Te Korimako. "Kei te Atua to tatou piringa." AKARANA, APERIRA 16, 1886.

Korimako, Issue 51, 16 April 1886, Page 1

Te Korimako. "Kei te Atua to tatou piringa." AKARANA, APERIRA 16, 1886.

Ko nga rongo pakanga, tenei ano te ara ake nei. I tera Korimako i ahua pai nga rongo o Oropi, otira inaianei, e taumarumaru ana nga kapua o te pakanga ki runga i nga keokeonga o ia waahi o ia waahi. Ko tetahi o nga putake-nui, ko Piriniha Arekahanara o Purukeria, e tohe ana kia whaimana tona ingoa kiingi mo te roanga o tona oranga, ko Buliia e kii ana, kia rima anake tau e whaimana ai ia ki taua whenua, ka pehea ranei te tukunga iho ?

Waihoki ko tera iwi ko nga Kariki e whakaemi ana i a ratou ope-hoia ki nga rohe o Taakei, he nui noa atu ta ratou raahi mo runga i te kimi i nga taonga e ahei ai ratou te whakaweki i nga iwi e ungutu ana k ; a ratou, notemea e whakakake rawa ana ratou. Kua tulii atu nga mananui o Oropi ki taua iwi i tetaki pukapuka wliakatupato kia ratou, mo nga raruraru o tera wkenua o Koumeria. Notemea e toke ana taua iwi mo ratou taua whenua. Ko nga kupu o taua pukapuka, e tino tohe ana kia whakamutua ta ratou maki, kia wkakarerea o ratou whakaaro e ahu nei i runga i te kuaraki o te pakanga. Kua tae mai koki nga rongo o Awkerika kite Hauaurii, e kii ana, kua pu-repotia te taone e karangatia ana ko Pamupa, i tangokia mai i konoa atu e Tiamani ki etahi atu wkenua o ratou i reira, otira ko nga tanga-ta-Maori o taua takiwa e kore rawa e pai kia kaere mai ratou ki raro i te mana o nga Tiamani me to ratou kiingi. Tenei ano hoki nga Wiwi me nga Tiamani kei te nolio pukaekae, e ai e kore e roa ka puta ano te wkawkai kia raua. Tera ano koki kei te tautoke a "Wiwi raua ko Ingarangi mo nga motu o to tatou moana, e

karangatia nei ko te Moana Marino (Pacific Ocean). Kua hiahia ratou ki nga moutere e karangatia ana ko nga Hepereti, kei te taka whakararo o Niu Karetonia. Ko aua motu e hialiiatia ana hei tuunga waro mo nga manuao, notemea, kite oti te awa-keri mo nga kaipuke i Panama, i Amerika, ka waiko taua awakeri liei tino liuarahi mo nga kaipuke katoa e aku mai ana i Ingarangi, i Oropi ki to tatou moana, na reira ka tino tohe ai nga Wiwi me nga Tiamani ki nga moutere e' tutata ana kia tatou. Titiro ra'kia Tiamani i kaere ra kite wkakatu i tona mana ki Niu Kini, waikoki, tenei taua iwi te toke nei kia Hamoa, kite riro aua moutere, ka anga pea kite tango i nga moutere o Tonga, na reira ka mataara tonu a Ingarangi kite tiaki i o tatou hoa-Maori e noko tutata ana ki nga motu i tahaki atu i a tatou, "Waikoki tenei nga manuao e toru o Tiamani kua tukua o ratou punga ki tenei awa ki Waitemata, i powhiritia ratou e matou ki nga pu-repo, me ratou koki i pupuhi i a ratou pu-repo kei powkiri i a matou. Manaakitia ana e ratou nga rangatira me nga kaunikera o ia iwi o ia iwi e noho nei i Akarana ki o ratou kaipuke, a nui atu te pai mete rekareka ki nga main a taua iwi. Otira e penei ana te wkakaaio, na te aha i kitea mai ai ratou ki tenei whenua! I kaere mai ratou kite uta waro mo o ratou kaipuke, kati ano koia te mahi 1 Kakore! e kaere atu ana ratou ki Hamoa mo runga i te pai i te kino ranei kia Kiingi Maritoa.

Ka niutu enei, ka aro atu o tatou kanohi ki nga tini tangata e mate ana i te kai, i rongo ano tatou he mano he mano nga tangata e mate ana i te kai-kore i Ingarangi mete kino i tupu ake mo tena malii. Tera ano nga tangata o te whenua i Peretimu kei te mate i te kai-kore, mete tukino o nga tangata o taua whenua kite paahua i nga taonga o nga toa. Waihoki me Merepana me Poihakene he tini nga tangata o aua taone kua noho kahore he mahi. Tena ka ahu mai ano tatou ki to tatou whenua, kei te pera ano, he tini nga tangata kei te kaereere noaiho i nga tiriti, otira kihai i pera to tatou mamae mete mamae ki nga waahi katoa o te ao. Ko tatou ko nga tangata Maori e kite ana i te iti o te utu o te kaapia me era atu mea. Kia koa tatou e noho ana i te hua o te kai, kahore ano kia pa-kino mai nga tino mate o te rawakoretanga, kia tohutohungia a tatou hereni mo te kai me nga mea e mahana ai te tinana, aua rawa nga moni e maumauria mo nga wai o te haurangitanga, penei ka ranea nga hua e ora ai tatou. He tini nga Maori kua tae mai ki Akarana, i ahu mai i te hui a Tawhiao i Whatiwhatihoe, i haere mai kia korerorero ratou ko te Kawana mo nga tikanga i oti i taua hui. Tera ano tetahi mahi e tu ana, na te Pakeha me nga Maori, e tuhi ana i tetahi pukapuka (he mea haina e te iwi katoa), he Avhakamoemiti kiaTa Hori Kerei, he whakamanamana kia manaakitia ia mo ana mahi atawhai me ana mahi tika i mahi ai ia i nga tini tau o tona oranga,

notemea ko te 74 tenei o ana tau o tona whanautanga mai, Ida mahara tatou kite tangata tika, kei mea tera mo te manaakitanga. He ora kei te ara o te tika, kahore hoki he mate i tona ara e haere ai.