Article image
Article image
Article image
Article image
Article image
Article image
Article image
Article image

KO TE KAI-WHAKAMATAARA O NGA IWI ERUA.

"Na te Tika i toa ai." Turei, Huri 11, 1848.

Kite korero a Makareta Riatana mehemea e whakaae ana te tekau ma rua kite pono o ana kupu, he korero marama, he korero whakakite rawa raia i te hara a te herehere, a, e hinga ia i taua korero. I te ma tekau ma rua o Oketopa, na Pani i mea, mana te mahi kohuru, na, ko te haerenga i te ahiahi me nga mea patu tangata kite ringaringa—ko te hokinga mai i te haora i rite ki ta etahi atu tangata korero, kite wa i patua ai nga pakeha—ko te ivhakarerenga i etahi o ona kakahu—muri iho ko te tino whakinga nana ake ano taua kohuru. Ki nga tohu maharahara e mea ana a Tc Wetini ma nga tekau ma rua e whakaaro, e hara i te mea rere ke i te pono, he inea whakamau ia i te whakinga a Pani, me te korero hoki a Makareta Riatana ; a, penei ko enei tohu anake,' makonei ka meatia ko ia te tangata hara. Maharatia koa te ahua o Pani i muri mai o tana kohurutanga. Ite wa ano o te kohurutanga e noho ana te herehere i Takapuna, me Makareta Riatana. I te Mane i muri iho o te kohurutanga ka kitea ia ki Akarana. I pehea a Pani, i te mea atu a tetahi o nga kai-whakaatu, aPmiKAMA, keite tirotirohia nga tupapaku ? " Ekore ahau e haere atu ki reira, kei maharatia ina kitea mai ahau, naku."—ko te ahua koia tenei o te tangata harakore f ko tehea hoki ? he maiatanga no te tangata harakore, —he tupato ranei no te tangata hara ? I muri mai ano o tenei, ka rangona ano e mea ana te herehere kite kohuru i Makareta Riatana, e tapatapahi ana i tana kaki mete korokoro kite heu, mete patu ano hoki i a ia wahiiti ka mate. A, i te mea ano e takoto korikorikore ana ia mete heke ano hoki o nga toto, ko nga kupu enei a te herehere, " Ka mutu tana harihari korerorero mana." I konei ka mea atu a Te Wetini kite tekau ma rua; He aha te whakaaro mo tenei tu mahi 1 Kahore ra he ruaruatanga o i te ngakau, tera ano tetahi mahi he e hunaia ana e Makareta Riatana ? kua oti te mea a Pani, i mohiotia e te kai whakaatu e Makareta Riatana. A mehemea i penei, k?hore koia tenei e whakatika i te korero a Makareta Riatana kite pono o te whakapuakitanga a Pani i tana hara. Tena ano tetahi mea kia maharatia, ka tikina a Pani kite wl are herehere, ka aha ia i reira ? ka mea ano kite tapahi i tona ano korokoro ; —roa noa atu tana takoto mate, ora noa ka hemo ia. Ko te ahua koia tena o te tangata harakore ina karangatia ki te whakarongo ki taua mea 1 I konei ka mea atu a Te Wetini, kotahi atu aku kupu kia whakamahara, he mea noa ano ia, otiia ekore e taea te whakarere :—i te whakinga a te herehere i mea ia, " he patiti he peneti" nga mea i patua ai: —a, I te korerotanga a Makareta Riatana i mea ia, " He patiti he peneti" i fcaria e Pani i te ahiahi o te kohurutanga. A, i runga o nga tinana o nga tupapaku me he tapahanga patiti me nga werowerohanga ano hoki a te peneti; a, i te patiti te taonga a te herehere e mau ana nga parapara toto. Kahore koia enei mea katoa i whakatika i te tikanga o nga korero a te kai whakaatu ? Ahakoa ra, he mea ano ko te ahua o te tangata kua oti te whakapae a ia i hara i te mahi kohuru i te mahi tahae ranei, he ahua atavvhai tonu—he ahua tika pea; na reira ekore e pai nga tangata kia whakan akia ai ia e ratou kite whakaaturanga tino tika rawa. I ahua pai koia tona ahua 1 i pai koia ana main ? ehara koia i te inea takoto noa te kohuru kite tangata ahua penei 1 Na, whakaaro ki tana patuuga i a Makareta Riatana, ki taua meatanga katoatanga ki a ia ano ; he mea kore take ranei te whakaaro nana pea i kohuru a Te No ? He pono ano ia kua whakakahoretia e te herehere tana whakinga, a, ka pera ano pea aianei.— Otirakite penei,epeheatewhakaaroatetangata ki a ia? Tera e tu i to ratou aroarotetino tangata korero tcka, te tangata i meaki te whakapae teka i tona hoa harakore mo te kohuru, hei whakataurekareka i a ia kite aroaro otetangata hei mea hoki kia mate ai ia, kite whakaaro ratou ki ngatini korero kite ahua o te tangata nei, tera ratou e ruarua nana i patu a Te No. E mea ana a Te Wetini kahore ia e tohe he kite herehere; e mohio ana ia ki ana korero he mea whakamate pu i te tangata na, a e korero ana ia ine te wehi ano, Kei te tekau

ma rua to whakaaro, i mahue ki a ratou, me te hiahia kia whakamaramatia ratou kia kite i te'pono, kia whakakahangia huki ratou kite whakapuaki atu. No tc mutunga o te korero o te Wetini ka korero te herehere kite tekau ma rua ka mea atu e hara kore ana ia he riri na nga wahine tokorua he mea kia whakamatea ai ia. Eki ana ano ia kahore ia e mohio nawai i kohuru ; kahore ia i whakarere i te ivhare, otiia i moe tonu mete wahine Riatana aao noa te ra. No te mutunga o nga korero ka mea te kaiwhakawa no te no no te rua tekau ma rua o nga ra o Oketopa aTeNo i patua ai. Na, fco te mea e uia ana, koia tenei, mehemea e tika ana na te herehere nei i patu. Ko Makareta Riatana te kai whakaatu i tino tohutohu atu ki a ia. E tika ana kia tupato te tangata ki ana korero; nana ano hoki i mea atu ki a koutou inaianei, he horihori kau etahi korero ana i mua ki tenei mea ano, he mea whakapae teka i tc tangata harakore. Nakonei i tika kia tupatoria ana korero, lie mea ano pea kia whakaterea katoatia. Otiia kua mohio talou, he mea korero mai na te herehere raua ko te wahine, ki ta raua pehoatanga tetahi ki tetahi -- a kite maha anohoki o nga korero i korerotia i. i te wa o to raua nohoanga, ma reira e kitea ' ai nga whakaaro tuturu kite tikanga o etahi o nga korero kite henga ranei. Ma koutou e whakaaro kite tikanga o enei tu korero, ki ngauinga ate herehere kiaia,ki tana ahna h'oki i tana uinga, ine kahore e marama te pono. Ma koutou huki e whakaaro me he mea ko nga korero a tetahi atu e rite ana ki ana', ekore ho'ki e whakaponohia tana korero anake. E mea ana ahau ki tc patiti, i haria atu e Pani, ki ta Makareta Riatana korero. Te mea pea e tino whakahe i te herehere, ko taua whakinga ano. E kitea ana ki ta te Pekama, he putanga na te hiahia o te herehere i tuhituhia ai taua whakinga, i muri i te whakamaharatanga a te Pekama ki a ia, e waiho taua whakinga hei whakapae i a ia. E whakakahorelia ana ete herehere tana whakinga, e mea ana hoki kahore he take e utaina ai he he ki nga tangata i whakapaea e ia. Na ra nei, ko ia ano kite whakapuaki noa i tana korero teka, kite kohuru, he mea ata whakaaro marie anohoki e ia. Mehemea ko tenei whakakahoretanga hei whakahe i a koutou whakaaro ki etahi wahi o tana whakinga, ahakoa ra, ko ia, ko taua whakakahoretanga hei whakakite ki a koutou ite kino o tona ngakau. Tera ano pea nga take i whakapaea ai e ia te tangata harakore, otiia ekore e mohiotia na te aha ia i whakapae noa ia ia ano. Na ki tana, i uru tahi ia ki roto kite korero kohuru, i haere atu kite whare o Te No, ki reira tutei ai i te mea e kohuru ana, muri iho ka tango i tetahi wahi o te moni i murua. Kua mohio nei koutou e rite ana te hara a te kai tutei ina whakahekea maoritia ana nga toto o tona hoa kite tangata nana pu ano i patu. Na, ko tana korero tuturu e rite ana ki ta Makareta Riatana.— Ahakoa e rere ke ana a raua meatanga, e whakakitea ana tana kohuru ki nga korero erua. Ko te wahine hei uta atu nana ano i patu, ko ia hei whaki mai he hoa ia no te kai kohutn. Heoi ano taku e tohutohu atu ki a koutou ko enei korero tuturu, ka tukua ki a koutou te inahi whakauaua nei. Na ka korerotia e te Kai-whakawa nga korero a nga kai whakaatu katoa, mete whakamahara ano ki nga wahi tino tuturu. Te haerenga a te tekau ma rua ki tahaki, aka mutu te whakaaroaro ka hoki mai. Ta ratou meatanga atu —Kd ia te tangata hara. No te 7 o Huni i whakaaetia a Hohepa Pani e te Kai-whakawa kia whakamatea. No te 17 o Huni i taronatia ia ki Takapnua.

This article text was automatically generated and may include errors. View the full page to see article in its original form.
Permanent link to this item

https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/AMW18480711.2.13

Bibliographic details

Anglo-Maori Warder, Volume 1, Issue 12, 11 July 1848, Page 4

Word Count
1,550

KO TE KAI-WHAKAMATAARA O NGA IWI ERUA. Anglo-Maori Warder, Volume 1, Issue 12, 11 July 1848, Page 4

KO TE KAI-WHAKAMATAARA O NGA IWI ERUA. Anglo-Maori Warder, Volume 1, Issue 12, 11 July 1848, Page 4