Ka kimi a Mani i ona matna

Te Ao Hou, Winter 1954, Page 21

Na Eruera Nepia tenei korero he mea tango mai i te pukapuka a Kawana Kerei—Nga Mahi a Nga Tupuna. Ka kimi a Mani i ona matna Ko wai koutou kahore ano kia rongo ki nga kupu mo te tangata nei mo Maui? Nana nei hoki i here te ra, kia ata haere ai, ia ra, ia ra; nana ano hoki i huhuti ake te ika e kiia nei e tatou ko Te Ika A Maui; a, nana i whai ahi ai tatou, he mea tiki nana i tona tipuna, i a Mahuika, te ahi pumau mo ake tonu atu. Na, ko Maui te tamaiti whakamutunga a Makea Tutara raua ko tona hoa wahine ko Taranga. Tokorima ona tuakana, a, kotahi o ratou he wahine. I te whanautanga o Maui, kihai i pirangi tona whaea ki a ia. Te ahua nei i pohehe a Taranga i whanau mate mai tana tamaiti. Katahi ka whiua e ia tana potiki ki te moana. Engari ka pa te aroha ki te hunga o te moana, a hopukina ana e ratou ka paea e nga tai ki te one. I konei ka kitea e tona tipuna e Tama-nui-ki-te-rangi, ka haria e ia ki tona whare. Nana i whakatipu te tamaiti nei, a, nana hoki i ako ki te waiata, ki te haka, ki te whakapapa, me etahi atu akoranga. Ka pakeke haere a Maui, ka tae mai ki a ia te hiahia kia kite i ona tuakana, a, i ona matua hoki. Na tona tipuna whangai i whakaatu ki a ia ki wai ona tuakana. Na, i tetahi po, ka whakakite a ia ki ona tuakana, a, ka patai, “Ko wai o koutou matua, a, kei hea e noho ana?” Ka ki mai ratou kahore ratou e mohio. Ka mea atu a ia ki a ratou, “Maku e kimi”. Ka kata mai ona tuakana ki a ia. Auatu, i tetahi po, ka whai a Maui i ona tuakana ki te wharenui. He haka, he waiata hoki nga mahi i taua po. I reira ka kite a ia i a Taranga. Mohio tonu a ia ko tona whaea tenei, engari kahore te wahine nei i aro mai ki a ia. Ka huna a Maui i muri tata tonu i ona tuakana. No te tataunga o Taranga i ana tamariki, tokorima ke ratou, kahore i tokowha. Kat-

ahi ano a ia ka kite i a Maui. Ka patai a ia, “Ko wai koe” Ka tu a Maui, ka whakamarama ki a Taranga. Timataia e ia tana korero mai rano i te wa i whanau ai a ia, a, tae noa ki te kitenga a tona tipuna a Tama-nui-ki-te-rangi i a ia. Ka tuohu te matenga o Taraanga, notemea he tika nga korero a te tamaiti nei. Ka tangi a ia, ka mutu ka ki a ia, “He tika, ko koe toku whakamutunga. Ko te ingoa mou, ko Mauitikitiki-a-Taranga”. Hopukina mai e ia tona potiki kia moe i tona taha. Te ohonga ake o Maui i te awatea, kua ngaro ke tona whaea. Penei tonu ia ra, ia ra. Po iho ano ka tae mai a Taranga, a, ao ake te ra, ka haere. Ko Maui kei te whiriwhiri me pehea ra e kitea ai e ia te kainga o tona whaea i te awatea. Na, i tetahi po, ka takoto nohopuku a ia i te taha o tona whaea. Whanga rawa a ia kia moe katoa a Taranga ratou ko ona tuakana, a, ka matika a ia. Ka whakapurupurua e Maui nga matata o te whare, te matapihi te tatau, kia kore ai e uru mai te maramatanga, ina whiti te ra. Hunaia ano hoki e ia nga kakahu o Taranga. Haere, haere, a, whiti noa te ra. Ka oho ake a Taranga, ka titiro. Ha, e pouri tonu ana. Ka whakarongo a ia, ka rongo i nga tutu o te ao marama, i te tangi o te manu, me etahi atu. Ka whakatika a ia, ka kimi i ona kakahu. Kore rawa i kitea. Ka huakina e ia te tatau, ka oma. Ko Maui kei muri tonu e konihi haere ana. Ka tae a Taranga ki tetahi pu wiwi, ka tangohia e ia. Na, he rua i raro i taua pu. Te hekenga atu o Taranga ki roto i taua rua, ngaro tonu atu. Te hokinga mai o Maui ki ona tuakana ka ki atu a ia ki a ratou e haere ana a ia ki te rapu i te kainga o ona matua. Ka whakaahua a ia ia i a ia ki te ahua o te kereru, a, ka whakamiharo ona tuakana ki a ia. Ka rere a Maui, ka tae ki te pupu wiwi ra, ka tangohia e ia, a, ka heke a ia ki roto i te rua. Ka roa e rere ana a ia, ka kite i tetahi whenua hou, atahua hoki. I konei ka kite ia i te rangapu tangata, i raro i nga rakau manapau, e noho ana, a, e takoto ana hoki. Ko tona whaea tana i whai ai, a, kitea ana e ia. Na reira ka tau a ia ki runga i te rakau i runga ake i a Taranga. He tane tona hoa. Mohio tonu a Maui ko tona matua tane tenei. Katahi a Maui katango i tetahi o nga hua o te rakau nei, ka tukuna e ia kia taka ki runga i tona matua tane. Kahore te tangata ra i korikori. Engari no te takanga mai ano o tetahi hua, ka titiro ake a ia, ka kite i te manu. Ka timata ona hoa ki te haepa kohatu ki te manu ra. Kore rawa i pa. No te roanga, ka whakataka a Maui i a ia, ano nei kua mamae. Engari tau ana ia ki te whenua, tu mai ana, ehara i te manu, engari he tangata. Ka titiro a Taranga, engari kahore i tino mohio ko wai o ana tamariki tenei. Ka patapatai ia i a Maui, a, tae mai ana ki ona whakaaro, e, ko Mauitikitiki-a-Taranga tenei. Ka mutu nga whakamarama ki tona matua tane, ka haria a Maui ki te wai o tona papa, kia tohia, kia pai ai hoki tana noho i te whenua tapu nei. I muri mai i tenei, ka hoki ia ki ona tuakana a, whakaaturia ana e ia nga mea katoa. Ka koa nga ngakau o te katoa, notemea kua kitea e Maui o ratou matua, me to raua kainga noho hoki.