Untitled

Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume I, Issue 3, 1 March 1855, Page 2

nua o nga tangata kua rere ke nei, me nga ture me nga tikanga hoki o te whenua, kua ahua ke i era i kitea i taua wa i kakahu ra nga Piritone i te hiako kararehe, i noho ra me he poaka ki roto i nga waoku o o ratou ngaherehere. Me liliro e taiou i te tuatahi, ko le ahua ole whenua. Kua whai huarahi lenei, puta noa puta noa ; maro haeie ana i runga i nga repo i rolo i nga ngaherehere pouri i nga urut'ua; kalahi nci ka lika le liacre ole lauhou, kahore ona wchi kei he i roto i te ururua rakau, pera mete lakiwa i nga Piritone. Engari e noboia ana ano ene.i ngahcre e le wurulil ngau langala, a ka po, ka rangona tona waba e hamama ana ki le kai niana; weliiwehi ana nga lamariki o nga kai liaki kau; ka whakalika te whaea ka tnlaki i te laian o te wbare rnoroiii, kei likina mai kei kabakina am lanapoiiki i roloi lona moenga rakau e laua nanakia can mai ra. Ko nga whare peipci oneone o nga Piritone, i kai huihui ai,i moehuibui ai i rolo i muara, me be kararehe, kua ngaro, he whare rakau nga wbare inaianei, be maiapihi wini auobe mea banga ki le laringa kau liel karaihe, ka laraia kia rahirabi, piala ana me lie karailie nei. Ko nga wbare o nga ra nga lira, be mea banga kite kowbaiu, ko nga wbare rakau mo o ratou langala, mo nga" kau, kei to labi la ha kei ic lahi laha, karapoti noa ; kei waho alu ko le awawai, lawhio noa hei arai alu kei huakina niai, kei pokanoa mai rauei ictahi kanobi kckihai i paingiabei boa nobo. Ko nga porolaka toko malm o nga lohunga o nga Piritone, mkunga whakabere mo nga alua maori i runga i nga likanga o to ralou karakia, kua ngaro inaianei, kua in ke he whare karakia, be koham etahi, ko elahi be mea banga kite rakau no le ngahcre; me nga iipcra (wbare pere) e lohu ake ana ki le rangi, ano e ako mai ana i nga langaia ; ko Te Alua mona i banga ai aua whare hei mcatanga karakia ki a ia, kei runga la i nga mea katoa, a be lekaleka noa la nga lohungai whakaako ai, i mea ra, no te whenua Te Alua, a kei le whenua e nobo ana. Jena, e aim to lalou tiliro ki lemoana, na, kua kore nga poli ririki a nga Piritone, mea horapa kite hiako kararahe, hei poti hi ika ma ralou ki nga lahataha; he kaipuke enei he mea ni:i, nana i kino le ahua, beoi, e loa ana kite ngaru, e ahei ano le rere alu ki nga whenua tawhiti, ara, ki nga whenua e meinga ana he lawhili, ara, i ana rangi i iii nci te mohio o nga langala ki nga whenua o te ao ; kaliore rawa hoki a Niu Tirani, a Merika, i mohiolia c nga langaia rc;e mouna o laua lakiwa.

hoki iho; ko te tangata kino e hold iho una tana nui i nga ra katoa. .Ko ate tangata kiuo kupu, he horihori kau. Ko au, e matau ana kite paraikete, kite hate, ine nga mea katoa e memeha nei. Tena ko te mira, he nui tana pai. bhara i te pai kau ki a matou, ara, ki o matau. tamariki. Hei aha i korevotia ai te tupapaku ? Ehara, ko te whangai i a matou; ko te whangai ra tenei, homai he mira. $ Ka whakatika a Arama Karaka, ka ki :—E aroha kau to nga rangatira o VVaikato. He hiahia to matau kite noho marire. Ahakoa rawa kore, ko te aroha tonu ano ki a Kuini. Kua mau to tatou rongo e Kawana, nou ka tae mai nei. Ko to matau mamae mo te tupapaku, ma Ruihana tena ki a koe; ko ia te tangata kupu nui. Ko te pai ta matou i hiahia ai. Kotahi mea kino ; maku eki atu. I whakaae au ki a Kawana Kerei ki nga whenua eono kia riro atu. Iviaoti taku i iwhakaae ai, ka mutu taku kite whenua, ka noho marie au. He mira to nga rangatira o Waikato i pai ai, kia whai kai ai, ma o matou tamariki. Kite kino he iwi ki a matou, ekore matou e titiro kite kino, ka waiho 111 a nga ture pai a Kawana e whakaoti, me cnei he e whakaotia nei. Ko ta matou i tenei wa, he pai, heoi ano taku kupu, he pai, he pai. * Ka whakatika a Hura, ka mea :—Ko to matau pouri, ko ta Wetere, e rite ana, mo te tupapaku tera. Ma Ruihana e ata korero ki a kce ki tenei, ko ta matou, ia, me waiho te mea mate kia okioki ana. Ko a matou whakaaro tenei, he pai, he rangimarie. Mau te kino, ma matau e matakitaki atu Ko ta matou i hiahia ai, kia penci te mahi me nga Pakeha, me lianga he miva. Me whakamohio matou ki enei mea, i roto i nga ture oto tatau Kuini pai. Ko ta matou he tiaki ite tinana, he whangai kite kai, heoi ano ta matau. Ka whakatika aPo i konei. He Tohunga Maori tenei, tutu ana te heihei i te whakapuakanga o tana korero; ka mea ia :—lJaere mai e pa ! haere mai. He tauhou koe ki konei, me au hoki he tauhou. Ekore pea koe e matau ki au, me au hoki ki a koe. E rite ana taua. Haere mai, haere mai. Ko taku kupu tenei, na Tu au tamaiti. Kei raro matou ite whenua e tapapa ana j otiia, ekore taku pouri e kawea atu kite taone. Kua oti tena 1 a Wetere. Kati mai i tana. He ngaki whenua to matou. I haere mai pea koe kia korero, kia tahuri kite ngaki. Kua mutu ta matou whakaaro kite whawhai. Kua j mate nga kaumatua; kna mate atu i a ratou te kino. I kite a Kawana Hopibona i era tangata j kua mate ano hoki ia. He tangata hou koutou. me matou he tangata hou, no konei, ka hou katoa a tatou tikangaj —he tangata hou, he ture hcu, he whakaaro hou, he whakaaro pai. Ko Tama-te-ra, to matou matua. He tamariki matou no te tangata i hiahia kite pai. E penei ano pea te whakaaro o etalii atu iwi. Ko tenei, kua t;;uwehe te kino, i tcu haeienga mai. Kua bai.kotia

atu te kino; ka noho tenei ite rangimarietanga. Kei i a ituibana pea te kupu, otiia, kahore. Ka aroha ra ia ki a koe, no te mea, kua kawe mai koe i a koe, hei utu mo tau kino. * Ka ki ake a Ruka i konei, ka mea :—He nui to matou pouri no te mea, i mate take kore, tena tangata. Mei mate be Pakeha i a ia kua tika. Kei i a Huihana te korero. Otiia, me whapuaki atu ki a koe to matou mamae. He tamariki matou, na Tama-te-ra j he tangata bobou rongo tera, abakoa be kohuru. He tama matou nona, ko te pai, mau ano; ko matou ia, bepaita matou, a, be pai boki i haere mai ai koe. Me he mea iki a Tama-te-ra, be pai, koia rawa ano. Kua mate ia, ko ana kupu ka mau tonu i a matou, "waiho ite pai." Kati ano he kupu mau, ko te pai. Me ako koe i a matou kits mira, kite ngaki whenua, me whakapai koe ki enei mabi, kia ora ai a matou tamariki me nga wahine. Ko te pai tenei e te Kawana be mira, nau tenei mira, nau hoki i timata. • Ko nga wbakaaro kei te mira. Ko to matou matua tenei, e whiti nei ki nga tangata katoa. Kia penei hoki tou atawhai ki uga tangata katoa, ahakoa Pakeha, abakoa tangata Maori. & Ka ki ake a Mobi, ka mea . —Haere mai e toku matua, tubia iho nga kupu marama. Haere mai e taku matua, huribia te kino ki runga. He Tohunga oti koe e rongo ai te kino ki a tauneke atu ? Ehara koe i te tohunga mei te mea, ka poke 0 ringa i tetoto oto matou tamaiti. He tangata ke koe ki a matou, a, ckore koe e tata mai, kia karakiatia ra ano koe e te Tohunga. Ekore koe e kai tahi i a matau, a, kia oti ra ano tena. Maku e whakakoma 0 ringa ite toto. Ka titiro makutu a Mobi ki a te Kawana i konei, karakiatia ana e ia te whai mo te pokenga i te toto. Ka hika ra taku ahi tu moana. He kai whanaunga ra taku ahi tu moana. Te tere ki, te tere ka. I hara mai koe ite kare tai-uru. X te kare tai roto. Ko Tu, hotoa! Auki unuhia, komotia, ka wera te atua raeroa o te po. Te hoatu tenei na, te hoatu tera ra, kai ariki, kai ariki. He matamatariki koe. Tukua atu au h.ei putanga mo taua. Kite whei ao, kite ao marama; ka mama, tara ki uta, ka mama, tara ki tai, ka mama, Ra ! Kai-ariki! Ko tenei e Kawana, me kai tahi taua. Kibai ano koe i poke i te toto i tenei wabi, te tata matou ki a koe. Na aku kupu tapu ka noa koe. Na ka korero nui au ki a koe, ka korero kino. Kahore, kahore. Ma te tangata kino e korero nga mea mate ; ko ratou e mahi ana ite kino, kei i a ratou tena. He mira ia, ta matou e mea ai. E taku papa, kia atawhai koe, kaua e patu take kore. Kati te penei, engari, kia atawhai koe, a, ka atawhai boki matou. E taku papa ko Tama-te-ra, e nui ana e kaha ana, ko ia hei whakamahana ite wbenua. Me pena boki koe. He matua koe mo matou, hei whakamahana i tou atawhai. Kua ki a Arama, ka ono ana whenua

kua hokona e ia, a, ka mutu tana. Me whakamutu tana, maku e hoko te toenga. Kaua te tangata e poka ki taku, maku ano taku e hoko, tnaku anake. Ka whaka tika a Erueti, ka mea:—Wliakarongo j ko taku e rite ana me enei kua korero. Kia ata titiro ki o ratou kupu i nga ra e takoto ake nei. He nui to matou pouri mona i turakina ki tera ao, i runga ite take kore. Otiia, kahore, he whakaaro kino, me titiro mai koutou ki nga whakaaro pai. He tama matou na Tama-te-ra, ara he tamariki no te pai. Ko ta matou pcpeha tenei, 'Ko Waikato horo pounamu. E kaha ana matou kite whawhai; ko te hiahia ia he rangimarie. Kua haere aTe Wherowhero kite hohou rongo, kite korero ki nga tangata kia ngakia te whenua. Me waiho ite pai, waiho kia tupu. ake nga hua pai o tenei mea. Kia mahara koutou ki enei kupu mo te pai. Me he mea, ka takahia enei, tikina mai matou, tukitukia. Kite mea, ma koutou e takahi tenei rongo mau, ma matou koutou e tiki atu. Ka mea a Nini—Haere mai e pa. I tawhiti tou hinengaro, na taku potiki koe i tiki atu i te whetu ote rangi kukume mai ai. Kua mau te rongo ito haerenga mai. Haere mai kiuta. Haere mai e te Kawana, me nga Kawana katoa e haere mai nei. Haere mai ete tangata i noho i te whare whakairo, parea ketia nga he katoa. Kei waiho te pai kia mau ana i te waha, tukua kite rau, kia rongo te taringa. E mamao ana tou whare, ko koe tenei 5 tukua tera ki to potiki. Ka haere au kite whare 0 Tonokia, kia tata ai ki te hou koma ote toroa. Nui taku pouri, kua ea katoa. Haere mai ete Kawana, ko te mea taratara, titorehia atu tera, waiho te mea maenene. Kia atawhai ki a matou kia noho tonu i roto i te pai, ake nei. Ko to matou hiahia nuL he mira, Heoi ano te kupu. Ka whakatika a Pairama. ka mea :—I whakaaro au ka hopohopo te ngakau i tou haerenga mai, no te mea, e noho mana ana koe. Ka mea au, ko te pai i waiho iho e Kawana Kerei, ka ngaro. Ka tae mui koe hei whakamoairokiroki i te moana. I mea matou, ehara i te haere pai mai tau, otira, he pai tau haerenga mai. E wehi ana au i te matia, ite hani. E wehi ana au ito patu, kua pa nei koe ki taku ringa, no konei, kua mau te rongo. Kei i a Ruihana raua ko Kiwi nga kupu kino. Otira, he mira te mea pai he maunga rongo. Kaua te kino e tukua mai mo te mea mate. Ko te tuie te upoko mo nga tangata katoa. Ka tu atu a te Kawana i konei, ka mea:—-he nui tona pai kite huinga mai 0 te tini o te rangatira no te mea, ka ata rongo te tini ki ana kupu mamae mo te he nui i kitea kite poo te Kirihimete. Otira, ko ratou, me whakawhirinaki ki runga ki nga ture pai, no te mea, ko nga arai era 0 nga tangata katoa. I hari tona ngakau, no te mea, e anga ana te whakaaro o te tini kite ngaki whenua. He painga enei, mo ratou, mo

nga whanau, mo nga whakatupuranga o muri atu. I hari tona ngakau, no te mea, ko nga korero o nga Rangatira o te whakaminenga nei i rite ki nga tangata o Rangiaohia, ki Kawhia, me;nga tiui kainga o te taha tuauru katoa, ko te Kuini, ko te matua, ka hari, ini rongo ki enei mea I mea a te Kawana, ko nga mira, i ata hanga ki enei motu, kua waiho hei painga mo te tini, no reira, ka mahi ia kite whakanui i era mea. Otiia, kia kaua e raruraru, me tuhi kite pukapuka, me tuku ra nei ma nga niinita e tuhi. Ka oti o ratou whakaaro te whakapuaki, katukuaatu he moni, penei, me enei e tukua nei nga moni, a, ka tukua mai he kai tiaki, he kai titiro i nga mira. Ko nga whenua ka ata tukua kite KawaDatanga, mana tera e titiro kia kaua he raruraru. I mea a te Kawana, me whakaatu mai i nga he mo n<*a whenua. Ki nga whenua i motuhia mo nga iwi Maori, ka.mea ate Kawana, ka tirohia e ia. a te hokinga ki Akarana, aka korero atu ia kite tino kai ruri, kite tino kai-hoko whenua kia rite ai ara. I mea ate Kawana, i nga tau katoa, he whakahoa tana i nga tangata Maori. He tini te tangata Maori matau ki a ia, a, kiano i kitea e ratou he whakaaro kino tana ki nga iwi Maori. So tenei kua taunga ia ki a ratou, a, ekore e kahore ona whakaaro pai. Kite mea, ekore ia e aroha, e atawhai, ekore te tikanga pai o te Kuini e puta i a ia, a, ekore e tika te mahi kite aroaro 0 te Atua. te Kai-titiro i nga tangata katoa. Me he mea he hiahia ta ratou kite pai, me whakaoti te he, me whakau ki nga, ture, a, ka mea, a te Kawana, e matau ana au, e oti ano enei i a koutou. Ka whakatika a Waata Kukutai, ka mea, me korero hoki au, ko au te pito mutunga o nga korero. Kia pai te whakaaro. Kihai ano koe i rn.ah.ara kite kino ; e tika ana, ka tae mai koe, ka mau te rongo. N"au te kino ; ehara i au. Ko te whakaaro pai kei i a koe. Etika ana me tuku ki te ture ; otiia, whakamaramatia mai. Ekore matou e mea kia iri te lie ki runga ki nga Pakeha katoa; otira, hei tenei wahi ka whakaatu mai, kia rongo ai matou. Kowai e matau ana ki nga kupu o nga rangatira, ina mate o ratou whanaunga. Ko taku he pai anake. Me he mea, ko tou hiahia tenei, ka aru ahau i tau akoranga. Ko matou iwi Maori e mea ana me noho pai. Ko taku eki atu nei kia parea atu te kino ; otiia, akona mai e koe. Ko ta matou he ngaki whenua. Ko to matou minita e ako ano i a matou kite kupu o te Atua; ko te tini, kei te taonga, kei te moni o ratou whakaaro. Ko ehinu o matou e pera ana, no reir ano, te kino. Ko to matou, he mira i manakohia ai, a ka oti, me ahu mai te pai i reira ki a matou. Ko te whakaaro pai kei te Atua. Kua takoto ki a koe i tenei ra. Ko matou nga kai mo tenei mea. E kite ana matou i a koe 1 konei, ka mau te rongo, a, ka ngakia te mea e ora ai te tinana. He mea pai tau i korero ai i naianei, kahore koki he whakaaro, kei nga mea

uunui, e akona iho nei ki a matou. Erua tahi aua whakaaro—ki te Atua, kite ngaki whenua. Kahore he whakaaronga atu ki tenei kino. Kahore o matou pai kite he, ahakoa ka mate ano i a koe tetahi atu tangata Maori. Ko te tangata nana te kino, ko ia hei utu. Ki be patua he Pakeha e te tangata Maori ko ia ano hei utu. Ko te tangata nana te kino, ko ia te atu. Ko te mutanga tenei oto matou tangi. Ka rere atu i konei te kai korero mete rakau whakairo i te ringa, ho atu ana ki a te Kawana, ka mea ia, " ko taku patu tenei ki a koe, lie tohu mo te maunga ronso." O O Ka mea a te Kawana, e whakapai ana ia kite tohu aroha ka ata tukua mai, he tohu maunga rongo, a, ka waiho tera, hei whakamaharatanga mona a nga ra e takoto ake nei. I mea, ate Kawana kia waiho nga ture, hei tikanga mo nga rangatira, no te maa, ko nga ture o te Kuini, e fcaupoki ana ki runga ki nga tangata katoa, ahakoa Pakeha, ahakoa tangata Maori. Ka mutu i konei te korero, a, ki ana nga rangatira kia eke a Kawana kite waka Maori, ma nga rangatira e hoe. nui atu kite kainga ' O ) Ruihana. Whakaae ana ate Kawana, i konei, a, haere ana ratou ko ana tangata, erua haora ka fcae kite pa o Ruahana. Ka whakapai a Ruihana ki a te Kawana i toaa taenga atu kite kainga, wharikitia ana te pouaka kite horo hei nohoanga mo te Kawana, a, ka puaki i a Ruihana enei kupu:— VFaiho te arero kia kokirikiri ana mete kapua nei. Kua utua au, no te mea, kua tae mai nei koe. Ko koe taku, kua kawe mai koe i a koe ki konei. Apopo ka tae mai a Kiwi, ka takoto ano tera ki tou aroaro. Kua oti a Potatau te wero e ahau; i karanga a Potatau ki toku mate, hoatti ana ki a ia. Nana i mau ai te rongo. Ko koe anake te Kawana. Ko koe toku utu. Ka riro nei koe i au, heoi ano taku utu. Kei i a Tarao tana whero ; kahore he whero o Kokako ; kahore he whariki o Patete. (Ka whatiia i konei te rakau, ka mea ia) ekore au e hoatu i tenei pito ki a koe. Mou tena pito e hapai, e taea hoki teaha? Ko te tini kei a koe. Kahore he maa ke atu i au; me hoki ano koe ki tenei mahi. Heaha tenei, ka penei mai koe ? Ko te mutunga iho ote whawhai. Kei tukua mai e koe te tangata i waenga O O i a taua. E Ngatipou, kaua tetahi o o koutou baringa e whakarongo ki a Ngatiwhatua. Kauaka ? penei ma te kuri, e ngaungau nei ki nga ngufcu

mo te kino. Kei whakarongo ki nga korero katoa. Kua tae mai a Potatau ki konei, kua kiia atu ki aia kua na toku riri. Mana e whakaotia nga mea katoa. Kna tae mai ate Kawana ki konei, a, lie rongo mau tana kupu, a, kei i au tenei. Kaua te tangata e peke mai ki waenga i a tauaj kaua e poka mai a Ngatiwhatua, me wliakakotahi tatou. Ko koe ki tena pito, ko au ki tenei. I hoatu e aliau te tinana o taku, tanaaiti ki a Potatau, kia kaua Te Tawa e rere mai, kia kaua ia, e haere mai i waenga i a taua. E hara au ite penei mete tini, he tangata nolio noa, he pani au nei mawai au e whakahoa ? Ka nui toku ngakau e te Kawana, no te mea, ka tae mai koe, he tangata koutou i liaere mai nei, ka whakarongo au, ko tenei, he tamariki pea koutou, i liaere mai ki fce hangareka ki a,u. He mira taku, he mira. He aha ta Te Tawa e mea nei ? Kahore aku mea kite whawhai; lie mira taku whawhai. Heaha tena mea te tamariki whanau hou e mea na, kia haere mai ki au korero ai ? Ko koe anake e te Kawana te tangata, ko toku whakaaro ia, kei ia koe. Ki te tohe a Te Tawa, ka ki atu au ki Waikato kia whakakapia nga mira, kia puta ai tana hiahia. Otira, he tamariki enei, kahore a koutou mea kia aoho pai noa iho. Ka whakatika a Ropati, harihari ana kite aioaro ote Kawan aka mea : —Ka tangata au, e mea ana au kia whakatangata i ahau, kia noho pai iho. E te Kawana, maku koe e wero, ka jmate koe i au. Naku tenei tao, ka werohia koe (werohia ana kite whenua). Ka oti, kei i a koe taku patu. ' £sa Putakiau—Ko enei tangata oku uri, ko au te tuakana. E Kawana ka tika to mate. Nau i haere mai ka tika taku kia patua koe. I patua a Te Wherowhero, ko koe e Kawana te tuarua o nga tupapaku. Ka tuutu te patu, ka oti nei te hohou te rongo. Nau i haere mai kite whare, no reira koe i mate ai. Ehara iau i karangatia ai koe j nau i haere mai ki au, no reira koe i mate ai. I mea koe ka tika to haerenga mai. Kihai te tangata patu i tukua mai e koe ki au. Ka tae mai nei koe, ka mutu taku whawhai. Me he mea, kihai i tae mai, kua tangohia e ehau au whenua katoa nei utu mo taku tamakua mate na i a koe. Penei, kua pera te pouri ote ngakau ki nga whenua i hokoa ki o moni, me toku ngakau e pouri nei mo taku tamai mate. Kaua a Ngatiwhatua e poka. He mira taku whawhaitanga, ko taku matenga ki raro, ko aku waewae ki runga ite hanganga o taku mira. He mira, he mira moku, heoi ano aku kupu.

I te Manei i te 19 o nga ra, ka tu ano te huihui, na Ruihana tenei i ki, ko ana kupu enei:— - H'He mea pai tenei. Kua houhia e koe te rongo e Kawana. Kua mau ta matou rongo ki a koe, me tau ki a matou.' r ~ Ko ta Potatau korero tenei, he maunga rongo, he ngaki i te whenua kite parau, he whakaara mira, kia ora ai te tinana. Na nga hiahia mo te pai tenei. No konei i meinga ai ka tika te noho o te tangata. Ko a matou whakaaro enei ki a koe e te Kawana. Nau, na te Kawana, i timata ai te mira, no konei matou i mea ai, kei i a koe te whakaaro mo matou. Kahore pea he mea hei ngangaretanga mo tatou a nga wa e takoto ake nei. Heoi ano a matou i pai ai, he mira, he mira; he ngaki whenua mo nga Pakeha, mo nga Maori. Ko to matou tenei, he noho i runga i nga ringa o te Kuini, o te Kawana) kei haehaea matou e-nga wuruhi o tenei ao. Me whakatupato nga tangata noa, nga iwi hoki ehara i te whanaunga o te tupapaku. Kaua koe e whakaae kia whai mana i a koe nga tangata whakaaro kore; engari, kei nga tangata whakaaro, kei nga tangata e arotau ana ki to matou reo. Kahore i nui ake o matou whakaaro ia Te Wherowhero. lie rangatira ia, he whakaaro pai ana, he whakaaro ki to marie. He pera hoki a matou. Otiia, kite kino te tangata, me whakatika matou ; kite puta be kino ki a matau i tenei awa, i Waikato, mo haere mai koe e Kawana, kite hohou ite rongo, kia ora ai ite mate. Me penei me koe i haere mai nei, no to mea, kua tika rawa to haerenga mai, ka tupu te pai, ake tonu atu. Ete Kawana, kauaka te pukapuka, engari me haere tinana mai koe. Me he mea ka puta he kino ki a koutou ki nga Pakeha, me haere atu matou nga rangatira, kite whakatikatika i nga mea katoa. Ko nga whakaaro enei o tenei whenua, no te mea, e to Kawana, kua tonoa mai koe hei whakatu mo nga ture ote Kuini. Ko nga whakaaro enei ote taituauru, ote tai Tokerau. Katoa nga rangatira, o penei ana te whakaaro. Kite mea, ka tupu he he, ki tawhiti, me haere atu au i a koe e te Kawana, hei whakaoti. Ko te nohoanga tenei o nga/ "ETokioi, Hokioi i runga ra;" e matauria ana e ratou nga tohu. Kei konei hoki te torea e tangi nei, "keria, keria"—he tangata kino era,—heaha te kai e whara i a ratou ? ile ware ena tangata, a, he ngakau ware ano tona. Tenei ano te Ruru e kite ana ite po, nga tangata whakaaro marama, e toa nei kite whawhai, e kaha nei ki to korero whakaaro; otira, e marie ana te ahua. He maia rawa enei tangata, ekore e titiro kite ao; ko te kino ia, ekore ratou e huaki ake i tera; e pareaketia e ratou te kino. Kahore ho whawhai

e aliu atu i a matou. E Kawana ko taku waiata tenei mou : E taka kite raro, e kaupapare ana, Whakangaere ana, te ope i a Tau ; He kawe i ahau, te hutu ki Taurere ; Te kite noa au i a Kawana Winiata. Tau rongo ra, e aha ra i waho ; Mokai tupu waihine i waiho ai au Mai me torokaha, te reti i a Marama Ma roto e tawhi ka hold te taewa. Whai ana te kanohi, te rutunga wai hoe Nau e Waiti, kite Tupauru, To Ruhana waka, ka tukunga ruhe noa ; Te karawhaitia, te ihu o Tirikohua ; Waka o W etere, kia rawe noa au ; Ka ruturutu au e, nga hau o wero, e i. Kua patua au e koe ki toku whare. Na to taenga mai te haere atu ai aliau kite taone. Mei haere atu au, ka uira te toki mete tao roa. Otira, iiou tenei pai. Ka oti tenei main. Ka rnau te rongo. Heoi ano aku korero. Ka waiho tonu au hei hoa arolia mou, ake tonu atu. Ka mutu taku korero.

Ko te reo Pakelia o enei korero na Te Waitf Hone, a, ko ta matou, he mea whakamaori i te reo Pakeha. Na, ekore e taea te hoatu e matou nga kupu i puta mai i nga mangai o nga tangata, otira, ko te tikanga pea o nga kupu e rite ana. Ko ta matou i pai ai, ko te reo Maori me tuku mai, a, ma matou te whakapakehatanga; ko tenei, na te kai whakamaori i tuhi kite reo Pakeha, a, e taea hoki te pehea. Ko to matou whakamaoritanga ekore e pera te marama, mete pai, i to nga kai korero ake.