HE RETA TUKU MAI.

Waka Maori, Issue 6, 16 May 1884, Page 5

HE RETA TUKU MAI.

Ki te Etita o te Waka Maori. E hoa, Tena koe—Utaina atu nga toru kupu nei kite ihu o to tatou Waka, ki a hohoro ai ona kai hoe te maka atu ki tahaki, ki nga awa hei unga atu mona, ki nga wahi ranei e karanga mai ana kia u atu ia ki reira. Koia nci aua kupu. E hoa ma i ic motu katoa Maori. Pakolia. iao ara atu v.'ahi o tc ao ; lie tino v/liaki'.aro no roto i a :iu, c whakaatu ana kia kilo iho koutou. i enci tau ka pahurc ako nci, i roto i iangaia o ienci tah.ao to motu r.ei, i te raruraru o haoro ana, a:-a o to Tairawhiti nci ; ko tc putakc i tupu ai taua rururaru.

na tc kuri ngan tangata i arahina mai nei e o tatmi hoa Pakeha ki tenei motu, kaore nei 'nga wuhi katoa i hapa tc noko e tana kuri, ko nga wahi tangata, koro anake ; ko toua waha anakc i haere atu ki tc ngau i aua wahi tangata korc. E rua oaa mea 1 ngau ai, he taiigata, lie whenua, koia nei i tika ai to whakatau ki enci mate tangata, mate wheuua. Ko taua kuri hoki he Waipiro, ko tana mahi hoki ho ngengero tunu, ia po, ia ra, ia liiaraina, ia tan, kaore ton a v.-aha c whango. Ko taua wai lioki he hinu popo no to uialiu.ua o tc llewera, koia tie! te haugaitanga o te kupu a Pita, Kia mataara kia maia popohe, kei tc haereere hoki to koutou hoa whawhai tc Rert'cra, ano he raiona tangi e ngengere ana. e rapu aua i tc tangata kia horomia c ia, 1 Pita ;"?. 6. I\ r a kouei i whakapouri nga whakaaro, i matara mai ai te oranga ote Atua, Epeha 4, IS. Ko tenei e hoa ma, kua hoki mai nga whakaaro o nga tangata o te Tairawhiti nei ki ruuga ki tc rangimariretauga iuaiauei, ara kua whakaputaia tc uaua kite mahi i nga mahi tika, c whiwhi ai te tangata ki nga hua o te whakapono i roto ia te Karaiti. E ki aua a Hcuii, Hcuii 2, 20. Kite korc ho mahi, he mea mate tc whakapouo. I te tau o to tatou Ariki, 1533, ka timata to hauga whare karakia, ki nga kaiuga kaore he whare karakia, mete whakahou ano i nga whare tahito. Ka timata atu i Turanganui o Ki'.va, ki Patangata, kei te mahi, kua oti etahi ; ko tahi kai AVhangara, kua oti, ko tahi kai AVaipare, ko tahi kei Tokomaru kotahi kai Waipiro, kotahi kai Akuaku, kua Kawaia tera; kotahi kai lleporua, ko tahi kai Ti. He whare hou katoa enei, haunga nga whare tawhito, kua whakahoutia, maha atu i cnei. E toru whare karakia i roto i te Pariha kotahi, e rua i roto i tetahi, ara i roto i te takiwa kua whakahuatia i runga ako nei. Heci nei aua kupu, kia ora tahi tatau i te Atua. ]S"a to koutou hoa, Key. Piwaka. "Whangara, Mei 10, ISSI.

Kia te Ellta ole Waka Maori. He panuitanga tenei no 1c matenga o ITonc Kcwa o Turanga ; tona hapu ko Teiianga a Mahaki. Ho tangata pai ia ki to tangata, he aroha nui ki nga Pakeha, ki nga Maori. Ko ona maraina i takoto ai i tona mate, iekau ma tahi, I te tekau ma warn o nga ra ka muta to manaakitanga a to "Wairtia o te Ariki, Atua o tona papa, ka puta ona "whakaaro notemea kua pouri ia. Ka puaki tana kupu kia Tiopira Tawhiao. ill hoa, tonoa atu nga tangata o noiio tata ana, kia haere mai ki konei, kia rongo i taku kupu. E hoa, kua pouri au, a whoa te ratapu. A lahi ra, ka "whakahokia mai o ia he waiata. " Wkakatau rawa iho te manri, rangarangai ana kia "whakatikn. kia trie au kia whakakorea mai o koo i te ahialii, kia werohia mai kite tao, tu rawa ki taku ate i." iSTtj to 20 o nga ra, ka puta imo tana kupu kia Tiopira Tawhiao. E hoa, kawoa mai aku tauiariki ki toku taha, me oku whanaunga katoa. Tuaiahi, liai konci ra i muri i au nei, inannakiiia aku tamariki, mo taku hoa "\vahiuc, a Kawinia. Tuarua, kia man. ki nga tangata. To torn, aku hoa Pakeha maiiaakitia c koe. Tuawha, o hi lea, whakamul ia te kai waipiro, kia man ki to oha a to tana papa, to "VThakapono, pui-iiia e koo. Man c tukuatu toku aroha ki aku hoa Pakeha, .Maori hoki, i runga i to motu nei. lleoi, ka tinuita tana tangi waiata: "To ao o to manri o ata haoro ana, ra runga ana mai to hiwi ki to Tawake; ka'.ahi to aroha ka inakuru i ahau ki 1e tahu ra o ; i rang* ai to itinga, noa liau ki Le kiri moutere. kia utaina i'lo tc

ihu o tc rewarewa, te w&ka 0 Patutalii, hai wliiu ki tawhiti ;" ma kotou e whakamutu atu. Heoi ka mutu i a ia tc korcro, lea tu atu a Tiopira Tawhiao kirunga. " Haerc alu ra ehikai tc ara o taua lipuna, o taua matua, o taua hoa. Kua waiho nei tau kupu poroporoaki ki a, au ; uga ohaki a o taua matua, kua riro atu ria i am a i a koe ; ka mutu taku poroporoaki ki a koe, bacre ra e hika." No to 21 o nga ra o Hamiere, ite 5 o nga haora otc aliiahi, ka moe ia ; ka tangoln'a alu tona wairua etc Ariki. Itc 22 o nga ra ka nui nga tangihanga ki a ia, e taia ana lei te 600 tangata Maori, Pakeha hoki. Kaorc he -\vaipiro, me tctahi atu mea kino ranci, i tae mai ki runga i tona tangihanga. Ki TIOPIKA T.VW'IITio. Eakaiketeroa, wahi o Turanga.

Kite Etiia ote Waka Maoki. E hoa, tena ra koe. Utaina atu e koe aku kupu mihi, mo tetahi panui mo te kura tamariki c tu ana i ICihipane, i te takiwa oTuranga, ki rungaki to tatou Waka. E hoa, e taua kaituhituhi, nahau nei tana panui o te 18 o nga ra o Aperira ISS-1 ; e boa tena ra koe, kia ora tonu koe, tc tan gat a nana nci i whakaatu te painga me to matauranga o nga tamariki Maori katoa, e nolio ar. a ki ki tc kura, a tae atu ana te painga ki roto ki nga maliara o ratou matua ; notemea hoki kaore nga matua o aua tamariki i te mohio, kei te pewnea ranei a ratou tamariki c noho mai na i roto ite kura. Na to panui ia i whakaatu, e kua puta etahi o nga tamai'ikio te kura, ; kua neke to raua matauranga, i o nga tamariki Maori katoa o te kura ; haunga hoki nga tamariki Pakeha, no ratou nei ia taua reo, te reo Pakeha. E whai ra e nga tamariki Maori katoa o ia takiwa, oia takiwa, a raiuia una te motu nei. A tau ana te kupu whakapai a to ratou Mahita, me ona hoa kiawhakaako, kite kaha o nga tamariki Maori, ki tc whai atu i ciahi rcta o te reo Pakeha, kia riro mai ia ratou ; auaatu oti te nuinga atu o tc reo Pakeha, i etahi noa o nga rcta ka riro mai ia ratou, i nga tamariki Maori katoa, e noho mai ra i roto i te kura o ia wain", o ia wahi, o nga motu e run, c nohoia nci e tatou. Heoi aku kupu i konci. Na to koutou hoa, Na 11. Uaapu. "Whataupoko, Aperira 2G, ISSt.