tatou kō te ngaronga i rotoi a tatou o te Minita o Te Kawakawa, o Rev. W. K. Paraire, i tangohia atu nei e te Atua ki te wahi e okioki ai i te 21 o nga ra o Oketopa. He mea tenei e puta ai heinoi ma tatou katoa ki te Atua, kia tukua mai e ia he hepara pai mo tenei wahi o tana kahui. Tenei ano kei te korikori etahi o nga mahi a te Hahi i roto i a tatou, ina hoki kotahi te Whare-karakia i whakatuwheratia e

te Pihopa i te 14 o nga ra o Oketopa ; e whitu hoki nga mea kei te hanga. 'Tera pea enei e oti katoa i roto i tenei tau e haere ake nei. Kotahi te Whare-Minita kei te whakahoutia, Tie mahi pai enei, he mea hoki kua whakahaua noatia atu e te Hui kia mahia, Kia oti enei ka watea ai poa nga tangata ote Hahi ki te mahi i etahi atu o nga mea o hapa nei, Kei te nui haere ano te tokomaha o te hunga e tango ana i te Hapa Tapu ate Ariki. E rima tokau ma rima te hunga i whakaukia e to Dihopa i a Tihema, 1882; e rua tekau ma tahi hoki i a Oketopa nei. Ki te huihuia katoatia, e whitu tekau ma ono. Tenei tonu ia he mea e hiahiatia ana. (1.) Ko te karaihe korero i nga tangata mo te whakaunga kia hono tonu ki nga kainga katoa, kia whakaukia ai nga mea e tau ana i ia wa, i ia wa. (2.) Ko nga tamariki o nga kainga katoa kia whakaakona tonutia ki nga mea o te Whakapono Karaitiana: ho maha nei nga kainga i kore rawa ai tenei mahi, kahore hoki i te ngahau i noa kainga e whai kura ana. (e). Ko etahi o nga tamariki kakama, kia tukua atu ki te kura ranei i Te Aute, ki tera ranei i a Tipene, i Akarana, me kore e pūta i roto i a ratou etahi tangata mo te Kura Minita ka ta nei ki Turanganui, hei hapai i nga mahi a te Hahi i roto i enei tau e haere ake nei. Kei te kore tonu nei hoki he minita mo etahi wahi o to tatou nei takiwa, kahore hoki he tangata e takatu ana ki te whakakapi i nga turanga o nga mea e tangohia atu i roto i a tatou. Ko te mahi a te Hahi i rotō i nga tangata Maori o tenoi motu, kua tukua mai e te Komiti tono Mihanere o te Hahi o Ingarani ma nga Pihopa ratou ko etahi Minita, Reimana hoki o tenei motu e whakahaere. Te mahi nui ma ratou, he kawe ite TRngo-pai ki nga wahi kua puta ke nei nga tangata ki nga karakia i titoa, noatia nei e te tangata, he whakakaha hoki i nga mea e tahuri mai ana. -He mea, tika kia uru te Hui oie Hahi Maori ki tenei mahi, kia kimihia hoki e tatou he tikanga e nui ai te tupu o nga tikanga o te Rongo-pai ki nga wahi e tata mai ana kia tatou. Ko te Whanau a Apanui kei te karanga tonu mai ki tetahi Minita kia tukua atu kia ratou. "Tera ano pea e kitea, e tatou he huarahi e puta ai he aroha ma tatou ki a ratou e noho mate mai nei. Ma te Wairua ote Atua tatou e tohutohu kia kitea ai e tatou nga tikanga e tupu ai faua mahi i roto i a, tatou. U TI whakaria e Mohi Turei, Minita, i tautokona e ITe Mokena Taputene ; ,

' He whakamihi tenei na te Hui ki te whai-korero a te Atirikona, he ki atu hoki ki a ia kia whakaae mai ia kia perehitia i roto i nga mahi a te Hui. Whakaaetia, ana, : Ī whakaaria e Mohi Turei, Minita, i tautokona e te Hatiwira ''e Houkamau; I Kia whakaturia. e Te Hui ko Te Wiremu Awherata, Minita, hei kai tuhituhi mo nga mahi a te Hui. I Whāakaaetha, ang. I whakaaria e Te Hatiwira Te Houlamau, i tautokona e Mohi Turei, Minita ; Tie Kupu atu tenei na tenei Hui ki te Pihopa, kia tirohia e ia me koro e pai kia tonoa e ia tetahi o nga Minita e noho nei ki nga Taiha, kia noho mo tetahi wa ki roto ki te whanau a Apanui, ka hoki mai ai ki tona Pariha; kia pena hoki te tono anoi tetahi hei whakakapi mona, kia penei tonu he tikanga a kia tu ra ano he Minita tuturu mo tera iwi. Ia nukuhia ki te 8 o i'ihema pooti ai. I whakaaria e Kerehona Piwaka, Minita, i tautokona e Rutene te Arahi ; Kia whiriwhiria he Komiti hei tirotiro i nga mahinga a nga taneata, o te Hahi i ia wahi i ia wahi i nga whakahaunga a te TĪui, kia whakahokia mai hoki he korero ki te Hui apopo. Nga tangata mo tenei Komiti ko Te Wiremu Atirikona, ko Mohi Turei, Minita, ko Kerehona Piwaka, Minita, ko Te Hati Te Houkamau, ko Eru Pahau, ko Te Mokena Paputene, ko Ahipene Rangi. Whakāaaeha, ana. I wlakaaria e Ahipene Rangi, i tautokona e Hori Korama Manuhiri ; Kia mahara tatou nga tangata o tenei Pihopatanga ki te tirotiro i etahi tangata e taa ana hei Minita, hei mau i te Kupua te Atua kia tukua ake ki te kura kua tū nei ki-Te Rau Kahikatea, hei whakakapi mo nga Minita kua mate. Whakaaetia, ama. I whakaaria e Ahipene Rangi, i tautokona e Te Katene TPehoiwi ;

He Kupu tenei ki te Pihopa kia tirohia o ia mo kore e marama he tikanga e whai mana ai etahi o nga kai-karakia, ehara nei ite Minita, ki te iriiri ite tamaiti e tata ana ki to mate, i te mea kahore rawa he Minita i reira. Whāahaaatia, ana. IKei konei ka nukuhia te Hui ki te 8 o nga ra o Tihema. I panuitia, i whakapummautia 8 Tihema, 1883.

W. LI. WHAIAMS, Upoko.

8 TīĪHEMA, 1883.

TĪ huihui ano ki te Whare-karakia i te 10 o nga haora. Tīmataia ana e te Upoko ki te Inoi ; muri iho ka panuitia, ka whakapumautia nga tuhituhinga o nga mahi onanahi. TĪ panuitia te korero a te Komiti i whiriwhiria hei tirotiro i te mahinga a nga Tariha i nea whakahaunga a te Hui. Ko te kupu i whakaaria inanahi i nukuhia nei ki tenei ra pooti ai, i makaa ki te Hui a wāakaaetia, ana. I whakaaria e Pineamine Fluhu i tautokona e Rutene To Aihu, Minita ; Tle kupu tenei ki te Pihopa, ki nga kaumatua o te Hahi, kia puta he tono ki te Komiti perehi Paipera, kia perehitia ki te reo Maori nga pukapuka e whakahaua nei etahi upoko kia korerotia i roto i te Karakia, kahore nei aua pukapuka e kitea ki roto ki te Paipera Maori. Whaakaaeha, ana. RU, EO TUEA Ō na, te Komiti i whiriwhiria hei tirotiro i te mahinea a nga Pariha i nga whakahaunga o te Hui. Kua, uiuia nga tangata o ia Pariha oia Pariha i roto i tenei Takiwa, kua kitea hoki kei te kore tonu ano he Whare-Karakia i etahi wahi otiia ko etahi, kua timata te hanga. Nei te penei ano etahi wahi i te Whare-Minita ; kotahi te mea i kitea kei te whakaorangia nga wahi pakaru. He Kura Ratapu mo nga tamariki, kei nga kainga nunui anake; ko etahi kainga, kahore rawa; ina hoki e 45 nga kainga e huihui nei te tangata i nga Ratapu, 14 rawa ia ngā kura tamariki,

He Komiti ano no te Hahi kei nga wahi i whai Wharekarakia. Ko nga momi ia i kohikohia, kihai i marama te whakaaturanga mai. Kia takoto ano he kupu ma te Hui ki nga tang'ata oia Pariha o ia Pariha ; I (1.)) Mo nga Whare-Karakia me nga Whare-Minita kia mahia. (2.) Mo nga tamariki kia huihuia katoatia ki te kura i nga Tiatapu. (3.) Mo nga moni o te Ohaoha me era atu moni e kohikohia ana i runoa i nga mahi a te Hahi, kia whakaaturia katoatia mai ki te Hui me nga mea i whakapaua ai te moni, me te toenga hoki ; kia perehitia ai i roto i nga mahi a te Hui. W. E. WITEI NE, Upoko o te Komiti. I whakaaria e Kerehona Piwaka, Minita, i tautokona e Hori lorama Manuhiri ; Kia whakaaetia e te Hui te korero a te Komiti i whiriwhipia nei hei tirotiro i te mahinga a nga Pariha i nga whakahaunga a te Hui, I I Wāahaaetia ana. I I whakaaria e Rutene te Arahi, i tautokona e Rihara Te Rangamaro, Minita ; I Kia tirohia e te iwi, o ia wahi o ia wahi, nga tunga o nga Whare-Karakia, mo nga tirupa, kia ruritia, kia whakamotuhakotia rawatia, koi taca te whakakorikori a ngā wā i muri ake ngi, Whakaaaiita, ana, Ī whakaaria o Ahipono Rangi, i tautokona e Hono Moihana Tamararo ; Hei te Āwapuni, wahi o Turanga he tunga mo to Hui o te Tahi a tenei tau e haere ake nei, 1884, Wāakaaetia ama. I whakamutua te mahi e te Upoko ki te Inoi, ki te Manaakitanga. I panuitia, i whakapumautia 8 Tihema, 1883.

Upoko.