Wewete Here e arai ana i te Tuku o tetahi Whenua Maori.
PLUNKET, Kawana. NOTEMEA i raro i nga tikanga o tekiona tekau-ma-wha o “ Te Ture Whakatikatika i nga Ture Whenua Maori, 1903,” kua meinga hei Ture, ahakoa te takotoketanga o tetahi kupu i roto i tetahi Ture, i roto i tetahi Karauna karaati, i tetahi atu tu taitara ranei, ka ahei te Kawana i runga i te kupu tohutohu a te Poari, kite wewete i te here e arai ana ite tuku o tetahi whenua Maori: Engari ko te whakatau ate Kawana mo runga mo tetahi kupu tohutohu ate Poari me tuku atu i roto i nga marama e ono o muri tata o te ra i tae atu ai ki a ia taua kupu tohutohu atu a te Poari: A notemea i puta te kupu a te Poari Takiwa Whenua Maori o Aotea, i mahia i whakaaetia e taua Poari i te tekau-ma-waru o nga ra o Hepetema, kotahi mano e iwa rau ma whitu, i tae mai nei i te tekau-ma-ono o nga ra o Oketopa, kotahi mano e iwa rau ma whitu, whakaatu mai kite Kawana, he mea pai kia wetekia kia whakakorea nga here e mau nei i roto i te taitara o te poraka whenua e ata whakaaturia nei i roto i te Kupu Apiti ki tenei, he mea kia taea ai taua whenua te riihi; Na reira, ko au, ko William Lee, Baron Plunket, te Kawana o te Koroni o Nui Tireni, i runga i te whakahaerenga me te whakatutukitanga i nga mana kua whakawhiwhia kua whakataua nei ki au e taua Ture, me era atu mana katoa e ahei ai au te pera, a i runga hoki i te kupu whakaatu mai a taua Poari Takiwa Whenua Maori o Aotea, tenei ka wewete ka whakakore i nga here e arai nei i te tuku o taua whenua, he mea kia taea ai taua whenua te riihi mo etahi tau kaua e maha atu i te wha-tekau-ma-rua. KUPU APITI. Katoa tera piihi tera wahi whenua ranei kei roto i te Takiwa Ruri o Hautapu e takoto ana, tona nui e 407 nga eka, nui ake iti iho ranei, ara ko tetahi wahi o te poraka whenua e mohiotia ana ko Awarua 4c Nama 9f, kei te taha ratou o te Rori Nui (Main Road) mete Reriwe Iwituaroa (Main Trunk Railway)—haunga ia a ka kapea ki waho o taua wahi o taua poraka etahi eka, ara e 7 nga eka 19 nga paati, kei te koko rawhiti-ma-raki o taua poraka e takoto ana. A koia enei nga rohe : Timata i te wahi epa ana taua poraka kite Rori Nui, kite taha raki mete rawhiti-ma-raki ko te Rori Nui, e 752-8 riniki; kite rawhiti-ma-tonga ko tetahi taha o Awarua 4c Nama 9f, 1246-2 riniki; kite rato-ma-tonga ko tetahi wahi ano o Awarua 4c Nama 9f, e 556 riniki, ka haere ka tae kite wahi i timata ai; aki te rato-ma raki ko Awarua 4c Nama 10, e 897'7 riniki: e whakaaturia nei aua rohe e nga taiapa kei runga e tu ana—ara ko tetahi wahi o te whenua kua uru ki roto kite ota wawahanga e te Kooti Whenua Maori, i tuhia i te 18 o nga ra o Hanuere, 1899, a i whakaputaina ki a Utiku Potaka, mete mau i roto o taua ota wawahanga te here ko te whenua kua uru ki roto ki taua ota —“ Kaore e taea te tuku.” Ina hoki te ringa o His Excellency te Kawana, i tuhia i tenei te wha o nga ra o Aperira, kotahi mano e iwa rau ma waru.
JAMES McGOWAN,
Mo te Minita mo te Taha Maori.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/periodicals/KNT19080416.2.3
Bibliographic details
Ko te Kahiti o Niu Tireni, Issue 16, 16 April 1908, Page 184
Word Count
614Wewete Here e arai ana i te Tuku o tetahi Whenua Maori. Ko te Kahiti o Niu Tireni, Issue 16, 16 April 1908, Page 184
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Matauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of Copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.