HAERENGA A TE KAWANA KI KOHANGA, I WAIKATO.
No te ata o te Manei, te iwa o Tihema, ka maranga atu a Kawana ma i Akarana; tina rawa ake i Papakura. Kai atu, ka mutu, ka haere ano rate Mauku, ana Meiha Piiri raiou i wbakamanuwhiri ki tona wbare. I te Turei ka haere ano ratou, ra Waiuku. Ka lata ratou kite kainga, ka tutaki ki a te Penelona, ki a Hareti, me nga tangala Maori, rue nga Pakeha o reira. Ka tawbiritia e raiou a te Kawana, mona kua b»ki iuai ano ki tenei Whenua: a arabina ana e raiou. kite teneti, i mahia taua wbare mo tona laenga mai. Ka taka te kai ki reira, noa ibo o te Maori o te Pakeha, kotabi rau, e rima tekau (150). Ka mulu te kai ka puaki nga kupu ate Kawana ki taua bui. Ka uttia mai ana kupu e Aihepene, Hon Tauroa, Paora, Maehe, Pataia, lhaia, Rapaia, Tipene, Aperahama, Paroa, Kohi. Met reira ka tukua mai te pukapuka maiohae nga Pakeha kia te Kawana, e koa ano ratou ki a ia kua boki mai nei ano ki teuei motu; a, utua paitia ana e te Kawana. No te Wenerei, te H, ka haere a Kawana ma kia kite i nga kainga me nga ngakiriga o reira, a i wbakapai pu a ia ki nga tnahi o muri ona kua ngaro atu ki tawabi. I te Taitei, te i% ka abu te baere o Kawana ma ki Kobanga, te kainga Mibinare o
le Manihera. I ma te Awaroa, a eke ana te waka-taua i tukua mai ma ratou e Ngatitipa. Ka u ratou ki Kobanga, rokobanga atu kua pai noa ake te kakawbiri mo ratou: ko te kapa taane ki leiahi taha o te ora, ko te wahine ki teiabi taha, hui katoa ki nga tamariki ote Tuibana. Nui rawa atu to ratou koa, no te tnea kua hoki mai ano to ratou Matua-Tupu. I te ahiahi ka korero etahi o nga Rangatira ki a te Kawana. Ite 13 mete 14 he ua tonu te hanga: otira i te 16 ka luria le korero nui i Taupari te kairiga o Waata Kukuiai. E whitu rau (700) nga tangata o taua Hui, ko etahi no le taba Maori o Waikato ki Runga. Korerotia ana e te Kawana ana likanga hei malii mana kite iwi Maori; a ata whakarangona man* retia ana e ratou ana kupu. No le 2 o nga haora, ka kai ratou: no te 3ka luria ano te korero. I horahia nuitia mai a ratou kupu ki a Kawana Kerei: e mea ana ratou e wbakapai ana ratou ki ana likanga, a ko ia to ratou lino Hoa, mana e mahua ai nga he o te whenua nei. Ka mea mai nga tangaia o Waikato kabore he kupu ma ratou, mo te | iwi: engari. me hoki ratou ki o ratou kainga, ki reira korero ai i nga mea katoa i kite ai, i rongo ai ratou. I le 17 o nga ra, ka turia ano leiahi korero: na Ngaiitipa, Ngaiiteaia, Ngalitabinga, Ngaiimahangu me Ngatipou taua bui. I luria ki rolo ki le whare nui i hanga e Ngaiitipa hei pera. I runga ake ote nohoanga o te Kawana i noho ai be whakapakoko ahua tangaia, he mea ia ki le moko, be mea pubi le mahunga ki le huru kereru, me nga huruhuru buia ano: be mea takai te tinana o taua tiki kite kaitaka, mete mere Okewa kite ringa. ; Ka korero ano a le Kawana i konei ko ana likanga mo nga tangata Maori. Ka wbakatika lataki kotabi tonu te tangaia o aua hapu; a he kupu wbakamana lonu a ratou i nga ture ole Kuini, a e rongo lonu ia ratou ia le Kawana e ako ai. Na, ka oti nga korero kaioa, ka whakalika a Waata Kukutai, ka lonu tana ringaringa ki laua whakapakoko, ka mea, kk E Kawana Kerei, lo matou lupuna tena, ko ia le take mai o matpu e noho nei, ko ia to maiou mana; be lupuna ia no matou, a ka boaiu nei ki a koe, me tona kakahu, me lona patu. Kabore o niuri atu." Ka mea ate Kawana, " Ae, ki au ta koutou lupuna,—maku e tiaki."
Ite 17, ka meinga ma nga taitamariki, e wha tekau ,o raiou, e boe a te Kaffaotf "ki Mangatawhirt t no te ata ralou i boe i», e rua nga waka nitnui Jcau. I runga ake ole wahr o Kawana i nofao ai e tare ana le Kara o Tipa, le tupuna nona nei te wbakapakoko kua homai ki a Kawana. Ka haere maia Kawana ma i Mangatawbiri, a tae loon mai ki le Taone. Heoi ario. '
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/MMTKM18620115.2.9
Bibliographic details
Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume II, Issue 2, 15 January 1862, Page 7
Word Count
784HAERENGA A TE KAWANA KI KOHANGA, I WAIKATO. Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume II, Issue 2, 15 January 1862, Page 7
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.